Interpretationes paradoxae quatuor Evangeliorum (Christoph Sand)

321쪽

cessario consequitu increa in es ingenitum,

cirimn o sterius est De , t quam gentium genito. Athenagoras pol. Pγεγέννητ - παν a quagenoratum est universium item o εις οἰ - κρ- νοντες et L χωο νως, γεννηπν et γεννητοι,τοἰνῶ τλου κο, Nos qui di cernimus separamus ingenitam a fallo, ens a non ente. Theophilus Antioch. II ad Autolyc. τῆτην τον λόγον ἔχων, πουρ- γγ ν -' ωψ γεγνο:μενων hunc sermonem habuis miminum eorum quae ab ipso generata sunt. Ea Irem quoque universorum aliquoties Deum vocat Tatianus Verbum , inquit, in principio genitum , mundum, nos vici exuit paulo post materiam dicit genitama renaeus III. 6. Inscripturis nemo alius nominatur Deus nisi solus verus Deus Pater omnium L. IV. c. 79. Secundum naturam , quae es secundum condiιionem , ut ita dicam , omnes filii Dei siumin , propic quὸ a Deo omnes facti sumtu Secundum autem dicio audientiam , E doctrinam , non omnes filii Dei unt, sed qui eredum c faciunt ejus voluntatem Pu autem non credunt e non faciunt ejus oluntatem , flos Angeli sunt diaboli , secundum id quod optria diaboli faciunt uuoniam autem ita si habot hoc,m uata di

322쪽

Interpretationum Paradoxarum. I9vit filios genui S c alloi,ipsi autem mestres runt. Ei librum quae dicit, filios alienos eos, ita : Filii Hunimentit sunt mihi secund- naturam iuisunt , γο- ρfὸ hoc quod ab eo factisset, sic dum autem opera non sunt Filii Clemens Alex uos vocat filios Dei naturales, meum Patrem nothium verum

naturalem Patrem ad gentes ω οπυι δε - -

πατηρ , ο ιν ω - ρ. Deus verus noster Pater

τους flius naturales primi Dei: ibid. -λοιο 'πίλων πατουρ, μω ες ὰφύσει : Deus quidem Pater miser Prum , est noster naturalis Pater. c. Strom. . ., mundum ait esse genitum sicut filium : ibid. Deum vocat patrem creatorem universi. Ibid. υρμα οσα δεδωροπω μ ν ό πος, ω αυτος αμε 'co ' γεννηστ si ριγ ἐνώ o. Deusdedit nobis innumerabilia , ustrum ipse non est particeps generationem quidem, cum ipse H ingenitus. Videntur haec verba desiumpta ex Philonis lib. de lacrificiis Abelisis Caini. Tertullianus contra Hermogenem Hales Sophiam, prior abys genita sum, dicentem, ut credas absum quoque genitam, id estfactam, quia filios fac us , licet generemus: nihil interes facta an nata sit ab pus, dum initium detur illi. Idem eodem libro semper pro iisdem

habet natum, genitum, conditum, creatum, factum, eorumque opposita innatum , inge nitum, insectum, increatum , inconditum. De animal omnes, inquit, quod quoquo modo acci- fiu

323쪽

3ro Appendix

pit esse , generatur. Nam iacto ipsi aras facti

manam naturam sedet am caeteri lenitas trach.

3s. Desemdicat Patrem omnium: b. . contra Coll. lesum vocat, ε ξυ τῆς ζ οἰγεννῆτου

πιρρω συγ li μογωτω -ιλω. Haec verba ita latine reddidit Gelenius, in edit Speraceri Rationati ut potiora horum locum obtin ent, bruta ver)ta inanima osse ponis comparata in borurn gratiam. Cyprianus seriar. 6. mi est Christus Dei Filius, se Uno Dei sibi nuncupemur. Arnobius r. ad vers gent. Christus rei autore , quo Patre mimdus istes it consitutus V condi us see, beniχκissime sciri lib. a. 3. Deum vocat Patrem uxo ia rum rerum: ibi d. seni dicit natum genitum. Et inutius Felix in Octavio parent m unimcst.uis vocat Deum Lactantius es. . M po est ab ulla segeneratus, qui ne universa ineravit. Verum estii ut, quod dixi se in exhortationubus SenecAm 'pr.ι ritu M. Lentit e regnis iministros Deum, duc Dei nistros non deos , merum Angelis appetiari P Velienim sape uuaecupamur filii Dei, de quo alio loco. II. 9. Postea autem multos genuit abos operum suo

324쪽

Interpretationum Paradoxarum irum ministros , quod rauci γῆλους nominant. Cap. o. dicit hominem praeclara quadam ratio generatum se a immo Deo. III. I . Deus, inquit, hominem generavit. IV. q. Solus Pater ocandus est, qui creavit. Cap. 8. Deum , ait gener' e Spiritus. v. 6.8. Communem omnitim Patrem esse Deum,l homines unius Dei bos esse VlΙ. s. Cum possit semper spiritibus suis immortalibus innumerabiles animas procreare , sicut angelos genuit, c. Primi ut infinita is animarum gignier etM , omnemque terram multitudine oppleret ibid. animas dicit ad caelestia genitas Deira Dei c. 16. Deum vocat Dominum ac Parentem omnium . . ult De- mm hunc omnes amare , quod Pater est, cc quis salta pietas non diligat animae μὰ parente, p. c. Si parrem consideres' ortum nobis ad lucem, qua

fruimur , subministrat: in itiis, vivimus per i tum in hospitium hujus, di intravimm Epitom. c. I. uid tam necessarium ad satatem , quam

325쪽

3za . Appendiae

omnia creatat, ne deciderct eneratorum natura pror

sis per domesticam s. ordiam, impossibilitatem

των Medi: existens sermo inter Deum illum ingenitum, et ea quae, sermonem emta sunt. 6. ἀληθῶς κυρίου scit. ζ -re ς -- ,γνογενους

&c Deus ille qui elisi per omnia, primis , ac myo Dominus re ipsiu unigeniti seu Verbi, eorum om nium , quae ps ipsum enerata sunt. Praep. u. III. x et mundum probat esse genitum: XI. et p. X li I. 1 18. XV. a. ovim vocat Patrem UCreatarem universic Eccles . Theol. II. 23. αι κωκὼν τῆς F γεννητων α-ντων e τῶν τε ζ άρωτων θοαρξεω : Creatorem subsistenti e genitorum o tum visibilium parate ac invisibilium M thodius martyr scripsit librum de genitis seu

creatisci Gregorius Nystenus 1 contra Eunom. ιτα μώ γ ῆλτης καταμευοι ρῆς λεγει αυρι- μεως ορο η- μεν νομά του τοιαυτην νε ργειαν. Gum , inquit , is conditrice, mentionem facit scriptura erirationcm sca hanc ritionem.

Athanalium memini alicubi dicere γέ-- esse quod

326쪽

Interpretationum Paradoxarum. 23 quod non sit γενητον ingenitum cssse quod noti sit ni Chrysostomus OP imp hom. o. Dem, inquit, ideo si patrem omnium luit dici, ut omnes considerantes bonitatem ejus, χηsub specie sim lataei serviant, quasi mali serti domino; ed ι ritate quasi boni filii genitori Cyrillus Alex. III.

contra Iulian. τυ γενν)1τα genita de creati rebiuusurpat Pseudo- Nicodem Euangelium , Benedictus, inquit, Dominus omnipotens, pater aeternorum sipirituum. Georgius Caslander Comment.

de duabus in Christo naturis: Non iteres est, inquit, Christum juxta carnem Dei silium dici,

nisi fortas is creationis gratia. Nam nec ipsi homines hac ratione aliter Dei filii dicuntur . quam quod a Deo re it sint, eum innumeri in hoc modo inter

se V cum Christo juxta earnem fratres , qui ad ptionis beneficio destituuntur. Porro ita de rebus genitis loquuntur Patres, ut perspicuum sit eos De genita intellexisse creata. Quae Philo de rebus genitis scripsit, enarravimus in dissertat de Verbo, pag. a 8 a p. 28o Iustinus vers dogm Aristot ao. 31. 3. y9. Ivit, inquit, aliquando es m non fuit id quod genitum e l. Athenagoras pol quia generati es , immortales

indissolubiles omniκ non estis ex Platon Timaeo. ibid. Nos gentium unumquodque ira accepimira, as priua non fuerit. In hanc igitur contemplationem n- cumbamus. Ergo si geniti sunt, nec erant antea , ut aiunt qui inter istos res ditisias explicant non sunt. M. ἀγέννητο - taio: cv η γεννη τὸν φθαρτον si Aut enim qui est ingenitum , sic aeter-

327쪽

quam ostendi, ita genitum e se non diso si Osu, ad reliqua eii. - isorum accusamur

criminum, diluenda me converim em ibid. Dii antequam nascere u , non t Qq να ohi persuadebit, ut igni quid mir damus, Diterire non item Tatianus or. contra Graec. Haud principii immunis e t materia cum aliquando uenerit, parem Deo potentiam habere nequis: quidem genita Si Clemens Alex. Strom. a. ῶς ανο εγγία ποῖ et γεννητον ἡ omodoqi md est genitiim unquam appropinquare posit genito Arnobius lib. r. adu gentes probat Iovem

non esse erum Deum ex eo quod habeat patrem , matrem , avos, avi is, fratres, ta nunc nuper in te ro matrissime formatus sit, decemque mensibu abρ-lum V consummatus , Deus autem omnipotens non sit genitus, sed ingenitus lib. a. Si omnes concessimus inum se rerum Patrem , immortalem atque ingenitum solam . nihilque omnino ante istum ,

sequitur m hi omnes quos opinati credidit eos es mortalium , aut ab eo sint geniti, aut eojubente prolati sui. Si prolatio geniti, et ordines sent obierioris S temporis. Si ord nis serioris 2 temporis, ortis necesse est habeant, inexord a nativitatu titae lib. 8. Si ora, obis animi scrupulosius patrinare vobis ipsis obtineremus autorιHm, immeisium fuisse diυum, qui conceptiui nati muliebri alvo esset 'qui annorum Padibus ad eum finem

328쪽

Interpretationum Paradoxarum a rasiendi et aetatis, c. At ista Arnobii videntur favere haeresi Samosateni Nestorii, negantium Christum este Deum, i Virgin θεο- Ἀν Lactantius lib. I. . . Mercurius illa iermaximi m p pra mentionem sci , non morioiμ ωe ut Apodo sed ἁ- τωρ quo rite appellat Deum , quia Org isti non sit aliunde Ae eκim po-ie labusto esse eneratus , qui ipsi universa generaVit. Constantinus M. orat ad S. cxt. c. I T γε

que principium est, neque finis illa , utpote genera ra ortaque ima initium ut sint e vivant tem p resumant, necessario G nom fine ciet a filumbe . Ea autem cluae generantur , cum eo sit iis generari mandarit, quomodo ex aequo comparari possunt Sic quanquam haec cum Ela conserre amentia

est , neque mandatum ut procrearentur , ιs Convenienter puerit aptari. Sed iij quidem nec ea si . fiunt conferendat me imagines cum exemplaribus , ad quorum smilitudinem effinguntur , uni comparant .

329쪽

326 Appendix

Sic vocant scriptores Ecclesiastici iam eam ingenitum, qui generationem non habet,

nunquam genitus est. Q. aridoque etiam res generatae dicuntur factae vel creatae quod de libo Dei primogenito infra patebit in exeg. Proverb. VI H. 22. hinc etiar generatio Verbi in carne dicitur, coin Matth. I. I. Eadem ratione vox γενέ πως Gen. V. 1. VI. . Pro generatione accipitur Generatio liberorum apud autores Latinitatis quoque dicitur procreati , item facere filios apud Tertullianum, malios. Quare subtilius quam critis agunt distinguentes inter γε - ἀγέννητον , γε - ν η - , -- γέ- . Quod etiam animadvertit D. Petavius, qui de Trin. lib. V. cap. I. egregie disserit, quod ἀγε - γ-

differenter sumantur de eo, quod non est factum es creatum γεννη- vel γενη- pro fa Iovet cmuo. Et lianc vocum illarum vim probat ex veteribus Graecis , inde merito valor fignificatio vocis graecae petitur, Philolophis , Platone , Philone Iudaeo , Patribus auliquis. Ita vocem γενν,1 ον pro increato acceperunt a tres quoque , qui primitivam Ecclesiam secuti sunt Athanasius orat a contra Arianos, Filium ἀ, ον dixit multi sic vocari posse concesserunt, quos inter Alexander Alex apud Theod. L 6. Episcopi Concilii Nicaeni apud eund. I. 4. Vide autem utrobique textum graecum. ΝΥΓ-lenus I. contra Eunom. Cyrillus a contra Iulian. De his vide Dorichaeum vindic interv. 2p. α I.

330쪽

Interpretationum Paradoxarum. 327 Pseudo-Hippolytus expresse Pilio γεννη - - ibit quicum consentit Anastas in Colleci.

illius verba allegans similiter interpolator operis imperfecti bom. s. Filium appellat Deum moenitum Hilarius de Synodis, Filii dicu comoe tam nasivitatem. Socrates autem hist. L '

- cra ingenitam asterit igitatius me qui idem cum Ario docuit ad Trali scribit quod haeretici, His αυλέον νομέουm. Quomodo vero illud Petavit de Trin. lib. V.

cap . . dicentis, vocem , cum Patres

eam soli Patricis scribunt, in significatu gignendi

accipiendam isse , a Romanentibus excusari queat, non video. Spiritus ni sanctus luxta communem opinionem non est γε etM , sed nec αγυos secundum Petavium qui Patrem solum ingenitum statuit cum ramen unum contradicto

riorum verum,alterum falsum esse necessestNide etiam Petavium de Trin. l. VI. c. I . ubi directe loco ii pra dicto Ignatii contradicere videtur.' andem vocem αγένη πν, pro ingeniis accepit Iustinus, vel potius quisquis alius autor Evers. do . Rriit. eo. dicens Q άγ-- απι γεM μγε ij. Ouod vero quidam aserunt in voce mylteri in Trinitatis latere, aresideras illius vocis denotare tres divinitatis personas, quoad literas Hebraicas initiales sic ut prima a signatice P lium secunda , in Spiritum sanctum tertia ostendat a Patrem otiosi cerebri omnium

est. uis enim non videat hoc et I figmentum Cabalisticum quo concesso quia prohibeat in-