장음표시 사용
121쪽
diem. Similiter per Hieremiam loquitur do- Hirimia minus. Nolite confidere in verbis mendacij, dicentes: Templum domini, templum domini, templum domini est. & Ioannes Baptista: Misi νNe velitis dicere intra vos , Patrcm habemus Salim si Abraham. & Sapiens a Potentes potenter tor menta patientur. non enim subtrahet persona cuiusquam Deus, qui est omnium dominator, nec verebitur magnitudinem cuiusquam. Maxime vero illi carnem ponunt brachium
suum, qui per proprias vires liberi arbitrii conantur implere legem Dei sine singulati Dei auxilio: aut aliquid, propter quod a Deo susecipiantur &adiuuentur, solo suo arbitrio se praestare poste confidunt. Contra quales, inquit Hieremias : Scio domine quia non est iό hominis via eius: nec viri est ut ambulet & dirigat gressiis suos. & Psalmista : Nisi dominus Uahit
aedificauerit domum , in vanum laborauerunt
qui aedificant eam: Nisi dominus custodierit ciuitatem, frustra vigilat qui custodit eam. Et horum superbam praesumptionem saepe fagellat Apostolus dum ostendit eos qui quaerunt suam statuere iustitiam, hoc est, per solassias vires partam, iustitiae Dei, siue quam dat Deus non esse subiectos aut participes et qui videlicet in carne fiduciam habent, hoc est, in homine, siue in seipsis, & non in Christo Iesu.
Qui vero magis ex incerto diuitiaru sitarum vel industria sua , aut multitudine amicorum, quam ex Dei prouidentia sibi adfutura sperat subsidia huius vitae: confidunt in baculo arun- a1s.
122쪽
dineo; super quem s incubuerit homo , perforabit manum eius. Sicut & illi principes, qui victoriam magis ex multitudine equitum, magnitudine exercitus, & industria sua, quam ex dei directione sperant. His connumerandi sunt etiam illi literarum studiosi, qui laborem &ingenium suum ad scientiam quampiam comparandam pluris aestimant, quam Dei gubernationem. Contra hos ita scriptura loquitur:
Divitibus huius seculi praecipe non sublime
sapere, neque sperare in incerto diuitiarum, sed in Deo uiuo qui pr stat nobis omnia abunde ad fruendum. & iterum: Si exieris ad bellum contra hostes tuos , dc videris aequitatus& currus, & maiorem quam tu habeas, ad uersarij exercitus multitudinem, non timebis
eos, quia dominus Deus tuus tecum est.& rursus: Vae qui descendunt in AEgyptum ad auxilium , in equis sperantes, & habentes fiduciam. super quadrigis quia multae sunt , & super equitibus quia praeualidi nimis : de non sunt confisi super sanctum Israel, & dominum non
requisierunt. Omnes autem isti in carne confidentes, maledicti sunt, dicente Propheta: Haec
dicit dominus, Maledictus homo qui confidit in homine , & ponit carnem brachium suum, ela a domino recedit cor eius. At confidere in domino , & fiduciam habere, quod in die iudicij nos non cundemnabit, propterea quia sicut ille est, ct nos sumus in hoc mu-do, hoc est, quia nos diligimus inimicos. Item speraret veniam peccatoru ex Christi passione
123쪽
quia poenitetes sumus, atque credetes in Cessestum , sperare auxilium ad bene vivendum, &necessaria huius Vitae, quia in nomine Christi petimus,&ut alij nobiscum petant satagimus: spe in domino Deo firmat atque corroborat. sicut ait Apostolus, Patientia probationem
operatur, probatio vero spem. tantum abest,ut spem nostram a domino transferat ad carnem.
Mnes quidem qui legem Dei violant
Deum non diligunt, sed tamen peculiarius rebelles sunt praecepto charitatis illi, qui se vel aliquam alia creaturam aeque aut plusquam Deum diligui, quem iubemur & super omnia diligere, &Omnibus praeponere. De qualibus Christus, inquit: Qui amat patrem aut matrem plusquame, non est me dignus. & qui amat filium Mis .io. aut filiam super me, non est me dignus. In- comparabile autem scelus est odium Dei:dum homo peccatis penitus immersus , dc in iis obstinatus, eo usque progreditur, ut quia con siderat Deo displi re peccata, ac ab eo punimri , quae tamen ipse amat, cuperet Deum non esse , aut iniquum esse. O miseros homines: qui cum volunt esse mali, nolunt esse verita- , T .
tem qua damnantur mali, nolunt enim eam Dan. tractas
esse quod est, cum ipsi debeant nullo modo es- boe,evi me se quod sunt, ut ipsa manente mutentur,ne ip- 'Hic sta iudicante damnentur. tot m me.
124쪽
Supi pra modum quoque horribile peccatum est,cum quis tanta nausea asscitur in spiritu ,ut de ipso Deo tristetur, de tanquam sibi malum apprehendat ipsum summum bonum, aut ita affectus est peccato suo,vt doleat successum ac γprosperitatem eis praeberi,quiDei gloriam c riunt dilatare, gaudeatque vehementer si illi
sua voluntate seu strentur. De rellil intibus Deo, c contemnentiόns eum. C A P. LIII.
O obedientia debetur.Violant igi- hoc summum priceptum,qui si tuunt Deo non subiici, siue quia co tenunt ipsum pr cipientem sue quia contemnunt eius praeceptum, sicut scriptum est: Impius cum in profundum venerit, contemnit. De eiusmodi peccato dicit scriptura: Quasi peccatum ariolandi est, repusnare: de quasi scelus idololatriae, nolle acquiei ere.Huiusmodi homines dicunt Deo : Desperaui, n quaquam faciam: adamavi quippe alienos, Scpost eos ambulabo. Hi dicunt Deo, Recedea nobis , de quasi nihil possit sacere omnipotens, aestimat teum. Rursum: Recede a nobis, di scientiam viarum tuarum nolumus. Quis
est Omnipotens,ut serviamus ei'& quid nobis prodest ii orauerimus illum Hinc dominus rebellibus Israelitis ita loquitur: A seculo confregisti iugum meum, rupisti vincula mea , Eet dixisti, Non serviam. Huiusmodi dicunt Pra conibus Dei: Sermonem quem loquimini act
os in nomine domini, non audiemus ex vo-
125쪽
DE CALOGI EXPLICATIO Asbissed facientes faciemus omne vel bum quod egredietur de ore nostro. De qualibus inquit μι& Esaias: Populus ad iracundiam prouocans est, & filii mendaces, filii nolentes audire legem Dei, qui dicunt videntibus,Nolite videre, di aspicientibus, Nolite aspicere nobis ea quae recta sunt, loquimini nobis placentia, videte
nobis errores. Auscite a me viam, declinate a
me semitam,cesset a facie nostra sanctus Israel. Porro, sicut Dei praecepta contemnuntur, ita&eius promissiones atque misericordia grauissimo scelete spernuntur ab eis,qui in tantam
venere superbiam,vt veniam atque misericordiam a Deo petere contemnant. Non habebis Deos alienos coram me
y Ptimo ordine dominus,particulatimn nodum praescribens quo ad summi raecepti iam diisti impletionem veniamus:primo prohibet grauissimam illam iniuriam sibi irrogari,qua aliquem alium praeter ipsum pro Deo nostro habeamus, non quasi sit aliquis alius Deus, sed quia hoc peruersitas hominum confinxit. Quod vero adiicit: Coram me, magnam habet emphasim. Longe enim grauius est aliqu em alteri palim. praesentem praesenti inferre iniuriam, qu mocculte de absentem laedere. At qui Dei hon
rem ad alium Deum transfert, coram ac praesente Deo id agit.Vbique enim praesens omnia intuetur. Quamobrem idololatras Iud os i crepana : Iuxta me, inquit, discooperuisti, de
126쪽
Ecclisios, suscepisti adulterum , dilatasti cubile tuum: sumpta videlicet metaphora a muliere ades', quae praesente marito in eodem lecto adulterum admittit, longe grauius maritum laedens,quam si hoc eo absente faceret. Desiversitione diuitiatis uni
O n solum autem colitur alius Deus, si alteri praeter Deum verum offer
tur sacrificium, ludus, spectaculum, vel quiddam simile tanquam sacrificiu quod- . .A dam exhibeatur, aut manifesta professione ve lut Deus laudetur quomodo Gentiles .' hodie paucissimae quaedam gentes coluerunt de colunt deos suos) sed etiam per usum atque
requisitionem diuinatoriae artis, qua per comsultationes atque pacta quaedam , cum d monibus placita atque foederata , de futuris isque occultis inquiritur &diuinat . ubita ste tribuitur creaturae, quod Deo pro- est. Hoc enim proprium diuinitatis est, qui futura sunt, & ea quae causas cert1s natura non habent, sed ex hominum arbis, vel incerta aliqua alia causa' pendent Vnde dominus per Esaiam alloquens daemones, Annuntiate, inquit,quq venitita sunt friaturu, & sciemus quia dij estis vos. Vnde dominus Deus, ne falleremur, etia expresse pro hibuit diuinationes earumque requisitiones Quando, inquit, ingressus fueris terraim quam ominus Deus tuus dabit tibi, caue ne imitari minationea illarum gentium neo in-
127쪽
ueniatur in te qui lustret filium , aut filiam, ducens per ignem: aut qui ariolos sciscitetur,' & obseruet somnia atque auguria. nec si ma- Τ' Ieticus nec incantantor, neque qui pythonesconsulat, nec diuinos , & quaerat a mortuis ibesieνιδεα veritatem. omnia enim haec abominatur do-ώην.
minus, & propter istiusmodi scelera delebit
eos in introitu tuo. Vbi varia genera diuina tionii recensens scriptura ,dem 5strat non solum condemnandam esse eam diuinationem, ubi expresse daemon inuocatur, ut si in necromantia dc consultatione pithonis : sed etiam eam ,ubi tacite dutaxat aduocatur: ut fit in auguriis , ubi ex garritu vel volatu autum praedi-cutur fusura. Tuc autem tacite inuocatur: dae mon, quando quis ex iis rLbus futura tentat Praenoscere, unde nequeunt pra nosci, aestimans secretam quandam vim, unde divinetur, rebus illis inest: vel adelsi. Cum enim illa secreta virtus non sit nisi daemon ingerens se vanis & curiosis hominum indagationibus,
SP, ut mentes eorum vanitati implicentur ac - in ea confidant, interdum faciens aliquid certo modo euenire, daemonem inuocat tacite, quisquis per huiusmodi vanam obseruationcm aliquid tentat prescire. Tunc est superstitio , Cum quis adhibet aliquid, non cx illimans id valere vi sua naturali, cui aderit alia virtus quaverus Delis. Vnde nquit Augusta adhibemuroon ad temperationem corporum , sed ad , quasdam lignificationes occultas vel niani DC stas. Praesumere rem valere ut sigi, rna, cu
128쪽
lingua qua quis utitur α virtute paciscitur
cum daemone. De Genethliac rum d Mnatione. CAP. LVI.
X iis autem diuinationibus, quas Deuteron om ij scriptura expressit,ieliquas ii miles intelligere conuenit. Vnde& ij qui ex astrorum inspectione euenta atqueop ra hominum conantur pr dicere, aut huiuscemodi consulentes, a domino condemnantur. sicut apud Hieremiam ait. Iuxta vias gentium nolite discere, & a lignis c li nolite metuere, quς timent gentes, quia leges populorum va-nς lunt. Creavit Deus astra caeli, ut lucerent s per terram, in signa pluuiarum ac tempestatu, in temporum dc annorum discretionem, &, ut Moyses ait, in ministerium cunctis gentibusquc sub caelo sunt, non utique in dominium. matbema At diabolus, sicut gentibus idololatriam periis q- huc di ita varios modos alios, quibus ipse co- . . o teretur, excOzitauit, & ut homines culpam css aQ.- propriam non agnoscerent, libereque peccariis feroseus, rent, finxit ex astris hominum peccata oriri,as eccissis eo hoc modo Deum, authorem astrorum, faciens 'i's pq a auiliorem peccati. sicut & nunc, quasi mitius cba ia- ea. gvs. excusandim hominum malitiam per-ῖν. suadet quibusdam, prauas concupiscentias si- Viae Rasi ho ue inclinationes elle ex astris, quasi videlicet, a 'a' Dcus per astra nos ad malum tentaret & iri Ci-tib. b., . t reῖ. Horum astrologorum vanitati implicitivi sis δὲ ei- sunt, non solum qui natis filiis quid eueri trico M. P., Lb. y sit consulunt,a sed&it,qui certis diebus , sita et
129쪽
UE CALOGI EXPLICATIO. Omensibus, sue annis volunt vel nolunt aliquid e. tinchoare, eo quod secundum vanas hominum doctrinas fausta vel infausta existiment tempo' iira. b Hi dicunt: Hodie non proficiscar , quia c. i.ias posterus dies est, siue quia postridie calendas aduersu--.est,aut quia Luna sic fertur. rursus: Proficiscar se. Et Lb. ut prospera cedant, quia ita se habet positio syderum. Non agam hoc mense commerciu, j,. quia illa stella mihi agit mensem. vel, Agam, b Idem epi. quia suscepit mensem. Non plantem hoc anno II ' a.
vineam, quia bissextus est. Hodie quidquam mali accidet, quia festum est Matia: Migdaleta 'o re nae, vel Innocentum. Vocant autem dies infaustos AEgyptiacos. c Non autem quisquam sapiens arbitretur obseruatores temporum reprehendendos, qui dicunt. Non proficiscar hodie, quia tempestas exorta est, aut, Non nauigem, quia adhuc suru hybernet reliquiq: aut, Tempus seminandi est, quia imbribus autumnalibus terra satiata est: versi qui sorte alij naturales effectus circa motum aeris & humoris ad variandas temporum qualitates in syderum ordinatissima conuersione notati sunt, de quibus dictit in est cum conderentur. Et sint insignis id temporibus & diebus Jc in annis.
Cur interdum Nerapraedicunt divinatores. CAP. LVII.
Cculto quodam iudicio diuino , cu-
dunttit illudendi & dicipiendi pro pia cap. se
meritis voluntatum suarum , illudentibus eos atque decipientibus praeuarica-
130쪽
opiniono toribus angelis: quibus ista pars mundi insi innetbυμε' ma , secundum pulcherrimum ordinem reru,
diuinae prouidentiae lege subiecta est. Quibus
risi, iis,4 illusionibus & deceptionibus euenit, ut istis Hasumpti.- superstitiosis & perniciosis diuinationum gen institutis necibus multa praeterita & futura dicantur: pq si nee aliter accidant quam dicuntur, multa
Hem uita, que Obieruantibus secundum obteruationes
pacita oe e.. suas eueniant, quibus implicati curiosiores Mevia reserera fiant, & sese magis magisque inserant multi-- μ' plicibus laqueis perniciosissimi erroris. Hoc I .Plat i g. genus fornicationis animae salubriter diuinas. scriptura non tacuit, neque ab ea sic deterruit animam, ut propterea talia solum negaret esse sectanda, quia falsa dicuntur a professoribus corum. sed etiam si dixerint vobis, inquit, &ita evenerit, ne credatis eis. Non enim quia imago Samuelis mortui Sauli regi vera praenunciauit, propterea talia sacrilegia, quibus imago illa praesentata est, minus execrada sunt: aut, quia in Actibus Apostolorum ventrito- qua sue minave tu testimoniu perhibuit Apostolis domini,ideo Paulus Apostolus pepercit illi spiritui, ac non potius foeminam illius daemo Dii correptione atque exclusione mundo 'Lit. Omnes igitur artes huiusmodi vel nugatori .e vel noxiae superstitionis, ex quadam pesti fera societate hominum & daemonum, quasi pacta infidelis & dolose amicitiae constituta, penitus sunt repudiendae de fugiendae Chistia ;o: non quod idolam sit aliquid, ut ait Apo- i. Ulus, sed quia que immolant, daemoniis tin'. molant,