장음표시 사용
211쪽
ab aliis, sed etiam ut confidentiam haberet, credens quod Deus tibi non irasceretur ob ingratitudine, cum pr scriptu ritum obseruaret De Sabbatbo. CAp. C. X omnibus caeremoniis legis Movsi una expresIa est hoc tertio praecepto, requies videlicet ab operibus, die septimo . Cuius ratio assignatur ex beneficio
omnibus communi atque manifesto, creationis videlicet omnium rerum. Sex enim diebus, E A e. zo.
ait, fecit dominus caesum & terrain & mare'& omnia quae in eis sunt, & requieuit die septimo. idcirco benedixit dominus diei sabbathi,& sanctificauit eum.Vbi etiam hoc aduertendum est, quod redeunte semper hebdoma- I, de dominus coli voluerit, ut per fructificatio- χo. Elanem diei nunquam obliviscamur domini Dei rei cis Eieci qui sanctificat nos. Hac quoque caeremoniam VS' se ita exigit dominus a nobis, ut etiam misiericordiae in proximum exercendς rationem habeat
Vt requielcat, ait, seruas tuus, & ancilla tua, Ibidem. ticut & tu. Cum enim auarum atque crudele
fuerit Iudaeoruni genus, nimiis laboribus fuissent oppressi serui, si nunquam requies Iudeis
praescripta fuisset. Haec vero requies in septi- , imo die,etiam requie a terna, ad quam Omnes
labores peruenient, designat: sicut Ec. post Esaiam Apostolus docet. Vnde etiam merito in praecepto quo Deus obsequium exigit, hi mentio huius requiei. Porro cum Vetus te stamentum ad nihil aliud sit ordinatum, quam ut homo videns st: non obseruare cognitam
212쪽
hominis instruebat infirmitatem , ut Deum tentare non audeat, quado habet quod faciat, ut quod cauere oportet, euadat. Neque enim& Apostolus Paulus desperauerat adiutorium protectionemque diuinam, fidemque perdiderat, quando per murum in sporta submississest, ut inimicorum manus effugeret. Non ergo in Deum non credendo sic fugit, sed Deum tentaret, si fugere noluisset, cum sic fugere po-i
Descrilegio. C A P. x I x. Eo non solum secundum se, fit irro uerentia , sed etiam: quandocunque irreuerenter tractatur res sacra, seu quae ad diuinum cultum est ordin ta. vocaturque id sacrilegium, siue violatio rei sacrae. ut, quando persona Deo dicata irreu renter tractatur, nempe verbi causa s quis sacerdotem percutiat, praedicatorem vel doctorem fidei derideat , virginem ad continentiam consecratam stupret. Sunt & aliae res s crae, in vario genere: quarum prima est scriptura sacra, quae sacrilege ad iocos adducitur.
Ad quod sacrilegium pertinet, si quis nomine
Iesu ac signo crucis ita utatur, tanquam signa admirationis sint. Cum enim sancti Patres in magnis&subitis periculis constituti soliti sint ad inuocandu Christum crucifixum se signare sono crucis, & nominare dulcissimum nomeSaluatoris: videmus hanc piam consuetudine, in turpissimum sacrilegium versori At in qua libet re noua, turpi,vel ridicula audeamus nos
213쪽
cruce signare;& tremendum illud nomen nominare. Inter res sacras secundum locum, imbpraecipuum obtinent sacramenta Christi. Sed de s acrilegio quod retra ea committitur, satis oportune & manifestE dicetur in tractatu de sacramentis '. Sacril gium etiam est,eteliquias pris
sanctorum aut imagines conculcare, vel irre- i uenter tractare. irreuerens quoque sacrorum
Vasorum aut 'estium tractatio sacrilega est. 2t vestimenta aitStephanus, Papa primus eius is conciι nominis) qusibus domino ministratur, cultu si iti sebo με que diuinita binni cum honorificentia & honestate , a sacerdotibus, reliquisque Ecclesiae sci ci.
ministris celebratur , & sacrata debent esse & cap. . honesta, quibus aliis in usibus quu Deo eiusque seruitio consecrata & dedicata sint nemo debet frui, quam ecclesiasticis & De o dignis ossiciis r quae nec ab aliis debent eontingi, aut ferti, ni si a sacratis hominibus: ne vitio, quae H l Baltasar regem percussit, super haec transgre- dientes&talia praesumentes. veniat diuina, & corruers eos iaciat diuinae ultionis iustum fla-
gellum ad ima. Ante stephanum etiam Sixtus eo. . Primus,Papa martyr,&post eum Sylvester,de lacris vatis umilia dicunt. Estergo ut haec re- v AS cogitent, quorum est curare ut munda sunt al f 'raria, ne lacera sint sicra vestimenta; ne sor - e deant sacrae passae. Ex euangelio constat prae. terea grande esse sacrilegium ι .ea in templo Deo dicato agere, quae perseipia impedimen o sint orationi laudi diuinae, piae doctrinae
in quae domus pei dicata est etiam si alioqui
214쪽
licita sint: ut, emere vel venderς quae Deo offeruntur. Quanto ergo grauius sacrilegium est, carnali commixtione vel sanguinis est
sione locum illum polluere ὶ Qu'nto sceler lius ibi furari, inebriari, fabulati, cachinnari' Quanto intolerabilius, libertatem loci illius
violar locum illum sordibusiarietesque obtectos araneis relinquereὶsacrilegium item est symonia clim res spiritales eisque annexae,siue expresse, siue latenter emuntur, atque vendu-tur: Contra id quod dicit Christus, Gratis a cepistis, gratis date. Cotra quod & Malachias loquitur: uis est,inquiens,in vobis, qui clam dat ostia , & incendat altare meum gratuito3Non est mihi voluntas in vobis,dicit dominus& munus nod suscipiam de manu vestra. Ru sus sacrilegium ςst contemptus excommunicationis , aliarumque spiritalium poenarum. item sebtrinio & imminutio aut defraudatio decimarum aliorumquet ministris Dei pro sua sustentatione debitorum Nec enim insentem habebit eum DominuM qui assumpsicrit nomen Domini Dei sui frustra.
Via homines proni sunt ad' periuriupropter frequentiam iurameti: m rito minas secado praecepto adiecit Dominus , quas dum ipsemet negative explicat, minus dicir, & plus intelligit. Significat enim . se eum qui periurauerit, condemnaturum tanquam hominem maxime no
xium. Porrὁ,qusta poena perpetua siue qu m
215쪽
acerba maneat periuros in futuro seculo, in hac vita liquido nobis constare non potest. In hoc autem seculo quandoque in periuros vindicat Deus, unde quid in futuro eis euenturum sit, coniectare possumus. Fames occupauit terram Iudaeoru , etiam post mortem S ut, . x. ii
propterea quod Saul quasi zelo pro filiisIsrael
voluit occidere Gabaonitas , quibus ex igno-rantia iurauerant filii Israel, quod non occiderent eos. Apud Ezechielem quoque de Sed chia periuro rege Babylonis sic legis: Nuquid prosperabitur, vel cosequetur salutem qui socii haecὶ& qui disIoluit pactum nunquid effugi ὶ Vivo ego, dicit Dominus Deus, quoniam in loco Regis qui constituit eum Regem , cuius fecit irritum iuramentum , & soluit pactum quod habebat cum eo, in medio
Babylonis morietur. Et non in exercitu gradi, neque in populo multo faciet cotra eum Pharao prasium : in iactu aggeris, & in extructione vallom,ut interficiat animas multas. Spreuerat enim iuramentum , ut solueret foedus, re ecce dedit manum suam , & cum omnia haec fecerit . non effugiet. Propterea haec dicit dominus Deus , Vivo ego , quoniam iu-ὶ νομου,
ramentum quod spreuit, & foedus quod prae- quaricatus est, ponam in caput eius. 8 Quantum vero dominus offendatur voti violatio-μere anine: iam olim primum nascente Christi Eccle- madu rtit,sia, dum coepit oriri vita monastica, in Anania
α Sapphira satis declaratum fuit . Quantum quoqueDeo displiceat blasphemia, ex Moyse,
216쪽
apud que iussu diuino lapidatur blasphemus,
colligere est. Item ex blasphemia Sennacherib, cui ait dominus Cui exprobrasti Z& quem blasphemasti ὶ contra quem exaltasti voccm tuam, & elevasti in excelsum oculos tuos Z cintra sanctum Israel Per m num seruorum tuo-xum exprobrasti domino. Propter hanc verbblasphemiam percussit angelus domini una nocte in castris Assyriorum centum octoginta quinque millia hominum: de ipse Senach riba suisti et filiis, dum in templo adoraret Deum suum, gladio percussus & occisias fuit. Patet idem ex eo quod ait dominus ad impii Dsimum Regem Achab: Haec dicit dominus. Quia dixerunt Syri meus montium est dominus, & non est Deus vallium: dabo omnem multitudinem hanc grandem in manu tua, &scietis quia ego sum dominus . Percusseruntque filij Israel deSyris centum millia peditum, in die una,& cecidit murus super viginti septemillia Syrorum qui remanserant.Tepore vero novi testamenti Paulus blasphemos tradidit
Falsa vero doctrina, apud Moysen tam s uere puniri iubetur,ut nec fratra, nec filio, nec uxori, nec amico qui diligitur ut propria anima liceat parcere , ut non primi occidamus eum, si tentet nos a fide abducere . Imo iubet dominus ciuitatem a fide deficientem ita deleri ut in dςtestationem sceleris in qternum non eaedificetur, nec quicquam omnino etiam d
optima suppellectile eius copcuritatur.
217쪽
his vero qui tentaverunt dominum, ipse Do- rinioe minus sic loquitur: Omnes homines qui vide- -- runt m iiestatem meam, & signa quae feci in Π I AEgypto & solitudine, & tentaverunt me iam, i per decem vices,nec obedierunt voci meae, novidebunt terram, pro qua iuraui patribus eo rum , nec quisquam ex illis qui detraxit mihi, intuebitur eam. Quorum exemplo dehortantur nos ab omni tentatione Dei , omnique incredulitate , Propheta Dauid & Apostolus Wris . Paulus, dicentes: Hodie si vocem Domini audieritis , polite obdurare corda vestra, &c. Quid porris mereantur sacrilegi, in duobus L. -τ
filiis Aaron, Nadab & Abiu ostensum est, qui
ignem alienum domino obtulerant, & altare eius ut apparet) ebrij accesserant: unde, domino egressus ignis eos deuorauit. Idem oste-
sum est in duobus filii; Heli. Ophni de Phi
nees,vno die occisis,& eueisione familiae eius,
quae m Deus immisit pinph rea quod non secundum legem admini di hinni sacrificia populi. Rursum in percussis vinquaginta millia Lbus plebis de septuaginta viris de populo Bet-
familis, eo quod curiosus, contrρ domini prς- 'ceptum, intuiti essent ea quae in arca domini.
Item in percussione Ose, qui dum arcam labi
metueret , inconsider i quad/m deuotione ς/m temere tetigit. Occisus fuit u Baltasar V rea, eique ablatum fuit regnum, propterea quod vada domus Domini in prophano usu surpauit. Certe ipseChristus mansueti isimus. με' 'R magnam in sacrilegos ostendit,dum vio-
218쪽
lente eos e templo eiecit fiagello, nummulariorumque mensas cum cathedris columbas vendentium euertit, & effudit aes , & dixit eos facere domum patris sui speluncam latronum dum non permisit ut quis vas siue instrumenta sua transferret per templum. Apostolus quoque Paulus dicit, propter indignam communionem,praeter damnationem aeternam, multos factos infirmos & imbecilles , multosque propterea mori corporali morte. Sane in om- in contra Deu admissa irreuerentia locu habet illud Heli filios suos corripietis: Si peccauerit vir in viru, placari ei potest Deus. Si aurem in dominum peccauerit vir, quis orabit pro eoὶ
Vbi designatur quam dissicile qui in Deu pe
catum committunt, poenitentiam veram agat
quamque difficile veniam obtineant. De tertio Praecepto.
odii cogruo ordine, post quam prohibuit primo Praecepto dominus ne quis transfugiat 1ia alienos Deos, & s
tiam: terti δ praecipit famulatum, & obsequium sibi exhiberi. Circa quod praeceptum, seorsum tractandum est quid lex naturae,& seorsum quid lex positiva Moysi vel Christianae ecclesiae exigar. Hoc enim tertium praeceptu est partim legis naturae. partim legis positiuae. Lege igitur naturae praecipitur, ut , quod tEpus diuino cultui deputemus. Nam id
219쪽
exposcit natur ut unicuiq; exercitio tep' cet- tu assignetur: ut somno, labori, cibo sumendo deputata sunt diuersa tepora. quare & tempus
designandu est obsequio quod Deo debemus.
Debetur veris Deo cultus & interior & ext rior, prout anima & corpus ab eo accepimus. De cultu Dei interiore. CAP. II.
, N libro Iob legitur: Ecce pietas, sue theosebeia est sapientia. Theosebeiaps ita
ι porro,s ad verbi originem Latine ex- II. e-- pressa interpretaretur,Dei cultus dici poterat: ροῖ qui in hoc maxime constitutus est, ut anima ei non sit ingrata. Vnde&in ipso verissimo singulari sacrificio, Domino Deo nostro agere gratias admonemur. Gratiam autem actio: . siue sacrificium, est omne opus ut ait August. rLib. d. quod agitum ut sancta societate inhaereamus ML. Dei Aa. 6.
Deo, relatum scilicet ad illum finem boni, quo veraciter beati esse possimus, hoc est , quod ideo fit, ut nosipsos semel perfecte offeramus deo in laudem & gratiarum actionem : quod fiet in futuro seculo, quando bona voluntate Dei ex integro aedificati fuerint muri matris nostrae Hierusalem: sicut etiam ante lapsum' ' homines puri atque integri ab omni sorde acta 'ic '' labe peccati seipsos Deo mundissimas hostias offerebant. Specialiter vero illo opere colitur Deus, quo nihil aliud agitur , quam
ut ei gratit agantur. Debentur autem Deo gratiae pro beneficio creationis , quo creara st rationalis creatura ad imaginem & similitudinem Dei , sapiens & recta, ut aeterna
220쪽
' Relicitate frueretur Deo . quo,inquam, omnia glia creata sunt, ut rationali creaturae seruiret. - Item pro beneficio, quo secundum ea quae in creatione Accepit,gube nux. Atque hoc cutitu tantum ,&homo ante i psum coluit Deli,
& nunc glorific ni Deum sancti angeli. At
nunc post lapsum, m*lto amplius gratias agere debet homo pro beneficio redymptionis, seu quod Dev hominem spoliatum dignitate creationi suae,& in aeternum perinum dignM. t is est suo sanguine reparare: ex quo benehcio epia scelerum commissorum obtinuit , dc omnis bona qpera fila vitamque aeternam a cepit. Deber ergo propterea gratias agere, nisi. ingratus velit Assie I gratus enim esset, si quod
, illi ex singular3 'm'dum Dei gratia est, sibi
tribueret. Vod ait Apostolus : In omnibus f h cv-Π- gr ti s agite. P mista: Benedic anima mea domino,&noli oblivisci omnes retributiones ius: qui prppiti atqr omnibus iniquitatibus tqis, qui Gyas omn*s infirmitates tuas: qui r dimit de interitu'itam tu m, S c. Et eo ipso, quo grati si' reomptione Mimus, etiam pro creatio'e agimus . hgn cim ui enim &quid beneficio creatoris Acceperimus, & quid nostra culp perdiderim , q-d sobis reddit, redemptor. Hoc enim agit spiritus Christi, ut . imaginem Dei, in qua naturaliter secti sumus, instauret in nobis. xlac ipso, quo redemptorrem glorificamus: bona quaedam ex creatione nobis relloa esse testamur, quanquani vitiat