장음표시 사용
41쪽
possent. I, lictor, colliga manuS, quae paulo ante armatae imperium populo Romano pepererunt. , caput obnube cliboratoris urbis hujus arbori infelici SuSpende verbera, vel intra pomoerium, modo inter illa pila et spolia hos- tium Vel extra pomoerium, modo intra Sepulcra Curiati- orum. .ud enim ducere hunc juvenem potestis, ubi non Sua decora eum a tanta foeditate supplicii vindicon Non tulit populus nec patri lacrymaS, nec ipSiu parem in
omni periculose animum absolVeruntque, admiratione magis I virtuti S, quam jure cauSae. Itaque, ut caedes manifesta aliquo tamen piaculo lueretur, imperatum patri, ut filium expiaret pecunia publica. IS, quibu Silam piacularibus Sacrificiis factis, quae deinde genti Horatiae tradita Sunt, tranS-miSSo per viam tigillo, capite adoperto, velut Su, iugum 15 misit juvenem. Id hodie quoque publice Semper resectum
manet. Sororium tigillum Vocant. Horatiae Sepulcrum, quo loco corruerat ictu, ConStructum CSPSRX quadrato.
XXVII. 0 diu pax Albana mansit. Invidia vulgi,
quod tribus militibus sortuna publica commisSa fuerit, Vanum 2 ingenium dictatoris corrupit; et, quoniam recta OnSilia haud bene Venerant, pravi reconciliare popularium animoSCoepit. Igitur, ut prius in bello pacem, si in pace bellum quaerenS, quia Suae civitati animorum plus quam virium sernebat eSSe ad bellum palam atque ex edicto gerendum alios 2 concitat populo Sui per Speciem Societati proditionem reServat. Fidenates, colonia Romana, lentibus sociis conSilii assumptis, pacto transitionis Albanorum ad bellum atque arma incitantur. Quum Fidenae aperte desciSsent, Tullus, Metto exercituque ejus ab Alba accito, Contra hOS-30 te ducit ubi Anienem transiit, ad confluetites collocat castra. Inter eum locum et Fidenas, Veientium exercitus Tiberim transierat. Hi et in acie prope flumen tenuere dextrum cornu in SiniStro Fidenate propiti monte consistunt Tullus adversus Vrientem hostem dirigit uos :35 Albanos contra legionem Fidenatium collocat Albano non
plus animi erat, quam deici nec manere ergo, nec tranSire aperte USUS, SenSim ad monte Succedit. Inde, ubi satis SubiSSe Sese ratu eSt, erigit totam aciem : fluctuanSque animo, Ut tereret tempuS, Ordine eXplicat Consilium erat, 40 qua ortuna rem daret, ea incliuare vires Miraculo primo esse Romanis, qui proximi steterant, ut nudari latera Sua sociorum digresS SenSerunt inde eque citato equo nun-
42쪽
2S IT LIVII tia regi, abire Albanos. Tullus in re trepida duodecim
vovit Salios, sanaque allori ac Pavorici equitem, clara increpan Voce, Ut hostes eXaudirent, redire in proelium jubet; 'Nihil tropidatione opus esse : suo jussu circumduci Alba- num exercitum, ut Fidenatium nuda terga invadant. V Idem imperat, ut hastas equites erigere jubeat. Id factum magnae parti peditum Romanorum conSpectum abeuntis
Albani exercitus intersepsit qui viderant, id, quod ab rege
auditum erat, rati, eo acrius pugnant. Terror ad hostes transit et audiverant clara voce dictum; et magna par 10
Fidenatium, ut qui coloni additi Romanis essent, Latine Sciebant. Itaque, ne subito ex collibus decursu Albanorum intercluderentur ab oppido, terga vertunt. InStat TulluS, fusoque Fidenatium cornu, in Vrientem, alieno PaVore Perculsum, serocior redit. eo illi tulere impetum sed ab 15 effusa fuga flumen objectum a tergo arcebat. Quo ΟSt- quam fuga inclinavit, alii, arma foede actantes, in aquam caeci ruebant; alii, dum cunctantur in ripis, inter fugae Pugnaeque con Silium oppressi. Non alia ante Romana Pugna atrocior fuit. 20XXVIII. Tum Albanus Xercitus, spectator certaminiS, deductus in campos Mettus Tullo devictos hoste gratulatur contra Tullus Mettum benigne alloquitur. Quod bene Vertat, castra Albanos Romanis castris ungere jubet sacrificium lustrale in diem posterum parat. Ubi illuxit, mparatis omnibus, ut SSOlet, vocari ad concionem utrumque exercitum jubet. raeconeS, ab Xtremo rSi, Primo CX- civere Albanos hi, novitate etiam rei moti, ut regem RO- manum concionantem audirent, proXimi constitere. Ex CompoSit armata circumdatur Romana logio centurionibus 30 datum negotium erat, ut Sine mora imperia EXSequerentur.
Tum ita Tullus infit: Romani, si unquam ante alia Ullo in bello fuit, quod primum iis immortalibus gratia age
V retis, deinde vestrae ipsorum virtuti, hesternum id proe- lium fuit. Dimicatum est enim, non magis cum hΟStibuS, M quam quae dimicatio major atque periculosior Si cum proditione a perfidia sociorum. am, ne vos salsa opinio 'teneat injussu meo Albani ubi ore ad montes nec im-
perium illud meum, sed consilium t imperii simulatio
duit ut nec vobis ignorantibus deseri vos, averteretur a 40 certamine animus; et hostibus, circumveniri se a tergo
'ratis, terror ac suga injiceretur Nec ea culpa, quam
43쪽
arguo omnium Albanorum est ducem secuti sutit ut et bos, si quo ego inde agmen declinare voluiSSem, secissetiS.
Mettus illo est ducto itineris hujus, Mettus idem hujus machinatoriolli, Mettus foederis Romani Albanique ruptor.5 Aud0at deinde talia alius, nisi in hunc insigne jam docu-
mentum mortalibus dedero. V Centuriones armati Mettum circumsiStunt re caetera, Ut rSUS erat, Peragit.
Quod bonum, faustum, elixque Sit populo Romano ac Mihi, vobisque, Albani populum omnem Albanum Ro-I mum traducere in animo Si civitatem dare plebi pri- mores in atre legere unam Urbem, unar rempublicam 'facere. Ut ex uno quondam in duo populos divisa Alba in re eSt, Sic nune in unum redeat. V Ad haec Albana pubes, inermi ab armati Septa, in iurii Voluntatibus, com-I5 muni tamen metu cogente, Silentiuna tenet. Tum Tullus,
moti Fuffoli,' inquit, is ipse discere posses fidem ac
oedera servare, vivo tibi ea disciplina a me adhibita esset. munc, quoniam tuum insanabile ingenium est, at tu tuo supplicio doce humanum genu ea Sancta Credere, quae te violata sunt. Ut igitur paulo ante animum inter Fide- natem Romanamque rem ancipitem geSSiSti, ita jam cor-
pus passim distrahendum dabis.' Exinde duabus admotis quadrigis, in curru earum distentum illigat Mettum :doinde in diversum iter equi concitati, lacerum in utroquem curru corpuS, qua inhaeSerant incUli membra, portantes. Avertere omne a tanta foeditate Spectaculi oculos. Primum ultimumque illud supplicium apud Romanos exempli parum memori legum humanarum fuit in aliis gloriari licet, nulli gentium mitiore piae UiSSe Poenus. XXIX. Inter haec jam praemissi Albam erant equites, qui multitudinem traducerent Romam. legiones deinde ductae
T ad diruendam urbem. Quae ubi intraVere portaS, non qui dem sui tumultus ille, nec pavor, quali Captarum ESSE U a bium solet. quum, effracti portiS, Strati SV ariete muris, aut arce Vi capta, clamor hOStili et curSu Per urbem armas torum Omnia ferro flammaque misce : Sed Silantium tristegri tacita moestitia ita defiXit omnium animoS, Ut prae metu obliti, quid relinquerent, quid Secum ferrent, deficiente coim Silio rogitantesque alii alios, nunc in liminibu Starent, uno M errabundi domos suas, ultimum illud Visuri, pervagarentur. Ut Vero jam equitum clamor exire jubentium instabat, amfragor tectorum, quae diruebantur, ultimis urbis partibus 3
44쪽
audiebatur pulvisque, ex distantibus locis ortus, velut nubsinducta omnia impleverat raptim, quibus quisque Poterat,
elatis, quum larem ac penates tectaque, in quibu natu quiS-que educatuSque eSSet, relinquentes exirent, jam continens agmen migrantium impleverat vias; et conspectus aliorum mutua miseratione integrabat lacrymas: VoceSque etiam miserabiles exaudiebantur mulierum praecipue, quum ob SeSSa ab armati templa auguSta praeterirent, ac Velut captOS relinquerent eos. Egressis urbem Albanis, Romanus passim publica privataque omnia tecta adsequat Solo Una 10que hora quadringentorum annorum opus, quibus Alba teterat, exscidio ac ruinis dedit. Templis tamen Deum ita enim dictum ab rege fuerat temperatum St. XXX. Roma interim crescit Albae ruinis duplicatur civium numerus. Coelius additur urbi mon ; et, quo re-ὶδ quentius habitaretur, eam sedem Tullus regiae capit, ibique habitavit. trincipes Albanorum in atreS, Ut ea quoque pars reipublicae cresceret, legit Tullios, Servilios, Quintios, Geganios, Curiatios, Cloelio ; templumque ordini ab Se aucto curiam secit, quae Hostilia usque ad patrum ΟStrorum 20 aetatem appellata est et, ut omnium ordinum viribus aliquid ex novo populo adjiceretur, equitum decem turma ex Albanis legit. Legiones et vetere eodem Supplemento explevit, et novas scripsit. ma fiducia virium Tullus Sabinis bel talum indicit, genti ea tempestate Secundum EtruSCOS Opulen Ptissimae viris armisque Utrimque injuriae factae, ac re ne μquidquam erant repetitae. . Tullus ad Feroniae sanum mer 'catu requenti negotiatores Romano comprehenSo quere 'batur Sabini suos prius in lucum confugiSSe ac Romae retentos Hae causa belli serebantur Sabini haud parum ad memoreS et Suarum Virium partem Romae ab Tatio locatam, et Romanam rem nuper etiam adjectione populi Albani auctam, circumSpicere et ipsi externa auxilia. Etruria orat vicina, proximi Etruscorum Vrientes Indo, ob residuas bellorum iras maxime sollicitati ad desectionem animiS, O mluntario traXereri et apud vago quosdam ex inopi plebe
etiam merces valuit lublico auxilio nullo adjuti sunt: valuitque apud lentes nam de caeteris minus mirum est)pacta cum Romulo induciarum fides Quum bellum utrim-
qu. Summa ope Pararent, Vertique in e re Videretur, utri 40
prius arma inferrent, occupat Tullus in agrum Sabinum
transire Pugna atrox ad silvam Malitiosam fuit ubi ot
45쪽
LIBERQ. CAP. xxxv. 31 peditum quidem robore, caeterum equitatu aucto nUper, plurimum Romana acies valuit. Ab equitibus repente invectis turbati ordines sunt Sabinorum nec pugna deinde illis conStare, nec iuga XPlicari, Sine magna caede potuit. XXXI. Devictis Sabinis, quum in magna gloria magni que opibus regnum Tulli a tota re Romana ESSet nuntiatum regi Ρatribusque est, in monte Albano lapidibus pluisse. Quod quum credi vix posset, missis ad id visendum prodigium, in conspectu haud aliter quam quum grandinem Ven- 10 ti glomeratam in terras agunt, crebri cecidere coelo lapides. Visi etiam audire vocem ingentem ex Summi cacumini luco,
ut patrio ritu sacra Albani facerent, quae velut iis quoque Simul cum patria relictis oblivioni dederant; et aut Romana Sacra SVSceperant, aut fortunae, ut fit, obirati, cultum 15 reliquerant Deum. Romanis quoque ab eodem prodigio novemdiale aerum publice Susceptum eSt Seu voce CoeleStio Albano monte missa nam id quoque traditur), Seu arUS- picum monitu. ManSit certe Solenne, Ut, quandoque idem prodigium nuntiaretur, seris, per novem die ingerentur.
20 Haud ita multo post peStilentia laboratum eS unde quum pigritia militandi oriretur, nulla tamen ab armis quie dabatur a bellicoso rege, salubriora etiam credente militiae, quam domi, juvenum corpora SSe donec ipSe quoque Jonginquo morbo est implicitus uno adeo fracti simul cumae corpore Sunt Spiritu illi feroceS, ut, qui nihil ante ratus esset minus regium, quam acri dedere animum, repente omnibus magnis parviSque SuperStitionibus obnoXius degeret,
religionibusque etiam populum impleret. Vulgo jam homines, eum Statum rerum, qui Sub um rege suaerat, requi-30 renteS, Unam opem aegri corporibu relictam, Si pax venia- quo ab iis impetrata SSet, credebant. pSUm regem, tradunt, volventem commentario Numae, quum ibi quaedam occulta solennia sacrificia ovi Elicio facta invenisset, operatum his sacris se abdidissea Sed non rite initum aut curatuma id sacrum esseri nec Solum nullam ei oblatam coelestium
speciem, Sed ira Jovis, Sollicitati prava religione, fulmino ictum cum domo conflagrasse. Tullus magna gloria belli regnavit annos duos et triginta. XXXII. Mortuo Tullo, res, ut institutum jam inde ab M initio erat, ad Patres redierat: hique interregem nominaverant quo comitia habente Ancum Marcium regem popu-
46쪽
lus creavit Patre suere auctores umae Pompilii regis Tnepos, filia ortus, Ancus Marcius erat qui, ut regnare coe ppit, et vitae gloriae memor, et quia proXimum regnum, Caetera egregium, ab una parte haud ali proSperum fuerat, aut neglectis religionibus, aut prave culti longe antiquisSi pmum rufuS, 'aera publica, ut ab Numa instituta erant, sis assere; omnia ea ex commentarii regis pontificem. in
album relata, proponere in publico jubet inde et civibus otii cupidis, et finitimis civitatibus, saeta peS, in avi moreSatque instituta regem abiturum Igitur Latini, cum quibuS, J0
Tullo regnante ictum Cedus erat, SuStulerant animoS: Et, quum incurSionem in agrum Romanum sectSSent, repetentibu re Romani Superbe responsum reddunt desidem Romanum regem inter Sacella et Bra n turum QSSe regnum rati.
Medium orat in Anco ingenium, et Numae et Romuli memor Ibet, praeterquam quod avi regno magi neceSSariam fuiSSei cem credebat, quum in novo, tum seroci populo; etiam,
quod illi contigisset otium, sin injuria id se haud facile
habiturum tentari patientiarn, et tentatam contemni temporaque SSe Tullo regi aptiora, quam umpe Ut tamen 20 quoniam Numa in pace religiones instituisset, a se bellicae caerimoniae proderentur meo gererentur Solum, Sed etiam indicerentur bella aliquo rituri u ab antiqua gente Equicolis, quod nunc seciales habent, deScripSit, quo re repetuntur. Legatus, ubi ad fine eorum Venit inde re repetuntur, mcapite velato filo lanae velamen St) Audi, Iupiter,' inquit audite, fines ' cujuscumque genti Sunt nominat ; audiat fas Ego sum publicus nuntiu populi Romani: juSte pieque legatu venio, VerbiSque mei fides Sit. V ieragit dein dis postulata. Inde Jovem testem facit ego D injuste impioque illos homines illasque res dedier nuntio populi Romani mihi expoSco, tum patriae compotem me nunquam siri esse. V Haec quum fine SupraScandit, haec, quicumque ei primu Vir obvius fuerit, haec portam ingrediens, haec, sorum ingreSSUS, pauci verbis carminis 35 concipiendique jusjurandi mutatis, peragit Si non deduntur, quos exposcit, diebu tribu et triginta tot enim solennes sunt peractis, bellum ita indicit Audi, Iupiter, et tu, Iuno, Quirine Diique mΠe coeleSteS, VOSque terreStres, vosque inferni, audite. Ego vos teStor, populum illum V 40 quicumque est, nominat injustum esse, neque jus perSol- vore. Sed de istis rebus in patria majore natu conSule- mus, quo pacto jus nostrum adipiscamur. V Cum his nun-
47쪽
tius Romam ad consulendum redit. Confestim rex his serme verbis atres consulebat Quarum rerum, litium, 'causarum condixit pater patratus populi Romani Quiritium 'patri patrat priscorum Latinorum hominibusque priscis Latinis, quas res dari, fieri, Solvi oportuit, qua re nec dederunt, nec secerunt, ne Solverunt, dic,' inquit ei, quem primum Sententiam rogabat quid censes V Tum ille: iuro pioque duello quaerendas CenSeo, itaque con- Sentio. consciscoque. V Inde ordine alii rogabantur: id quandoque pars major eorum, qui aderant, in eamdem ententiam ibat, bellum erat consensu. Fieri solitum, ut secialis hastam serratam aut sanguineam praeustam ad fines eorum erret, et non minus tribus puberibus praeSentibus,
diceret: Quod populi priscorum Latinorum homineSquei prisci Latini adversus populum Romanum Quiritium sece- runt, deliquerunt; quod populus Romanus Quiritium bel
dum cum priscis Latinis jussit SSeri SenatuSque populi Romani Quiritium censuit, consensit, conscivit, Ut bellum cum priscis Latinis fieret ob eam rem ego PopUlusque 20 Romanus populis priscorum Latinorum hominibusque
'priscis Latinis bellum indico iacioque.' Id ubi dixisset,
hastam in fines eorum emittebat. Hoc tum modo ab Latinis repetitae res ac bellum indictum moremque eum OMteri acceperunt.
25 XXXIII. Ancus, demandata cura sacrorum flaminibus
Sacerdotibusque aliis, Xercitu novo ConScripto, prosectUS, Politorium, urbem Latinorum, Vi cepit SecutuSque morem regum priorum, qui rem Romanam auxerant hostibus in civitatem accipiendis, multitudinem omnem Romam trado duxit et, quum circa alatium, Sedem Veterum Romanorum, Sabini Capitolium atque arcem Coelium montem Albani implessent Aventinum novae multitudini datum additi sodem haud ita multo post, Tellenis Ficanaque captis, novi cives lolitorium inde rursus bello repetitum, quod M vacuum occupaverant prisci Latini eaque causa diruendae urbis ejus sui Romanis, ne hostium semper receptaculum esset. ostremo, omni bello Latino Medulliam compulso, aliquamdiu ibi Marte incerto, varia Victoria pugnatum Strnam et urbs tuta munitionibus, praesidioque firmata validos erat; et, castris in aperto positis, aliquoties exercitus Lati-nu cominus cum Romanis signa contulerat. Ad ultimum, omnibus copiis connisus, Ancus acie primum vincit r
48쪽
inde ingenti praeda potitus, Romam redit, tum quoque multis millibus Latinorum in civitatem accepti quibus, Ut jungeretur Palatio Aventinum, ad Murciae datae Sedes. Janiculum quoque adjectum non inopia loci, Sed ne quando ea arx hostium esset. Id non muro Solum, Sed etiam ob Commoditatem itineris, ponte Sublicio, tum primum in Tiberi facto, conjungi urbi placuit. Quiritium quoque fossa,
haud parvum munimentum a planioribus aditu locis, Anci regi opus eSt. Ingenti incremento rebia auctiS, quum in tanta multitudine hominum, discrimine recte an perperam I0sacti confuso, facinora clandestina fierent, Carcer ad terrorem increscentis audaciae media urbe, imminen soro, aedificatur. eo urbs tantum ho rege crevit, Sed etiam
ager finesque Silva Maesia Vrientibu ademptari Sque ad mare imperium prolatum et in ore Tiberis Stia urbs con 15 dita salinae circa factae, egregieque rebu bello geStis,
aedis Jovis Feretri amplificata. XXXIV. Anco regnante Lucumo, vir impiger ac divitiis
PotenS, Romam commigravit, Cupidine maxime ne Spe magni honoris, cujus adipiscendi Tarquinii. nam ibi quoque βPeregrina Stirpe oriundus erat faculta non uerat. iam, rati Corinthii filius orat; qui ob seditione domo profugus, quum Tarquiniis sorte consedisset, uxores ibi ducta, duos si filios onuit omina his Lucumo atque Aruns fuerunt.
Lucumo Superfuit patri, bonorum omnium haereς Aruns mPrior, quam Pater, moritur, Xore gravida relicta. ec diu manet Superstes filio pater qui quum ignoran nurum Ventrem serre, immemor in testando nepoti deceSSiSSet, Uero, post avi mortem in nullam Sortem bonorum nato, ab inopia Egerio inditum nomen. Lucumoni contra, uinium haeredi 30 bonorum, quum divitiae jam animos facerent, auxit ducta in matrimonium Tanaquil, Summo loco nata, et quae haud facile iis, in quibus nata erat, humiliora Sineret ea, quae innupsisset Spernentibus Etruscis Lucumonem. XSule advena ortum, ferre indignitatem non potuit. oblitaque in ragenitae erga patriam caritatiS, dummodo virum honoratum
videret, consilium migrandi ab Tarquiniis cepit. Roma est ad id p6tisesimum visa in novo populo, ubi omni repentina
atque ex virtute nobilitas Sit, suturum locum sorti ac strenuo viro regnasse Tatium Sabinum arcessitum in regnum dΝumam a Curibus : et Ancum Sabina matre ortum, nobi-lamque una imagine Numae esse. Facile persuadet, ut
49쪽
cupido honorum, et cui Tarquinii materna tantum patria esset. Sublati itaque rebuS, commigrant Romam. Ad Ianiculum sorte ventum erat ibi ei carpento sedenti cum UXore, aquila, SuSpenSi demiSSa leniter alis, pileiam aufert;
β Superque Carpentum cum magno langore Volitan S, UrSUS,
velut ministerio divinitus missa, capiti apte reponit inde sublimis abiit. Accopisse id augurium laeta dicitur an quit, perita, ut vulgo EtruSci, coeleStium prodigiorum mulier.
EXeelSa et alta perare compleX Virum jubet: eam li- 10 tem ea regione coeli et ejus Dei nuntiam veniSS circa summum culmen hominis auspicium sociSS levasse hu- mano superpositum capiti decus, ut divinitus eidem red- deret. V as Spes cogitationsesque Secum portanteS, Urbem
ingressi sunt domicilioque ibi comparato, L. Tarquinium
tas divitiaequo faciebant et ipSe fortunam benigno alloquio, comitate invitandi, beneficiiSque, quo poterat, Sibi conciliando adjuvabat donec in regiam quoque de eo fama perlata St notitiamque eam brevi. apud regem liberaliterus deXtreque obeundo ossicia, in familiaris amicitiae adduxorat jura, Ut publicis pariter a privatis consiliis bello domique
intereSSet; et, per omnia XPertUS, OStremo tutor etiam
liberis regis testamento inStitueretur. XXXV. Regnavit Ancus annos quatuor et viginti, cuili-2 bet suppriorum regum belli paciSque et artibu et gloria par. Jam filii prope puberem aetatem erant: e magi Tarquini-US inStare, Ut quam primum comitia regi creando fierent. Quibus indictis, sub tempus pueros venatum ablegavit: S-que primu et petiSS ZmbitioSe regnum, et orationem dici-30 tur habuisso ad conciliando plebi animo CompoSitam
quum, is non rem OVam petereri quippe qui non primus
quod quisquam indignari mirarive poSSet), Sed tertiuS RO-
Inde peregrinu regnum flectet et Tatium non e pere grino Solum, Sed etiam e hoSte, regem notum et u-35 mam, ignarum urbiS, non petentem, in regnum ultro ae- citum Se e quo Sui poten fuerit, Romam cum conjuge in sortuni omnibus CommigrasS majorem partem aetatiS
Hus, qua civilibus ossiciis fungantur homine S, Romἴ Se, quam in vetere patria, vixisse : domi militiaeque sub haud 40 poenitendo magiStro, PS Anco rege, Romana Se jura, Romanos ritus didicisse. Obsequio et observantia in re- gem cum omnibus, benignitate erga alio cum rege ipSo,
50쪽
'certasse. Maeo eum haud salsa memorantem ingenti pConSenSu populus Romanus regnare jussit. Ergo virum, caetera egregium, Secuta, quam in petendo habuerat, etiam si regnantem ambitio est: nee minus regni sui firmandi, quam augendae reipublicae, memor, centum in Patres legit; qui , deinde minorum gentium sunt appellati factio haud dubia stregis, cujus beneficio in curiam venerant. Bellum primum cum Latinis gessit, et oppidum ibi Apiolas vi cepit praedaque inde majore, quam quanta belli fama suerat, revecta, ludos opulentius inStructiuSque, quam priore regeS secit. 10 Tum primum circo, qui nunc Maximus dicitur, designatus locus est loca divisaiatribus equitibusque, ubi Spectacula
sibi quisque sacerent fori appellati Spectavere, furcis
duodenos ab terra Spectacula alta sustinentibus pedes. Ludicrum fuit equi pugilesque ex Etruria maxime acciti. SO- 15 lennes deinde annui mansere ludi Romani Magnique varie appellati. Ab eodem rege et circa forum privatis aedificanda divisa sunt loca porticu tabernaeque factae. XXXVI. uro quoquo lapideo circumdare urbem parabat, quum Sabinum bellum coeptis intervenit. Adeoque ea 20
subita res fuit, ut prius Anienem tranSirent hoStes, quam obviam ire ac prohibere exercitus Romanus poSSet. Itaque trepidatum Romae St et primo dubia sicloria, magna utrimque caede, pugnatum est Reductis deinde in castra hostium copiis, datoque Spati, Romani in comparandum dido integro bellum, Tarquinius, equitem maxime ui deesse viribus ratus, ad RamneS, TitienSOS, LUCereS, qua centurias Romulus Scripserat, addere alia conStituit, Suoque insignes relinquere nomine. di quia inaugurato Romulus secerat, negare Attu Navius, inclytu ea tempeState augur, soneque mutari, neque novum ConStitui, niSi ave addixissent,
posse. Ex eo ira regi motari eludensque artem, ut serunt) Agedum,' inquit divine tu, inaugura fierine pOSSis, quod nunc ego mente concipio. V Quum ille, in augurio rem expertus, prosecto suturam dixisset Atqui hoc animo as
'agitavi,' inquit, te novacula cotem disciSSurum Cape ideo, et perage, quod ave tuae fieri poSSe portendunt. 'Tum illum haud cunctanter discidisse cotem serunt Statua Atti capite velato, quo in loco re acta eSt, in comitio, in gradibus ipsis, ad laevam curiae fuit cotem quoque eodem 40 loco sitam suiSSe memorant, Ut SSet ad OStero miraculi ejus monumentum Augurii certe Sacerdotioque augurum