장음표시 사용
51쪽
tantus honos accessit, ut nihil belli domique postea, nisi auspicato, gereretur concilia populi, XercitUS vocati, Summa rerum, ubi aves non admiSiSSent, dirimerentur. Neque tum Tarquinius de equitum centuriis quidquam mutavit: 5 numero alterum tantum adjecit, ut mille et octingenti equites in tribus centuriis essent. Pos feriores modo Sub iisdem
nominibus, qui additi erant, appellati Sunt qua nunc, quia
geminatae Sunt, Se vocant centurinS.
XXXVII. Hac parte copiarum aucta, iterum cum aio binis confligitur Sed praeterquam quod tribu creverat Romanu exercituS, X occulto etiam additur dolus, missis, qui magnam vim lignorum, in Anieni ripa jacentem, ardentem in flumen conjicerent : Ventoque juVante accenSaligna, et pleraque in ratibus impacta, Sublicis quum haere-ra rent, pontem incendunt. Ea quoque re in pugna terrorem
attulit Sabinis. Effusis adem fugam impediit multique
mortales, quum hoStem effugis Sent, in flumine ipso periere :quorum fluitantia arma, ad Urbem cognita in Tiberi, prius paene, quam nuntiari poSSet, 4nSignem Victoriam de sere. 20 Eo proelio praecipua equitum gloria fuit utrimque ab cornibus positos, quum jam pelleretur media peditum Suorum acies, ita incurrisse ab lateribus serunt, ut non Sisterent modo Sabinas legiones, ferociter instante cedentibus, Sed Subit in fugam averterent. Montes effuso cursu Sabini 25 petebant, et pauci tenuereri maXima pars, ut ante dictum est, ab equitibus in flumen acti sunt. Tarquinius, instandum perterriti ratuS, praeda captiviSque Romam missis, spoliis hostium votum id Vulcano erat ingenti cumulo accenSis, pergit porro in agrum Sabinum exercitum inducere :20 et, quamquam male geSta re erat, ne geStUro meliu Sperare poterant tamen, quia con Sulendi re non dabat spatium, isere obviam Sabini tumultuario militeri iterum tuo ibi fusi perditis jam prope rebuS, pacem petiere.
XXXVIII. Collatia, et quidquid circa Collatiam agris3 erat. Sabinis ademptum Egerius fratris hic filius oratregis Collatis in praesidio relictus deditosque Collatinos
ita accipio, eamque deditioni formulam SSe. Rex interrogavit: istisne vos legati oratoresque, miSSi a populo Mollatino, ut vos populumque Collatinum dederetis ΤΤ' ω Sumus.' Estne populus Collatinus in Sua potestato Est. Deditisne vos, populumque Collatinum urbem,
52쪽
agros, quam terminos, delubra, tenSilia, divina huma- maque omnia, in jeam populique Romani ditionem Dedimus. At go ocipio. V Bello Sabino perfecto, Tarquinius triumphans Romam rediit : inde priscis Latinis bellum se it ubi nusquam ad universae rei dimicationem
ventum St, ad Singula oppida Circumferendo arma, Omne nomen Latinum domuit Corniculum Ficulea vetus, Cameria, Crustumerium, Ameriola, Medullia, omentum, haee de priscis Latinis, aut qui ad Latino desecerant, Capta Oppida. a deinde est facta. Majore inde animo paci 10 Opera inchoata, quam quanta mole geSSerat bella ut non quietior populus domi esset, quam militiae fuisset: nam et muro lapideo, cujuS Xordium operis Sabino bello turbatum erat, Urbem, qua nondum munierat, cingere parat; et
infima urbis loca circa sorum, aliasque interjecta collibus 15 convalles, quia ex planis locis haud facile evehebant aquas)cloacis o fastigio in Tiberim ductis Siccat et aream ad aedem in Capitolio Iovis, quam voverat bello Sabino jam praesagiente animo futuram olim amplitudinem loci occupat
fundamentiS. DXXXIX. Eo tempor in regia prodigium visu Ventuque mirabile fuit . uero dormienti, cui Servio Tullio nomen
fuit, caput arsisSe serunt multorum in ConSpectu plurimo igitur clamore inde ad tantae rei miraculum Ort eXCito rege et quum quidam familiarium aquam ad reStinguendum mserret, ab regina retentum Sedatoque eam tumultu moveri Vetui SSe puerum, donec Sua ponte X perrectUS ESSEt: OX cum Somno et flammam abiisse. Tum abducto in Secretum
viro Tanaquil Vide'n' tu puerum hunc ' inquit, quem nam humili cultu educamia. Scire licet, hunc lumen quon 30 iam robus nostri dubiis futurum, praesidiumque regiae inmictae. roinde matoriem ingenti publice privatimque iecoris omni indulgentia nostra nutriamus. V Inde puerum liberum loco coeptum haberi, erudirique artibus, quibus ingenia ad magnae sortunae cultum excitantur. Evenit facile, 35 quod Diis cordi esset. Juvenis evasit vere indolis regis :nec, quum quaereretur gener Tarquinio, quiSquam Romanae juventutis ulla arte conferri potuit filiamque ei suam rex despondit. Hic, quacumque de causa, tantus illi honos
habitus, credere Prohibet, Serva natum eum, ParVUmque q0 ipsum ServiSSe. Eorum magi Sententiae Sum, qui Corniculo capto, Servii Tullii, qui princeps in illa urbe fuerat,ar
53쪽
vidam vir occiS UXorem, quum inter reliquas captiva cognita esset, ob unicam nobilitatern ab regina Romana prohibitam ferunt servitio partum Romae edidisse, risci Tarquinii domo. Inde tanto beneficio et inter mulieros famili-5 aritatem auctam, et Uerum, ut in domo a parvo eductum, in caritate atque honore fuiSS : sortunam matriS, quod capta patria in hostium manu Venerit, ut Serva nutu crederetur, sectSSe.
XL. Duodequadragesimo serme anno, quo regnare 1 coeperat Tarquinius, non apud regem modo, sed apud Patre plebemque longe maximo honore Servius Tullius erat.
Tum Anci filii duo etsi antea semper pro indigniSSimo
habuerant, Se patrio regno tutori fraude pulSOS, regnare Romae dVenam, non modo civicae, Sed ne Italicae quidem stir-ὶ pis tum impensius his indignita crescere, Si ne ab Tarqui-inio quidem ad se rediret regnum, Sed praecep inde porro ad Servitia caderet ut in eadem civitate, poS centeSimum sere annum, quam RomuluS, Deo prognatu S, Deus ipSe, tenuerit regnum, donec in terris fuerit, id Servia Serva natus OSSide-20 at tum commune Romani nominis, tum praecipue id domi is Suae dedecus ore, si Anci regis Virili Stirpe Salva, non modo adVeniS, Sed Servi etiam regnum Romae pateret Ferro igitur enm Rrgere Contumeliam Statuunt. Sed et injuriae dolor in Tarquinium ipsum magis, quam in SerVium eo Stimula-u bat et quia gravior ultor caediS, Si SupereSSet, re futuruSerat, quam privatUS: tum, SerVi OCCiSo, quemcumque alium generum delegiSSet eumdem regni haeredem facturus videbatur. Ob haec ipSi regi insidiae parantur. Ex pastoribus duo serocissimi delecti ad facinus, quibus con-
ad Sueti erant uterque agreStibus serramentis, in vestibulo regiae, quam potuere tumultuΟSiSSime, Specie riXae in se omnes apparitore regio convertunt inde, UUm ambo regem appellarent, clamorque eorum penitu in regiam perVeniSSet, vocati ad regem pergunt. irim uterque vociferari, et cer-s,tatim alter alteri obStrepere coerciti ab lictore, et jussi invicem dicere, tandem obloqui deSistunt. I nu rem ex composito orditur. Quum intentu in eum Se rectotu nVerteret, alter elatam Securim in caput dejecit relictoque in vulnere telo, ambo Se Ora ejiciunt..1 XLI. Tarquinium moribundum quiann qui circa erant,
excepissent, illo fugiente lictores comprehendunt la-
54쪽
mor inde, concursuSque populi, mirantium quid rei esset. Tanaquil inter tumultum claudi regiam jubet, arbitros ejecit Simul, quae curando vulneri OPUS Sunt, tamquam SPES SubOSSet, Sedulin comparat: Simul, Si deStituat Spes, alia praesidia molitur Servio propere accito quum paene EXSan bguem Virum ostendisset dextram tenen Orat, ne inultamimortem Soceri me Socrum inimici. ludibrio esse sinat. Tuum est,' inquit Servi, Si vir S regnum non eorum,
qui alienis manibus pessimum facinus secere. Erige te, meoSque duce Sequere, qui clarum hoc ore caput divino 10 quondam circumfuso igni portenderunt Nunc te illa coe-
lestis excitet flamma nunc expergiscere vere Et nos' peregrini regnavimus Qui iS, non Unde natu SiS, re- puta. Si tua re Subita conSilia torpent, at tu mea Sequere. V Quum clamor impetusque multitudinis vix u Stineri poSSet 15e Superiore parte aedium per seneStraS, in Novam iam Versas habitabat enim rex ad Jovis StatoriS), populum Tanaquil alloquitur jubet bono animo esse P Sopitum fuiSSe
regem Subito ictu serrum haud alte in corpus deScen- disse Gam ad se redisse. Inspectum vulnus, absterS 20 cruore. omnia Salubria esse : confidere, prope diem ip- Sum eo visuros. Interim Servio Tullio ubere populum dicto audientem esse Eum jura redditurum, obiturumque 'alia regis munia esse. Servius cum trabea et lictoribus prodit ac Sede regin Sedens, alia decernit, de aliis consul raturum ciae regem SSe Simulat Itaque, per aliquot dies quum jam exspiraSSet Tarquinius celata morte, per Speciem alienae fungendae vicis Sua ope firmavit tum demum iam facto, et comploratione in regia orta, Servius, praesidio 'firmo munitus, primus injuSSU populi, Voluntate atrum reg- navit Anci liberi, jam tum comprehensis Sceleris mini LStriS, Ut Vivere regem, et tenta eSSe ope Servii nuntiatum est, SueSSam Pometiam exsulatum erant.
XLII. Nec jam publicis magis consilii Servius, quam
priVatiS, munire opes : et ne, quali Anci liberum animus o adverSus Tarquinium fuerat, talis adversus se Tarquinii
liberum esset, duas filias juvenibus regiis, Lucio atque Arunt Tarquiniis, jungit. Nec rupit tamen fati necessitatem humanis consiliis, quin invidia regni, etiam inter domeSticos, infida omnia atque insest faceret. eropportune ad 40 praesenti quietem Status bellum cum ejentibus jam enim
induciae exierant aliisque Etruscis sumptum In eo bello
55쪽
LIBER I CAP. XLIII. 1O virtus et fortuna enituit Tullii fusoque ingenti hostium
exercitu, haud dubius rex, Seu atrum Seu plebi animos
periclitaretur, Romam rediit Aggrediturque inde ad pacis
longe maXimum OPUS: Ut, quemadmodum um divini auc-- tor juris suiSSet, ita Servium conditorem omnis in civitate
discriminis ordinumque, quibus inter gradu dignitatis sor- tundeque aliquid interlucet, posteri fama ferrent. Censum
enim instituit, rem Saluberrimam tanto futuro imperiori ex quo belli pacisque munia non viritim, ut ante, Sed pro habi- tu pecuniarum fierent , Tum clasSe centuriaSque et hunc ordinem e cenS deScripSit, vel paci decorum, vel bello.
XLIII. Ex iis, qui centum millium aeri S aut majorem,
Cen Sum haberent, octoginta Consecit centurinS quadragenas Seniorum ac juniorum. rima claSSi omne appellati. Se-ὶ niores, ad urbis custodiam ut prἴeSto SSent; UVeneS, Ut soris bello gererent arma hi imperata, galea, Clypeum, ocreae, lorica omni EX Bre: haec ut tegimenta corporis
QSSent tela in hostem, hastaque et gladius Additae huic
claSSi dupe fabrum centuriae, quae in armi Stipendia sace-20 rent datum munus, ut machina in bello errent. Secunda classis intra centum Sque ad quinque et Septuagintam illium censum institutari et ex his, Senioribus junioribusque, viginti conScriptae centuriae ἰ arma imperata, Seutum Pro Clypeo, et praeter loricam, Omnia eadem Tertiae clas-2 Si in quinquaginta millium censum e SSe Voluit totidem centuriae et hae, eodemque diScrimine aetatium, factae nec do armi quidquam mutatum mereae tantiam ademptae. In quarta claSSe censu quinque et viginti anillium totidem centuriae factae arma mutatari nihil praeter haStam et verutum datum. a Quinta classi aucta, centuriae triginta factae fundas lapidesque missiles hi Secum gerebant in his accenSi cornicines, tubicine Sque in re centuria distributi. Undocim millibus haec classi cenSebatur. Hoc minor cenSUS reliquam
multitudinem habuit inde una centuria facta est, immunis a militia. Ita pedeStri Xercitu ornato diStributoque equitum ex primoribus civitati duodecim Scripsit centurias. Sex item alias centurias, tribu ab Romulo inStitutis, Sub iisdem, quibus inauguratae erant, nominibu secit. Ad equos emendos dena millia aeris ex publico data; et, quibUS equo alerent, 40 viduae attributae, quae bina millia aeri in annos singulo penderent. Haec omnia in dites a pauperibus inclinata onera.
Deinde est honos additus non enim ut ab Romulo tradi.
56쪽
tum caeteri Servaverant reges viritim Suffragium eadem vi eodemque jure promiscue omnibus datum Si Sed gradus facti, Ut neque exclusus quisquam Suffragio Videretur, et ViSomne pene primore civitati QSSet Equite enim vocabantur primi octoginta inde primae classis centuris, ibi si variaret, quod raro incidebat, ut Secundae claSSi vocarentur :nec sere unquam infra ita descenderent, ut ad infimo pervenirent. Nec mirari oportet, hunc ordinem, qui nunc St, post expleta quinque et triginta tribus, duplicato earum numero, Centurii juniorum Seniorumque ad institutam ab I0 Servio Tullio summam non convenire : quadrifariam enim urbe divisa regionibus collibusque, quae habitantur partes, Tribus eas appellavit ut ego arbitror, ab tributori nam Hu quoque aequaliter e censu conserendi ab eodem inita ratio est. Neque hae tribus ad centuriarum distributionem 15 numerumque quidquam Pertinuere. XLIV. Censu perfecto, quem maturaverat metu legi de incensis latae cum vinculorum mini mortiSque ediXit, Ut Omne cive Romani equite peditesque, in Sui quisque centuriis, in Campo Martio prima luce adessent. Ibi in- 20 Structum exercitum omnem Suovetaurilibus lustravit idque
conditum lustrum appellatum, quia is censendo finis actus est. illi octoginta eo lustro civium censa dicuntur. Adjicit scriptorum antiquissimus, FabiuS ictor, eorum, qui
serre arma POSSent, eum numerum fuiSSe. Ad eam multi mtudinem urbs quoque amplificanda visa est. Addit duos colles, Quirinalem Viminalemque : inde deinceps auget Esquilias ibique ipse, ut doco dignitas fieret, habitat. Aggere et ossi et muro circumdat urbem cita pomoerium profert Pomoerium, Verbi Vim Solam intuenteS, postmoerium auinterpretantur SSe. Si autem magi circa murum locus, quem in condendis Urbibus quondam EtruSci, qua murum ducturi erant, certis circa termini inaugurato conSecrabant; ut neque interiore parte aedificia moenibu continuarentur, quae nunc vulgo etiam conjungunt; et eXtrinSecus puri ali 35
quid ab humano cultu pateret Soli. Hoc patium, quod neque habitari neque arari a erat, non magis quod post murum eSSet, quam quod muru poSt id, pomoerium Romani appellarunt et in urbi incremento, Semper, quantum moenia proceSSura erant, tantum termini hi consecrati proferebantur. 40
57쪽
LIBER I. CAP. XLVI. 43XLV. Aucta civitate magnitudine urbis, sormatis Omnibus domi ot ad belli et ad paci USUS, ne Semper armi opeSacquirerentur, conSilio augere imperium conatu est, simulo aliquod addere urbi decus. Iam tum erat inclytum Di-5 anae Ephesiae sanum id communiter a civitatibus Asiae factum fama serebat. Quum conSenSum DeOSque OnSociatos laudaret mire Servius inter procere Latinorum, cum quibus
publice privatimque hospitia amicitiasque de industria unxerat Saepe iterando eadem, perpulit tandem, ut Romae s 10 num Dianae populi Latini cum populo Romano sacerent. Ea erat conseSSio, caput rerum Romam SSeri de quo toties armis certatum fuerat. Id quamquam miSSum jam comnium cura Latinorum ob rem totie infeliciter tentatam armis, videbatur uni Se e Sabini sor dare visa est privato 15 consilio imperii recuperandi. Bos in Sabinis nata cuidam patrifamiliae dicitur, miranda magnitudine a Specie . Fixa per multa aetate cornua in VeStibulo templi Dianae monumentum ei fuere miraculo. Habita, ut erat, re prodigii loco est et cecinere ValeS, cuju ciVitati eam civis Dianaeuo immolasset, ibi sore imperium ; idque carmen pervenerat ad antistitem fani Dianae. SabinuS, Ut prima apta die Sacrificio visa est, bovem Romam actam deducit ad sanum Di Dae, et ante aram Statuit. Ibi antiSte Romanus, quum eum magnitudo victimae celebrata fama moviSSet, memorus responsi Sabinum ita alloquitur Quidnam tu, hospes, parasi '' inquit, inceste Sacrificium Dianae facere Quin tu ante vivo persunderi flumine Infima valle prae- fluit Tiberis.' Religione tactu hoSpes, qui omnia, Ut prodigio responderet eVentUS, Uperet rite facta, e templos descendit ad Tiberim. Interea Romanus immolat Dianae bovem id mire gratum regi atque civitati fuit. XLVI. Servius, quamquam jam Su haud dubium regnum poSSederat, tamen, quia interdum jactari voce a juvone Tarquinio audiebat, Se injuSSu populi regnare conciliata prius 35 voluntate plebis, agro capto echoStibu viritim diviso, ausus est erre ad populum, vellent, uberentne Se regnare Τροtantoque conSenSu, quanto haud quiSquam ultu ante, rex est declaratus. Neque ea re Tarquinio Spem affectandi regni minuit immo eo impensius, quia de agro plebi ad-40 VerSa Patrum Voluntate Senserat agi criminandi Servii apud Patres, crescendique in curia sibi occasionem datam ratus
est, et ipse juvenis ardentis animi, et domi uxore Tullia in-
58쪽
quietum animum stimulante. Tulit enim et Romana rogia
Sceleris tragici Xemplum, ut taedio regum maturior veniret libertas ultimumque regnum SSet, quod celere partum
soret Hic L. Tarquinius Prisci Tarquinii regis filius neposne tuerit, parum cliquet pluribu tamen rauctoribuS, latium ediderim h fratrem habuerat Aruntem Tarquinium, mitis cingoni juvenem. His duobus, ut ante dictum eSt, duae Tulliae, regis filiae, nupserant, et ipSae longe di Spares
moribus. Forte ita inciderat, ne duo violenta ingenia matrimonio jungerentur, fortuna, credo, populi Romani, quo 10 diuturnius Servii regnum esset, conStituique civitati moreSpossent. Angebatur sero Tullia, nihil materiae in viro meque ad cupiditatem neque ad audaciam QSSeri tota in alterum verS Tarquinium, eum virum dicere, ac regi Sanguine ortUm Spernere Sororem, quod virum nacta, muliebri ces-ὶβ
saret audacia. Contrahit celeriter Similitudo eos, ut sere fit, malum malo apti SSimum: Sed initium turbandi omnia riscemina ortum est Ea, Secreti Viri alieni a SSuefacta sermonibus, nulli Verborum contumelii parcere, de viro ad fratrem, de Sorore ad virum et Se rectius viduam, et illum 20
coelibem futurum fuisse contendere, quam cum impari ungi, ut elangueScendum aliena ignavia esset Si sibi eum, quo digna esset Dii dedissent virum, domi e propediem Visuram regnum fuiSSe, quod apud patrem videat. Celeriter adolescentem Suae temeritati implet Aruns Tarquinius et usTullia minor prope montinuatis Tuneribus quum domos vacuas novo matrimonio seciSSent, junguntur nuptiiS, magis non prohibente SerVio, quam approbante. XLVII. Tum vero in dies insestior Tullii Senectus, inseStiu coepit regnum SS jam enim ab scelere ad aliud 30
Spectare mulier celUM; nec nocte, nec interdiu virum conquiescere pati, me gratuita praeterita parricidia AESSent. Non sibi defuisse, cui nupta diceretur, nec cum quo inci
ta serviretes defuiSSe, qui e regno dignum putaret: qui r 'meminisset, Se esse risci Tarquinii filium P qui habere, quam Sperare, regnum mallet. Si tu is es, cui nuptam esse me arbitror, et Virum et regem appello Sin minus, eo nunc tu mutata StoeS, quod Stio cum ignavia
os scelus. Quin accingeris Non tibi ab Corintho, neo in Tarquiniis, ut patri tuo, peregrina regna moliri ne-40 cesse est Dii ieienates patriique, et patris imago, et 'domus regia, et in Om regale Solium, et nomen Tar-
59쪽
quinium creat Ocatque regem. Aut si ad haec parum 'est animi, quid frustraris civitatem l quid te ut regium juvenem conspici sint. FaceSSe hinc Tarquinios, aut Corinthum. Devolvere retro ad Stirpem, ratri Similior, quam patri. V His aliisque increpando juvenem instigat, nec conquieScere ipsa potest Si quum Tanaquil, peregrina mulier, tantum moliri potuiSSet animo, ut duo continua regna Viro, ac deinceps genero, dediSSet ipSa, regio emine orta, nullum momentum in dando adimendoque regno sace- 10 ret His muliebribus instinctus furiis Tarquinius circumire
et PrenSare, minorum maXime gentium, atre admonere
Paterni beneficii, ac pro eo gratiam repetereri allicere donis juvenes : tum de se ingentia pollicendo, tum regis crimini-bUS, Omnibu loci creScer OStremo, ut jam agendae rei X tempUS ViSum est, Stipatus agmine armator Im, in forum irrupit inde omnibus perculSi paVore, in regia Sede pro Curia Sedens, atre in curiam per praeconem ad regem Tarquinium citari jussit. Convenere Xtemplo, alii amante ad hoc praeparati, alii metu, ne non veniSSe fraudi 2 eSSet novitate ac miraculo attoniti, et jam de Servio actum rati. bi Tarquinius, maledicta ab Stirpe ultima orSUS SerVum, Servaque natum, OS mortem indignam parentis Sui, non interregno, ut antea, inito, non comitiis habitiS, non per suffragium populi, non auctoribus atribus, mulie-25 iri dono regnum occupaSSe. Ita natUm, ita CrentUm re viein fautorem infimi generi hominum, e quo ipSe Sit, 'odio alienae honestatis ereptum primoribu agrum ordi- dissimo cuique divisisse : omnia onera, quae commUnia 'quondam fuerint, inclinasse in primore civitatis institu-30 SSe censum, ut insignis. ad invidiam locupletiorum fortuna χSSet, et parata, unde, ubi Vellet, egentiSSimi largiretur. VXLVIII. Huic orationi Servius quum interveniSSet trepido nuntio excitatus, Xtemplo a VeStibulo curiae magna voce, Quid hoc,' inquit, Tarquini rei est i qua tu au-
sidero mea Quum ille serociter ad haec, te patris 'Sui tenere Sedem, multo, quam Servum, potiorem filium 'regis regni haeredem satis illum diu per licentiam elu- dentem insultasse dominis V clamor ab utrilisque fautori-40 bus oritur, et concursus populi fiebat in curiam : apparebatque regnaturum, qui viciSSet. Tum Tarquinius, neceSSitate jam ipsa cogente ultima audere, multo et aetate et viribus
60쪽
validior, medium arripit Serviunari elatumque e curia in inferiorem partem per gradus dejicit. Inde ad cogendum Senatum in curiam redit. Fit suga regi apparitorum atque comitum. pSe prope X SanguiS, quum Semianimi regio comitatu domum Se reciperet, perveniSSetque ad Summum Cyprium vicum, ab iis, qui missi ab Tarquinio fugientem consecuti erant, interficitur. Creditur, quia non abhorret a caetero Scelere, admonitu Tulliae id factum : carpento certe id
quod satis constat in sorum inVecta, nec reverita coetum Virorum, evocavit Virum e curiari regemque prima appella- Isivit a quo faceSSere juSSa ex tanto tumultu quum e domum
reciperet, PerVeniSSetque ad Summum Cyprium vicum, ubi Dianium nuper fuit; flectenti carpentum dextra in Virbium clivum, ut in collem I Squiliarium eveheretur, reStitit paVidus, atque inhibuit freno is, qui umenta agebat jacentem 15que dominae Servium trucida tuin Ostendit. Foedum inhumanumque inde traditur SceluS, monumentoque locu QSt: Sceleratum Vicum Vocant, quo amenS, agitantibus Furiis Sorori ac viri, Tullia per patri corpu carpentum egiSSefertur partemque Sanguini ac caedi paternae cruento e 20hiculo, contaminata ipSaaeSperSaque tuliSSe ad penate SuoS
virique sui quibus iratis, malo regni principio Similes prope
dism exitus Sequerentur. ServiuS Tullius regnavit annos quatuor et quadraginta, ita ut bono etiam moderatoque Succedonti rogi difficilis aemulatio esset. Caeterum id quoque 25 ad gloriam accessit, quod cum illo Simul justa ac legitima
regna occiderunt. Id ipsum tam mite ac tam moderatum imperium tamen, quia uniu CSSet, deponere eum in animo
habuisse, quidam auctore Sunt ni Scelus intestinum liberandae patriae consilia agitanti interVeniSSet. 30 XLIX. Indo L. Tarquinius regnare occepit, cui Superbo cognomen facta indiderunt, quia Socerum gener epultura prohibuit, Romulum quoque insepultum perisse V dictitans. Primores atrum, quos Servii rebus a ViSSe credebat, inter secit conscius deinde, male quaerendi regni ab Se ipso ad A
Sit neque enim ad hi regni quidquam praeter vim habe qbat ut qui neque populi juSSU, neque auctoribus atribus, regnaret. Eo accedebat, ut in caritate civium nihil spei reponenti metu regnum tutandum esSet quem ut pluribus 11 40 Cuteret, cognitione capitalium rerum Sine consiliis per se fotu eXercebat perque eam causam occidere, in exsilium