장음표시 사용
331쪽
FEbres hecticae ex praedictis febribus suboriuntur, veIuti re
liquiae ipsarum. Nam ex feruoribus praecedentibus absumato humore eductoque spiritu ac calore remanent partes solidqaridae exili calore in copia, multo tamen in robore, quoniam acutus adurensque est in sicco Quapropter phthisiicorum Mhecticorum pulsus paruus est tenuisque ah exilitate spiritus: celer vero de frequens ex desiderio sese augendi : veluti consuevimus igniculum exiguum crebra, parua, celerique sufflatione fouere: est quoque durus ab arteriae contractae siccitate. Eata Difficile agnoscitu r,quoniam tactus frigidus primo ab exilita-- - te caloris apparet; at perseueranti manui tangenti fit mox mortuo ab em dicans. Proprium tamen est signum hecticae, quando post ci-ilitate bum pulsus accenditur,eo quod humidum silcco iniectumelia . Ouori . porat calidum,sicuti aqua calci superiniecta monet. Est &vrimor i nasubtilis ab aridis vasis constituta, acvnctuosa aliquefactio ' ne soliuitatis. Nec vere febrim esse constat. Nam cum viceratur pulmo, nec ventulo cor Calefacere potest, nec sanguinem alvi Aa p Irgare,absoluere,spiritumque facere,tunc deficientibus his, iis blan- remanet non velatilata calidi eas solidarum partium et quae mox dis est, putrescunt 3c intemperantur, aucta ipsa in proprio humore ac suini , fuliginibus, quas debilis calor ante expurgare proinde nequi-hgmi uit. itaque cutim constipaverunc, ac deinde accensae sunt, Milecticam conceperunt. Itaque dum feruet spiritus, ut amolia tur malum, nocet tibi ac solididati; id quod in putridis profi, os hamne in qua pulsa io acutas utiturun melanchalico acidostabrosa, ficuti calida lucis piaria bis partibus purgentu:m pes Harico est obtusus tactis nec calor moti x sentitur.33ectica non,'fervor ius in beneficium, Pt acti feruores, se reliquia ipsorum facta natura mm um.Nam es fi perpultum spi opem ferat, dui bib defacti, per accidens malefacu : quia
a. Primo quidem accenditur in partibus solidis humiditas roscida, in meatibuS nutritionis intermanens, dc praecipuet
332쪽
Mo R A QvM C A P. VII. dilain venis & carne. Secundo absumitur liquescitqtie soliditas carnis & pinguedinis. Tertio membranae liquescunt ac fibrae, aliaeque neruos e sbliditates. Quo facto moritur animal Sicut in lucerna primo confirmitur oleum: deinde oleum elychno imbibitum: tandem ipsa natiua humiditas elychni Remedium est,humectare partes solidas dulci bus tepidisque in primo gradu balneis,aperire cutim,& corpus nutrirc ex lacte minus calcdo, principio humidi solidique naturalis , ac lento exercitio spiritus vivificare, in frigidiusculo purgato ac tenui aere,
An TrCvLvs VIII. OBMuctiones actae ab humoribus crassis crudisque, tuis rantes licnem, icteritiam nigram Ciliciunt; quoniam me ancholicus humor expandi per corpus necessc habet, illud sinficere &labefactare. Obstruentes vero vesicam felleam, i cteritiam croceam,eadem ratione. Iecur vero, inflammationes. In testina voluulos. In capite tandem alios, ut dictum est, morbos, magis vero si distillet. Mirifica virtus ergo (dicente Deo) exercitium est, quo S panem acquiramus &sanitatem
ARTI cvLvs IX. CRuditas est ossicina ac minora omnium praedictorum ma
lorum. Ex ea enim crassi vapores educti, faciunt inflationem,& in capite condensati, distillationem: & per viscera ex currentes cruditates obstfuctionem,aut iccoris, aut lienis, aut fellis,aut venarum capillarium afferunt, aut neruorum, aut fibrarum , ex quibus dolores sequuntur,d inflammationes de-- Oo inde
333쪽
r o F. THO M. CAMPAN L i Ainde accenso spiti tu ad dissoluendos humores constipantes
meatus. Et cum Extra vasa fit, generat in carne apostemata, carbunculoS, tumores varios,falsam pinguedinem , pravumve colorem: sed propria vi appetitum tollit, quoniam non digesto primo cibo nec distributo, appeti alius nequit, spiritusque vaporibus aggravatur, aut vertigine rapitur: item cruditas viscosa adhaeret ventriculo de intestinis, ibique excalefacta con cipit spiritum, vertiturque in vermes, corrodentes viscera, Mallicientes motione sua vapores prauos & appetitiones insuetas vilesque: item inrubiginosas conuersa res in ventriculi fiu/do generat citiam, quae desiderium est edendi carbones, frustulatcstea,calcem ita tandem eas rcf. in quarum similitudinem cruditas est conuersa: simile enim simile appetit. Ideo mulierese retentis menstru is in lias praua Sancidunt appetentias. Ex tetra quoque ac nimia evaporatione, spiritum terret, .
talycanthropiam aliasque insanias gagnit: saepe daemonoplexi am , quoniam sedes est malignorum spirituum: qui per religionem modo expelluntur. Cruditatis curatio est violenta pur-Rgatio; Sc deforis confortare ventriculum, bonum exertat ulmecihi ac vina arte calefacta, abstersitia, m ndificativa, subaspera, veluti Pylliacusium: coctas res manducare, subacidas, abs tersi uas, incisiuas crassi humoras, quo facilius excerni queata. e. .
De morbis ab insammatione. . S
Tmammatio aut a nimio exercitio , quod est Afflictio, oritur1:- aut ab ingenti passione,ut est iracundia,&cogitatio, & vigilia& inedia, aut ab obstructione in una vel pluribus partibus aut visceribus acta. Si ex afflictione, pntest insblis spiritibus fieri:& est febris tunc ephemera: quae aquae frigidae potia St aere frigido , nisi alius adsit morbus caiisave cui noceat, curaturia Si ab ingcnti pastione, adhuc episcinera est; curaturque Contrarios a flectus Procurando. Si vero tantum in sanguine sit in- flama Disit irre brum Coos e
334쪽
MORALiv M CAP. VII. EMflammatio, venae sectione curaturi cibisque frigidis ac potibus, Si sanguis bilioso mistus est humore, de foras inflammaeio cagrcclitur, eroeypclas est, curaturque repetita sectione venae,
applicatisque instigi dantibus in loco ipsius. Si interius agitur, periculosa est-S languinis missione cibisque udis & aere sanari potest. Si alii cum sanguiue humores adsint, fiunt putridae febres, ut dristum est. Si in cunctis solidis partibus, hectica est: curanda balneis dulcibus frigidasque, aere crastiusculo puro frigidoque, de lacte asinino & ex capra alba, lactucis frigidisq; nutrita herbis, rebusque simillibus semini ac lacti, ex quibus primo ortum ac educationero habet homo : oportet enim ad originalem temperiem ipsum reuocare. Si ab obstructione, lento exercitio attenuandus est humor, cibisque tenuibus frigidius culis nutriendus,inflammato membro praesertim propriis; Iecori enim lactuca conuenit, cichorea, I ic stibacetosum,quando inflammatum adeo est ut lapidescat: quoniam facilius penetrata cor,aperit meatus,cxhalat flamma; & remanen, calor
dilatatur in succo Sigido,& minuitur robore. Hae quippe herbae ob effectu frigidae dicuntur,aut respectu viscerum calidiorum. Frigida applicare nocet, quoniam constipant meatu S, concentratur calor, augeturque, magisque indurat viscus: ac, non secus quam calor ingens, auget inflammationem: idcirco blandus calor & in succulenta a transmissus proprium est remedium. Atqui ietur, quando calidissimum, ventriculi calorem ad se trahit,ut ignis igniculum, debilitatque illum: & liquefacit cibum ex vehementia in aquam priusquam in sanguincim,
At in flatum. Vtilis tunc est crassus cibus, difficile in aquaim solubilis. At cmedium cst, deforis vestem ibidem aceratanc gestare,applicare lineos pannos lacte perfusius acetoso, balnea dulcia non frigidissima. Calor enim libenter ad humorem e greditur, pabulum suum: sicut calor ex caldarii imo in iniecta aqua; unde minus calere imu illud cernimus. Prodest stillicidi
um ab alto cadens interpolatis vicibus in iecoris locum. Spiritus enim illius expauescenS,introrsum fugit,non educendo tenuitatem,cuius abscessu indurescebat magis; ac proinde mol-O o 1 lificat.
335쪽
THO M. CAMPANELLAIificat. Item mox egreditur facilius ad pabulum humidum Mcibi succum facilius excipit, Vinum obest, magis autem rubrum ob corpulentiam : iuuat album,acidulum,aqua dilutum, tacite penetrans, caloremque obtundens dicta ratione. Eadem aliorum viscerum cst cura, Sud renibus appropriatur petroselinum,semina peponum, pC pones aquatici, coctae cepae, ut eX- purgent, fiangantqtie calculum ibi forte genitum. Lieni sc niculum, coriandoti,ut faeces attenuent,&c. Apostematis tuberculis inflammatis apponitur lac frigidum, axungia, cocta cepa, terebinthi adeps, oui luteum, ut calor ad humidum egrediatur,dc remanens dilatetur Ac minuatur, locusque mol- Iiatur Ac relaxetur: Idcirco tepens non frigens aqua Conctente combustioni, ut, aperiendo, flammae det exitum, non autem, vinum, quia calorem addit. Omnis ergo i*flammatio febris est,saltem partialis illius membri, in quo fit; dc curatur cura febris, expcllendo humorem superfluum putridumque,ac minuencto calorem in eo accensum.)At in iecore non videtur e se febris, qtua paulatim fit inflammatio eius, de non subito .. Non igitur a corde incipit febris, sed loco affecto, in quo feruescat calor, ut passionenaeab uaflammata parte expellat.
De secunda construationis virtute, hoc est,
SEcund a conseruationi, quam in filiis sortimur, nostris vi uicimaginibus, per casta talem consillitur: quae do cet generalitannem esie ad Dei creantis imitationem sanctam ,. eiusque amsi illim sacramentum naturale, cuiusministris ianus, ignari este ctusta architecturae illius. vula e vim natura DeuSque, ut, ve-ii Iu tivit ii hcc ne ut nos simus, ita dc nos. laos producamus,& silc mortalitati specici medeamur, ne naturae cursus truncetur Scit nos esse penicus desinamus lubet etiam,ne nimis Veneris stibulae
336쪽
dolae,non natorum,qtios emungit minuitque, sed nascituror ubi ramantis prouidentisque, voluptatibus hamatis credamus indulgeamusque, ne, multis spiritibus cssitientibus debile remaneae corpus, SI aegrotet, dum nutriri nequit cibusque exilem telictum calorem innatum suffocat, unde fit spasmus Sthectrca. Et huiusmodi vitium Libido dicitur, Si impudicitia in-
continentia,quae felicitarem promittit,& infelicitatem parat lincautis. Nec etiam paucissimis vicibus coitui vacemus nullisve:ne retentum scinen ampIius coctum, acriusque redditu i , , generet satyrismos,priapi si nos,uteri strangulationem, insanias aliam huiusmodi: dum calefactum in aeres venenos si vertituri mores,qui per corpus discurrentes, variis ipsum punguimodis, in caput alcendentes, horribiles pariunt visiones no- ct urnas; nisi spote seme egrediatur dum prurit, ac spiritus titiLIatione inuitatus accurrit, efferturq; ad suam apprchensam imaginem fallacem; aut per urinam excernatur, ut religiosis co-
tingit. Qui, non quia mala sit generatio, virginitati student Mcontinentiae,sed quia lituusinodi carnalem generationem cum lspirituali commutauerui,& mentis ministerio mancipati, carmni renunciant, humanaque bona despiciunt, ut aeternis potiantur, Naturale est hominibus, negotio non addictis strenuisque corpore,generarest sacerdotes plutosophiq; ingenio praeua, lentes,contemplatione flaccescunt, nec proinde ad venerem idonei sunt.ac frequenter, si gemierint,filios suscipiunt ignaros rudesq::paucos n. trans fandunt spiri tus, quia paucos habet : dc pars ipsoru magna a capite conleplationa dedita no decurrit in coitum. Quapropter praestat ipsos parere inanimis iuuentutis formosae virtutes suas, quasilla diuturniori b. propaget temporibus ampIificetq ,quam filii solent, a patribus degeneranteS... 2: In politica virtus is haec prohibet seminationes & copulas, generationem S pacem inter ciue S destruentes& honestatem naturae, (non enim filius in matrem, suu principium,ascendet,) S coniungit mares foeminasq; secundum proceritatem,strenuitatem, sanitatem, virtutemque illis a quam,& non secundum dotem,SI dilutiarum aequalitatem; ac unum vni. Si
337쪽
F. THO M. CAMPANEL enim omnibus copulari possemus, pulcras tantummodo aggrederemur: quae non conciperent: quoniam actio seminis, aliorum seminum actionibus deturbaretur, ut in meretricibuS: i nec certus de prole, qua seruatur, esset quisquam. Non tam emue paucularum copula prorsus naturae est aduersa. Lex a Deo lata,quae virtus est communitatis dil non unius modo indiuidui, huiust nodi actus sit regula. Natura animalis cum matribus coitum negat, ut in equis interdum experimur. Natura ratio natis. ctiam cum sororibus: columbi enim sororibus: dcomma
bruta miscentur: S filii A dae in principio. Natura legalis, propter honestam cohabitationem dc propagandas concordias inter familias,alios vetuit gradus coniugiorum. s. Sterilitas non voluntaria, defectuS naturae est, non vitium electionis, cum deficientia caloris in genitalibus aliave passio sit. Qui autem sponte,vbi dc quo non generet, seminat, contra opificem naturae operatur. Qui cum bestiis assinabus, v t cum simia, aut simio, ex quo mulier Lusitan a genuit duos, deprauant naturam, adulterio naturali deteriori quam legale
. Sequitur virtus educativa prolis. Sed supra de ipsa divimus,& in oeconomia,&yotitica, Ss ciuitate solis.
De tertiae conseruationis virtutibus, qua est infa
amon modo a filiis Ac in filiis conseruatur homo post quam,
in se: sed etiam ab amicis hominibus per nata tua auxilia ; Acin amicis per famam. Imo quot amicos sibi facit, tot homines iapse fit :& qui habet viginti amicos, habet unum S viginti capita, quadraginta duaS manus, totidem oculos, totidem pedes;& in tot locis est, in quot ipse dc illi; dc tanto tempore vivit, quanto omnes illi; dc illis in alios succcitares multiplicatur no .men eius; ut palam est de his, qui olim virtute claruerunt, nunc
338쪽
in amavi uentibus. Propterea illos sibi, S se aliis natum intelia
ligem,expressit virtutes tres, a tribus prima litatibus,qili litis amicitiae conflantur Stretinentur, postquam coeperunt exsiliis
primi hominis aliae multiplicari familiae. Sunt autem ilhae, de- ne uolentia, Bene loquentia, S Beneficentia. Quae epilo suntdc exemplar habent in amore proprio proboque ad se, his iri, praeceptis: Quod tibi recte vis,velis,faciasque aliis. Quod tibi
De beneuolentia , uis partibus, Soppositu.
D Eneuolentia est Regula bonum aliorum optandi eis, nomo quatenus tibi principaliter,sed quatenus eis est bonum. Sic enim facit amicum: Si enim amas tui gratia illum tibi, non di cernis eum a seruo, ta caballo,& bove; quibus volumus bonum sanitatis, ut nobis prosint: volumus ti vino bonum colorem & saporem, sed nostri gratia . veru est quod ab amore proprio incipit omnis amor Sicut n. res alias cognoscit anima quia se ab illis mutata cognoscit, sic res aliat amat, quia se ab illis bene aflictam amat. Amo Calorem blandum, quia bene affectum a blando me sciatio; odi robustum , quia male affectum& crematum ab illo me sentio. At quomodo gratia sui quis gae is,
possit amari,non omnes intelligunt; licet enim exemplum ma. ab Arist tris,quae adulterinum filium expositum amat eique bene vult telen quantilis nunquam bonum ab eo speret, adducant; haud ta-perammen videnr, quod mater in eo sui imaginem &substantiam amet: quod in aliis non inest. Propterea dicendum, quod,quo niam omnes spicaci humanae sumus partes, & unius Dei filii, alter alteri debemus velle, licet nec speremus. Unde aegros claudosque videre abominamur, quoniam nostrae speciei nobis miseriam, ac proinde propriam, repraesentant. Impius in
gratusque proprio generi est ille, qui alieti male vult
339쪽
is F. THo M. CAMPANELO homini,quamnis laesus ab illo.,Vitium odi non hominem. Beneuolentia ergo omnes homines amicos facit. r. Est Amicitia reciprocus amor, mutuis offici)s confirmatuS, propter utriusque utilitatem, honorem,& incunditate. unde amor foeminae impudicus non est amicitia, quia tabi vis ab ea voluptatem, S non bona alia ab ea , nec tua illi, nisi per modum emtionis. licet multa in OS profundat quis voluptate b.
deceptus sicut de febricitans sua pastione victus seipsum perdit. Amicus alter ego. Qui non potest esse ego,nec amicus erit. Ideo Deus nos deificat, ut faciat sibi amicos . volumus amico bona animi inprimis, deinde corporis, deinde fortunae, sicut de nobis de filijs nostris. Mala opposita eodem ordine nolumus. Propterea partitur in Benignitatem , Misericordam, & Indignationem. 3. Benignitas non modo perpendit quod, quo niam unius sumus familiae aut reipubl. membra, prosunt aliorum bona no- phis directe vel in directe per permutationes, & exemplum imitationemque : item quia, quibus desunt bona sua, indigent nostris,& fur to vel sponte oportet eis communicari: & qui bonis
corporis Acanimi carent, alijs prodesse nequcunt sed incom modare, sicut manus arida est oneri reliquo corpori, non auxilio sed etiam,quod genus humanum vilescit, S nos in cis: propterea gratulatur alior urn bonis.
siderio axiliandi,vocatur Miscricordia. r. Quando moleste fercsceleratorum bona, quibus in aliorum virtuosorum pernitiem abutuntur, dic: tur Indignatio. . Malevolentia, oppositum vitium, inimicos facit, aliis male volens: Si seipsum angustiat,an nihil atque. Diciturque Malignitas , quatenus aliorum bonis tristatur, reputans allos quasi testes propriae ignauiae, aut ignorantiae aut imbecillitatis.
cuius causa timeat: non condolet malis amicorum nec hominum. Et tunc vocatur Immisericordia. Et cum sceleratorum
bonis gaudet, Nequitia. r. Econtra qui aliorum quantulisvis nimis condolet ma-
340쪽
MORALT vM C A P. IX. 2s ilis, S quocunque aliorum bono permodico congratulatur, Maaetitia prolixe gestitutis,uitiosus est; eiusque morbus Mollities vocari potest spiritus tenuis, timidi, mollis, flexibilis, sponteq; miseric qui consilium his passionibus obruit eb cum aliis commutat re postponit.
ne adnectatur sermo. Ut ergo mutua ad bonorum omnium acquisitionem nos concertatione inuitaremus, sata est in animo virtus, quam aemulationem dicunt. Quae aliorum diuitias& valetudine S virtutes conspicimis, animaduertit, sibi quo ea bonaconuenire non quatenus iIla sibi utilia sunt,sed quatenus seipsum in sui similibus speculatur, de veluti hi possident bona, lic Stipse possidere debeat mitaturque rationes, quibus illi locupletesia isti sunt,ut SC ipse fiat. Et quidem cum homo sese bonis superari videt contristatur, conterquetur destruiturisque:& nisi Potentiores ac sapientioreSimitetur,non consertiatur. Necessaria fuit haec virtus,que huiust nodi passiones mode retur,nec cupiat praestantiorum exitium, scd persimilem illi se
uadere. Est ergo signum Itienui nobilisque spiritus, qui nil maceretur nisi propria,non autem aliena aut fortunae culpa, se talem non esse, quales sunt quos probos, opuletntos Ac virtuosos admiratur; hosque colit tanquam quorum exemplo discit excellere vi quibus cupiat speretque similis fieri.
1. At inuidia oppositum vitium cst animi tumidi,copios spiritus impurique, cupientis videre eoinctos, qum se praestantiores nouit: ne sint tanquam ic stes suae ignauiae tumidae, timidae, crudelisque. 3. Qui vero aliorum bona sibi deberi non agnoscit, nec .aemulatur. Vilitatis laborat vitio, Abicctionisque.