P. Rami, ... Animaduersionum Aristotelicarum libri 20. nunc demùm ab authore recogniti & aucti .. P. Rami, ... Animaduersionum Aristotelicarum libri octo in totidem Aristotelis Topica, ..

발행: 1556년

분량: 137페이지

출처: archive.org

분류: 철학

41쪽

PETRI RAMI

pueriliter ad illam quaestionem expetendi, & fugiendi

accommodati,quoru pleri que sunt communes loci Meconfusi,& ad problematis pede Topico artificio arct

ti. Non exponam singulatim,ut antea,qui no necessatij Ioci conturbentur, cum totus liber ad nullum dialecticae inuentionis usum necessarius sit: Doceamus potius in his tenebris,qui praetermittantur necessarii hoc vero eadem opera faciemus,si receseamus,qui co fundantur. Ergo ut antea, & quoties & qno ordine confundantur,

e capitibus ne molestus sim si longiore oratione rem persequar liceat id intelligere: Sunt aute capita locoru, Efficiens per se, aduersum, subiectu, subiectum, subiectum,finis,finis, finis,finis,finis, efficiens, aduersu Ganile,simile,simile,adiunctii,coniugata, effecta, simile,

maiora, minora,aduersum,aduersum, coniugatum,efficiens,maiora,minora,similia genus,species. Atque loci qui sunt ex caustis,farus,adiunistis,oppositis,compar tis,nominibus,tributione,no explicantur hoc libro, sed confunduntur,ut in superioribus libris: & ita confunduntur,ut plerunque x ex ipsis falsi calcei fiant, queaὐ modii sere omnes ex eis formati. QAod sine interpretes negare quidem no possunt, sed tamen quia Topicus magister author est,arbitrantur opinor) etia quoa manifeste falsum sit,probabile tamen videri oportere,quia probabile dicatur, quod sapientibus videatur: sapiente vero doctorem, imo vero sapientia ipsam scholastici xvideri. are & eius mendacia esse quoque probabilia& verisimilia argumenta, idque ad Topicam doctrina satis esse. At o professores Topici, meministis sopinor quoties ia, quoties ad Aristotelis doctrina vos reuoco:

ratione in memoriam reuocate. Nulla vera praecepta sunt scientiae vel artis no de omni, non per se, non uniuersaliter Irimd:nobis est de arte,de doctrin de scie

tia vobiscu contentio: praecepta vestra non solum niN totia, vana, manca,inutili sed falsa etiam sunt: conm

mini:& me credo distinctione ista sophistica eludetis3 Sed istas doctori s laudes omittamus:multi non necensaru

42쪽

ANI M A D. LIB. XIII. U

strii loci confunduntur, ut calcei sunt huius Topici, adiuturno,a meliore, ab arte,a pluribus, a voluptate, ab

appositione,a lappositione, & similes: ad quaestionem

enim comparationis & moralis & physicae & reru denique omnium,comunes loci satis supcrque sunt: Multi cle necessariis locis in hac etiam confusione praetermittuntur nihil enim de forma, materia,priuatibus,relatis, contradicentibus,repugnantibus,paribus,dissimilibus,omnium tributionum genere & specie exceptis)modis,difinitione, testimoniis: qui tamen loci ad com-l arati accidetis disputationem tam attinent, quam re-iqui.Vrgeamus verὁ,quod in hoc iudicio superioribus libris persecuti sumus:Topicus doctor existimauit sibi

tot tenebris inuetionem Dialemcam conturbanda ense,quia comunis omnium quaestionii doctrina reperiri non posset. At ea ut in Categorematis,sic in Categoriis, Interpretatione,abundantia propositionum, inuentione medij Analyticis posterioribus,primo Topico,secu-do Topico,tertio denique hoc Topico conturbata est: nec ullum omnino proprium praeceptum descriptum, Vt receptum erat, per quod comparati accidentis omnis quaestio tractaretur: quinetiam illa generalis αcommunis doctrina laudata est,quam negauerat ma - ster inueniri posse. Attendamus vero etiam hic Topici doctoris voce,qua communes loci quos negat inueniri posse) iam inuenti laudantunsumendum ait) quam

maxime uniuersales locos de eo quod est magis & minus : nam sic sumpti,ad plura utiles erunt. Q id potest ista laude clarius esse & illustrius' Quid autem potest ad Topici doctoris tenebras damnandum,doctoris hoc testimonio esse valentius3 At laudem istam geminat,&inconstantiam suam noua testificatione condenat: MMxim Esait opportuni & communes loci, qui sunt ex oppositis & coniugatis & casibus. Ergo hic posterior ma- .gister sapientior est illo priore: Prior enim ille negauit locos omnium quaestionum communes inueniri posse: α si inuciuremur,insuaves lare: At hic posterior communes

43쪽

' ι PETRI RAMI

munes locos tradit:licet confuse, ramen tradit: Ergo possunt inueniri,quia inuenti sunt. Idem posterior ma- ister eosde locos magnificὰ comendat, & mmma laue celebrat:N5 sunt igitur & insuaues & iniucsidi, quia talopere ab eo celebrati. C6esudamus igitur totam nacde troblematis accidetis quaestione. Doctor propriam 'accidetis disputatione Dialectico suo proposuitive raru DialecticE, quia quaestio omnis in uniuersum,nonnaee aut illa Dialectico proposita est:&de accidente in Dialectica pricipi nihil necesse est.Doctor credidit nullam inuetione omnium problematsi communε inueniri posseratque iccirco singuloru problematu inventiones tibi necessarib tradedas putauit: veru nequaqua Logicoena comunis illa inuentio ante natu eum inuenta erat,& ab eo ipso tot iam libris quanuis confusa, adhibita tamen & laudata,& probata, dc celebrata. Do r proprias artes se tradituru recepit, quibus quaestionε accindetis & simplicis x copirati distulare propriE & expliacare possemus,an esset huius illud accides an n5:an enset huius illud de duobus magis accides, quam alteruran de pluribus maximὸ:centum & triginta locos accumulavit: quorum unus,tres ad simmum,munifica illa negationum, &Topici doctoris ingenio dignissimammataeotechniam declarant. Si praedicatur vigenus, non est accidens: Si d nitia acridentis ei non conuensi no est accide vr

Si est idem sis non est accidens. ei problematis quod doctor sibi proposueradpr prij nulli praeterea sunt: Cogitemus igitur an aliqua se negationum 3c inficiationum doctrina id est, quae nihil

scire nos doceat.Tales verὁ reliquoru Topicorum m taeotechniae fiant ex negatis sephismatis, non ex pro piis rem certam & solidam instituentibus.

FINIs LIBRI DECIMI TERTII

44쪽

ELOQUENTIAE ET

PHILOSOPHIAE PRO

fessoris, Animaduersionum Aristotelicarum liber clicimus quase

gnis negationum &inficiationum m

tetrotechnia, & quidem ex locis septε α octoginta, quorum duo tantum docent uid'genus:non noua tamen aliquaoruina, sed repetita generis de primo Topico definitione: hi duoloci numero nonagesimo x nonagesimo primo distinguutur a nostratibus typographis: in iis m λογίοι est:in caeteris, si quid generis pro-Drium continent,negationes sunt:exceptis paucis quibusilam locis communibus, quorum quidam non pro priὸ de genere,sed ut in accidete,communiter de vero& non vero loquuntur:Reliqui loci inficiationes habet.

per quas quid non sit genus,id est de genere, benesio tanto doctoris Topici nihil intelligamus. Atque hieliber & duo pro i Topici libri , nefationum merito

queant appellari. bus in rebus si nostri homines doctoris sui ingenium & artificium contemplati fuerint, quanuis eum antea principem & deum que damphilosophoru existimauerint,tamen hac negati num malaeotechnia percepta longὸ alium iudicadunt. QMd νt intelligant, non multis ad refellendum argumentis

45쪽

argum&is', sed facili & perspicuo exemplo taciὶm opus

est, ut res ante oculos ponatur. sit igitur. qui nunquam fuerit, ut neque ut spero suturus sit: sit tamen qu niam liberae sunt nostiae mentes,& quiduis facile cogitantes intuentur) sit nobis inqua,Grammaticus aliquis, Donatus si lubet qui cum nomen ita definierat,Nome,

est pars orationis cu casu,corpus aut rem proprie communitόrue significans:Tum ad sophistica & inanem ingenij ostentationem glorietur se traditurum artem,perquam mirandum in modum nominis cognitionem an

Iequamur: atque ex definitionis illius particulis λphis mala ista describat:. Si non est pars,non est nomen:

Si non spars orationis,non est nomen: Si non cum case,non est nomen:

Si non corpus aut rem significa non se nomen: Si non propriὶ aut communite gnifica non en no Si nihil significat non est nomen. Repetat idem etiam saepius,ut magister quintum i eum in decimo quarto, & efficiat ex duobus unum: Si non lis pars orationis cum casti,non est nomen. Tum vero ad has ineptias augendum, ex aliis patrutibus orationis dicat: Si est pronomen ,non est nomen: Si est verbum,n on est nomen: Si est participium,non eost nomen: Si est coniunctio, non est nomen: Si estpraepositio,non est nomen: Si 6ὶ interie lis,non e nomen. Tandem' Si est cum castu,s' propris communiiterue sigm Perco pus aut rem, esὶ pars orationis,est nomen: It similes undique ineptias colligat. Postremὁ ex ta variarum partium inter se repugnantia, locos septem αoctoginta conficiat,ut parsit Topico doctori. At Topicus magister istam nobis sophisticam delirationem in hoc Topico praebuit: Hanc fatuam de stupidam negationum malaeotechniam isto Topico proposuit: Definit

46쪽

AN I M A D. O B. XIIII.

erum primo Topico genus his verbis: Genus est quod praedicatur de pluribus specie differentibus in eo quod quid est sic Donatus nomen definierat. Ex definitionis huius particulis locos exornauit mirificarum negationum:quos sitis numeris ut in libris nostratibus vulgo distinguuturin distinguam: Et primum ex ea particula, quae significat g eri multas esse labiectis species, de quibus dicatur: S de 79 Si de nuta speclepraedicatur,non est penus. 3i Si de unica speciepraedicatur,non estgenus.

L Si de Equaspecie sitia subiecta pra dicatur , non est

genus.

3 Si d nitio vncris non praediretur de streis, non es

genus.

' Si de pluribus 1lecies, qua genus dicitur, non estgenus.1o Si de aequalibus species o genus,non cligenus. Hi loci ac simile, obscurioribus etiam verbis a doctore descripti fiant, ex ea particula definitionis, quae Ggnificat , genus species plures habere,de quibus ais matur :eadem illa generis definitio primo Topico posita,declarat non esse genus, nisi praedicetur de dissere tibus specie: itaque doctoris acumen hic elaborauit. go Si non siserum specie, de quibus praedicatur, non

11 Si non sit alicuius ndigerentium specie,non estgenui. His tricis sibtiliores longe,quia ab illo Grammatico fingi potuissent,adduntur: rer quas tantus Orator est hic magister, qui ex una dennitione librum unum confecerit: qui ἡ re minima maximam secetiti) tamen magis probatur no esse speciem, quam non esse genus. τ 16 ii Sisberies praedicatur degener non esigenus. Si de aliquo praedicular hecies, de quo non genus, non

Eadem illa definitio genetis docebat no esse genus, nisi praedicaretur in quid hos igitur repentὸ pro suo e .cellenti in sophismatis comminiscendis ingenio locos magister ornauit: In quibus etiam admiscuit repugnantiam

47쪽

8 PETRI RAMI

gnantiam aliorum categorematum, accidentis & disse arentiae,ut Donatus ille, verbi & participij. 3 Si non praedicatur in quidsed vi accidens est genus. si Si est iu subiecta sterisivi accidens,non est nus. Si definitio accidentis ei conuenia nons genus. et Si praedicatur pecundum quid, o per accidens, nos

estgenus.

Omnes hi loci monstrant genus non esse, si praedicatur in quale,ut accidens: Similes ineptiae sunt in hoe Topico,quae de monitiant, genus non eme ratione disserentiae,quae item in quale,non in quid praedicatur: sim, Ies inquam, sunt locis permultis ne ipse ineptus sim, doctoris ineptiis tam anilibus ad verbum recitandiu similes inquam, sunt numerO 23, 24, 76, 9λ, 9 , 9 Consideremus enim qualis haec sapientia sit : an sit VILIa disciplina, quae iaml definiat, nihil partiatur, nulLlas generum partes aut species interpretur, nullum s lita cognitionis usum praestet: Id est sui Aristoteles vore docet quae nullum de omni,per se, uniuersale pri

praeceptum habeat: tum assumamus Topico quarto non definiri genus aliter ram fuerat antea finitu: nullas eius varietates,nullas aifferentias,nultu usum, nultu fluctu declarari mullum denique generis pretceptum de omni, per se, niuersaliter primo tradi, sed inauditam Sophisticam institui Aggregentur vero ad istam Grammatici sophisinatis elegantiam in hoc Topico leae ab

aequivoco,metaphora,potestate,potente,passione, vnse uoco, peiore um verὁ concludamus, quam multi loci non necessaris, hoc Topico confundantur, cum totum

Topicu inutile & vanu sit. Vt veto percipiatur qua multi necessatij loci praetermittatur, recenseamus ex nudis vocabulis, qui loci comunes confundantur & quotientum facilὸ percipietur, quam multi omittatur. in veto loci sunt species, species,species, species, species, species, species, genus, genus, genus, species, genus,sp dies.definitio, sernia, forma,aduersum,species,specie . species,sotina,sorma,sorma,sPecies,genus, aduersu aduersu:

48쪽

ANIMA D. LIB. XIII1. γ

ε aduersum,aduersum, aduersum, aduersum, aduersum, aduersum,aduersum,aduersum,aduers una, coniugat smile, essiciens , essiciens, priuans, priuans, contradia

cens,relatum, relatum,relatum, relatum, relatum, rela, tum,relatum,relatum ,relatum, priuans, priuans,silbie-

ctum, totum,pars,efficiens, genus, forma, species, species,maiora,minora,maiora, similia,maiora, similia, o milia, forma. Hi loci communes sunt quarto Topico noexpositi,sed cofusi, in quibus tamen nihil de sine,mate, ria,effectis,adiunctis,repugnantibus, paribus, dissimi, a tibus,tributione in subiecta,adiuncta,testimoniis dicti, tur:qui tamen loci iam poterant ad problema generis adcommodati, quam superiores illi confiisti. Atque de . genere si communes loci diligenter intellecti sint qua

to dicetur acutius quicquid dici potest,quam ex hac cos fusione & mataeotechnia clamaturi Cum enim causasi ' penitus videris,res extrinsecus adiunctas, & oppositas, s & comparatas,denique & nomina: quid erit omnino, generis, quod non percipiast Dicebat magister quinto . ' capite primi Topici,communem inuetionem omnium, problematum inueniri non posse: At refutatum est hoc antea in Categorematis, Categoriis , Interpretatione,' abundantia propositionum,inuentione medij, posteri ribus Analyticis,primo Topico,secundo Topico, tertios Topico,& nue quarto iterum refellatur. Recipiebat iccirco magister se proprias attes ad problema accide tis antea secundo & tertio Topico,nunc quarto ad problema de genere descripturum: secundo& tertio nihil' proprium accidentis praeter malaeotechmam trium in-' nesationum quarto nihil item proprium generis pretier inficiationum & negationum non trium, ut antea, sed

setὸ perpetuarum vanitatem inauditam & propἡ in- crediuile proposuit. Quid ergo hic amplius contra ista a me dici necesse est' Comparemus Gramatico illid liranti magistriim Topicum: & audeamus a nobis ip- ss quaerere, quorsum ista discantur, quem fructum sint allatura. Din duobus superioribus Topicis,tantam

49쪽

PETRI RAMI

centum M triginta locorum confusionem inutiliter aAaccidentis problema accommodatam esse, quia in tota Dialectica vere tradita nihil omnino necesse sit,quid sit accidens explicari: 3c si necesse esset, ad id tamen artes proprias ab hoc magistro non describi. Hic paulo aliter de genere sentio : generis in Dialectica valde necessariam cognitionem esse: sed eam cofirmo & demonstro, quarti Topici nugatoriis sophismatis nihil adiuuari.

FINIS LIBRI DECIMI QUARTI

p. RAMI REGII

PHILOSOPHIAE PRO-

fessoris, Anmiaduersionum Aristote- hcarum liber decimusquimus, in quintum Topicum, lcarolum Lotharingum Cardinalem. et v I N T o Topico sequitur problema proprij, cuius nulla est in Dialectica omnino necessaria explicatio,vt in Porphyrio dixi: nec magis necesse est in Dialectica praecipi quid propitum sit, Q quis, quid commune: hoc totum sensu communi,& verbi intelligentia populati colentum est: quavis hic magister proprium non exponit solum γ' categoremate simplici, ut Porphyrius v idetur, sed etiapto definitionis specie, quam in nostra Dialectica,d scriptionem nominauimus: Sed tamen nomine propiij

no decet descriptionem colandis nec magis descripti', quam

50쪽

quam definitio propria vel esse vel dici debeti Attamen tin acci detis scuius item praeceptio in Dialectica nulla necessaria est) sic in proprij problemate iactationem sua sophistica Topicus doctor habuit, attingi breuiter

locos non necessarios hic confusos: tametsi totus liber ut dixi omnino inutiliter confunditur: Principio non definit proprium:genera eius tria enumerat, quod per se & semper,quod ad aliquid,quod aliquando: ex tribus . propositis generibus duo reiiciti & se vitios E partitum esse ostendit, qui in partitione comprehenderit, quod redundaret & amputandum esset: tertium retinet,quod per se Sc semper inest ad quod pollicetur se artem Topicam propriam & certam accommodaturum. At nutilum sere praeceptum toto libro de illo proprio, sed omnia sunt ferὸ de proprio quodam fictilio secundu quid,& quidem falso Locos singulos percensebo,& numeris ut antea,distitiguam:Principium Topici quinti doctor orditur a sordibus sophismatum,petitione principit,h monymia,nugis: sic enim vocat in Elenchis,cu ex ignitioribus disputatur, cum ambigue disputatur, cum se pius idem inutiliter dicitur: quorum tamen locoruomnes qui affirmant, salsi sunt, si absoluth sumantur: non enim sequitur, si notius, si non ambiguum, si non se quenter dictum, ut proprium sit. Loci alij similis falsitatis sequuntur,quibus probate vult no bene assignatum esse proprium 16 Si nomen commune in proprio non bene a gnatum At falso,ut hic Substantia, res quae per se sitbsistit bene assignata est ista descriptio,& non potest in ea no. esse nomen aliquod maxime commune.

18 si plura propria proponit. At Duum saepe enim res ex multis proprietatibus describitur. . aci Si eodem utitur cum 2biecto cur eius aliquo. At salsum nae omnis descriptio aliquid est sub em. Si utitur opposito,dulsimul natura,aut posteriore. At salsum: Saepe enim describitur res ex aduersi r

SEARCH

MENU NAVIGATION