장음표시 사용
151쪽
De Religionibus aliquibus particularibus. Is 3
mortali. Quando vero sunt infirmi, & adest
periculum vitae, nisi vescantur carnibus,cum licentia Medici, multi dicunt, eis licere , &sine peccato polle carnes comedere, quia jus naturale contervaendi vitam , anteponendum est omni legi positivae; ideo censentur in ex trema necessitate positi. Necessitas autem extrema est legitima causa recedendi a generali dii sitione , ut habetur ex eapsu quis propter. 3. defurtis legaradatim I i. si quotira , FG
me . Necessitas namque iacit licitum id,quod de jure non est licitum , cap. quod non es 4 dectat eosdem Novitios ad Religionem reci
Sed dicimus etiam , haud esse necessarium de jure communi, aut ex vi nostrarum COnili tutionum, quod bis fiat approbatio per se creta tuffragia, scilicet, ut prius approbentur informationes, deinde personae, quae ad Religionem petit admitti.Non de jure com ναειν er e Aeet 3. δε feriis . Itaque dicendum ' muni, quia id nullo iure cavetur, ut legenti-eli, quod si velint, quamvis non teneantur, j bus nullam Sixti V. ac decreta Clem. VIII licito, & absque ullo peccato quando judicio Mediei adest gravis infirmitas , aut nihil habent ad manducandum praeter carneS secluso scandalo , & contemptu,illas com dere possint. Ita tradunt Sylvester 'eis. Iu
AH Di 3 nu. 2o. dc alii plures apud Dianam iocis citat. qui tamen adducit ali in absolute dicentes , Carthusianos etiam in periculo mortis teneri omnino abstinere ab eiu carnium,quia spectat ad magnum , & publicum illius Religionis spirituale bonum , ut tanto vigore illa observantia vigeat, & lex humana ad commune bonum misit obligare etiam eum discrimine vitae testantur; & ita credo observari, ut olim quidam amicus Chartu-sianus mihi testatus fuit. Cςterum si Medicus, aut alius , qui Carthusiano infirmo , &inscio praeberet cibos ex carnibus, nullus ex eis peccaret, ut docent DO communiter. Vide Dianam in Summ. Derb Caribus ni sub nu.
claro patebit. Neque de jure particalari nostrae Coogregationis , cum Constitutiones in locis citatis 1blum dicant, quod informati nes dumtaxat per secreta su lsragia approbentur, quod quidem est juri consormius ς nam qui vult anum propter aliud , unum solum velle videtur ; ideo cum approbantur in sormationes pro recipienda persona , dc ipsia persona utique approbata censetur, quia qui vult unum, videtur velle omne id, quod n cessario tequitur ex illo,'uxta legem 2AE J-risA21.omu. Iudis. ω cap. Praeterea de o . de lunItein qui vult anteceaens,vult &consequens necellarium , let. Si a reo 7 A. pyde ejus-ribus D. Thom in dis 4 qu. 2. art. 3. ω tu Su
plem. qu. 98. arr. I. dce contra qui vult cons
quens , vult dc antecedens necessarium, let,stu diis, dc ibi Bald.C de dicam. Rota apud
in suis Asculis ureb. Regulae num. 87. ω seq.Dducitur ergo non esse faciendam approbationem per secreta suffragia, nisi unica vice , quia quotiescumque approbantur scripturae , sen informationes in ordine ad reci-2 & Io Bapt Gonet tom. 3.tr.6 Heri diis. D rt. l piendaIn personam , simul & semel remanet
st aer. I. Quid requiratur pro recipiendis licite Novitiis, praesertim in hac nostra Excalceatorum Congregatione ordinis Eremit.
o. Quantum attinet ad informationes de Novitiis ad habitum recipiendis, dicimus esse faciendas, examinandas , & probandas a Capitulo Conventus pes secreta suffragia. Ita enim habetur ex nostris Constituti nibus par 2..ca . . num. 8. er Ιχ. dc hoc juxta
Bullam Sixti v dc dae reta Clem. VIII. quae quidem volunt, ut huiusmodi informationeSlaciendae, videndae, examinandae , aper
bandae sint per eos, ad quos de jure 1Pe-
approbata eadem Persona quoad qualitates requisitas juxta Apostolica Constitu Liones , dc nostram municipalem legem. Nec obllant verba illa Constitutionum loco supracit. ubi sic inquiunt : Poma personae quoia qualitates a
Congregatione reqminas a probatio, recipiamur ,
cum hujusmodi verba intelligi debeant , ut eodem Capitulo, quo probantur informationes , recipiatur persona, si habeat qualitates 1 Congregatione requisitas ἱ 6c nota quod iterum Per secrcta Suffragia approbetur persona . Si enim Constitutiones volui iasent, ut iterum per secreta Suffragia apyr baretur persona, utique id expressistent cum
urissimum sit illud. juris axioma , lea si
152쪽
voluisset,expressisset. Undε quia in casu nostro verba conjuncta non sunt, ideo lassicit alterum esse factum , nempe approbationem informationum; si quidem verba sunt formaliter intelligenda, λια δειλι .f. Si Ex raneus
Incidens nu. 3 Imb mens legis magis est attendenda , quam verba ejus, colligitur ex cap. Maris
& ratio sunt anima legis. Nec debemus putare, ut inquit D. Hieronymus in AZI e. Maris elon Euangelium esse in verbis Scripturarum, sed in sensu . At mens , & ratio noli rarum Constitutionum in casu nostro est, ne admittantur ad Religionem inhabiles, aut detenti aliquo impedimento , juxta dispositionem Pontificum , earumque nostrarum Constituistionum praescriptum I & se merito approbantur informationes in ordine ad periona , quae debet admitti cum qualitatibus a jure requisitis. Ergo cum haec approbatio prςc dat , ejus menti omnino satisfieri apparet. Unde non sunt facienda per plura, qnae POL sunt fieri per pauciora , & ita practicatum saepius suisse a viris doctis, ac timoratae conscientiae, patet ex libro Propostionum Conuentus Novitiatus Romani. Et hanc esse intentionem nostrarum constitutionum, rectε opinati sunt praefati patres docti, qui probabilibus rationibus moti, unam iussi cere approbationem voluerunt , cum quibus nos pariter sentimus, contra nonnullos,qui aliqui inbus rationibus nixi, oppositum conati sunt
probare , sed minus probabiliter quidem , quia circa constitutionum intellectum, dicimus, quod unius dispostionis unus est intellectus, & non plures; nam intellectus sumatur a ratione, non autem a cortice verborum stire legis=de legib. Imo Bartol.in I. Ambigvoss. de rebus dubiis, vult, quod ille intellectus sit magis tenendus, qui probatur per meliores rationes, & leges. Undὰ cum magis proprie eo ligatur non esse faciendam bis approbationem per secreta suffragia, ideo hoe magis tenendum est . Fauet lex Nepos Proetiti δε-insignis. Siquidem verba rebus, non res ver bis deserviunt, ut ait Glos in Mis e. Marcion. Ideo quae longam interpretationem habuerunt, minime sunt mutanda, mini AE let Fri interpretationeyde lego. Consequenter unico capitulo, & una approbatione poste su D scienter in utroque puncto suffragium ferri,& nostrae municipali lesi competenter satisfieri, putamus . Quare concludendum est, si diligentia adhibita nil appareat, quod impediat recepti Mm nouitiorum, neque ex parte dispositi num Summorum Pontificum, neque ex parte nostrarum Constitutionum , atque delato eius jura meto eoram Patribus Capitularibus
de, & super dictis impedimentis , & nil,ut
innuimus, appareat, & obstet, illos quippὰ habiles habendos esse , atque unica approba tione,ut diximus, 1 toto Capitulo approba dos. Qui autem dicatur in hoc casu diligens inquistio de vita, & moribus perseverantis, quae fieri debet, antequam recipiatur , vid tur illa lassiciens, qus ad humanam fidem faciendam satis esse potest,qualis est duoru, vel trium testium, qui absque suspicione snt,&juri dico,& cum juramento interrogentur ab
aliquo fideli Ministro, scilicet Notario, sive a Religiosis ad hoe deputatis iuxta formam
7.ωθρ.& tunc certo satis probat fides , &etiam lassicit probatio , partim assirmativa , partim negativa, scilicet,quod si contrarium esset Isaeith id testes scirent ἰ nam probant testes, quando asserunt se nescire in tali persona esse aliquod ex impedimentis, quae continentur in Bulla Sixti V. & decretis Clem. VIIIAE in nostris Constitutionibus, modo i men simul profiteantur se talem personam
Caeterum prudenter incedere debemus in hoc negotio, quia licet omissis informationibus prosessio de jure communi non reddere tur irrita, tamen Praelatus una cum Capitulo Conventus, illam dantes, in poenas a Syxto V. impositas incurrerent. LGana tom. I. por I .cap.24 Num. I so rom. 3. verb. Novitiis
num M .es aliisupraeir.At si sic receptus 1 parte rei careat desectibus, & impedimentis, itulum recipientes s ne praevia in sermatione , non incurrerent dictas poenas , prout proba biliter sentiunt Portellus in diab. Regular. Verb.
1.r6.8 . qui ibidem ref81. dicit , quod nec mortaliter peccarent. Vecchi Nouuiis HO.
I sub Lezana locis proxim/ citatis, &alii. Vide iteram Dianam μπ.9.re.8.ref. I'. Sed ego puto quidem eos in foro conscientis non incurrere dictas poenas , sed mortaliter peccare , quia se exponunt periculo conistraveniendi in re gravi mandato Summi Pontificis , ac per consequens mortaliter
Tandem, lichi supr1 afirmavimus de jure
communi professionem non fore irritam, at tam ea ex vi nostrarum Constitutionum a Q. su pra
153쪽
De R eligionibus aliquibus particulariόus. II;
upracit. num g esset Invalida , dum modδ et intimatum fuerit ei ieiendum sore, quoties de aliquo impedimento latente, & mini
ab eo patefacio constiterit,cum desit consensus ex parte Religionis,quae non intendit aliquem eum impedimento ad Religionem admittere &e. An vero peccent mortaliter Superiores Regulares nolentes admittere aliquem idoneum absque causa in Religione ad annum Novitiatus peragendum , aut illumax pellere volentes 1 Religione , vel denegare votum, seu suffragium ad pro sessionem emittendam y Videre licet ad Interrogat. . oes. tit. Is I. de Novitii3, ω ad Interrogat. 2I.
t tui I s. de Praelatis Regularibus , ad quas Lectorem remitto. Vide supra risui. I . ad
Leaer. 2. In hae nostra Congregatione Di Dealceatorum ordinis S. Augustini an facultas Uiearii a Priore deputati, eo ipso expiret, quando Prior ad Conventum redit,aut comis petat ei Etiam per tres dies, in quibus Prior actibus Communitatis non intersit, ita ut possit idem Vicarius praecedere Superiorem, re loco Prioris Conventum gubernare, ac si
Prior esset absens a Conventu λ θ. Afirmabant quidem nonnulli; sed oppositum est omnino tenendum , dc practicandum , ut ex insta dicendis constabit . Sciendum est ergo primo, quod Prior nequit suam jurisdictionem alteri delegare, nec Vicarium constituere, nisi quando ita, ficturus est extra Civitatem: ita habetur ex nostris
Constitutionibus par. 2.cap. 7. . . dc m nullo
capite nostrarum Constitutionum colligitur competere Vicario tres dies, postquam Prior ad Conventum redierit, ita ut possit in illis diebus munere Virarii uti. Ergo dum lex non explicat, neque nos explicare debemus, juxta legem Praeses Pronineia i θ de osse. Praefris , cum similibus . Imo quia subrogatio est odiosa , & aliquo modo exorbitat a jure, ut
satio , & alii; ideo facultas Vicarii, quae ei a Priore subrogatur, eum sit odiosa, extendi non debet ad tres dies, ut quidam putabant,
Verdm si prior in illis tribus diebus velit
gaudere privilegio hospitibus concesso in par.
quod hospites possint per tres dies ab actibus Communitatis abesse , ut de facto observatur , dc usu receptum est , dc hoc ad resecillandas vires s attamen non sequitur ex hoc ,
quod Prior non sit in Conventu , & quod suam haud possit exercere potestatem c ergo necesse est, quδd facultas Vicarii expiret , eum duo Praelati eidem Conventui praefici
non possint, cap 2 niam is es'. ordin. θ east. cum non ignores de praeben. Unὸe s in eodem
Conventu adest Prior , dc ejus Vicarius cum eadem Prioris potestate, fit unum corpus duo capita habens; quod quidem est monstruosum , seu prodigiosum , dc quod natura ipsa abhorret, dc jus commune omnino respuit, Cap. in Atibus 7.quaest. I Sigismundus de
tandem talis casus esset mere Metaphysicus, quia Prior esset in Conventu,& non esset in Conventu , dum adest ejus vicarius cum eadem auctoritate Prioris quod quidem a surdum est asserere , ultra quod implicat interminis , & involvit contradictionem , ut de se patet. Rursus confirmatur assertum; nam ideo , absente Priore, Superior , aut Vicarius 1 Priore constitutus , Conventum gubernat, quia Conventus sine capite esse non debet: sed praesente Priore, Conventus sine capite dici non potest : ergo cessare debet Uicariu ς,
cessante enim cauta , cessat effectus, i. Arigore 6 2uamvis AEde jure Patron. Si pater F.de Misrea. instit. Θ ev. cum cessante dea peli. Sicque
nullo pacto Vicarius praesente Priore sustineri potest , cum revera nullum sit in jure fundamentum , quod in ejus favore militare possit. Etenim praesente Priore , ejus vices amplias gerere non valet, n6 potest diei su rogatus , nec ei aliqua iurisdictio de jure competere potest .' ergo dicendum est , quod
nullatenus possit praecedere Conventus Suis periorem, Communitatem regere, totumque Conventum gubernare, nec tandem munus
Uicariatus obire: & ratio potissima est . quia sicut in naturalibus ultima dispositio ad formam advenientem , destruit praecedentem ;ita adveniente Priore necesse est, ut illius cesset Uicarius,aliis esset Vicarius intrusus, quia non canonich, sed per violentiam occuparet honores,& ossicium Superioris,oc consequenter diceretur sur, dc latro existens inmortali,& restitutioni obnoxius, prout dicitur in east gravis de restit .spo dc docet Sylvest.
na , dc alii communiter. Nec obstat dicere, quδd talis sit usus nostrae Congregationis, nempe quod Uicarius,& non Superior illis tribus diebus regimen Conventus habeat, quia hoc verum non est , sed posito etiam verum esse , nihilominus
154쪽
respondetur, qudd saeuitas Superioris, cumst i jure , perdi non potcst per non usum, dclicδt Superiores in Conventu Iesu Mariae de Urbe dissimulassent mi gratis quidam dicebant quod Vicarius , dc non Superior communitati praeesset, eorum dissimulatio nihil valeret, quia dissimulatio Praelati,quae facit ad legis constitutionem , interpretationem , aut abrogationem , per actuum multiplicitatem , intelligi debet de illo Praelato , qui est Legislator , ut docet Sotus , quem citat , dc sequitur Sayrus in Clapi κ .hb .ca p. II. m. ρ σὸ finem; sed apud nos supremus Praelatus, cui competit ea facere , est dumtaxat definitorium Capituli generalis, hoc enim potest
condere leges , declarare , alterare , abrogare &c. habetur ex nostris Constitutionibus μην. .cop.2. Num. I 3. ΟΡqq. Sed Superi res debent esse capitulariter congregati, dc septem ex novem Patribus concurrere debent, Zc si in sequenti Capitulo confirmatae non fuerint, eo ipso expirant. Interim cum Superior sit subrogatus i lege , obeunte, vel absente Priore ab actibus Communitatis, eidem , dc non Vicario , in dicto casu competit communitatem regere. Ita ex Constit.
Neque relevat, si aliquando ex errore , aut ignorantia aliter factum fuerit, quia nihil ex hoe licite inferri potos nam factum contra jus, pro n on facto haberi debet, is Iubemus , β.Praedia , C.de Sacrosiauctis Ercifer cap. ιae contra Ius 6 . de ret. Iurin 6.Imo factum non attenditur , sed duod fieri debuit,
I . nemo, Cod.de ρυ.er inter locul. dc secundum Decium in lex. Iuris ignorantiam ε .nu. 18 C qui admitti ad bonorum possessioram in culpa esse dicitur , qui aliquod praejudicabile maxime
ignorans, non consulit peritos. Unde concludendum , est, quδd facta de fictoiunt etiam revocanda de facto , Iuxta cap. g. in litestenden. Alex. cons. I79. ac denique quod latenter aut per vim,aut alias illicite introductum
est , nulla debet stabilitate subs stere , ut ait
C regor. VlI. in ret. Decrer. Haec scripsi, ne iterum, ut olim semel vidi, simile inconveniens contingat, & absque ratione locum habeat. Siquidem , quod ratione caret, necessario extirpari debet, ut dicitur in cap. borispiscopi
r733 T Nier. I. Peccatne mortaliter, qui I particulam Reliquiae alicujus Samcti suratur, vel laltam de licentia custodis illam accipit λResp. Generaliter loquendo , non pec atmortaliter , ratione parvitatiς materiae . Tamen si Reliquia es et alicujus Sincti infigms, cujus dignitas multum aestimatur,& raro,&dissiculter particula , etiam valdo minima , concedi solet , peccat mortaliter ; qui eam
Imo nec Episcopus, vel Praelatus Regularis, aut quivis alius , cui cura est commissa , p test sine peccato mortali , alicui licentiam concedere, ipsam surripiendi, ut ex Sanchra docet ipse Diana loco citat. Igitur non inu ban, , ut quidam putabant, ipse uni ex D finitoribus nostris Generalibus denegavi pa tieulam vald8 minimam fustis,qui dicitur esse Beati Pii Quinti, dc asservatur in conventu nostro Amerino, dum ibidem ossicio sungebar Prioratus : Nam is , Cu jus curae cust dia Reliquiarum conamissa est, nullam de illis administrationem habet, ac proinde ejus licentia non excusabit a furto. Ita Diana loc. cit. docet, & recte quidem . 171 Inter. a. Qui iuratur ab Ecclesia Caialices , Patenas , Reliquias, vel alias res sacras inciditne tu aliquam excommunicati nem λReo. Si hoc fiat cum effractione portarum , vel senestrarum Ecclesiae , aut Sacristiae, aut etiam si frangantur armaria , Vel capsulae, ubi tales res reponuntur , Certo excommunicationem ipso facto incurrit crast. Conquesus de foro eo ex. Θ cap. conquem de sentem. excommun. Sylvest. in Summa verb. Furtum numer. 8. Mendo Epit. in. Mora numer. 23 Ledana rom. 3. verb. Fu tum numer . q. sed ante denunciationem haec
excommunicatio nulli est reservata , dc se poterit ab Episcopo absolvi ι sed post de- nunciationem non potest absolvi, nisi a P
155쪽
communiter . Tenetur tamen Praelati, huiusmodi iures denunciare excommunicatoSinam ita praecipitur illis in eodem cap. Conquest , de sentem excommunis. Contra fures v im Sacrarum rerum, qui nihil fregerunt,non
infligitur excommunicatio ipso facto, sed
sunt excommunicandi , c ιt Conquestas fors comper. Lezana , & alii citat.
37ss Inter. 3 Qui faratur Sacras Relia quias , incurritne aliquam excommunicati O-nem λRs' Peccat mortaliter , & committit sacrilegium, ut docet Emmanuel Sa verb.
Sacrilegitim e sed excommunicationem non incurrit , juxta sententiam Legana: νom 3. verb. Reh uia Sanctorum muner. s. dc Tex dae rom. Σ. lib. 3. 3ra . R. g. 3. co πον. 8.num . 37. quibus adstipulatur Diana pari. Io. tractat. I restat. Ig. Et ratio ipsorum est, quia non extat textus , ex quo colligatur excommunicationem incurrer , qui Sacras Reliquias furatur ; nam licet in Eorius tom. I. lib. 9. east. 8. quaesiunc. IO. ex capis. 2uisuis iuventus , verb. Si quis δε--m II. ρου munc. q. oppositum doceat flamen ibi textus non loquitur de poena excommunicationis , sed de separatione ab Eucharistiae usu . Imo docent Cajetanus in Stimm. Deo Excommunicario , dc S
tus in . diui I. 22. quas. a. artis. 3. quod etiamsi talis excommunicatio eraaret , per non usum non valet. Et tandem BOnacin. um. 2. δε lego. disput. 3 qu siunc. r. pundi.
q. n-.9. ex Sanchea , di Suarea , inquit jure communi , excepta Urbe Romae , non videri lata excommunicatio contra fures Reliquiarum , quia nutuo jure suis- cienter probatur ἱ dc testatur de communi . Ideo advertendum est , quod lite R mae extat excommunicatio , ne Reliquiae ex Urbe extrahantur , ut bene notat Di na loco citat. Tamen si furtum Reliquiarum fiat cum effractione senestrarum E Clesiae , aut Sacristiae , aut ubi Reliquiae asservantur , ipso facto excommunicati nem incurrit , qui eas sic furatur , ut satis ipse probavi in antecedenti Responsione , licet haec excommunicatio nemini sit reservata, nisi post sententiam declaratoriam criminis.
7s6 Inter . - Αlienatio reliquiarum in- eluditurne in prohibitione Extravag Ambitiosae Pauli a. de rebus Ecclesiae non ali nandis λὲθ λ. Sententia assirmativa est communior, gobabilior, & in praxi consulenda, ut te tUr Diana μυ- ωdi. IV sUM.11 .lacet odisposita , sua probabilitate non careat, ut aialerit idem Dian part .rract.ε. resolui. 2 3 3. ONotandum : sed vide Pasqualigunt quaesionum
est tamen , quod ad incurrendas poenas indicta Extravagant. impositas contra alienan tes absque assensu Sedis Apostolicae , requiritur praesumptio, quae dolum, & tem ritatem denotat, ut docent plures Doctores, quos refert idem Diana loco citato, quibus
t qui bona fide gnoranter , vel imprugenter ,
aut inadvertenter alienat, non comprehenditur in dispositione illa puniente dumtaxat praesumentes. Ita Diana ibidem ea resolui. 2I.
27 17 Interrogat. q. Titius pro acquirenis da quadam reliquia sacra dedit multa dona cuidam eam Fabenti, postea vult illam dare Sempronio petenti, sed petit ab eo id, quod ipse erogaverati potestne hoc fieri sine labe simoniae qR A Haudquaquam hoc licitε fieri potest ; nam hoc est reliquiam emere , & causa questus illam venditioni exponeret unde ab-lolute loquendo est aperta smonia , ut habetur c . . de Retiq. o Venerat. Sana Ire. dc in Concit. Trident. in mereto de invocat. venerat. Θ rever.Sanctor.& docet Diana pari. IO.tractar. I .resolui. I 8. vers. Nota etiam, ec tradunt Doctores communiter; & ratio est , quia in dicto casu res spiritualis , ut est reliquia: prc
3738 Interrogat. 6. Qui portat secum veras reliquias aut characteres inscriptos sacris verbi ς , aut fgno Crucis , sed in charta virginea , & cum certis caere moniis d . est ne de superstitione damnandus λῆ o mi secum id portat cum fiducia ce
ta evadendi ab hoste , aut expellendi morbos aut non moriendi sine praemissa confessione. dc hujusmodi, mortaliter peccat pecca. to luperstitionis;nam adhibentur ad eos effoctus , ad quos vim non habent; ultra quod adeli vana circumstantia , si contineant signa inutilia , vana, dc superstitiosa, tanquam ne cessaria . Vide Tolet .m cap. I7sub num r. a.
156쪽
z7s9 Inter. 7. Quo pacto caveri potest uperliitio in Reliquiis , Imaginibus cereis, quas vocamus Agnus Dei , vel Scripturis sacris adhibendis , vel ad collum portandis λζ . Quamvis ia superstitionis culpa
merito excusentur, qui verba Sacrae Scripturae , Evangelium Sancti Ioannis , orationes , vel reliquias gestant sine superititionis usu , aliisque vanis circumstantiis, sed ad Dei tantum , Sanctorumque hon rem , ut docent Lessius ob. a. cap ε . n
'ner. 2Ο Busembaum. Bb. 3. trahar. primo b. q. ver e. Supersitiosum non es , resolui.
a. dc alii communiter ὐ tamen quinque conditiones necessariae sunt ad praecavendam superstitionis culpam . Prima quod. nihil falsi contra Sacram Scripturam , Vel contra Ecclesiae auctoritatem contineant. Secunda , quod in iis nihil reperiatur ad Daemonis invocationem spectans . Tertia ut non inscribantur nominibus ignotis , &aliis characteribus , praeter signum Crucis . Quarta, ut non ponatur spes in m
do scribendi , scilicet debere in chartae
virginea , vel tali tempore , aut modo scribi cum certo numero Crucium , &c. Quinta denique , qu bd in ipsis non dicatur , qui apud se tulerit , vel has preces recitaverit, tale malum evitabit , ut verbi gratia , non morietur in bello, vel in peccato , vel sanitatem consequetur , aut . puellae favorem obtinebit , &c. nam haee' superstitionem redolent . Ita pluribus relatis di. et Bonacina loeo supracit.
citum sit , & utile apud se gestare verba Sacra , vel orationes ad Dei tantum honorem , aut Reliquias Sanctorum, seu Agnus Dei , ut vulgo, appellantur , . sperans , ut Sanctorum intercessione a malis liberetur , omissis inutilibus vanisque signis ; tamen dico cum Toleto M. capit. 26. numer. 2. - c. xuarta es , quod admonendi sunt , . qui taliae portant , ne
istis solis fidant, qua si sussiciant sine alio bono operae, & vitae rectitudine, ad vitam
r76o T N terrogat. r. quo iure tenetur Epilcopus ad residentiam , dc p testne Papa eum eo dispensare in residentia λResp. Commnnis Theologorum sententia
docet, teste Diana stare. O.trari. I resolui. 66.
teneri de Iure Divino. Unde non potest gregem deserere sua praesentia indigentem, potest tamen ex causa necessaria abesse, cum per lassicientiam interim provideat. Causae autem , ob quas ad modicum tempus , scilicet ad summum duorum, vel trium mensium, sive continue fiat, sive in torpolate, pos sit licito abesse, sunt necessitas , charitas , Ecclesiae utilitas , obedientia debita . Vide
Toletib. s.cap. per Emmanuel Sa ne . Episcopus num. I. ω Derb Re demia πωri. I. dc. Conci l .d rident se . 6. v. r. de reformat. Θρσ13.ωρ I .irem de reformar. & ibi Barbos in Coia lin. Doctorum . Quando autem Papa dispensatin residentia , ipse statui t, quomodo pro tali tempore providendum sit tali Ecclesae , &quasi onus illius in se suscipit, & inde consequenter fit, ut proprius Episeopus litaretur personali obligatione, non per dispensationem in praecepto naturali, sed quia illo modo revera implet pactum eum sua Melesia,ex quo illa obligatio alio modo inclusa est etiam in ipso pacto , providendo Ecclesiae modo, praeseripto a Supremo Pastore ex rationabili caula . Hoc enim supponi debet, quia haec est justa conditio , quam vinculum ipsum includi d. Et hanc opinionem tenent SuareΣ , Basilius Pontius , cc alii, quos sequitur Diana loco supra cit. Sed Ua'um, Molfestus,&alii dicunt ripam non dispensare in obligatione residentiae, sed in casu palliculari declarare praeceptum Divinum non obligare ob . com munem utilitatem, siquidena praeceptum residendi est asti ativum, dc se non obligat semper, & ad semper, ut 'ceptum nega
quit Papam posse dispensare in iis, quae sunt formaliter de jure divino, vel naturali, sed radicaliter , & sundamentaliter pendent ab Ecclesse institutione Concludendum est igitur , Episcopum teneri ad residentiam ju- .re Divino , naturali , di canonico , α
157쪽
rapam posse in easu partieulari, justa toncurrente causa, auferre obligationem juris divini. I 76I Inter. . Episcopus potestne sine justa causa abesse per tres menses a Dioecesi
sua , & aliquid plus, sine gravi peccato, Sonere restituendi fructus λη θ. Episcopus potest a sua Ecclesia abesse
singulis annis per tres menses, sive continuε, sive interrupte, sine alia Superioris approbatione ἰ nec tunc amittit fructus, dummodo id faciat ex causa rationabili, non tamen in Adventu, Quadragesima, Nativ. Domin , Resurrectione,Pentecoste,& Festo Corporis Christi. Barbos. ἐν potest sc .par. φ .ssiet. I I. nu. 8. & alii ab ipso relati. Hoc spatium a sentiae concedi Episcopis causa animum relaxandi, inquit Azorius par. 2 Lb. 7.c 4.quo. I. nam abesse e Diceces per tres menses, etiam animi relazandi causa, videtur justa causa Barbosae, & Sanctaretio, & aliis apud Dian.
por. 9IM .ref. 22.er par. io tr. I rem, . Sed haec opinio nequit mihi placere ι nam Sac. Congregatio super residentia Episcoporum apud
Fagnanum cap.xuanter de Cier. non residente nu.
I . interrogata, an Episcopo , qui antea permultum temporis, V. g. per decem annos conistinuos in sua Ecclesia resederit, dc vel ab imia vacatione , per Sac. Concit. ex rationabili causa singulis annis permiss a, semper se abstinuit, possit aliqua concedi sacultas non residendi per aliquod tempus , licet non adsit ulla causa ex approbatis ab eodem Concit. Trid. Sac. Congregatio respondit, non posse , quam responsionem approbavit Summus P tifex,ut testatur idem Fagnanus num 68. qui eidem Congregationi intersuit: & quidem
Trid. seu ais I .a refπm. superfluum praescriberet, nanc absentiam duorum,aut trium
mensium debere fieri aequa ex causa, si aequa causa censeretur animi relaxatio; haec enim semper adest. 1762 Interrog. 3. Episcopus residens prore Dioecesim in loco distanti ultra unum milliare , diei turne residere in propria Dioeces st O. Affirmant Doctores nonnulli, quos sequitur Diana par. lo. tr. .ref67. Wπὸ finem , quia, qui parum distat,moraliter est prς sens, nec ullum praejudicium officio,& animarum necessitatibus insertur , dum facito possunt subditi ad Episcopum accedere in casibus o currentibus , maxime cum ipsius servitium non sit tam frequens, & immediatum,ut est illud Paroe hi,& tamen exeusatur Parochus, ut refert Garaias p. 3. c.2 . I 79. fuisse decisum a Sac. Congregatione : ergo multo ma gis excusandus erit Episcopus. Vide Thesaurum is Praxi p. 2 de Residentia east. Ir 763 Inter. 6. Peccat ne mortaliter Par
chus absens a sua Parochia per bimestre iaanno sine Episcopi licentia λReo. Dicunt quidam apud Bonac. d. onere, es obM Bωσῶ .s pMn nu 9. quod liceat Parocho per bimetire abesse sine Episcopi licetia, quia Episcopi strictius tenentur ad residentiam , quam Parochi r sed in Episcopis
non requiritur licentia in absentia duorum, vel trium mensum : ergo neque requiri videtur in absentia bimestri Parochiorum. Uerum non debet sine licentia recedere, maxiam8 quia ita Sacram Congregationem decla rasse, testaturi idem Bonac - cirpun. 3 num. 6.& ita tenendum est omnino, per ea , quae docet Barbos in Tri . IULaa de refo .cap. I.
76 Interrogat. s. Potestne Episcopu sub poena excommunicationis , vel suspensionis , prohibere Parocho , ne recedat 1 Parochia ultra duos dies, absque ejus licentia ρResp. Minimὰ , nam absentia duorum, vel trium dierum , videtur res levis; ac proinde non potest esse materia censurae. ει ita decisum suisse a Sacra Congregatione, asserundGarzias, & Balbos. δε potes. visc..por 3. . a 3 num 97 teste Bonac. loco proxime cit. nu. 8. quamquam valida sit Constitutio Episcopi Mohibentis Parocho, ne sine sua licentia di-1cedat 1 Parochia ultra duos dies: quia licte Tridentinum permittat parocho absentiam per bimestre, tamen non aufert facultatem Episcopo prohibendi, n8 recedat a Par chia absque ejus licentia. Ita praecitati D ctores, quibus libenter adhaereo . Vide Rotarium sn Appar. pro excom.Cler. cap. 9 sin. 3. sub
i76s Intere. 6. mi habet Beneficium in
Cathedrali, aut Collegiata , teneturne resi
dere ; di si non residet, potestne percipere distributiones p φ. Cetto tenetur: nec potest abesse plustribus mensibus quotannis, ut patet ex Trid. eap. I a Messia. & dolet Bonacin. de onera, erillig. Emine .ili . y punct. 3 sub num.y. er 9. Em man S , verb. fidentia, num. 7.er num. II ait, quod Canonicus absens s ne causa , tenetur restituere distributiones , nec alii possunt remittere; ex Concit.Trid. ora cit. de reform.& Sae. Congregat. declaratione. Dico igitur quod Canonicus absens per tres men
ses potest percipere fructus sui Beneficii, sed non potest percipere distributiones quoti
158쪽
sub momer. II. dc alii plures apud Dianam par. Io. trari. II. resolui. si . & ita tenendum essonanino.
de Iure Divino , naturali, & Canonico residere λR J. Omnes Curam animarum gerentes, ut Episcopi, Parochi, & omnes Praelati, qui habent saltem externam iurisdictionem, V .g. visitandi, excommunicandi . Ita docet B nac. loco cit. num. i.& alii ab ipso relati. Idem dicendum quoque est de Superioribus, etiam localibus , Regularium, ut dicam in ris. I9I.
de Sacramentis ad Interre I 2. Pres Sed pro emonia det,de quibus loquitur Peyrinus tom. .de Prae lato , qu. r. at 7. num. 27. omnes isti ergo dictis iuribus tenentur residere , nec Postunt tuta sconicientia gregem deserere sine justa causa, di debita licentia Soperiorum i aliti tenen
tur pro rata temporis , quo absunt, fructus restituere, ante Judicis sententiam ut resolvunt Doctores penes Barbos an Ceil AZ.ad Co ri Tri staf2 3 .cap. I .de ν rem nu. I7 o r8.l icet Boirac. ubi supra 'nZy. numer. 3 dc alii apud Dianam par. .rra M. I .rso 97. MNotandum si , dicant, non teneri ante Iudicis sentenistiam restituere sed hoc non admittitur ab Emm. Sa veis Resisntia κωm 6. dc recto, quia , ut bene advertit Ludov. Angcl. in Cris . Iuris Canib. I. Di s. I num. 3. Constitutio Cone illi non est prenalis quoad illos fructus, qui cedunt tempore ablentiae ; hi enim potius eausa deficiente non acquiruntur, quam Omni modδ ex poena amittuntur . Vide Rotar. de exam.Cler. c.' seci. 2. nu. I. qui optime hanc tuetur sententiam.
I nam plenam pecuniis, & adhibita sufficienti diligentia, non invenit dominum, Potestne tuta conscientia illam sibi retinereὸ
D. Quidam dirent, posse istias perun assibi retinere , quia res , quae nullum ha boni dominum , sunt primo occupantis : Zc hab re incertum dominum , idem esse, ac habere nullum . Ita , pluribus relatis, firmat Diana
quod incerta sint restituenda pauperibus ad libitum Episcopi, vel ad causam incertorum deserenda , tutius est , dc probabilius ι squidem hoc est juxta consuetudinem,& Decreta locorum ι dc haec sententia Ust sere communis in ubique recepta,& ita docet Bonac. de Res. disp. r. qu. 3pu dc alii plures apud ipsum , & penes Dian.tibisi'. in trimip.re dc ita est omnino tenendum cum Nicol. in Flos verb. Resitur Io.-m. 7. Sed vide Cabrin. Aeca reser sta . 1 cas. In anων. q. π m. II. qui idem sustinet. 3768 Inter. 2. Qui rem mutuo acceptam reddit per nuntium fidelem mutuatario, sed nuntius non reddit, teneturne denuo restituere λῖθ. Certis tenetur e & ratio est, quia in mutuo obligatio restitutionis nascitur ex ratione acceptionis, ideo quocumque m do pereat , perit in damnum accipientis. Est communis sententia . Toletus lib. s.
rum , nisi nuntius ab ipso mutuatario et ctus fuerit. r 769 Inter. 3. Caius dedit Francisco remsbi commodatam , ut eam redderet domino ; sed Franciscus cum ea re aufugit , dc non reddit domino, teneturne Ca)us denubrestituere r 9 Si Franciscus erat persona secura , dccui Cajus poterat bene fidere, non tenetur ad restitutionem, quia si res perit non ex negligentia , aut malitia habentis, aufertur obligatio restitutionis . Quod etiam militat de deposito, pignore, dc aliis contractibus, in quibus obligatio restituendi nascitur ex parte rei acceptae . Tolet Iib. s.cap 24. . Eo alii
77o Interr. 4. Sejus dedit Consessario quinquaginta scuta furto sublata,ut restituat suo crcditori tamen post aliquod tempus scit Consessarium non restituisse,teneturno Sejus denuo restituere λIt θ. Pro utraque parte adsunt authoritates DD. quos citat Diana par. .rradi I 7.res. X. Tamen cum Corrado u Rest par.2. ρυ r s. Tolet lib. s.c.2 num. 2. & apud eundem Dianam , puto omnino , quhd teneatur denuo restituere, si ea quinquaginta scuta fuerint furto sublata, quia res ex delicto debita, antequam ad creditorem perveniat, perit ipsi cibi isit iros by Cooste
159쪽
debitori; nam non videtur iustum,qubd creditor damnum pati debeat ob debitoris delictum. Confirmatur,obligatio restitutionis in hoc casu nascitur ex ratione rei malae acceptae r ergo quocumque modo pereat,perit in damnum accipientis. Nec valet dicere,quod Seius non tenebatur cum infamia restituere,
di ideo quantum in se est, secit,quod potuit;
nam respondetur quod infamia non facit d minum rei. Licet Diana loco cit. cum aliis tueatur oppositum . Sed vide Bonac. de resis.
liter non obligavit poenitentem ad restituendum ablatum,tepeturne ipse de proprio restituere PRIO. Assirmant Syla. ver, ura 7. qu. 2 ictolii, quos reseri, sed non sequitur Diana par. . re. I 6. ω a. omen probabilius videtur aliis non teneri ad restitutionem , sed sol sim neccasse mortaliter . Et ratio est, quia Confessarius, sue sit Parochus proprius, sue alius Sacerdos , ex ossicio tenetur lxhiti spirituali enitentis consulere; dc ideo peccavit mortaliter, quatenus restitutionem non injuxit . Non autem tenetur temporalibus creditorubonis prospicere , sicque, quia non peccavit contra justitiam, ad restituendum de proprio non tenetur. Ita fortioribus terminis docet Bonac de resis disp. I.qu. .pun. II. -. I . oe alii apud imum , Diana loco citato, qui alios eo cordantes adducit, Suareet in 3 par.to .dio. 32 fea. I 6. Cabri n u s de casreflar. I. Vs I 2 F. perror. dc ibi plura ad intentum . Verum si Consessarius ὀiceret obligato restituere, ut non restituat, vel restituere faciat, cum non teneatur , tune certo de proprio ad resti tuendum teneretur, ut ex communi consensu tradunt praefati DD.
sex mensibus non recitat Divinum ossicium, teneturne ex natura rei ad restitutionem
fructuum stltei'.Multi apud Dianam par. .re. IE .res1y. dicunt teneri, quia peccat contra justitiam commutativam , cum Beneficium detur propter ossicium et ergo si recipit mercedem, dc non laborat, ad restitutionem tenetur . Sed oppositum est probabilius, ec tenendum cum
xit r.n m. F.Diana l .cit. & aliis apud ipsos . Et ratio est evidens; nam lex Ecclesae , quae tota causa obligationis est, ad id non obligat; Summus Ponti sex enim potest minuere OG ficium , ita etiam Beneseiario restituendi obligationem remittere, quae consurgit ex . II.
omisso primis sex mens bus ossiclo, dc de
facto remittit, & condonat et ergo ad nihil tenetur . Verum peccat mortaliter , s non recitat ossicium, quamvis non si in sacris constitutus , ut dixi inrit.χo. de Benesii M. e B nes Eec ad Int. Is . & tenet etiam Caiet. in
t 773 Inter. 7. Beneficiarius , qui non reis citat Laudes, teneturne ad aliquam restit tionem λη Φ. Tale dubium movet Dian. par. s. t . I ref 6.8c tenet, quod licet peccet mort liter, tamen ad restitutionem non teneatur , quia in Bulla B. Pii Quinti imponitur onus restituendi ex omissione alicujus Horae Laudes non sunt hora separata, sed partes horae, nempe Matutini: ergo , &c. Aliae rationes videri possunt apud ipsum . Scio tamen,DD. communiter docere tunc solum excusari a restitutione fructuum Beneficiorum, quando pars Divini ossicii omissa se levis,ut si omittat solum paucos versiculos, aut unum Psal mum tantum . Dicendum est igitur, notabit εossicii partem omittentem ad restitutionem teneri, ac etiam teneri , quoties peccatum mortale committitur in omissione alicuius partis notabilis alicuius horae. dummodo illi parti tanta pars fructuum respondeat, quae furto sublata culpam mortalem c6stitueret;& hoc sub peccato mortali, alioquin sub veniali. Ita docet Suarez de
nu. IE .dc alii, quos citat ipse Dian ubi supra.
177 inter. 8 Teneturne ad restitutionem fructuum pro rata omissionis ossicii, ante,vel post sententiam Iudicis nam cum sit poena videtur non obligare in conseientia ante sententiam , &c. AD. Nonnulli volunt, qudd si necessaria Judicis sententia, quia nemo tenetur,per ex teriorem legem, statutam pς nam adversus seipsum exequutioni demandare. Tamen oppOAE situm dicendum est eum Bonac. δε Horis Camdio. I. ρ 3 pun. 2.nu. 7. dc aliis ibi relatis , ct ita omnino tenendum est. Nam propositio,quae asserebat, quod restitutio a B Pio Quinto imposita Beneficiariis non recitantibus osciti, non debeatur in conscientia ante sententiam Judicis , eo quod si poma, suit reprobata ab Alex Idro UIl die 24 .Septembris anno I 663. dc est 2 o. propositio ab eodem damnata, Ecmerito,quia haec dispositio,& aliorum Suminmor. Pontificum , non est tantum poenalis ,
160쪽
Beneficiarios non recitantes, non facere seu-ctus suos . Lex autem impediens dominium rei, seu translationem domini fructuum, aut cuiuscumque alterius rei, non est mere poenalis, ut adversarii putabant: ergo &c.
77 s In ter. 9. Cui fieri debet restitutio ex omissione Divini ossieti ἐῆ υ. Debet fieri fabricae Beneficii,ves pauperibus , juxta Bullam Beati Pii U. Ita quin fieri potest in Missis celebrandis,uel aliis suffragiis offerendis pro Defunctis, cum etiam Defuncti sint indigentes . Bonac.loe cis punct. q. . . Dian p.2.tr. Ia .resa 7 & alii plures apud ipsos .i776 Inter. Io. Restitutio fructuum ob omissionem horarum , potestne luppleri peruascumque eleemosynas , quas an rea Benectarius de fructibus Beneficii secerit λῆ p. Λ firmant quidam, ut La yman M. 3.
rfs 7.& obiter pae. Io.tr. I 6.re 93. V. Veiam, prosee finem; sed minus recte loquuntur : ideo iure merito talis iententia reprobata suit ab eodem Alex. VII.in suo Decr. emanato Anno
1777 Inter. . Pensonarius teneturne ad Testitutionem fructuum , s parvum ossicium B. Virg. non recitat λωρ. Utique, eodem modo, quo tenetur Beneficiarius,etiam ipse tenetur nam B. Pius V. in sua Bulla eamdem ei obligationem im
3.& est eommunis sententia. Vide Dianam
stituere Marito id, quod acquirit turpiter adulterando p p. Est quidem magna lis inter Doctores,
an teneatur Uxor restituere Marito pecunias per adulterium acquisitasὸ Et pro parte assim maliva sunt non infimae notae Auctores , ut Molina, Regina idus, Navarra, BanneE,C varruvias, & alii, quos refert, sed non sequitur Diana p. a tr. I 7.ή7. Volunt enim Uxore omne pretium per adulterium acquisitum ,
debere reddere Marito, ac si aliter laborando illud aequisivi isset, occulti tamen: dicunt esse reddendum , ut propriae famae consulatur , dc alia mala vitentur,& dummodo tale Pretium non acceperit a Religiosis , filiis familias, &hujusmodi, qui rotestatem alienandi non habent; & est probabilis haec opinio . Tamen probabiliorem oppositam putat ipse Diana , & respondet ad argumenta con
traria . Idem tenet Bonac de conre .ri . I .qu. I.
ρ- 3. . I ct alii penes ipsum' quae quidem opinio mihi magis satissaeit. Et ratio est, quia Maritus in rebus illicitis, & inhondistis
acquistis ab Uxore, nullum habet jus ; nam licet Maritus si dominus corporis Uxoris suae quoad actus conjugales , ut dicunt D ctores primae sententiae; tamen non est abs lutὰ dominus corporis Uxoris,scut est dominus equi,vel domus ac proinde non sequitur, Uxorem teneri Marito restituere , quae tur piter acquisvit adulterando, quamvis illi faciat injuriam, quia non pro omni injuria debetur restitutio pecuniaria; sed debetur pro injuria cum damno , pecunia aestimabili, ut docet Lessius lib 1 e. Io. b. s.Sed vide Bonac.& Dianam locis cit . qui, pluribus relatis, hanc nostrana substinent sententiam , ct ad objecta luculenter respondent. Vide in tit. 9.d. Adulterio, ad Geter. 3.
De Restitutione accepti, &damni.
Resp. Est actus iustitiae commuta ativae, quo res accepta restituitur, vel dam num illatum compentatur ei, cui debetur. Ita Bonaeue Psit.ῶJ.I.q. IJun. I. u. I.Tolet.
178o Inter. Σ. Unde oritur obligatio restituendi est θ. Primo, ex re aeeepta; secundo,ex injusta acceptione , vel damnificatione ; tertibex contractu . Ita Bonae.& alii communiter. Vide Tolet. loco supr.citat. qui idem optim8
i73I Inter. 3. Quis tenetur ad restituti nem λζ'. Qui injuste rem alienam accepit, Vel
proximum damnis cavit , quique ratione contractus est obligatus restituere, sue per mutuum,sve per censium,aliosve contractus; nam restitutio est reddere cuique, quod ab eo abstulimus, vel accepimus, aut ratione contractus nos obligavimus. DD.communiter ita docen t. 1782 Inter. q. Quot sunt causae lassicientes ad differendam restitutionem e Resp. Sunt quatuor: prima est damnum creditoris, nisi sorte creditor i pie cedat juri suo, nolens sibi restitutionem fieri; similiter damna tertiae personae, modo creditor simile da num non patiatur. Secuda est damnum quod longe