장음표시 사용
271쪽
ut hanc doctrinam validis rationibus con-
Σr 89 Inter. I 3.Titius contraxit matrim nium cum Beria, sed postea advertit in valliadum esse matrimonium propter aliquod impedimentum dirimens, quare impetrata dinpensatione rogavit Beriam insciam illius impodi menti, ut de novo consentiat, non detegendo ei impedimentum , nec invaliditatem matrimonii. Quaero, an Titius praefatus sit tutus in conscientia λ
ῖθ. UME quidem difficilis est quςstio ista.
Multi enim dicunt,quod quando impedimetum sublatum eli per dispensationem, sufficit,ut conjux impedimenti cUlcius, obtineat de nouo consensum ab alte νο coniuge inscio impedimenti, dc curet utriusque consensus renouari,ut dissimulanter petendo ab altero, quod pro sua consolatione ipsum habeat in conjugem, nec opus si aperire prius matrimonium suisse irritum: Ergo juxta hanc opinionem, Titius erit tutus in coscien tia,pr ut tradunt Cajet.Sotus, Paludanus, & alii
plures apud Dianam p. . tr. .ref. .dc alii penes BOnac. de mar .qu.2pun 9 num. 7. Alii vero, nec uumero, nec auctoritatu inseriores,sustinent non ta cere, poli ablatum impedimentum obtinere de novo consensum, vel cu eadem ignorantia antiqua accedere ad uxorem
per copulam aiffectu maritali,&c .sed manis standum esse ei impedimentum , seu noti ficandum , fuisse , cc esse matrimonium inter eos invalid um; & pro hac sententia sunt Sa-
legati per ipsum, Uilla lobos,ochagavia,POutius, Comitolus , aliique plures cumulati a Diana tibisupra . Ratio quorum videri potest apud ipsum Dianam, dc Bonac. loco cit. V rum pro hujus rei ponsonis coronide, mihi dicendum videtur, hanc posteriorem sente tiam esse sequendam,& quando commode,&abique periculo, aut scandalo manitestari nopossit matrimonii impedimentum, aut ipsius invaliditas,petendam esse dispensationem,&praeterea petendam esse etiam dispensati nem de praesentia Parochi, & testium,quam praesentiam dispensavit Papa in calu praecedentis Responsionis. Vide Abb. Zerbi in Gemmia Episc.rit. 3 ubi perdocte disierit.
ΣIso Inter. I . Testes pro validitate matrimonii debentne esse omni exceptione majores, sicut in aliis causis 'filiis. Licet Testes minus idonei in aliis
causis non bene probent, & saepe a testim nio dicendo repellantur,u sunt infames,aut alio vitio notati, di qui non sunt omni exceptione majores i tamen in causa matrimoniali, Concilium Tridentinum nullum excipit & se non est restringendum ad testes Ormi exceptione majores , quia ubi lex non distinguit, nec nos dii inguere debemus. Quapropter, Doctores communiter dicunt, ad contrahendum valide matrimonium , necessarium non esse, ut adhibeantur testes omni exceptione majores s sed suffcere, ut non admittantur illi, quos Ius naturale repellit, puta Infantes, Amentes, dc Ebrii. Caeterum alii omnes censentur idonei testes in
matrimonio, ut asterit Diana pari. H.tr. φ .res
33 qui testatur de communi. Vide Barbos.
dc ego plures allegando , docebo in isto Mno
2I9I Inter. Is . Debet ne censeri validum Matrimonium, si Parochus admittat in te.
stes Patrem , dc Matrem Spons , vel Sponsae , aut alios Conlanguineos , & Familiares λvo. Utique validum censeri debet, quia ad Matrimonii assislentiam lassiciunt quilibet testes , quos Ius naturale non arcet, ut
sunt Infantes, Amentes, dc Ebrii. Ceterum alii omnes admitti possunt, ut sunt Consanguinei, A mnes, Pater, dc Mater Spons , vel Sponsae, Viri, Foeminae, Christiani, Infideles , Infames, Excommunicati, non rogati, spontanei, coacti, dummodo,quod fit,intellia gant, nullum enim genus hominum excludi tur a Tridentino . Ita Ledes ma , Riccius, Regina idus, Sancheg,Con inclitus , & Filliu
Tamen addit, quod tutius sit, idoneos testes adhibere ad tollendum inconvenientia , dc dissensiones , quia non desunt, qui docent testes idoneos necessarios esse etiam in ma trimonio. Vide eumdem Zerbi, qui suprA
2 92 Inter. I 6. Ad valoremismatrimonii lassicit ne, ut Parochus, ct xestes audiant contrahentes, vet opus est, ut illos etiam videant I s. Hanc pulchram dissicultatem invenio apud Dianam p. 8.tr. 7:ref.68. qui nominatim in iurgit contra Barbolam demis.Wscep. p. 2.32. 86. asserentem,praesentiam Parochi in matrimonio ita requiri, ut nedum m telligere oporteat, cum quid agitur, sed ut via
272쪽
De Validitate Sacramenti Matrimonii. 27 s
erat. Quae ratio militat etiam de testibus, quia iaci Id decipi possunt,sicque non sunt integri testes, &c. At ipse Diana sine formidine adhaeret illis , qui absoluid tenent, non
esse necessarium telles vitare partes contrahentes ; sed suiscere illos verba contractus, etiam intermedia cortina, vel pariete, audire, quando habent notam vocem contrahentium ; & ita sensisse Sac. Rotam decis3 s m. q. coram Buratio , resert ex Ferent illo : &hanc sententiam testatur tenere Sanchea δε
recte respondet ad argumentum Barbosae. Quae quidem sententia mihi vald8 probatur per ea , quae docet Sylvester in Perb. Tesis . . ubi Iuribus, de Doctoribus relatis asserit, quod testes existentes juxta parietem , vel cortinam de auditu fidem faciunt, si habent notitiam vocum , & quod sit speciale in testamento, ut non valeat testimonium , nisitellas audierint, de viderint testatorem l mentem , quia solet infirmantium vox mutari , & faciliter potest fingi ; dc hoc alterit
nium initum coram Parocho ad id non specialiter vocato, sed casu illac transeunte λ p. Quam plures Doctores dicunt, non
esse validum Matrimonium celebratum C ram Parocho, & testibus transeuntibus , uia non censentur praesentes humano m O , nec formaliter, sed solum materialiter; oc ita deeisum suisse a Sac. Congreg. asserit
aliique plures allegati per ipsum t. siquidem ad hoc, ut Parochus dicatur praesens, necesilario requiritur, ut si ad eum casum formaliter adhibitus, vocatus, dc rogatus. Ita
Leander de Saeram.rom.2.tr 9.LO. 7 qM. I S. qui alios concordantes adducit. Idem docet Fa-gn. in east quod nobis , de Handes desponsaτ. num.
s . asserens ipse, id esse decisum a Sac. Congreg. oppositum sustinent alii, ut Sanch. de
D. P. dc alii, quos citat, & sequitur Dianae r IO.re. ref I6. dicunt enim, validum esse matrimonium, etiamsi celebretur eoram
Parocho , dc testibus casu trant euntibus, quia dicuntur praesentes, dum susscienter advertunt ad id , quod agitur , dc possunt de hoc serre testimonium. Et ita decidisse Sac. . Congregationem m facti contingentia , re
fert Bossus de matrim. cap. . g. 3 num. 6. apud Dianam LM. eis. Perez de matrim.di . . num. R.
qui respondet ad argumenta in contrarium adducta , dc explanat sensum declarationum Sace Congreg. Vide etiam Aversa de matrim. qu. 6sin. 6. Sed haec posterior sententia intelligenda est, dummodo Parochus intelligatrem serio agi . Nam si Parochus consulto nollet in lebigere consensum contrahentium, ut si clauderet aures, & oculos, &revera non attenderet, nec intelligeret con-lensum, nullio modo valerot matrimonium , ut bene concludit Diana Gisupra reso ΣΟ ρω-pe M. Fasnan. etiam in cast quoniam de Consit. m. 2y.refert Sac.Congreg.declarasse, validum esse matrimonium coram Parocho, etiam invito , dc per vim adhibito , quamquam nihil eorum, quae agebantur,vidit, & intellexit, si affectauit non intelligere, ut in Parocho, qui
sibi aures obturaret, etiamsi ex alia causa v catus, adhibitus tamen ad illum actum. Ubi nota, haec ultima quinque verba : Namsi non esset adhibitus ad illum attum , atque insuper nibi intellex et , omni procul dubio matrimonium non esset pati m. Denique dico, priorem sententiam in praxi tenendam esse , pro qua Basilius Pontius lib. s. de matrim. c P. 2 r. numer. . postquam retulisset tres declarationes Cardinalium , subjecit haec verba : stuare de hoc amplius dubitare non licer. Et Sacra Congregatio Concilii anno 17oO. expresso reprobauit opinionem docentem , ad .validitatem matrimonii sufficere praetentiam physicam Parochi , quae est eadem , ac praesentia mat rialis , cum scilicet Parochus nihil intellexit .ai 9 Inter. 28. Q si alicubi habitat nouanimo permanendi, potestne valide matriamonium contrahere sub illo Paroelio λmp. Certum est, quod matrimonium c lebrari debet coram proprio contrahentium Parocho , decernitur in Conc. Trid.1 Cal. Drefo .c . I .quamquam sussciat, ut sit Parochus viri,vel stem inar,teste Em. SI Dreb mare monium sub nu. r. Barbos in Colles . ad Tris.loe e. πω. I qui plures eo ordantes refert, & ego ipse jam breuiter dixi in ri r 96. de Satramemomatrim. ad Inter. 8.in Wincipio Responsionis. Qujs autem dicatur proprius Parochus ad hunc effectum , non conueniunt Doctores . Quidam enim censent illum dici, in cujus Parochia habitant contrahentes tempore matri
cius, Guttiereg, Ac alii apud Barbos. oc cit .n. s.quibus addo Emm. Sa aifus m n. 2. dc verb. Paracbus πυ.2. ubi sic inquit: ad matrimonium
273쪽
.nos Pis, vel modica bab;tatis . Basilius Ponistius de mair.lib. I. s. I 3. . I . . Ferentillus inaunot.ad decis II Buratii num. Is & Rota in Toletana matrimonii I 62 s.coram Mertino , nec dissentit Barbosa de potes Episcopi p. vivet.
31. v. 64 cum Sancheae lib. . de marr.LD. 23.nu. 14. Viae eumdem Barbolam in Cossies.Tridens. loco supra cis. nu. 6.ω seq. Imo Sac.Congregatio apud Pontium ubisu a min. 3. declaravit sic :
Proprius Parochus es a cujus Parochia comrabeis pes habitam tempore , quo matrimonium contristia
rur. Et tamen omnes Doctores fatentur,quod Sponsi, Rus prosecti recreationis causa, non stunt ibi matrimonium contrahere, & proc communi sententia Menochius quatuor Sacrae Rotae decisiones adducit, teste Diana par. 1 .r M. .res 23I .ergo non sufficit quedam
modica habitatio in aliqua Parochiae ad hoe, ut ibi validE quis matrimonium contrahere valeat, quia tale matrimonium non dicitur celebratum coram Parocho spons , vel sponsast, sed requiritur praesentia Parochi, in eu-jus Parochia contrahentes domie illum habent, quamvis illud, data opera, habitare in- csperint simulate , & animo fraudandi proprium Parochum , ut asserunt plures Auct res penes Barbosa supra nu. 8. vel cui principaliter incumbit cura animarum in loco domicilii . Vide quaeso Dianam, qui asserit pro hae sententia adesse Rotae decisiones, & pro contraria Cardinalium Responsiones: addens
tamen , sed cum da tuis non constet authemicὸ, ὰ .egativa opinione non discederem . Und8 ego ex flamo, in tali casu,non esse licitum matrim nium celebrare, cum tali dubio coram non
Parocho domicilii sponsae,vel sponsi. & pofi-to , quod fuerit celebratum , iterandum esse sub conditione,saltem mente retenta, coram testibus, & proprio Parocho : sumus enim in materia de validitate Sacramenti, ideoque in tali dubia tutiorem partem omnino sequi debemus , & eam amplecti, dic. ar9s Inter. I9. Estne validum Matrimonium contractum coram Parocho , qui nondum est Sacerdos, vel coram alio Clerico de licentia Parochi s Rest. Dico primo , esse validum intrim
nium celebratum coram Parocho non Sacerdote nam potest aliquis esse Parochus, etias nondum sit Sacerdos , quod autem Parochus non Sacerdos possit valide assistere Matrim niO , tenet Barbos in colliri ad Trid.se i . vi
res, & est communis sententia. Et ratio est, quia ipsa allistentia non est ordinis Sacerdotalis iunctio, & sic conceditur ei,adhuc non Sacerdoti . Matrimonium vera celebratum
eoram alio Clerico, non sacerdote, etiam de licentia Par hi, est nullum omnino, nam ita decernitur in Trid. l .cit. & docet B
quod Minister hujus Sacramenti non est Sacerdos , sed sunt ipsmet contrahentes, ut de
communi testatur Diana par. .r . . resecas .& ego jam breviter dixi in tit. I96. de Sacram.
1 I96 Inter. ao. Si Episcopus prohibeat ne Parochus licentiam alteri concedat matrimonio assistendi .' est ne validum matrim nium , non obstante tali prohibitione celebratum coram Sacerdote , de licentia Parochi eqs. Dieo, quod est validum , quia licti
Episcopus, aut Synodus Diςcesana prohibeat, ne Parochus facultatem alicui det, aut assistat, potest tamen utrumque facere quoad validitatem matrimonii. Sanch de matrib. .
roebum με num. I I. Pax Iordanus tom. I G 3 tit. 6.num. 7 .is seqq. Cassianus 1 S. Elia in Asere. in morat mis assi mr .a .n χε & alii penes ipsos . Peccaret tamen Par hus, ct gravia ter esset puniendus. Nota tamen , hoc esse
intelligendum , dummodo dictae prohibiti
ai non sit annexum Decretum irritans; nam in tali casu nullum esset Matrimonium , &ita decidisse Sae. Congregat. testantur Sanchea , Diana , & Cassianus iocis supra eis Uerum Diana pari. IO.rract. It ref13. probat Episcopum non posse concedere leges irria tantes, & consequenter , nec prohibere,
ne aliquod Matrimonium fiat , addend clausulam irritantem , si secus factum fueris,&e. & est valde probabile, dummodo non constet authentice aliter determinasse Sacr.
Congregia I97 Iater. a I. Estne validum matrimonium , de heentia Parochi celebratum ab eo Sacerdote , qui licentiam sta conces.sam cognovit per alium , quam per Dum lium δῆεθ. Non est validum , necessarium est enim , quod cognoscat licentiam sibi datam
per nuntium proprium, vel per nuntium P rochi . Ita docet Sanch.- - r.lta. 3,disp. 36.n. 8. Bonae de Legibi*.1.ρ. p u. 3.nu. 9. dc alii .
Nam privilegium non prodest ante notitiam ejus , quando conceditur motu proprio , ad instantiam alLerius, quam privilegiaci. Si autem per suum Procuratorem, vel nu tium impetret privilegium , tune enim v let a tempore, quo Procuratori, aut nuntio, inti
274쪽
De Validitate Sacramenti Matrimonii. 277
intimetur. Vide Sanch .loco et t.ubi plura ad
2I98 Inter 22. Ad hoc ut Sacerdos possit validό, & licite assistere matrimonio,requiriturne licentia expressa , ct in scripto, vel susscit taeita, & interpretativa λRequiritur omnino licentia expressa, & non sufficit tacita, quae oritur ex tot rantia , vel ex rati habitione . Verum est tamen, quod si licentia non concedatur in scripto , nil obstat, quia scriptura non est de eL sentia gratiae , & privilegii: nee Trid. exigit illam ficultatem debere dari in scriptis ergo si oretenus daretur, prosecto valeret. Non est tamen facilδ credendum partibus asserentibus , se habere licentiam, nisi certa exhibuerint signa, vel alias sint personae magnae probitatis , ac fide dignae et ideoque caute proce)endum est in dicto casu , di nisi dicta licetia non scripta testibus probari queat, consultum est ea non uti. Vide Bonac. de
I99 Inter. 13. Matrimonium contra ctum coram Parocho excommunicato vitando , censendum est ne validum, aut nul
RHp. Avita de censin .par. 1 .eap. 6 disp. 3.sib. I. conci. s. nullum , dicit esse matrimonium in tali casu ; sed Bonac. de matrim.qu. .mnes. 8. m. I. cum Sanchez is matrim. lib. s. disp. 2I.
num. . & aliis multis asserit, Parochum non solum excommunicatum toleratum, vel tu Dpentum ab officio, vel irregularem , poste validὰ assistere matrimonio ι sed etiam excommunicatum non toleratum , seu vitandum, aut suspensum, vel irregularem . Idem
di pro hac sententia, quam etiam ipse Diana
sequitur, plures concordantes refert: Ergo matrimonium contractum coram Parocho Excommunicato vitando, censeri debet validum , licet peccet mortaliter tam ipse Par Chus, quim contrahentes in dicto casu, si absque necessitate id iaciant, quia est communicatio in divinis . duae sub mortali prohibetur. Vide id, quod dixi tit. 87.de excommuni mrione , ef excommunicatis, ad Inter. I. Unde contrahentes,& testes non solum peccaret mortaliter , sed etiam minorem excommunicationem incurrerent, quia communicant in divinis cum Paroe ho excommunicato. Ratio vero,quare sit validum matrimonium in casu Tom. II.
proposto, est , quia haee assistentia , etsi auctoritate publica praestetur , non est propri8 actus jurisdictionis , eum suffieienter praestetur ab invito, quod alienum est a jurisdicti nis usu ; sed est executio cujusdam conditionis 1 Conc.Trid requisitae pro validitate matrimonii , quae cum nulli bi annulletur facta ab excommunicato vitando , vavida censeri debet. Imo non solum ipse Paroelius valide assiliit matrimonio, d etiam alteri Sace: d ti licentiam concedere potest ad altillendum, et lains talis Sacerdos esset excommunicatus vitandus, suspensus, aut irrcgularis, sicut est Parochus ipse , propter eamdem rationem . nam talis licentia non est propriε actus iurisdictionis, ut benὰ notat idem Bonac ubisupran. 22. Vide Dianam pari. I re q. s. 2δη θ f. s. r . 9 res. 78. 79.ω SO. qui putat, non peccare nec Parochum,nec ipsos contrahentes; quod mihi non probatur . Ruaer. An matrimonium sit validum,si omit tantur de nunciationes, & quam penam in currant illas omittentes, Ac an poli contractum Matrimonium,standum sit dicto uniuet, uterentis matrimonium fuisse cum impedimento dirimente contractum λ θ. Doctores communiter dicunt, validum esse matrimonium , quamvis sne Episcopi licentia omissae fuerint denunciationes & ita declarasse Sac.Congreg tellatur Villa-lobos apud Dianam ρ. . tradi. . reso I. qui hanc sententiam communem esse fatetur. Vide Barbos in coEM.- a de reform. v. I.n. 28. erseqq. Pecciunt tamen mortaliter contrahentes , ac etiam ipse Parochus tali
matrimonio voluntarie , & scienter assistendo,& levero puniendus erit. Imo Pigna tellus apud Raynaldum loco mox citando, ait, illuincurrere suspensionem ab osscio per triennium in cap. .de Hun despons indictam . Taliter contrahentes quoque possunt puniri pena interdicti ab ingrestu Ecclesie & aliis penis arbitrariis , ut recth resolvit Illustrist. αReverendi T. Raynaldus Canonicus dignissimus S. Petri hujus almae Urbis , vir quippQ eminentis litteraturae , & morum suavitate
ornatissimus , in mis observso. 3.ad cap. 22. SM'plu.Σ.-.I.ω seqq. in quibus plura valdE quidescitu digna, more suo,perdocte tractat in ed. ivmationem hujus responsionis . Tandem dico, non esse credendum uni soli, etiam juranti esse impedimentum post matrimonium contractum , quia solum standum est dicto unius , quando non agitur de praejudicio alterius , & in dubio praesumendum est in favorem Matrimonii, & pro Matrimonio . Ita Menochius M. 3. μαμ t. I. num. 3 e. ers 3 .
275쪽
HO. 3 π. I . T alii penes ipsos. Ut de Em. Sa
Viis tit. do Atreis. Inte . . Σ - TNter. I. Estne validum Sacramenta
I Poenitentiae, si Consessarius dicat, Ego peccator, dc indisnus Sacerdos absolvo te,non mea potestate, sed auctoritate Christi Domini nostri λλ eo. Esset validum, quia talis additio non est aliud, nisi explicatio illius,quod implicitὰ
in verbis formae continetur ρ unde, quia non mutatur essentialiter significatio formi, ideo validum censeri debet Sacramentum .d amen sic absolvere nequaquam licet. 22 2 Inter. 2. Potestne dari aliquis easus , in quo possit poenitens valide recipere in exincommunicatione Sacramentum poenitentiς,
tam quoad substantiam , quim quoad ejus effectum, scilicet gratiae , & remissonem Peccatorum e Resp. Utique dari potest & est,quando poenitens habet ignorantiam in vincibilem juris,
usi facti, qua nescit se excommunicatum esse, vel saltem ignorat excommunicatum non posse confiteri, nisi prius ab excommunicatione fuerit absolutus, ct ignorat esse peccatum mortale, accedere ad Sac. Poenitentiae suscipiendum cum excommunicatione. Nam in isto casu valida esset consessio , dc verum Sacramentum , & per consequens validἡ r ciperet illud Sacramentum, non solum qu
ad subjantiam,sed etiam quoad ejus effectu .
Iem p I .ras. 18 dc alii communiter. Vide Dianam ρ Lir. 9 ref 82. qui idem asserit, dc concordantes resert. 22Ο2 Inter. 3. Sacramentum poenitentiae ministratum a Sacerdote interdicio,est ne va
ss θ. Consessarius specialiter interdictus,
excepto casu necessitatis, certo Sacrame
tum pε nitentiae licith administrare non potest,& in hoc Doctores conveniunt dubitant tamen , an absolutio impensa, valida sit, vel n6, ut videre licet apud Bonac.de re diis. In punct. 3 si. Ir.1. di Dian. part Dir. I sol. 62.
Uerum,quia interdictum non I rivat potestate ordinis, & Iurisdictionis,dicendum videtur , Sacramentum poenitentiae administratum 1 Sacerdote specialiter interdicto , non esse nullum, sed validum,ut firrrat Bonae.&Diana locis cit. quamvis talis Consessarius graviter peccet, di fiat irregularis; sie enim colligitur ex cap. Is cui , de Sem. Exeom. in s. dc docet Bonae. ubis . Qi. 6.n. . dc alii plures . Sed hoc intelligendum est, quando poenitens bona fide accedit ad Sacerdotem interdicta , dc ab illo absolvitur; nam si scienter accedat, communicat operi malo , ct cooperatur peceato illius, & sic peceat recipiendo absolutionem ab eo, & consequenter reddit eam
invalidam ob rationem assignandam in rρι eripitulo de inliditare Sacram tortimsin Ress. ad Int. a. prope finem, ad quam remitto Lectorem.
22 3 Nier. I. Peccat ne mortaliter, qui in 1 administratione Sacramentorum utitur forma, de qua dubitatur inter Din res, an sit valida, necne λη θ. Certo mortaliter peccat, quia se exponit periculo non conficiendi Sacramen tu , dc consequenter exponit quoque proximum .amnationis periculo . Vide, quae dixi supra
in rit. 2o2.de Sacrameneto Baptismi ad Int. I .circa
medium , dc Bonac. de Sac dio. 2.q.2.ρ-.4 lubn. 12 propos . Et nota, quod est omnino illicitum in Sacramentis conserendis sequi opinionem probabilem de valore Sacramenti,r licta tutiore : nec aliter dici potest, cum ορο positum merito sit damnatu ab Innoc. XI. ut patet ex prima propositione in suo Decreto reprobata . Nota etiam id, quod ex Ochag via docet Dian. p. Drr.3 s m . ubi sic inquit. Cum Puer est in mortis periculo,potest baptizari cum forma dubia,sub conaetione tamF, si nemo adest, qui sciat formam certam i nec
valide omnia Ecclesae Sacramenta fResp. Excepto Pςnitentiae Sacramento,cς-tera,quoad substantiam,valide recipit, sed noquoad effectum, scilicet quoad gratiam; nam recipit indign8,& cum peccato mortali,cum in Sacrameti susceptione mortaliter peccet,& consequenter ponit obicem ad gratiam,&ideo ipsam recipere nequit. Dixi, excepto Sacramento p nitentiae , quia reliqua Sacramenta in conserente tolum requirunt pol statem
276쪽
De Validitate Spon alium. 2 79
statem ordinis, quae ab Ecclesia impediri n6
potest Sacramentum autem penitentiae, prae ter potestatem ordinis, requirit etiam potestatem Iurisdictionis, quae ab Ecclesia impeditur, & subtrahitur inferiori Confessario respectu m communicati,& sic non potest ab ullo peccato absolvi, nisi prius ab excommunicatione liberetur,& consequenter manen te excommunicatione , nec quoad substantia validὰ recipit Sacramentum poenitentiae, ut per se patet. Tolet. . I.c. 8δ n. 3.Θ c. I .n.
ad 2 .dc alii plures apud Tolet.ιHLUide a me
o hane praeterea assignat rationem , quM qui scienter accedit cum excommunicatione ad Sacramentum poenitentiae, quia committit peccatum mortale, utique illud non recipit: oc de hoc ego non dubito; nam ponit obicem ad gratiam, actualiter peccando, ideoque non recipit Sacramentum poenitentiae, nec quoad substantiam, ut firmat Dira par. Lir 9.res 82. dc alii ab ipso relati. Vide supra dicta tu. de ab λLt.ὰ peccatis, ad Int. I dc Reverendisi. D. Abb. Marcellum Lecti in Gomma Episcopalirit. I 8.ref. . uti ad propositum .
22Os TNter. I. Cajus emisit votum simplexi eastitatis, vel ingrediendi Religi
nem: postea contraxit sponsalia , etiam juramento firmata, cum Titia : censenda i untne
valida dicta sponsalia, vel non λResp. Invalida censeri debent, quia Caius,
mediante voto, Deo se mancipavit s ideo non poterat contrahere sponsalia cum Titiasne eulpa lethali, dc ejus promissio suit illicita, dc consequenter non obligat,nec Iuramentum debet esse vinculum iniquitatis scinque tenetur votum servare, quia omnino invalida fuerunt sponsalia Ita Filii ucius, Mol- sesius,Sanchea, ct alii, quos refert, de tequi
se Cajus ob stimulos carnis putat, se non POL se continenter vivere,ad Sac. Pς nitentiariam Romanam recurrat, & ab ea dispensati nem, & commutationem gratis obtinebit,ut
Σχos Inter. 2. Sponsalia inter consanguineos contracta sub conditione, si Papa dispensaverit: sunt ne valida λφθ. Plures Doctores, quos refert, dc se
dictam promissionem esse nullam, oc conte quenter licitum esse utrique contrahentis ante, dc post impetratam a Pontifice dispen lationem,altero invito, 1 sponsalibus resilire, etiamsi hujusmodi promisso fuerit juramen
to firmata . DD.ac hujus opinionis rationes, copiose refert SancheE loco citat. Valerus indiffer in urique fori, verb. Matrim differ. 7 .per tOtam, Franciscus a Victoria in Sum.de mair .nu.
236. Em.SI verb.Sponsalia, dc eam probabilem vocat Sancheg, dc Dian. ωbi supra,& alii muliati s de revera est probabilis, sed longe probabilius videtur oppositum, iei licet hujusmodi promissionem obligare, & neutri, altero invito, fas esse resilire,sive ante, sive post obtentam dispensationem ; dc hanc sententiam
praeter D D. quos allegat, & sequitur Sancti. ibidam. 2. sequitur etiam Basilius Pontius do
penes Dianam ocosup.cis. Favet etiam Mnac. rom. I .do 1μάρ . I p n. 7 .n. IO.dc alii plures,&mordicus eam lustinet Adrianus su . sent. tr. do Sponsalibus dub. I o. dc probabiliorem vocat Sanchez , dc merito , nam si pro contraria parte praepondcrat multitudo Doctorum , pro hac superat rationis vigor; siquidem negari non potest , quod justa , dc firma milietae pactio earum rerum quae de sui natura nec malae sunt, nee tali justae legi repugnant: sed pacisti de suturis nuptiis inter consaninguineos, sub conditione, hi Papa dispensaverit,nec turpe est,nec ullam legem perfringit: Ergo inita de ea re pactio,rata esse debet, d nec aut horitate Pontific. infirmetur. Et comagis , quia actus factus tempore inhabili , sed relatus ad tempus habile, valet pro tempore habili, ut communiter tradunt Iurisperiti; teste Bonac.Concludendum est igitur , dicta Sponsalia valere, ac in conscientia obligare , maxime si fuerint juramento firmata, qui iuramentum promissorium, absque vi, de dolo praestitum, omnimode servandum est , quando sine peccato servari potest, nec in alterius detrimentum redundat. Arg. c.quam sis, de pactis in 6.Sed vide Sanchea loco cit. m. 12.ω I .qui ad argumenta eout raria respon
det,& recte quidem. Ne desiuas videre eumdem D.Αbb. Terbi, quisupra , tis. 2.VL7. ubi more tuo recte firmat sententiam nostram .
277쪽
I ptandi, quantum est ex parte sua , Episcopatum , vel aliud publicum ossicium λResp. si vovens non habet intentionem contraveniendi voluntati Summi Pontificis, aut non acceptandi tempore necessitatis , quo tenetur illud acceptare , utique tenet,
quia opus persectionis , & humilitatis est non inquirere dignitates. & se illis indignum existimare i nam licet Episcopatus sit opus valdε persectum, & bonum , tamen major periectio est Episeopatum resipuere, ut docent Sotus, ROdriqueZ, Sanshea , & Layman , quos refert, ct sequitur
de alios. 22o8 Inter. a. Estne validum votum Cainstitatis, vel Religionis , aut non nubendi, emissum ab eo, qui est proclivis in Venerem, di cui salubrius est matrimonium inire ob ejus incontinentiam, & lapsum in res v nereas λ Φ. Probabiliter putant quidam , non esse validum , quia votum debet esse de moliori bono ρ lea in hoc casu non est de meliori bono, non melius, & salubrius voven. ti si matrimonium, quam abstinentia , m trimonio : ergo censeri debet invalidum ta
probabilius ν ut docent Sanchra, Pontius ,
bus adhaeret Diana. 'Unde, si ob stimulos carnis dissidit posse continenter vivere,petat dispensationem a Sac. Poenitentiaria , si fuit votum castitatis perpetuae, vel Religionis si vero fuit votum non nubendi , potest b Episcopo dispensari, quia non est votum integrae , & persectae castitatis, ut me dixisse memini intit. 8 3. de Epistopatu, o mpiscopis , ad Intere. εἶ. & consequenter ab Episcopo , vel Confestario Regulari dispensationem , vel respectivo commutationem obtinere poterit ; nam quod Confessarii Regulares possint dispensare in omnibus votis jure ordinario Episcopo reseruatis ,
probat Peyrinus rom. L de Subdito quaes. I. cost. Σ . β. I. vers. circa autem , ubi plures conin
ordantes reser t. 4ed omnino vide, quod dixi supra in xij. 1. de confessariis, ad Luter. Io.ubi etiam die unt Leetana , & Passerinus, tutius esse non dispensare in votis sine com
Exos Inter. 3. Estne validum votum nunquam peccandi venialiter , aut nunquam peccandi '
dicit , quod Votum nunquam venialiter peccandi, & numquam peccandi, non v
let, quia est de re homini in hac vita impossibili ; hoe enim nullus viator potest citra speciale privilegium , se abstinere ab
omni peccato, ut docet etiam Tolet. M. 4. cap II. num.6. Bonac. Pero ubi suma punct. . F.
3. μ num. . censet, validum esse Votum nunquam peccandi venialiter , seu nunquam peccandi, quia lex naturalis diuina obligat ad omnia peccata vitanda , dc omnia peccata posse sub prohibitione Ecclesiae e dere , & alias affert rationes ad suam tuenis dam opinionem , quae mihi videntur con- eludentes ; sed hoc Votum nemini consulendum est , caltem ob maximam dissicultatem illud seruandi. Caeterum tale dubium Vitis doctis decidendum relinquo . 121 Inzer. Votum, quod fit Sanctis, estne validum in ratione voti Resp. Licεt votum sit promissio deliberato facta Deo de aliquo meliori bono ,
ut docet S. Thom. 2.2. quaes. 88. arris. T. &alii communiter, sicut dicam in rix. 2 I. do voto , ad Inter. I. tamen quia vota, quae
fiunt Sanctis , dicuntur fieri Deo , quatenus in ipsis Deus honoratur, vel fiunt coram Sanctis tanquam testibus ad majorem reuerentiam , aut tanquam intercessoribus ad
consequendum id, propter quod vota fiunt, ideo valida sunt, ec firma esse debent, ut
vota facta Sanctis , semper habent respectum ad Deum , & illi soli fiunt , quin vovemus Deo nos ficturos illud , quod
278쪽
De Venditione , s Venditoribus.
De Venditione, & Venditoribus .
IIII π Nterrogat. I. Venditores, qui d
I losis ponderibus , vel injustis
mensuris vendunt , subtrahentes aliquid modicum a singulis emptoribus , PeC-cant ne mortaliter , cum onere restituen
Re0. Sine dubio mortaliter peccant , &sab mortali ad restitutionem tenentur, nam posito, quod hujusmodi furta nulli particulari notabiliter noceant, tamen negari non potest, quin noceant toti Communitati. Vide
ubi plures Doctores refert, quibus adstipui itur Bonaci n. do Restitui. disp. 2. quaesiunc. 8.ρ- I. E. sub numer h. & favet Tolet. lib. s. v. I 6.-m. .ergo ad restitutionem sub mortali tenentur,ut patet ex Decreto Innocent.
XI.citato supra in titul. 98. de Furto, ad In
Σ112 Interrogat. E. Potestne Consessarius absolvere Uenditores , qui utuntur
falsis stateris, & mensuris i & quid facere debet, quando hujusmodi accedunt ad Consessionem λ - θ R θ. Consessarius nullo modo potest illos absolvere , nisi mensuras , ct stateras ad aequalitatem reducant, nam tales sunt im- Poenitentes , ae proindo absolutio eis impertienda non est , sed tantum monendum, ut abstineant ab earum usu , aut artem dimittant , si non possunt sine mortali crimine artem exercere; & tandem, ut resarciant omne damnum passis, s eos noscant, di re miniscantur ; sed si speciales dominos , damnum passos, invenire, vel reminisci ne queunt, tunc restitutio pauperibus est facienda . Vide cap. Elicior , eum ibi notaris 88. diuin I. eap. innotuis, ubi Gltigia ei T. Div. Thom. a 2 quaesiune. 62. artie. L O est . eum rude Q. Et Emmanuel Sa Oreb. Falsarius subnume . I. in dit. Ac denique vide etiam Augustinum Matthaeueci in cautela ConfugLib. 2. e p. 12. numer. 16. qui rem perdocte tractat.
22i3 Interr. 3. Tenenturne Venditores aeuti , stateras , seu mensaras aequare,
eum periculo propriae vitae, vel famae amittendae stseo. Dico , quod nemo tenetur restituere res inferioris ordinis eum detrimento superioris , sed fama , & vita praestant rebus cor poralibus : ergo non tenetur quis restituere res temporales,& per consequentem mensu ras , & stateras aequare, cum periculo famae, vel vitae suae , ut optime probat Dominicus Solus de Iustites Iure lib. ρυσε coll. I9. Def. de quibus. Uerum , ut dixi in praeced. Rcsp. omnino ab earum usu abstinere debent , aut artem dimittere, quia potius mori tenemur,quim peccatum mortale committere. Nam salus animae praeserri debet famae , vitae , atque omnibus rebus, ut dicitur cap. Si habes
22 4 Inter. 6. Peccatne mortaliter, & te neturne ad restitutionem, qui vendit vinum aqua perfusum eqsρ. Nonnulli Doctores dicunt, hoc minime fieri posse sine peccato , & consequω- ter , qui hoc facit, ad restitutionem teneri. Alii verb oppositum sustinent,docentes, pol se quemvis rem suam ad eum statum reὀucere , in quo sunt res aliorum , & tunc vendere eodem pretio , quo alii. Unde si vino valde praestanti misceatur aliud tenue , vel aqua, aut tritico valde puro secata , ea tamen moderatione, ut non sint deteriora , quam quae ab aliis passim venduntur, non est peccatum contra justitiam , & consequentet non oritur restituendi obligatio . Ita probat Bonac de eointrari.dio. quas. L. MI 6.num. 7.& alii plures, quos refert, & sequitur Diana θ. r. 'MI.8.re LII.Nullum enim damnum in serre videtur emptori, cum tantum ei tra dat, quantum meretur : ita videtur excusauiadusa restitutione, qui vino generoso apponit aquam , cujus appositione vinum non fit deterius eo, quod passim ab aliis venditur, nisi sorte periculum sit, ut emptor intentionem habeat illud servandi, sed vinum servare nequeat ob aquae admixtionem . Hactenus Bonac.l .cit . ubi supra. Adi ipsum , & non pigebit. Advertendum est tamen , ne vinum dilutum aqua, vendatur iis, qui emunt illud ad medicamenta. 11 I s Interrog. s. Peccatiae mortaliter , qui vendit triticum tempore Autumni pro pretio majori , quo valiturum est mense
Rεθ. Non peccat, si haec tria concurrant posito tamen,quod servaturus erat triticum usque ad tempus,quo plus sit valiturum Primum , quod non accipiat summum pretium , itaut si in una ejus parte valet dece,& in alia
279쪽
quindecim, & in alia viginti, debeat aecupere medium , id est quindecim . Meundum, ut de pretio deducat tantum, quanis tum servando diminutum fuisset, juxta peritorum , dc expertorum judicium . Te tium , ut deducat impensas , quas in servando illud usque ad tempus facturus arat . Na-
a 2 26 Inter. 6. Estne licitum vendere res credita pecunia , pretio rigoroso, & postea illas statim emere numerata pecunia pretio infimo, vel medio ΘReo. Multi Doctores dicunt, esse lieitum, modo non interveniat pactum explicitum , vel implicitum de retrovendendo , quia in tali venditione, dc emptione, res venditur, dc emitur iusto pretio . Ita pluri
est intelligendum , dummodo vera, & non ficta emptio fiat, nec palliata usura intercedat alias diceretur contractus mohatra,vel flocco, ut ait idem Bonae. l . cit. qui nullo modo licet , prout dixi in praecedenti Res
z 8. er in princip. Notandum autem, non posse esse fictam emptionem , nisi venditori constet , emptorem habere firmam intentionem statim revendendi eidem venditori infimo pretio , quod supremo emerat ἰ & tunc adest quasi pactum implici
27 Inter. 7. Potest nequiviscarius vendere rem , quam alioquin venderetur , aut vilius emere, quam alioquin emeretur, Ob
raecise dilatam , vel respective anticipatam soluthonem λῆ o. Per se smpliciter, hoe minimδ fieri potest sine gravi peccato, quia in venditione , quae ni credito, vel in anticipata solutione, est virtuale mutuum, ideoque usura , si quid supra sortem exigatur . Bonaci n. eo dispin. 3. ρυ s. a. punct. q. num . 1 3 ozo: in . Dixi, per se , & smpliciter:
quia aliquando licet rem vendore carius , quam alioquin venderetur, & minoris emer e , quam alioquin emeretur, quando adest justus titulus; ut mox ostendam Dico igitur, posse quemvis licite vendere res illas, quae communiter credito pluris venduntur, tum ratione lucri cessantis, seu damni emergentis , tum ratione multitudini sempi rum , tum quia in tali venditione illuci est ustum pretium ex communi ementium , & vendentium consuetudine, & usu . Ita Emmanuel Si verb. Venditio numer. 7. Bonaci n. ubi supra numer. I 7. & alii plures, quos rescri , & sequitur Diana para. I.
tractat. 8. resolur. LI. Advertendum tamen
cum Bonacina , & aliis pluribus , quos refert , quando aliquid venditur carius pro damno; lucro cessante, dc aliis periculis, admonendum esse emptorem de haere, ne invitus emat majori pretio , quam sorsan aliunde emisset; alioquin sibi fieret injuria.
Dico a.quod aliquando liceat quoque min ris emere anticipata solutione; primo fieri potest , quando res anticipata solutione minoris emitur, quam valitura si tempore traditionis , ob luerum cessans , dc damnum emergens ex anticipata solutione. Σ. propter periculum rei non recuperandae,aut non sine lite , & expensis . 3. quando sic emendo mulistiplicantur venditores, & ita minuitur pretium . q. quando communis indigentia , dc necessitas est venditorum , maxime si ultro ,
dc rogando offerant merces . F. quando merces emerentur numerata pecunia tempore
traditionis, vilias venderentur propter ea rum multitudinem , dc venditorum necessitates, quae in causa essent, ut emptores r garentur, praesertim ad evitandos sumptus in eis conservandis. Vide Bonac. ubi sup n. ΣΟ.&praesertim Dian locβ ac. f. 2 o pa. O.tr. II. raso 28.
a1r8 Inter. 8. Quot uplex est pretium rerum venalium,& a3 quid tenentur excedentes illud p Reu . Aliud est pretium definitum a lege ,
seu a legitimo Superiore; aliud naturale, se a vulgare, quod pretium hominiam aestimati ne constituitur , juxta dictamen rationis ι 3c dividitur in infimum, medium, & summum, sue , ut alii vocant, pium,moderatum, & ri-orosum . Qui autem excedit in pretio nota iliter a lege definito, mortaliter peccat, &ad restitutionem tenetust. Ita etiam vendentes aliquid supra pretium rigorosum , audementes infra infimum,ultra peccatum mortale , tenentur ad restitutionem ilius, quod acceperunt non servata justa pretii latitudi
280쪽
12 I9 TNter. I. Uerbum iocosum , gratia I recreationis dictum, estne peccatum λR O. Non est peccatum, prout ex D.Th ma probabiliter docet Emm.n insuis Apis .
22o Inter. 2 Qui solum mentaliter Divinum osse tum dicit, satisfacitne praecepto
illud recitandi Resp. Ad hoc dubium respondet Tolet. lib.
Σ.-ρ.lo. sub num. 3. ubi sic habet: Qui Divinum officium persolvunt , non adimplent praeceptum recitandi, nisi ore proserant, quantumvis mente laudent, quoniam neces-iaria est prolatio vocis . Unde attendere de bent , qui mussitando recitant, ut sic proserant, ut vox si plene articulata : Et ita quoque docent Canon istae communiter in capit. dolentes , de celebr. Messae , teste Emmanuel Sa
pene fi i plos. a 2 2I Inter. 3. qualis, & quanta debet esse vocis pronunciatio in eo, qui privatim Oiscium recitat λR D. Iam dixi supra ad Interrogat. antecedentem , quod necessaria si prolatio vocis in recitatione divini ossicii , quia
est oratio vocalis , ut dicitur in cap. Dotentes , δε celebr. Mis r. De oratione autem vocali est , ut voce proferatur , & non tantum mente , & animo oretur hoc
ergo posito , dico , quod sussieit , si linguam moveat , & labia , ita ut omnia verba distincte proserat ; nec est necesse, ut recitans se ipsum recitantem audiat , uia recitatio Divini Offeii , sacrificium e fractu labiorum dicitur, non autem au
I 2 resolui. II. & alii apud Cassianum 1 sancto
m r. 2. Quam opinionem tantum pro scrupulosis admittit Filii ucius apud Dianam loco citat. Alii vero dicunt, quod talis debet esse pronuntiatio, ut saltem se ipsum audiat irvel ab alio audiri possit; si praesens ibi esset ;& hoc mihi videtur pro abilius . Vide
iat. 33. vers no a etiam , qui pro utraque parte Doctor. resert . Et hanc posteriorem sententiam in praxi consulo sequendam cum Cassiano loco citat . ci Diana ubi supra reto Iul. 332212 Inter. . Quae verba adhibere debet
procurator, quando contrahit matrimonium nomine alterius λRest. Sanchra roma .lib. 2. disput. II. nam p. I 6. re alii, quos refert, dc sequitur Bonac.
quod debet adhibere i sta verba: Recipio re ita
Dxorem nomine Sempronii , vel Sempronius acetis pit re is υxorem mediante me ἰ dc foemina respondere debet : Ego re mediante duco Sempronium. Nam tali pacto lassiciens consensus exprimitur de praesenti, ut necessario tequiritur . 2223 Interrogat. I. Estne validum matriis monium , s contensus exprimatur per signa, nutus , aut scriptum i vel necessario debet
exprimi verbis λKeo. Dicunt quidam , quod per Volo, Vis
sit matrimonium , & consequenter verba snt necessaria simpliciter pro expressione consensus . Tamen dicendum est , verba non esse de matrimonii substantia; alioquin muti non possent matrimonium inire,quod est falsum . Vide Dian.ω.s trari. 6 res 9 Θ ro Imbyar. 3.tr. rs 2 8. docet, quod etiam , qui l qui valet, si contraheret matrimonium per signa , & nutus, neque venialiter peccaret,& pro se citat Pontium de matrimib. 2.eap. 7. i . Concludendum est igitur , ad validitatem matrimonii suffcere , quod consensus exprimatur exterius per aliquod sensbile signum, utpote verbo , nutu , aut aliquo alio signo, vel etiam scriptura . Ita docent Navarr.