Animadversiones criticae Antonii Octaviani in Launoji Commentarium de matrimonio

101쪽

tissimum Romanam Ecclesiam, seu potius totum Orbem Christianum in ea suisse sententia, ut adulterii caussa priori dissoluto conjugio ; alteri

sociari sis esse Censeret. At si ita res erat, ut

Vult Launojus , qui , quaeso , evenit, ut Nic laus I. ct Ioannes VIII. Pontifices in Italia, Paschasius, et Hinomarus cum Synodis Parisiensi VI. et Tullensi ΙΙ. in Gallia , Rabanus cum Synodo Trihuriensi in Germania , aliique, quo

rum loca jam recitavimus, eodom tem Poro docerent ex Evangelica lege viro haud Iicore, post dimissam uxorem LeetMadulteram, aliam ducere 2 Nonne hinc Evidenter conlicitur, Verbat illa Romani canonis exces ta caussa fornicatio nis cum 'priori membro tantum , idest nulli liceat uxorem relinquere, non item Cum Post riori ei doludo aliam copuliare esse conjungen

da P Nec porro mirum videribdebet, quod Concilii Patres hoc ambiguo loquendi genere usi. fuerint nostri enim Servatoris sententiam, quae obscurior est apud Matthaeum, iisdem sere ver his exprimere maluerunt; praesertim cum nul 1 Ius esScti metus, ne tu errorem labi possent Fi-e

deles, qui a Pastoribus de Evangolici textus in telligetitia diligenter edocebantur.

102쪽

Saecula XI. et sequentibus idem de repudiis, ac Prioribus aselatibus docuit Latina E cuma. Hallucinatio Latinoin existimantis XII. saeculo Theolo a Scholasticos a majorum doctrina essesciνissse. E sdem audacia in Tridesntino decreto explicando no

tatur.

Celebriores XI. saeculi Scriptores , cujusmodi sucrunt Lansrancus Cantuariensis Episcopus, Anselmus Lansranci discipuIus , atque in Camiuarrensi Episcopatu successor, nec non Ιvo Ca notensis Praesul nimis aperte CathoIicam se tentiam tuentur. Quorum primus ad Thomam Eboracensem Antistitem ita scribit si): Do his autem , gui uxores demonsatas caussa fornicationis relinquere , aliasque sibi conjungere Molunt hoc enim ς tria Prudentia α'mE VE- quislsit ), Dominus Iosus Christus, quid semtiendum sit, in mangestio secundum mar-

103쪽

cum vertissime a cit D Quicumque dimisorit uxorem suam,set aliam duxerit, moechatur B. Bem secundum Lucam In omnis qui dimittit uxorem Suam, et aliam. ducit, moechatur D. Sunt etiam Mahac re plurimae Sanctorum Patrum auctoritates , sed tibi sol tacet, Can- labrum au proserenuum tamen profrri minime mortet. In his sorbis: Dominicis Iu clanius lιguet, quod νωθnω νiro , pel uxora Extraneam'CO ulam qua rem nulli eorum I cet. Alter vero Matthaeum illustrans ait si D. Hic autem praecipit non dimittere uxorem , nisi santum excePta caussa fornicationis: si enim ruperit lemm conjugii, potest eam homo a SE SEParare , ut Commistionem illam auferat sibi , quam violaUil ; sed tamen Sacram n- tum conjugii remanet, ut non aliam ducat. Et alio Ioco a tr. Postquam mialiser, quact Eujuncta Oim, Et una in carnati copula, in aliam carnem illam unitatem transmiserit, Et fom

Comment. in eaR.'5. Quae tamen commentaria in Matthaenm a plerisque non Anselmo, sed alii Scriptori tribuuntur. ' . 4 αὶ Comment. in Cay. I9. γέ ς

104쪽

st . -

nicatione dioiserit, non: amittit quidem pinculum conjugii, sed meretur non amplius carnaliter cum Uiro Sus cmulari , quia contra copulationem peccarit; et giata Minculum con mi remanet, ideo addite D et qui dimissam duxerit, moechatur B. Ivo denique Carnotensis epistola ad Daimbertum Senonensem M tropolitani data: Da Hierosodimitanis, inquit, Puorum uxorea fornicatas sunt, bene mihi νMotur sentires sanctitas oestra , quia Securi dum Eoangesticam et is ostolicam doctrinamo oriet Eos aut ad Proprias uxores recline, cui sis inpentibus sine titia carnis com ni stione manere si . Ac post citatos Augustinum, et Hieronymum subdit: His et aliis ejusmodi auctoritatibus freti , si quando apud nosca sa fornicationis tale diponium Contigerit, censura Ecclesiastica cogimus separatos Del

ia .

sibi reconcιLari , pel Sine me manere conjugii. Quae quidem testimonia adeo clara sunt et . eXPressa , ut nullam aliam postulent explicatio nem i Praesertim cum ipse Launojus tres Iaudatos Auctores adversum se stare non dissilea-

105쪽

tur. Itas porro addere possumus et Brunonem sive is sit Carthusianorum Parens, sive Episco Pus Signiensis , qui ambo eodem saeculo vix runt. Bruno igitur PatiIsi verba , his qui matrimonio juncti sunt etc. exponens ste loqui tur I : Non solum dico , sed praecipio; non

ego , sed Dominus, idest non mea auctioritat sed Domini praecipientis in mavelio, uX rem non discedere a viro. νος Praeceptum quia salia notum erat, i erfectum Posuit, Practiormittens hoc, nisi caulsa fornicationis. Quod si uxor a viro discesserit, propter torni cationem , aut Per conSonsum contingratiae, praecipio illam manere innuptam, aut reCOnciliari viro suo Vir non dimittat uxorem nisi propior fornicationem ς quam εi pm ter hoc dimisorie, maneat innuptus , sol uxori. reconcilietur. Atque haec Bruno, quae satis Perse Patent. Nec Praetereundus Videtur canon Co edit Gerundensis in Hispania an. 1O68. qui haec habet: Constituerunt, ut illi qui εuas uxores dimiserunt, et alias ac merunt, Suas rem

Ferent , si Mimo fuerint, et alienas dimiῶ-

106쪽

i). Licet enim heic generatim cle viris uxores dimittentibus Sermo sit, nulla tamen adest dubitandi ratio , uan ii quoque comprehen dantur , qui uxores adulteras expulissent : nan ea , qua de loquimur , aetate Iiaud alia sero de Caussa , quam ob adulterium divortia seri E clesiae Antistites patiebantur. Quae cum ita sim, tu ac re corte piscatur GaIlus Theologus, cum patrocinium sibi quaerit ex ronensi Synodo an. IOCO , quae a Stephano Cardinali NieoIai II. Logato habita hunc edidit nonem : Oui suam uxorem sino Episcopali judicio a istens ciliam duxit, sol Euxerit, donec se fructuosas tradat poenitoraliae , α . corpore et sanguinse Domini nostri Iesu Chri-- sti, et a liminibus Ecclesiast sit exclusus et .

alienus sa); quasi inde recte inseratur, dimissa uxore ex Episcopali judicio, adulterii scilicet

caussa, potuisse legitime aliam duci. Nam antea animadvertimus saepe Olim Synodos praesertim Gallicanas cavisso, ne uxores quantumvis sagiatiosas sine Episcopali judicio dimitterent Fide, .

107쪽

Ies , ut ita rariores essicerent coniugum Separationes , simulque nova coniugia, quoad ejus fieri Posset, prohiberent. Ιmo Cum omnes illustriores XI. saeculi Scriptores negarint, ut Vidimus , adulterio matrimonii nexum posse scindi, non est dubitandum, quin idem de hac re senserint Τuronensis Concilii Episcopi : ac Propterea tan tum abest ut adversariis faveat citatus canon , ut potius ad canones valde similes superiorum notatum expeditius intelligendos nos ducat. Sed risum profecto movet idem Launojus , cum post Turonensem Synodum testem appellat Grego rium VII. ita ad Hubertum Genuensem Epi- Scopum scribentem: Scriptum est qui conjugali sinculo e B Quod Deus conjunxit, homo non separet B : et Veritas omnino prohibet , ne vir uxorem suam, nisiDrict causSa fomnicationis relinquat ti). Cui enim Iaut huiusmodi verbis dumtaxatis convictus et societatis, non vero vinculi connubialis dissolutionem de

signari 2Iam vero nulla est ratio, quam rem demonstrare velimus Theologos Latinos, qui post un-

108쪽

decimum saeculum usque ait Tridentina Comitia floruere , in accepta a patribus doctrina Permansisse ; ipse enim Parisiensis Doctor, quem oppugnandum sus Pim , non inficiatur omnes sero Scholasticos post Magistrum veluti certum docuisse , nullareX caussa, ne adulterio quidem legitimas nuptias dirimi posse. Verum in eo hallucinatur vir doctus , quod hos Theologos a majorum suorum sententia discessisse , et unius Augustini auctoritatem secutos novum dogma ita Ecclesiam inducere studuisse putat. Nam si ea solam bene multa Veterum Auctorum testimonia, quae ipse congerit, quaeque Praejudicatae suae opinioni velificans depravat, atque in alienum sensum: deflectit , mimo attento assectibusque Vacuo Considerasset, Prosecto vidisset non unum Augustinum, sed cunctos Latinos Scriptores, a PIerosque etiam Graecos a Scholasticis ceu duces

habitos suisse. Quin etiamsi vel unum ΙΙin mari libellum de diportio Lot inarii, et To BETAGE,' quem Pro Se testem Perperam citat , totum PerIegere voluisset, procul dubio illum Iocum olfendisset a nobis superiori capite lauda- um , ubi Rhemensis,Archiepiscopus, qui nono Saeculo vixit , nimirum longe ante Scholasticae Theologiae ortum, Postqu*m tum o b Pluris ,

109쪽

tum ex Augustino et Hieronymo ostendit co iuges ob adulterium separatos non POSSE HOVatiare conjugia, tandem omnes omnis aetatis Catholicos Doctores idipsum consi rinare tradit 'mis , inquit , Eoangelicas peritati se stolicao Soctrinae hoc modo concordant si nocentius , Loo , et Grogorius Apostolici, ricanum quoque Concilium, Ambrosius, δε annos Constantinopolitanus, Origenes, B da Presbior penorabilis, CUNCTIQUE DOCTO RES CATHOLICI. h). Qua ergo Ponte asseverare audet Launotus post Magistrum , et Aquinatem unius Augustinirisententiam Scholasticos fuisse amplexos 2 Praeterquamquod satis intelligi ne quit, ecquid recentiores impellere potuerit Ilio Iogos , ut Vetustam Patrum et Conciliorum do ctrinam , universaeque Ecclesiae disciplinam de

Sexerent , atquct unius Doctoris , qui tamen Senior factus, ut Putat Launojus, Priorem Sententiam mutavit, auctoritatem reveriti repente nova

Placita, et antehac inaudita sequi mallent. Sed pudet in consutanda tam absurda et abnormi

opiniono diutius immorari sa).

i m. I. Operum edit. Sirmondi.

110쪽

II igitur,cum ita se habeant, Cumque abum de huc usque demonstratum sit Latinam Ecclesiam constanter quini aetate docuisse ob adulterium Segregari conjuges , non ipsum conjugium

dirimi posse; nemini mirum videri debet, si incumenica Tridentina Synodus sollemni hac desinitione idem dogma firmaverit: Si quis dia

xerit Eccleεiam orrare , cum docuit et docet iuxta mangolicam si A ostolicam doctrinam propter adullerium alterius conjugum matri

gus-insistens affirmat divortiorum disciplinam, quae tamdiu fluctuaverat, Post X. saecuIum certiorem apud. Latinos evasisse , et Scholasticos unius serine Augusties auctoritate laetos passim docuisse , uulla ex Caussa, ViVente utroque conjuge, nuptias dissolvi posse. Sed adeo addictus est jurare in verba magistri vir doctus, ut minime sentiat , quam turPiter a se ipse dissideat, et pugnantia simuI admisceat. Nam si, ut ideminet dicit, veteres Patros in diversa abierunt, et alii propter adulterium non matrimonii vinculum , sed tantum vi tae consuetudinem abrumpi , alii vero vinculum quoque conjugii dirimi docuerunt ; quonam pacto asseri potest uno serme Augustino innixos Scholasticos hanc doctrinam provexisse Τ Numquid ignorabant illi Tlieo-I Iogi ea Concilia, atque eos Scriptores, qui Praeter Au