Animadversiones criticae Antonii Octaviani in Launoji Commentarium de matrimonio

71쪽

Stephano, qui ab ea discesserat, quod ante nuptias cum illius propinqua concubuerat, ostendit Posse eam alteri nubere, quia priores nuptiae ob incestum non suere Iegitimae , quum legitimactantum' nuptiae ex Scripturis, ct PΡ. dirimi D queant vivente viro vel uxore , etiamsi ob adulterium separentur. Quod quidem, sic Augustini verbis demonstrat : Licites ita tio dimittitur conjuae ob caussam fornicationis, seu mansilvinculum Prioris, Propior quod sit reusaea Diorii, qui inmissam auxesrie otiam ob hanc caussam fornicationis. Dein ita Pergit: Uu pro ter si mos erit mulier ab adultero Diro Mroconcitiari non mit, mangat innupta ; et rictimiserit sis a Doram mulierem, Et Eam non suu reci res etiam post actam Posuilon-tiam , custodiat conlincntiam' 1 . Haec in ilIa epistoIa totius Concilii nomine ab Hincmaro Illi mensi scripta : unde duo nobis, nequidquam reclamante Launoio , colligere datur , unum quod ab universa Gallicana Ecclesia per haec tempora damnabantur etiam post dimissam adulteram

72쪽

uxorem secundae nuptiae : alterum quod Hinc marias Rhemensis Praesul , qui eruditione et ingenio omnium Gallorum suae aetatis Scriptoram erat facile princeps, manifesto Launojanae op nioni refragatur. Neque nobis negotium lacessit

quod idem Hinomarus alibi docet I : Legati ter initum conjugium aliquando disso itur caussa in olitatis y quas sejunctio intesr Maeses post initum conjugium seri non Potest,

nisi caussa fornicationis , et amore continentiae. Ex quibus Verbis arguit noster adversarius,

quemadmodum dissolvitur matrimonii inter insideles contracti Vinculum, si corum alter Fidem amplectitur, altero nolente cum fideli habitare; ita quoque Ηinmaro Propter conjugis adulterium dirimi conjugii nexum. Nam nisi doctum emensem Metropolitam tam turpiter secum pugnantem existimare malis, benigniori sensarius verba accipere debes, ut nempe do sola disjunctione quoad vitae consuetudinem, non Vero quod ad nexum connubialem intelligantur. Sed minimo opus est tantopere de Hincmari si Tib. de goors. Lotham , eι ramgerme ad in-

73쪽

mente assequenda sollicitos nos esse , cum is suam sententiam satis superque aperiat, post objecta

verba expresso inquiens : Dominus dicit , quia Mir et uxor pro ter fornicationem ab inνicem smarati, εi aliis so conjunxerint, adulterant. Tum alio ejusdem operis loco primum ait non qualibet ex caussa , sed ob solum adulterium ex Sacris Libris posse separari coniuges, idque non sine Episcopi scientia et auctoritate, atque ita separatis haud licere tiova inire conjugia Postea subdit, mangolicas huic seruali , et ostolicao doctrinas concordaro cunctos DO-olores Catholicos I). Ita profecto Ioquitur IIincmarus in eo ipso libro, quem Veluti sua caussae faventem temere laudat Launotus. Videant igitur istius Scriptoris admiratores , quam Parum sit ejus auctoritati sidendum. Sed non desaerunt tunc temporis Romani Pontifices, qui a maioribus acceptam doctrinam aliis Ecclesiis inculcarent, et suis decretis Confirmarent. In primis Nicolaus I. in epistola ad Adonem Viennensem Episcopum, qui eum da quibusdam consuluςrat quaestionibus, sic in

74쪽

rem nostram scribit: Requiris si dimissa ux re , cpuana Iemtime sponsatam quis duxerit, quia nomon malum Postmodum ei imposuit, absqti croto Mnoralis Sinnodi , licstat ei aut aliam acci re contra auctoritatesm Epan-RPIicam, aut illa superStitst pro uxorct Coram se binam habere. Quibus nos APostolica auctorituto fulti secundum Eoavesticam sanction omnino resiεtimias, Et raso Glias uxoris coPu-Iamoseis, qui talia amni, imissa Sus li- ω , nafers con esimus , neques . contabinam h Mynin lacontiam tribuimus IJ. Ac ne putes de iis verba fecisse Nicolaum' qui uXores ejocerant vel citra adulteri. rimen, vel eo non titu prohato , aliud assesam illius testimonium , ex quo evidentissime Patet, nullatenus conce di viro alterum conjugium , donec vivit prior uxor etiam adulterii convicta. Etenim Pontifex per literas Ludovicum Germaniae Regem rogans , ut Ingeltriadem Bosonis UXorem, qua relicto. viro cum quodam juVene turpe conso lium inierat, ad virum redire compellat, isi

75쪽

otiori in ejus absentia hinc inde labore non modico fatigatur, quoniam nec ipsi reconciliari absenti praepalet, neo ultorius , illa pioentes, consortium ei conjugdis conceditur. Qua res res quoniam improbitat m et insolon-liam sjusdem siri continuam patimur , νο- Lentis scilicet ad secundum, imo aes illicitum

conνolare connubium, obnixo diloclionem ς atram GPoscimus , Ne Pro myocanda Ea Omne studium pro Dei amore sumatis .... Sic EGOperoicax utra ge in Ostnitoris anima , quas diu est adultEra conam pemisture , si fortas. so, si tamen necessitas ei Per Uos rerum in

terim titulatarum imponeretur, solis jam cerneret essct conjux. Ita Nicolaus ; quae quidem si attendisset Launojus , haud Pro se citare ausus esset hunc Pontificem, quod ad Bulgarorum consulta incripserit: Quidquid -- Iter tua contra is cogitaserit Gut fecerit, Messi accusa oerit, non eat excepta caussa fim cationis rejicienda I). Nam facile est cui is intelligere, his verbis solum potestatem ux is adesterat expellendae, non Vero alterius ducendae designari.

76쪽

Deinde Ioannes VIII. paucis Post Nicolaum annis ad Ederedum Anglorum Metropolitam haec

scribit: Ni autem , quOS GSSeris uxores P prias contra Praeceptum Domini relinquore , Praocipimus neque virum ab uxore, nequo uxorem a Uiro nisi caussa fornicationis disco doro. Quod si ob hoc discessorit, manere in nuptum , Dei iuraratam, aut sibi mutuo re conctitiari, quoniam dicente Domino: B Quod Deus conjunxit, homo non separet D. Et ideo cum primam logitimo sibi matrimonis junctam quisquam Sstres nequerat , nulla rations proratia ei csnceditur aliam invenle priores

coo caro 1 Nil clarius, nil expressius hujusmodi Joannis Ustimonio; quare omnibus Iu dibrium debet Lau jus, qui nimis negligenter ac sestinanter eum Ioeum Iegens malo enim ita opinari, quam Daudis et malae fidei illum

cum aliis a mare ) ita postrema verba effert : , ideo cum priorem legitimo sibi matrimonio Iunctam quisquam desserere nequeat, illi conceditur aliam inponte priora conduceres unde Epist. 65. at Meredum Miseopum. Tom. XI.

77쪽

suam opinionem quam maxime firmari putat, utiniis me advertens, quod facile poterat homo acer ac perspicax, Iectione hac admissa , nuato pacto priora cum posterioribus convenire. Praeterea

idem Pontifex per literas ad nonnullos Galliae Episcopos datas queritur in eorum Provinciis , quosdam post dimissas uxores, etiam iis vivent bus , alias ducere I . Quapropter eum anno 8 8 in Gallia ipse moraretur, ibique Concilium Tricassinum haberet, inter alia quae decernenda in eo cur it, legimus sesemni iudicio fuisso viros damnatos, qui secundas et tertias mustias intra non dubitabant, dum adhuc uxores dimissae viavebant sa). Nec porro est existimandum deor tum hodee Tricassinm Synodi nil ad rem no stram attinere, Propterea quod generatim doeonjugum dimissione loquatur , neque ullam adulterii mentionem laciat. Nam ex aliorum Pontificum Romanorum, maximeque ex ipsius Ioannis epistolis satis liquet, Apostolieam clesiam etiam post separatos adulterii gratia coniuges secundas nuptias nullo non tempore

78쪽

Saeculi nuno X. excutienda restant monumenta : sed ex iis perpauca adhuc supersunt tum quod cetera temporum injuria interciderunt, tum potissimum quia hac praecipua notate bonarum It terarum ignorantia, et barbaries per totum Oecidentem longe late ille. est grassata. Quapropter duo tantum, quac nobis reperire licuit, in medium proseremus. Unum suppetite Canonibus Ecclesiasticis in Britannia an .

967. sub Edgaro Rege editis, et ad leges suas pertinentibus; quos inter hic Iegitur 1. : Otiis grais uxIrem suam repudiat , et aliam ducit, conjugium aODito Non enim abiciat quisquam vitae aut mortis intitu eorum quidquam tuas jure debito ad Christianos pertinent nec sepoliatur ilia qui hoc facit inter Chri stianos. Ex de uxores idem scit. Ubi audis com inunione et sepultura. illos Privari, qui repustiatis uxoribus alias ducerent; neque est ambigcndem hoc canone res quoque comprehendi inui adulteras conjuges repudiabant. Id enim praeterquamquod ex illis conficitur, quae supra de

79쪽

Ηer ordiensi Synodo, deque Egberto , ac Beda

observavimus; aperte quoque e Presbterorum Northumbrensium, Imibus colligitur, quae ad eamdem ferme aetatem spectare videntur. In i euim ita scriptum novimus si : Si quis uxorem suam Distimo matrimonio viseulem dimis --rat, si aliam illegitime duxerit , careat mimisericordia , nicli emon Merit. Unusq&iaques

Iuste teneat matrimonium εuum, cum uxor

. vixerit ; nisi foris acciderit, quod consitis Episco i smarentur, ut inrisim postea νωanlin castitat . En hete praescribitur, ut qui Epia scopi consilio separantur , idest Vitae Consuetudinem abrumpunt , licet separati castitatem tamen servent: at iis temporibus, de quibus Io quimur , Separatio non concedebatur sermo ab Episcopis, nisi ob unam adulterii caussam ;- quemadmodum et Patram, Conciliorumque t stimonia antea. Iaudata , et quae, poStea Prosere

tur ; dubitare neutiquam nos patiunttin ... EX IUS , quae huc usque edisseruimus, satis demonstratum videtur Ecclesias Britanniae, Ga liae, Germaniae , ct Italiae, Praesertim vero R

80쪽

manam Eccl esiam toto Saeculi VIII. IX. et. X. spatio in eadem de divortiis doctrina, quom a majoribus acceperant, firmiter perstitisse : idemque Prorsus est existimandum do Fidelibit, in Hispania , et Africa degentibus, quamvis hi maxima ex parte Per ea tempora Saracenorum jugo oppressi nullum de ea re monumentum ad nOS transmittere potuerint. Quocirca illud modo reliquum est, ut Veterum testimoniis, quae undequaque Coa rvata magno rationum apparatu Launoius ejusque sectatorcs nobis objiciunt, tandem re

spondeamus. Ac primo plura simul opponunt octavi saeculi monumenta , vetus nempa Poenitentiale Romanum , decretum Zachariae Pontia ficis, canones quorumdam Conciliorum Galliae, nec non Carofi M. Capitulare; e quibus omnia Bus inferre se posse arbitrantur, conjugi adultero spem alterius conjugii tunc temporis adem tam esse, innocenti Vero Potestatem iactam, etiam altero vivente, noVas chntrahendi nuptias. Sed praes at objecta loca recitare, ut quisque' quanta via singulis insit, . idere possit. Itaque Poeni tentiass Romani haec notantur verba: G sigit tibi , ut uxor tua, te conscio et hortanto, cum alio Miro, illa autem nolente , adulterium

perpetraret: ri fecisti, quadraginta dies in