Animadversiones criticae Antonii Octaviani in Launoji Commentarium de matrimonio

41쪽

molesta Latina V. H. et VII. sae Io a majorum doctriua nunquam defecit. Quaes- nam fuerit sontentia Concilii Venetici in Gallia, et Θnodi S. Patricii in ri bomia,ciocuratius evenditur.

Ex σmnibus Seriptoribus, qui ab anno qua dringentesimo ad septingentesimum usque occidentis Ecclesiam suis scriptis illustrarunt 3 testis mihi prodeat primus ni dignitate , sic et aetate Innocentius Pontifex. Ιs ad Exuperium Tolosanum Episcopum V. saeculo ineunte rescribens: De his etiam , inquit, requisiνil dilectio tua, qui intero lenis repudio aliis se matrimonio copularunt; quos in utraques paris a Ite δου o manifestum est. Qui Mero Uiro OeI uxore i entes, quamois dissociatum rideatur esse conjuinum, ad citiam uopulam festinarunt , neques posSunt a uesri non Oideri, in tantum ut etiam hae Personae , quibus tales conjun- .cti aunt, etiam i sae adulterium commisisses riderentur secundum iuua quod legimus in Evangetio: B qui dimiserit rimorem suam, et

42쪽

aliam duxerit, moechatur : B Et ideo talos cinnanes a communionis Molium rabstinendos si . Eu heic Innocentius universe docet virum veImulierem , qui Post repudium , eoniuge Prio vivente, alias contraxit nuptias, adulterium se Petrare. Nec dicas cum Launolo Pontificem de eonjugibus tantum verba sacere , qui sine aduratorii crimine repudiati fuerant ; inutilis enim , imo inepta ac stulta prorsus Innocentiana responsio Exstitisset. Et sano haud est credibile Gallum Episcopum eum interrogasse de re, quae evidentissimo in Scripturis continebatur, quaeque proinde apud omnesi Christifideles certa omnino erat , atque explorata. Cum igitur Exup eius Romanam Sedem do conjugiis post repudium initis, consuluerit, statuom ntique debemus tum illius interrogatum, tum Pontificis responsum quaestionem eam spectavisse, quae a quibusdam tune temporis de divortiis adulterii mussa lactis agitari consueverat. Praeterea, ut ex eadem Inn centii epistola discimus, paullo anto quaesierat Ex eritis, num sicut mulier a vino de adult

43쪽

rio accusata a communione arcebatur , ita quoquo vir adulter ab uxore a Cusatus eadem P

na allici deberet; eique respondet Pontifex aequo jure in hujusmodi caussa.Virum et uxorem habendos esse , ideoque virum criminc Probato communione esse privandum. Itaque cum eaP.6. quaeratur δε his, qui intErinniento repudio aliisse matrimonio copularunt, haudquaquam dubitandum videtur , quin Mic generatim omnes, et Praecipuo qui divortium ob adulterii crimen secerant, intolligi debeant. Porro haec Innocentii Decretalis viam qu dammodo nobis sternit ad aliaru epistolam civ

dem Pontificis intelligendam; in qua de quadam

a Gothis , alioque abducta, atque inde post recuperatam libertatem reversa H ad virum Irim iunium redire volebat, qui' Hiam duxerat uxo rem , aperte edicit C raventum lecundae muli ris, Priones Summute, nec diςOHA Uocta, nullo pacto possct eos legitimum . 1 . Neque enim ea verba nec diportio Heta possunt cuipiam fulicionem injicere , existimavisse Pontificem

44쪽

propter divortium abrumpi conjugium : nam quanam ratione sibi i me constaret , qui altera epistola diserte docuerat, eos qui inis eniente re Pudio aliis so matrimonio copularunt , ita utraque Parist manifeste adulteros osse 2 Quare ita hune Iocum interpretandum CenSemuS, ut dicat Innocentius sino ullo jure Fortunium fluam alterum conjugium tueri velle, quippe quod neque Ecclesiastica lege , cum prior uX adhuc viveret 3 nec lege civili , nullo iacto di vortio, Permitti poterat. Innocentio addendus est Hieronymus, qui ali quot annos Romae vixit, neque ab illius aetate distabat. Sane is in suis operibus non semel tam aperte assirmat nulla ex ea sa, ne adulterio quidem nuptias rescindi posse, ut nullam da hium do ejus mente suboriri queat. Ag praesertim explicans illud Christi apud Matthaeum ,

Omnis qui dimiserit uxorem suam etc. haec habet :. Sola forniciatis est, quas uxoria ςincat affectum. . Ubicumquct est igitur somnicatio, σι inornicationis au vicis, libere uxor dimittitur. Et quia poterati cicciuem , ut at quis calumniam iacaret innocenti, et Ob se

cundam copulam nuptiarum Meteri crimenim ingereι , sic priorem. dimittere jubesur

45쪽

uxorem , ut Secundam prima viseenis non habeat si . Ex Hieronymo igitur sic viro dimit

penda est adultera uxor , ut tamen aliam non ducat. Idemque asserit de uxore , si virum deserat adulterum , quam vetat omnino alteri nubere ; sic enim post allata verba loquitur: Nec non quia poterat foenire , ut juxta eamdem Dpm uxor quoquct marito daret rePudium , ea m cautela praecipitur, ris secundum ac cipiat pirum. Et ad Amandum scribens: Quamdiu , ait, vipit pir , licet adultor sit , licet sodomita , licet sagitiis omnibus ms ortus , si ab uxore Propter haec scelera donetictus , maritus ejus mPutatur, cui alterum Oirum accipere non licet. a). Quae testimonia adeo Clara sunt et aperta., ut mirum Prosecto sit a Launojo scribi potuisse, Hieronymum in ea fuisse opinione, ut putaret mulierem non POSse, ma Tito adultero dimisso, alteri nubere , at viro sesesso repudiare ob adulterium uxorem , et alteram ducere. Falsissimum enim id probatur tum ex allatis verbis Hieronymi, tum ex ejusdem ad

46쪽

Oceanum epistola , ubi diserte tradit ad seminas quoque pertinere quidquid viris imperatur ita scribens : Praec Pit Dominus uxorem non es foro dimitti excopia caussa fornicat His , etai dimissa norit, manstra innuptam. QUIDQUID . VIRIS IUBETUR , CONAEQUENTER REDUNDAT IN 'FEMINAs si). Eoque magis miramur a Um CSse Lamojum tam putidam tanto Doctori inferre calumniam , quod ipse bene Ionga illius testi monia citavit ex opistolis ad Amandum , et Oceanum , Praecipueque e Commentariis in Matthaeum; unde procul dubio, si diligenter perlegisset, veram Ditis sententiam Hicero poterat. Sed adeo movitatis studio abreptus erat Parisiensis Theologus , adeoque assectibus occupatus erat ejus animus , cum illa loca legebat, ur in meridiana luce caecutire coactus saerit. Hieronymo fere aequalis suit Augustinus , quo nemo diligentius considera, it, aceurati que quaestionem , de qua agimus , Pertractavit, licet Oam Obscurissimam et implicatissimam agnoverit tu . Hic pluries in variis suis schiptis certissimum

47쪽

statuit, divulsis adulterii gratia conjugibus, nuru Iam tamen iis novas iueundi nupyias potestatem fieri. Sed praecipuo in tractatu da adulter ima conjugiis post allata Apostoli verba ex epistola ad Romanos, sic in rem nostram pergit λ): Haec perbia Apostoli toties repetita, totieo

PIana sunt. Nullius Diri posterioris mulier uxor e3so incipit , nisi prioris esse Gsiorit. Esas autem desinit uxor prioris , si moriatur vir ejus, non si fornicetur.wLicita igitur dimittitur conjux ob crauastam fornicationis, sed manset Oinculum prioris p propter quod sit reus a uesrii, urat cimissam duxerit etiam ob caussam Drnicationis. Alia loca recensere supersedemus , Propterea quod ipse Launojus candide fatetur Hipponensem Doctorcm sibi quam maximo adversari ; nisi quod tamen contendit eum post Synodum Mileuitanam, de qua mox, Extremoque Vitae tempore Priorem sententiam immutasse, ideoque scripsisse: In Caussa fornicationis licet uxoremidimittere, quia ipsa esse uxor Prior noluit, quaesdem conjugalem

48쪽

marito non Serνavit I . At oleum quidem et operam perdit sic cavillando Gallus Theologus ;quicumque enim communi sensu non destituitur , Plane videt Augustini verba objecta non do abrupto coriugii vinculo, sed tantummodo da diremta vitae consuetudino esse intelligenda. Nec porro tinus in Africa ita sensit Augusti- .nus , sed tota Ecclesia Asricana idem se sentim professa est, cum ejusdem Augustini aetate suo dici inseruit Synodi Mileuitanae ΙΙ. canonem, qui sic se habet: Hacuit ut sescundum man-golicam , οι ostoliciam disciplinam nequa dimissus ab uxore , neque dimissa:a marito citiori conjungiatur, Sed ita maneant, aut sibimet reconcilientur. Quoia at Contemserins, ad poenitentiam redigantum. In qua causSa Iemm mperialem petendam promulgari su).Cujus de canonis intelligentia nulla profecto li4eXoIiri Potest, cum nemo inficietur in eo ipsissi mam Augustini sententiam contineri, quam SuPraexposuimus. Illud tantum miratur Launojus, cur noVam legem ab Imperatore petant Mile- li t. s. in Mann.

49쪽

ritani PP. cum, ut inquit, nondum erat an anus 1ΟO. quod Imperator Constantinus Iogem do hac maioria tulcra ,Αt lacile erat Launojo advertere, Afros Praesules hoc canone eam Ie gem a Principe postulasse, quae Evangelicae , et Apostolicae doctrinae omnino Congrueret , et novas nuptias post repudium vetaret; qualis non erat Constantini M. constitutio, qua novi Coniugii post repudium venia dabatur I). Quem admodum igitur paucis ante annis ab Honorio Iegem sid comprimendos Donatistas, eoru mque vim propulsandam Asti petierant sa) ; ita hoo canone adversus Catholicos Contumaces, et Ecclesiae dicto non audientes ejusdem Principis opem implorarunt: qua de re nil Sane est, quod mirum accidere debeat. Toto Vero sextae aetatis intervallo unus nobis obversatur Primasius Aser Episcopus, qui Π stram quaestionem attingat. Atque hic etiam , quicquid obganniat Launojus , nobis lavet, ut ejus Verba aperte demonstrant. Etenim ad illud Apostoli uxorem a pira non discedere, inquit:

50쪽

Si quis dimiserit uxorem Exomta causSaiornicationis , facie oam moechari. Quod si disceSSerit, manere innuptam , non ita discedere, ut alii nubat: at ob aliquam caus dam discosserit, alii non nubat I . Ubi Pr masius dum mulierem prohibet alteri nubere, 'si ob aliquam caussam a viro discesserit, Hess eulIam aliam discedendi caussam praeter adult Tium agnoscit, satis ostendit sejunctis ob aduDterium coniugibus nefas,esse novas inire nuΡtim. Quod autem ad Gregorium Magnum Pertinet, qui sub ejusdem saeculi exitum Pontificatum gessit, frustra eum testem appellat Sorbonicus Doctor. Nam in epistola ab iΡso citata su) isthaeo tantum Ieguntur: exo Pea fornicationis Caussa , Uir uxorem dimit re nulla rationes concodilum Et Paullo ante ἰ propter fornicatio nis crimen siro licet dimitteres uxorem. Quo loco Pontifex ut unicam dimitteudae uxoris caussam adulterium esse asserit, ita nihil aliud , quod ad rein nostram faciat, PIanc addit. Sodquid de hoc argumento VI. , et sequentisus

ni ill