장음표시 사용
231쪽
QUA EST. V . A T. iv. 23 lannum i 546. nam eo annuo die l2. Augusti obiit Salmanticae, libi primariam Cathedram moderabatur ; eujus doctrina, ut apud Echardum nostrum Auetor ejus lilae testatur, apud Reges, e ιPrineeps tanti erat ponderis, ut in gravioribus ejus sentensia Leonsiliumque avide peteretur. 500. Ad primum jam responderat S. Thomas explieans Isaiae . verba in tit. c. 4. Ac primum ex Glossa, quod non fuerunt tam magna bella. sicut ante. Unde in tempore Antictristi quamvis sit futura magna persequuιio; lamen habebunt paeem magnam adinvicem, sie ut fuiι in tempore Dioeteliani. Vel melius dieen-
Mimtis . luisse aliquando sub eodem carolo V. disputatum de tervi in te Indorum. an esset legit tima. Sed hoe ipsum magis eonfirmat . quam luerit a Despolismo aliena Caesar. et Hispana Monarchia. Coaelo enim ipsius Caesaris mandato. riuo 55 . h minum Doelorum congrossu vallisoleti. In nteamque partem discepta lum fuit. amrmante Ioanne cennesio Sepulveda. negante Episeopo Bartholomeo de la Casas. Con gressus autem linis hie sviti carolus v. novas leges edidit pro libertate Indorum. qu rum observationem postea Philippus li. gravissime mandavit i Sepniveda vero saeulia. tem obtinere numqvam potuit typis mandandi librum de ea re a se seriplum i et eum iis liber Romae ab amieis seerelo suisset extusus. catlioliens Rex omnia exemplaria prehendi. et ad se mitti Jussit, et sub gravissimis poenis interdixit. ne aliqua in novum orbem mitterenturi opns autem Bartholo mei de las casas, in quo de ea qua stione vallisoleti habita disceptabalur, nemine eontradicente. in lueem prodiit. Tam magnam Regis Catholici evram pro servanda libertate ludorum Montesquius habet Despolismi loco, et talis Despolismi. qui omnes destruaerit habitatores Indiarum quasi modo etiam non exuent in vastissimis illis Regionibus innumeri Indi. sive qui Fι. dem Catholieam sunt amplex ali. sive qui haetenus in Gentilitatis errore versantur. Neque tantum legibiis absens providit Carolus in selieitali indotum, sed eupiens id emeere praesentia sua. gi steri potuisset. primum quidem Reginaldiim nostri m de
Pedra ara . deinde anno 538. v ieenlium nostrum de valuerile eyeetum Episcopum Pr vinciae Pertianae . delegavit in Defensores. et Protectores Indorum. Hale autem postremo ita rescripsiti . . Por quanto Nos dessea mos sum a mente . que los Υndios de rasas nuestras Provineias se conserven. e vesgan en tonoeimento de n vestra sania Te Ca -- llioliea. que es niteatro potnetpal desseo i Por ende tonstando de uvestra persona... sidelida d. e eone teneto. e que eon ioda reeillud, e linen Zelo enlenitere is en ello. es.. Duestra merced. e volunt ad, que en tanto que nuestra merced e volunt ad suere, Maisia Protector. e De senueste de los Undina de la ditha Provineta. Por ende Nos vos manda isse mos. que en la die lia Provineia det Perii tenga is mutho et Idaeo de mirar. e rasitae losia dicitos Υndios, e harer . que sean hien tralados. e industria dos e ensen ados en laxia tosas de nuestra sania Fe catholiea. ele Cum maxime tu piamus. Indos ista- ,. rum nostrarum Provinetarum tonservari, et ad agnitionem venire 1anetae nostraeis Calliolieae Fidei. quod praeeipuam est desiderin m no,irumi propterea de lua pers se na, fidelitate. et tonsetentia fidentes et quod omni reeti ludine. ae reto in id sis in-- eubiturus. nostra intentio, ae voluntas est. nt quousque nobis plae uerit. Proleeloe is sis. ae Desensor Indorum dictae Provinetae. Quoei rea tibi mandamus. ut in die la Pe... ruana Provincia diligenter eures prospicere praedietis indis. eosque visi lare. atque is emeere. ut bene habeantur, instruantur. et doceantur in rebus ad nsstram S. callio- ,. lieam Fidem pertinenleg. is uni ita erga indos erat osseelus. qua ratione, nisi iniquissime . diei potest Desputa. Indorum destriatior, et non polius Pater amantissim tis. lndornm salutem temporalem , et aelemam vehementissime eupiens Mentitur ergo Montesquiu . mentiuntur et teteri. qui easdem adhibeat loquendi formulas. odio pere itiin centem Hispanam, quam vident ab incredulitale, et irreligione longissime abborrere.
232쪽
dum, quod reseratur ad pacem factam per Christum, quae eo m- plebitur in futuro. Addimus ex eodem S. Thoma 3. p. q. 35. a. 8. ad i. eo vaticinio non eundemnari bellum justum, sed praedici pacem, quae sutura erat tempore, quo Christus natus suit. 50 l. Ad secundum respondet S. Τhomas 2. 2. q. 40. a. i. . ad 2. praeceptum illud Domini non resistendi mala, et praebendisinistram ei qui percusserit dexteram, di millendique pallium ei
qui tulerit tunicam, servandum semper esse in praeparatione animi, si opus suerit. At vero multoties aliter est agendum vel propter bonum commune , vel etiam propter bonum illorum , cum
Sed inquiunt. Bartholamaeus de las Casas librum edidit evi litvln . ., Brevissima ,. relation de la destruyeion de las Indias. .. Primum quaerimus an Anetor eius librium quam dieat. deal ruelionem illam suisse imperatam aut probatum ant permissam ab Hispona Monarthia. et a Catholieis Regibu Quomodo de las Casas id potuisset amrmare, si jam Deereium obtinuerat a Caesare pro libertate indorum. ad PaZδrum. et Almagrum, ut paulo ante dietum est Quid, quod Auetor ipse elus relationis in E. Pis . nuneaptoria ad Philippum l . aperte sal et ne, violentias quas deseribit, eum eidem Philippo, tum caesari suisse ignota Quod si destri ei in illa eontigisset insetis ae r pugnantibns Ilispana Monaret,ia. Cathnlieisque Bogibus qni eerte optare numquam p ierant oeeupationem regionum indiearum habitatoribus vaeanlium . planeqne desertarum; enr eidem Monarchiae ea destri elio amnii lur Deinde si popliti indiartim lam uissent de trueti. nonne demens tuisset Episeopus ille, pro destruelis popniis preees
interponens suas Nos autem verisimile valde esse putami s. eam relationem hand hahuisse anelorem Bartholometim de las Casa . Nam Franei seus Antonius de Mon alvo Ordinis s. Antonii Viennensis, in Consura operis ei l Melendor. se anilis e les latur Eqnilem reanei erim de Lueean ita dicentem . .. Siemin yo eslndi ante , vi en ea sa de mi Padre en originalis manu triplo det Memorial. qn on nombre dei obi po de Chiapa eorre impreso en. . lodas tengnas. para que en lodas elias se mal digan ins E panni ex quae tan ex eran- . . das malda de . eomo la qne en et Re inventa u. y se lex altrihnyen eompliernn en lax eonquillas dei nnevo mundo. Est e litiro te eompngo in Franee . radne indole enia Espa sol se imprimio la primera ver en Leon do Franeia . enn litulo de impreso ense Sevilla, por D. Fr. Rartholo me de las casas Obixpo do chia pa ... . . Cum studiis aearem. vid. in domo Patris mel Manu seripit m originalo Liholli giapplieiis quod subri nomine Episcopi chia pa ei rei m sertur impressum in omni id om ale. nt ubique male.. dicati r ni panis. qui tam execrandas iniquitates 'alrarunt in olet palione novi r- . . bis, ei liismodi si ni illae, qua ibi finguntur. illisque ampuntur. Is lihee eompositus, , a quodam Gallo tvit . qui eum Hispanteo vertit . et impressiis primum suil l .rigdumis calliarnm etam ementito nomine nispalis . et tamqnam eompositi a D. Fe. Barl . . lomen de la Casa Εhiseopo chia pae. - Ηaee alte si alio non eonvine it quosdam Pr plerea et nod liber editus sitit anno 3552. vivente adhire Episcopo; quasi qui nomen An-eloris ot lnei mρntilus init. non potu rit mentiri et annum. Sunt autem et aliae mi liae ennipellara . quae suppositionem proh nt. Auelor illins Ostollae eam dirigit ad Philippum Prineipem, ni intereedat pro Indis apud caesa rem Patrem, Cur non ad ipsum Caesarem p Nam libellus supplox. quo nomine Opella inseribili ir. daliis fingitur anno 151 i. enm ibi di tantur elapsi 49. anni ab Indiarnm deleetione. At caesar iam anno 1528. et 1538. Deereta tulerat pro libertate . at selieitate indornm. ut dielum est. et eorum primum dederat inflante de las Casas. Si ea Detreta, aliaque multa, quae refert Antonius Herrera, ob ervata non fuerant . qnareaeeu satin immediate delata non suit ad ipsum cae sarem ' Fortasse quia extra Hispaniam degebat. Sed etiam extra Hispaniam poterat non esse sollieitus de regionibus indiarum, si tam erudeliter Indi . quibus Defensores. et Prote et ores destinarat. suissent habiti, ut major saltem eorum pars esset destrueta
233쪽
quibus pugnatur. Haec vera responsio est, qua utitur etiam S. Augustinus I. l. de ser. Duin . in muni. c. 19. non ea, quam adlai
Tam vero multae sunt labellae, et ea inmniae eo libello comprehensae, ni si umquam eone deretur prodiisse ab Episeopo Chia pensi . oporteret eum appellare in ignem sabulatorem. alque ea lumniatorem. Adserit Auelor. in insula Hispaniola . e quodam monte erumpere numina non minus viginti millia. aut vigintiquinque millia ividete animum Aut loris locandi , essiciendique. ut Ven. Episeopus irrideretur . quae omnia auro Malent. Adserit. ex relatione eulnsdam Franeigeant . At abalidam , se ii polivs Alahualpam. Peruamim imperatorem l quem etiam nominat Cacique. eum tamen longe distarent caeiques seu viri nobiles . ab Inois . iis nempe qui de stirpe Regia erant. multo ue magis ab Imperatore 1 fuisse si ammis traditum , t iam tamen eonstet obiisse gladio de eonjuratione aeensatum. Sed quod magis est i ne singula persequamur I ad dit . Hispanos numquam eurasse. vl Christi Fides illis gentibus annuntiareturi et in Indiis eo tempore qno scribebat. non majorem liei viguisse notitiam . quam ante tentum annos; excepta tantvm Nova Hispania . ad quam aliqui perrexerant Religiosi viri. Quomodo hare scribere clua pensis Episcopus poterat . qui probe sciebat . in Perua num Regnum ex Omline Praeditatorum quinque viros fuisse missos a Carolo v. inter quos Vineentius valuerae . qui ana. loll. Jam Martyr obierat a barbaris necisu 1 ea n sa Fidei, quam ipsis annuneiabat evἱ compertum erat, ex aliis quoque ordinibus A. postolieos viros illve perrexisse. strenueque lune agere pro eonversione indornm y qui seiebat qnoque . Ecelesias. et Monasteria multa iam esse exeilata non in Per uano lan. um Regno, sed et in aliis pleri Hiie' Pol erat Ven. Episeopus. enlus probitatem . atque doctrinam universi Seriptores extollunt . eum Apostolieis eoaequantes Viris. tamenormiter . mentiri. et ea lumniari I Quodnam ejus suisset eliaritalis genus . ut eaussam ageret Indorum idololatrarum, tradere veritatem. et alios viros eximios in Vinea Domini lahorantes. maligno uenie laniarer Tam ma te de Episcopo chia pensi eogilaro. eius virtvs non sinit, non patitur.
Aeeedit . quod Sept lvWda qui Episcopo Chia pensi eontra ibat in eoneeri alione de Indis. eorumque liberiale . in Apol. pro lib. de justis belli eaussis, agen de mali
quae indi dieebantur passi ab Hispanis . responde iisqiie ad septimam obieelionem a de as casas propositam de iisdem malis. eoneedit quidem. aliqua illo sui fise passos mala . sed post mala quaedam enumerata . quornm praeeipuum diee balne esse servili s . alti . . Si mala. et bona quae hoe bellum barbaris importat . ad ea lentos revoeemus.., haud di bie mala bonorum multitudine . et gravitate prorsu obruentur ... Pergit que enumerando bona temporalia . qnae prae malis eontigerunt barbaris, nnlla ne levi et nidem saeta mentione de incredibili biis illis malis. quae in supposito libello reten. sentur. Praeterea uerrera . licet in Deeadibus saepe de Episcopo Chia pensi sermn nem liabeat . numquam lamen . quod se iam iis . de tam enormi ejus accusatione verbum injicit. Quae omnia lis id levia videntur e se argumenta probantia . eam Opellam suis. Se suppositam ven. Εpi eopo i aut saltem interpolatam ab impio quodam . invidoque calumniatore. une est eertissimum. undique sealere enormis imi salsi talibu . atque mendae iis . et talumniis i ideoqne m pri in in Indicem I. ibrorum prohibitorum . quem
Ezpuryalorium voeant, a Supremo Quaesitorum Fidei uispano Senatu si i qe relatam. Si autem quis quaerat . quare Indiarum regiones post oecupationem Hi panorum non ita iit ante habitatoribus abundoni , re pondpri primum posset . haud talem suisse ibi populorum frequentiam ante doleel innem . qualem incredibiliter auget fici iis de ax Casas. ut etiam ex hoe ipso nullam mereatvr sidem. Selmufi enim ut, aliis prcilia istissimis Aueloribus. Deqnentissima inter indos fuisse bella e scimus. multa linminum millia saepissime. atque aliquando ad viginti millia lino die in diversis locis suisse daemonibu immolata i evius generis saeri ne toriam et ipsi indi minns perversi perlaesierant. Vide Aensiam ni t. Indor. l. 5. e. 2 l. m. Stimi a quoque . nonnullo ibi regnas e morbo . qui in alias mundi partes delati sunt. tum ossent ante ineognili. tili lues venere a. et ille qui vulgo ille illi r v volo. de quibus morbis ne verbiam quidem exstat apud veteres Medi eos. Vide uerreram Dee. l. l. e. 5. Quis eredet. in lania inhu-u astitate fia erilleiorum, atque in lania morborum perniete. qnae ipsam Europam Me -
234쪽
hei Grolius de jur, bell. et pae. l. l. c. 2. ei S 8. n. 3. Seq. nimirum Christum iis verbis non alloqui Magistratus, sed e0S qui impetuntur; nec de quavis injuria , et provocalione, sed lantum de alapa. et de provocatione ad ethni eos Magistratus. Praeceptum enim Christi generale est, et Christianam patientiam respicit.
davit. lnnnmeri sque hominilin vitam eri nil, Ireos rei stilissν din Irenynmes Adliaee i se inni universi quantopere humanae propagationi obstet triminosa libido, qnae amen plusq iam bruta lis erat inter plerosque Indo . At si quis obfirmatus in sententia maneat de maxima pistorum Indornm multitudine . rationes non desunt ad ostendendum, quare sub Hispano imperio suerit aliquantulum imminuta. Berrera loe . et t. putat, hane imminutionem eonligisse l. ex callio-liea Religione . quae polygam iam vetat 2. ex Indorum translatione e locis, ubi degebant . in alia diversi elimalis. eontra ae Callioli ea Regina Isabella mandarat 3. ex usue ibornm ab Hispani illue deportatorum . exque abusu aquae ex vino destillatae 4. ex pigrἰlia Indorum i non enim ut ante sub eorum Prinei pilii s. eoatii inerrini ad magnos subeundo labores. Addunt nonnulli labostes graves . el molesto in fodinis a tiri. et argenti. Sed liaee non videtur sum ciens ratas a magnae dimintilionis multitudinis i nam et ante uetellionem indi in sudinis laborarunt; ingens enim apud eos erat topia auri. et argenti. et insuper pliaribus in laeis metalla e indinis ernebantur extra in dias. praesertim in Hispania. et haelenus in Regno uungariae ernuntur . quin propterea SeqΠ a fuerat grandis illa mulli ludinis hominum diminutio. Falsissimum vero est. quod ait Raynal. lndiarum depopulation om repetendam esse ex lenta oppressione Gubernii i nam Indi. st per lenite excipias tribulum, quod instar vectigalis solτnni. in reliquis sunt omni liberi. Isae e quidem de priori Monte qnil adsertione , qua omnes Amerieae habitatores ala Dispana Monarchia destructos Hrutiit. Nune de altera eius tensii ra. llaque . si illum audimns. ntilliis esset distendi linis. quoties redigenda ad ea lentos larent bona. quae Hispani indi Ilexitanis non secerunt, et mala, qtiae ip is intulerunt. Nontesquius qrii trio adu prsus Hispanos non partebat. non nisi tria mala Mexitanis ab Ilispanis illata. potuit reperire r nam innumeri illi ea lalogi llim ontea Jaelatio sunt. Expendamn singula. LIispani dare illis debebant Religionem misem . et dederunt superuitionem
furentem Quid diei eontumeliosius pliterat non in Centem Hispanam nimio . sed in ipsam Calliolieam Religionem' nane ni quidem ni spani in Naium Orbem deportarunt. nec deportaru ni tantum, sed per immensos labores, ei copiosum sanguinem ab Ap stolicis viris effusum . ibidem tonstitnernni adeo prospero , felicique evenit . Divina favente gratia. ii l in vastissimis illis Regioniblis. m qnibus per tot secula e ultus suerat daemon . vero Deo en iliis exhiberetur. Ereelum ilhique inii Cri eis trophaeum. an-mineia lus Christus . innumeri saero tincti Baptismate . Eeelesiae exellatae . aedisse a tam agnissea templa thaee fortasse displieehant Montesqnio . qui vel nulla. vel pauperrima ad millil . stabilita Leelesiastica Hieraret,ia . Monasteria magno numero erecta etiam pro sacris Virginibus , snndalae Domns ad pneror iam instruelionem , ad pavperiam subsidium . ad infirmorum holatia i Saeramenta administrata, concinnes . et Sa erae Supplieallones aς id ne habitae 1 missi undique Saeerdotes ad EvangeI in m anmin. elandum Gentilius adline in tenebris infideli latis sedentibus i Paneis, ennstituta fuit Religio Romana. idest. Catholiea. nisee tam eximiis gestis eontinerine putat Montesqmns superstitionem furentem Τ Qui ita loqui inr. in susnte innem venit. an Calliolieam Re ligionem superstitiosam existimet, intredulorum ant haereti eorum hominum more . qui vel omnem Religionem appellant superstitionem sanaticorum i vel nullam praeternalia ratem a superstitione vatare eredunt i vel εaern Catholi eae Religioni ritus tamquam superstitiosos spernunt i ideoque in Ili panos tamquam adhue barbaros in liae fetuli luce . et tamquam superstitiosos debacebanturi laudatur i. si ad impiam eorum togitandi. et scribendi rationem accederent. Hispani autem si nil lium aliud indis altri-lissent honum s Altulerunt autem innumera . scientias. artes. ipsamque immanitalom.
ablegata barbarie in quam Romanam, idest catholicam Religionem, Callioliensqlie ritus.
235쪽
QUAEST. Vt. A T. iv. 235502. hil tertium respondet S. I liomas in e . 12. Epist. ad nom. lecl. 3. priora verba Apostoli eodem modo intelligenda esse. illio verba Christi, scilicet de animi praeparatione ad benefaciendum omnibus, et nemini malefaciendum ex affectu odii, aut vindictae. Alterum vero Apoς loli testimonium ad rem non facit: non enim ibi loqui-rur de armis militiae corporalis, sed de armis militiae spiritualis ; cum qua lamen militia corporalis non pugnat, si bellum sit justum si . Et eodem modo intelligendum est tertium Apostoli testimonium 23.50 s. Ad quarium dicimus, Jacobum loqui de illis bellis, et litibus, quae orium habent ex caussis injustis. Ilaee autem et nos
501. Ad quintum respondet S. Tliomas a) post S. Augustinum 4 : , , ille accipit gladium, qui nulla superiore, aut legitima
ri potestate, aut jubente, vel concedente, in sanguinem alicujus, , armatur. Qui vero ex auet 0rilate Principis, vel dii dicis si sit, , persona privata in Vel ex Zelo justitiae . quasi ex auctoritate Dei, si sil persona publieaὶ gladio utitur, non ipse accipit gla- , , dium. sed ab alio sibi commisso utitur , , . 505. Ad sextum sunt qui respondent, Nicaeno Canone eos poenitentiae ad dici. qui ob fidei consessionem privati fuerant ei n-gulo militari, et postea illud repetebant, parali stilem negare. Ita Canonem explicarunt Zonaras, Balsamon, et Bus suus. At vero Alba spinaeus 53 putat, eo Canone designari lapsos poenitentes, quos
eumn lotissimis illos a Mei sent muneribus, spiritualia enim hona ad aeternam talieitatem prosleientia. vera stini hominis bona i terrena autem bona respellit illorii in B.-benda sunt velut stercora. timam per temptis liceret , quam multa ilicere possemus de Hispanorum aeto in evellemiis impiis indorum supprstitionibus ' Adeo litur prae teleris Cone ilia uexieana. et t.imana . praesertim stili S. Tnribio . in Colleel. Cone. Hisp. Card. Agi irre. Alteram Montesquil aeensationem Jam salsi latis, et ea lumniae pilisquam satis eo vieimus. videle autem ridie ultim Montesquit loquendi modi mi nam vel indi. antequam in Hispanorum ditionem venirent. liberi erant . vel orant suorum dominorum manet pia . Si liberi . quomodo nisi ani ear eis mancipiis fecissent liberos non enim mancipia, adit liberi fuissent. Ad summum ergo in lihellate eonservare pol nissent. Si autem manet pia erant. quomodo liberos fecissent manem ia r nam illi non fuissent li- heri. sed mane pia i ideoque non libertatem illis eripuissent, Reu in serviline tonstris massent. Tam palentem eoni radie 'ionem Montesquitis non vidit . . Regial postrema aeeu alio de Indis ab uispanis minime instruelis luper imma. nitate humanorum saerisseiorum. Qua quidem aeeusatione nihil esse potest talum niosius. Hispani siquidem ad laborarunt maxime . ut ejusmodi satriliciorum immani- talem indis ostenderenti atque imprimis Corte si usi is enim a Alonte Enma . qui itine lixi et praeterat . postulavit . ut ab ea immanitate Mellicani abstinerent, minatus, ni abstinerant. Ex dietis igitur perspicuum est. aeeusationes Montesquit, Rimiliumqtie hominum non veritate niti . sed aversione in Hispanos. quod summe lini Calli alie illi utile S. Tlio m. in e . 10. Epi,t. 2. cor ieel. l. ι2ι Vide eumdem in eap. 6. Epist ad Ephes. leel. 3.s31 2. 2. q. 40. a. i. ad i. si L. 22. eon. Faustum, e 7ο. Ο in not. ad Can. 12 cone. Nieaeni l. Tom. 2- cone. l.obbaei pag. 7s.
236쪽
benedietione pereepta, posthabitaque rerum omnium, ae munerum militarium, et fori cura, ae cogitatione, tvoli postea poenituisset.
Utrum servitus su eontra jus naturae. 506. De servi lute personali loquimur, non de reali, qua res unius alteri servire dicitur, veluti si unius praedium alterius praedio serviat, quia alter jus habet transeu li per illud. Cum autem dii naturae dominia rerum non interdicat ; nec interdicit servitutem
realem, quae rem ipsam sequitur.
507. Est autem servi lus personalis duplex altera perseeta. altera imperfecta. Atque imperfecta quidem, quae famulatus diei solet, nihil est aliud, quam contractus quidam inter samulum, e dominum, eui ille suas operas locat sub certa mercede, quin ta- meu desinat esse sui iuris, ac dicitur sumulus. Serviliis autem persecta dicitur illa, qua quis manet perpetuo alteri ita mancipatus, ut hoc ipsum qucd est . siι alιerius lὶr et ejusmodi servi
vocantur mancipia, De servitute imperfecta nemo dubitat eam non esse velitam jure naturae: est enim merus contractus, do, ut laetas, et faeio, ut des, nec adimit famulo libertatem politicam 2 . 508. Servi item alii sunt eae natura e alii eae Doe . Atque ex natura quidem, ut S. Thomas advertit 3 . ille dicitur servus qui, non potest regi, nisi ab alio; sive ut idem S. Doctor exponit
43. H Ille est naturaliter servus, qui habet aptitudinem naturalem,ri ut sit alterius. inquantum scilicet non potest regi propria rari tione, per quam homo est dominus sui, Sed solum ratione al- , , terius: propter quod naturaliter alterius et quasi servus V rum haec servitus neque proprie mancipationem praeseseri, neque esseelus habet propriae servitutis; et id ei reo S. Thomas ait, ejusmodi servos esse quasi servos. Ex lege autem servi dicuntur, qui vel ea pli sunt in bello justo : vel nascuntur ex servis; vel ad ser
tia lla s. Tliomas l. polli. leet. 2. Groling antem de it r. hel. et hae. l. 2. t. s. s. 30. putat servitntem impei elam osse in diem . aut sub eonditione. aut aia res
eertag. Pus endo fius etiam l. 2. do ome. ho m. et eiv. e. 4. S. 2. voeat ejusmodi ger- vos. mmreenarios temporari . Falliintve vero . nam famuli etiamsi ramulat ni per petuo . et ab qne ulla ennditione. et ad quaseumque res sese domino addieant dram. modo eis eompetat saevitas disponendi ia eeteris de si is luribus . veri famuli fiunt. non antem maneipia. itaque ramuli a manet piis hoe tantum diserimine differunt. quod illi remanent gui juris . liaee ver ecus. I loe genere servitutis Iaeob servivit I. bano quatuordeeim anni . ni die. Gen. 29. Non enim veri ervns suit l. bani. eum iura sua non amiserit serviendo.
237쪽
xitialem juste sunt eondemnati; vel pretio se vendiderunt, suerunt
que empli : ideoque servi alii sunt jure belli; alii nativitate; alii
eondemnatione; alii venditione, et empιione. 509. Videtur autem Servitus legalis esse prohibita iure na
turae l . quia haec serii ius delinitur 23: Constitutio juris gen
tium . qua quis dominio alieno eontra naturam subjieitur 3 . Sed quod est eontra naturam. interdicitur jure naturae. Servitus ergo legalis est contra jus naturae. 5l0. II. Libertas, et iugenuitas est sus inseparabile a natura. quae se regere scit et pol est 4 . At vero per servitutem, qua quis alteri manet palur, an illitur libertas, et ingenuitas. Agitur ergo
fili. lil. li omines naturali iure nascuntur liberi, atque haelibertate ceteris animantibus praestani. Nullum autem positivum jus derogare potest juri naturali. Non potuit ergo servitus ullo positivo iuri indue i. 5 2. IV. Cum primum homo ereatus suit, dominium a Deoaeeepit supra celeras ereaturas ipsi inferiores, non autem praelatu suit aliis hominibus. Lex etiam Christiana omnem obnoxiam servitutem abstulit; qu0 modo enim permitterentur esse servi liquos Christus libertate donavit ' Serviliis ergo est etiam eontrajus divinum. 5l3. V. Ut Montesquius ad xertit 53, ideo opinatum est, posse victorem in bello captivus ser ii uti subjicere, quia victor pol erat eos occidere. Atqui peracto bello, victor non habet amplius Oeeidendi jus . eum sit extra statum justae defensionis. propriaeque conservationis. igitur nec jus habet redigendi captivos in serti-
ιθ cennensis l. 2. de ome. e. 4. I. s. autumat licere quidpm pan peri ge traderela servitutem . si non habeat unde vitam lole reli idemque litore capto in bello. ne tru-eidetvri nemini autem lieere eos aeeipere sub servitutem obnoxiam. Aeeipere . inquit... alterum sub nbnoxiam se tι lutem modo priorem eaussam exceperi. inimirum si quis
is stupido et servili praediιus ait ingenio. ut nequeat ipse sese regere. ruamgue aer
is rei non soluin dura hummanitatis. sed ipsius justitiae prohibere eenseo. .. Quare leges . . Romanorum. reliquorum- que populorum . quae hane servitialem tirmant. helluntas e seri et naturae adversas non illibiloi atisque demon travit anctor operis illustri 1l'esprit des.. laiz. - videte quam fidenter is homo leges universornm populor m. quae servitutem legalem prohant, ut belluntas ira dueit. Anne belluniae etiam . et naturae adversae si erunt leges populi Judaeorum . de qilibus paulo post alieemus p Agunlue etiam belluino more. et natiirae violant tura Catholiet Prine pes, et Respublieae, eum Piratas subjiciunt servituti obnoxiae piet, inst de lur, person. I remitus. sal lane dest nitionem reprobans Genuensis l. l. de ome. e. il. s l. ait, servili lem politis diei debuisse jus polentiorum adversus imbreilliores. Additque i δε enale.. igil ne est isti iismodi lus, qvod enm natura pugnat At nihil dixit no .i i Iam enim Solus i. 4. de lusi. et lue q. a. a. a. eadem scripserat oblitiendo. Et multo lamante a S. Tlioma in 4. dist. 36 a l. arg. 2. eadem obieeito proposita fuerat. Genuensis ib. l. a. t. 4. S Si i l esprit des loix l. 10. e. a. et l. 15. e. 2. sqq.
238쪽
tutem. Prapterea salsum est. hominem liberum posse se vendere :nam venditio supponit prelium: mancipium autem vendens se, transiret eum omnibus suis bonis in proprietatem domini. Dominus ergo ipsum emens. nihil daret, nec mancipium quidquamaeciperet. Insuper. nemini licet se occidere; ergo nec suam vendere libertatem. Ad haec libertas euiusque civis est libertatis pubblieae; non licet ergo euiquam sua in vendere libertatem, quae nullo aestimari pretio potest; ideoque lex civilis quae dirimit contractus ob laesionem enormem, multo magis debet dirimere hunc venditionis contractum, qui continet laesionem Oinnium enormissimam. Denique servitus aeque opponitur iuri civili. ac naturali; quae enim lex civilis interdicere; posset, ne mancipium sugeret, si mancipia ad societatem civilem non pertinerent neque proinde ad leges ei viles f Videtur ergo jus Servilialis potius oriri ex contemptu . quo una natio aliam despicit; vel ex Religione. aqua nonnulli putant jus dari redigendi in ser,ilutem eos. qui illam non profitentur. Vera item origo servitutis est dominium despoli cum in plerisque regionibus igens. cujus ut evadani tyrannidem, homines liberi qui resistendi vim non habent, malunt se addicere servituti. Accedit conditio climatis nonnullarum regionum. in quibus calor debilitat corpus, nec homines ad laborem indu euntur, nisi propter timorem; quae quidem conditio minus displicere servitutem facit. Hactenus Muntesquius.
Prop. Servilus legalis I. sire iure besti justi, II. sive jure natiuitatis, III. sive ratione justae condemnationis. IV. sive titulo cenditionis, et emptionis licita est, nec opponitur juri
5M. Prob. l. p. In bello justo omnia licent contra hostes
invadentes, ideoque ei licet eos occidere. Vel ergo hostes, durante pugna victori se tradunt; et planum est, Se tradere, ne occidantur: et cum bellum ex parte eurum supponatur iniustum, in culpastini, quae poenam meretur. Vel non se tradunt , sed a victore superantur: et multo magis in culpa sunt, isque psiluisset etiam p0Si eos superatus. pugnam contra eiis in poenatu obstinationis euntinuare. et potest alteri poenae subjicere. Quod ergo eos servet l), et Sortituli subjiciat, potius ex indulgentia, et misericordia est; posset enim persequi usque ad internecionem 2). Jam
fi) uine serviliis a servando dieta est. sient manet pium a m v eapere. Vide
inst. de jur. person. 2I l.onge aberravit Mon exqvius ine. et t. siens . lux servi inli derivaraim sui ιν alti re oeeniendi. destri endique Soeteialem vietam i nemo enim christianus Seriptor dixit. lirere viei ori integram Soeietatem vittam oleidere i multi enim in ea sunt innocentes i lios autem occidere nysarium est.
239쪽
vero euique licet ob vitam servandam, liberialem amittere, servitutique sese subicere: nam vita bonum est libertate praestantius. Vitam vero donare illi, quem potuissem licite occidere . non S0luin non pugnat cum jure naturae, sed apprime ipsi consor- me est. Congruit etia in eidem juri, ut delinquentes debita poena plectantur: sΦrvitus autem poena est in delinquentes statuta. Ibi cita est igitur servitus legalis ex bello justo, nec juri naturae ad Fersatur, Hinc 2. lyel. 2. v. 19. dicitur : quo quis superatus esι, hujus et servus est. Quare qui hoc servitutis genus illicitum, et contra jus naturae esse putant, videntur Apostolicae adversari Sententiae. Obtinuit quidem inter Christianos consuetudo, ne Christiani in bello capti serviant ut mancipia si . Sed n0n propterea diei potest. servitutem ex bello justo opponi naturali auri, et a lege Christiana fuisse sublatam 2ὶ; etenim et ipsi Christiani, si contra infideles justa gerant bella, eos captivos servituti subjiciunt.
Rationem prae salam paucis verbis tradit S. I humas δὶ, cum scribit : servitus in poenam pectati in Irod uela est. Ex peccato enim pugnantium in bello. quod ex parte ipsorum injustum est. oritur ut eis debeatur servitutis poena , sive tradant Sese victori, sive ab eo capiantur. llaque servitus semper est justa. nisi sorte ea pacto eo invictore hostes conveuiunt, ne eos servituli iaciat obnoxiositu ne enim paelo standum est. Sublimem S. I homae rationem si Genuensis legisspt. abstinuisset fortasse a proscindendis, tamquam belluinis. Legibus hanc servitutem sirmantibus. Sed Duelores quos Genuensis prae manibus habeb l, et consectabatur. erant Grolii , Pulandor sit, Mutilesquit, aliique similes, qui talia alle videre nequiverant.
5l 5. Prob. 2. p. Servi hoc ipsum quod sunt, alterius Sunt ex jam die lis 4): ideoque quidquid ex eis provenit. ad domi
nos ipsorum spectat. Proveniunt autem silii ex parentibus. Si ergo parentes sint mancipia, ei filii eorum nascuntur mancipia. Dantur ergo mancipia ex nativitate. Nec talis eorum servitus est contrajus naturae: natu si parentum Serviliis non pugnat cum jure naturae, ut demonstratum est so), nec pugnare debel servitus fi l io-
υ omnem Obnoziam servitutem fuisse a Christiana lege sublatam . seribit
Genuensis loe . et t. ae monet, ut videatur S. Ambrosius l. 2. de Ossietis Chri 3tiano. rum . nillio indiealo eapite. Agno ce centipnsis eritililionein. Quinam sunt ii libri a S. Ambrosio scripti de Olpeiis Christianorum ' Maurini Patres repererunt in superioribus edit. el in nonnullis reeentioribus M s. desiderari votem Ministrorum . quam ip' restiti erunt i nnil ibi vero repereruni vocem ChrisIianorum. Et sane libri illi nnieetendunt ad iste vel ionem Ministrorum. Nihil autem extat in eo lib. quod ad servi lutem direete pertineat. De hae loquitur S Ambrosius Epist. 37 Clas. l. mi itaque habet ad rem nostram apprime laetentia. Quod vero servi ius non fuerit sublata a lege Christiana . eonstat ex eil S. Petri testimonio, et ex Apostolo Paulo, ut paullo post dieemus f3J Loe. et t. ad 2.
240쪽
rum , qui naturaliter ex parentibus proveniunt il). Id eertum est, si uterque parens sit servus. Quod si unus parentum Servus sit. alter liber, Romano jure statuitur 2). partum ancillae, matris sequi eonditionem, nec statum patris in hac specie considerari.
Cujus legis aequitatem ostendit S. Tllomas δὶ scribens: is Se-
, , eundum leges civiles partus sequitur ventrem, et hoc rationa- , , biliter, quia proles habet a patre complementum formale, sed , , a matre subStantiam corporis. Servitus autem eorporalis conditio, , eSt, eum Servus sit quasi instrumentum domini in operando; et ideo proles in liberiale, et servitute sequitur matrem . . . in qui- , , busdam lamen terris. quae jure civili Romano) non reguntur. partus sequitur deteriorem conditionem s43. . . lamen non est ereri bile, quod latis consuetudo p0ssit esse ita rationabilis, sicut il- , , lud quod multorum sapientium diuturno studio determina lum, , est 5 . Hoc etiam in naturalibus in enitur, quod receptum estis in recipiente per modum recipientis, et non per modum dan- , . lis; et ideo rationabile est, quod Semen receptum in muliere, , , ad conditionem ipsius trahatur ri. 5l6. Tertia pro p. pars omni vacat dubio: nam Si Judex potest reum eriminis ad mortem damnare , multo magis ad servi
5l7. De servitute, emptilia, de qua in postrema prop. parte, quod non adversetur juri naturae, constat. quia ejusmodi servi lulis usus erat apud Ilabraeos. Nam Εx. l2. v. 44. dieitur: Omnis servus emptilius circumcidetur, et sic eo medet. Et c. 2l v. 2. sqq. Si emeris servum Hebraeum, seae annis serviet tibi. . . Quod sidiaeerit servus: diligo dominum meum 73, et uaeo rem ae liberos
ill sie apud nebra pnt divina lego sane illam erat Exndi 21. v. 4. ubi de gerum di
ei itur Sin autem dominus stederi' illi vaeorem . et pepi rit filios . et silias: mulieret liberi ejus erunt domini sui. Quibus vel his non solum ostenditur. libero Bervo. rum es e servos . nee iit pugnare eum iure naturae a sed etiam liberos sequi in fiervitute eondit innom matris. t 2 l. . 7. F. de rei vindieat. et t. 42. tr. de liber. eaussa. 3J in 1. d. 36 q. l. 2 3. i , Talis tonsuetudo vigebat apud l.ongobardos . et Saxones. et apud Wisigoti hos in Hispania. Vide speenti m Sax. l. lsi et t. vll. eatis. 32. quaest. 4. crolin de jur. heli. et pae. l. 2. e. 5. S 29. po t. multas in not. l. landala tonsuetudines et loges in line genere. - Ηag leges, inquit. a ei vili Romana diser pan-- les iuri naturae non repugnare agnoseit Tliomas Aquinas A. Agnovit quidem Thoma nrt naturae eas non repugnare, sed lamen ait atque ostendit. illas non ex e ita
rationabiles . ut lex Romana. quam dixit rationabiliter praecipere. ut Partus se a. tur ventrem. eontra ae docei crolius ih. tum ait. hane legem auri naturali nou satis construere. Quodque mirum est. probatione utitur, quam pridem S. Tlio max ut in uiatilem habuit. s6i Ad hoe servitulis genus redueitur servitu imperfecta nerorum, id est, eorum qni aere alieno gravali suas treditoribus praestant operas . sive sponte, sive ex Indie is sententiai et audietorum, qui ex sententia i Iudieis addicuntur aliendus servilio. 7 laee Seri plurae verba ostendunt. quantopere deeeptus sit cenuensis, dum loe.