Fr. Salvatoris Mariae Roselli *summa philosophica ad mentem angelici doctoris s. Thomae Aquinatis Ethicam complectens

발행: 1859년

분량: 550페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

291쪽

si uetus gignit optimos, nimirum despectionem rerum fluxarum, aeternarumque amorem : et ita . inquit Chrysostomus siὶ , ea omni parte anima transfertur ad philosophiam, ut delieiarum, atque suavitatum huyus vitae ne ratio quidem ulla habeatur; imo si quid prius deleetabile visum sit, si quid gratum , id nune amarissimum, et odibile dieitur. Optanda est haec tristitiae species , de qua Apostolus 2. Cor. 7. v, 8. Sqq ,, Etsi contristaviri vos in Epistola, non me poenilei: et si poeniteret, videns quod ,, epistola illa et si ad horam in Vos contris lavit. nunc gaudeo: , , non quia contri Stati estis, sed quia eontristati estis ad poeniten-

, . tiam . . . Quae enim secundum Deum tristilia est, poeniten- , , t iam in salutem stabilem operatur: seculi autem tris lilia mor- , , lem Operatur i2 O .

607. Inter tristitiae remedia S Thomas 3ὶ reponit i. det

elationem quamlibet: sic enim tristitia mitigatur. 2. ne tum , quia sic interior tristitia ad exteriora dissunditur; 3. eompassionem amicorum , quia cum haec compassio Sit essectus amoris, quamdam delectationem producit; 4. contemplationem veritatis , maximeque rerum divinarum , suturaeque beatitudinis; haec enim contemplatio magnam adfert delectationem 43. 5. somnum , et balnea; ita enim corpore resecto ac recreato, inducitur quaedam delectatio,

quae tristitiam mitigat 53. Addunt eonsiderationem inutilitatis tristitiae ad repellenda mala temporalia , quae tristitiam cau5sant 6 . Et id ei res Chrysostomus 7ὶ unam tantum tristitiam utilemyntat, quae est secundum Deum, et poenitentiam in salutem stabilem operatur. Addunt quoque assuetudinem patiendi, quae allevatio quaedam tristitiae est 8 . Addunt praeterea cantum , qui animum advertit a tristi objecto, concitatque spiritus, prae tristitia torpentes 9 . Atque haec quidem de passionibus ad concupis ei bilem perlinentibus.

leti S. Greg. M. l. 10. Mor. e. ι8. n 24. ostendit. iris litiam ex lentatione. Dei mi. er, eordiam pro nobis exorare. Et lib. 31. e- i5- n m. deseribit lilias tristitiae . qnae non est Meundum Denm. sellieet. malitiam, raneorem. pusillanimitatem. torporem eir ea Praetepta. et vagationem mentis eirea ill eila. 13 l. 2. q. 38. a. l. 1qq. 4 Apostolos 2. Coe. 4. v. t 7. alebat: MOmentaneum. et leve tribulationis no- atrae. supra modum in rublimilate aeternum gloriae pondus operatur in nobis. ιον vide S. Augustinum l. s. Consos. c. 12.l6ὲ videri potest Chrysostomus uom. 5. et T. ad Populum. 79 uom. 5. eil 89 conseratur Stobaetis see. 121. 99 chrysologus see. 10. .. Omnes. inquit . qui arduas operum 1 ablevant. et so-- lantur angustias . probant ad istatium laboris datam nobis naturaliter tantilenam ... Iline naulae eantu superant marina diserimina. Hi ne immensa pondera addueunt le- . . vamine tantie rum .... lline praelialores ipsos praecideas eantus subire eoncitat ama-- ra bellorum ...

292쪽

De spe . et desperatione. 608. Ad passiones irasei bilis devenientes, ad spem aggredimur, de qua hie non loquimur, prout Virtus Theologi ea est . quas peramus a Deo aeternam beatitudinem si); sed de spe, prout est passio, et versatur circa bonum non praeci Se, qua bonum , ut amor, sed quatenus est futurum, arduum, ei possibile. Si enim bonum esset praesens, de ipso foret gaudium, non spes. Si non esset arduum. spes non disserret a cupiditale. Si non esset possibile adipisci, nemo illud speraret se .

609. Caussae ad spem inducentes potissimae sunt l. experientia ; qui enim versatus saepe est in difficultatibus superandis, selieemque in suseeptis habuit exilum, in spem erigitur similium eventuum s 3 . Multoties autem experientia Spem minuit , vel aufert ; si scilicet quis experiendo comprobarit, rem obtineri minime posse 4ὶ 2. Doctrina, persuasio, sortitudo, divitiae, amici, patroni, omneque id qu0d potestatem auget: spe in nutrit: ita enim adeptio, etsi ardua, existimatur possibilis 5 . 3. Spem injieit experientiae desectus, ob quem, ut Aristoteles animadvertit s). juvenes tamquam inexperti in spem facile adducuntur rerum etiam dissicilium oblinendarum 7 . Aeeedit in juvenibus spirituum servor, ne lacile tedant dissicultatibus quae objiciuntur 83. Ob

quam rationem senes non ita facile spem concipiunt. Εsseelus autem spei sunt l. longanimitas in expeelando ; 2. palientia in tolerando; 3. audacia in aggrediendo; 4. alacritas in operando 9 .

610. Adversus spem vanam hoc tantum esto remedium, quod habetur Psal. 39. v. 5. Malus vir, eujus esι nomen Domini spes ejus: et non respeziι in vanuales, et insanias falsas. Vanitates enim , et insanias salsas Sectantur, qui nimia rerum te renarum eupiditate ducti . nihilque, aut vix de aeternis rebus solliciti , spes acuunt sine termino, Semper futuris caducis bonis inhiantes , et maiora Semper avide Sperantes, sibique pro millentes.

o quanta dementia est. ajebat Seneca l0ὶ, spes longas ine antium s Emam aedisieabo, eredam . eaeistam . honores geram , tum

demum lassam, eι plenam senectutem in otium referam. Omnia,

s3ὶ Hae ratione genes, et veterani in nonnullis negotiis in spem firmiorem veniunt, dum iuvene . et inexperti desperant. ιεὶ Vide s- Thom. l. 2. q. 40. a. b. i5ν Vide S. Thom. loe. eit. Pil homines uelle eriguntur in spem bonam . quia norunt Deo nillil esse impossibile. Quare Syaesius epist. 103- probi malos superant . bona spe. 89 L. 2. Rhet. tap. 2. II S. Thom. loe . eil. a. s. s8J ibid. 9J Spes bona est omnium virlulum tantia. Adeatur Plii l. l. de Abral am.

293쪽

OD EST. Vi . ART. vi. 293

mihi erede, etiam selieibus dubia sunt. Nihil sibi quispiam de

futuro debet promittere.

iὶ is non importat solam privationem spei, sed importat quemdam, , recesSum a re desiderata propter aestimatam impossibilitatem, . adipiseendi Quia vero oppositorum oppositae sunt causSae, et effectus; caussae, et esseclus desperationis opponuntur tauSSis, et esseelibus spei. Et si autem desperationis radix sit ignavia, ut

advertit Chrysostomus 23 ; nonnumquam lamen , ut ait Seneca 3ὶ ,

animus eae ipsa desperatione sumitur . . . . Nullus pernitiosior hostis erι. quam quem audacem angustiae saeiunι. Quare non ita sunt cogendi homines, ut veluti dgsperata sorte, agantur rabie. 6l2. Cirea temporalium rerum adeptionem quod quis in desperationem ruat, ob insuperabiles dissicultates, non est admodum laborandum ; numquam tamen desperandum est de Divi qa Misericordia. Non est autem desumenda oceasio peccandi ob spem in Deum ; stultitia enim est se vulnerare ob spem sanitatis recuperandae 4ὶ. De timore, audaeia.

6 3. Timor post tristitiam . ut adnotat S. Thomas 5ὶ, magis obtinet rationem passionis. Est autem de malo futuro dissicili, eui resisti saei te non potest 63. Sex ejus species assignantur a S. Thoma Τὸ cum Damaseeno 8 . i. segnities, eum quis resu-git operari propter timorem excedentis laboris. 2. erubescentia. cum quis limet. ne ob actus turpitudinem sua laedatur existimatio. Quod quidem si accidat in ipsa patratione aelus turpis, est erubeseentia: si autem sit de actu turpi jam patrato, est vereeundia, quae tertia est timoris species; et utraque est timor infamiae: vel contumeliae. 4. admiratio, cum quis eonsiderat

magnum aliquod malum, cujus non valet exitum videre, is vel eum refugit judicium proferre, metuens. ne decipiatur il0 . 5. stupor ex insueti mali consideratione. s. agonia, eum malo futuro provideri non potest. 6l4. Si autem timor consideretur , prout a Deo per ipsum aliquo modo avertimur; vel eonvertimur; dividitur a S. Thoaea

it l. 2. q. 40. a. 4. ad 3. I In . Paraen. ad Theodorum i Ouae tandem. inquit. est radiae. et mater demet attonis p Ignavia. inquam ... Ignavia desperationem parua ab hae minus et illa nutritur. lai Lib. 2. quaest. nat. t. es.

s41 s. Augustinus see. 352. al. nom. 27. inter M. a. s. .. Ne desperando auge musis pereata. Propositus est poenitenti e portus . rursus ne sperando augeamus. datus,, est die1 moelia ineerius ... lI l. 2. q. 4 i. a. t. m.

294쪽

si in in mundanum . servilem, initialem, et filialem. Atque mundanus quidem timor est, cuin quis propter mala quae timet, a Deo recedit; ideoque semper est malus: Servilis autem est, eum timetur poena; quae si timeatur tamquam principale malum, timor dieitur serviliter servilis, estque malus; non enim refugit culpa in , Sed tantum poenam; quae si non turet, culpa placeret. Si autem timeatur quidem poena, sed non tamquam principale malum , limor dicitur simplieiter servilis, et quoad substantiam est actus bonus . eoque , si sit gehennae timor. yeccator disponitur ad juslisseationem , ut definivit Tridentina Synodus 23. Initialis vero limor est, eum timetur et culpa, et Poena. Denique sitialis timor est, elini quis timet culpam, quia est Dei

offensa.

6l5. Ut vero malum praesens est eaussa tristillae; ita malum suturum est prima timoris caussa. Allera est amor honi oppositi malo. quod timetur. Eae hoc enim . ait S. Thomas 33. quod aliquis amat aliquod bonum, sequitur, quod privativum talis boni sit ei malum, et per consequens quod timeat ipsum tamquam malum. Tertia caussa dispositiva est desectus: nam ex desectu virtutis provenit, quod quis non possit facile repellere imminens malum 43. Atque ad hane caussam refertur cum desectus robori A , divitiarum , amicorum , et potestatis ad repellendum malum ; tum conditio temperamenti frigidioris , aut mollioris , quae timidiores lacit praesertim sue minas. Ad hanc resertur etiam scelerata conscientia; proprium eιι enim nocentium irepidare . ut adnotat Seneca 53. 6l6. Esseelus autem timoris hi numerantur a S: Thoma s6 . . eontractio et hebet alio, caloris, et spirituum; idque ex ipsa debilitate vinulis, ob quam malum non ita facile potest depelli. 2. Pallor. ac tremor; eonsequuntur enim ex ipsa contractione, et hebetalione ea loris . et spirituum . quibus proinde exteriora eorporis membra destituuntur i73 3. sitis, solutio ventris; loquendi disti e ullas, et aliquando etiam mors, nimirum Ob ea loris. et spirituum hebetationem , propter quam Spiritus a eerebro . et a corde refugiunt s83. 4. excogit alio consilii, quae quidem utilis esse potest . si timor sit parvus: si vero limor sit vehemens , timens vult quidem consilium ea pere , sed ad invenire non potest 9 . Denique limur ob caloris desectum operationem exteriorem impedit, quoad ipsum pertinet, si tamen sit moderatus, limentem

sit Loe. et t. q. 4 . a. l. qq. 79 Ibid. a. 3. ad. l. lsi Hare quoque e uva est. Propter quam aliquando ob nimium timorem repentinana eiter eanities, quia ea pite destituto spirituum topia, pituita . quae est ea nitiei mater e . enneoqui non potest.

N ibid. a. 2. ad 2.

295쪽

caulum reddit, essietique, ut diligentius operetur. Qui timeι Deum. nihil neqligiι, ut dieitur Eeel. 7. v. l9. Hi ne duo alii existunt timoris esseclus, et quod sit peccatorum frenum , et quod homines providos, cautosque emiciat.

6 17. dam primum mali timoris remedium est, considerare, multa quae nos terrent, revera non esse limenda. Nolite, inquie bal Christus Mall. 10. x. 28. timere eos, qui occidunt corpus, animam autem non possunt oecidere: sed potius timete eum. qui potest et animam, eι eorpus perdere in gehennam. Ex quo Sequitur alterum remedium , nimirum consideratio poenarum sulu-ri Seeuli , quae et acerbissimae sunt, et finem non habent. Tertium est , spem omnem in Deo reponere, prout S. Petrus monet in Epist. l. e. s. v. 7. Omnem sollicitudinem vestram projicientes in eum, quoniam ipsi eum esι do vobis. Nam ut RegiuS Vales aiebat Ps. 26. v. l. sq. Dominus illuminatio mea, et salus mea , quem timebo Dominus protector vitae meae, a quo trepidabor Quartum remedium est bona conscientia; ut enim vel ,. ipse Cicero ait l): ,, Magna est vis conscientiae, et magna , , in utramque partem, ut neque timeant, qui nihil eum mise- , , rint; et poenam semper ante oculos versari putent, quiia peccarim , , .

6l8. Timori opponitur audacia, quae nihil est aliud, quam prosequutio mali terribilis imminentis, quod aliquis sperat superare ; ideoque audacia consequitur spem 2ὶ; alque proinde quidquid potest spem caussare, et timorem excludere, est caussa audaciae s3 . Audaces, qui non ex judicio rationis aggrediuntur perieula . sed ex sola passione , initio promptiores sunt ad perieula subeunda ; cum vero experiuntur pericula, quae non ita magna putabant, deficiunt, animisque concidunt. Al ii, qui praemedii ala pericula aggrediuntur, initio remissiores sunt, in ipsis vero periculis invictum relinent animi robur 4 . De ira.6l9. Superest ira, cui nulla alia opponitur passio , ut S. omas demonstrat 5ὶ: sed ei lanium opponitur cessatio a in olu, quae est negatio. vel privatio irae. Est autem ira appellius vindictae. ut eam S. Augustinus desinit is . 620. Τres irae speetes S. Thomas 7ὶ recenset eum Damasceno 83, nimirum l. χχ.', seu bilis 9 . quae cito aceenditur, et

fi J In Orat. pro Milone. 29 s. Tliom. 1 2. q. 45. a. l. sqq. 39 ibid. a. 3. ibid. a. l. by l. 2. q. 23. a. 3. 69 L. 2. Conless. e. 6. Τὰ l. q. M. a. 8. J .. I. de Fide e 6 i sJ A ehole est eholera, de iii a Leel. 3 . v. 23. Migilia, cholera, et tortura vim infrunito. Primam hane irae speciem S. Thomas loe . eit. μι voeali in lalle enim est sedes. et materia bilis

296쪽

eandeseentia vocari sol el: 2. sive bilis diuturnior l ,

ex parte tristitiae caussantis iram , quae diu in memoria manet;

3. κο M, Seu ira ulciscendi Oceasionem captans, animoque re

posita 23. hoe est, ira inveterata 3 .

62l. Caussae , ex quibus ira profluit, sunt l. aliquid laetum contra illum qui irascitur; nemo enim irascitur, nisi aliquid contra ipsum stat. 2. despectus, sive eontem plus ira vcentis: is enim contemptus opponitur excellentiae propriae, quam homines quaerunt ; ideoque iram satile concitat, a. est desecius alicujus rei neceSsariae , aut desidera lae; quare insirmi, ut Aristoteles observat 4), estentes , et qui non habent id quod toneupiscunt, facilius irascuntur, quia mellius eontristantur 5 4. caussa est naturale temperamentum corporis; qui enim copiosiori abundant bile, ad iram sunt proeliviores, et si bilis magis accendatur, ut aestivo

tempore magis ad iram provocantur. 622. Esseelus irae sunt l. delectatio ex vindicta, sive exequulioni mandata, Sive animo eogilata , 2. alleratio eorporalis ex

DI Menis idem est ae ira permanens i eamque S. Thomas ine. eu pertinere ait ad maniam, quae a manendo ditiine. γους Ψο ὐ μενων idest . quod maneat. Est enim ira, praesertim diuturnior, qnaedam insania. An est. inquit Tullii s l. 4. Tu eni. Quid

quam imiliu/ insaniae. quam ira. quam bene Ennius initium diaea in3aniae . emtor. mae oeuli. νpiritus, impotentia aletorum. atque metorum. Quam partem ha bent sanitatis p a9 nane pertinere ad furorem, qui numquam quiestit . donet puniat. d et S

Thomas loe . eit.

υ Triplicis hujusee spretet irae meminit Aristotelps l. 4. Ethie. e. l . ubi qnn clam iraseenlium voeat acutos sive celeres in ira eonei plenda i quosdam omηον, qui diu retinent iram; quosdam dissiciles sive infensos. qui sine ultione non quiescunt. Audiendus est s. Thomas 4 Εlhie. loet. 33. De primis alii δε illi qui diciantur ir

enndi. idest prompti ad iram, vel iter iraseuntur . et etiam personis quibus nou, . oportet, et in qnibus rebus non oportet pi vphementius qit am oporteli non tamenis mulla tempor durat eorum ira, sed veloeiter ab ea reqniesenni .... quia vel retriis biiunt statim vindie tam . vel qnalitereumqete manifestant iram suam per aliqua si ., gna propter vel ei talom motus irae rei sie ira exterius exhalante. requiescunt i sient eliam ea lor inelusus magi eonservatur. evaporans an lem ei tins evane tit' Ad h ne is autem spetiem irae maxime videntve disponi eholeriei propter subtilitatem. vel ve- .. loeilalem e holerae . in hae an lem vel itale suppra hundantiam obtinent aer holi. M idest, extremi in ira, ab aeror. quod est eriremum, H eholo a. quod est ira. quia is sunt aeuli. et prompti. ut iraseantur ... De iis vero qui retinent iram in corde i .... Time. au. eorum ira et lite et . qn pndo rhiribuunt vindielam pro inivria illata ... sed M si h non fiat. amignntur interius. quia non mani sextant iram filiam i et nullus P - test Persuadendo . eorum iram mitigare. quae ignorat ne, Sed ad hoc quod eorum . . ira digeraturi est nee ssarium longum tempus. per quod paulatim tepeseat. et ex-M lingnatur aetensio irae. Tales et ni sie iram retinent diuturnam. sunt sibi ipsis ma- . . te lissimi, et praecipue amielsi enm qnibit deleetabiliter non possunt eonvivere i et ., propter hoe voeantur amari. Ad hane aulem gpeciem superabundantiae maxime viden-

.. lne esse dispositi melancholici. in quibus impressiones suseeptae diu propter humΟ- . . ris grossi item perseverant δε- Denique de illis quos Aristoteles appellat dissiciles ad deponendam iram. ive instulos. alti .. Non est in eis diuturnitas irae ex sola relentione, ni possit tempore digeri . sed ex proposito firmato ad puniendum ιὰ l. . 2 Rliel. t. 2. 59 De hisce eaussis eonser S. Thom. l. 2. q. 47. δ' l. sqq.

297쪽

servore Sanguinis, et spirituum circa eor; ideoque Damascenus

lὶ iram des nii: Sanquinis qui eordi si sus est, ebulistis, eae exhalatione, seu fuligine bilis proveniens 23 3. mentis perturba

tio, quae Sequela quaedam est perturbationis corporalis 33. Celeros irae esseelus eum in alios, tum in ipsum qui irascitur, e0

piose deseribit Seneca 43.

623. Ad mitigandam aliorum adversus nos iram, haee adhiberi remedia possunt. l. saleri errorem nostrum, veniamque rogare et iratis minime contradicere; ita enim tollitur irae eaussa 5 .lla placatur ira Dei in nos. Ps. 3 l. v. 5. Dixit Confitebor adversum me injustitiam meam Domino, : et tu remisisti impie talem peccati mei. 2. declinare ab irato, et silentium fiervare . nec ullo pacto resistere. Si steri potest . ait Apostolus Rom. 12. v. 18. Sq. quod eae vobis esι, eum omnibus hominibus paeem habentes. Non vosmetipsos defendentes, eharissimi, sed date lo- eum irae. 3. removere Suspicionem contemptus, is enim iram commovet . ut dictum est 63. 624. Ut autem in nobis ipsis sedemns irae motus, i. curandum est . primum irritamentum irae proιinus spernere. ip3isque repugnare Seminibus; et dare operam, ne ineidamus in iram, ut Seneca monet i7 . 2. Volvendum animo est, quod idem

Seneea ait 8 , maximum remedium irae, dilatis est; quare eum ira insurgit eavendum est, ne simus praecipites 9ὶ 3. Εxpendendae sunt injuriae iram commoventes, quae multoties leviores sunt, quam videntur il0ὶ. 4. Libranda voluntas. conditioque inserentium injuriam; fiet enim, ut Seneca inquit sit , ut prudentiori eriamus; stultiori rem illamus. 5. Ponderanda sunt mala, quae iram sequuntur ill). 6. Vitandum est iraeundorum consortium ta . Prov. 22. v. 24. sq. Noli essa amieus homini ir

eundo . neque ambules eum viro furioso. Ne forιε diseas semitas ejus et sumas seandatum animae tuae. 7. Exempla nobis proponere debemus h0minum mansuetorum , qui ab ira temperarunt.

praesertim Christi Domini, qui ut dieitur l. Pet 2. v. 23. eum

ιιν Iia 2. de Fide e. 6. 2, ira in edit Opp. Damaseeni P. l.equien S. Thomas autem s. a. q. 48. a. a. ad . relinuit veterem versionem. quae quoad rem Hem refert. 3ν De his vide S. Thom. l. 2. q. 48. a. t. sqq. quae alleo vera sunt. Hi non solum ira per vilium, sed etiam ira per gelum. ut S. Gregorius habet l. 5. Hor. e. 30. Sapientes turbet. t si L. t. de ira e. t. sq. 51 Adeat. Arist. l. 2. Rliel. e. 3. i6i s sisti. πὸ Loe. eit- e. 7. t8ὸ Lib. 3. de lea eap. ι2 re S. Ambrosii si ut scribit Theodoreins l. S. Hist. e. 17. auelor suit Theodo io post eaedem Thessaloniram, ut legem tonderet. qua sententiae per iraeundiam pro-nnnei lae, irritae essent, eognitionesque eavssarum de eaede, et publieatione honorum ad leiginta dies aeriptis pmdilae manerent. ιιθι Vide Seueeam loe. eit. e. 29. ει ι ibid. eap. 24. t 21 ibid. tap. 5. it 31 vide Clirysostomim Hom. 29. ad Populum.

298쪽

malediceretur; non maledicebat; cum paleretur , non comminabatur; tradebat autem judicanti se injuste. 625. Haec de passionibus, earumque remediis breviter arii-gimus si . Nunc autem ad id quod initio arti euli quaerebamus

redeuutes: cum Stoici ossietis lanium persectis nomen virtutis tribuerent, ui dictum est 23: perseela aulem ea lanium ossi ei a re-yularoni. quae erant ab omni passione 33 Soluta. proinde nullum agnoseebant virtutis actum. qui esset eum aliqua animi passione eonjunctus; ideoque ab omni passione sapientem immunem

esse dicebani 43. Quam Stoicorum sententiam Tullius i5 multis

est prosequutus. Id ipsum saltem ex parte docuerat Τhomasius 6 , Sintuens. omnes asseclus etiam bonos; esse eradicandos; et si postea hunc errorem re Marit 7 .

626. Videtur autem ita dicendum l. quia nisi ossicia ab omni

PaSSione Iacent, .procedunt ab anima aegritudine laborante. Aeli Des adlem ab anima aegra procedentes. nequeunt e Sse bonae moraliter , sive ad virtutem pertinere. Osticia igitur ut sint hi tutum allus, debent vaeare ab omni passione. 627. II. Ui Cicero advertit 83r omne malum etiam medioere , malum eSt: nam et corpus etiam mediocriter aegrum , Sanum

s I Non est lamen praetereundum. passiones tonet piaeibilis eo hiberi potissimum virtute lemperantiae, ut ostendit S. Tliomas 2. 2. q. l l. a. 2. sqq. passiones vero ascibilis. praesertim timorem, et audaciam teptimi per vir lutem sortitudinis, ut idem S. Thomas demonstrat thid. q. 123. a. s. Qua vero ad passiones pertinent. partem ima lilnnnt Theologiae mustieae. praeeipne illam. quam Mysticam Purgationem to gani. Dolle de hi te seripsit Nitolaus Terras iis Εpiseopus Narniensis in opere Theol Nisi. Musi. typis edito an- 1764. in quo S. Tnoma Magistro potissimo utitur, ad PMn-

32 tit idem S. Thomas advertit l. 2. q. 2 l. a. 2 et q. 26. de vir. a. 8. ad 2. Stoici omnes passiones reputabant mal33 i Peripatellei vero passiones moderatas etiaeehant esse honas. vix tamen . quod ad tem pertinebat. di sidebant in v ieem. Nam Stoi- ei quos postea Carlesius sequutiis est l. de pamion. a. 47. negabant distinetionem ia-ler appetitum sensilivum. et intellectivum, omnesque appetitiones vocabant volitiones irassiones autem dieebant mollis progredientes extra limites rationis, eo que appellabani animae morbos. Molus autem pratergredientes reelam rationem, moraliter boni esse non possunt i bonitas enim moralis pendet a eonformalione eum ieeta ratione. Quare Zeno. ut ex l. aertio l. 7. passionem . sive perturbationem definiebat praetereaturalem animi motionem i vel ut cieero reseri l. 4. Tnstat. svolam a recta ratione eontra naturam animi rem motionem. Videri potest Lipsius in Mantui. ad PMi. Stoiei. 42 Vide l.aertinm loe. eit . . f y ta 3. Tnseul. ' Rihie. p. 2. e. s. n. s. sq Τὰ Cantet . p l. e. 34. s bd. not. q. ibi autem S 49. ea vendum monet ah opinione Seholasticorum . quasi omnes apelus sinι boni. aut certe indifferente . v 9. ira.

aemulatis, indiqnatio unibus verbis expresse dote . iram. aemulationem. indignationem. semper esse malas, quae sane operte eo ni radit uni saeris Litteris i nam Psal. 4. v. b. diei lupi iraseimini, et nolite preeare. Et . Cor. 12. v. 31. 2Fmutaminuehorismata meliora. Et 2. Cor. 7. v. t . Mee enim Me ipsum. a eundum Deum

eo viri star s. quantam in vobis operatur sollieitudinem a seu defensionem. εω indignationem res timorem sed desiderium. εω aemulationem 1 are Apostolus utlvi na in Corinthiis audat, quia erant ad destructionem peceall. Tliomasius autem da mnat ut mala 4 ssy tat.

299쪽

non est. In animo igitur mediocritas ipsa passionum earet san

tale. Osseia autem carentia sanitate, nequeunt esse actus virtutum.

Ut tales igitur sint . debent esse immunia a quacumque passione.

628. lli. Ut idem Cicero habet li: in quem eadit timor,

in eum deae cadit aegritudo; limiditas enim est quaedam ignavia; haec autem aegritudo est. Non cadunt autem in virum sortem ignavia. et timiditas. lgilur ne aegritudo quidem. At nemo sapiens, nisi sortis. Non eadet igitur in sapientem aegritudo; ideoque nec timor . nec alia quae is passio, quae est quaedam aegri ludo. 629. IV. Si qui habent virtutes purgati animi, sunt a passi nibus immiines 2 . Passiones ergo actus virlulum inliciunt, essiciuntque saltem , ut minus sint laudabiles. 630. V. Passiones, semper conjunctae sunt cum aliqua perturbatione judieii. Ubi autem judicium est perturbatum. ossicia

nequeunt esse actus virtutum Sallem persecta. igitur ui sint vi tulum ae lus, soluta debent esse ab omni passione. Prop. Passiones seipsis non pugnanι cum virtutum ossiciis. 63l. Demonsi. l. Passiones Fecundum se consideratae non sunt neque bonae, neque malae moraliter; bonum enim, et malunt. morale pendent a ratione , et a Voluntate .' pasSiones autem se eundum se sunt quidam motus appetilus irrationalis. Quod igitur sint bonae. vel malae moraliter. hoc contingit. quia subjacent imperio rationis , et voluntatiSAE Si ergo moderatae sint ex praeseriplo rectae rationis. bonae erunt; malae hero, si a retia rationere e edant i 3i. Passiones ergo seipsis non pugnant eum virtutum

632. Demonst. ll. Natura nihil nobis indidit, quod eum virtute pugnet: nam inclinatio ad Virtutem est ex ipsa natura , aqna est recla hominis ratio, ideoque peccatum dieitur esse eontra naturam . quia est contra reclam rationem, ut . die lum est i5 . Natura autem nobis indidit appetitum sensitivum, cujus actus sunt passiones, ut supra diximus si . Non ergo passiones eum ossiciis.

virtutum se ipsis pugnant. V . .

J Vide S. Angust. l. s. . ee. eiv. e. 5. 4J S. Thomas l. 2. q. 24. a. t. Quae quidem adeo vera glint, ut ipsam et tonen in pistentia. et lames pete ali, qui ex peceato e l. et ad pete aliam inclinat. seippo pee-eatum non fit, ut delinivit -Triden lina Synodus se s. 5. ean. N. .. Manere antem in ba-bpti ratis eo nenpiseentiam. vel somilem. haee s. Synodi saletur. ae senti l l qitae elimia ad agonem relieta 1it, noeere non tonsentientibi s. et viriliter per Iesu Christi gra-- liam repngnantibus. non valet quin immo; Oui legitime certaverit. eoronabitur. Ianeis tonen piseentiam . quam aliqnanda Apostolos pete a tum appellat. S. Synodus deelarat, Eeia etesiam Callioli eam numquam intellexi se peceatnm appel ari . enod vere et pro. prie in renatis peetati m sit i 1ed qnia ex peeealo est . et ad petratum inelinai. Si δε quis antem enntrarium senseri l. anathem . it --

300쪽

633. Denique passiones sunt in hominibus ins lis in hujus vllae peregrinatione degentibus, quorum omnes assectiones reclao sunt, quia eorum amor est rectus. Hi metuunt poenam aeternam; cupiunt vinam aeternam; dolent, quia ingemiseunt, adoptionem siliorum Dei e eelantes; gaudent in spe vitae aeternae; metuunt peceare; cupiunt perseverare. tristitiam habent de suis , el aliorum peeealis; aemulantur et iraseuntur ad ersus sua, et aliorum peccata. ApoStolus Rom. 32. v. 15. praecipiebat staudere eum

9audentibus, stere eum flentidus. De seipso autem ajebat 2. cor. 7. v. s. foris pugnae, intus timores. Et ad Phil. i. v. 3. desierium habens dissolui, et esse eum Christo. Et Bom. i. v. ll. Desiderio videre vos; et e. s. v. 2. Iristitia mihi magna est. eteontinuus dolor eordi meo. Ipse etiam Christus passiones adhibuit, dum flevit doluit, desideravit, expavit, eontristatus suil lὶ; quamvis passiones ejusmodi longe aliter fuerint in Christo . quam in nobis, ui S. I homas demonstral 2 , quia in nobis saepe praeveniunt iudieium rationis; in Christo autem motus appetitus sensitivi oriebantur secundum dispositionem rationis: in nobis saepe seruntur ad illicita ; seeus in Christo : in nobis quandoqueseeum trahunt rationem, quod in Chriμto non fuit, ejus ratio ex illis nullo modo impediebatur. Constat igitur passiones secundum

seipsas non pugnare eum Ossietis virtutum.

634. Ad primum respondemus eum S. Thoma 33 animam

inne aegritudine laborare, ejuSque passiones esse morbos, eum hae carent moderatione rationis. 635. Ad secundum eoncedimus, malum eliam mediocre, malum esse: negamus autem, paSSioneS mediocritalem habentes, esse malas; medioeritas enim earum tonsistit in consormitate cum reeia ratione: nihil autem rectae rationi consorme est malum m raliter.

636. Ad tertium diei mus, limorem, nisi moderationem rectae

rationis excedat. non esse moralem aegritudinem, neque eine ignaviam quae semper conjuncta, est tum vilio contra reclam rati

nem. In virum ergo sortem, adeoque in eum qui revera sapiens est . non cadit ignavia, neque limiditas quae eum ignavia conjungitur ; potest tamen, imo et debet cadere moderatus timor: nam sicut ignaviae est, contra rationem timere , ubi limendum non est; ita non sorti ludinis, Sed audaciae contra rationem eM. non timere ubi est juste limendum. Justus ergo timor non opponitur sortitudini.

637. Ad quartum respondet S. Thomas 4ὶ : Illi qui ha-

, , bent virtutes purgati animi, sunt aliquo modo immunes a pas-

SEARCH

MENU NAVIGATION