장음표시 사용
411쪽
si oeeasio serat, seipsum e vita educere, si patriae stitieet et amicorum id exigant emolumenta; vel si nimio quis obnoxiussat dolori; vel sensuum de stiluatur usu; aut morbo laboret desperato l). Id facto exequutus suit Zeno Stoicae sectae parens. de quo ait Laertius 2 : Κο autem obiit. Cum abiret e schola.
offendit, distilumque perfregit. Manu vero terram feriens, dixiι illud
eae Niobe E ι, Ecce adsum, quid me voeas r continuoque se strangulans interiiι. Stoicos sequuti suere Circumcelliones Donatistae, ut diximus 33. Aecessit impius Auctor sJ St. nai. omnes exerens vires, ut Suicidium suadeat : contendit autem , hominem, si se ipsum occidat, nihil sacere adversus naturam, aut
Meletalem 4ὶ. Pulandorlius bin vero relatis sententiis eorum , qui varios exeipiunt casus si , in quibus mortem sibi quis possit adsciscere ait: isi haec nos quidem in medio relinquimus. Illud
;. manifestum est, eos, qui Vel Solo taedio molestiarum vitae hu- , , manae communium 7 , vel indignatione malorum , quae hu- manae ipsos societali non erubeseendos s8ὶ erant redditura, vel, , metu dolorum, queis fortiter toleratis exemplo suo prodesse, , aliis poterant 9 . vitam ultro abrumpunt, nullam ad serre pos- , , Se sat validam desen Sionem , quo minus in legem naturae pec- , , casSe sint censendi , , . Montes quius vero statuit l0 . sule idium apud Romanos fuisse educalionis effectum, procesSisseque eae e
; Iora est uni eum desperationis remedium; tunc stladiuι tantum amitas est. eteonsolator . qui infelιeibua lil reliquu3. ita is impius. qui omnia resert ad naturae
netessitatem, etiam ipsum sulcidium. Sane isilia et erat systematis tonseqnullo i nam qui millum Deum agnoscunt. nullam vitam futuram . uullam animae immortali talem.
lenti talemque reponunt unice in utilitate . et eorporis voluptatibus, ut omnes saetunt alliet i quid restat . nisi ut manus sibi injiciant. Si vitδ videatur eis infelix Desina. mus mirari sui eidii frequentiam in eiusmodi hominibus, qui videntur nati ad naturae opprobrium. IJ De jur. nati et gen. l. 2. e. 4. S ls. 69 casus exeepli. sunt l. si quis videat. se dei aeeps vieturum in opprobrium Dei. Quasi quis eaede sui ipsius. possit gloriam Dei Promoveret et non potius oleasio illudendi Delim ait a profanis accepta. 2. si mors praevideatur eertitudine moraliter ia-sallibili ab hoste inserenda eum erueiatu. et ignominia. Quae Sane omnibus tondemnais lis ad mortem praesertim suspendii, saeulla letu uant sibi manus inserendi. 3. ea sus ervandae pudieitiae. aut gravis peeeali vitandi. Quasi non possit pudieitia servari ineorde. etiamsi per vim violetur in eorpores aut quasi externae eaussae possint eoaere voluntatem ad peeeandi m. nos aut in ea sus Piisendornus in medio relinquit, sive dat euique potestatem id emetendi quod probabilius putaverit. II Quid si molestiae non essent communest Lie illim ne tune sui eiditim soret c8ὰ Quid etiam si molestiae quempiam redderent Soeietati erubescendum; v. g. si deeeelus. soro deberet tedere. aut si quis esset arguendus persidiae t 99 Quid si quis laniam in se non reperire i eonstantiam ad dolores fortiter i lerandos videtis. quam Diam ad sui cidi uin viam Pu lenitor Iliis aperuerit.
ι09 is Lib. l . eap. 12. Celle aelion eve a les Roma ins Eloit i esset de lla ducalion; is elle talloi l a leura nia mere de penser et a leuis eo ulumesi eliea lea Angloia elle
412쪽
rum cogitandi modo, et eonsuetudinibus si): sed apud Anglos effectum esse et jusdam insirmitatis s2ὶ . eι proprie pendere eae phys leo machinae statu, nullamque aliam habere caussam , con-jieique posse, defeetum consistere in Aliratione sueti nervet. In nota addit 3ὶ , instantialem , illam complicatam esse posse eum alia insirmitate, quam Seorbutum vocans. quae in aliquibus praesertim restionibus hominem furibundum reddit, sibique intolerabilem. Denique Samuel Cocceius s43 et ipse, ut Pulandor-ssus, rem in medio relinquit, atque ait: pro aulochiriae lieentia totidem esse a uetoritales alprmantium, quoι negantium 53.
.. est d une mala die. elle lient , t elat physique de la maehine . et est independant de tot te an ire tause. It y a apparente que e ' est ua dEsaiit de sille ration dii sue
19 Undenam hare ille gelvit Τ Si legisset Iaeobi Grutheri eruditnm opus de jure
Manium l. i. e. to restisset utique. in libria veterum Romanorum Ponti flealibus eat . tum siti a se r uom ieida sui insepultus abjiciatur. Seisset quoque. Tarquinium Priscum. reserente Plinio l. 36- e. 35. in Quirites qui eoneita nece sibi mortem adleiseebant. si a tuisse, ut eorpora eorum erilei hiis figerentur. a seris. et volneribus dilaceranda. Stis. et insuper. ex doctrina Stoi eorum, qua multi veteres icti imbuti erant. manasse, utrilus Pontilitatis fuerit elusus. et valida habita testamenta eorum . qui taedio vitae illam finiebant. Id si animadvertisset, abstinuisset l. 29. e. ls. a ei landa lege Antonini Pii, tr. de bonis eorum qui ante sententiam mortem sibi eonseiverunt. I i. 2. nam Antoninus Stoleus erat . ideoque Stoieorum favebat senientiae. Abstinui set etiam a verbis Taelli An n. lib. 6. Eorum . qui de 3e ualuebant humabantur eorpora. manebanι testamenis . pretium festinandi. Nam idem Taellus ih. paulo ante loquens de morte Asinii Galli. de quo diibita hali e . an sponte. vel nee essi late obiisset . ali t Consultus Caeser, an sepeliri sineret. non erubuit permittere Iilem Taeitus ib. innuit eaussam, quare mulli Romanorum manus sibi injiciebant. qnia Milieet multis insita erat Stoieorii m. vel Epie ureorum opinio. omnia volvi neeessitate immutabili; vel non initia nostri. non sinem. non stentque homines esse diis eu-τae. Consentitque Eusebius in Chron. ad Olim p. 172. ubi seribit. l. vel elium amatorio poeulo in furorem versum ... propria se manu intersteisse anno aetatis 43. naee verae ea ullsae erant. qnare multi apud Romanos sese exanimabant f 29 Pelo ex Montesquio. utrum Angliae elima posterioribus hisee temporibus sueril mutatum Minime sane. Cur ergo rarissima erant sui Idia in Anglia mim ibi vi- gehat catholiea Religio. frequentissima vero sunt ex quo, abjurata callioliea Religione. plurimi Anglorum in deismum. et allieismiam sunt prolapsi I 39 ,. Elle pontroit hien et re eompliqiiee avee Ie seorbut qui in riniit dan qnelis . . que pals rend Nn hom me hirrarre et insopori alite a liti-mhme . . Morbus Morbulis in tam multis regioniblis viget. multque eo tam pertinaei laborant. nt nullo sanari remedio possunt. Quare tantum in Anglia produeit trucem illum pilaelum Montesquio eons nat Auelor syst. nat. lnt. eit. nn l. 8S. . . r.e finitide, inquit. e l. dit n. lrs commvn en. . Angle terre . doni te elimal porte les havllens h la me laneolle. Ceux qui se suent en. . ee pays soni qualinfla de Lunatiques; lour mala die ne paroti pas plus blamatile quele tran pori an eervea ii ... Sui idium dicitur esse eommunissimum in Anglia. oujus
elima habitatores ad melancholiam durit Oui reipsos ibi interimunt, habentur tamquam Lunatiei; et eorum morbus non est mostis notandus , quam insania
videte, ut sibi mnino respondent istitis modi homines. Non negamus pos e qltandoque uitidium e se et ellam insaniae i sed quod insania laborent omnes Angli qui manus sibi inserunt violenta si id foret prohandum. De illis qui deis ae sunt, aut athel. Te hemens suspicio exstat in eontrarium.
413쪽
830. Videtur autem sui eidium quandoque lieera l. quia Vetus Testamentum exempla ejus suppeditat in Sa insone, Saule, Elea raro, et naria qui seipsos oleiderunt. In Nova Lege Christus . Dominus seipsu in oecidit, mortuus est enim, quia ipse voluit. Ingens quoque suit Martyrum numerus. qui se obtulerunt suppli-eio. et sibi voluntariam intulere mortem ). Idem dieendum de poenitentibus, qui per voluntarias sui eastigationes, sese paulatim eoniae erunt s2 . 83 l. ll. Fas est homini se dare alteri in servitutem, ut die tum est 3ὶ. Ergo et las erit seipsum vita privave. 832. lli. Lie et ex earitale mortem suam permittere, V. gr. alteri eo needere tabulam ad evadendum naufragium. Lieet quoque mortem sibi optare. I ieet item damnato ad supplicium scalas ascendere, parare jugulum. epotare venenum. Licet insuper inservire laborantibus peste. Lieet damnato ad mortem , non sugere. habita opportunitate fugiendi. Licet damnato ut fame pereat, non comedere cibos. si apponantnr. Licet in extrema necessitate alteri cedere tanteum panem, et fame perire. Hi autem omnes mortem sibi eonsei seunt.
833. IV. Homo non amat suum esse, nisi ut sit felix. Si ergo sit infelix, non tenetur amare suum esse; ideoque Seipsum eidere d) potest. Audit enim naturae voeem. quae dat impunitatem hoe ipso; quod in statum eonjicit vivendi misere. Prop. I. Suieidium numquam Iieel, II. nisi jubente Deo. lII.
OrιO autem mortis perieula se eaeponere licet dumtaetat pro Dei honore, eι spirituali prorimi utilitate, saluteque. lV., Mutilatio vero membrorum potest tantum esse licita, si necessaria sil ad eonservationem totius.
peeeat in se, in societatem, in Deum. In se quidem . quia ex Iege naturae tenetur amare, et conservare seipsum, ut demonstratum est 63: qui autem necem sibi consei scit, non c0n Servat.
sed destruit seipsum. In societatem vero, quia quilibet si vis est
det ne autem Coreelut in medio, ut Pulandor sitis, relinquere lirentiam aul hirtae. Nam si totidem sunt Doetores amrmantes. quot negantes, probabilitas saltem ex iriniageea stat aeqvaliter pro ni eaque sententia. Qvinam vero sunt illi Anetores negantea soleidii lie puliam praeter Stoleos. et sana lieos Donalistas. et inereuntos Epicureor flJ S. Allianas ins la Apol. refert, nonnullas virgines Alexandrinas , ut ab Arianis verent . egisse se praeeipites tu puteos. s. Augustinus l. i. de ei v. t. 26. narrat. quasdam loeminal se in numen proleeis e. ae paterentve ea litatis laeturam. De S Apollonia refert Elisohius Hist. l. s. e. M. se ultro in rogum eonjecisse. De allia vide Palladium uis . Lausi eae e. ibo. 2I Ila oblitit Avetor yst. nat. loe. ei l. not. 8ι. sed tam multo ante sibi ob
414쪽
pars societatis : unam quaeque autem pars est propter tolum : quare qui seipsum interficit, injuriam irrogat societati, quam uno . eive privat l . Denique in Deum. qui solus est dominus vllae . quae est donum ab eo acceptum. Suicidium ergo numquam: potest esse licitum. 836. Prop. 2. p. Cum homo. Deo jubente, sibi vitam eripit, non ipse sibi, sed Deus, qui est vitae dominus eripit vitam. Si eut ergo Abrahamus immolans silium suum, non erat homi et dii reus, quia Dei exequebatur sussum, per quod Deus ipse transtulerat in Abrahamum dominium, quod habebat in vitam lilii; ita qui instinctu Spiritus Saneti, Sibi vitam praeriperet, non esset sui ei dii reus; exequeretur enim praeceptum Dei habentis jus in ejus vitam. Hunc tamen instinctum Deus nonnisi rarissime quibus
dam Sanetis inspiravit, ad sui Nominis, ac Religionis gloriam; illumque miraculis eonfirmavit. Quare sibi ipsis illudunt sanati ei
ly II uJusee rationis vim eludere se posse eredit pselido Mara baudias loe . eit. geri. bens. patium uniens hominem societati. esse eonditionale . et reeiproeum , suppositi se illeel mul vis utilitatibus inter hominem. et societatem. ut ipse homo hene sit. quod est vine ulum uniens hominem foetet alia ideoque fit tale vinculum frangatur. propterea quod homo in foete tale non potest bene esse . tollitur paetum inter ipsum. et 1 rietatem . reditque ejus libertas. neque proinde ex gnicidio ulla foetetati irrogatae inivria. M sertim sophisma. Principio negamu illud paelvm reeiproeum. et conditiona in ei nam posita Metalitate hominis. quae est ex ipsa natura. paelum inter ipsum. et foeteiatem est absolutum, ut sellieet oeieta 1 leneatur prospieere hono euiusque membri . ipsius et ite societalis i et quodlibet membrum teneatur eurare honum tommune eiusdem societalis i qua in re nulla est tonditio, sed obligatio ni rimque est absoluta. Si eul enim sotietas absolute a debilo deneeret. nisi prospiteret bono membrorum . ita quoque membrtim ab olute desse it . nisi prospietat hono tommuni ineletatis. uula auis em bono adversatur suieidium. quod privat ineletalem eivei mulloqne magis eidem bono adversatiar sui eidii doctrina, quae si eommunis fieret. vergeret in gravissimum sotietatis damnum. D inde lihi nam gentium reperiet ne foetetas. quae niuit etiret de singulis membris Chi in aerita illa est i nulla enim exstat Respubliea, quae non multa saltem minis iret singulis, ut . si velint . bene sitit. rion transitur ergo saltem omnino vinentum uniens hominem societati. atque adeo nee tollitur paelum. Oui ergo se ne- eat , paelum frangit, quo lenebatur eurare bonum eommune societatis, quod eonnatue ex bono singuloriam membrorum tolletlivo. Animadversione autem valde digna sunt . quae ibid. Implissimns homo seribit adeommovendos populos in legitimas Potestate i is Rien, inquit. de plus utile que d ia-- spirer aux liommes le mεpris de la mort ... Si tes hommes era ignotent molns laia mort . iis ne serotent ni es laves . ni stiperstillet x. . . Les deo iis de i hom me serotent.. pilis-hardiment soli lenus... et la turannie fieroit 1 lamat vannie des nations i ta la... ehel ἡ a nonrrit. et la era in te la perpsitne ... Nihil est utitiua quam hominibus inspirare eontemptum mortis. Si homines minus parerent mortem. non essent ne que manet a. neque ruperstiliori. Iura hominum rarent audaeius depensa. et tinrannia jamdiu a nationibus mulares. Pusillanimitas eam nutrit, et melus eam
reddit perpetuam. Quid hoe est alind . qnam homines eoneitare ad seditiones adve sus publieas Polestales , quas tyrannicas ille voeat . quia superglitionem . noe est. veram Religionem in subieetis populis protegunt. ae fovent Hie est ineredulitatis meis lus , quam qnam nemo sit intredulis umidior a nam utique ob mortis limorem. nomen plerumqne eel .nt smim , et elaneulum impios edunt libros . ementito Raepe Autlciris
nomine. ae toto typorum. Si vero sibi violentas inservat manus, id non satiunt ob mortis c0alemplum. sed ex desperalistata sutore,
415쪽
quidam mortem sibi inserentes vano praetextu di 'ini instinetus si . . 836. Prob. 3. p. Unusquisque debet Deum super omnia diligere, et spirituale bonum proximi praeserre bono proprio comporali: ita enim exigit ordo caritatis 2 . Quisque etiam ut Beipublieae membrum debet eonferre quod potest ad ejus conservationem 3 . Si ergo necessitas postulet, licite potest quis, imo aliquando tenetur, sese mortis periculo eliam serio exponere pro
Dei gloria id . pro utilitate spirituali proximi 5 , et pro Reipu
blicae salute 63. Praeter hos ea sus, velle se periculo mortis exponere . illicitum est . et quaedam sui ei dii speei es t 73. 837. Denique prob. postrema pars ratione S. Thomae 8 . Quod libet membrum humani eorporis est propter totum. Sicut ergo nemini licet amputare membrum, si sit toti utile, ita si membrum aliquod sit putre, ac toti noxium, lieet ipsum amputare, ne totum pereat; si tam ea nulla alia ratione salus lolius eorporis haberi possit 9 . 838. Ad primum respondemus. Atque ad Samsonem quod attinet, necesse omnino est, ipsum exeusare; quippe Apostolus lebr. I l. v. 32. eum retulit inter justos. Sic autem eum excussat
S. Augustinus l03. quod non aliter seipsum eum hostibus ruina domus oppressit. nisi quia Spiritus latenter hoe juseraι, quirer illum miracula faciebaι l l . ita eum excusat etiam S. Thomas i 27; colligiturque ex ipsa Samsonis oratione dud. 16. v. 28. Inroeato Domino ait: Domine Deus. memento mei, et redde mihi nunc sortitudinem pristinam , Deus meus, ut ulcis ear me de hostii S. Angn tinns l. t. de civ. e. 26. .. cum . inquit . De iis liabet . seqne iubere.. gine' ullis amhagibus intimat. quis obedientiam in trimen vocet y. . . Qui erς audit... non litere se Oeeidere, satiat. si iussit ei lias non ite ei lassa tontemnere. Tantum δε modo videat. utrum divina iussio nullo ni tet interlo ... II vide S. Thomam 2. 2. q. 26. a. 3. et . S. 3y vide. arl. 3. eit. 49 sie Fidei Praecones Evangelium anni ne iando et linteis nationi hii . non suum ieite . sed magna eum laude sese exponi ni morti 1 per lento tempor per peril in nisi quam tamen debent deetinare quoad possunt Oee ullando se . vel etiam fugiendo. nisi aeterna fidelitim salus perielitetur. IJ Tempore pestis . lenenlue Paroelii. nisi per alios po sint . per seipsos miniis trare saeramenta infirmis peste laborantibus. etiamsi perieulum mortis si beant. Aliis autem Sacerdotibus liellum est . idem subire perieulum pro spirituali eorum infirmo. rum 1alute. 69 Lleel naulis se eommillere mari etiam eum vitae perieulo ob tempostales quae saepe ae eidunt i id enim eonfert ad publieam bonum. Milites vero lenentur inhello propriam vitam periento exponere ad Reipt hblieae defensionem. Τὸ Qui per erapulam, ebrietatem. sibidinem. vitae suae eoaretant termino , sitiei- dii rei sunt. ι81 2. 2. q. 65 a. i.
iam . multoque mini 1 propter tan ram eem.
416쪽
tibus mei l . Addi potest eum nostro Victoria n, sam sonem:
qui munus Iudi eis gerebat in populo Israel, potuisse exitium inis ferre hostibus suis etiam eum certo discrimine vitae suae , non ex intentione eam perdendi, quam servare optasset, si potuisset, quemadmodum Dux belli hostes invadens potest se certo mortis diserimini eommittere quin intendat se ipsum interficere. 839. Aliter dieendum est de Saule . qui erat a Deo repro-halus; ideoque non oportet eum a culpa liberare. Porro l. neg. 3 l. deseribitur caussa, eur Saul se gladio suo interfecerit, nimirum ne inimi et ejus illuderent ei. Quare erravit Clericus 3 , et eum eo Ptilandorsius 43, in elinantes ad Saulem a sui eidio exeusandum, putantesque eum resipuisse. Et licet David laudaverit Saulem 2. Beg. l. et e. 2. gratias egerit viris labes Galaad. qnod
Saulem sepelierint; eisque benedielionem ad preeatus fuerit a Deo. id iamen feeit non in sui ei dii commendationem, sed propter Begiam Saulis dignitatem. 840. De Eleagaro filio Satira idem die endum . lle de Samsone, erat enim unus ex militibus, qui dimicabant sub Iuda ua-eabaeo; quare licitum ei fuit oecidere elephantem, in eujus excelsa turri putavit esse Regem , quamvis ex casu elephantis oceidendus ipse esse l. Si eut miles non est sui eidii reus . cum praesidium hostium expugnat, licet praevideat inde moriem suam fi
cusant. Atque Augustinus quidem copiose de Razia seribit. eujus exemplo abutebantur Circumcelliones Donatistarum, ut se ipsos
842. Ad id quod Pseudo-Mira haud us addit de Christo Domino , quod se occiderit, jampridein responderat S. Thomas 73.
Quaerens enim, utrum Christus fueriι ab alio oecisus, an a Se- ipso. Dieendum , inqui ι. quod aliquid potest esse caussa alicu- ,, jus esseclus duplieiter. Uno modo direele ad illum agendo, et , , hoc modo persequulores Christi eum occiderunt . . . Alio modo , , dicitur aliquis caussa alicujus indireele, quia non impedit. eum impedire possit. , . Et hoc modo ipse Christus suit eaus- ,. Sa suae passioni S. et mortis; poterat enim suam passionem, , et mortem impedire . . . Quia ergo anima Christi non repulit, , a pr0prio eorpore nocumentum illatum . sed voluit, quod na- , . iura corporalis illi noe umento succumberet, dieitur suam anisti Putat Maseoxius eum Clerieo. iii saetiam a Samsone suis se studio vinditiae. pr plereaque suisse a Deo punitum. Si de vindicta privata loquuntur, in Apostolum petistant, qui Samsonem inter Sanctos refert. 22 la Releel. de Homi ei dis a. 37. t 3ν n e. l 2. l. Reg. sive od Samuel. 2. 49 I.M. eli. 53 l. . 2. t n. Gaudent. uu, a. M. 1qq.
417쪽
tium incredulorum eruditio, Osten lare tamquam nova invenia , ea quae jam sua sali seu Di antiquitate. 843. De Martyribus . qui se voluntarie obtulerunt supplicio, sic habeat pseudo-Mirabaudiis : eos numqua in Ecclesiam Catholicam agnovisse pro veris Martyribus, si nulla ipsis praesin suit justa sese offerendi caussa si in Talis autem justa caussa erat. l. Si quis fidem ejuraverat . permittebatur enim ei. ut tyrannum adiret 2ὶ. 2. si quis credebat, tibiali 0 ne Sua vel posse inlideles retrahere ab idololatria, tot fideles trepidantes, in fidei consessione
confirmare 33. 3. si per spontaneam oblationem averti puterat ingens aliquod malum in si deles, et Ecclesiam 43. 4. si quis sponte se offerebat impulsu Spiritus Sancti. ut de iis Martyribus credendum est, quos Ecclesia Callioli ea culti. inducta ex miraculis, quibus Deus confirmavit veritatem illius iustinctus 53. 844. Quod ad Poeni lentes pertinet, qui per caruis castigationes paulatim se conficiunt, audiendus est S. Tliomas 6ὶ . qui conςlanti
in ore sno , Sane lorum Patrum doctrinae in Risiens , praesertim S.
dilectio Dei est sicut sinis, jejunia autetia et vigiliae et alia
, , exercilia corporalia non quaeruntur tamquam sinis, quia Sieul, , dicitur ad Rom. 14. Non est Regnum Dei esca, et polus; sed . , adhibentur tamquam necessaria ad sinem, id est ad di mandas, . concupiscentias carnis. secundum illud Apostoli l. ad Cor. 9., , Castisto corpus meum , et in servitutem redigo. Et ideo latitus - , , modi sunt adhibenda cum quadam mensura rationis, ut scilicet
. . concupiscentia devitetur . et natura non ex linguatur. Secundum, , illud ad nn m. 12. Erhibeatis corp0ra restra hostiam virentem ;, . et postea subdit, Rationabile obsequium vestrum. Si vero aliquis., in lan tu in virtutem naturae debilitet per sejunia, et 3igilias, el, , alia hujusmodi, quod non sufficiat debita opera exeqtri , pula, , Praedicator praedicare, Doctor docere, Canior ea n lare, et sic., de aliis . absque dubio peccat A.
845. Ad secundum responsio patet ex dictis 93; ostendimus
Sponian a ad Mari r in in oblatio, absqne legitima tans a ni m quam probalas l. vide Acta Proton illaria S. Cypriani M. et ejusdem Cypriant Epist. 83. Vido ollam Epist. Beelesiae Smyrnonsis il Martyrio S. Polycarpi. et S. Angri linum l. s. enn can. den in m. n. ιο. et in Breviento Collat. eum Donatistis collat. 3. dira c. 13. isti vide s Cypriani in in Epist. ad Antonianum s3ι confer Lusubium in l. de uarlyr. Palaestinae. et S. Basilinui M in Oral cles cordio Martyr .it; vide Baronitim ad an. 3lo. vhi agit ue S, Petro Alex. et Nariantenum Orol. 3. libi loqui lue de S. Mareo Arethusio Epistopo ι et S. Etilogium l. e. up mor. Sanet. e. ε ibi Adea lue Bese dictus xlv. de Canon. Sanct. l. 3. e. 16. et Cata. De in D,ε . pro AS Perpetua. et Felieitate. et Card. Noris ii in nisi . Donalistarum. ιεν Quod lib. I. ait. 18. t ι Eri l. 4. ad Rnstitum.
418쪽
en in . hominem esse duminum Suae libertatis civilis, ut eam possit profundere ex justa caussa, praesertim ob vitae conservati nem : non est autem dominus vitae. 846. Ad tertium die imus . non te ueri quempiam mortem Suam permittere. ut salvetur ita corporalis proximi , nisi serva in ordine earitatis li: scilicet si vita propria corporalis sil impendenda in salutem spii ilualem proximi, et in bonum commune B ei publicae , aut Personae cujuspiam . quae nece, saria sit ad eon Ser an dum ejusdem Reipublicae commune hi num. 847. Licet autem cuique optare mortem. non ut a seipso inserendam. neque ad evadendas miseria' hujus v ilae; sed quem
admodum optabat Apostolus, cum ad Philip l. v. 23. scribebat: desiderium habens dissolci, et esse cum Christo. Super quae verba S. Thomas tra): in homine. inquit, duplex est motus, naturae scilicet , et gratiae. Naturae ad non moriendum . . . et , , gratiae quam suggerit carita S, quae movet ad dilectionem, , Dei, et proximi. Hic assectus ad dilectionem Dei mo et, ut , , Simus cum Chri Sto. , . 848. Licet quoque ad supplicium damnato scalas ascendere. et jugulum praebere: haec enim nun directe pertinet ad sui internecionem, quam carnifex ex equitur, Sed ad exequutionem justitiae a legitima Potestate injunctae, eui nou potest reus licite innira die ere. Non videtur autem ipsi licere venenum epotare. si ad tale genus mortis sit condemnatus; ita enim directe enncurreret ad sui neeem: quod est illicitum. Qua etiam ratione damnato, ut fame pereat, non licet abstinere a cibis . si apponantur, ut docet S. Thumas s3). Lie et vero damnato ad mortem , non sugete . etiamsi posSit . quia non tenetur se subtrahe te ordinationi justitiae 4 . Denique non ite ei fame perire in extrema nee essitate , nisi ob sa lutem spiritualem proximi, vel ad salvandam vitam personae, cui necessario sue currendum sit ex ordine cari latis. 849. Ad quartum jam pridem re ponderat S. Thomas o . non litere homini ibi vitam eripere , etiam uι quaslibet miserias pra senti titae evadat. quia ultimum malorum hujus vitae . et ma-aime terribile, est mors. Et ideo inferre sibi mortem ad alias hujus vitae miserias en et dendus. est majus matum assumere ad minoris mali vitalionem. Quod sane est agere contra rationem. Di rectius aute in ad sophisma pseudo-Mirabalidi respondentes, dicimus, nihil posse in seli eius esse, quam non esse: nam qui adhuc est, hoc saltem bonum habet . quod est: habere antem aliquod bonum, non est omnimoda in selieilas, qualis est illius qui non est. uos ipso igitur, quod homo amat esse, ut sit felix, sequitur. non posse sibi eripere esse, quo erepto, summum malum, et inse-
419쪽
lieitatem incurreret. Quis autem dixerit, homini etiam inter maximas calamitates, nullam eqse eujuscumque selieitalis spem ; Mhoe ipqum quod est, aliquod bonum est, quod habet a natura Numquam ergo natura impunitatem homini concedit consciscendi sibi mortem. quicumque sit status ninere vivendi, in quem sit homo conjectus: nec potest natura impunitatem illam concedere.
quae est contra ipsam naturam . cum Rit contra rationem
850. Ad quintum respondemus, praeceptum de propria vita servanda, a nemine umqtiam puli isse in vicibiliter ignorari; est enim lumine naturae notum. De Catiane praeclare S. Augustinus lὶ: Si turpe erat sub ictoria Caesaris vivere, cur auctor, , hujus turpidinis Caluin pater silio su ii, quem de Caesaris beni-
., gnitale omnia sperare praecepit; cur non et illum secuin coe -- git ad mortem y . . . Quid est ergo , nisi quod silium quantum ., amavit, cui paret a Caesare et speravit, et voluit, lautum glo- , , riae ipsius Caesaris, ne ab illo etiam sibi parceretur , ut ipse is Caesar dixisse sertur, invidit ; aut, ut aliquid nos initius dica- , , mus, erubuit, ,r Non sunt igitur sortes, sed Imbee ille . qui sibi vitam eripiunt ad vitanda mal/ poenalia. , . Non ebl inquilo S. Thomas 2), vera sortitudo, Sed magis quaedam mollitieso animi non valentis mala poenalia Susti uere,,.
rarum homo leneatur seipsum perficere. 85l. Persectionis euram adjnngimus curae eonservationis: non enim perstet possumus . nisi halvi simus. iam vero supra diximus 3ὶ. Wolfianum principium de euranda propria animi. et eorpori Apersectione, a verilale non abhorrere. Si recte intelligatur : ipsu inque ad mentem Volsi intellectum, sustus fortasse quam erat neeesse, impugna Vimus. Nunc ergo de vera sui persectisne, quam eurare homo debet. eo inpendio est agendum. 852. Videtur autem humo non teneri ad se persciendum. 3. quia opera persecti unis . Sunt opera consilii. Nemo autem tenetur ad opera consilii; alioquin ea essent opera praecepti. 853. lI. Potior hominis persectio eonsistit is iis quae ad animam pertinent, atque inter baec eminent ea quae perlinent ad intel- leetum . eum intellectus sit persectior voluntate. Ad intelleetum autem pertinent scientiae. Si ergo humo teneretur ad seipsum perstetendum. teneretur etiam ad scientias eo inparandas: quod salsum est; neque enim ullum tale ex Stat naturae praeceptum. 854. . lli. Virtutes etiam pertinent ad hominis persectionem.
420쪽
Sed non omnes homines tenentur ad omnes actus virtutum. Ergo nec tenentur ait se perficiendum. Prop. Unusquisque tenetur omnino se perficere comparando ea quae necessaria sunt ad veram felicitatem absoliι te eonsequen-uam : in reliquis nullum ea tat praeceptum.
855. Prob. ex S. Thoma l . Unumquodque dieitur perseelum. prout allingit proprium linem. qui ebi ultima rei persectio. vera autem hominis selicitas est ultimus flnis, ideoque ultima hominis persectio. Quidquid ergo necessarium est ad veram se licitatem absolute eonsequendam , pertinet ad perseelionem, quam
homo debet omnino comparare; ea vero quae non sunt absolute necessaria ad illum sinem adsequendum, non tenetur homo ex neres, ita te comparare, quamquam ad ejus persectionem pertinere, id Eantur.' 856. Veta antem hominis selieilas est solus Deus. eiusque ebntemplatin ut demonstratum est 23. Oportet igitur, ni homo se ad talem se licitatem consequendam disponat comparando Dei cognitionem. Et quia Deus, ut reele ait S. Augustinus 3), se manifestat sive per creaturas, sive per Se ipsum ς curaudulia est, ut omni meliori quo possumus modo, Deum cognoscamus. In eugno- seendis autem divinis rebus numqtlam a veritate recedemus, si
Callioli eae Religionis, quae ut ostendimus i 4 , Sola vera est, documenta seelahimur. Quilibet ergo in iis quae de Deo eognoscenda proponit Catholica religio tamquam necessaria necessitate medii, et praeeepli ad salutem consequendam, instrui omnino debΡt. 857. Porro divinorum eognitio sterilis esse non debet, sed voluntatem promovere ad Dei amorem. Persectio igitur homi uis specialiter attenditur secundum caritalem , quae nos unit Deo lamquam ultimo sint, et verae nostrae selieitati. Caritas vero prinei paliter respicit Deum, secundario autem nos ipsos, et proximum, ni nos, et proximum diligamus propter Deum. Quaecumque igitur ita pertinent ad caritatem, ni sine ipsis caritas haberi non possit , uti sunt o iunia praecepta, etiam ea, quae respiciunt torporis nostri salutem , et incolumitatem; et onera , quae unicuique in- eum huni pro statuum diversitate, ea pertinent ad absolutam hominis persectionem. Universi ergo virtutum actus qui neeessarii fiant ad removenda ea quae sunt contraria caritati , sine quibus earitas haberi non potest, necessario requiruntur ad hominis persectin-nem. Cetera vero quae ordinantur ad removenda impedimenti aetii