장음표시 사용
321쪽
ad nos tam leviter attinet nobis elle debet si observationum ab ipsa jam factarum possimus fieri participes.
Multos Anatomiae operam navare utile est cum istam cognoscere sit utiliiIimum , cumque ad cognitioncs nobis utilissimas consequendas nos adspirare consentaneum sit. Iis quae aliquid fe- Iicitati nostrae conferre ; aut infirmitates & aerumnas nostras levare valent , animum adiungere debemus. At verb totas noctes det,erspicillis pendere ad deprehendendum in coelis aliquam macuam aut novum aliquem planetam , valetudine sua de tempore misere abuti, ac res suas negligere ad sedulo invisenda astra , & ad mensurandum ipsbrum sitsis& magnitudines; quid est nisi . penitus oblivisci sortis suae praesentis dc futurae .
Nec est quod quis opponat id fieri ut illius qui ingentia hareformavit objecta magnitudo cognoscatur ; minimus culex Dei potentiam Sc sapientiam iis qui animalculum illud attente & s posito praeiudicio ex illius parvitate nato considerant, luculentius manifestat omnibus Astronomorum circa coelos cognitionibus. Homines tamen ad id conditi non sunt ut culices considerent. Nec probamus illorum laborem qui desudarunt ut nos docerent sormam pediculorum, uniuscuiusque speciei animalium , variasque vermium in muscas Sc papiliones transformationes. His per otium animum oblectare licet, at homines nisi calamitatum suarum sensa destituti, in his tempus terere non debent. Dei de sui ipsbrum cognitioni perpetub incumbere debent;& seriam dare operam ut sese ab erroribus, praeiudiciis, alia tibus, ad peccatum propensionibus expediant , veritatesque sibi maxime necessarias anxie disquirere eetenim illi maximo praediti sunt iudicio qui scientias omnium selidistimas accuratius quaerunt. Praecipua caiisa quae homines in salsa studia coniicit , in eo sita est , quod id eam Eruditi cognitionibus vanis & inanibus alligaverint , cum contra illam ideam cognitionibus soliadis 3c necessariis alligare debuissent. Ubi enim quis eruditi nem ambit, &polymathiae spirita agitatur , quaenam scientiae sive ut honeste vivat, suevi ingenium excolat ipsi necessariae sint parum stllicitus est. Ad eos tantum animum advertit qui apud homines eruditi audiunt,& quo pacto istam consequuti fuerint famam. Cum omnes scientiae selidissimae Sc maxime necessariae sint satis vulgares, in eos qui illas postident nec admirationem nec venerationem mo veni ; Vulgaria enim quantumvis egregia & mirabilia in se sint sine admiratione tamen dc sina attentione videntur. Qui igitur docti Quadera cupiunt scientus necessariis recto vitae regimini & iudieio
princiundo parum animum aluciunt. Scicntiae viae istam scientiarum
322쪽
rum ideam quam sibi finxerunt in ipsis non excitant. Illae enim scientiae non sunt eaedem quas in aliis mirati sunt, quasque alios in se mirari cuperent. Evangeli uni de Ethica Christiana res sint nimis familiares & vulgares. Nonnullas voces quae apud Philosophos antiquos vclPoetas Graecos occurrunt Critice eXpendere malunt. Idiomata ac ea praeci e quae apud populares silos inusitata simi, ut Arabicum& Rabbinicum , ipsis valde arrident & studio suo digna videntur Si Scripturam Sacram legant, id ei mente non faciunt, ut in illi S.λReligionem & pietatem distrant. Chronologiae , Geographiae, MGrammaticae difficultates ipses totos occupant. Illarum cognitio num vehementius cupiunt cognitione veritatum salutarium Evan- selii. Scientiae quam in aliis stulte mirati sunt, quam stulti in iis sine dubio mirabuntur posscssores este volunt. Pariter cognitiones naturae utilis limas parum quaerunt, sed minus vulgares. Anatomia ipsis exilior videtur , sublimio est Astronomia. Experimenta ordinaria ipsorum applicatione parum digna videntur , sed experimenta illa rara & admirabilia quibus erudiri non possumus, accuratissime observant. Historias ignotillimas & antiquistimas tenere gloriantur Principum suorum nunc regnantium genealogiam ignorant , dum hominum a quater mille annis defunctorum genealogias curiosὲ rimantur : historias sui temporis vulgatistinias disicere negligunt , dum fabulas & figmenta Poetarum accurate scire conantur. Suos ipsorum cognatos non cognoscunt; at si id ab ipsis exigas , multas congerent authoritates quibus probent talem civem Romanum cum Imperatore assinitate iuni tum fuisse;&aliasmilia. Nomina vcst mentorum quae usum obtinuerunt & nunc obtianent in suci sieculo vix caliciat, dum in vestimentis quibus olim utebantur Graeci & Romani cognoscendis desudant. Animalia in patria sua Deciuentiora vix norunt , nec tamen multos annos in- si mere dubitabunt in componendis ingentibus voluminibus de animalibus in Bibliis Sacris desgnatis , ut terminorum incognitorum significationem se sagacitis aliis esse ascquutos ostendant.
Eiusmodi liber authori & doctis a quibus lcgitur in deliciis et , quippe qui Graecis , Hebraicis, Arabicis , &e. citationibus Rabbinorum aliorumque Authorum obscurorum & inusitatorum vanitati Aut horis ipsius S stultae Lcchoirm curiositati indulget, qui se quoque aliis docti cres cxistimabunt , quando sex est e vocabula in scriptura quihus sex aut aliquid smilc dcsgnetur audacter
Ipsorum patriae aut etiam urbis topographia ipsos fugit, dum
323쪽
perpeti ab in tabulis Geo raphicis veteris Graeciae , Italiae, Gallia. Tum Juli j Caesaris tempore , consulen is occupantur, aut anxiὲ
quaerunt vicos & plateas veteris Ron ae. I ia est. torti x, in Cuir sapius, a fora eos;remant in v lem umere. Urbis suae vias ignorant ac cirea
inutilia se se incassum agitant. I eges & ritus locorum in quibus degunt igias ra in ' , at vero iuri Antiquo , legibus duodecim tabularum , ritibus Lacedaemciniorum aut Sinensium vel statutis Indorum accurate cogi stetiadi I angi e .student. Denique omnia Tara, extraordinaria, remota & aliis incognita scire volunt, quia
prae ingeni j perturbatione idea eruditionis hisce omnibus perperam alligarunt. Ut doctus quis liabeatur , tussicit ipsum nosse quae alii iignorant: licet veritates pulcherrimae & maximi: necessariae ipsum lagerent. Verum cquidem est cognitionem illorum omnium Maliorum simi luim, dici scientiam, eruditionem, doctrinam, sic voluit usus ; sed scientia quaedam est qucae iuxta Scripturam nihil est praeter stultitiam dc vanitatem. Doctrina stultorum fituit,. Spiritum Sanctum qui in sacris codicibus tot elogiis ornat scietitiam, quicquam in huiusce falsae scientiae de qua supra loquutus sum, gratiam dixisse nondum animadverti.
I. De desiderio , quo homines docti videri cupiunt. I I. De
i orum Uerisus. I.' immoderata cupido eriaditionem adipistendi ignaros saepe em R. 40Miris Iciat homines, desiderium illud quo docti vi ieii cupiunt ipsos
ηρι ρο ' modb ist naros facit, sed mentem ipsis evcrtere videtur. In- .viunc numera enim iunt. 'uI tensum communem ana: ttunt : dum supra illum sese extollere satagunt, quique nihil praeter ineptias effutiunt, dum paradoxa duntaxat proferre volunt. Ab omnibu cogitationibus vulgaribus, eo consilio Vt ingenij rari & cxtraordinari j famam consequantur , ita recedunt ', ut revera ipsorum contilium prosi ere cedat, quippe nunquam suae stupore, aut potius sine maximo contemptsi audiuntur. Cum admiratione nonnunquam cernuntur, chm ad aliquam dignitatem qua veluti inuolutitur, tantum genio &cruditione supra caeteros eminere,quantum natalibus dc dignita lepraecollere creduntur.
324쪽
etur. Sed cum contemptusepius conspiciuntur, lirimis insani non raro habentur, cum propius examinantur , cumque sua dignitate hominum oculis non cripiuntur.
Docti falso sic dicti quid sint in I. ibris suis & in colloquiis fami- Iiaribus manifestb arguunt. Aliquid ea de re dicero forsata abs re
Sicut prae superbia δc cupidine famae stii dia sunt amplexi, statim Ir. atque alicui colloquio intersunt eos do siderium illud praecellentiae D.& ambitio agitat & effert. Sese interdum ita sublimes ferunt ut ori δωνυ aliorum oculis eripiantur , ac ipsi ubi fuit saepius nesciant. Supra Dotis
auditor es non eminere eorumque captum non excedere tanta ve-rum.
rentur sollicitudine, ut sicceseant si se alios assequi sentiant. Si ab ipsis ut aliquid dilucident flagitus stomachantur , & ad minimam ob-je tionem stupri bar aut horitatis Sc gravitatis speciem induunt. De Dique tam nova inusitata , sed jimul tam absurda proserunt , ut sapietit illi mi adstantium risuin vix tenere possint, dum alij perculsi obstupescunt. Ubi primus deserbuit aestus si quis ea praeditus fuerit animi conis stantia & fortitudine ut ipso tum dictis non emotus fuerit, eosque
errorum suorum moneat ; erroribus tamen illis praelia te adhaerent. Illorum quos primo obstupefecerunt habitin externo ipsi obstupefiunt,tot approbatorum quos per impressionem persuaserunt conspectus, ipsos veluti repercussis etiam convincit; aut si non convincat, animos fallem satis inflat ut errores suos mordicus defendere decernant. Superbia ipsos palinodiam cantare vetat. Aliquam rationem qua se tutentur semper quariunt. Immb tanto impetu tant - que animi contentione nunquam loquuntur quam quum non habent quid dicant. Iniuriam sibi fieri , ac se sit sique deque haberi credunt , si inui atque aliquid ad ipsi, rum dicta reponis ; immbquo obiectiones validiores & 1ectiores sunt eo vehementius ipse tum iram 8c superbiam prCvocant. Optima ratio quibus veritas postit adversus eos defendi non es disputatio ; etenim satius est ipsis & nobis illos in erroribus relinquere quam ipsorum odium movere. Ipsorum cor non est sauciandum dum mentem volumus sanare , chm vulnera cordis vulneribus mentis sint pei iculosiora ; praeterquam quod quandoque res est cum viro re vera Docto qui sorsan a nobis ideo duntaxat sperni posset, quia ipsius cogitata non perciperemus. Quapropter ab iis qui sic decisve loquuntur impetrandum est, ut distin te, quantum in ipsis est, mentem suam aperiant ; utque in eadem rites persiste lues a terminis obscuris & aequivocis abstiti eant.
325쪽
Tum si vera sint eruditione ornati ex ipserum dictis aliquid percipitur emolumenti. At vero si nihil praeter sapiant eruditionem ipsi propriis suis verbis sese iugulabunt , nec aliis nisi
sibimet culpam istius confusionis impucare merito poterunt. Immb aliquid forte utilitatis atque etiam oblectationis cx ipse rumcolloquiis percipietur; si demum aliorum ineptiis desectari liceat dum ipsis remedium afferre contendimus. Vertim quod caeteris Ionge antiquius est, hoc pacto cavebitur ne debiles qui doctos illos falso sic dictos prius admirabundi audiebant , ipsorum errori niamia summissione sese mancirent. Istud enim sedulo animadvertendum est. Cum stultorum aut eorum qui mechanice per sensibilem impie litonem aguntur numerus longe maior sit numero corΗm quibus ingcirium est acre, quique ratione sola parsuaderi sese sinunt ; quando aliquis inter illiuscemodi doctos de aliqua re loquitHr,& sententiam profert decisivam , semper longe plures sunt qui in ipsius verba nullo admisso examine iurent, quam qui ipsi dissidat sed ista et tismodi docti falso sic dicti a cogitationibus vulgaribus quantum pote est recedunt , ad id moti tam desiderio reperiendi aliquem antagonistam quem male excipiant ut gloriae suae hoc pacto velificemur , qtram spiritu vertiginis aut etiam animo contradicendi; ipsorum decisones ut plurimum sent salis aut obscurae ; dc raro a quoquam audiuntur quin eum statim in aliquem iniiciant errorem Jam autem ratio lita aliorum errores aut opinionum soliditatem agnoscendi di isticultate non caret. Idque quia non modo falsi docti universalem rerum omnium affectant cognitionem : omnes
penu homines illo laborant vitio; ad ij praecipue qui studio Sc Authorum lectioni incubuerunt. Qui inter ipses obsequentissmi sunt atque etiam sapienti ili mi aliorum sententiam apud seipsos reveraspernentes specie tenus attentos se tantummodo praebcnt,dum exeoru oculis facile colligi potest ipses quodlibet aliud cogitare,ipserumque animum iis quae dicuntur prorsiis neglectis , tantum versari circa ea quae nobis probanda sibi sumpserunt. Quod mutuas confabulationes saepe reddit molestas. Quemadmodum enim nihil Gavius nobis videtur , null6que pacto niajori possumus affici honore quam si quis nostras assequatur rationes, opinionesque probet; ita nihil est quod displiceat magis quam ubi aliquem eas non ca pere , immh ut eas capiat nequidem curare videmus. Etenim quis vllam ex colloquio cum statuis voluptatem posset percipere, praecipue cum statuae illae ideo tantum sint statuae res pecta nostri quia sunt qui nos non magni faciuiit ii , Sc nobis auidere non curant; famam suam aliorum contamptu tabilire tan
326쪽
ilim solliciti. Certe si homines rite audire & rite lespondere nos.
sent, colloquia mutua non modb serent iucundisi ima, versi in etiam utilissima. At viceversa dum quisque doctus audire gestit, nihil ex colloquiis praeter praeiudicatas opiniones dc logo machias resultat; Chalitas interdum laeditur, veritas verb nunquam ferian Iucem prodit. Verum errores in quos falsi docti inter mutua colloquia incidunt , omni non carent excusatione; in ipsorum gratiam dicere possumus parum attentionis ut plurimum aiserri iis quae in istis colloquiis familiaribus vltro citr5que dicuntur. Immb viri quibus iudicium est accurati stimum tum ineptias cepe proferunt; nec omnia sua vel ba colligenda uisita pertendunt, ut Scaligcii & Perronij dicta suere collecta. Istae excusationes sunt equidem legitimae, nec repugnamus erroribus tum temporis admissis ignosci posse: in istis confabulationibus loquendi necessitas incumbit ; atque dies sint quandoque nefasti quibus bene cogitare penes nos non est ; ad id semper non si1-mus dispositi ut bene cogitemus & bene loquamur ; ac cepe tanta
sunt temporis angustiae, vi minima nubecula aut brevillima mentis
distractio vircs ingeni j rectissimi in absurditates 'ridiculas implicet. Sed si errores quos falli docti in confabulationibus admittunt excusatione digni videantur ; saltem crrores quos in libris suis
postquam serio lunt' meditati perpetrant omni carent excusatione ;praecipue si sint frequentes, nulloque salis grano condiantur. Etenim quum quis malum composilit librum , hinc sit ut complures homines in illo legendo tempus male terant , in eosdem errores in quos author incidit ipsi incidant, ac multos alios ex iis etiam deducant. Quod sine maximo dispendio fieri nequit. Sed quamvis qui malum, aut solum inutilem componunt librum gravius peccent quam vuIgb putatur , tamen ob illud peccatum ipses mercede potiuS quam poena affici videas. Sunt enim crimina in quae homines non animadvertunt , siue quia constetudine invaluerunt illa crimina, sive quia plerique piar diti non sint animo satis firmo ut reos quos se peritiores existiniant dMn nare su-
Authores plerunque habentur homines rari & cxtraordinarij ac
supra caeteros maxime eminentes ; re Verentia igi rur non Vcro c n-tem tu & poena excipiuntur. Itaque V crisimile non est homine . cise unquam erecturos tribunal ad excutiendos Sc damnandos libi os qui Tationi corrumpendae tantum inserviunt.
Idcircis nunquam spei andum est Rempublicam lit crarum prudentius rcgi poste caetcris Rubuspublicis, quia tiomiliabus coii stat
327쪽
llon secus ac caeterae. Immo satius est ut ab errore quisque possit facilius expediri, majore concedi libertatem in Repti blica literarum quam in ceteris , ubi novitas est semper periculosissima. Si enim iis qui studiis incumbunt libertas tolleretur , statue omneS no ita-tcs indiscrimulatim e X plodeae litur , hoc pacto homines in siris eris
Nequis it: icur succenseat quhd multa in Reipublicae literarum
regimine replesiendam , quodque ostendere nitor celebrcs illos viros quos caeteri ob profundam cruditionem toti demirantur,
revera nihil aliud esse ut plurimum quam homines vanos , & supui bos iudicio & omni vera scientia destitutos. De iis sic loquiicia cor ne impost crum quisquam ipsorum iudiciis temerat tu allcn-
III. tiatur, dc erIOIrs sequatur. Vanitatis , levitatis . cu ignorantiae argumenta ex ipso se' rum ope tibi: s manifesta de raro niuntur. Si enim eo animo illa quis expendat, ut de iis iuxta sensus communis lumina iudicet , nulla erga Authores praeoccupatus existimatione ξ, cerre nullo negotio' comperiet pleraque ipsorum coepta in studiis esse fructus vanitatis omni iudicio destitutae : ipsosque ad id non colli inare ut iudicium suum excolant , mill tb minus ut cordis sui motus regant & D'm- . perent, sed duntaxat ut alios perstringant , ipsisque doctiores ha
Atque hane ob causam, ut jam dictum est, de rebus insilitis , &extraordinariis tantum agunt, terminis inusitatis Zcobseletis duntaxat utuntur. Lingu1 sisi vernacula raro loquuntur utpoth nimis
vulgari, nec in Latinitate simplicitatem, claritatem dc facilitatemquχrunt l, non loquuntur enim ut intelligantur, sed ut loquantur& loquendo admirationem sibi concilient. Rebus quae vitae recte instituendae possunt in servire raro incumbunt ; id ipsis vulgare Dimis videtur, aliis enim aut etiam sibimetipsis utiles esse non curant, solam eruditionis famam asscctantes. Quae proserunt nullo argumento probant, aut si aliqua proserant,argumenta illa sunt ita aenigmatica αλαταλε-ra, ut nec ab aliis nec ab ipsis concipi pos sint. Nullas habent rationes claras ; ac si haberent illas non pro- . ferrent. Istae rationes scilicet mentem non obstupefaciunt , simpliciores & usitatiores videntur, eas quisque assequi potest. Authoriatates potius afferunt quibus opiniones suas probent aut probare singant , saepe enim avi horitates quibus utuntur nihil probant quoad lensum , probant tantlim quia Graeco aut Arabico idiomate leguntur. Sed de ipserum citationibus loqui forsan abs re non erit, ut sa-eilius intelligarii r quonam sint iudicio.
Falsam eruditione ac polyniathiae duntaxat spiritum frequentem citationis Diqiligod by Cooste
328쪽
tionis usum qui hactenus Vi ait atque , etiamnum viget apud nonnullos doctos , introducere potuisse evidenter patere mihi videtur. Etenim Authores qui passim longos aliorum aut horum locos citent reperire dissicile non est, quamvis nul- Iam ipsos citandi legitimam habeant causam ; silve quia quae dicunt ita clara sunt ut nulla praebatione indigea iit ; sive quia ita abstrusia sunt ut autorum quos citant authoritate probari non posissint, quippe quae ab istis et i .am authoribus ignorarentur ; live tandem quia loci quos citant nihil ad ipse tum orationis ornamentulo
conserre possunt. Ingentem ex Author e Graeco at thoritatem qua aercim elle pellucidum probetur afferre ridiculum est , quia id neminem stigit. Ineptum pariter est authoritate Aristotelis uti ad probandum elle intelligentias quae coelos movent, quia scilicet id Aristoteles ii osterion poterat. Aut denique linguas exoticas, adagia Arabica & Persica libris Gallicis aut Latinis ad omnium usu na comparatis in terserere absurdum est , quia eiust nodi citationes istis libris ornamento esse neutiquam potiant aut saltem ornamenta illa sunt inepta Sc intempestiua quae apud multos ludibrio sunt, ic perpaucis utilia esse queunt, Attamen plerique eorum qui docti habere gestiunt huiuscemodi citationibus ita delectantur , ut nonnullas etiam idiomate quod 4psi non intelligunt proferre non crubescant utque omnem mn veant lapidem, qub locum Arabicum quem vix pollant legere , libris . . quere pollint. Itaque nullituri desudant ut propositi a ratione alieni comporcs fiant , quia scilicet hoc pacto vanitati suae faciunt satis, ac stula rum existimationem sibi demerentur. Alio insuper vitio haud exiguo laborat: parum scilicet Gllieiti sentsi ip os cana Llectione quadam ac iudicio legere credas, is sis si inicit limultos ac praecipue obicuros ut doctim es existimentiar, raros Sc ingentis pret ij, ut ipsis nihil deesse pateat pravos & impios ac probis exosos libros legitis credantur ; eodem fui educti mimo quo homines illi qui se crimina perpetialia gloriantur quae alii pernetrate non audent. Unde fit ut libros carissimo , rarisJimos, vetustis .imo ς & obscuriis m. s citare malind , quam magis vulgares Acintellectu faciliores; librosque de Astrologia , de Callaba II , de arto Magica agentes quam bonos libros , quia, scilicet, non attendunt lectionem eodem modo se habeIe quo mutua inter lio minus col- Io quia : ipsesque proinde in id stud cruduberu , ut bonos libros &iii tellectu faciles non Verb nialos Sc obicuros Ieguiu videan
Quia iliadmodum enim is mente emotus cise videretur qui lio -
329쪽
minum quos sine interprete intulligere iton datur,consortium quae reret , dum alio modo ea quae ab ipsis docentur accipere postet: Ita libros dumtaxat , qui suae dictionario intelligi nequeunt i gere , dum eadem in libi is intellestu facilioribus edisci possunt,ridae ulum est. Ac quemadmodum qui impiorum societatem quaereret manifestam animi perturbationem ostenderet ta qui malorum librorum lcctione gauciet, misi festam arguit cordis corruptionem. At non sine superbia prorsus intolerabili quis se libros legisse iactaret quos tamen nunquam legit ; qubd quidem non raro contingit. Sciat euim qui annos triginta nati plus malorum librorum in suis operi us citant quam per inulta secula legere potuissent, alios tamen a id inducere vellent ut credant se illos libros accuratillime legisse. Sed plerorunque Doctorum libri dictionariorum ope duntaxat compositi fuerunt ; ac saepissime nihil aliud legerunt quam indices librorum quos laudant,aut quosdam locos communes
ex variis authoribus excerpi S.
Haec sigillatim tra stare & cxemplis probare non audemus ne homines supercilioses & iracundos quales esse selent falsi docti ad iram provocemus ; iniuriis enim Graece & Arabice evomitis non delectamur. Praeterquamquδd specialibus argumentis supradicta probare & illustrare inutile est ; quia ea est hominis indoles vemnita in aliis carpenda iacili negotio reperiat & multis quae iam dicta sunt adaptet. Iliterim se se vano illo magnitudinis phantas. mate, quantum libuerit, pascant ε, ac sese mutub laudibus quas nos ipsis denegavimus cumulent. Jam forte eis in ista tam dulei &grata conditione plus fatis molasti fuimus.
Momodo propensio hominum versus dignitates se divitias eos
in errorem iniiciat. DIgnitatibus ac divitiis non secus ac virtute & scientia da
quibus mox, supra caeteros praecipue evehimur. Harum enim possestione ens nosti iam majus seri & --ευειν αν acquirere videtur. Adeo vi amoro quo erga nosmet ferimur ad divitias & dignitates dissuse , pauci sint qui versus illas aliquatenhs non propcndeant. Jam paucis explicemus quomodo propensiones istae impediant quominus Veritatem inveniamus , nosque in mendacium Mesrorem iniiciant.
330쪽
Multum temporis , laboris, assiduitatis & attentionIs opus esse ad assequendum veritates complexas, multis dissicultatibus intricatas, & a multis principiis dependentes, jam tape demonstravi: Hine iudicare pronum est viros in muniis publicis versantes , qui multis praesunt, magnis impediuntur negotiis , ac dignitatum, aedivitiarum desiderio flagrant , parum idoneos esse ad istarum veritatum indagationem, ac circa res omnes dissiciles in errorem sepe cadere, dum de illis iudicare satagunt. . i. Quia partam temporis ad veritatis investigationem impe
a. Ista investigatione ut plurimPm parum delectantur.3. Quia ad attentionem oppidb parum apti sunt ; quoniam mentis eorum capacitas innumeris rerum quas optant & quibus etiam inviti detinentur ideis penitus distringitur. . Quia omnia se scire arbitrantur , ae vix credere queunt eos qui inus inferiores sint , ipsis rectius sentire. Quaedam facta ab iis discere equidem sustinent, at vero veritates selidas & necensarias ab illis edoceri recusant , & si eorum sententiam impugnea
vel erroris arguas,stomachantur.
Quia in omnibus ipserum phantasmatibus quantumlibet absurdis ipsis palpari vulgue solent, & quia qui contrariu sentiunt licet veritates indubitatas defendant ludibrio esse consueverunt Nepe
ob indigna aulicorum lc. stipatorum blandimenta in erroribus suis& in salsa qua erga seipsos ducuntur existimatione sese confirmant; ae de omnibus temere & confidenter iudicandi tua sibi ve
6. mia solis sere notionibus sensibiIibus , ad colloquia o dinaria & ad hominum existimationem fovendam aptioribus , quam ideae purae & absttactae meutis quae inserviunt veritati re tegendae, insistunt. . Quia qui aliquam dignitatem ambiunt , aliorum captui, quantum in ipsis est,sese accommodare conantur , quoniain nihil est quod invidiam & odium hominum magis moveat quam Vbi uis opiniones insolitas habere existimatur. Eos qui fortunae veli
cantur veritates abditas possa retegere rarum est ε, Sed si quas retegant illas saepe deserunt quia ipsorum commodis ossici utar, & quia veritatum illarum propugnatio partim eonvenit cum gloriae cupiditate. Iniustitiae favendum siepe est ad M gistratum consequendum,pietas solida & extraordinaria , Beneficiis seu muneribus Ecclesiasticis saeph arcet ; generosusque veritatis amor a Cathedris in quibus ala veritas doceri debet non rarb amovet.