장음표시 사용
451쪽
tet perpendiculares, quia omnia stantia, seu erecta , videre assiles
a Ut igitur, habeatur objectum simplex, distinctum, secum, adiis
aptum ut facile imaginationem subeat, ae per eonsequens ut mente wddat attentam, Sc evidentiam in veritatibus quas investigat conserinvet, ut, inquam, tale habeatur objectum judicare facile est, omnes magnitudines quas consideramus reserendas esse ad smplices superficies, lineis, & angulis rectis terminatas, ut sunt quadrata perfecta, & aliae figurae rectangulae, ves ad simplices lineas rectas. Imrum nim figurarum natura facilius cognoscitur. Ceterum res omnes Marum cognitio investigatur per lineas & figuras Geometricas posse exprimi hie non pertendimus. Μu Ita sene quae huic regulae nec possunt nee debent adaptari. Exempli gratia, cognitio Dei omnipotentis, infinite justi, a quo omnia omiramod, pendent, qui creaturis suis felicitatem pollicetur, ea lege atque ditione ut ipsius mandatis obediant , haec, inquam, cognitio prin-eipium est totius Ethices h & ex illo innumerae possunt deduci certae & indubitatae consequentiae ; hoc tamen prineipium istaeque consequentiae lineis & figuris Geometricis exprimi nequeunt. Innumerae pariter notiones Pnysicae quarum ope, plurimas veritates evidenter cogito scimus lineis determinari & repraesentari nequaquam possunt..i A tamen permulta hoc Geometrico modo posse & examinari: de addisci fatendum est. Illo itaque uti semper utile es quia usit 11-perato imaginationis, per hanc methodum , adhibito mens attentioni assuefit, & quia quae hac ratione discuntur, clarius demonstrata. videntur, & facilius memoriae tenentur. Auxilium quod ex Geometria petitur ad conservandam mentis a tentionem sensibus tribuere potuissem : Veriun Geometriam ad imaginatumem potius pertinere quam acuensus existimavi, quamvis lineaentit aliquid sensibile. mibus de causis id egerim hie referret - mutile satis foret, id enim nullius usu esset, nisi ut Ordinem a mei insit adictis observatum lectori aporobarem , quod essentiale non, sest. De Arithmetiea quoque& e Algebra non sum loquutus, quia1 numeri, & literae Alphabetieae, quibus istae utuntur scientiae , non: . tam conserunt ad attentionem mentis augendam , quam ad ipsius; extendendam capacitatem, ut Capite sequenti sumus explicaturi. Haec sunt auxilia generalia quibus mens attentior reddi potestia Nulla alia nobis suppetunt, praeter ipsam voluntatem attendendi. de qua hie sermo non habetur, supponimus enim eos qui student, at
tendere velle ad ea quae student. 1
mlta tamen alia siuit auxilia specialia, propria quibusilam homi-- nibus; ut certaici potMN cibi genera, quaedam loca , quae dam corporis dupositio sti & alia cura. quae luisque sibi magisten
452쪽
essa debet, propriam consulendo experientiam. Imaginati: is dispositio est examinanda post cibum sumptum, & attendendurip qudinam conservent, aut dissipent mentis attentionem. Quod circa id generalius dici potest, huc redit, usum, scilicet, moderatum alia mentorum quet multos faciunt spiritus animales, esse aptis limum ad augendam attentionem mentis, M vim imaginationis languidi.
De modis augendi extensionem γ capacitatem mentis.
Arithmeticam , in Alaebram ad id omnino neces rias esse.
ARbitrandum prima fronte non est posse unquam verὲ augeri
capacitatem & extensionem mentis. Mens humana est, ut ita loquar, quantitas determinata , dc certa quidam cogitationis por- , tio; mens majorem acquirere nequit extensionem, seu capacitatem - '
ea quam habet; nec inflatur, nec Uctenditur, ut liquores, & m talIa inflari & extendi creduntur. Denique magis non percipit hoc tempore quam illo. Id equidem experientiae repugnare videtur. Saepe de multis o jectis cogitamus, saepe verbde unico, immo saepe nos nihil cogitare dicimus. Attamen si attendatur cogitationem esse menti id quod extensio est cori ori, manifestb patebit, qubd quemadmodum corpus non potest esse rever1 magis extensum hoc tempore, quam illo, ita si res aequa judicij lance perpendatur, mens nunquam potest plus cogitare uno tempore quam alio, sive plurima percipiat o -μ ha, sive unicum , imm5 etiam tempore quo nos nihil cogitare sserimus.. Vertim causa cur credamus nos plus cogitare certo quodam tem re quam alio, ex eo oritur, quod satis non distinguamus inter percipere confuse, & percipere distincte. Certe plus requiritur c gitationis, vel capacitas cogitandi debet esse plenior, ad percipiendas multas res distincte , quam ad unicam percipiendam ; sed non plus requiritur cogitationis ad percipienda multa confuse, quam ad . unicam rem distincte percipiendam. Itaque plus non est cogitationis vi mente ubi de multis rebus cogitat, quam ubi de unica:
cum si de unica cisuet illam longe clarius percipiat, quam quum
453쪽
Observandum enim est unicam simplicem perceptionem tantum quandoque includere cogitationis , seu tantum implere capacitatem mentis, quantum judicium, inamb ratiocinium compleXum , quandoquidem experientia docet, perceptionem simplicem, sed vividam, claram, & evidentem unius duntaxat rei, nos aeque applicare dc occupare, ac ratiocinium complexum, Vel perceptio obscura, & co fusa multarum relationum inter multas res. Qu)madmodum enim tantum aut etiam plus est sensus in vita
sensibili objecti alicujus quod prae manibus habeo, oculis cominus dispicio,& accurate examino, quam in vis si ingentis planitiei quam negligenter & secure oberrans circumspicio; ita ut claritas 3c distinctio sensationis quam habeo de illo objecto oculis meis proximo,
compenset extensionem sensus confusi multarum rerum quas in planitie securus video; . Pariter, visus mentis circa unicum objectum interdum adeo vividus, & distinctus est, ut tantum , aut etiam plus includat cogitationis, quam visus relationum quae sunt inter
Equidem qαandoque contiuit ut cogitare nobis videamur de unica re, quam tamen vis possumus capere, eum e contra alio te
pore rem illam, multasque alias cum ipsa quam facillime capiamus. Atque his adduisti causis memi majorem esse eogitandi cap
citatem certo quodam tempor quam alio arbitramur, verum nos
hallucinarie visus est C uisa cur quibusdam temporibus res facillimaS aegre ramen concipimus , ex eo non oritur qubd cogitatio mentis, vel ipsius ad cogitandum eapacitas fit imminuta, sed quiae haec capaeitas aliqua sentatione vivida doloris, aut Voluptatis , aut ingenti numero sensationum debilium & obscurarum, quae stiip rem quendam gignunt , occupatur ; nam stupor ut plurimum aliun de non procedit quam ex sensu eonfuse plurimarum rerum. aelibet cerae portio unam quidem figuram valde distinctam potest suscipere; sed duas. suseipere nequit quin una abalteri eonfundatur pnam eodem tempore perfecte rotunda, &persecte quadrata esse non potest; si denique mille recipiat figuras,earum nulla erit distincta.Jam autem si ii Iacerae portio proprias figuras suas posset cognoscere, scire tamen nequiret quanam terminaretur figura, si earum numerus aequo major esset. De mente nostra res non secus se habet, cum ipsius capacitas innumeris impletur modificationibus, eas distincte percipere nequit, quia eas separatim non sentitia Itaque se nihil sentiro autumat. Dolorem, voluptatem, lueem, senos , sapores se sentire
dicere nequit ; horum omnium nihil distincte sentit, lises his omniabus confuse assiciatur.
Sed licet supponeremus mentem non submitti motui confuso Minordinato spirisuum animalium; ipsamque a corpore ita abstrahi iaut ipsius cogitationes a corporis motibus nequaquam penderentῖ,
454쪽
posset tamen evenire ut quaedam certo temnore facilius caperemus quam alio, capacitate mentis nostrae nullatenus tamcn imminuta,
rei aucta. Tunc enim de alijs rebus speciatim, vel in genere de ente 'indeterminato cogitaremus.
Idea generalis infiniti est inseparabilis a mente, ipsiusque ea pacμtatem omninb occupat, cum de re aliqua speciali non cogitat. Dum enim dicimus nos nihil cogitare, hinc concludendum non est nos non cogitare ad ideam illam generalem , sed duntaxat nos ad nihil speciale cogitare. Certe si idea illa mentem nostram non impleret, de rebus quibuslibet cogitare non possemus, ut id tamen possumus; etenim de rebus plane ignotis cogitari nequit. Jam autem si idea illa menti praesentior non adesset, ubi nihil cogitare nobis videmur, quam quum de aliqua re speciatim cogitamus, aeque facile ad rem quamlibet prolubitu cogitaremus, ubi veritati cuipiam speciali strenue incumbimus, quam quum nulli rei speciatim animum appellimus, quod experientiae repugnat. Nam, exempli gratia, quum Geometricae propositioni fortiter incumbimus, de rebus quibuilibet eadem facilitate cogitare non possumus, aequando nulla occupamur speciali cogitatione. Itaque eb magis cogitamus ad ens generale & infinitum,qub minus cogitamus ad entia specialia Sc finita; atque ita semper
tantumdem cogitatur uno tem Imre quam alio.
Non potest igitur augeri mentis capacitas, illam , ut ira dicam, inflando, ipsique plus realitatis communicando, sed tantummodo illa industrie utendo ; quod apprime sitimithmeticae & Algebrae ope. Istae enim scientiae rationem docent, ita eontrahendi ideas, easque eo ordine considerandi ut mens quamvis parva praedita capacitate , istarum scientiarum ope, Veritates maxime complexas, quaeque prima fronte Videntur a καταλο τυ, possit tamen ea-pere. Sed res a principio sunt resumendae, ut soliditis & clarius
Veritas nihil aliud est quam reIatio reaIis, sive qqualitatis sive
in qualitatis. Falsitas nihil aliud est quam neg-o Veritatis , aut re latio falsa & imaginaria. Veritas est, id quod est : falsitas verb noin est, aut si mavis, est id quod non est. Ubi relationes quae revera sunt videmus, nunquam fallimur; quia ubi videmus veritatem, nunquam fallimur. At clim judicamus , nos videre quasdam relationes, quae tamen non stat, tunc fallimur, tunc enim sallitatem videmus, videmus id quod non est, seu potilis nihil videmus. Qui videt relationem aequalitatis inter bis duo & quatuor, ille Videt veritatem quia videt aequalitatis relationem, quae revera est sicut illam videro Pariter quicunque videt relationem inaequalitatis inter bis duo dc quinque , videt veritatem, quia videt relationem inaequalitatis quae:
roveri est. At qui judicat se videre relationem aequalitatis inter bis. Et e s
455쪽
ados, ille fallitur, quia videt, vel potius quia se videre putat rei Monem aequalitatis quae non est. Veritates igitur nihil sunt quam relationes, & cognitio veritatum nihil est quam cognitio relationum. Sed falsitates nihil sunt, &cognitio falsitatis, aut cognitio falsa, est cognitio eorum quae non sunt, si id dici possit l, cum enim id quod non est cognosci nequeat nisi relate ad id quod est, non cognoscit
Tot falsitatum genera possunt distingui quot veritatum. Et sicut relationes sunt triplicis generis, ideae ad aliam ideam , rei ad ideam suam, aut ideae ad rem ruam, denique rei ad aliam rem, pariter veritates sunt & falsitates trium generum. Sunt inter ideas, inter res& ipsarum ideas, & inter res tantummodo. Verum est bis a. esse μ aluim est bis duo esse 1. Hla sunt veritas & falsitas inter ideas. Verum est unum existere solam, falsum est duos esse: hie sunt veritas falsitas inter res & ipsarum ideas; verum est denique , terram Luna esse majorem ε, & falsum Solem esse terra minorem ε, hic sunt veritas & falsitas inter res tantummodb.
Ex tribus illis veritatum speciebus; quae sunt inter ideas, aeter nae sunt & immutabiles. & propter ipsarum immutabilitatem sunt
etiam regulae & mensurae caeterarum: omnis enim regula, aut om
nis mensura debet esse immutabilis. Et hanc ob causam in Arithm tici, Algebra &Geometria solae istae eonsiderantur veritares, quia istae scienti e generales includunt omnes suentias particulares & ea
rum sunt regulae. Omnes relationes, vel omnes veritates quae sunt inter res creatas, vel inter ideas & res creatas obnoxiae sunt mutationi cujus omnis creatura capax est. Solae veritates quae sunt inter
irostras ideas & Ens summum, sunt immutabiles, ut relationes quae sunt inter solas ideas , quia Deus mutationi obnoxius non est, non
secus ac ideae quas includit. - r
j Hi est Fbd nullas veritates solo mentis exercitio retegere conemur, praeter veritates quae sunt inter ideas. Sensibus enim penEsemper utimur ad alias detegendas. Ut rerum existentiae certior fiamus manibus & oculis utimur, ut & ad cognoscendas earum relationes aequalitatis aut inaequalitatis. Solarum idearum, mens potest cognoscere relationes sine erroris perlaulo & sine sensuum usu. Sed non modbest relatio inter ideas, sed etiam inter relationes quae sunt inter ideas , inter relationes relationum idearum , ac denique inter conjunctiones multarum relationum , & inter relationes con junctionum illarum relationum & sic in infinitum. Geometrae veri tatem simplicem, hoc est, relationem unius ideae iniqgrae ad aliam ,
Telationem . ada. vel ad bis A. vocant ininum Geometruor aut simpliciter ratianran; namqueexcestu aut defectus ideae, vel, ut terminis usitatis utar, excessus aut desectus magnitudinis non est proprie ramtio, ut ilec excessus auia cinis aequales, sunt rationes aequales. Ubi
456쪽
Heae aut magnitudines sunt aequales, tunc est ratio aequalitatis ; ubi sint inaequales, ratio est inaequalitatis. Relatio quae est inter relationes magnitudinum , hoe est, Inter rationes vocatur, quia est relatio composta : ratio quae est inter rationem 6. ad &-α est ratio composita. Et quum rationes componentes sunt aequales , haec ratio composita dicitur proportio seu ratio dur ara. Ratio quae est inter rationem 3. ad & rationem s. ad 3. est proportio, quia duae istae rationes sunt aequales. 'Jam autem observandum est omnes relationes aut omnes rationes , tum simplices, tum compositas esse veras magnitudines, & i' fiam terminum magnitudinu esse terminum relativum qui aliquam relationem necessarib designat. Quippe nihil magnum est per te, & sine
relatione ad aliud, praeter infinitum , aut unitatem. Immb omnes numeri integri aeque sunt relationes & rationes, ac numeri fracti, aut
numeri comparati cum alio, vel divis per alium; quamvis id possibnon animadverti, quia isti numeri integri possunt exprimi per unis eum numerum arithmeticum , exempli gratia, vel I est aequb
non exprimitur, sed subintelligitur, nam numerus integer est relatio vel ratio, aeque ac 2 aur,ctim numerus L aequalis si istis
- Cum .igitur omnis magnitudo sit relatio, aut omnis relatio magnitudo, omnes relationes numeris arithmetieis exprimi, ει signis imaginationi repraesentari posse evidenter patet. Clini itaque omnes veritates nihil sint quam reIationes; ut accurate cognoscamus omnes veritates , tum simplices, tu eompositas , sufficit nos acturate cognoscere omnes earum relationes, tum simplices, tum compositas. Duplicis sunt generis, ut jam dictum est ;Hlationes aequalitatis & relationes inaequalitatis. Omnes relati nes aequalitatis similes esse constat 3 itaque simul ae cognoscimus rem unam esse aequalem alteri cognitae, illius relatio vel ratio, aeeurat, cognoscitur. Sed de inaequalitate res secus se habet; notum est tu iam esse majorem decempeda, & minosem mille deeempedis , iutius tamen turris magnitudo, & ratio ad unam deeempedam accurate non cognoscitur. Ut res inter se comparentur,vel potisis , ut resariones inaequalit
ala accurath pollimus metiri, opus est mensura justa & exactL; opus: est idea simplici & infinit. intelligibili mensura universali et quae uapollit rebus quibuslibet accommodari. Haec mensura est unitasia Hac inui .-possumus metisita sine uia nihil quicquam a -
457쪽
curath 'eo osci potest. Sed cum omnes numeri ex unitatibus duntaxat conitent, jam evidens est sine ideis numerorum & sine ratione
di modo comparandi & metiendi has ideas, hoe est, sine Arithmetie1 nullum posse fieri progressum in cognitione veritatum complexarum lIdea , seu relationes inter ideas, uno verbo , magnitudines cum possint esse majores di minores alijs magnitudinibus, non possunt redindi aequales nisi per plus & minus quae componantur ex unitate toties repetita , quoties necesse erit. Itaque per solam additionem aut subiastractionem unitatis, & partium unitatis ubi divisa concipitur
possumus achurate metiri omnes magnitudines, & omnes cognose re veritates. Jam autem inter omnes scientias Arithmetica & praecipue Algebra solae possunt nos ad id instituere ut dextere, evidenter, dc cum miro capacitatis ingenij temperamento istas operationes facere possimus. Istae igitur duae scientiae solae eam menti communicant persectionem & extensionem, cujus capax est. Cum per eas solas omnes retegantur Veritates quae accurat. possunt eognosci. Nam Geometria vulgaris imaginationis perfectioni magis consere quam mentis, & veritatibus, quae hujus scientiae ope reteguntur, tanta non semper est evidentia quam Geometrae vulgo putant. Existia mant, exempli gratia, se expreississe quarundam magnitudinum va-1orem, ubi probaverunt illas magnitudines aequales esse quibusdam lineis, quae subtenduntur angulis rectis quorum latera accurate cognita sunt, aut alijs lineis, aliqua exsectionibus conicis determi-xistis. Sed illos hallucinari manifestum est ; nam illae subtensae, exempli gratia, ipsae sunt incognitae. Accuratius cognoscitur V 8, vel V 1 o. quam linea quam imaginamur aut quae describitur super charta, ut subtendatur angulo recto, euius latera singula sunt 1, vel - cujus unum latus est 1. alterum verb saltem cognostimus V 8 quam proxime aecedere ad 3, & V ao esse dca circiter : Ac certis quia busdam regulis ad veram illarum magnitudinem in infinitum possu- iamus accedere; quod si eb pervenire nequeamus, id ex eo fit quod
mens infinitum capere nequeat. Sed confusam tantiim habemus ideam magnitudinis subtentarum , immbut exprimantur recurrendum est ad Vs. vel U. in. Itaque eonstructiones Geometricae quibus utuntur ad exprimendos valores quantitatum incognitarum, ad moderandam imaginationem, & ad detegendas relationes aut Veritatea
quaesitas .utiliores sunt quam ad mentem ipsam regendam. Sed quia imaginationis quam mentis um longὲ magis deis ctamur, plarique Geometriam Arithmeticae & Algebrae anteponunt. e manifesto pateat Arithmeticam & Algebram esse etiam Logi eam retegendae oritati, & extendendae , quantum id fieri potest,
458쪽
mentIs eapacitati utilissimam; Quaedam circa istarum se entiarum regulas observare sussiciet. Omnes veritates nihil aliud csse quam reIationes, simplicissimam relationem & accura illimὸ cognitam esse relationem aequalitatis ; ab ea incipiendam esse mensuram aliarum relationum ut accuratam inaequalitatis assequamur ideam; inens ram qua uti debemus, esse unitatem; illamque esse addendam vel tollendam quoties necesse est, ad metiendum excessum aut desectum inaequalitatis harum magnitudinum; modb dictum est. Hinc liquido patet omnes operationes, quae possunt conferre ad deprehendendas relationes aequalitatis, nihil esse praeter additiones& subtractiones; additiones magnitudinum ad aequandas magnitudines; additiones relationum ad aequandas relationes; vel ad magnitudines secundum proportionem disponendas; denique additi nem relationum relationum ad aequandas relationes relationum, vel adimagnitudines disponendas secundum proportionem composuam. Ut 4. aequentur cum a. addendum est 2. ad 2. aut tollendum a. de
quatuor, aut denique addenda est unitas ad a. & tollenda de 4. Id
Ut aequetur relatio aut ratio 8. ad 2. rationi 6. ad addendum non est s. ada; nec tollendum ab 8. ita ut excessus unius numeri supra alium aequalis sit cum s. qui est excessiis numeri 6. supra hoc pacto enim duntaxat adderentur, &aequarentur magnitudines simplices. Primo, videndum est quaenam sit quantitas relationis 8. ad i. vel quid
valeat - & reperietur dividendo S. per a , exponentem hujus rationis esse ψ. vel aequari numero A. Pariter videndum est quaenam sie quantitas rationis c. ad& reperitur aequalis numero χ. Hoc pacto
Iiquet hasce duas rationes, aequales esse numero A. & - numerae et 3 t .a,tantum disserre numero χ.ut itaque aequari possint; potest numero in adhuc addi numerus - aequalis numero a. Sie enim habebitur quae erit ratio aequalis rationi -- vel potest ex ratione tolli ratio P aequalis numero a. sic enim habebuur- quae erit ratio aequalis 6 6 srationi vel denique addetur unitas numero & tolletur ab se enim habebitur & - quae sunt relationes aequales, nam s. ostad s. sicut 6. ad A.
459쪽
Denique, ut cognoscatur quantitas inaequalitatis , inter ter tiones quae oriuntur, altera ex ratione composiua, Vel eX ratione rationum i L ad & . ad I; altera Verb ex ratione composita , aut ratione rationum S. ad 1, &2. ad I; eadem insistendum est viar Pri-mb quantitas rationis 12.ad ,.den latur per . vel 4- est exponens ratic-
his in. ad est rationis ad L ; & exponens rationis quae est inter exponentes & s. est a Secundb exponens rationis 8. ad
1. est 4. 3c rationis 1 ad L est 2; & exponens exponentium & a. est 1. Denique inaequalitas inter rationes quae oriuntur ex rationibus rationum, est disserentia inter &2. hoc est, Ergo si adda
xire rationi rationum i 2. ad,& 3. ad 1, vel ii tollantur de ratione aliarum ratio aum 8. ad x & a. ad I , aequantur istae rationes rati num , & efficiunt proportionem componianu Itaque possumus uti additionibus de substractionibus ad aequandas magnitudines & e rum rationes, tum simplices, tum eomplexas, &ad assequendam Meam accuratam quantitatis inaequalitatis quae est inter ipsas. Huhipi nonum & dmi--m, tum simplicium, tum compositarum usus equidem obtinet, sed illae, nihil aliud sunt quam admones& subtractiones compositae. MultipIicando enim η- per fiunt addisticinus numeri Α, quot numerus ternarius continet additiones uniatatis , vel invenitur numerus qui eandem habet rationem ad 4. quam s. habet ad unitatem : & dividendo I a. per , subtrahuntur ex ra, quoties id fieri potest, hoc est, reperitur numerus cujus ratio ad nnitatem aequalis sit rationi ita ad 6. Nam 3. illius exponens eandent .habet rationem ad unitatem quam ra. ad 4'. Extra nes rassicum B.iωrum, cubuarum, M. nihil sunt quam divisiones per quas una,
duae, Vel tyes media proportio les quaeruntur.
Adeo finita est mens hominis, ipsius memoria infidelis , 8e imaginatio angusta ut absque inmerorum arithmeticorum &sol Diura usu , dc sine industria Arithmeticae ope parta, nequaquam possint fieri operationes neeessariae ad eognoscendam inaequalitatem magnitudinum & rationum quae sunt inter ipsas di Ubi essene multi numeri addendi aut subtrahendi, seu, quod idem est, ubi numeriitIi sunt magni, nec possunt addi nisi per partes, istarum aliquae semper omitterentur. Nulla est imaginatio satis vasta ut tactiones paulb majores ,
exempli gratia, adderet possit, veI unam ab alia subtrahereia Duiligod by Corale
460쪽
Multiplicationes , divisones & extractiones radicum numer ram integrorum sunt longe dissiciliores simplicibus additionibus aut subtrinionibus; mens sola sine Arithmeticae auxilio archior est& debilior quam ut eas per se facere possit. Nec his demonstrandis
Analysis tamen & Algebra multb praestantior est Arithmetica ; 'mentis capacitatem longὴ minus dispescit, modo omnium simplicissimo& facillimo ideas contrahit. Quod arithmeticae ope non nisi magno temporis dispendio fit, Algebrae ope unico temporis momento effectum datur, mente nullomodo turbata numerorum varietate& operationum longitudine. QE d plura φ Quaedam erant scibialia & quorum scientia erat necessaria, quae tamen per solam Arithmeticam cognosci non poterant, sed non credam esse quicquam utile, quodc e accurath ab hominibus sciri misit, ad cujus cogniti nem Arithmeticae & Algebrae ope pervenire non possint. Itaque istae duae scientiae sent fundamentum caeterarum omnium, & rationesstppeditant quibus omnes accuratae scientiae aequiri queant: nu Ila enim alia ratione quam per Arithmeticam & praecipue per Algebram