장음표시 사용
601쪽
ude Illustr. bat, ut id miltoties probavi. Itaque gaudium quod in ossielo si14 4 CV praestando, percipiebat haud erat admodum sensibile. His suppositis. Ut homini non erat capacitas mentis infinita, ipsius Voluptas, aut faudium minuebat visum clarum mentis, quo cognoscebat Deum etauum bonum, solumoue illud bonum ab ipso amari debere. Nam voluptas est in mente iplamque modificat, adeo ut quo magis voluptas nos ameit & agitat, eo magis impluat nostram cogitandi capacitatem. Id experientia aut sensu interno quem de nobis habemus edocemur. Illud igitur est quod hac de re positamus cogitare. Postquam primu homo paulatim sivit capacitatem mentis suet 1ensu vivido alicu jus saudii e superbia orti, aut sorsua aliqua cupiditate sin voluptate senubili impleri; praesentia Dei, dc cogitatio de ossicio evanuerunt ab ipsius mente, quia in veri boni inquisitione lumen Divinum quo gaudebat strenue sequi neglexerat. Atque sic distractus, labilis factus est 1, pra ei pua enim ipsius gratia, praecipuaque vis posita erat in lumine quo potiebatur & in ossieti sui cognitione, clim tunc delectationibus praevenientibus non indigeret, quae nobis nunc necessariae similist concupis.centiae resistamus.
I X. Atque obseruandum est nee senses praevenientes quibus Adam amniebatur in usu bonorum corporis, nec gaudium quod ex selieitatis MDersectionis suae consideratione pereipiebat, veras non esse causas ipsus laps sis.Probe enim noverat Deum soluoi posse in ipse excitare voluptatem aut gaudium. Illum itaq;unum amare debebat,elim id duntaxat sit amandum,quod vera est cauti scelicitatis ruistrae. Ut nihil erat quod turbaret cognitionem &lumen primi hominis, cum illud purum con servare volebat omnes sensationes quae poterant ipsum diversum agere& ab eo a quo illuminabatur & corroborabatur distrahere ex mente sua
delere poterat & debebat. Recordari ipsum decebat, Deum ipsi sese
non sentiendum ut bonum, sed ut talem cognoscendum duntaxat praebere; ut citiux mereretur mercedem, usu perpetuo libertatis ipsi indui tae.
Posito igitur quod Adamus& Eva peccaverint, ae post peccatum motus involuntarios & rebelles in se ipsis senserint: Dico ipsorum liberos debuisse nasci peccatores, ac motibus concupiscentiae obnoxios ut ipsi erant. Haec sunt assertionis meae argument .
In capite quod haec scribendi mihi fuit occaso sitae probaui, tantam
esse communicationem inter cerebrum matris, & cerubrum infantis ipsus, ut omnes motus omniaque vesti Z in cerebro matris impressa, excitentur etiam in cerebro infantis. Cum iisque mens infantis uniatur corpori ipsius eo ipso instanti quo creatur; quia conformatio corporis obligat Deum , ut sequendo voluntates suas generales, ipsi det mentem quo inormetur; hinc evidenter patet mentem ill m eodem idi mento: quo creatur ha Ie inclin xiones corruetas & versus coieri
602쪽
pora verit; cum ab eo momento inclinationes habeat respos d .ntes motibus , actu excitatis in cerebro cui unita est. X I. Sed quia contra ordinem est mentem versus eorpora e verti, ipsa que amare; infans est peccator & inordinatus statim arque creatur. Deus qui amat ordinem illum odit in hoc statu. Ipsus tamen peccatum non est liberum: Ipsius mater illum in iniquitate concepit propter communicationem institutam, ordine naturae inter cerebrum ma ternum & cerebrum infantis. XII. Iam autem illa communicatio optima est in sua institutione multis de causis. Primb, Quia utilis est, & forsan necessaria ad conformatione mus. Secundb, Quia poterat ope illius communicationis commercio uti cum parentibus; aequum enim erat ipsum cognoscere a quo habcret corpus quod animabat. Denique infans non poterat scire quae extrinsecus agebantur, quidve de illis cogitare deberet, nisi ope illius communicationis. Cum corpus haberet, par erat ipsum habere cogitationes quae ad illud referrentur,nec privari contemplatione operum divinorum inter quae vivebat. Multas alias existimo dari rationes istius communiacationis praeter has a me allatas; sed hae ad illam vindicandam adversus omnes obmurmur tores, omnem que arcendam criminationem ab
operibus illius cujus omnes voluntates ordini necessarid sunt consoris mes sincere videntur. .
AEquum tamen non est infantem invitum excipere vestigia objectorum sensibilium : ac si mens unico momento ante unionem cum corpora crearetur, si per unicum momentum in innocentia & ordine staret, pleno jure, & ex neccilitate ordinis aut legis aeternae pollinsuspendere illam communicationem; quemadmodum primus homo
ante peccatum sistebat pro arbitrio motus in ipso excitatos; etenim ordo postulat ut corpus menti obtemperet: Sed quia mens infantium nunquam fuit grata Deo; nunquam justum fuit Deum in corum gratiam mutare legem communicationis motuum. Justum itaque est infantes nasci peccatores & inordinatos & ordo naturae non est causa illorum peccati et ordo ille justus cst. Sed peccatum parentum est causa peccati ipsorum. Hoc senti justum non est parentem peccatorem pro-ereare liberos se perfectiores, ipsosque imperium in corpus habere, quod mater in suum non habet. XIV. Post peceatum Adami quod omnia pervertit & corrupit, Deus equidem poterat aliquid immutando in ordine naturae, malis ex peccato natis mederi. versim Deus voluntates suas ita non mutat. Nihil vult
quod non sit justum. Quod semel voluit, illud semper vult: sese non corrigit: ipsum non poenitet: Constanter vult id quod vult. Ipsi Di siligod by Cooste
603쪽
ae tema deereta non pendent ab humanae Voluntatis inconstantia, nee aequum est illa huic submitti. XU. Verum enim verb si liceat mortalibus in Dei consilia penitius intros piscere, ac cogitata sua proserre cite a causas ob quas ordinem supra memoratum instituit, peccatumque primi hominis permisit; haud ullam credo fore sententiam Μajestate divina digniorem, magisque viai Di, Religioni & rationi consormem, quam quae statueret praeeipuum Dei logum Colia consilium in operationibus externis, esse Incarnationem Filii: Deum instituisse ordinem naturae, perturbationemque in eo factam permia -- ut tanto faveret operi:Iplum sivisse omnes homines mancipari pee- Aug. iii Iul. quisquam in se ipso gloriaretur ; immo ipsum permittere LLeι. concupiscentiam in sanctissimis, ne sibi superbe complaceant. Climenim quis persectiones suas considerat aegre se adspernariar; nisi eodem tempore videat & amet summum bonum, ad cujus praesentiam omisnis nostra persectio omnisque magnitudo nostra evanescit. Fateor concupiscentiam meriti materiam posse nobis praebere; ae maxime aequum esse mentem ad tempus aegre sequi ordinem, ut prohoe merito digna habeatur quae iIli ordini in aeternum cum voluptate subiiciatur. Deum praeviso peccato, hoc fine concupiscentiam pem mitisse non inficior. Sed cum concupiscenda non si absolute neces.saria ad merendum ε, si Deus eam permiserit, id eo consilio secit, ut nemo bonum posset facere sine auxilio Pod Iesus Christus nobis meritus est, atque ne homo propriis viribus suis gloriaretur. Clarum enim est hominem non posse sibi bellum inferre, ac sese vincere, nisi
animetur spiritu Iesu Christi, qui utpote fidelium caput, ipsis dispositiones motibus concupiscentiae a primo homine oriundae omninb odi positas dat. XVI. Posito igitur qubd insantes eum concupiscentia nascuntur, ipsos
mecatores esse evidenter sequitur, clim ipsorum cor versus corpora
quantum potest conversim sit. In ipserum voluntate nihil adhue est praeter amorem, & quidem ille amor est inordinatus. In ijs itaque nihil est quod Deus possit amare, clim Deus amare nequeat inordia
XVII. At verb eum in Christo suerunt regeniti, hoe est, eum ipserum eorversus Deum conversum fuit, sine moto actuali amoris sive disse,siti ne intertia simili dispositioni quae remanet post actum aliquem amoris erga Deum:Tum iacupiscentia non amplius est peccatum in ipsis:Tum enim non amplius sela est in corde ipsorum;ei non amplius dominatur. Amor habitualis in ipsis remanens gratia Baptismatis in Jesu Christo. 1iberior aut fortior in amore in ipsis habitante per concupiscentiam ab
Adamo contractam. Similes sunt justis qui per somnum concupis.
604쪽
sbu EXPLICATIONES ad LIB. II. 1
eentiae motus sequuntur, gratiam Baptis inatis non anritetint, quia istis motibus libere non conscntiunt.
Nec ita mirum videri debet, si posse fieri credam , ut infantes baptizationis instanti, Deum amore libero ament. Cum enim secundus Adamus priori lit contrarius, cur tempore regenerationis non liberabit infantes ex servitute corporis cui mancipati tantum sunt propter primum Adamum : Ut illuminati, &. excitati gratia viva & emcaci ad Deum amandum, ipsum omnes ament amore libero & rationali, primo Adamo nihil obstante. Nemo unquam deprehendit, inquietaliquis , ipsorum corpus vel per unicum momentunc desinere agere in mentem : sed quis miretur se non videre id quod visibile non est. Unicum momentum sussicit ad patrandum illum actum amoris. Clim autem ille actus possit formari in mente, nullis ex eo imprellis vcstigiis cerebro, mirandum quoque non est, adultos ipsos dum baptizantur non semper meminisse istius actus: Quippe memoria eorum quae nulla cerebro insculpunt vestigia non conservatur.
Veterem hominem seu concupiscentiam cum Jesu Christo crucifigi, nosque mortuos & sepultos esse cum eo per Baptisma nos docet Divus Paulus. Nunquid id fieret quia tum liberamur ab impetu corporis in mentem, concupiscentiaque veluti extincta est hoc instantii Vertim equidem est illam reviviscere: sed chira semel deleta fuerit, ac infantes in eo permiserit statu ut amarent Deum, ipsis amplius ossicere nequit, quamvis in iis reviviscat. Clim enim , duplex amor in corde sit te amor naturalis, & amor liber ; ordo postulat ut solius amoris liberi
ratio habeatur: Ac si infantes in Baptismate amarent Deum acto nullatenus libero, corpora postea multis actibus ejusdem speciei amantes; Deus forte non posset ordinem sequendo unicum actum pluris facere
multis actibus, iisque omnibus naturalibus ,& non liberis. Seu potius si amores illi contrarij inter se vi aequales essent, postremi rationem habere deberet; eadem ratione qua clim in uno corde duo amores liberi inter se contrarij suerunt, Deus posterioris si per habet rationem , cum gratia amittatur unico peccato mortali.
X X. Negari tamen non potest Deum posse, nequaquam suspensa dominatione corporis in mentem infantis , ipsum reddere justum, aut ip- sms voluntatem versus se inflectere, in ipsius mentem indendo dispositionem illi similem quae remanet post motum actualem amoris Dei.
Veriim illa agendi ratio ad naturam aeque prope accec re non Videtur ac alia ; Clare enim non concipimus, quid possent esse illae remanςn v.ae, , res dispositiones. Id equidem mirum non est; cum enim ideam men- itis claram non habeamus ; ut id alibi probavi, mirum non est noS non & ipsius u- Cognoscere omnes modificationes quas potest suscipere. At menti non lustrat.
Potast satisfieri rebus quas clare non percipit. Μiraculum extraor Disiligod by Corale
605쪽
dinarium, videtu, nec italium ut mens illas dispositioncs acquirat sine actu praecedenti. Id sici i nequit pervias Cuae omnium simplicistima, videntur. Clime contra, secundo Adamo producente in mente infantis qui baptizatur prorsus contrarium ab co quod primus Adam in eadem mente antea prodia Nerat; susi cit ut regeneretur, Deum pervias ordinarias, quibus adultos sanistificare solet, in ipso agere. Climen im infans per illud temporis momentum nullis assiciatur sensatio nibus aut motibus quae ipsius cogitandi & Volcndi facultatem impleant ; nihil impedit quon inus cognoscat & amet Verum suum bonum. Plura non addo, quia necessie non est scire praecise , quomodo fiat regeneratio infantium,modo vera in ipsis regeneratio, aut justificatio interna & realis ex actibus aut saltem habitibus fidei, spei, & charitatis nata, admittatur. Si Explicationem praejudiciis adeo contrariam proposui, id eo consilio iaci, ut ijs etiam satisfacerem , qui nolunt admittere habitus spirituales, ipsisque probarem postibilitatem rege nerationis infantium ; namque-manifestam contradictionem involuere mihi videtur; Deus enim non potest habere ut justas, & amare acto creaturas quae actu sunt in statu peccati; quamvis possit propter Jesum Christum consithim inire eos in ordinetri restituendi, do adici amandi postquam resipuerint.
OBIECTIONES ADVERSUS ARGUMENTA
Explicationes Precati Originalis.
Ad sinpul, 'E U S vult ordinem, id quidem verum est; vertim voluntas ip- objecti ,1 sius instituit illum ordinem, non vero supponit. icquid Deus 1ς V ς' ' vult est νuxta ordinem, non alia de causa, quam quia ipse id iit. Si ἡ- ς' *d velit mente, eorporibus submitti, ipia amare & timere, non ostiaita sui '' contra ordinem: Si Deus vellet bis 2. non esse A. is non mentiretur qui diceret bis a. non esse . id verum esset. Deus est principium omnis Veritatis: Magistes omnis ordinis: nihil supponit, nec Veritatem , nec ordinem : omnia ipse essicit.
Omnia igitur eversa sunt.Nulla amplius est scientia,uulla Ethica,nutila argumenta pro Religione quorum vis eludi non possit. Haec Diuiliaco by COoste
606쪽
consequentia videbitur clara cuicumque asi equutus filiarit falsum illud principium; Deum scilicet producere ordinem & Veritatem voluntate prorsus libera. Sed respondeamus accuratius.
Respondeo igitur Deum nil posse agere & velle sine cunitione; atque ita ipsius voluntates aliquid sapponerem sed id quod supponunt
non est quid creatum. Ordo, veritas, sapientia aeterna , est exemplar omnium Dei operum: Iam verh illa sapientia non est creata: Deus qui omnia fecit illam tamen nunquam secit, quamvis ipsam Deus perpetub cx suae essentite neces state gignat.
Quicquid Deus vult est juxta ordinem, ea sola de causa qubd Deus, id vult; fateor ; sed res sic se habet, quia Deus non potest adversus seipsum, adversus sapientiam dc lumen suum agere. Potest eqnidcm . nihil producere ad extra.Sed si agere velit, non potest quin sequatur ordinem immutabilcm sapientiae quam necessarib amat : Nam Religio,& ratio Deum, sine Filio, Verbo, & Sapientia sua nihil agere me docent. Non dubito igitur dicere Deum non posse positive velle ut mens subjiciatur corpori;quia hete sapientia secundum quam Deus Vult quicquid vult, mihi clarhnotificat id esse contra ordinem. Atq;3d in illa ipsa sapientia clare video: Quia illa est ratio suprema & universalis, quam
omneS mentes participant, ob quam omnes intelligentiae sunt creatae, perquam omnes homines ratione gaudent. Quippe nemo inter
mortales est sibi ipsi ratio, si pientia,& lumen. Nisi forsan cum alicui est ratio peculiaris a ratione universali diversa, salsus splendor pro vexa luce, & mera stultitia pro sapientia. Ut plerique homines haud distincte norunt, solam sapientiam aeternam ipsos illuminare, ideasque intelligibiles quae sunt objectum im- ,
mediatum ipserum mentis creatas non esse: eo additisti principio, leges aeternas .veritateque immutabiles tales institutas esse voluntate
Dei libera arbitrantur. Atque illo praejudicio praepeditus Cartesius dixit Deum potuisse essicere ut bis quatuor non essent octo, utque tr sanguli cujuspiam trianguli non essent aequales duobus rectis , quia nullas est ordo, inquit, nulla lex, trulla bonitatis 2 Ueritatu ratio qra a Deo RespΠnsio pendeat, & quia ipse ab aeterno decrevir, ct ininimi vis remus Legislator Teritates aeternas. Nempe, Doctissimus ille Philosophus satis non atten- 't.b sis.'debat esse ordinem, legem, rationem premam quam Deu S amat ne- Meil It . art.
cessarib, quae ipsi coaeterna est, & secundum quam necesse est ipsum c. ari.8. agere, si modo velit agere. Deus enim indifferens est in operibus ex- turnis, verum non est indifferens , quamvis sit plane liber ; in modo rigendi : semper modo sapientissimo & persectissimo agit: ordinem immutabilem & necessarium semper sequitur. Ita, Deus potest nec mentes, nec corpora creare ; sed si duo illa critium genera creet, illa bet creare per vias simplicissimas, & in ordinem perfectist mum digerere. Potest , e. g. unire mentes corporibus, sed ipsium non possu VId. Illusis. mpntes corporibus subjicere defendo ; nisi pro ordine quem semper se- c. 6.1 patiat. I
607쪽
stiiriir, peccatum ad id ipsi in adigat, ut jam expositi articulo septimo, S. in prima observatione stib linem. Ut nonnullis instantiis quibus urgeri possem occurram, operae pretium me facturum cise puto , si moneam, homines immerito sese ipsos consulere , quum dcceri volunt quid Deus facere , aut velle pollit. De ipsius voluntatibus ex inclinationum suariim conscientia seu sensa interno judicare non debent. Deum s upe injustum, crudelem , peccatorem , non vero potentem essicerent. Principium illud generale omnium praejudiciorum quibus occaecantur abdicare debent, quo de omnibus relate ad seipsos judicant; idque solum Deo tribuere quod clare concipiunt includi in idea cntis summe perfecti : De rebus enim judicandum non est nisi per ideas claras. Tunc Deus quem adorabunt non erit similis Diis veterum Ethnicorum, qui ut ipsorum fictores crudeles, adulteri, di libidinosi crant. Immb nec similis crit Deo nonnullorum Christianorum, qui ut illi omnem potentiam qua peceator pollere optaret assingant, ipsi dant potestatem agendi contra omnem Ordinem, peccatum impunitum relinquendi, '& nomines adjudicandi poenis aeternis quantumvis justos & insontes.
Si Deus velit ordinem secundum quem fiunt monstra; haud dIco inter homines, quippe qui peccaverunt; sed inter animalia, dc plantas. Quaenam est causa corruptionis generalis in aere quae tot morbos gignit; Quo Oidine tempestates solitum non observant ordinem, sol aut gelu comburit fructus tertiui An id vocaveris cum ordine & sapientia agere, dare animali membra prorsus inutilia, ut fructus sermati gela pereant permittere Nonne satius est dicere Deum facere quodcumque ipsi lubet, ipsumque supra omnem ordinem legemque esse. Etenim ut de rebus majoris momenti agamus quam de fructibus, de quibus quodlibet fieri potest; certe terra ex qua Deus conficit vasa ad iram, eadem est ex qua parat vasa ad misericordiam. Ejusmodi dissicultates ad id tantum aptae sunt ut veritatem obscurent, quia ex mentis tenebris duntaxat oriuntur. Sciunt homines
Deum justum esse; sciunt pariter malos esse beatos: quidi an id negabunt quod vident an id in dubium vocabunt quod sciunt ; quia forte nonnulli satis erunt stupidi ut ignorent, alii ver b satis audaces , &prophani ut non credant id quod Religio de poenis aeternis nos docet.
Pariter sciunt homines Deum esse sapientem, ipsumque nihil faceret Diuitirco by Cooste
608쪽
quod bonum non sit; vident ramen mor. stra, vident os era imperfecta. Quid igitur credent' Deum aberrasse, aut illa monstra ab ipso non esse φCerte vir cui mens erit sana & firma neutrum credet. Quippe Deum omnia facere certo constat,&ab ipso nil posse fieri quod perfectum non sit quantum esse potest, pro simplicitate & paucitate modorum quibus utitur ad suum formandum opus.Tenaciter adhaerendum est iis quae videmus,nec sinendu ut comoveamur dissicultatibus quae ob ignorantiam nostram solui nequeunt.Si ignorantia formet dissicultates quae
principia solidi iis statuta evertat,quid inter homines quibus omnia scire non datum est certi erit amplius y Quid i luces fulgentissmae non poterunt discutere minimas tenebras ' ac tenebrae levistimae lumina claristima & vivi dillima obscurabunt φUertim enim verb quamvis sine ullo principii nostri detrimento, possemus non respondere dissicultatibus ejuscemodi; haud abs re tamen erit ostendere, nobis non deesse quae illis respondeamus. Nam mens humana in judiciis suis ita obliqua est, ut opiniones quae ex illis dissicultatibus imaginariis sequi videntur, praeserre posset, veritatibus certis , quae in dubium non possunt venire, nisi apud eos quibus est dubitandi animus ; quique eo consilio ab illis dissicultatibus examinandis abstinent. Dico igitur Deum velle ordinem, quamvis sint monstra ;immb esse monstra quia Deus vult ordinem.Cujus rei haec est ratio. Leges naturae, per quas Deus infinitam quq in orbe deprchenditur varietatem producit, simpliciis mas & paucissimas esse postulat ordo. Jam autem simplicitas illa legum generalium in quibusdam casibus specia-liabus, & propter dispositiqnem subjecti, producit mot sis irregulares,
seu potius combinationes monstrosas: ac perconsequens monstra in rerum natura sunt quia Deus vult ordinem. Itaque Deus non vult positive, seu directe dari monstra; sed vult positive quasdam leges communicationis motuum, ex quibus monstra necessarib sequuntur: quia leges illae quamvis simplicissimae, sunt tamen idoneae ad producendam illam formarum varietatem omni admiratione majorem. Exempli gratia, secundum leges generetes communicationis motuum quaedam corpora pelluntur propemodum Versu S centrum terrae: corpus alicujus hominis seu alicujus animalis est unum ex illis corporibus : quod ipsum sustinet in aere liquescit sub ipsius pedibus: an justum
est, & ordini congruum Deum voluntates suas generales illius specialis casus ergo mutare φ Certe id verisimile non videtur. Oportet igitur ut illud animal conterat sibi corpus aut aliquo membro mutiletur. De generatione monstrorum idem serendum est judicium. Ordo equidem vult omnia cntia habcre quicquid ipsis necesse est ad conservationem Sc propagationem speciei: isum modo pervias simplicissimas& sapientia divina dignas i) fieri pollit. Ac videmus quidem animantibus, & plantis ipsis suppetere rationcs generales conservandae& propagandae speciei. Ac si ejusmodi rationes nonnullis desint
Miimalibus in quibusdam casibus specialibus, id factum est quia leges
609쪽
generales secundum quas sormata fuere, id ferre non potuerunt , quoisti iam leges illae non illa sela spectant animalia; sed in genere omnia enotia; jam autem bona publica privatis sunt anteponenda. Certe si Deus unicum formaret animal, illud monstrosum non emiaeeret sed ordo postularet ut Deus illud animal per easdem non sormaret leges per quas omnia nunc format. Nam actio Dei ipsius proposito alia temperata esse debet Deus per leges naturae non unicum animal, sed mundum condere vult. Illumque pervias simplicissimas , ut id ordo postulat condere debet. Sussicit igitur mundum illum non esse moniastrosum, aut effectus generales dignos esse legibus generalibus, ut nihil sit in opere Dei quod carpi queat. Si Deus leges speciales adferipsisset omnibus specialibus mutationibus; aut si in unaquaque re naturam seu principium speciale omnium ipsius motuum instituisset, inter tot ordini maiiifesto repulnantia,
dissicile revera foret omnem culpam ab ipso amovere. Necesse forsan esset fateri aut Deum non amare ordinem, aut ipsum non posse mederi inordinationi: Etenim qui numerum prope infinitum causarum secundarum, Virtutum, qualitatum, facultatum naturalium ijs naturae ludis seu aberrationibus vulgb dictis alligant, sapientiae & potentiae infinitae Authoris rerum omnium injuriam haud dubie inserunt.
Deus non potest agere propter se. Qui sapiens est nihil facit inutile. lam autem quicquid Deus faceret pruter se esset inutile; Ipsi enim ni-il deest, Deus nihil sibi vult; s ex essentiae necessitate habeat quicquid sibi posset velle. Jam vero si Deus nihil optet sibi, nihil facit propter
se; quandoquidem tantum agit per emcacitatem voluntatum suarum. lita est boni natura ut sese communicet & diffundat; utile sit aliis non vero sibi; ut quaerat, ac si possit creet quos beatos essiciat ' Clim itaque Deus sit essentialiter & si1mme bonus, 4pium propter se agere repugnat. Deus potest agerepropterest bifariam: vel ut aliquam percipiat utilitatem ex eo quod agit; vel ut ipsus creatura suam in ipsa nanciscatur felicitatem &perfectionem.Nunc non excutio an Deus agat propter se primo modo, &an aliquem sibi conciliaturus honorem se dignum, Omnia lacerit & restauraverit per Filium , in quo , Scriptura testante , Omnes creaturae subsistunt. Defendo duntaxat Deum nec posse creare , nec conservare mentes ut cognoscant & ament creaturas; Lex immutabilis, aeterna, necessaria fert, ut cognoscant & ament Deum, ut ter.
610쪽
tio articulo cxpositum et t. itaque oo ectio ilia non impugnat princi- iapium meum, Dcit potius pro illo: Ac si natura boni in eo consistat ut sese communicet & diffundat s illud enim axioma jam non exigo hinc patet Deum utpote essentialiter & summe bonum non posse, non agere propter se ; eo sensu quem induco.
Clim ignorantia si consequentia peccati , Adam ante Iapsum persecta pollere debebat cognitione naturae corporis sui & circumjacentium. Necesse, exempli gratia, suit, ipsum penitus cognovisse naturam omnium animalium ut ipsis nomina unicuique accommodata imponeret.
Errant qui id objiciunt. Ignorantia nee est malum, nee series pe eati ; at verb error seu occaecatio mentis est malum & sequela peccati. Deus solus omnia novit , nihilque ignorat. In inteIligenti js maximε illuminatis est ignorantia. Quicquid finitum est non potest capcre infinitum. Itaque nulla est mens finita quae vel possit capere omnes triangulorum preprietates. Adam in momento creationis omnia noverat quae ipsum nosse necesse erat; nihil praeterei: Nec necesse erat ipsum cognoscere exacth dispositionem omnium partium corporis sui, & corporum ambientium. Rationes attuli articulo supra notato & alibi. Impositio nominum denotat potius in Scriptura authoritatem quam cognitionem persectam. Ut Dominus coeli secerat Adamum terrae Do- omnῖb minum, Adamum animalibus nomina indere consentiebat, ut ipse de- ςi nomi-
clarat stellis. Evidens est sonos aut voces nullam habere, nec habere posse relationem cum rebus quas significant quicquid dicant Divinus Plato, dc Mysteriosus Pythagoras. Posset sorsan explicari natura Equi, aut Bovis in libro integro, sed una vox non est liber. Ac ridiculum est arbitrari monosyllaba ut os quod Hebraice significat equum di Ahor quod significat bovem, repraesentare naturam istorum animalium. Verisimile tamen est Adamum istaec nomina istis animalibus imposuisse ; clim reperiantur in Genesi. Et ipse Author Genesios asserit nomina quae Adamus dedit animalibus, eadem quae suo tempore usurpabantur fuisse. Haud credo enim ipsum aliud designare his
Verbis. Omne quod vocavit Adam anima viventis , ipsum est nomen him. Cap 49 Π'Sed, do Adamum animalibus imposuisse nomina quae aliquam habeant Ranalogiam cum ipsorum natura, ac eruditis cujusdam hujus saeculi authoris eiu mologiis calculum lubens adjicio. Volo primum hominem
nuncupassu animalia domestica Behemot quia silentiarietem Ajii quia sor-Disjligod by Gorale