De inquirenda veritate libri sex, in quibus mentis humanae natura disquiritur, & quomodo variis illius facultatibus, ut in scientiis error vitetur, utendum sit, demonstratur authore P. Malebranche ..

발행: 1689년

분량: 709페이지

출처: archive.org

분류: 철학

641쪽

nur, & ipsius amore animamur, quamvis sensus & affectus nostri lumini illi tenebras astundant & contra ordinem determinent imprensionem illam qua ad amandum secundum ordinem ferimur. Sed invita concupiscentia quae ordinem oculis nostris subducit, impeditque quominus illum sequamur, ordo est semper lex essentialis & ineluctabilis nostri res liu, non modo respectu nostri, sed respectinomnium intelligentiarum creatarum , immbrespectu damnatorum. Haud enim credo ipsos a Deo tantopere longinquos esse , ut levem aliquam ordinis ideam adhuc non habeant, in illo pulchritudinem aliquam non agnoscant, utque ipsi sese accommodare non sint parati in casibus nonnullis quibus ipsorum philautia non laeditur . Corruptio cordis in repugnantia ordini consistit. Ciun itaque

malitia seu corruptio voluntatis aequalis non sit etiam inter damnatos, ipsos aequaliter ordini non repugnare evidens est, illumque ab iis in omnibus odio non haberi, nisi relate ad odium quo. Deum prosequuntur. Quemadmodum enim bonum odio esse nequit, quatenus consideratur ut bonu,ordo pariter odio haberi nequit nisi quatenus assectibus noliris repugnare videtur. Sed quamvis inclinati nibus nostris contrarius Vidaatur , id tamen non obstat, quo miniuipse sit lex quae nos damnat, atque nos cruciat vermi nunquam moriente.

Nune igitur liquet quid sit ordo, quomodo vim legis habeat amore necessario quo Deus seipsim complectitur. Liquet quomodo ista Iex generaliter omnibus mentibus & ipsi Deo communis est: cur ne cessaria sit 3c omninb ineluctabilis. Denique aut concipitur , aut sautem in genere facile concipi potest, quodnam sit principium omnium 1egum divinarum & humanarum, & secundiim hanc legem , omnes intelligentias judicari, & omnes creaturas in ordine sibi congruo disponi. Haec omnia sigillatim explicari factu non posse sateor, nee eo

etiam temeritatis veni ut illud aggrediar. Namque si quarundam legum cum lege generali, & quarundam Uendi rationum cum ordine connexionem ostendere vellem, in dissicultates forsan inciderem quas solvere penes me non esset, quibusque ab instituto meo langius

abducerer.

Si quis tamen Deum nulla ali 1 lege quam sapientia sua & amore

qu1 illam prosequitur obligari, attendat ε, omnes leges divinas ab illa pendere debere facile concipiet. Et si animadvertamus mundum ab ipso conditum non fuisse nisi relate ad illam sapientiam & ad illum

amorem, quoniam non agit nisi propter se; omnes naturales leges ad conservationem&pcrsectionem hujus mundi juxta ordinem in violabilem, &dependentor ab amore necessario, tendere certo apud. Iaos constabit. Namque sapientia & voluntate Dei omnia regun

Istud principium a me fusius exponi necesse non est. Quod jam Disiligod by Cooste

642쪽

S, EXPLICATIONES ad Lin II. D

dixi semeit ut ista eliciatur consequentia , nempe; in primi itasti tutione naturae fieri non potuiste ut mentes stricctae fucrint corporibu . Clim enim Deus sine cognitione 6c invitus agere nequeat, juxta sapientiam suam,& motu amoris sui mundum creavit. Omnia per Filium dein Piritu Sancto secit, ut id nos docet Scriptura. Jam autem in oei rapientia mentes corporibus sunt pci sectiores, S per amorem necessarium quo seipsum complectitur Deus, persectius minus persecto anteponit. Ergo fieri necuit ut in prima naturae institutione mentes corporibus submissae fuerint. Alioqui , dicendum seret Deum condendo mundum non sequutum fuisse leges sapientiae suae aeternae , nec moriis amoris sui naturalis & necessarii Quod non modo non concipitur, sed manifestam involuit contradi

ctionem.

Verum equidem est nune mentem creatam eorpori materiali &sensibili subjacere; sed id fit quia ordo consideratus ut lex necessaria rem sic postulat. Id fit,quia Deus seipsum amans amore necessa1 io, qui lex inviolabilis semper ipsi est mentes sibi contrarias amare, ac per consequens eas corporibus in quibus nihil est mali, quodque Deus odio habeat, praeferre nequit. Deus enim peccatores in se ipsis non amat. In mundo non siibsistunt nisi per JESUM CHRISTUM . Ipsos Deus non conservat & amat, nisi ut si in peccatis perseverent

peccare desinant per gratiam JESU CHRISTI; vel ut ordine immu-0. itabiliae necessario, & judicio JESU CHRISTI, cujus vi subsistunt

ad gloriam justitiae Divinae, in aeternum damnentur. Nam sine Chri- Collociuio sto in nihilum prorsus redigerentur. Haec obiter dicta velim, ut quaerum Cividissicultates quae ex iis quae alibi de peccato originali & de corruptione generali naturae a me dicta sunt, oriri pollunt, lvantur. Mentem objecta externa duabus tantum rationibus cognoscere, utilissimum est a nobis attendi; lumine, scilicet, &sensu. Lumine res videt, ubi earum claram Eabet ideam, & istam ideam consulendo , omnes proprietates quas queunt suscipere deprchendere potest. Res sensu videt, ubi earum rerum nullam ideam claram in se reperit quam pollit consulere, ac proinde ubi earum proprietates clare percipere nequit; easque duntaxat cognoscit sensu confuso, sine lumine & evidentia.

Lumine & idea clara mens videt essentias rerum, numeros & eXtensionem. Idea consusa aut sensu de existentia crea turarum judicat lcsuam ipsius cognoscit. Quae mens lumine aut idea clara percipit, illa modo persecti ismo percipit: immb clare cognoscit, si sit obscuritas aut imperfectio iii ipsius cognitione, id fieri ob ipsius infirmitatem & palvam capacitatem, aut qui A non satis attendit, non vero ob impersee ioncm ideae quam percipit. Quod vero mens sensu percipit, i pl. nunquam clate innotescit; non quod satis non attendat; iis enim qtior sciatimus scmper attente incumbimus; sed quia idea est admodian obscura& con

643쪽

Hine judicare ult nos omnia quae lumine aut per ideam cIaram e gnoscimus in Deo ut in natura immutabili videre; non modo quia numcri, duntaxat, extensio,& essentiae endi im, quae,ut explicui, a libero Dei adiu non pendent, lumine cernuntur. Sed praeterea quoniam haec modo perscctillimo cognoscuntur, immb modo infinite persecto cognosceruntur, si nostra cogitandi capacitas esset infinita, cum nihil defit ideae qua repraesentantur. Concludendum etiam est omnia quae sensu cognoscimus in nobis ipsis videri. Non equidem quod in nobismet ipsis pollimus novam aliquam producere modificatione,vel quod sensationes aut modificationes mentis nostrae possint repraesen tare objecta occasione quorum Deus illas in nobis excitat, sed id fit quia sensationes nostrae, quae a nobis non distinguuntur, & quae ideo nihil unquam a nobis distinctum possunt repraesentare, possunt tamen repraesentare existentiam entium , aut emcere ut judicemus illa existere. Cum enim Deus in nobis stantiones nostras ad praesentiam objectorum actione non sensibili excitet, ab objecto non modb ideam qua ipsius essentia repraesentatur,sed etiam sensum cujus ope de ipsus existenilia judicamus, nos accipere arbitramur. Nam in cognitione quam circa res ut actu existentes assequimur semiper est idea pura&selisus confiisus, si excipias cognitionem Dei & mentis nostrae. Existentiam Dei excipio; Illa per ideam puram 8c sine sensit cognoscitur, Cum ipsius existentia non pendeat ab ulli caus1, &in idea entis necessarii includatur , ut aequalitas diametrorum includitur, in idea ei culi. Excipio etiam existentiam mentis nostrae ; quia sensu interno sive conscientia scimus nos cogitare, nos velle, nos sentire; &quia nullam mentis nostrae claram habemus ideam, ut fuse satis explicui Capite Septimo Secundae Partis Tertii Libri & alibi. Istae sunt rationes quae prius allatis ad probandum Deum Iumnos illuminare, &objectum immediatum & directum nostrarum cognitionum clararum & evidentium esse naturam immutabilem di necessaliam, adjici possunt. Advorsus istam opinionem quaedam solent objici, quae hic diluere conabor. foversin ea quais sunt nempe, Deum flum vos istumiii. re, onmivis m pse vide .

Mens nostra cogitat quia id fert ipsius narura, Deus ipsam creando ipsam etiam cogitandisa irate donavit, idquc sussicit sontra I . inci-cipia supia posita. Aut si id non sussiciat, iis quae de sensibus nostiis

nos docet experientia immoremur. Illos idea ium nostrarum causas

esse satis experimur. Jam autem ii male philosophantur, qui adversu. experientiam ratiocinantur.

644쪽

su EXPLICATIONES ad LIB. II. 8t Responsio.

Carteianos qui terminos generales naturae & facultatis merito refutant, his tamen adeo lubenter hic uti miror. AEgie seiunt dum alios audiunt dicentes ignem urere natura sua & quaedam corpora mutare in vitrum facultate naturali: & quidam inter ipsos non dubitant dicere mentem humanam in s e producere ideas omnium natura

sua, 8c quia cogitandi facultate praedita est. Verum id ipserum pace dictum sit, hic termini plus non habent energiae & significationis in

ipsorum ore quam in ore Peripateticorum. Scio equidem mentem cogitandi esse capacem'; sed scio pariter extentionem esse capacem figurarum : mens est capax voluntatis, ut materia est capax motus, sed non secus ac falsum est, materiam quamvis figurae & motas capacem , in se habere virtutem, facultatem, naturam, qua possit moveri, aut sibi figuram modo rotundam , modo quadratam adaptare; ita, quamvis mens naturaliter & cilentialiter

sit capax cognitionis & voluntatis falsum tamen est ipsam facultat/s habere quibus possit producere in se ideas suas aut motum suum Versiis bonum. Multum fanh discriminis est inter esse mobile, & seipsum movere. Materia natura sua mobilis est & capax fgurarum ;immb sine figuris subsistere nequit. Seipsam tamen non m VG, seipsam non modificat, nulla ad id facultate praedita est. Mens natura su1 mollis & idearum capax est; id fateor; sed se ipsam non movet, seipsam non illuminat: Deus omnia in mentibus non si clis ac in corporibus emcit. Vis Deum omnes quet in materia contingui mutatio- .nes producere dicat,& mutationes quq in mcnte contingunt ab eodem triam illuseri neget y An ii Deo quod ad ipsum pertinet tribuunt, qui entium stiatione. minima duntaxat ipsius arbitrio permittunt φ Non omnium aequaliter arbiter est y Spirituum aeque ac corporum nonne est consero ator& lus motor Certe omnia facit, substantias, accidentia, entia,m dos essendi; Etenim omnia cognoscit; jam autem nihil cognoscit praeterea quae facit. Ipsit igitur sua detrahitur cognitio, si ipsius actio limitetur. At, qui volunt creaturas praeditas esse iacultatibus quales concipi vulgo solent: dicant etiam corpora naturalia habere naturam quae principium ipsorum motus & quietis sit, ut sentiunt Aristoteles Ripsus assectae. Id omnes meas invertit ideas. Sed id potius conccdam quam concederem mentem seipsam illuminare. Mentem vim habere varie movendi brachia corporis , ipsisque communicandi sensum de vitam,dicant, si velint.Dicant etiam,si lubet,mentem sanguinicalore,

spiritibus motum , & reliquo corpori magnitudinem dispositionem& figuram impertiri; sed nequis dieat mentem sibi ipsi coinunicare motu & lumen suum.Si Deus omnia non efficit, ea saltem efficiat quae tu mundo maxima & perfeciti:lima sunt. Et si creaturae aliquid cis- .

645쪽

8L ILLUS TRATI ON Es

cianr, corpora moveat ir, illaque pro lubitu disponant, sed saltem ne

agant in mentes.

Dicamus corpora sese mutuo movere postqtiam unumquodque sibi ipsi motum communicavit; seu potius Variarum materiae dispositionum causam ignoremus, id ad nos non attinet. Sed mentes nostrone ignorent unde sit lumen quo illuminantur; cognoscant a quo id accipiant quo beati .smae Sc per tactillimae possunt evadere. totam suam dependentiam agnoscant seque nihil actu habere quod ipsis a Deos s. , . quotidie non communicetur. Nam ut circa aliam rem dixit olim San-Bernardiis,cli supcibia & peccatum maximum uti datis tanquam Dec innatis. Imprimis ne imaginemur rationem a sensibus erudiria Me tem a corpore id accipere quod ipsum non habet Praestat independentiam sibi arrogare, quam credere nos a corporibus revera pendere. Satius est sibi ipsi dominum esse, quam dominos quaerere inter creataras nobis inferiores. Sed praestat veritati a ternae se summitte- .re nobis in Evangelio asserenti, ipsam solam nobis esse magistram; quam sensuum nostrorum aut quorundam hominum , qui magistrorum ad instar nos audent alsoqui, testimonio credere. Experiuntia, quicquid dicatur, praejudiciis non favet. Namque senses nosti i, oue ac magistri nostri secundun3 carnem, nihil aliud sunt praeter ca fas occasionales institutionis quam sapieirria aeterna in intima ratione nobis largitur. Sed quia haec sapientia nos operatione non sensibili illuminat , oeulos nostros aut verba illius qui terem aules nostras contingentem percutit, hoc lumen in nobis producere , aut uocem ista iis intelligibilem qua crudi imu edere , falso arbitramur. Hanc ob causam, ut alibi monui, JESUS CHRISTUS nos modo intelli vibili

Divinitate sua erudire non contentus, itos etiam modo sensibili humanitate sua instituere volvit; voluit nos docere se esse magistrum nostrum omnibus modis. Et quia non sine labore apud nosmetipsos secedimus , ut ibi ipsum taliquam veritatem aetervam, Ordinem -- mutabilem, lumen intelligibile consulamus,. vcritatem verbis suissensibilem, ordinem exemplis suis amabilem , lumen corpore quo

ipsius fulgor retunditur visibila reddidit. Nahila minus ita sumus tanti beneficii immemcres, injusti, stupidi Sc insani, ut, ipso prohibente, tanquam magistros nostros habeamus, non modo caeteros hominos, sed forsali quoque corpora omnium maxime sensibilia & vitilli

Cum mens cornoribus sit persectior cur in se ineludere non poteri ad quod ea repraesentetis Cur issea eχtea sionis non erit una ex ipsius

modificationibus ' Deus sbluet m ea agit ipsam moduleat, id fatemur ; sed cur corpora videbit a Deo , si pollit ea iii propria substantia vinere ς Non eZmatcria urA id equidem verum est. Sed Deus licet Diqiligod by Cooste

646쪽

EXpLICATIONES II. 83

mens pura, Videt corpor a in se: eur i rg . me s ipia non videbu seio considerando, quamvis sit spiritualis.

Responsio.

Quis non videt illud esse discrimen inter Deum & mentem , quod Deus sit ens sine restrictione, ens universale, ens infinitum, men ς Verosit genus entis speciale Deus includit in se corpora modo intelligibilir Ipserum essentias aut ideas in sapientia su 1, &existenti m in amore aut in voluntatibus suis videt. Id se dici necese est, cum Deus corpora condiderit, cum que quicquid fecerit cognoscat antequam quicquam factum fuisset. Sed mens in se videre nequit id quod in se non includit: immb id quod includit clare videre non petest.

Id duntaxat confuse sentire potest. Mentem meam explico. Mens extensionem intelligibilem tanquam unam ex suis mcdificationibus non ineludit ; quia haec extensio non ost modus essendi seu modificatio, est vere ens. Hanc extensionem solam concipimus de nulla alia re cogitantes, sed non possumus concipere modificationes, quin si1bjectum aut ens cujus sunt modi percipiamus. Hanc ex- 'tensionem percipimus de mente nostra neutiquam cogitantes ; immbConcipere nequimus hanc extensionem posse esse modum seu modi fi .cationem mentis nostrae. Cum haec extenso si finita debet esse aliquo modo figurata; sed mens quamvis finita sit nullam tamen figuram potest suscipere. Clim haec extensio constet partibus potest dividi, saltem aliquo sensu , sed nihil in mente deprehenditur quod sit divisibile. Ergb ista extensio quae percipitur, non est modificatio

mentis, ergb illam in se videre nequit mens. Quomodo in una entis specie omnes entium species pollent videri,ac in ente speciali & snito triangulus in genere, & trianguli infiniti. Etenim mens triangulum aut circulum in genere percipit, quamvis contradictor iuna sit mcntem posse habere modincationem in genete. Sensationes coloris quas mens alligat figuris, eas reddunt speciales, quia nulla modificatioentis specialis potest esse generalis. Certe possumus asserere id quod clare concipimus. Atqui clare concipimus extensionem quam videmus, a nobis esse distinctam. Ergo possumus dicere extensionem non esse mi dificationem entis, & et se aliquid reapse distinctum a nobis ipsis. Attendendum enim est, solem, exempli gratia , quem videmus , non cise solem quem adspicimi s. Sol & quicquid in hoc mundo materiali exstat non est visibile per se; id alibi probavi. Mens tantum videre potest solem eui immedii eunitur. Iam autem clare videmus, & distincte sciati mus , solem e l. aliquid disti lictum a nobis. Ergb adversus proprium tum Minostrum& conscientiam loquimur, dum dicimus mentem Videre in piopriis suis modificationibus omnia corpora quibus circumdatur. Voluptas, dolor, sapor, calor, color , omites sensationes nostrae &

647쪽

adsectys, sunt modificationes mentis nostrae. Sed quamvis id se se habeat, an ea clare cognoscimux' An calorem cum sapore, odorem cum odore possumus conferre 'An possumus deprehendere relationem quae inter rubrum & viri deii mimis inter viride & viride De figuristes secus se habet, eas inter se invicem conserimus. Earum relationese xacte cognoscimus; scimus praecise quadratum diagonalis quadrati esse duplum istius quadrati. Quaenam esse potest relatio inter istas figuras intestigibiles quae sunt ideae claristimar,& modificationes mentis nostrae, quae nihil sunt praetei scnsationes confusas φ Et cur crederemus hasce figuras intelligibiles non posse pereipi a mente, nisi ipsius sint modificationes, clim mens nihil cognoscat per ideam claram eorum quae ips competunt; sed duntaxat per conscientiam aut per sensum intcrnum: ut alibi probavi, & iterum in Illustratione sequenti sum probaturus. Si corporum figuras in nobismet ipsis duntaxat cognosceremus, illae contra nobis essent inintelligi Hur, nam nosmet ipsos non cognoscimus , nobismet ipsis nihil stimus quam tenebrae, ut nos videre possimus,nos extra nosmet ipsos ridere oportet ;nec unquam quid simus cognoscemus donec in eo nos consideremuscini est lumen nostrum, & in quo omnia fiunt lumen. Nam in Deos Io entia maxime materialia sunt omnino inte Iligibilia , sed extra ipsum substantiae maxim. substantiales , omnino invisibiles sunt. Idea extensionis quam in Deo vidcmus est clarissinia. Sed quia in Deoideam mentis nolliae non videmus,sciatimus equidem nos esse,& quid actu habeamus; sed nequaquam possiimus duprchendere quid simus,. ncc ullam ex modificationibus nostris. .

In Deo nihil est mobile; in ipse nihil est figurati; Si, fit sol in mundo intelligibili, sol ille sibi ips semper aequalis est; at sol visibilis grandior Videtur , quum horizonti proximus est, quam quum ab eo remotus cst. Ergo illum solem intelligibilem non videmus. De aliis. creaturis res eodem se habet modo. Ergo in Deo opera Dei. non vide

Ut huic objectioni respondeamus, sussiciet attendere Deum in si includere extensionem intelligibilem infinitam; Deus enim cognosciteritensionem, siquidem illam fecerit, atqui eam non potest cognosce re nisi in se ipso. Itaque, cum mens pollit percipere aliquam partem istius extensionis intelligibilis quam Deus inoludit, certum est ipsempusse percipere in Deo omnes figuras; nam omnis extensio intelligibilis finita, necessario est figura intelligibilis; cum figura nihil sit prae-NI terminum extensionis. Piae terra. haec figura. extensiunis intelli-

648쪽

S EXPLICATION Es ad LIB. II. D

ibilis &generalis fit sensibilis& specialis colore, aut aliqua alia qua-itate sensibili quam ipsi mens adjungit; nam sensatione suassem pecinduit ideam qua vividius assicitur. Itaque necesse non est in Deo esse eorpora sensibilia aut figuras in extensione liuelligibili, meain. Deo videamus , vel ut ea in se videat, quamvis se solum contempla

Praeterea, si concipias figuram extensionis intelligibilis faciam sensibilem colore, successive sumi ex variis partibus istius extensionis infinitae, aut si concipias figuram extensionis intelligibilis posse citra centrum suum agi, aut ad aliam successive aecedere, percipis motum figurae sensibilis aut intelligibilis , cum tamen nullus sit m tus in extensione intelligibili. Nam Deus non videt motum corporum in substantii su 1 aut in idea quam de seipso habet.. Sed solii mper cognitionem voluntatum suarum respectu ipsorum. Ipsorum existentiam non aliter etiam videt quam hoc modo , quia ip- suas voluntas dat το esse omnibus.Voluntates Dei in ipsius substanti1 nihil immutatu ipsam non movent. Forte extensio intelligibilis est immobiIis omnimode, etiam modo intelligibili. Sed quamvis nihil praeter extensionem illam intelligibile,seu sit immobilis aut se-eus f videamus.nobis videtur mobilis propter coloris sensationem, aut imaginem confusam sensation superstitem, quam successive alligamus variis partibus extensonis intelligibilis, quae nobis est pro idea, qutim motum alicujus corporis Videmus aut imaginamur Exsupradictis, intelligere est, cur videre possimus solem intelli- ibilem modo magnum modo parvum, 'uamvis idem semper sit re- pectu Dei. Ad id enim sufficit nos modo majorem extensionis intelligibilis partem . modo minorem cernere, M assici sensatione vivida luminis quam adjungamus huic extensionis parti. Jam autem, cum omnes extensionis intelligibilis partes sint ejusdem naturae, omnes possunt repraesentare quodlibet corpus.. Arbitrandum non est mundum intelligibilem tantam habere relationem cum mundo materiali & sensibili, ut exempli gratia, sol, equus, arbor intelligibilis destinatus sit ad nobis repraesentandum solem, equum M arborem : eosque omnes qui vident selem necessarib, videre eundem selem intelligibilem. Cum omnis extensio intelligibilis possit concipi sphaerica, aut habens figuram intelligibilem equi seu arboris, omnis extensio intelligibilis ad id inservire potest ut solem, equum, borem repraesentet , ac per consequens, potest. esse set, equus,arbor mundi intelligibilis, atque etiam fieri. I, equus arbor visibilis & sensibilis, si mens aliquam habeat sensationem occatam corporum quam his adjungat ideis. Itaque, cum dixi nos videre varia corpora, per nostram cognitio-rvim persectionum Dei, quae ista repraesentant corpora , haud praecisὶ issim arbitratus, in Deo quasdam esse ideas specialeg, quae repraesendarent unum quodque corpus sigillatim ue nosque talem videre ideam,,

649쪽

ILLUSTRATION Es

cum hoc vel illud corpus videmus. Nam profecto corpus illud modo magnum,modo parvum, modo rotundum, modo quadratum via derc nicia possemus , si illud per ideam singularem quae temper eadem tet, videremus. Sed dico omnia nos in Deo videre diim Deus menti nostiar mille modis applicat extensonem intelligibilem; atque ita extensionem intcIligibilem includere in se omnes persectiones seu potius omnes differentias corporum propter varias rensationes quas mcns adjungit ideis quas occasione eorundem istorum corporum habet. Haud equidem sic loquutus sum δήρη πω ε, sed id eo consilio feci ut argumenta mea validiora & magis sensibilia redderem. Hle

causas afferrem cur tam varie mentem meam aperuerim si id foret necessarium.

Haec ulterilis & penitius tractare non audeo, ne res nimis abstractas & extraordinarias in medium proseram; Vel, si quis malit, ne eo temeritatis adducar ut res mihi ignotas, quasque non possum retegere explicare aggrediar. Sunt duntaxat nonnulli Scripturae loci qui supra dictis adversari videntur, quos hic explanare conabor.

Divus Iohannes in Evangelio suo, & in prima Epistoli, dieit; --Cap nprum viasse Deum. Deam nemo vidit unquam, unigemm qui est in με' patris, stsi enarra u. Respondeo; Eum proprie non videre Deum , qui in ipso videtereaturas. Creaturarum essentias in ipsius substantia videre, non est ipsius essentiam videre. Ut videre objecta in speculo repraesentata, non est ipsum speculum videre. Nihil obstat eqii idem quo minus cumcin s. p goiis & multis aliis Ecclesiae Patribus, in hae vita videri, quamvis modo impersectissimo. Haec sunt verbaL-3 capi Q- sancti Gregorii in suis Ethicis ad Jobum. XLme incorruptibili caligo vos troina corruptionis obscuram, cumque O Gdera aliquatenus potest, ct tamen videri lux ipsi scuti est non potes, quam longe sit indicat. Quam si mens non cerneret, nec qui.t longe e se Tideret. Si autem prefecte jam cerneret, profuso hanc qu.isi per caligitiem non Videret. Igitur, quia nec o uno cernitur, nec rursum omnino non cernitur, recte dictum es, quia a longe Deus videtur. Quamvis san-

ctus Gregorius, ut explicet istum locum Jobi, oculi ejus a longe pr6'irimi, dicet, in hac vita Deum non videri nisi a tono , attamen Deus nobis .' adest admodum praesens. Sed concupissicentiae nostrae caligine nobis delitescit. Caligo nos nosrae corruptionis obseurat. Nam in aliis locis, oost Divum Augustinum, lumen Dei, quod est Deus ipse, lumini solis comparat quo circumdamur,quodque non Videmus dum

Divo Paulo, Auystino, Gr

dicamus, Deum a nobis etiam .

650쪽

excutimus aut oculos claudimus ne ipsius fulgore peritiingamur; m

μle oculos clausos tenemus

Divus Augustinus rem Gregorio fideli ipsius discipulo pressitis urget. Quamvis enim agnoscat Deum nunc non cognosci nis admodum imperfecte ; asserit tamen in multis locis,Deum nobis clarius innotescere quam multa quae nos optime nosse arbitramur. Propinquior nobis puscit, quam mum quaesulta sunt. IN ILLO ENIM VIVIMUS, MOVEMUR & SUMUS. Isorum autem pleraque remota sunt a Mente vostra propter dissimilitudinem sui generis. Et inferius. Recte culpandirin libro sepientia inquisitores hujussecuti ; Si enim Ontum, inquit,poInertini vescre, utpossent aestimaresecutam, quomodo ejus Dominum non facuιus rubem runt , , t Ignota sunt fundamenta o lu ns u ; is qui fundaUit terram, propinquat mentμ si , i ibus nossis. Ided sanctus ilIe Doctor putat iis quibus Eliaritas incit Chri-ὲν,-ja mana notiorem esse Deum quam fratres. Ecce, inquit , jam potest vortorem Deum habere quam fratrem. Ν notiorem, quia praestarimrem notiorem, quia minterroremmotiorem, quia certiorem. Alia sententiae Augustin i argumenta non afferam Similia multa reperiemur apud Amisosiam Hic orem in 1. Vol. Philosophia Chri Iana Sed ut ad locum Beati Iohamis redeam : Deum nemo vidit unquam. Existimo Evangelistam, dum asserit neminem unquam vidisse Deum, eb tendere, ut discrimen inter Vetus & Novum Testamentum patefaciat; inter JESUM CHRISTUM & Patriarchas, & Prophetas, de quibus scriptum est, ipsos idisse Deum. Nam Jacob, Moses, Isaias & alii non viderunt Deum, nisi oculis corporeis, & sub forma mutuatitia; illum ut in se est non viderunt; Deum nemo viritu Sed Filius unigenitus Patris, qui in ipsius sinu est, ea quae Vidit. c. il ut

nos edocuit: Unigerulusqua es in a Patris, ipse enarravu.. irius

Divus Paulas ad Timotheum scribens, dicit Deum habitare lumen E a1 lux inaccessim, ipsum a nemine unquam fuisse visum, immb videri non vero, posse. Si lumen Dei sit inaccestium in illo omnia videri nequeunt.

Divus Paulus non potest adversari Divo Iohanns nobis asserenti ad ADt 18. Iesum Christum esse verum Iumen, quod omnes lwm res in hun.c Io. i. mundum venientes it Iuminat. Nam, mens humana, qua ra psurimi r Patres appellat lumen Huminatam.non illuminatur nisi lumine sapientiae aeternae, quod uiam Patres hane ob causam dicurri lumen tym3ιi- ι-asi . rems. David nos hortatur ad Deum accedere, ut ab ilIo illuminemur. Ru . Se ριιι-

Accessire ad eum, ctilium 1 ammt.. Sed quomodo possiimus ab illo illum i - Τnari nisi possimus videre lumen quo sitimis illuminandi ' Itaque Ius dicens hoesumen esse inaccessiim , id dicit de homine carnali quis corri. apud seipsum non secedit ut lumen illud contemplatur Aur si de omnibus Kominibus loquatur, id dicit qubd nullus sit qui a persecta in veritatis contemplatione non abducatur, quia corpus nostrum atten ὀtionern mentis nostrae indesinenter interrumpit.. it.1ob

SEARCH

MENU NAVIGATION