장음표시 사용
291쪽
que esse naturae inferioris, similiter nullum particulare agens potest aliquid in ratione cntis constituere, nisi praemotum,& praeuentum ab illa causa quae forma est, & origo omnis entis omniq; esse supereminens: sed haec est solus Deus, ergo nulla causa effectum suum producere potest nisi praemota a Deo. de majori tantum potest esse dissicultas, sed facile probatur,constituere in ordine aliquo,eius est qui in ordinem potestatem lubet, verbi gratia, in ordine militiae quod est exemplum D. Th.ὶ admittere aliquem militem, non cujusquam priuati militis, sὸd ej iis est tantum qui cohorti praeest,ergo a pari, &c. Probant septimὀ, nisi Deus praedeterminet Creaturam ad asen- so lima Pribadum sequitur esse plura prima principia,consequens est contra fidem, ergo, &c. sequela major Is probatur, de ratione prinicpij est, ut agere possi sine auxilio prioris agentis,&influentia eius, ergo si voluntas creata exempli gratia actionem aliquam posset producere ad quam
Deus non praemoueret,& prius concurreret quam creatura voluntas , respectu talis actionis haberet rationem primi principij , α sic essent plura prima principia, quod est haereticum , neque suffcie dicere voluntatem non habere rationem primi principi j simpliciter quia non habet esse a se sed ab alio non inquam suscit quia ut optime
notat Angelicus Doctor in L. dist. 37. quaest. 2. art. Σ. par. est ratio de operari, & de esse, unde quod a se esse non habet, ale agere Ion potest. secundo quia haec responsio no vitat quod Deus non sit primum agens si creatur. Tactio,in aliquod prius ages, tanquam in caulam non reducitur , si, inquit D. Tho. moluntas humana actionem aliquam posset producere , cujus author Deus non esset moluntas humana ha beret rationem primi principit m quamuis soluere nitantur dicentes quod moluntas etsi per se positi aditonem producere sine influentia prioris agentis , non tamen habet esse a se , sed ab alio , quod etiam exigeretur ad rationem primi principi, : hoc tamen 'υιdetur inconueniens, it quod a se ese non habet, a see agere psit , eum etiam per se durare non post quod a se non est , omnis enim mirem ab essentia procedit,inoperatio a mirtute, inde cujus essentia ab alio est, oportet quod minus, m operatio ab alio sit, γ praeterea quamuis per hane responsionem euitaretur quod non esset primum principium pliciter I non tamen potes mirari quin esset primum agens, si ejus actio in aliquod
prius agens non reducetur Mut in causam, haec Angelicus Doctor. Probant octaub, Deus ab aeterno statuit concurrere antecedenter ad actiones particularium agentium concursu determinato , ergo omia ρλιι. u. Deus praedeterminat actiones particularium agentium: hoc argumen' alio modo formatur a quibusdam, & melius hoc nempe pacto,
ni si Deus praedeterminet Creaturam antecedenter ad concursum sim Duiligod by Cooste
292쪽
multaneum non potest conjungi cum illa ad concurrendum con cursu simultaneo, ergo, dcc. Antecedens patet, quia conjunctio in operando cum creatura,non dicit solam indistin tiam localem cu illa, . quia multa sunt quae habet indistantiam localem cum alio, de tamen cum illo non cooperatur, & Dςus propter suam immensitate intime
praesens est omnibus rebus, non tamen coeffcit cuin illis omnia quae potest co cere; sed dicit praeterea, quod per sed non casu, conu niant adproducendum eandem optrationem, & per eandem operationem ad producendum es emim: porro tunc per . se conueniunt ad producendum eandem operationem,quando ves ambae subordinan. tur alicui superiori cauta, vel ambae natura sua sunt determinatae ad illam operationem, ita ut eadem non possimi non producere; vel quia propter peculiarem rationem,una ex illis determinat operationem,&consequenter determinat alia cautam adlix operandum,&non alio modo I praeter hos enim modos conueniendi ad productionem ejusdem operationis alius non videtur excogitari posse: nullus autem ex his videtur posse conuenire causae primae cum secunda ad productionem ejusdem opcrationis,nisi per modum causae superioris &pr,mae determinantis inferiorem de secundam, ergo ita dicendum est Deum concurrere. Quod autem nullo alio modo, patet; nam primo falsum est quod utraque, id est, tam prima quam secunda subordinentur alicui superiori cauis, cum Deus nullam habeat causam suprale, nec c. at ita secunda subordinetur vlli, nisi Deo. Neque verum est quod utraq; natura sua determinetur necessario ad operationem, cum Deus in omni concursu ad extra sit liber, & multa ctiam sint gentia libcra quae non agunt ex neces litate, sed liabent Dominum sui actus. Falsum etiam cst quod causis ecuda determinet operatione prim , quia concursum catis, primae determinabilem esse a concursu caui, secundae inuoluit indigentiam, potentialitatem ac imperfectio-nςim,quq ita Deum cadere non possunt. unde sic argumentori Deus co- currit cum voluntate nostra, ut actus purus,ergo non expectat alique concursum nostr voluntatis, quo determinetur ejus indifferentia.
Osequentia patet; repugnat enim puro actui determinari per aliquid quod dicat perfectionem, quandoqaidem purus actus determinet &actu & alia, & a nullo determineriir vel actuetur. Confirmatur quia si cocursus Dei indisserens esset,& determinaretur a causa secunda in genere causet essicietis vel quod ide est, si Deus expectat cocursum nostret voluntatis,ut in genere causς essicientis antecedentem,non selum de . . terminabitur Dei concursus sed & Deus ipse;neque silum eius actio, sed ipsemet qui est causa dc principium actionis , noc autem est absu distimum,ergo, 6 c. sequela majoris probatur prioritas inter actiones resipiciendo genus causet essicientis, respicit ipsis actiones quatenus
293쪽
formaliter egrediuntur a siris agentibus, actio enim qua actio formaliter est ab aget e M per illam,in materiam subjecto im agetis dicitur agere, ergo prioritas inter actiones formaliter, via chioises, eli priori . . tas quo ad illum modum procedendi ab agentibus,si ergo actio unitis
caulis est prior in genere cauis escientis actione alterius causae, non tantum operabitur in ipsam actionem,sed etiam in causam a qua pro- .cedit, & propterea Aristoteles, & cum illo Philosophi omnes eodem plane modo ordinant actiones & agentia a quibus proueniunt actiones,&inordine causae essicientis, esse unam actionem priore, altera, est unum agens esse prius altero ;&consequenter una actio ἀnem habere influxu in effcienter in aliam, si ita loqui licet, est unum agens habere influxum in aliud. ergo si nostra voluntas, suo concursu in genere causae efficientis ita determinat concursum diuinum, ut ejus
concursus expectet nostrum, voluntas nostra determinabit concur-
sum diuinum efficienter, imb determinabit & ipsum Deum , quod horrendum est dictu, nec aChristiano ferendum. Confirmatur i. quia Deus prius habet scientiam infallibilem aetiis futuri quam talis aetiis sit, vel quam consideretur in se ipso, & hoc lumine naturali clarum est, alioquin non daretur in Deo perfectio omnimoda, qualis est
certitudo futurorum,antequam participaretur a creaturis, ergo deteraminatio actus futuri contingentis praecedit in Deo antequam intelliga tur in creaturis, ergo prius determinatio debet relucere in concursu qui primo correspondet Deo ad extra quam reluceat in concursu voluntatis creatae. consequentia clara est, quia eodem modo loquendum est,ut bene notat Nauarretus controuer. 23. de determinatione Dei
respectit rerum ad extra, atque de effectu quem media tali determinxtione producit Deus, atque contra; unde fit, quod si non datur illa de. terminatio in decieto diuino ad intra non proueniens a nostra volun tale, nec etiam poterit dari ad extra. Ex his patet falso dixisse Bellat num lib. Σ.de amissione gratiae cap. 18. & lib. 4. de gratia & lib. arta cap. I . & I3. Suarium lib i. opuscu. cap. is. & alibi saepe Lessum, Curiel, dc alios, concursum diuinum quem praebet creaturis ex se indiffe-H- , a. mirentem esse, dc a concursu creaturae determinari. hoc argumentum
visum est Suario in Metaph. grauissimum dc merito sane, quia insolubile. Vtramque praedictam sententiam conciliare conatus est Franci L u tur νω. cus de Arriba in opere Conciliatorio gratiae de liberi arbitrij: verum si ejus Conciliatio tam improbabilis est, ut, praeter ipsum, patronum nullum inuenerit, hostes omnes.
294쪽
Praemittuntur aliqua 'quaslionis derisionem. AD hujus quaestionis solutionem. Praemitto primo,hanc quinionem agitati inter authores relatos, tam de voluntate ad aetiis sepematurales, quam naturales, verum hujus loci non esse illam de supernaturalibus disputare, & quaestionem illa relinquere nos The logis ac agere solum de naturaibus,ex quibus tamen facile colli potest quid cum proportione de supernaturalibus dicendum si, noc ut melius intelligasa lucrte, inter actus quos potest elicere libera homunis voluntas alios esse supernaturales, alios mere naturales; pernarurales sunt actus amoris Dei super omnia,actus contritionis, & simile; naturales, sunt desideria naturalia, amor rerum naturalium, proptα motitia humana,&similes actus: inter hos achis illud est discrimitu quod adactus supernaturales eliciendos, voluntas de se non sit causa uisciens, sed indigeat auxilio particulari, illam eleuante &reddente susscientein in actu primo , sicut cum proportione intellectus ad videndum Deum, ut in se est, indiget lumine gloriar, adactusvero naiaturales voluntas de se lubet vim sussiciente, hocsipposito ut certum hic suppono, dico ad actus supematurale sublutatem induere inae primo auxilio peculiarismi hocque etiam exsibordinatione quam habet causa secunda ad causam primam, oriri, ii idque auxilium prae mouere Physice ipsam voluntatem, ut pulchre docet D. August. cap. 3. lib. de gestis Pelagij contra aduersiarios gratiae Domini nostfi Iesu Christi. unde explicans illud Apostoli ad Rom. 8. quotquot Iuria tu Dei aluntur, ibimis iij Dei; dc Pelamum impugnam contendentem omnes voluntate propria regi, sic talaitur mimproculdubio pias
est a quam regi, qui enim regitur aliquid agit, a Deo regitur, ut recte agat, qui autem agitur agere aliquid Ese, ιnteffigitur, cytamen tam tum praestat oluntatibin nostrugrati aluatoris, eis non dubitet Apostolus dicere quotquot upiritu Dei aguntur, hirim iij Dei, GN. & lib. de
Corrept. & gratia cap. 3 2 in uentum est,inquit, ergo infirmitati moluntatis humanae, mi Druinagratia indeclinabiliter,ci', inseparabiliter agere in turi nolent hoc authores primae sententia. Praemitto secundo libertatem veram,esse indisserentiam ad multa,
tamen per ordinem ad finem, unde & libertatis verae definitio est illa, libertas est illa per quam agens liberum positis omnibus praerequisitis ad agendiam potest agere,&nonagere seruato ordine finis,quam def-
295쪽
finitionem late explicabimus in Moralibus , unde hoc loco tantum aduerto illud quod habet D. Th. s. parte quaest. 62. art. 8.libertatem nostram,a fine originem ducere seque habere usum libertatis siue electionem mediorum ad finem in moralibus sicut in speculabilibus coclusiones ad principia, ut habet Philosophus L .Phyi textu Sy. unde quemadmodu qui bene colligit colligit duntaxat conclusiones ex principijsdc no ultra vel praeter eorum vim & eficaciam: sic quilibere agit,sive quod idem est,qui bene eligit,eligit duntaxat secundu quod expedit ad finem,& a fine ad eligen)um mouetur, ita ut intentio finis sit illi applicatio ad media. intentio porro quandoq; electionem praecedit, quandoque unus idemque tam illa actus est, ut cum uis, verbi gratia, secum proponit, volo Romam proficisci, ut bene-eium adipiscar, sed sicut cum incipimus ab electione mediorum, reperitur in eadem intentio finis: ita cum supposita intentione finis ad electionem prosecutionem mediorum accingimur,repetitur ac renouatur in ea intentio finis,& siue hoc, siue illo modo fiat, id est,siue ordiatur homo ab intentione, siue ab electiqne, quae illam includit, semper verum est Deum opi. maximum, intentionis authorem esse, de per finem quem intendimus,nos applicari ad media quae eligimus. Et hoc est fundamentum doctrinae nostrae in tota hac materia, finem videlicet esse rationem eligendi media:vnde cum usus libertatis sit in electione&circa media, opus est, ut ad illam per intentionem finis applicemur, & haec est doctrina Philosophi 3.eth. cap. 4. ubi electionem definit esse, eomm quae ad finem sunt, & quatenus aptiora sunt
magisque conuenientia ad illum consequendum προωρετον ἐύ. ὼν ἐγέ-
ραν ait se quod nimirum ad finem prae caeteris est optabilius; unde male vertit latinus interpres , quod ex deliberatione ante positum fuerk quasi particula ante vel prae significent prioritatem durationis, vel naturae , siue causalitatis ; re vera prioritatem dignitatis& perfectionis ac bonitatis significant, ut ex Graeco textu iam citato manifestum est. Quaere iam a Philosopho quid de ea electio. ne sentiat qua deterius eligimus ; respondebit, ab electionis perfectione de natura desciscere,& cum electio sit proprium opus luberi arbitri j, a libertatis quoque perfectione & natura : lib. quoque 7. Mor. Eudem. postquam praemisisset ad Dei suauissimam gubernationem commendandam, Deum non tam praecipere,videlicer,
quasi ex appetitu dominandi, quam finem ipsum esse qui prςcipit atq; agenda nobis imperat, &determinationes quidem aede nitiones ab illo profectas in alijs sub Deo esse, non in Deo ipso, sippe qui nullius eget,ideoque finem nullum habet,sed ipse est finis omnium:postquam, inquam, hoc praemisisset,subjunxit eam electionem esse praeuantissii nam quae Deum intendαe atque intueri nos facit, irrationa-
296쪽
partem, quactionem pessimam quae vel ob excessum Vel ob defectum Deum con siderare colereque non patitur, cum ergo electio & libertas sese inu tuo explicent,sequitur ex doctrina Philosophi, xum quoque liberta tem arbitrii siue contradictionis fore perfectam cum finis ordo set uabitur :& si immutabiliter seruetur ita ut ab illo nequidquam decli nare possimus, re perfectissimam, quae est apsissum doctrina Ange
lici Doctoris, I. parte quaest. 62. art. 8. ad . Vnde si quis sit status qui minuit indifferentiam ad multa adauget autem adhaesionem ad fi nem cuiusmodi est flatus gloriae qui retrahit nob a multitudine & fot lassiis ab exercitio contradictionis circa Objectum secundarium,& ut iam non sit homini beato liberum agere & non affere , ille auget libertatem non minuit, quod expresse tradit D. Th. & indicat non obscure Ecclesiae lumen August. Epist. 89. quando assiem volunta tem tanto liberiorem, quanto diuinae gratiae subjectior haesit volun tra hiara , inquit , tanto liberior quanto Samor , tanto autem Samor quanto diuinae gratia mimicordiaeque Fubiectior, hinc D.Thomas s. par. te quaest i 8 art. . ad 3.cum obiecisset liberum arbitrium te habere ad Vtrumque, voluntatem autem Christi fuisse determinatam ad bo num, quia non potuit peccare. Respondet, quod voluntas Christi licet sit determinata ad bonum non tamen ad hoc vel illud bonum, deo pertinere ad Chrishum, eligere per liberum arbitrium conhγmatum in bono,sicut ad beatos, quo pos to sic ex D. Th. licet argu mentari docet D. Thomas Christum fuisse liberum libertate contradictionis quia quamuis ad Deum determinatus fueris, ad Iniata.
. c. .i I Rrinum tot euigit, non tuit deter
minatus sed indifferens, non potςix RV a objecta illa secundaria,& particularia,prout diuinae Voluntatis Σcontinentur, ab illis enim ita sumpti RQR myg -- dere potuit,superest ergo ut indisserens fuerit ad illa abdidumἘespecta a,&libertas contradictionis in eoect
circa objecta secundaria, circa quae sol con x dicti0ςGς
habeat ut ea in Deo dumtaxat intueatur & amet,ab 1llis autem secundum se sumptis sit omnino solutus&immunis,ita ut proin leti expostulauerit, illas aut amplectatur,/Vxdς-x- ,Πςq ligatus. Ex his omnibus constat v
includere irarum indifferentiam ad multa per ordinem adfinem Packas,quam ab ejus natura indistinctam esse, nemo e
297쪽
tratur:hinc Aristoteles i. Metaph.cap. 2.starum libertatis considerans,
est liberum esse qui vi sui gratia , esse autem sui gratia,importat ad seipsum referri, dc non ad aliquid extrinsecum. quod de Deo simpliciter verum est,sed in sensu negativo,id est,non aio referri;de creatura. cujus gloria est Deum pro line habere, verum etiam est in legitimo sensu,&non negatiuo,sed positivo,quatenus etsi ad Deum referatur,
non tamen tanquam ad aliquid externum, sed tanquam ad id quod sibi intimius est, & magis proprium quam quid vis aliud,etiam quam
proprium N peculiare esse specificum, cum interim, etsi creaturae irrationales ad ipsum referantur , non tamen tanquam ad propriuat suum bonum, quia non sunt illius capaces . hoc autem euidentissime indicat statum libertatis dicere amplitudinem & immensitatem,quae
enim, quaeso, alia perfectio esse potest, secundum quam quis ad seipsum referatur,& sit quodammodo sibi legitimus,uerusque finis: 'sim, liter si actum libertatis consideremus, libere agere dicitur,& qui mouetur a se ipso , & gratia sui, nec formatur ab externis, sed ex se ipso
promit deliberationes &electiones suas,itavi vere liber propria libertate, quoad exercitium,sit qui vere dominium habet, & dominus est tam sui quam aliarum omnium rerum creatarum: aliarum, quia illis utitur, illas in finem suum refert, prout ejusdem finis ratio postulat,
quod est dominari & praeesse; sui, quia seipsum quoque in finem vutimum eodem postulante transmittit, & ita libertatem explicat Cardinalis Contarenus in tractatu de libero arbitrio. Praemitto terti b, quod quamvis authores secundae sententiae varie suam sententiam explicent, omnium tamen probabilissimam esse R. ac Subtilissimi Patris Gulielmi Gibleus Doctoris Sorbonici, nostrae Congregationis Presbyteri, ac Domus Parisiensis Moderatoris, aureo illo opere delibertate Dei & creaturae, explicatione motionem praeuiam ei se complementum virtutis achivae creatae, ut colligitur ex D. Thoria 3.contra Gentes cap. 66. argum. . ac in causis naturalibus
consistere in quadam intentione, hoc est in virtute quadam intentis. nati,quae praesupponit naturam determinatam ad unum, in liberis autem consistere , in ipsa intentione finis, per quam applicatur agens ad media porro hujusmodi applicatio, secundum eundem authorem, MD. Tho m. non semper est essicis, sicut nec applicatio instrumenti; nam securis, Verbi gratia, quae ab artifice applicatist ad scindendum non semper scindit,nec lapis qui projicitur vehementi conatu,semper eo peruenit, quo mittitur. Deficit ergo sepe ex defectu recipientis, quem quidem desectum vincit primus motor D eus, motionem cor roborando, quando illi ita visum est.Est tamen intentio finis,sive a plicatio causae secundae & primae, ita nonnunquam effrax, ut rapiat ad se voluntates nostras,obstetque ne remant,quin potius ad medion
298쪽
rum electionem procedanties etiam aliquando talis ut voluntas se die voluntate deficiat; aliquando denique talis, ut licet aliquo tem fore voluntatem continuerit,in progressu tamen, voluntate se subit, ente, paulatim imminuatur & fatiscati Vnde oritur corruptio,dum
inelinatio illa & propensio in summum bonum paulatim conuertitur ad bonum commutabile & tran sitorium,ad quod comparaduin qu rimus conuenientia media, D eo semper inspirante desiderium boni, creatura aute sua defectibilitate&deprauatione in malum pro bono
intenta. d si quaeras utrum hujusinodi praemotio & applicatio ha.
beat esse firmum & permanens an non 'Respondeo cum SThomaquaest. 3.de creatione, in respon. ad 7. non habere esse firmum & peta manens , sed esse motionem quandam actualem,similem fere virtuti,
per quam aliqui volunt moueri projecta, habereque esse incompleatum per modum quo colores seunt m acre, inquit D .Thom. G iritu amtis in uictrumento artificis. quibus verbis, ut obiter hoc dicam, manifestissime & clarissime significat motum illum quo causa siclida mouetur a prima esse aliquid distinctum, & ab ejus activa virtute, & ab influxu simultaneo cauis primae in effectum; cum sit aliquid ex mente
D.Thom. tenens se ex parte cauta secundae,& ideo minime idem cum concursu simultaneo; sed habens esse quoddam incopletum ac intentionale & fluxum,& ideo minime idem cum ejus virtute.si quaeras scicundo an haec praemotio praedeterminet causam ad unum 3 Respondeo proprie non debere dici determinari ad unum. Ratio est, quia excommuni vulgatoque loquendi modo , determinari ad unum est determinari ad aliquid finitum,creatum,&limitatum Deus autem prpraedeterminationem non ita nos determinat, scd inclinat & deteri ranat nos ad seipsum tanquam ad finem ultimum, supremum & in is, tum ac uniuersale bonum: qua posita, adhuc circa media uidisserenter nos habemus.hic aduerte per praemotionem non determinari potentiam liberam ad media, si proprie loquamur. Ratio est,quia determinatur qui de uniuersali retra nitur & ad particulare contrahitur, quasi minoratus de decurtatus, at homo & quodcumque agens liberum, non sic ad media se lubet, neque enim a sita univcrsalitate dc
sublimitate deturbatur ad media, quibus nefas est subiici eum, sed fas est uti tanquam superiorem & dominum, & dum a fine quem intuetur adhuc abest, utitur illorum ope ac subsidio ut ad illum magis assiciatur, eique arctius inhaereat, quod est non ad media detetnainari, sed per media ad finem.
299쪽
Octenditur quaenam sententia sit praeferenda.
UT RIvs Esement authoribus&rationum momentis di- Lligenter expensis, omnino amplectenda videtur secunda sen- eisit otia
tentia. quapropter Dicendum est D. OpEMax.ad omnem actionem creaturae cujuscumque, siue liberae, siue necessariae, concurroee concursu praevio. Probatur conclusio primo, quia contraria sententia est nouitium commentum Ludovici Molinae, ut fatentur authores ejusdem cum eo Dinitiae,& expresse inter caeteros Sylvester Petra sancta in vita Card. Bellar. Leodij typis Ioannis Ovveta, &Leonardi Streel ann.I626. excusa, ubi sic loquitur lib. 3. cap. 3. fere per idem tempus coepta Romae agitari cotrouersia est mer religiosum ordinem S.Dominici, G Societatem nostram,circa opiniones P. Ludovici Molina de concordiagrauiaec lit .arb.quamsententiam etsi aliqui, eo quod unius priuatisiriptoris nata ex ingenio esset, minime censebam defendendam a Sorietate e niuer . attamen j qui tumpraeerant, aliter ipsi deliberarunt: tum quia nostrorum professoru pars major in Academiis eam tuebatur, tum mero quia judica batur in primis idonea quibus verbis fatetur inueta illa a Ludovico Molin a,l: propterea ex eoru etiam Societate restitisse aliquos, ne uniuersa Socictas ad eam defendendam cogeretur. fuisset etiam contraria sententia si stiperuixisset Clemens UIII. ab Ecclesia condemnata, de propterea a nobis defendenda non est laoc docet idem Petra sancta eodem loco, his verbis. Eo res demum dedusia est,it retulerit nempestim mu' Pont. Clemens VIII.) ad Cardinales diuersos, destinarum sibi esse de controuersia decernere.attamen ea res haudpropterea Bestarminum expauefecit,si quidem coepit eandide,atque liberrime author esse Pontifici, tu negotio, inde multamsumma penderent,festinandum lente, imo ne
festinandiim quide=x sed Pontifex, qui in re expendenda haud i fuissemidebatur in diligens ,facturumse propediem quaestionis e Mnem, quem
apudse disposuerat, repromisit,intum Bella minus clarefuturum dixit, mi de ea re nou mesque definiendo pronuntiaret. Quoniam mero Pontifex retulitor ad eadem, aesemel dixera Bella inus rursus pari constantia negauit Jore, νt de re illa decerneret. haec Petra sancta, quibus verbis quamvis velit Bellarminu vaticinatum fuisse, bene an male ipse vide. rit,moriturum Pontificem antequam faceret quaestionis contra illos sinem, tamen fatetur Pontificem omnino statuisse contra ipsos ferren ii
300쪽
sententiarn.quod clarius habet libro 6. cap.7. ejusdem vitae Caes. Bellarmini Cmn alis indo in aede S.Marcelli Cardinalis a Montesolimnia, acrorum interesset , id temporis quo Clemens 8 . Pontifex adhue miseret ixit Cardinati Bellarmino,qui item aderat Deliberatum es Pontifiei
tandem pronuntiare in opiniones de auxiliis Pratiae Dei, natas inter Patres Dominicanos eis Patres Societatis Iesu. tum Bellarminus. hoe enimuero,
inquit, Clemens Pont. nunquam definiet; excepit ille, atqui oepotest cir vult; qua igitur ratione, inquit, hoc non definiet Bellarminin rursus. Pontificem mpo sedi melle 'aud inficio'pronuntio tamen fore ut non δε- finiat ; imosimoliri hoc melisprius eum mita deseret. haec Petra Sancta. secundo esse nouam, & contra veteres omnes Theol. ex ipsis etiam docet Henriqueet, ubi sic loquitur. rectὸ concors Theologorumsententia docet Deum habere praedeterminationem efficacem, ex prouidentia perfecta ιδ aeterno , inqua, per quam, mn quam per rationem omnia sciat. Eat nunc Mori sanus,vel ille ex Societate, cuius scripta suo nomine in lucem edidit, & iactet neminem veterum hanc nostram sententiam docuisse. γν . Misse. a. Probatur secundb conclusio, quia authores contrariae sententiae
non possunt commode explicare dependentiam & essentialem sib- ordinationem cauta secundae a prima in operando, sine praesteterm natione Physica.ergo necessario est admitteda pr determinatio Physica. Antecedens patet. quia si possent explicare illa subordinationem sine praedeterminatione Physica, maxime per independentiam Dei
causa secunda in operando, cum tamen causa secunda dependentera prima operetur,eo quod causi prima,videlicet, possit effectum producere non concurrente causa secunda, quamuis secunda sine prima
non possit. sed per talem independentiam explicare non possitne , ergo, &c. Minor probatur, quia in primis positiva subordinatio cam fecundae ad primam, non fundatur in illa negatione dependentiae quae est in Deo respectu creaturae i ridiculum enim est asserere Deum subordinare sibi essentialiter omnes causis secundas, eo quod non de- pendeat ab illis, nec intellectus , inopula Nauarretus, in hac negatione inuenitfundamentum tribuendi Deo excellentiam Fubjciendi sibi causas secundas in operando. Quod autem causa secunda non poni operari nisi Deo cocursu simultaneo concurrente, hoc etiam non fundat positivam illam superioritatem Dei ad creatura; Clarum enim est quod quando duae causae partialiter cocurrunt ad eundem effectum, quamuis una earum non postit operari sine alia, in hae tamen d Fendentia nou denotatur superioritas causae a qua illa dependet, sicut nec denotatur subordinatio aliqua in uno relativo respeetii alterius: per d. pendentiam quae est in tali relativo. ex alia parte negatio illa dependeatis,ut i a vidimus,non potest esse fundamentum subordinationis.