Gulielmi Camerarii Scoti, ... Selectae disputationes philosophicae, in tres partes distributae. Pars prima tertia, ..

발행: 1630년

분량: 638페이지

출처: archive.org

분류: 철학

391쪽

go reperiri possent omnes partes substantiales integrantes sine quam

titate. ergo illae non sunt a quantitate.

III. Dico secundo, partes entitativas independenter a quantitate esse 2. A , μ' unitas unam alteri mediante altera ,& consequenter habere inter se aliquem ordinem, & habere extensionem aliquam, quam supra

ali ι- κλης. diximus vocari posse internam. Hisia miam Probatur conclusio. primo, quia partes independenter a quan Semerus u. tate sunt unitae una alteri mediante altera. ergo independenter aquantitate habent extensionem aliquam & ordinem inter se. cons

quentia patet.antecedenF probatur. inde pendenter a quantitate sunt unum substantialiter. ergo independenter ab illa sunt unitae substantialiter. haec enim sunt vel realiter idem, vel primum oritur ex secundo. sed sunt unitae substantialiter una alteri mediante altera, 't patet cum sunt sub quantitate. ergo independenter a quantitate sunt unitae

una alteri mediante altera.

Probatur secundo. si praecisa quantitate omnes partes materiae, exempli gratia, immediate essent unitae inter se,materia non esset sub jectum proportionatum quantitati, quae habet partes extra partes, consequens est falsum. ergo & antecedens. maior probatur, quia ruantitas subiectatur in materia secundum partes immediate di m late unitas. ergo subicctum illi correspondens habere debet partes immediate unitas & mediate. Confirmatur primo, quia nulla potest assignari ratio cur una materiae pars sit sub una parte quantitatis potius quam sub alia, nisi quia

haec pars quantitatis educta est e potentia huius partis ma textae, & illa. ex potentia illius partis. ergo antecedenter ad eductionem illae partes certum liabent inter si ordinem correspondentem ordini partium quantitatis,cum hoc tamen discrimine, quod partes quantitatis habean ranter se ordinem localem &distantiam, partes vero entitatiuae materiae habeant inter se tantum ordinem & distantiam internam. Probatur tertio, quia incredibile videtur separata quantitate ab animali, partes animalis non habituras inter se certum ordinem imeredibile enim est pellem immediate fore unitam ossibus, & non prius carni, eaque mediante ossibus. ergo incredibile est praecisa quantitate inter partes animalis non esse certum ordinem. α sane

cum praecis a quantitate animal constaret suis partibus substantialibus, etiam in illo casu partes illae haberent inter se ordinem, cum nasura nihil inordinatum & confusum habeat. IV. Objicies primo. Arist.3. metaph. textu io. definit quantitatem perrωρ --ar er esse diuisibilem in partes quae illi insunti ergo soli quantitati instant per se partes. consequentia patet; quia alioqui definitio non conuertetur

mora. -am definito.

Respondeo

392쪽

Respondeo,Aristotelem, hoc loco & simili salus in locis, tinnunvelle partes, in quas per se quantitas & res aliae per quantitatem sunt diuisibiles,esse partes localiter extensas, sensibiles,& demonstrabiles,

ut ipsemet ait. I. metaph. text. Io. dum ait, illas debere esse hoc esse quid. certum autem est non esse sensibiles,seu demonstrabiles partes,

nisi quantitatis, di rei quae est per quantitatem extensa; nam per illam solum extenditur in ordine ad locum,ut diximus, sine qua extensione in ordine ad locumnihil est sensibile aut demonstrabile ad sensum xt patet in Christo Domino sub speciebus sanctissimi Sacramenti. Objicies feamd0. si substantia nabet partes, non poteth explicari

quomodo sint unum. ergo non habet partes. sequela antecedentis patet,quia explicari non potest quomodo huiusmodi partes materiar faciant unum. ergo, &c. antecedens probatur ex I. Physic. textu 16. ubi Aristoteles agens contra eos qui ponebant omnia esse unum, ait, vel Lint unum ut continuum, vel ut indivisibile, vel ratione hoc est definitione, ubi nulla est mentio nius ex solis partibus enti talia

uis.

Respondeo negando maiorem .ad eius probationem dico, facere unum indivisibile Physice O bj icies tertib.si entia materialia haberent partes emitatiuas per se

sequeretur aequalitatem & inaequalitatem non minus futuras ill rum proprietates quam quantitatis.consequens est contra Aristo t. e go Zec. minorPatet ex capite de quanto, ubi aequalitas & inaequalitas dicuntur esse maxime propriae quantitatis. sequela probatur. Iram Libstantia habens tot partes quot alia, erit illi aequalis, non tot, in rualis. praeterea sequitur partes illas entitatiuas habituras figuram, de ubstantiam, quae tamen pertinent ad quantitatem dic. Respondeo negando sequelam. ad probationem respondeo seu sum assumi; nam partes totidem sunt in quantite habente tres digitos, & habente tres palmos; utrimque enim sunt tres. nemo tamen dixerit esse aequales. sunt ergo aequales quae sibi congruunt, hoc est, quorum suppositorum extrema coincidunt, quod idem est ac dicere, quae se adaequale mensurant; quae omnia non possunt esse sine ordiunabilitate aluocum,&impenetrabilitate locali. ut per se patet. ad id quod additur, respondeo nec habituras figuram, nec quantitatem.

non figuram, quia figura proprie dicta est localis. quod patet; quia figuram, exempli gratia, oblo am dicimus, quae maiorem distantiam necessario dicit inintremis logitudinis quam latitudinis. hoc autem sine locali distantia non seruatur. idem Jicendum est de distantia proprie dicta. dico proprie dicta, quia concedi potest figuram internam,& distantiamentitatiuam inproprias tamen,reperiri siue quant, tale. quod idem demensura dici potest. nam mensura proIrie Ap

393쪽

se ex communi hominum usu dicitur de magnitudinibus in ordine ad locum, quae Dimo, digito, & similibus mensurantur. ex quo etiam sequitur id quod diximus, aequalitatem nempe, & inaequalita, tem esse proprie in quantitate, in qua potest esse mensurabilitas in ordine ad locum. quod autem id sequatur manifeste patet, quia illa sint aequalia, quae sibi mutuo congruunt, ut diximus, hoc est, quorum unum est adaequata mensura alterius. contra vero inaequalia.

Vtrum quantitas dictinguatur a subflantia.

i. ominales communiter arbitrantur quantitatem a substantia biba- . am non distingui; Vnde negant in sanctissimo Sacramento manere

δε - qualitatem panis,& dicunt tantum manere quantitates aliorum ac

ζῆ . . dentium.in quo,contra consuetum ipsorum modum, multi tantis alii unaquaque re quantitates, δή dicunt in quacumque re mat si to- esse quantitates , quot sunt entitates distinoae a se imuicem. ita Occam in sua Logica cap. 4. in opusculo de Eucharistia quodlibeto . & alibi siepe, Albertus de Saxonia 1. Physici quaest. 6.&6. Physic. quaest. l. Gabriel,&alij veteres,quos tanquam probabiliter philosophantes sequitur Hurtadus disput. I 3. Metaphysicae, sectiore L. absolute Lessius lib. in . de perfectionibus diuinis cap .is. David Gortaeus exerci tatione 6. Philosephica, & alij recentiores.

S. τλπεώ, Contrari a Bitentia, dc communis, negat quantitatem esse acta

dens rea lueta substantia caeterisque accidentibus distininum. ita d, gui. uus Thomas 3.p. quaest. 67.art. 2. Scotus,&alij veteres Theologi cominu n iter, qui videri possunt apud Fqnsecam S. Metapli. cap. i3. quint. Suarium disp. o. sectione 2. cum quibus I i. Dicenduin est breuiter quantitatem esse accidens, nemine cogi- ciniam. -ὰ, tante distinctum a substantia quanta, eiusque accidentibus.

m. . Probatur primo auctoritate Philosophi i. Physici ubi disputans

s datis . contra Parmenidem, qui omnia dicebat esse unum ens infinitum, ostendit ipsum secuin pugnare. si enim ex substantia infinita, iam poenuntur duo entia, substantia videlicet & quantitas,cuius proprium est infinitas in extensione. Philosophus autem intellexit duo entia realiter,alioquin contra Parmenidem nihil conclusisset. Probatur iecundo ratione breuiter; quia si substantia haberet seam suantitatem trine dimensam, & alia accidentia eodem modo suas,uqueretur plura quanta&corpora sese inuicem penetrare; quod est Diuitigoo ny Goos

394쪽

ab irdum. sequela probatur; quia albedo in lacte, verbi gratia, cum

esset trine dimensa ,ac proinde corpus, penetraret dulcedinem , quae etiam esset tritia dimensa & corpus. neque dicas cum quibusdam nominalibus, illas quantitates posse se penetrare, quae se habent ut achis&potentia, velut actus eiulidem potentiae, alias vero non posse.ad dunt alij quantitates diuersae speciei posse se penetrare, non eiusdem. contra enim est; quia si quantitates quae se habent v t actus & potentia , possunt se penetrare, maxime quia naturaliter ordinatae sunt vesint simul, ut concedunt ipsi nominales, & patet, qui a alioqui id

gratis diceretur. sed haec ratio non valet. erso &α minor probatur. anima debet esse simul cum corpore, & quidem ut altus cum potentia , lumen simul cum aere, locus simul cum locato , & tamen Aristoteles negat posse esse quantitates trine dimensas, quia sequeretur penetratio dcumultas secundum eundem locum. ita Aristoteles i. de anima, textu. 61. & alibi. contra id quod addunt alij, facit,quia corpus omne substantiale sublunare penetrare se posset naturaliter cum coelo, quia est diueris speciei. . Dices.substantia antecedenter ad quantitatem habet extensionem partium.ergo frustra ponitur quantitas tanquam accidens distinctum a substantia. consequentia patet. antecedens probatur quia partes ex si mr.

quantitatis, si ponantur realiter distinctae a substantia, aliisque,debent Irubiectari in partibus substantiae. ergo in aliquo priori praesipponitiam substantiam habere partes. Respondeo, quantitatem praesupponere, ut sipra diximus, partesentitati uas substantiae aliorumque accidentium, & consequenter existensionem internam & entitatiuam, quae tamen ulterius non prςAp. ponit aliam extensionem.

Dices secundo. si quantitas esset accidens a substantia tealiter diastinctum, posset,diuina virtute saltem separari: sed hoc est impossi- . bile. ergo & id unde sequitur. minor promtur;quia si fingamus sub- . stantiam, verbi gratia, animalis a quantitate separari,& redigi in punctum adhuc haberet extensionem, qua,sublata quantitate,caput & pedes, qui valde distant, per motum localem deberent ad punctum Iere, de non in instantii ergo aliquo saltem tempore manerent exise sine quantitate superaddita.

Respondeo. facta illa suppositione sebstantiam in instanti redigi

ad punctum loci exigeret. noc autem totum non fieret per motum

localem, sed per sublationem quantitatis,tanquam rationis formalin t&per desitionem essendi in loco extense.

395쪽

s ELECT. DISPUT. PHILOSOPHIC.

AESTIO DECIMA OCTAVA

partes sint actu distincta in quantitat Z

i. Q Vppono cum Aristotele 6.Physici & lib. de lineis inserabilibus

Doctore Subtili conterraneo in L. dist. 2. quaest. s. & 7. Physic. q.I.& aliis Peripateticis communiter contra Maiorem conterraneum in sent.& fuse in x. dist. 2. q. r. Gerardum Odonis, & Nicolaum Tironensem apud Franciscum de Pitigianis in cὁmentariis ad quasi 1. 6. Physici Scoti, & quosdam recentiores, praesertim ex Societate Iesu, ut refert Collegium Complutense in Physica, ipsos secutos,quantit tem non componi ex indivisibilibus; quod manifeste & euidentissime ab authoribus citatis pluribus probatur. sequeretur enim s ut alia omittamὶ ex contraria sententia Achillem nunquam posse assequi testudinem. patet;quia si testudUS: Achilles moueantur simul dire litaneam decem punctorum, dum Achilles acquirit secundum ictum, testudo, vel acquirit etiam secundum punctum, vel niuilunitis,es contra suppositum, o uia supponimus simul cum Aditae moueri, α

bita-. reliri quere primum punctum. nec potest dici acquirere mediam partem secundi puncti, quia iam punctum esset diuisibile. ergo acquirit totum secundum punctum. ergo hactenus aeque celeriter mota est testudo ac Achilles. pergamus. dum Achilles acquirit Iertium' chum, testudo vel acquirit etiam tertium punctum, Vta partem ter , Vel nihil. non nihil, quia alioquin cessaret moueri, quod est contra suppositum. non etiam partem, alioquin punctum esset diuisibile. ergo tertium. ergo hactenus aeque celeriter mota est ac Achilles. αsic procedi potest ad reliqua pineta neque est quod respondeas non posse Achillem 5e testudin eoi poni in eodem puncto, & ab eodem incipere; n on est,in ram, respondeas, quia haec responsio nihil facit ad vim alumenti. ponamus enim testudinem uno punctoptaecedere, vel ' his vel centum, perinde enim est, sequitur sim per Achillen, sep assequi testudinem: quia si ponatur Achilles in primo pun lineae,restuao in secundo, dum Achilles acquirit Brundi ii testia 3M quirit tertium, dum Achilles tertium testudo quas tum semper usque ad finem. respondentem vidi recentis- re quindam, Achillem eo instanti quo testudo acquirit unu,acquireretria vel quatuor. sed in primis ex hac responsione sequitur motum localem fore in instanti, quod suppono esse absurdum;quia si motus localis posset esse in instanti, sequeretur posse esse motum inter duas quietes, quae sint sibi murud continuae copularentur enim uno im

396쪽

stanti, tanquam termino communi. secundo, haec re onsio non soluit argumentum, sed relinquit in sua vi; quia Achilles prius debet pertransire secundum, & tertium, quam quartum quando ergo Α-chilles est in secundo, ubi cst testudo Z non in secundo, quia sic non moueretur. si est in tertio, procedit argumentum. denique si Achilleavno instantiquatuor puncta percurreret, quo tempore percurreret duo 'si medio instanti, sequitur instans esse diuisibile; si eodem, staquitur Achillem non prius esse in duobus primis punctis illorum quatuor, quam in duobus postremis.hoc ergo suppono tanquam luce clarius , & consequenter silpono etiam quantitatem esse diuisibilem in infinitum. si enim nulla pars continui sit indivisibilis, ad nul lam perueniri potest, qu no possit adhuc in infinitum diuidi .qu stio iam superest, an hae partes in quas quantitas est diuisibilis, sint acti1distinctae, an vero tantum potentia, qua in re, I Prima sententia est communis recentiorum in Hispania, affirman- his isti. tium partes quantitatis, siue continui,esse inter se realiter distinctas. as m m. ita Suarius disput. . sech. i. Rubius, Hurtadas,& alij Hispani pas

sina.

Secunda sententia est negantium. ita fere omnes antiqui. illam ex pressis vobis docet Sanctus Thomas In 4. dist. IO. quaest. I.art. . quae' s. ma. stiuncula 3.ad I. ubi ita loquitur. Ad primum ergo dicendum, quod mniatas rei consequitur esse in . partes autem alicuitu homogetur continuι an .si ueti, te diuisionem non habent esse actu,sedpotentia tantum. m ideo nulla lya- rarmini, rum habet imitatem propriam in astu. ανγide actu non est ac pere ipsarum 'numerum,sed potentia tantum. c propter hoc forma quae est rata in toto tali, m tota in partibus eius, non dicitur ante diuisionen, eontinui esse ibi

pluries adta, si solum potentia sed post diuisionem multiplicatur secundum actum siculpatet de anima in animalibus annulosis. ω similiter compus Christi ante Ausonem hostiae, quamuis sit totum μb qualibet parte hosti.e, non est tamen pluries actu sub partibus illis ,sed tantum potentia.

nec est inconueniens quodsit ibi infinities in potentia. haec S.Thomas. videri potest etiam 8. Phyisad textum citandum Aristotelis, & ad textum , . . . 63. de 36. t. ili eadem sententia est Capreolus in I. dist. 3. quaest. Iairi. 2.dc post ipsum alij Thomistae. ex antiquis interpretibus Aristotelis illam tuenrur Averroes 3. de anima comm. 33. &8. Phys textu 68.Thmmissius ibidem, Simplicius ibidem, Alexander 7. Metaph. comm . suo 38.&9. Metaph comm .io. Alberius 8. Phystrach. s.cap. 3.&alij com muniter. ex Scotistis eandem defendit Ioannes Canonicus 6. Physquaest. r. art. 2.& alij Scotistae communiter.estque communis opinio inter recentiores in Italia, & Gallia. cum hac sententia, Dicendum est panes in continuo non esse actu inter sedistinctas, siue,quod idem est, partes non esse actu secundum multitudinem re

397쪽

lem,qiumuis sint. secundum suam entitateri. rilis me Probatur primo ex Philosopho. qui num D- q-- tia, de quidem pluribus in loci . primo enim 8. Phystin. sa. sici quitur; In eontinuo a tem inseunt in ita dimidia λ non actu , sed μ butia. de per hoc soluit arm ntum quo quaeresiatur, quomodo ruantitas posset pertransirinnito motu,&quomodo possent infinitaimidia finito tempore percurri respondet illa non esse absolute infinita,sed absolute finita, & infinita potentia. secundb, 3. Phys textu 36. cum probasset non dari infinitum, objicit sibi quod inde seque retur quantitatem non posse diuidi in infinitu ad quam objectionemno aliter respondet,quanon esse infinitam acta, sed potentia; se autem negasse infinitum adtu.tertiὀ. 4. Phys textu . sic habet, dum autem dictum est,allusent in loco potestate liqua actumquapropter eum id quod ilium est partium continuumfuerit,partes potestat esunt in loco ; euius autem diuisum quidemsit Ied pa tesse tangunt, it cumulus,

actu.s Melaeph te .Meaeterum continuum disinitum eum/pluribus in- existentibim numquidemsit,maximὸ quidempotentia, non actu. demque 7. metaph. text. 9. praeclaram habet sententiam, quae mirum in modum confirmat nosam conclusionem. Impossibile enim est,insuit,

substantiam exsubstantiis esse , quaesie inseunt mi aἷL. quae enim duo sieaftufiunt,nunquaminum adi untseedsipotentia duosunt, ersit inum, mi ilulum ex duobin dimidiis potentiar, actus namque separat. qua res substantia, num non erite ιιstantiis inexistentibus, secundum bu ne modum quem recte Democritus Acis. impossiti enim ait esse ex duobumnum, aut ex mno duoseri magnitudines namqueundisi itissessam

eis acit. patet igitur quod disermis numera se halebit, si numeris

quidem compositio nitatum est,mtapusUrim dicitur. aut enim non est et tum duultra, aut non inest in ea unitas actu. Respondent aduersarij, Aristotelem tantum velle quod in conu nuo non sint partes actu diuise, non autem velle quod in continuo

non sint partes actu distinctae. δ' 'uar. Sed contra est. primo quidem, quia hinc saltem habemus Philosophum non exis asse ita loquedum esse ut loquuntur aduersarij,

di absolute illum voluisse partes in continuo non esse multa actiusta potentia. a quo modo loquendi non debent recedere aduersarij. secundoru stoteles vult in continuo non esse duo adita, non esse duo dimidia aetii, non esse plura actu, non esse multitudinem actu&α quomodo ergo aduersari, dicunt esse plura asta ' esse multitudinem adbar esse dimidia actu &c. tertio. quando Aristoteles dicit in contiuiiuo non esse actu infinita dimidia, sed potentia, quaero quisnam se actus respondens illi poteritiaend est per quid debet fieri actu dimidia per separationemnet quomodo e quandoquidem ficta set, ratione

398쪽

nin sint amplius dimidia, quomodo fiunt actia dimidia per id quod

facit ut non sint amplius dimidia Zpotius itaque dicendum est, per se parationem fieti actu multa. Denique ex eo impugnatur solutio, quod quando dicit Aristoteles posse pertransiri quantitatem per motum, quia in illa non sunt infinita actu, si tantum intelligeret actu diuisa, non solueret argumentum Zenonis, quia eodem modo infinitum actu pertransiretur , siue essent partes separatae actu, siue non essent, dummodo essent acri imfinitae distinctae, quae in motu numerarentur. separatio enim neque auget numerum & infinitatem partium, neque magnitudinem,ut

experientia pater, i ν-ἶὰ

Probatur secundo ratione. si partes in continuo essent actu distinctae, sequeretur quantitatem constare ex indivisibilibus. consequens. ut iam dictum est, falsum est ergo & antecedens. sequela majoris probatur. accipiatur certa aliqua pars, &de illa quaero utrum

distinguatur a qualibet alia parte, necne si distinguitur actu, sequitur non esse diuisibilem in semperdivisibilia, quandoquidem nemine cogitante distinguitur ab illis partibus in quas est diuisibilis. illud autem quod distinguitur ab iis in quae potest diuidi, non est diuisibile in illa. nam ad hoc ut sit diuisibile in illa, debet saltem ea includere in

se. at nos non quaerimus hoc loco, utrum una pars in continuo sit

distincta ab alia parte, tanquam includens & inclusum; sed quaerimus utrum quaelibet pars sit contradistincta a qualibet parte, hoe

enim est, unum non este realiter aliud.confirmatur. si continuum diuisum esset actu in omnes suas partes, illae essent indivisibiles. ergo si esset distinctum in omnes suas partes, illae essent indivisibiles. cons quentia ut probetur, suppono id quod cerrum est, partes separatas Mdiuisas a partibus tantum distinctis hoc solum diterre, quod separatae non habeant unionem illam inter se, quam habent distinctae tantum. quare Cippono certo certius non variari, neque innumero, neque in magnitudine, si ex distinistis tantum fiant separatae vel diuisae, neque contra si ex diuersis tantum fiant distinistae. noc praesupposito,sic arguo. Vnio partium non facit partes maiores quam si essent diuisis sed si essent omnes diuisae, non essent maiores, quam indivisibiles. ergo neque si essent omnes distinctae. confirmatur.quia si sunt distin eis, ergo singulae a singulis; non enim est maior ratio unius quam alterius. accipio ergo unam ἔ vel est distinguibilis, vel indistinguibilis

s non est distinguibilis, ergo indivisibilis; quia eas in partes est distinguibilis, in quas est diuisibilis. si est distinguibilis, ergo aliquae non

sunt ab inuicem actu distinctae, & consequenter nullae. Probatur tertio. si partes in continuo sunt actu distinctae, sequitus Alia μ.n i a circulum maiorem aequalem esse minori ,α diametrum quadrati esse

399쪽

aequalem lateri ipsius quadrati; quod est contra omnem sensum es rationem. sequelam lac probo. circulus maior & minor. diameter quadrati & latus, haberent totidem puncti. ergo haberent etiam totidem partes; puncta enim sunt termini actuales partium . quot igitur sunt puncta de partes in uno circulo actu, tot etiam Utactu puncta & partes in alio circulo. quod autem circulus maior α nor totidem haberet puncta, clarum est ex iis quin diximus contra illos qui asserunt quantitatem componi ex indiuisbilibus; defacto

enim infinitae lineae a centro ad omnia puncta circuli maioris transirent per infinita puncta circuli minoris, &consequenter circubumbitor tot puncta haberet quot maior. Probatur quarto. si partes essent omnes actu distinctae, ergo,siliem de potentia Dei, possent omnes esse actu diutis; quod est contra naturam, &essentiam continui. sequela patet. Deus cognoscit distincte omnes partes in continuo esse actu inter se realiter diuersas. ergo posset illas diuidere,quandoquidem una esset extra aliam. posset tem tollendo unionem, quam aduersari j volunt distinctam.

Probatur quinto. si partes sunt actu in continuo distinctae, vesquilibet est indivisibilis, vel diuisibilis. si in diuisbilis, continuum componitur ex indivisibilibus. si diuisibilis, constat ex aliis panibus

actu unde non esset una pars certa accepta, contra suppositum, cum multas alias cotineat partes. dic es non posse accipi unam partem quae non in cludat alias. sed contra, non potest accipi multitudo actualis, nisi constet ex unitatibus indivisis. Probatur sexto . ex contraria sententia sequitur infinitum adii consequens est contra Aristotelem,& contra supradicta ergo sequia patet, quia omnes partes in continuo sunt actu, non sunt autem εnitae; neque enim rhagis duae quam dccem, quam centum,&e. &sie in infinitum. ergo in nitae. Respondent aliqui,partes istas esse infinitas syncategorematice, non

categorematice.

Sed contra est, quia nihil deest numero partium continui, ut sint insititae categorematice. ergo vere sunt innnitae categorematice. &confirmatur, quia illud est infinitum syncategorematicum, quod est in finitum potentia.at qui infinitum partium non est infinitum potentia. ergo nec est infinitum syncategorematicum. minor patet. cum enim tale infinitum habeat omnes partes actu,&nullam potentia, non est infinitum potentia. quod vero idem sit syncategorematicum M potentia,patet, quia iuxta communem modum loquendi authorum, infinitum syncategorematicum est illud quod est in sententia Aristotelis possibile. hoc autem est infinitiam potentia. deinde infinitum sγncategorematicum , non est aliud quam numerus finitus in in

400쪽

finitum. atqui hoc non conuenit toti illi numero partium , cum non habeat terminos, neque sit magis binarius quam ternarius &c. ergo non est infinitus syncategorematice. Omitto multa alia quae conua

hanc solutionem adferri possunt. Respondent alij repugnare infinitum in actu,quod habeat infinitatem simpliciter. huiusmodi autem non esse illa, quae quamuis quoad numerum sint infinita, componunt tamen quantitatem finitam, cuiusmodi sunt partes quantitatis. Sed haec solutio nulla ratione stare potest cum Philosopho, neque cum ratione . non cum Philosopho, quia ipse, ut constat ex s. Phystextu ues. & deinceps, nullum aliud agnouit infinitum nisi potentia. infinitum autem potentia apud ipsi im est,cuius pars actu est, pars vero potentia, &aliquid in futurum expectat. sed infinitus numerus partium continui non expectat aliquid in futurum, sed totaliter est quantum potest. ergo non est infinitum in pdtentia,quod agnouit Aristoteles. cum ratione etiam stare nequit responsio, quia omnis multitudo constituitur in specie per ultimam unitatem ergo cum in infinito numero non possit dari ultima unitas, numerus ille partium non erit

in aliqua specie numeri; quod est absurdissimum. deinde, species

multitudinis correspondere debent speciebus numeri. atqui nulla species numeri potest esse infinita; num erus enim est numerabilis. er goneque species multitudinis. denique, sequeretur unum infinitum esse maius alio. nam si ex toto numero partium quae sunt in quantitate palmari deicialiamus decem unitates, id quod impererit, erit infinitum , & minus illo in quo continebantur decem illae unitates, simul

cum illis qtIae remanent.

Probatur denique. si quantitas habet in se partes actu distinctas, vel habet distinctas secundum partes aequales , ita ut quaecumque quantitas sit diuisa in decem, vel viginti partes aequales, aut aliquem

alium numerum & cum non sit maior ratio unius, quam alterius,

erit in omnes. unde erunt actu infinitae distinctiones in una quantita te secundum partes aequales. ex quo sequitur dari infinitas actu species numerorum, quod, ut diximus, est absurdum, dari etiam infinitas relationes aequalitatis. vel habet in se partes inaequales, ita ut

quaecumque quantitas distincta sit in partes proportionales. sed nec hoc dici potest; quia hinc sequitur dari minimam partem in quantitate. patet , quia non potest esse actualis distinctio in omnes partes proportionales, nisi detur minima. sicut enim ut fiat diuisio in partes proportionales, primo debent esse actu duo dimidia, deinde unum ex illis diuidi in alia duo,&siculterius procedendo. ita de facto si sit' dist nctio secundum omnes partes proportionales, debet deueniri ad

ultimam, quae actu sit distincta, nec distinguibilis in alias,alioqui non

SEARCH

MENU NAVIGATION