S. Thomae Aquinatis Praeclarissima commentaria in duodecim libros Metahpysicorum Aristo. cum duplici textus tralatione, antiqua scilicet et noua, recens addita Bessarionis cardinalis diligentissime recognitis F. Bartholomaei Spinae ... in eadem comme

발행: 1562년

분량: 479페이지

출처: archive.org

분류: 철학

241쪽

, turergo si quiderat esse propris passionis dehibiecti non est idem & tinum. Deinde civit dicit.

est Gutra est eius pod quid rarat e se euis hora,er utrieλ- est etiam bis ipsi quid erat, ut homini albo, quis erat albo

homini: sit autem nonun tio. As: Ivid est uestisὸ.Α Ν τ. ' Qiyoniam uero sunt er secundum alio categorias m Tex ς. r. postra, est enim ali adsubicctum cisique, ut piantitati, σwlititi, T quando, cr ubi, cr motu. Persi tandum eragos est rario eiu 7uo uiderat esse cuiusque ipsorum, et inaest his sim quod uictrat esse.ut albo homini quodquirat dabo bomisi sis nanque nomen in uestis p. Mestu si gestinis quo Inquirit quom sit quodquiderat esse,&prim Frum sit ' i' mouet quaeuionem. Secundo soluit eam, ibi: At bis m, dictorum. Dicit ergo primo,u, sunt quidam composita in aliis praedicamentis, non solum in substantia. unod quidem dicit propter hocis, substantiarum sensibiliu,quaestini compositae, suidditatena inquirit. Sicut e nim in substaliis sensiuilibus compositis est materia,qiuae subiicitur formae substantiali ita etiam alia praedicameta hebent suum subiectiim. Est enim aliquod subiectum unicuique eorum, sicut qualitati & quantit ii de quando de ubi de motui, sub quo comprehenditur agere Se pati. Vnde sciit quoddam compositum est ignis ex materia& sorma substantiali, ita est quaedam compositio ex substantiis & acciden tibus.Et ideo perscrutandii inest cu aliqua sit dis. finitio substantiarum con postarum ex formis tamateriis,si etiam cuiuscunqiae istorum comi 'storum ex accidentibus de si ibiectistest ratio eius

quodquideratesse , idest si habent diffinitionem quae eit ratio signi ficans quod auiderat esse. Et iterum si est in eisit eis sim quodquiderateste qas nificat dissinitio, idest si habent aliquam quid-ditatem sue aliquid quod potest responderi ad quid. Sicut hoc ipsum qiuod est albus his est quoddam compositum ex sit biecto de accidente utrum

stilicet albo homini sit qliodquideratesse et i quatum hultismodi. Et quia sorte aliquis posset dicere ui albus homo sunt duae res de non una,ideo subiungit,ui hoc ipsiam quod dico albus homo, ha. beat unum nomen, quod causa exempli sit uestis. Et tuc qllio erit de isto uno,scilicet de ueste, utruhabeat quodquidest,ut possumus dicere quid est uellem esse λ Tuc enim sicut hoc nomen homo significat aliquid copositum, scilicet animal rati nate, ita de uestis significat aliquid compositum, scilicet hominem cibum. Et ita sicut homo habet diffinitionem. ita uesiis poterit habere dissinitio .

nem, sicut uidettici Deinde cum dicit. η At uero, nee e eorum est, quae fecundose dicant . Me non feraindumsita item scitur, cr huius est breuidem ex additione istud uero non Noe enim duitur, eo, ipsam,quod drfinitur, alieri dilucitur. utputa , albo esse, finiens dicitata hominis ratisnem. Istud uero. eo, saliudi tfluestis albam hominem signimat, ille vero definiatur stem ut assum quod aurem est albus homo, s album qui. .non tame quid erat esse albo homini sed usa esse utrusum quiderat se es aliquod orsimpliciter i An non, an enim pura pudera esse, stipsu milia erat esse .cumino aliud de alio dicatur, non est ipsum quod quid.ut bomo albus

ma est quod quia: stipsum quidem quod quid, sulfloruis

risino are quod quid erat esse illorum est, quorum qu/ro est diffinitio. Definitis ala est, non si nomen ide, quod oratis amficet omno et rasermones Urimi uellent. leris rans nomen idem euic ssomni, quare σIlias desinitiiseriuatast primi alicuius' havero sunt,quaecutique

dicuntur, non eos aliud de alio dicatur. non ergo ulli eorum ilva non sunt spectins generis, inerit quod quid erat esse, sed

hissolum, hec enim uidentur,nonsecundumpoticipati E ita passionem, nec Maccidens dici sed oratio quidem m. Texi .

iusque etiam aliorum eris quid significat, si nomen fit, quod

hoc bule in strati pro misi ei oratione certiorid nitio ae ro non erit, nes qοod quid erat esse. At uerosecundumst dactorum nee boe. Aut ipsium nonse AN T. eundum se Litur dispiciterita huius est aliquod pudem ex par,

additione,il ud uero non. Hoe quidem enim ex eo dicitur.

quod di initur, quod ipsum ali addituri visi allae pes i.

mens,dicat albi hominis rationem.Hoc aurem eo quod alvid

i si vi Asiani scit uestis album hominem , diffiniat uiam, ut album Albas itaque bino est quid alba, non tamen quod quid rarisse albo flecte usi esse. Ergo est quodquid rat esse aliquid, aut totas te aut no.Qρα quidem est quo rid. eraresse, stupedali aderat spe. QAando uero aliud e alio dicitur aen est quod quum aliquidhoc aliquid:ut albus mo,non est quod uere hoc .liquid si quidem esse est bast iiii sobon inest. ire quo iudera esse est quorum. Tς I cunque ratior 'similio. Dis aliis utra es non 3 nomen

rationi idem In ficet. Omnes enim essent rationes termiani Erit enim nomen quod cuilibet rationi idem. Qisare erilias diffinitio erit. sedAptimi dicuius fueris. Talia uero Ant quaecunque dicunt, non eo aliud de alio Matur. Non erit igitur non generisecierum existens quo uideratoseotabissolum.Hee nanque uiditur non siccundam partisci pationemeae G pastionem, nec ut accidens.Sed ratio qvi

dem erit cuiuslibet cr aliorum quid significat stest nomen, quia hoc bule inest,aut pro sermone simplici certior. Distinitio vero non erit, nee quo uiderat esse.

Noluit praedictam quaestionem, Sc diuiditur haec pars in duas partes secudumst duas ponit solutio Tς D P ne Secunda pars incipit,ibi:iAiit de diffinitio sicut de quodqiii l. Dicit ergo primo, i, hoc ipsum, quod dico, albus homo siue uestis, quae hoc ponitur significare, non est aliquod eoriun qtiae dicuntur secundum se, immo est aliquid eorum, quae dicuntur per accidens. Hoc enim,quod est, homo albus, est unum per accidens , de non per se,ut superius est habitum. usod autem aliquid dicatur alteri esse unum per accidens est dupliciter. ut uno modo homo est albus de alio modo album est ho ino.Horum enim aliud quidem est ex additione, aliud uero, non. In diffinitione enim hominis non

est neces larium Uaddatur dissinitio albi,iret nomeeius in diffinitione uero albi necesse est Φ ponatur homo, uel nomen hominis,uel eius iussinitio,si homo proprium subiectum eius est,uel aliquid aliud quod est eius proprium subiectum. Et ideo ad hoc exponendum sitibi ungit, ut illorum duorum, quae

dicuntur non sectandum se unum adiungitur alteri,co i ipsum accidens addituri li sebi ego, quod in accidentis diffinitione ponitur cum diffinitur. Si t si aliquis diffiniat album,oportet quod dicat rationem hominis albi, quia oportet Uiniis finitione accidentis ponatur subiectum. Et tunc di Afitutio

242쪽

finitio complectitiit hominem album. Et sic erit visi ratio hominis albi, non albi latum.Et hoc intelligendum est ut di iam est, si homo sit proprium & per se sibiectum albi. Hoc autem adiungitur alteri per accidens, non quia ipsum aprponant in disine alterius, sed quia aliud apponit ipsi in sua dissitatione: sicut albu aduigitur Loi per

accidens, non quod ponatur in diffinitione -- minis,sed quia homo ponitur in diffinitione eius. Unde si hoc nomen uestis significat hominem album,sicut positum est, oportet quod ille qui dissinit uestem. eodem modo diffiniat uestem sicut diiunitur tibii. Na sicut in diuinitione uestis oportet quod potiatur & homo & aliud, ita idi sinitione albi oportet quod ponatur utrumq;. Itaq; ex dietis patet quod album pridicatur de homine albo. Hic enim est uera, albus homo est albus, &econtrario. Tamen hocipsum quod est album e se hominem, non est quodquiderat esse albo. Sed neq; uesti qui significat conlpostum hoc quod est albus homo, ut dictu est.Sic igitur patet quod non potest esse idem quodquiderat esse eius quod est album, & eius quod est albus homo siue uestis,per hoc quod album etiamsi praedicetur de albo limmine , non tamen est quodquidest esse eius.Ite patet, quod si album habet quodquiderat esse & dissinitii nem, non habet aliam quam illam qui est albi hominis, quia cum in divinitione accidentis ponatur sit biectu , oportet iii od hoc modo diuiniatur album, sicut albus homo, ut dictum est. Et hoc se patet, quia hoc quod est album non habet quod- quiderat esse , sed solum hoc de quo clicitur, scilicet homo uel homo albus. Et hoc est quod dicit 3Ergo est quodquiderat esse aliquid aut totaliter, aut nob, ikergo ex praedictis sequitur quod quod- qui denatesse, non estnisi eius quod est aliquid,sue illud i aliquid sit totaliter , i. compositum ut limmo albus, siue non totaliter, ut homo. Album autem no significat aliquid, sed aliquale. Et quod id, quo uideratesse no sit nisi eius quod est aliquid, ex hoc patetquod quidem quiderat esse, est quod aliqiud erat esse. e enim quid, significat esse aliqua. unde illa quς non significat aliquid, non habent quodquideratesse. Sed quando iii quid de aliquo dicitur, ut accidens de subiecto. non est hoc aliquid sicut cum dico homo est albus, non significatur quod sit hoc aliquid, sed quod sit quale. EG se enim hoc aliquid conuenit solis sebstantiis. Et ita patet, quod libum & similia non possunt habeare quodquiderat esse.sed, quia aliquis posset dicere,quod sicut inueniuntur aliqua rationes nominum signiscantium sitbstantiam, ita inueniuntur aliquae rationes nominum fgnificantium accidentia deo concludit,st quodquiderate se no est omnium, quae habent qualemcunque rationem notificantem nonae,sed eorum solum, suorum ratio est

iussinitio. Ratio autem alicuius diuinitiva non est solum si sit talis ratio quae significat idem cum nomine, sicut hoc quod dico armagerens significat

idem cum acinigero, quia sic sequeretur,ui omnes

rationes essentitermini , i. disinitiones. Potest mroni cuilibet rationi noni sicut pol poni huic r ni, ut est homo ambulans uel homo scribens nec tamen propter haec sequitur stilla sint diffinitiones I M V squia secundum hoc sequeretur oletiam illasId. poema factu de bello troiano esset una disinitio.

Est enim totum illud poema una ratio exponens bellum troianum. Patet igitur, Unon quaecunque ratio significans idem cum nomine est eius diuini-.tio, d iblii est diuinitio si istierit alicuius primit. idest si significet aliquid per se dictum. Hoc enim est primum in praedicationibus quod per se pracilicatur. Talia uero,scilicet prima sunt quaecunque praedicantur per se, & non quia aliud de alio dici tur. Sicili album p icatur de homine non per se.

quas sit idem quod album & quod homo, sed pri

dicanturde stinuicem peraccidens. Amines uero

praedicatiir de homine per se,de similiter rationaule de animali. Et ideo hocst dico animal rationale diuinitio est hominis. Sic ergo patet inqisquideratine non erit alicui , quod non sit de numero speciem alicuius generis, sedisseium hist, idest si ilum speciebus. Species enim sola diuinitur, cum omnis diiunitio sit ex genere&disserentiis. Illud propria difautem, quod sub genere continetur, & differentiis finitur. constituitur est fiscies. & ideo solius speciei est disinitio. Solae enim species uidentur dici non

secundum participationem, & passionem, nec ut accidens. In quo remouet tria quae uidenturini pedire quod aliquid non diiuniatur per aliquod

genus. Primo nanque ea de quibus genus praedicatur secundum participationem, non possunt dissi- ΑΣniri per illud genus nisi sit de essentia illius distini- ὸinritis liti Sicut serrum i nitum, de quo ignis per partici- aliquias

pationem praedicatur, non diuinitur per ignem, sicut genus, quia serrum non est per essentiam sua ignis,sed participat aliquid eius.Gemis autem no praedicatur de speciebus per participationem, sed p essentiani. Homo enim est aninia essentialiter, non solum aliquid animalis participans. Homo. n. est quod uerum est animal.Item suoiecta praedicatur de propriis passionibus, sicut nastis de simo.&tamen essentia nasi non est essentia simi. Spe acies enim non se habent ad genus sicut propria

generis passio. sed sicut id quod est perestentiam idem generi . Potest etiam album praedicari de homine per accidens , nec essentia hominis est essentia sebi, sicut essentia peneris est essentia speciei. Vnde uidetur, quod Qta ratio speciei quae ex genere & differentiis constitititur sit distinitio. Sed in aliis quidem sesteis nomen positum Alia a s potest esse ratio declarans quid significat nomen. possunt haQuod quidem contingi dupliciter. Vno modo Dere quid sicut quando nomen minus notum manifestatur

per magis notum quod de eo praedicatur,ut si hoc nomen philosephianotificetiir per hoc nomen sapientia. Et hoc est quod dicit. 3Quod autem huic inesti, sqiuando ratio exponens nomen accespitis aliquo nomine notiori quod praediratur de eo. Alio mo o quando accipitur ad expositionem nominis simplicis aliqua oratio notior . sicut si ad exponendum hoc nomen philosephus, acclapitur hac oratioamator sapientiae. Et hoc est

quod dicit. 3 Aut pro sermone simplici F quasi

ad expositionem huius simplicis dictionis,ce

tior oratio accipitur. tamen talis ratio non erit

disinitio, nee id quod per eam significatur Gequo uiderat esse.

243쪽

L a C τ t o III I. substantit quomodo non solum definitione, simi, sed

di accidenti uiri , at non eodem modo, di cuiusmodi desilitiones sit substalitiae & accidenti ex duaruiti dubitationum solutione manifestat.

eorum, e medicantur, prantitatem titatem, Cr qice cumule caetera talias L quemadmoduemmer in mi Esr- inest quidem omnibus, non tamen Militer,sed ecpa primo illuuerocirsequenter stata quodquid est, caeteris uero quodam modo. etenim vires Imposeimus, quid est

ipsum piae . quare er Q in quale est eorum, quorum essuid est, non tamen il licuer ,sed sicut de non ente Inice quidam aiunt elle Ois non eruinis DF uredianaeni.

ua,ta ipsum quale.

cr hoc aliquid. Alio uero modo quodcunque Nascamento rum,quantitatem, π qualitatem, er alta quaecunque talia. sitiuerimetu existit in omnibus, sed non mi iter, sed hoe primum .illud uero consequenti rura cr quod uides impliaciter quitim substantiae, alio vero modo alii Etenim quali. ratem dicemus utique euid est. Qisare Cr qualuas eorum

quae quia esisd non simpliciter. Sed tui de non enleaetice dicunt quidam non enses,non poplicit , sed non era, eersialitatem.

insia sitis. . Disponit secundam soliuionem proposiς γ ν i nis 5 circa hoc tria facit.Priino ponit solutionem. Secundo probat eant.ibis Illud autem palam &cJ Tertio remouet quasdam dubitationes, quae pol sent ex praedictis oririabis Habet autem dubita tionem.lorca primum duo facit Primo ostendit quomodo diffinitio & quod tui destinuenitur in parta Ribstantia de accidentibus. Secundo quomodo de utrisque praedicetur. ibis oportet quidem igitur intendere. Dicit ergo primo, u dicedum est sicut in praedicta solutione indictui iii, quod auideli &diuinitio non sit accidentium, sed substantiarum: aut oportet seriandum alium modum soluendi di cere, inditi initio dicitur multipliciter sicut de qs qui dest.Ipsum enim quodquidest, uno modo sistit en, Dificat substantiam & hoc aliquid. Alio modo si- non singula aliorum pnxdicamentorum, sicut

, . . α quantitatem & alia huiusmodi talia.

iis T a. Sicut autem ens praedicatur de omnibus prisdica substatia dc mentis,non autem similiter,sed primum de substaaccidente. tia, de per posterii:s de aliis praedicamentis, ita dei quodquidest, simpliciter conuenit substanaes aliis qui in autem alio modo, idest Lm quid. Quod enim aliquo modo, idest secundum quid alus conneniat quidest,ex hoc patet,*in singulis praedicamentistii detur alio ad Diic facta per quid. Interrogamus.n . de quali siue oualitate quid est sicut quid

est albedo,& responciemus stest color. Vnde pa ten inq itas elide numero eorum, in quibus est

quociqui dest.Non tamen simpliciter in qualitate in quid est,sed quid est qualitatis. Cum. 3. quaero quid est homo,& respodetur animat,illud animal, quia est in stenere substantiae,non solum dicit cuidest homo, sed etiam absolii te significat quid, id est substantiam. Sed cum quaeritur quid est albedo, &respondetur color, licet significet quid est albedo, IJ T S. I c . AEqnon tamen abiblute significatquila, sedquale. Et ideo qualitas non habet quid simpliciter,siastin dum qia id. Inuenitur enim i qualitate quid limoi. Vt O dicimus in color est quid albectivis. Et hoc quid, magis est iiibstantialequam substantia. Pr

pter hoc enim ui omnia alia praedicamenta habent rationem entia a sebstantia ideo modus entitatis lGbstantiae,scilicet esse quid, participatur m quandam similitudinem proportionis in omnibus aliis pridicamentis.ut dicamus,u, sicut animal est quid nominiS,ita color albedinis di numerus dualitatisti ita dicimus qualitatem habere quid non sinipliciter, sed huius. Sicili aliquid dicit ne logice de non te loquentes, non ens est,non quia non ens, sit simpliciter,sed quia non enu est non ens,& simpli' .citer qualitas non habet quid simpliciter, sed quid qualitatis. Deinde cum dicit. 'ut igitur constri , in do de quo ρα avss.

dicere decet, non tamen magis, quam quomodo sebam. Tex. 11. quare nunc quoque ei manifestum, piodicitur, t. ipsa etiam quod quid erat esse iter inerit, primo quidem τsimpliciter substantis, destiti caeteris, sicut Cri sum dest non simpliciter quid erat isse H qualitati, aut 'imitari

si id erat esse. oportet et enim, aut aequivoceistante, avita a Dione uelablatione. kiu et quodnensibile scibile.nam rectius est, ne aequi cetaere, neque eo modo .sed

quemadmodum meduviale, eo quod ad idem quidem crana non autem idem Cr unum,iuin tamen etiam aequishue. nulla etenim medicinale corpus,opus,tπ uas dicitur aequia Ue,n

pusiecundum unumsed adum sed haec quidem quomodo cunque dicere quis inlunihil sibi. o ut quidem igitur intendo πνοαοdo oportet diis 'Nτ cere circa unumquo que, non tamen magis quampcomodo habra. proseerer nune pinniam od diciturnianistallum, Cr quodquidae esset sistermem, primum quidemersti licuersa tintiae, de aliis:quemadmodum quid est non simpliciter quiderate lesed qualitati aut quantitari

oderates oportet enim aut equi uoce hoc dicere esseentia, aut addentes, aut austrentes, quem modum Cr quod non scibile bile.Qgyniam hoc quidem rectum est,nes aequi dicere inique eodem modosed quemadmodum medicinale eo quia ad idem quidem et unum, non idemautem et unum. esse irritu Non tamen neque aequivoce. Nihil enim medicativum cora cum. Letopas tuas dicitur:nee aequivoce ueIecundum um,

sed ad unum.Hoc quidem stimur quocunque modo quis uelit dicere literi nihil.

Ostendit quomodo quodquidest & disinitio

praedicetur de eo quod inuenitur in sebstantiis de accidentibus, di dicit, v ex quo diffinitio & quod- qiii destinuenitur aliquo modo in accidentibus,dein subitantia oportet igiturintendere ad considerandum quom o oportet dicere,Fidest praedii re diffinitionem circa singula, non in magis quam

quomodo se habent, ut uidelicet, non ea dicamus univoce praedicari, quorum non est una ratio in essendo.Quapropter id, quod dictum est de distinitione , & quodquidest in si ibstatia & accidetabus, est manifestu, scilicet ν quodquiderat esse primo '&simpliciter inest subitantiae, de cosequenter aliis no quide ita stin aliis sit simpliciterquod erat est sedi quo uiderat esse huic uel illiἱ, quantita uel qualitati. . Manifestu est enim stoportet linnitionem & quodquidest, uel aequi uoce pdicari in substantia & accidentibus, uel adentes & auferetes

244쪽

dictas sistutiones acceptat. v 1 s. A N T.

S EP T Ites sin mams &minus, siue Lin prius& posterius, utens dicia suta &accidente. Et sicut dicimus,*qno scibile est scibile M OF .p posterius,quiade non scibili hoc scire possiimus V no scitur,sic & de

non ente hoc dicere possumus, quia non est. Non enim etsi rectum v, quodquideli, & diffinitio dicatur de suba & de accidentibus, neq; aequi uoce, neque simirer & eodem modo,i uni voce. Sed sicut medicabile di de diuersis particularibus per respectum ad unum & idem, non in significat unu & idedeoibus de qbus dr. Nec etiadraequivoce. DE. n. corpus medicabile,qa est subin medicinae:& opus mea cabile, qa exerceti medicina, ut purgatio:&uas medicinale,qa eo utit medicina,ut clystere. Et sic patet i non di oino aequoce medicinale de histribus, cum in aequivocis non habeatur respectus ad aliquod unum. Nec item univoce dim unam rationem.Non.n. est eadem ro ει quadr medicinale id quo utitur medicina, & qi facit medicina. Sed di analogice per respectu ad unum,cad medicinalia. Et similiter quodqui dest& disso,nodi nec aequivoce nec uni uoce, de suba 5: accidente,sed prespectum ad unii. Di.nale accidete in respectu ad

subam,utdictu est Et M posuerat duas statones, sebiungit m nihil dissere qualitercunq; alisis uelit dicere de pini illa qone, siue dicatu, ac tiatio lintdilianem inue u lint, sed p posterius fim O.Qδ tsi di in prima solutione u non lint dii nem accide-tia,intelligit per prius & simpli. Deinde dicit. vladotem matu festum p primo ex simplici

ter de initio,U ιγια quid erat esses. bstantiarum est,.ucaea terarum φιo Prectauiuerest,non tamen primo. Non enim est ses hoc potumiis,huius definitionem sepiescimque oratione idem significat. sed quod alipta orditione. Me remst iussit,non contivitatione buti utar,aut q-c querent monesesi quoties dicitur unum. Vnum aurem dicitur, scuti erens, nsasit quoddῶ sum quod quid,quo iam,qrantum,quoddam quali quid noui. rure Cr atibi is erit oratio et es uirialis aero mo, ex albiet Iahae. Illius autem palam qui a quae rimo π Dpriciter diffluitis opes viderasisse, substantiara est. Et nonsolummer aliorum Amiliter est, ueruntamen non primo. Non enim estim est hoc pommis, huius difflaui messe quia alia queranomum significet. sed cudam rationi Hoc aut Iunias fuerito on eo quod continuum sicut illius, aut quaecummis colligatione sed' quotiesduitur Au uero dicitur sicut ens. solem hoc quidem boealiquid,aliud veroquntstatem liud qualitatemhni kal. Qiga ropter erit agi minis ratio σ diffinitio. Ali uero mo assi, Crfulsantiae. Probat secundo positam solutionem dicens. Illud palam esse lisfinitio 3c quodquiderat esse, primo & simpliciter est sutiarum,cum etiam accidentia aliquo modo habeant diiunitionem,& ω- quideratesse, non tamen primumait hoc sic patet. Non enim omnis ratio,qua nomen per rationem exponitur, idem est quoa distinitio, nec nome ex--situm per quamcunque ratione semῖ est dis .nnitum, ted alicui determinatae rationi competito sit distinitio,illi sapiae significat unum. St. n. dicao Socraest albus de musicus di crispus,ista ratio no igniscat unum,sed multa, nisi sorte per accides. Ee ideo talis ratio non est dissinitio.Non tamen sufficit Φ sit unum incontinuitate illud quod per ra

tio,quia illud bellum in quadam continuitate temporis est peractum. Aut etiam no sufficit in sit unuper colligationem, sicut haec ratio non esset diffinitio domus, si dicerem Udomus est lapides & c mentum & ligna.Sed tunc ratio significans unum erit diffinitio,si significet unum aliquod illoru modorum, quorum quotiens unum per sedE. Vnum Hie aecipe enim dicit multipliciter sicut de ens. Ens aut hoc emo prius

quidem sigilt hoc aliquid, aliud qualitatem, aliud qualitatem,&sic deatis.Et in per prius subam, consequenter alia. Ergo simpliciter unu per prius I. unoquo erit in substantia.& per posterius in aliis. Si igitur que aliorqad rationem diffinitionis stinetu, significet unia prae scama sequitur sterit ratio albi hominis distinitio, quia albus homo est quodammodo unum. Sed alio moerit diiunitio ro albi, de ratio substatis, quia ratio substantiae erit diffinitio per prius ratio albi per posterius,sicut linum p prius & posterius de uir que dicitur. Deinde cum dicit. I et aut dabitationesquis nodisiad finitione esse e piae 1 ε s s. ex additi est,ronem,cuisseris definiri on inpliciusta Tς I

copulatorus ex addit meaiocesse est mnifestare o aul. v xta, est nasus,et cocausta et omitus, ex ambobus d reos e,in hoc,ernoscam acos,nes concavitas, nesθ-mitas passio noctes laseinee ut alba calliae aut DL callias anus ac vi bes esse: fedui musculum diali ,σaequale quanto,er cuncta, vaeperseesse Mutu .Haec sunt, inque' testistis roistia nome eius euius bopassio est: et no co

mtis,aut nuditas est, istest, aliter est et p.eadmota datam'. Habet aut dabitatione i quis non dicat distam etiam ex additione ronem,cuiusnam eris diffinitio ipsorum non simpliciumsed copidatorum.ex deditione.n.necessescere. Di- ' aia vis nasu π concauilas,et simitas ex duobus dictu. εο s boc in bre est, π nosiae in accusmee concauuar,nec flamitaspastis nostasius ηρ. nec ut alba calliae aut hoc acu albas iaccidit Mimesci sed ut masculina aiah et quantitati aequale mola praecusscd insectirexistere. Haec

arsura in qb otii existit aut ro aut nome cui' hopassio et nocoligiton vesparati: laut alb5llae bola cotidi nossemnisu sine uia. iubera vis aderates et dis,aut non satiouis, aut si est, alicuius est,quemadmoda darimus. Remouet quasdam dubitationes circa praede. terminata, de diuiditur in duas, fin duas dinones AAquas remouet.Secunda, ibis Est autem&aliadubi nitionε aratio I Praenotanda autem sunt duo ad euidentia ad tion primae particulae, morti primum est,st quidam di-eebant nullam diffinitionem esse ex additione,

idest,*in nulla diffinitione ponitur aliquid, ω sit extra essentia distiniri. Et videbantur pro se habere hoc odisfinitio significat essentiam rei.Vfi illud o

quod eit extra essentiam rei, non debet poni i eius sui. cisfinitione ut uidetur.Sta messit quiaam acci ' ri , sidue dentia sunt simplicia,&quadam copulata. Simili copulauacia duriqiis non hiit subiectum determinatu, qa in eoru distone ponat, sicut curuli, di concauu & alianaathematica.Copulata aedilr, i hiit determinarustium, sine quo diffiniti no pii tira ergo dubitarios aliqs uelit dicere stria test ex additione, est diffinitio illorum accidentium quae sunt simpli D, sed copulatorum erit diffinitimuξ enim, si nullius corum possit esse dissinitio. Palam est ergo, etsi il-

245쪽

qsi N ET A P Ila dissinii reir, necesse est eorum dissinitionem ex additione facere,cum sine propriis subiectis dissi-niri non possit. Sicut si accipiamus haec tria, n sus,& concauitas. simitas concauitas est simpliciter accidens, praecipite in comparatione ad n sum, cum non sit nasus de intellectu concaui.Simitas aut est accus coni positum, cum sit nasus de intelle ctu eius. Et ita simitas erit quoddam dictum ex duobus, inclitant; in signati hoc in hoci ,i.determinatum accidens in determinato subiecto,& nec concauitas, nec simitas est passio nasi sua accides, sicut albu inest Calliae S hoi p acens,inquantu Callias est albus, cui accidit holem esse. Sed simum est passio nasi gna se. N O.n. inquantii limoi con tit esse simum. Alia aut trantiatio loco eius au est concauum, habet aquilinum. Et est planior sensius quia in dissinitione aquilini ponitur nasius, sicut in Sinne simi. Sed sicut masculinum per se competit sali, Saequale quantitati , Nota alia quscunq; Gse drirexistere in aliquo, ga de olbiis ei teailc ω,& hinoi sunt in quibus ,i.in quorum missibus existit . . nomen eiusscuius est passio ,i subii, autetia ratio eius. Sp.ruin dissinitionibus pol poturo loco no minis,sicut si dicimus,uu Ho est ales ronale mortale, pol poni loco nois atalis diuinitio, ut dicat m,lo est suba alata sensibilis ronalis mortalis.Simaliter si dicam, Q, Masclitus est ales potens generare in alio, Distuli etiam dicere,*, Mastatus est substatia sata sensibilis potens generare in aliquo alio. Et sic eatet, ut non contingit separatiam sonderet .i.notificare aliquod pridictorum accidentiu qitae diximus copulata, sicut contingit notificare albusne hoc,quod in ei iis disinitione siue rone ponatho. Sed non contingit ita noti sicare tamininum sine aiati,quia oportet et aiat ponatur in distone staminini,sicut S iii disinitione masculini. cire patet, u non est alicuius praedictorum accidentium

copulatorum quodquiderates se& disinitio uera, si nulla disinitio est ex additione, sicut contingit idi nitionibus substantiarum. Aut si est aliqtiadi finitio eorum, cum no possit nisi ex additione Lia finiri, aliter erit damnitio eorum si substantiarum, quemadmodum diximus in Glutione secunda.Et Dc in hac conclusione innuit solutionem dubit tionis pinistς.Quoaen.dicebatur, et nulla disinitio' est ex additione, uerum est de disinitione mut iauenitur in substantiis. Sic aut praedicta accidentia non habent diffinitionem, sed alio modo per pinsterius. Deinde cum dicit. 3 sss. Estotem alia φι- de eis diabitatis. si enim L Hmus

st mn, propterea quod impossibile sescereo mis pae ipsa re, citius perse polo est,tTIDium erit comavi

inesse quod quidemia esse, quod I mn, in infinitim progredieturinoo natis en Oomo istud inerit.Patet igitur ii soliuis stantiae e finitio est. Si enim erceterorum quoque

praedua memora cesse ex additione esseau qualitati rimari non enim sine numero. nec huius, quod est erit in num M animali. Ex additione autem dico, in piabus auissetis idem diserescut in istu. quod i hoc uerum d neo copulatorum erilia cie, ricri avaris.

Est autem σaludubitatis de eis si enim idem est nasus

Dus,et concauus nasus, semerit m et concaua si uero T init.

non, uia impostibile est dicere sinum mere, cuius est passio pari s.fecundiam se, π est simum concauit asin naso, nasumsimum

dicere ut non est, aut bis idem dactum, nasus nasus e auus. Nasus autem simus nasus concauus erit Propter quod monueniens sint se talibus quodquiderat se . si aurem non, mi nitum sunt aso nanque nostrium, ad huc aliud inerit. Patim itaque quiasioliusfubstantia elidis nuto. Nam G A Te . aliarum categoriaru necesse est ex adduione esse, ut aequalis et i paris no est e numero ies quae est seminam sine aisi. Exadditione uero duo, in obus acciduue bis escere 'ut ι

.si uero bocuera, nacopulatora erit, ut numeri inpariis.

Ponit secundam dubitationem, circa quam duo iacit.Primo mouet dii nen Secundo ponit istutionemabissed latet Sc.l Dicit ergo primo,'uod

est alia dubitatio de mctis. Aut.nestide dicere

nasus stinus,& nasus concauus, aut non si idem,se' finiti pia

quereres idem sit simu N cocauit, quod patet esse dition falsum, alia stidissitatio utriusq;. Si at no es fide

dicere nasum simum & nasum concauum propter

hoc, in simum non pol intelligi ssine re cuius est pse passio i sine iraso, cum simum sit concauitas innatis,concauum uero pol dici sine naso, sequetur si hoc quod dico simum plus habet quam cocam, in hoc,scilicet quod est nasus, uel no possit dici nauis simus,uel si dicatur, erit bis ide dictum,ut dicamus, I nasus simus est nasus nasus concauus. sy.n.

loco nomini spol poni diuinitio illius nominis. Vnde, clim dicitur, nasiis simus, poterit remoueri nomen sinii, S: addi nase diuinitio simi, quae est nasus concauus. Sic ergo ur dicere, ut nasum simum,

nihil aliud est quam dicere,nasum nasum concauu quod est inconueniens. Propter quod i moueniesur dicere,u, in talibus accidentibus sit quodquiderateuci od si hoc non est uerum, * in eis non sit q uiderates se,in infinitum fiet repetitio eius. dem nominis , sp posita nominis dimit one pronomine. Constat enim, ut cum dico nasius concauus loco concaui potest accipi simum, quia corauitas in naso non est nisi simitas & loco simi iterunasiis c5cauus,&ficii infinitu. Palma est ita uturi .u, solius substatis est diuinitio. Si enim esset aliorum predicamentorum, oporteret vesset ex additione subiecti, sicut diuinitio aeqtialitatis, o dissinitio imparis oporteret si stimeretur ex diuinitionesiorum subiectoriini. Non enim disinitio imparis est sine numero, nec dissitatio foeminini, quod significat quandam qualitatem animalis, est sine animali. Si ergo dilanitio aliquorum est ex additione,sequeturq, bis accidaticlem dicere, sicut in praemissis est ostensem. Unde, si veru est v, hoc ii

conueniens sequatur, sequitur si accidentia copulata non habentdiiunitionem. Deinde cum dicit. , sed latet, qsnuc no decurviedarrones.st aut Hora 'funis Iones,aut alio mo sunt,aut cuti dictu estoniatiplicia terest disendu definitione,tar qrpud erat esse quare quodamo quidem narias erit definitio, nullis inerit quod quid eras

esse, nisi rub untiis, p. dam modo uera erit. Migitur finitis o ipsius quid erat esse oratio, σφr erat esse Musubui solus, smaxume primo σβm, rima in 'sed latet, quia non certe dicuntur rationes. si ueros ni A N τ.σhorum termini,dulatio modosiunt, aut quemadinos ra Pri .

246쪽

Lin. 3. Cur acres

diffiniatur P extrinse

ca non asit

substantia.

pies derare β. Q recte palenum erit distis me odi vi rate se es isteris ni substantus: cautem erit. od quidem igitur Allismo , que qui esti stus quibe se ratio, er p. qui rares, cist solarisias tuarum est maxime primum σφiplicile patim. Soluit praemis ani qonem dicens,l mouentemptaedictam qOnem latet,u, rationes, non dicula tur certae,iuleri certitudinaliter, quasi ea quae dicuntiir univoce, sed dicuntur secundum prius & posterius, ut supra dictum est. Si autem praedicta accidentia copulata habet terminos, ideu rationes ali Quas, oportet ut alio modo sint illi termini quam

dis linitiones, aut uidis finitio & qequiderates se, quod significatur perdimnitionem, licatur multipliciter.Quaressic dem, Fidest simpliciter per prius nullius erit diuinitio nisi substantiae,nec etiaquod assiderat esse. s Sic autem, F idest secundum

quid & posterius, erit etiam aliorum.Substantiaen. quae habet quidditatem absolutam non dependet in sua quid litate ex alio, ita P oporteat exteriore essentiam in eius diuinitione poni accidentiaueam non habent esse nisi per hoc quod insunt subiecto. Et ideo eorum quid litas est dependens a subiecto. Et propter hoc oportet o subiectum in accidentis in diuinitione ponatur,quandoq; quidem in recto,quandoque uero in obliquo. In recto quidem, quandoque accidens significatur ut

accidens inconcretione ad subiectum, ut cum di co imus est nasus concauus. Tunc enim nasus ponitur in distinitione simi ouasi penus, ad desisnandum ui accidentia non habent subsistetisti nisi ex subiecto. Quando uero accidens significatur per modum subitantiae in abstracto, tile subiectum poniturin dissinitione eius in obliquo, ut differentia, sicut dicitur, simitas es concauitas nasi.Patet igitcum dico,Nasum simum,non oportet loco simi accipere nasum concauum , quia nasus non ponituri diuinitione simi, quasi sit deessentia eius, sed quasi additum essentiae.Vnde simum & concauum per esenti am idem sunt.Sed simum addit supra cocautim, habitudinem ad determinatu Bbiectum. Et sic determinato subiecto quod est nasus, nihil differt simus a concavo, nec oportet aliquid loco simi ponere nisi concauum. Et sic non erit dicere loco eius, nasus concaui sed Blum concauus. Use

imo concludit ex praedictis ui palam est,u, distin tio quae est ratio eius quodquideratesse ,& ipsum quod auiderat esse, selum est substantiarii , sicut prima sblutio habebat. Vel est prima & simpliciter earum,& per posterius & secundum quid accidentium,ut in secunda tutione dicebatur.

rabile ab eo euius est ii illis uero quae scam accidens aliquo insi idem esse ostenditur non asst absolute.

Tram mi semest, an alia ipsum quia erat escier unumquod si Visuland . prodere etenimal Gedeon id rationem de substantia. Vtrim autem idem est aut alterum duod derares,ta unumquodque, perscrutando est. Uenim aliquiariri

opere estis rimis perscrutationem Post qua deter inaui Pues quid est quodini ideratesse,de quom,consequenter inquirit quo se ha

uel ut diuersiamin circa hoc masacit. Primo m uetconcises o soluit ea ibi sSin v. no aliud. Dr.se Tertio Osidit cui ex solutione praevicta, piat solui sophisticae rones,q circahec fiut.ibissophistici uero elenchi. FDicit ergo primo, uipscciitandu est utru Infr.pt ioquodquideratesse cuiuslainq; unuquodq;, citius Deterani estq uideratesse sitide aut diuersum, sicut uim oqu quideratesselloi,&hositide aut diuersum,&similiter de aliis.Hoconquirere&manifesta- idolii cum re, est aliquid Praeopere, idest fineces larisi adr eo cuius e. scrutationem de substantia, quam inredimus facere in sequentibus. Intenditin.inquirere inserius, utrum ulla sint sit antiae rerum, & utrum partes dissinitoruni intrent in diuinitionem eorum, ad hoc ualet ista perscrutatio quam niluc proponit. Deinde cum dicit. Nam G unumquodque non uidetur aliud es a sua Iuba: sas RCr ipsum quid erat esse dicitur esse inuo usque substantia. singulum enim non aliud uitetur esse si istis statia, AHτ.er quod derat pedicitur gulis statuta. PM M luit,pposita qone.&cir hoc tria facit.Primo

ponitqonis solutione.Scsso *bat e Libi In dictis uero G se. Tertio ostendit cotrarium solutionis praedictae esse absurdum de impore.ibis Absurdum uero apparebiti=Circa primu duo facit. Primo n. par. g. ostendit quid prima facie circaq5nem π tam uerit esse uideat. Seso ondit in quo eius priuaccidat. ibis Indictis quidem itaq; F Dicit ergo primo, par seq. v statim in primo aspectu hoc es esse dicendum, Pin Oibus rebus singulu no sit aliud a sui substantia. Hoc aut qd est q 'quider esse, est suba eius cuius est quodquideratesse. Vnde uρ per hanc ronem in primo aspectu *quodquider esse siti dei de nosterum ab unoquoq; citius est. Deinde cum dicit. De bissitur, quaesecundu maccidensti tur, Irim se ins s. Raliud esse, uti albis homo aliud est,ta albo bomini es se si enim idem homini esse, π albo bomini idem :Uem nan

que homo, π albus mo. ut aiunt: quoe eralbo bomini, ex homini. An non necesse est quaecunque secundum acci dens, eadem esse . non enim extrema Militer eadem fiantis ortassis illud uideatur accidere, extrema eadem secun dum accidens'rivi M., albo esse, er m eo esse. uidetur

autem minime.

In dictis quidem itaque secundum accidens uidebituruitu AN que diuersium esse, ut albustam, alterum σ albo bomini Par. 3.esscsin.idem hor esse, er albo hes idem.nlomo, cr albus ho ut dicunt quare er albo bomini, επbomis. Aut non necesse est gno que fecundum accidens, 47ὸ eadem. Non enim Impliciter exire rates fiunt eaedem. sed ostantialia videtur accidere, extremitates fieri eviem secundum accidos alis esse er m. . videtur autem non.

Ostedit in quibus qspmissi ini est no stuem di in hii quae cens, qiaodouideratesse pro lato uε esse no aliud Micantur ab eo citii is est quia est eius suda itaq; in illis,q praedicantur pira acci ac no dicunt silvam subiecti, ut quod tuus esse diuersum q uiderat esse mcati a subiecto. est cum eo Alterum.n. est idsquod est esse albo hol=,iatu - cuius ea, quideratesse albi hol ab eo cis est albus ita. Q3 sic uidetur,quia cum dLhBalbus, supponitur lio. Idem enim est lio, de homoealbus, ut sicunt.Qd. n. ζcat de hole albo, no 1 dicaturde eo, nisi pdicatur de homine. Accides n. no est subm,nisi rone sub Vnde Golin albo intelligitur homo, homo de homo albus sunt ide. Et ap tanto id V erit esse Tho.ῖ Metaphy. P a alta,

247쪽

albo homini, erit etia esse homini. Si igitur quod- quiderates te albi hominis, sit idem albo homini, erit etiani idem homini sed non est idem homini: ergo quod uideratesse albi hominis non est idem albo homini. Et sic in his, quisant secundum accidem quodqiiiderates se alicuius non erit idem cueo cuius est quodquiderates se. Quod autem 'squiderat este albi hominis non sit id in homilii patet, quia non est necesse V quaecuque dicuntur secundum accides de aliquo subiecto, i sint eadem illi subiectum enim est quodammodo medium inter duo accidentia quae praedicatur de ipB,inquarum illa duo accidentia non uniuntur nisi unitate subiecti, sicut album de musicum unitate hominis de quo praedicantur. Est ergo homo ut medium,album autem de musicum sunt extremitates. Si autem album esset idem homini per essentiam, pari ratione musicum. Et ita ista duo extrema album &musicum essent per essentiam idem, quia quaecunque uni & eidem sunt eadem, etiam sibiimiicem sunt eadem. Hoc autem est salsum, ιν istae extremitates sint eaedem per essentiam. sed forsan hoc ui, detur esse uerum,u, sint eaedem per accidens.Hoc autem certum est v, album & musicum sunt idemer accidens. Sed ex hoc posset aliquis opinari, cui album & musicum sunt idem per accidens,ita etiam hoc quod est esse albo, eiquod est esse musicob,idest quodquidest ut tu que sit idem perac-

ridens.Sed hoc non uidetur esse uerum. Alo .m& musicum sunt idem per accidens ex hoc, quod utrunque est idem per accidens homini. Non autem adquidestesse albi, nec hoc quodquidest musici, sunt idem eum eo quod est quod tui testesse hominis. Vnde quodquidestesse albi & quodquid-estesse musici,no semidem per accidens sed tum

album & musicum. Deinde cum dicit. ε 3 3. De buviem. uae per eseuntire temper celle esses-dem e le ut' si substamiae diuerse sub loriae

aliae tuturae priores. cpiater Autu aliqvi esse ideas,si enim erit aliud p urn bonum, bono elle, er anta maler animali esse,er enti, crit umens, runt xl aliaesibu

stantiae, G naturae,ac ideae praetere eas, piae disuntur: π m

priores sublunt, si ipsium quod quid erat esesita ut est.

In dictis uereo secundumst, semper necesse Hem esse:ut irii. .. γα si gintis,quibus alterae non sunt substantiae, nee

a terae natu repriores: quales dicunti as esse quidam . si emineris alterum ipsum bonum π quod bono essem cratic

tis illast quodquid raressestastantis est.

Manifestat solutionem propositam, de circa hoc duo facit. Primo manifestat eam quantum ad ea quae dicuntur per se.Secundo quantu ad ea, tuae dicuntur per accidens, ibisSecundum accidens uero dictum. Circa primum duo facit. Primo manistat propostam qonem quantum ad ea, quae diir per se. Secundo concludit conclusionem interam. PM c. ibisNecesse igitur unum esse. FCirca primum duosuit.Primo ostendit,u in his, quaedur per se, non

est aliud quodquideratesse, id cuius est. Moo 'ili, bda hi non est separatu ibi.sEt siquidem absolute. bdicitiis a se non primo, in in illis,quae disr per se,sp necesse estide esse quo uideratesse, do vi cuius est. Quod

patet si ponantur aliquae substantis abstractae ab est aliud et istis sensibilibus quibus non sunt aliquae aliae subae quid es, ab abstractae nec aliqnaturae priores eis. Hmoi enim cui εsibas Platonici dicut esse ideas abstractas. Si .n. quiderat esse est aliud ab eo, cuius est Gquidera esse. cuiuslibet autem si ae est quodquiderat esse:

erit ergo aliquid aliud aqualibet suba quodquid- leratesse eius. Et ita etiam quodquideratesse subae lidealis erit aliud ab ea. Et irassi ipsum bonum, id, est si idea boni, de quod est bono esse, idest 'a

quiderat esse huius id est alterum,de similiter apsum animal, & quod est sali esse , & ipsum ens, de quod est enti esse,& ita in omnibus aliis ideis, sequetur ui sicut istae subae ideales ponuntur praeter Ribstantias sensibiles, ita erutaliae sebstatim & aliae nature dc ides pretierideas dictas a Platonicis, 'ulerunt quod uiderat esse illarum ideartim,di etiam

illae aliae substantiae sunt priores ideis. Et hoc dico sequetursii quodquiderates se, substantiae est, bid- est si quaelibet si ibstantia habet quodquiderate se,

ut dictum est. Vel si hoc quodquideratesse perti net ad stibilantiam rei. Illud enim, a quo stibaantia rei dependet,est prius eant. Deinde cum dicit. Et absoluis abstinuisem harum quidem non erit scio a Ess.

tia, illae uero non erunt entia. Diso remissior is nec ira bono est esebono nec tale esse bonum. scientia nanque e

iusque haec est, quod quid erat illi esse .cr de bona , crocaeteru similiter sie babet. unde, si neque i i bono esse borea inecio enitens, nec ira uni unum, similiter autem omnia 'funt,certae nihil est,et iis quid eratege. uires nec 'sten

ιiens, e aliorum elicui. Demari non inest bonoebe, non

bonum e l.

Dy quidem ab olutae ablataeem,baram putim non erit AM T. scientia bie autem non erunt entia. Diciturauum abfiolui, par. 1.

ynec bonois flexilla esse boni nec hiaeesse bonum. Scien. tra enim eruus libet perhoe quos aderat esse illi, in bono O in aliissimi Bersebant. Qi3arest nee bono esse bonum,

nec quodenriens,nec quod una unum. Similiterautem

nia sunt,aut nullum quod quiderat se. c rest nec qin

ti ens, nee aliorum narro. Amplius in inest messe,

non bonum.

Ostendit Ohoc,quod est quodquideratessie noest separatum ab eo,cuius es dices. Et si quidem sunt absolute adinvice, idest si quod quiderat esset eo euicii.& id cuius est non solum sunt diuersa, sed etia sunt abinuicem separata, sequutitur duo inconuenientia,quom primu est, ut harsi rem no sit scia quaru quod auidest ab eis separatur.Scim inconueniens

est, haec eadem erunt non entia. Et exponitqἄdixerat absolute,ut uideliceisnec ipsi noLidest ideae boni, a ponitur m Platonicossisit hoc quod est esse bono i.quodquidestesse boni. Nec iterustilicet huic bono inestsesse bonum ,i.qdditas boni. luasi dicat,absoli itionem praedictam esse intelli pendam fm separatione quidditatis boni ab idea boni.& a partici clari bono,quod dicit per partic, pationem ideae.Ves aliter. Nec huic esse bonum, F. i nec hoc, quodquideratesse,competit esse bonaut. quod auiderates se boni sit separatu abono, &Gouerso.Et u cta inconuenietia sectuatur hac positione facta, patet,sia scia uniuscuiusq; thoe cis

sistit,ut sciat inqui deratesse illius. Et hoc silli se habet, di i bono & in Oibus aliis. re sequitur, i si

248쪽

est unum, quia si liter aut omnia, aut nullum eo rum sunt erae cum suis quid litatibus. Si aute binum propter separationem praediciam non inest ei, quod est esse in num, ergo nec econtrario esse bonum inerit bono.Qirare etiam nec quod est esse enti erit idem cum ente, nec aliquod aliorum habebit in se suum quodquidest. Et ita si unumquodque scitur per quod Adest, nulla res poterit sciri, quod

fuit primum inconueniens. Iterum patet uissequitsecudum , idest pnihil erit ens,nee bonum, nec animal, nec est quid huiusmodi, quia non poteritbonuesse illud, cui non inest hoc, quodsin bono esse ,i.

quodquidest boni. Si igitur quo uidest boni est

separatum a bono,&quodquideratentis ab ente, sequetur u is quae dictitur bonaddentia, non sint bona,nee entia,quod fuit secundiun inconueniens.

Deinde cum diciti Nreesse est 'inire, unum esse Dinon eris esse,

Ilian G honesto le, quoivique non per altius Minnir, stanim προβ. crerimbres lurens est, i existit, etiam item paret etiam cpιοdfiitiesset, pialis ras quidem diot, qtium unctus Lecturisius tintia. basen sit tus quia necesse est non des biecto patim esse essem rem semisod riparticipationem.Ex bis itaque rationibura nummia non fecundiam accuras ipsum uirumpoeique,cT Pod quid erat esse cr quodsi remi quo pae, hoc est ipsum quid erat esse M'.quin secundo mihi eri nece se est anumquid dam ambo esse. Necesse igit sum esse unum, se bra G beni. gno esse,Cr bono, er bonum esse, φωc ne nonfecundamasia dicuntur setanimo σmund isti Etenim es Dei nistrauiterit,quamquam non In perier.Magis autem fors nos sint specios. Simulque palam quia fisunt idω quales

quidam dicunt ton erit sub tintia ubie m. Ilas enim theacies esse H necesse, non desubicito. Erunt enim secundum

participatidium.Ex itaque rationi Mu patet unum Cr ue,

non secutam acciderasse ipsum unumque,dque, et quodqui erutrist. ει quo cire unumquias horum ess o uiderata esse scire. Moesidis exponenecesse est inuinali si ambo. Concludit Philosophus conclusionem principaliter intentam dicens, vex quo per diuertitatem &separationem eius quo uideratesse a rebus, sequi

i benigni, , quo uideli boni.

Et ponit hic duo, ut benignu pertineat ad bona partiMaria,quae Platonici dicebant bona per parricipationem, bonum autem ad ipsam ideam boni.Et similiter est de omnibus aliis, quae dicuntur per sede primo, & non per aliud siue per accidens,quia in il .lis est alia ratio,ut dictu est. Ad hoc enim v res sint statς ui sint entes, hoc est sufficiens, scilicet quod- quiderat rei sit idem cum ressi extiterit, Huest si fuerit uerum, quamuis no sint species ideales, quas Platonici ponebant, licet non propter liud pone rent Platonici species, nisi ut per eas possit haberi scientia de istis sensibilibus, ut pereari in participationem essent.Sed forsan magis est sessiciens ad prς

dictam positionem , ν quodqui deflesse rei sit idem cum re, quam ipse species, etiam suerum situ sint ts E P T I N V r

species. quia species sunt separatae a rebus. Iagis au . tem aliquid cognoscitur & h t esse per id, quod . .

est sibi coniunctum & idem, quam per id quod est

ab eo separatum. Ex hoc autem Philosephus dat in - -Pp telligere destructiones specie m. Si enim species naeae de ' non ponuntur nisi propter scientiam rerum , Nest e struuntur.

eariun,& ad hoc siis ficit alia positio, etiam hoc non posito & eo posito magis quam hoc, sequitur u u num sit ponere species. Similiter ad idem ostendendum, scilicetu, non sunt species, palaest,quia si sunt ideae quales Platonici eas esse dicebant, sequetur lia,quod est subiectum, scilicetu, haec res sensibiliς .non sit substantia. Ponebat enim Platonici,* iaeces se est ideas esse si bstantias de non esse de aliquo subiecto. Proprium. ixest substantis in subiecto no ense.Sed si ista subiecta, idest, si ilia sensibilia sint sel

stantiet, oportet ui sint secundum participation illatum specierum,& ita illae sipecies erunt de subiecto. Ex his itaque rationibuς mani semini est.* imuest de idem non secundum accidens.unumquodque di quodquideratesse eius Et similiter in sciendo ita est scire unumquodque de seire quidest eius. Mare. secundum expositionem prout unum esse dicitntur quae sunt unum in essendo di in sciendo, necesse est ambo,scilicet re de quoi uiderateste esus esse unualiquid. Deinde cum dicit., QAM autem secundum accidens dicitur, ut mullium. aut ars s. altam, propterea quod duplex signi in se ion est uerum dicere quod uim tu,quod quidera esse π ipsum .etenim, cui acciduas ara,e acciden Quare quovim modo quidem-quodammodo ueronon est idem, quod quiderates ta ipsium. Munanque,Crassio bomni,non est idem moneuero idem. Secundum accidens uero dictum ut musscum aut album

propter dupliciter significare,non est uero dicere, quia idem par.,

q inviduatefecTiguem.Etenim cui accisit album,s accidens. in re st quidem ut idem, savi ut non idem pisdaquideras Rcri sum. Nam homini crassobomnia idem passioni autem id mManifestat solutionem positam quantum ad ea, quae dicunturG acciis dices, stin his,quae dicuntur in acciis non est uerum dicere, Q sit ide quodquid' eiulatim aeerat esse, 3c ipsum cuius est Fquiderate me. Et hoc eidem non propter duplex significare. Cum enim dicitur ho- est ide nImo albus, ex p*rte si ibiecti potest aliquid attribui ei ratione subieia,uel accidentis ratione.Sierstodire εςR stremus,st quodquidest albi hominis sit idem nomini albo, duo pollunt significare,scilicet v, sit idem homini uel in sit idem albo. 1 hoc est ql dicit Etenim potest significati subiectumscui accidit album,

de accidens. inrare patet, P quodammodo est ides uidest albi hominis cum homine albo ,3 quodammodo non idem. Non enim est idem homini. nec etiam albo homini respectu subiecti,sed tamen

est idest ps passionis l.albo. Ide enim est ' uiderat albo Ze album. Licet non possit dici insit idem cum homine albo, ne intelligatur esse idem cum si ibiecto. Deinde cum dicit. AUurdum autem a paret. Crsiquis unicuique ipsorum Eas s.

quiderate' nomen imponat. erat nanque etiam praeterilatus, aliud.quod quiderat esse equo. At uero pre hocinue

dim est, quod quid erat esse et uera non mum unum sed ratio etiam eorum eadem uos iis putet amen muri dum cccidos unum uni esse, cT sum trum

249쪽

Μτ. Absurdi ino apparebis, liquis uti cui ire nomen impara. risi eris ipso crinquid'Messe. Eriten cr praeterissia Muri quod irrideresese, ut epis ipsi, quod pudiatates ei; alteram. Et quid nes ibet nune e semimpi vita με initia est q- uiderate pes Atum nonsummu .sed ora eadmi brum , liat palam estex u. Non oti seci tuam accidens uno, quod Micycr miam. ostendit,u, contrarium sollitionis est a Dinnitio surdum.Qδ quidem neces laritim suit hoc,*Ω-u Minnixa perius p ruit Blutionem positam ei se uera sup- non , 'im positis spebus, quas postmodum destruxerat.vnde sed etia reis necessarium fuit,ut reiteraret probationem probasne. ex parte eius quodquiderateite, quod supra probauerat ex parte sperum. Et circa hoc ponitduor nes Circa quarum primam dicit,udi re aliud esse quo uideratesse rei, de re ipsam, apparebit absurcum liquis unicium eoru qu quiderates se i posueti enomen Tu .n.eade ron de ipsum, & Usuiderat' esse erit aliud qdquideratesse. Verbi gratia. Equus est quaeda res habens quodquideraret se equo. Qδqdem si sit alia res ab equo, habeat haec res quoddanomen,& uocetur MA ergo,cu sit quaeda res, habebit quodquideratesse, altem a se,sicut equus: de ita huic, qd est equo esse erit aliud quod videratesse,qis patet esse absurdum. Procedit aut cro eodemodo circaq uidest, sicut prius ro processerat circa ideas.Et u aliqs dicatu quodquidinesse quiddi ratis equi, est ipsa suta, i est scitas equi, qd prohibet statim a principio dicere, *-sent situm V

quideratesse:qal. nihil.Sed sciendum,st non selli res di quodquiderat esse eius sent unu quocunque modo, sed etiam sunt unu fui rationem. ut ex dictis potest esse manifestum. No n.est unu fm accidens unu&quodquiderat esse uni,sed est uni ipse, cita sunt

Grationem unum.Secundam rationem ponitibus xx s. um, statviderit in infinita precedet. etenim boe φή- demerit quid erat esse umes.illae uero Mu . quare Sessiis quoque eadem ratio eris. Migitur deprimis. σνα per se duunta , unicia pae esse cr utrumquodque idem, Cr Mumni, patet. πτ. Amplius Raliud erit Pn infiniti sunt, hoe quidem pia.

Par. s. φιiderate se uni diducto unum. Qiare σin id crura Eratio. od pudem igitur in primu cr secundum sedistis,uni crique se er unumquodq eodem cr Munn palam.

talis est. Si aliud est id uideratesse rei & res, hoc , edetini finitu. Oportetan.dicere', sintd ires quarti altera sit unu, de altera quodquiderat esse uni. Et eade rone erit tertia res q est qJqiuideratesse ei, qd est quodqui desse unius,& sic in inlinitu.Cu erpo no sit Vedere i infinitu, palaest et unu de ide est in his, i dicunturptimo de per se,& no P accit unu- quodq; & id qd est unicuiq; esse. Deinde cu dicit.

ηε s. sophistice autem ad hau post mem redargutionernunt festum est,piod eadem filamne soluuntur, erit idem Socruater o socrati esse hil rem d. fert,nee ex quibus aliquis interregauerit, nec ex quibus soluens obtinuerit.Qgo uis modo itim cuique est quodquid ervi esse, car quomodo non idem dictum est.

vi. Dphistici curem elencti ad opiniolum bane palam quod

rii. im edam resoluuntursolutione , erctum socru.c Socra esse. Nihil ei et differt,neque ex quibus interrogabit utique aliquiis nec ex quibus soluensμerit in modo quin igitur quod id eruiesse idem G quomodo non idem unicuique,dictam M.

ma soluunt sophistici elenchi, uisaesunt adhae nemiadonden m. sv ide Rint q uiderata esse rei de res.Vtcu qcivit sophistae, si est ita Deae

c. essein ostendunt , uno, quia si idem est Soc. de Socnesse, cra. autem est albus, sequetur ut ide sie. albuna.& Socra esse&αSolutio patet ex praecedentibus. Sicin non distere, nec ex quibus iterrogabit

aliquis, nec ex quibus suetit soluensLi. non differtex quibus procedat aliquis argumentando, nec quibus lonibus adaptet aliquis sol em, dumodo se eade radix solutionis. Patet init ex dictis, quo qs quideratine uniuscuius': est ide eum unoquo': , dc quo non. Est. n. idem innis q sint perse non in bisqsiant per accidens.Sciendum est etia ad euidentiam

eoru,q dicta sint,st quo uidestine est id qs disi-ritio significat. unde, cum diibnitio prae licetur lediffinito,oportet quia auidinesse de diffinito dicari.No igiturin quodquides esse bois hunianitas

quae dehoie non .catur, sed alatronale mos e. humanitas. remon indetur quaerenti quidestho, sed alatronale id mortale. Sed in humanitas accipi uruῬricipium sermale eius, quod est suo uiderat . esse,sicut aialitas semitur ut principium generis, Nnon genus ronalitas ut principium driae.&non adria. Humanitas aut pro tanto non inoino idecul a quia importat ti, principia essentialia hois, de exesulione olum accidetium. Est nurumanitas, qualio inho, nullum aut accidentium hola est. quo sit ho miti olaaccideria hois excludunti iri a significatioe humanitatis. Hoe aut, ipsem quod est ho est quod habet principia essentialia, de cui piit accidentia ineis: Vncla licetinii nificatione hois inclutant accide laeti non inho si ilicat siquid separatum ab accidetibus dc ideo ho, signiscat ut 'tuni,humanitas signat ut pars. Si asit est aliqua res qua nost aliqsucidens, ibi necesse est,st nihil dii serat abstractua cocreto. Qε maxime patet i deo.

L a C x t o v I. : Ad destruendum ideat positas propter gsionem, praemistitur eorum quae fiuiit quaedaim a natura, quadam ab arte nonnulia a casu fiet rc omnia demum ab aliquo, de aliqui feri manisestatur.

te,quaedam a casu sunt. Eorum autem quaesunt, equidem naturas αι,

haec autem arae,alia autem automaro.

Postquam Plis ostendit quid est , quodquiderat- esse,& quom est, de ir non est aliud ab eo, cuius est, hie intenditondere, ν quidditates di formae existentes in istis sensibilibus non tenerantur ab aliquibus formis extra materia extitibus sed a se is,q sunt imateria. Et hic erit unus modoru, quo destruitur psi Pla. ponetis spes separata quas ponebat esse necessarias ad hoc st p eas scia de istis reb'iensibilibushe retur,de ad hoc,st eamparticipatione res sensibiles existeret: Se ad hoc,* essent pricipia snonis rerusensibiliv.Ostendit aut ia in Dedeti capitulo,ui species sepatae non sunt necessariae ad sciam rem sensibili uinec a usse eam,cu ad hoc stissiciat,' O est rei sensibilis in re sensibili existens,d: idem ei. 'nde restat ostendere, et species separatae non sunt nccesi riae ad generationem sensibilium, quod intendit in hoc capitulo.Diuiditur ergo in partes duas. In pri nia primittit quaedam, quae sunt necessima ad propositum ostendendum. In secunda ostenditpropositum Abstricta

250쪽

rarit. mum duo tacit. Primo proponit quaa in diuisi raris, nes circa rerum generationem.Secundo nianifestat eas, ibis Et generationes autem naturales. I Ponit aur tem duas diuisiones,quarum prima accipitur penes ea quae generantur,& modum generationis. Secun . da penes ea quae ad gnonem requiruntur, de hancinam. ponit ibi sola uero quae fiunt. FDicit ergo primo, PR ripli- eor qfiunt, quaedam fiunt inatura,quaedam arte, μης' dc hiareiani ac sui siue automato,bidis perseumo. Cuius diuisionis ratio est, aca gnonis, aut est caii sa per se,aut est causa per accidens. Si enim est causa per se,uel est principium motus in eo in quo est, deiic in mimaeues est extra ipsium,Sc sic est ara. Natura enim est principium motus, in eo in quo est. Ars uero non est in artificiato quod fit per artem, sed in alio.Si uero est causa per accides.sie est castis de fortuna. Fortima quidem in his quae aguntur ab intelle . Casus autem etiam in aliis. Vtrunque uero sub automato, Fidest seb per se uino Gpteneditur, quia uanum est quod est ordinatum ad nnem,&non a

tingit ad illum. Et tam casus suam fortuna inueniuturm his, quae fiunt propter aliquid, cum accidit aliquid praeter id quod intendebatur ab aliqiua causa per sedetem linata. Unde & per se dicitur, inquantum causam determinatam habet: de uani im, inquantum praeter intentionem accidit.Deinde cum dicit.

Diuisio hic ab Arist. inducta, dia D. Saxposit ti&ΩR-

ciens probata, quam irrationabilis Ic instimetens fuerit quae ab Amo. inducitur, multis argumentis oste

ditur

tae aut , Salioquimae diuisonis ab Aris polita, ubi di

natura aut cit Arist. Eorum, quae sunt, quaedam sunt naab Rrte, ut tura, quaedam ab arte, qus da uero a casia. Hac igitur a s rtu diuisione .pposita Ant.an.se subsequitur,Notandu,s ιuisti ''' Dissicientia huius diuisionis se assignatur a quodam expositore. Quia causa generationis uel est capse uel ca per accidens.Si in ca per se, primum principiu motus vilest in eo in quo est,& sic est natura: vel extra ipsum,&sic est ars, ua ars no est in aedificato qJ st, sed isdificate: si aut est ea per accides, si e est casis & latium qui ambo hie sub casu comptet, endit.Sed contra quia vel iste expositor intenditauignare hane lassicientiam penes causam esse iam generationis,vel penes passiuam.Si penes essectivam, ergo male dicit,u si illa ea si quae est principium motus& generationis sit in re se est natura. Nam illud principium motus & quietis naturalis quod est inre,dea quodρ gno naturalis non competit principio activo,sed passivo, ut ostensum est in. .huiusSi autem penes cam passiua,ergo male dicitu, si illa ea de principiu sit extra rem quae generatur scin ara. Nam ars ad cam efficient ε pertinet ex quinto huius Gale ca. Et io non uρ loqui unitarmiter de causa. Aliter ergo dici p&,u, susscieria sumitur penes cameffectivam.na ca gnonis vel est per se,uel per accidens si per accidens,sic est casus & sertuna 2si per se, vel agit de necessitate, ves a proposito: si primo modo, sic est

natura,si secundo modo, sic est ara. Ad hos duos mois dos agendi reducitur oe agens petis ex.2.phy. Haec it Ie formaliter. In hac autem cotrouersa quatuor facis. Primo ostendam sufficien tiam S. inesse bonam, noautem illam quam affert Antan. Sedo spaliter proba-

bou, illa An Gn.st insulsciens Imo totaliter descies. Tertio ν susscietia S. Tho.est conformis literae, &ad

intelionem Phi, non autem susscientia Ant .an. arto vero S ultimo, satisfaciam mortuo Antan .contra

S. o.in suum illud auctorem retorquendo, di in susin siicieme susscientiam. Quantum ad primum probatur propositum praesupponendo primo ad robur praesentis doctrinae Salio.& per me dicendorum in

hac defensione, o Arist. iruauius. .c. I, ponit hanc eandem diuisionem sub eodem lensu quo hic eam approbat salio m. Dicit. n. ibi Plis inoia quae sunt aut siue a natura aut ab arte aut seriuna aut casu. Et post immediate ostendit in quo distant natura ab arte dicens. Ars igitur principium est in alio. Natura autem

principium in ipso. Resi quae vero cauis, scilicet fortu.na & casus sunt horum priuationcs. Vbi manifeste patet ui ex hoc uult Philosophus has generationes distingui in unius pricipium est natura,sterius ara, alterius Vero forma ves ea sus, ut hie in sua sufficientia asserit Salio.Praesupponitur scdo,u, haec diuisio no est diuiso generis in spri sed in modos. Hoc patet tam ex verbis Imi in tota serie textus,ut insta tertio loco dicetur quam ex dictis S. o. qui invitima partitione textus antequam diuisionem literae de sui scientiam eius pro

pofiat, dicit q, Philosophus primo proponit quasdam

diuisiones circa rerum gnones, quarum prima accipi 'tur penes ea quae gnantur di modum monis. Haec illa. Patet di hoc idem, quia spes gnonis sumuntur ex ter minis,ut diuersa si gnatio subalis Ae accidentalis, satorum , in animatorum, di se de aliis i Ebus eius, siue

subalternis,sue spatissimis: a formalis terminus primet est subalis,scdς uero accidentalis,& se suo modo dic εdum est de aliisssisse aut naturale vel non naturale decisunt modi gnonis ex principiis, & non ex terminis codistincti vi patet hie per utriusque. Competunt etia hi duo modi.saraturale de artifici se uni spei gnonis,sgenerationi accidet ali de alter eoru .snaturale,ambabussae subali de accide ali.Vn patet et, neuter eoru p& esse se Donis spes. Neq;.33.oppositae ipes superiores pnt de aliqua una inferiori pra dicari puta corpus aiatum &corpus inanimatum de litae. Erunt ergo modi gnonis de non 'Es eius.Si ergo debeat reddi sufficientia glionis Fri istos modos oportet ιν luestigetur Ppria dc prima ro praedictorsi modoru gnonis leu ro gnonis subistis modis, & non sub ratione alicuius speciei eius.

His p suppositis se arguitur ad primum in letum,illud, qa est per se primo pricipiu, v aliqua gno sit naturali , vs artificialis, vel, casu, est et is per se primo principiudistincti inis esus ab alia codistincta, puta naturalis ab amscias,si sit per septimo principiu naturalis,ves Gouerso, si sit p te primo principi u artificialis, de se suo modico de gnone a casu respectu aliam. Sed p septionsio aliqua est naturalis,qa est 1 na, id artificialis, qa ab arte, de casualis,quia i sortuna,veli casu, ergo p haec pse primo adinvicεetia distiguuntur. Sed bonatus sciεtia alicuius diuisonis dat p yprias rones εἰ p ea q sunt pse principia talis diuisionis. Hoc naportat nomen susscientiae, ergo lassicientia huius diuisionis data spescta principia qualis est sufficientia data a S. o. bona est ac psecta,no aut susscientia data ab Antan.no per

ista p se primo diuisonis huius principiauditor huius

ranis pbatur.Tii ex veris, tum ad holem. Ex veris quia m Mim. .Meta. rma qui facit esse actu res di

SEARCH

MENU NAVIGATION