장음표시 사용
91쪽
rinone ei vita n Molli liuens diustentia motis. Ut in immobilia in motu existentus Utatbis. Moto enim aliquo mouetur id, qs in eo est i sed sensibilia mouentur: si igitur mathematica sunt in sensibilibus, seqtietur u niathematica moueanni
quod est contra ratione mathematicorum, que nosollini abstrahit tu materia sed etiam a motu. Qua tam rationem ponit ibi. 32 s . Et orno eurus Eaqius ponet quum es ea .rse autem in sensibilibus eadem enim,quae aes tasant, ab ictis unatur: erit tint ut diluta quotiam erebin praeter calion: iust*Had non sepiaratumsed in eotim loco quos impossibilius est. magna itaque iam debis Orbuatio L, quonam modo porrem Oineritatem consequemur. Totaliter antem curus causa quis ponet esse ΘΓ ipse, es ρ datum ius iisibilitas. Eadem eum contingunt incontietirentia eis quatis asunt. Erit enim tollam aliquod praeter celu, non tamen extrastam eodem liso: quod eis magis impossibi a te. De bis ergo dariatio multa, quomodooporteιρ itam babere ueritatem.
Qite talis est.Nihil rationabiliter ponitur nis impleraliquam causariim,&a,raecipue si ex tali positione maius incomteniens se iritu sed ista positio ponitur si te causa. Eadem enim incomtenientia sequentur ponentibus matheinatica esse media i in sensibilibus,quae sequuntur ponentibus ea non esse in sensibilibus de adhuc qii am alia propria di maiora,ut ex praedictis patet. Haec igitur positio est it. rationabilis. vltimo autem concluditupraedictuqones habent multam dubitationem, qimmodo se sabeat ueritas in istis. Has autem qOnes pertractat Philosophus infra. ia .i .i 'huius, Ostendens non esse mathematitas si ibstantias separatas, nec etiam species. Et ratio quae mouebat ponentes mathem lica de species sumpta ab abstrabione itellestiis. sbluitur in principio. t 3.Nihil enim prohibet aliquid quod est tale, salua ueritate considerari ab intellectu non inquantum tale,sicut homo albus potest conderari non inquantuin albus.& hoc modo intellectus potest conliderare res sensibiles, non inquantumobiles de materiales,sed inquantum sunt quaedam substantiae uel magnitudines. Et hoc est intellectum abstrahere a materia & motu. Non autem sic abstrahit secundum intellectum, ut intelligat magnitu, nes de species esse sine materia& ni otii. Sic enim si queretur u uel esset salsitas intellectus abstrahetis,
uel quod ea, quae intellectus abstrahit, sint separata
secundum rem. Lacrio VII i. N iera sim Principia, & horum magis uniuermitives
s as L τ de principiis utrum oporte agetura Myntare elo 'menta,ta principiaarn illa magis,exp. busine matibus quicquam primum est. Et de priscipiis, viri oportet genera clementat prinripia suscipere, ara magis ex Fbiu cum infra s varum quodqueprimis.
Postquam Philosephiis dispiuinitde quaestionibus motis de substantiis, hic disputat de quaestionibus motis de principiis. Et diui clitur iii partes duas. In prima disputat de quaesitoinibus,quabus quaerebatur quae sunt principia. Secundo de Onibus qui
busqiuaerebaturqiualia sint prinoia, te hoe ibisAdhuc autem utrum substanti F Circa primum disputat de duabus quaestionibus. Primo utrum ulla stati principia.Secundo utrum sint aliqua principia a materia separata ibi: Est autem habita te his disputatio&c. Circa primum displuat duasq5nes, quam prima est,utrum senera sint principia secunda,que Renera, utrum scilicet prima gener et alia abi Adnuc autem si maxime pricipia simi genera dic: circa primum duo facit.Primo mouet nonem, secundo disputat.Secunda BisVt uocis elemeta &c. Et ergo questio prima de principiis, iitru oportet tecipere uel opinari in ipsa genera, q de pluribus praedicantii sint elementa & principia rerum, uel magis sint dicenda principia de elementa ea ex qbus ianu' quodque est, sicut ex patribus.Sed addit duas conditiones,qtiamtrii inaesticum insitast quod ponitur ad disserentiam contrarii te priuationis. Dicitur imalbum fieri ex nigro, uel non albo, quae tamen non insunt albo.Vnde non sunt eius elementa. Aliacon,
ditio est qua dici sprimis quod ponitur ad dissere
tiam secim lorum componentium. sunt enim corpora animalium ex carnibus & neruis que insulat animali, no tamen dicuntur animalis elementa, quia nosunt haec prima ex quibus animal componitur, sed magis ignis, aer, aqlia, & terra, ex quibus etiam exi 'minteames inertii. Deinde eum dicit.
Vt vocis elementa, praui his uusenturea esse. φήibus primo omnes uoces compositae sint .sed ι. citi commum: designationum ea dicimus elementa, piorum iam iratio nes nasiarum, aut omnium, aut plurium dorunstrationibus insunt. Vt vocis elementa σyrincipis inentur esse ex quibus ea ponuntur vocer omnes mimum , sed non conmune uox. ' Et diagrammatum ea dicimuselementa, pinrum demonistrationes insunt in alium demo ballanibus, aut omnium, aut plurimoram.
Disputat ad hanc qumstionem,& circa hoc tria tacit. Primo ostendit,stea ex quibus primis aliquid
componitur, sint principia de elementa. Secundo obiicit ad partem contrariam. ibi linquantum autecognoscimus unumquodque &c. Tertio excludit
plum ponit in diagrammatibus.i. in demonstratiuis descriptionibus fimararum geometricarum. Dicuntur enim horum diagrammatum esse elementa non hoc commune quod est diagramma, sed magis illa theoremata, quorum demonstrationes insent dentonstrationibus alioriun theorematum geometralitam, aut omnium,aut plurimorian quia scilicet ali 1 demonstrationes procedunt ex suppositione primarumdemostrationum. Unde de liber Euelidis dicitur liber elementorium, quia, scilicet in eo demostrantur prima Geometriae theoremata, ex quibus aliae demonstrationes procedunt. Secundam nati
assum quandam responsionem qua posset dici, et utracitae sunt principia&elementa.ibis Atuero nec utrobi' que &c. Circa primum primo potarit tres rationes, quarum prima procedit ex rationabilibus, in ubus manifestat propositiina secundum duo excpla,quo rum primum est de uoce dearticii lata, cuius princi . pium & elementum non dicitur esse commune, est uox,sed magis illa, ex quibus primis componun
92쪽
uae proceditin iis nanini libiis. Et dicit in illi, qui ponunt elemeta corporani liel pii ira luel unita illa dicunt esse principia & elementa corporiim, quibus c6ponunmrd: constant tanquani in eis exi- uentibiis. Sicut Empedo.dicitielementa corporum
naturalium esse ignem. & aqi iam,& alia huiusmodi, quae simitu cum his elementa rerum dicit,ex quibus primis cu i sint corpora nalia costitusitur. Ponebat autem praeter haec duo alia qiiatuor principia, sciliacet aerem,Sc terram, litem Sc amicitiani, ut in primo dictumest. Non autem dicebat nec Emped.nec alii naturales philosi,phiri genera rerum essent earum principia de elementa. Tertiam rationem ponit ibi.
Quae procedit in artificialibus, & dicit , v siquis uelitispeculari naturai.i. distinitionem indicantem
essentiam aliorum corporum a corporibus natur
libus,scilicet artificialium, puta si iniit cognoscere lectim hoportet considerare ex quibus partibus coponitur,&modum compositionis earum, & sic cognoscet naturam lecti. Et post hoc concludit ν g nera non fiant principia entium. Deinde cum dicit. cum avi singula cortissica superde noti mici pis nero definitiorum genera flat, necesse hi desinu diram in princi agendira esse. Odst regne1 scimus insim vixdqueper distinitaener, Cr
principia Ubegenera. Obiicit ad partem contrariam, de ponit tres rationes,quartim prima talis est. Unii quodque
gnoscitur persitam distinitionem: si igitur idem est principium essendi recognoscendi, uidetur in id, ad
est principium diffinitionis sit principium rei disinire. sed genera sent principia dissinitionum, quia ex
eis primo dissinitiones constituuntur, ergo genera sunt principia rertim quae dissiniuntur. secundam rationem ponit ibi.
scientiam laudum piaretiam die tu specierum p cim,
fialpecierum,sein pras sciretur UFeram Specie autem Drancipia sint genera. Quae talis est. Per hoc accipitiir scia de unaquaq; re,vsciti species eius secundum quam res est.non enim pol cognosci Socrinis per hoc sicitur u inho.
Sed genera sunt principia speclarum, quia species
constiti utur ex genere & disterentia, ergo generasent principii eorum quae sint. Tertiam rationem ponit ibi.
videnturarum Priam etiam eo , qui clementa eluia a E s s. ipsummum utens, aut ni num, aut paraum dum, tau qtram generibis eu ML videntur aurem quidain dicentium elimentaevi lentiam AN T.
unum autem ut magnum aut paruum, uigeneribus eis ML IPar.
Et si nutur ex aut horitate Platonicorum, qui posuerunt unum 3c ens esse principia de magnu de paruum, quibus utiatur ut generibus, ergo genera sunt principia. Deinde clim dicit. Aut ino nonpossibile est utro e modo principiaduere. ε 35 s. rationans es stant Mna.dauersa ino erit, quaesit pergenoa,definitio, G quae dicito quibus inexistentibus. Sed non possibile duere utrubi e principia ipsa. Ratis 'nanque αε lantis est utra. Diuersa ergo erit quae est perge
nera d finiuris quae ducis exi sol puae insunt. Excludit quandam responsionem, qua posset dici ut utraque sunt principia dicens ', non est possibile dicere utrobique esse sprincipia ut elemeta. tartes ex quibus componitiir aliquid,de genera Ezoc probat tali ratione.Vnitis rei una est ratio dissinitiva manifestans eius substantiam, sicut de una est si inantia uniuscitiusque: sed non est eadem ro dissinitiva, quae datur per genera de quae datur per par tes, ex quibus aliquid componitur ergo non potest
esse utraque disinitio indicans substantiam rei. Ex principiis autem rei potest si imi ratio diiunitiuas-gnificans substantiam eius. Impossibile est ergo principia rerum sint simul degenera ge ea ex quibus
res componuntur.Deinde cum dicit. Et ad Gemflptan maximet agenera omes suas, v E s s. utramprima tenerum arbitrandum tesse principia, an ultima,p de indiuiduispredicantur serenim bre dabitatur. Ashue aut , si maxime principia sunt genera, virum
pri generum oportet exi a reprimim ut ultima prae scientia. Et
dicata de indiuiduis s Etenim boedistrationem habet. Bian Disputat secundam quaestionem, de primo moued i eam. Secundo ad eam rationes inducit.ibus Nam si quidem uniuers dec. Dicit ergo,2 si ponamus siti genera sint maxime principia, qtiae oportet existimare magis esse principia, utrum prima de numerosgeneriun ,scilicet communissima aut etiam i
sim quae proxima p dicantur de indiuiduis, scili,cet species specialissimas.Hoc enim habet dubitationem sicut ex sequetibus patet. Deinde cu dicit.
Si enim premiam uniuersalia, magisprincipia untiaret Exss. quodsupremagenorum haecenim de omnibus statur Tot igitur principia entium erunt, quot prima generum An Quare cri umera,et ipsum unum incipia Crsi stantiae νοῦ
bo enim de omnibus ηraxime entibus dicuntur. Non est auatem sibit neque sum unum,entium espcgenus, neque istissumens. necesseetenim est univcri Pegeneris i ferentiarer efficio anumqua que unam scimpossibile uero est, aut
steries generis depra differentiis, dicari , aut reus es a usirus sistas. Q rest unum, ueteragenusest,
milla μ' rentiainia unuminecenserit. aist nongenera, nee principia erunt.si uidemsenoaprincipiasunt. Nam Muidem uniuersalia fiunt magis principia, alam AN T.
quia uprema genem . ea nanque maxime dicunt de is PM.t nibus existentibus. tot gitur erunt entium principia. Ool Cr
93쪽
-bu .cas'esi uram gentis autens, ructasseretura neque an tuque ensem.stdst non genera, nec principia eratust principissentara.
Obiicit ad proposta quaestione ,&circa hoctriasacita rimo enim inducit rationes ad ostendedum, in prima senera non possent esse principia. Secun
do inducitur rationes ad ostendendum, φ speciesiiltimae magis debentdici principia. ibisAt uero& si magis. FTertio obiicitad propositum ibit Iterum
autem &c.l Circa primum ponit tres rationes,quarum primi talis est Si gda sunt ii agis principia ait,to sunt iiiiiii et salia, oprict θ illa, quae sunt maxime uniuersalia, quae scilicet dicuntur de omnibus, sint prima inter genera & ma xime principia . tot ergo erunt rerum principia, quot sunt hiatu modi genera communissima. Sed communissima omnium sunt unum & ens, quae de omnibus prς dicanti inergo unude ens erunt principia & substantiae omnium rerum. Sed hoc est impoliabile, quia non possit omnituri
rerum esse gentis,unum & eniniuia, cum ens & unuuniuersalissima sint, si unum & ens essent principia neriun, sequetur er principia non essent genera. c ergo positio, qua ponitur communissima generum esse principia est impossibilis, quia sequitur ex ea pontum positi, scilicet V principia non sent
Em-rim genem ini autem ens&unum non possint effet Q. te. genera, probat tali ratione. Quia cum differen--. tia addita generi constituat speciem, de differentiam dicari non poterit, nec species sinesenere, nec genus sine speciebus. od autem species dedisserentia predicari non pia sit, tet ex duobus. Primo quidem, uia differentia in plus est quam species,ut Porphyrius tradit. Secundo quia cum differetia ponaturin diuinitione specieimon posset species prae 'dicari per sede disserentia, nisi intelligeretur uidisserentia esset sebiectum s ciet, sicut numerus est subiectum paris.in cuius diuinitione ponitur. Hoc aute non sic se habet, sed magis disserentia est quaedam forma speciei. Non ergo posset species praedi- - Α cari dedissercntia, nisi sorte per accidens. Similiter est me. etiam nec genus per se sumptuin, potest praedicatidicari per se de digerentia pro dicatione per se. Non enim genus tam ponitur in diuinitione differentiae, qiua disserentia non participat genus ut dicitur in Quarto Topic C. s. rum. Nec etiam differentia ponitur in dissitatione teneris, emo nullo modo per se genus praedicatur de disserentia.Praedicatur tamen de eo quodi habet
differentiam idest de specie, quq habet disserentia in actu. Et ideo dicit,ui de propriis differentiis generis non praedicatur species, nec genus sine speciebus, quia scilicet genus praedicatur de dii ferentiis secunaum in sunt in speciebus. Nulla autem disse. rentia potest accipi, de qua non praedicetur ens&unum, quia quεlibet disserentia cuiustibet generis est eris, de est una. Alioquin non posset constituere unam aliquam speciem entis, ergo impossibile estu unum & ens sint genera.
a Eas. Item etiam media cim digerentus collisa, intret era sis re ad indiui . minc avem quaedam inde itur, quinum
Secundam ronem ponitique talis est. Si generadicuntur principia, quia sunt communia de praedicat tur de pluribus, oportebit in omnia quae pari ratione erunt princi nia:quia sunt communia di praedicata de pluribus sint genera. Sed minia q sunt m dia inter prima genera de inditi ita que scilicet sunt coaccepta cum disterentiis aliouibiis sunt communia pdicata de pluribus rergo sunt principiade sunt
genera.quod patet esse fallunt Quaedam eniti corusunt genera sicut species sit balteriue, quaedam iter non uni genera sicut species specialissimae. Noli emo uerum est .ui prima penera suae inmunia sit principia prima Piterea. i prima henera sutat principia quia sunt pricipia cognitionis specierum,nitato magis differentia sunt principia,quiadularcntiae . sunt principia in alia specierum. Formaeauteni aeuis est maxime principium coenoscendi. eddis serentias esse principia rerum est inconii ieris, uam hoc erunt quas infinita principia. Sutan.utid di . .. catur nisi rerudme,noudem insini Gressit a .
nam, sed quo ad nos. Et sint infiniis patet duplici
te Vnomo siquis consueret multitu mem ipsan dicti etiarum sin se. Alio modo siquis accipiat pri-Πnim genus quas primum pricipii uia. Manis iniim enim estu si eo continentur innumerabiles diis renuae. Non ergo prima genera sum principi Deinde cum dicit.
. At vera o si principalis es, viguit ira unum est. nasti in autem ας indivisibile est.omne uero im sibila. . . M indum potum, aut 'un, dieciem. Prius aurem, ς odmundum Diam s. genera aurem, magis Misibilia in
re unum mtprofectδ,quod ultimopraescaturinon enim est homogenus gularium hominum. At ueroesmgismincipum tale' unum, unum η AN T.
rem indivisibile indua sitium omne e strauidiam cpianti. Par i tarem lue secundum triciem. Tyrius preM est fecundum fluciem genera uero diu ibiti in Dini: ni is utiqueerit Misi
ulti irrum praedicarum. Non enim est genus homo ab v rumbominam
ostendit,u, species specialissimi sunt ni is princi a Q gna, de ponit tres tones,quarum prima talis est.Vnu fm Platonicos maxime ui habere is Fironem principii, iurum uero habet ronem indiui bilitatis, quia unum nihil est aliud et ens indiuisum. Dupliciter est autem aliquid indivisibile,scilicet secun
dum quantitatem,& secundum spectent.Secundum .
quantitatem quidem, sicut punctus de unitas,de hoc indivisibile opponitur diuisioni quantitatis.Secivisedum speciem autem, sicut ui non diuiditur in multas specie Sed inter hax duo indivisibilia prius de principalius est quod est indivisibile secundum si' ciem, sicut de species rei est prior quam quantitas eius, illud quod est indivisibile secundum spe ciem, es magis principium eo, quod est indivisibile
secundum quantitatem.Et quidem quantitatis numeress
94쪽
I sineralis divisionem uidtur esse magis indivisibile
genus , quia multarum specierum eu unum genus,
sed secundum diuisionem speciei magis est indiuisibilis una species. Genera enim diuiduntur in species. Et sic ultimum praedicatum de pluribus quod non est genus plurium specierum, scilicetspecialisesima est magis unum secundum speciem quam Re nus.Sicut homo Je quelibet alia species speciali Ω- in no est genus aliquorum hominum. Est ergo magis principium foecies quam genus. a Ess. Item in quibus prius. προ us est, non spo=bis, quod tibis esciturini Ed reterbie esse. viptitast staturas nunci orum estprima, non erit aliquis numerus , praeter
secies numerorum. Dib re neque si urae praeterfluctis fiagurarum. prosit non borum ulto minus aliorum erumgesecies . horum enim , maxime videntur geneaera esse.iri insui suero, non est e cludem prius uero posterius.
Membis aliquid essepraeteres. Vistprima numerorum est duabus, non erit numerus aliquis praeteriseciem numer rem.Diliter aurem nee figura aliqua praeter 'ecies figura rum. Si autem non borum, sibola, idest interpretatio Hiramma erunt praeter species. Horum enim maxime uidentures egenera. In indiuiduis uero non Me est primum o aliud posterius. M. Pl, Secundam rationem ponit,quae procedit ex qua
platonis qui quando aliquid unum -- ί p dicatur, non sin prius&posterius
Miserum. Dunt illud unum separatum, sicut homine preter omnes homines. Quando uero aliquid pridicatur de pluribus secundum prius & posterius, non ponebat illud separatum. Et hoc est quod dicit u linquibus prius & posterius est scilicet quando unu eorum, de quibus aliquod commune praedicatur est altero prius, non est possibile in his aliquid esse sep tra, priter haec multa de quibus praedicatur.
Si tu numeri se habent secundum ordinem, ita ldualitas est prima species numerorum,non inueni tur idea numeri praeter omnes sipecies numerorii. Eadem ratione non inuenitur figura separata, praeter omnes species figurarum.Et huius ratio esse potest quia ideo aliquod commune ponitur separatu,
ut ut quodda primum quod omnia alia participent.
Si igitur imum de multis sit primu , quo omnia alia participentinon oportet ponere aliquod separais, quod omnia participant sed talia uidentur omnia omnes species generiim inueniuntur differretin persectius & minus persectum. Et per consequens secundum prius & posterius secundum naturam. Si igitur eorum quorum unum est prius altero,non est accipere aliquid commune separatu, si genias praeter spes inueniatur, erunt Ischola ali rumi idest erit eorum alia doctrina & regula & non saluabiturin eis praedicta regula. Sed manifestum es tu, inter indiuidua unius speciei, non est unum primum & aliud posterius secundum naturam, sed solum rei more. Et ita speciosecundum scholam
PIamnis est quid separatum. Cum igitur commrinia sint principia inquantum sunt separata,sequitur v sit mus principium species quam genus. a asti vera n pube pini melius ureod tertiuesti
Amplius autem ubi hoc patim melius rud autem Elius, semper φιodest meliae pria in Me nihil borum erit genus.
Ex his stium magiscidentar sis de intiuiduis sunt praedicata esse generum principia. Tertiam rationem ponit qiue sumitur ex meliori & peiori, quia in quibuscunqtie inuenitur unum
alio melius, semper illud quod est melius, est prius
seriindum naturam. Sed horum quae sic se habent no potest poni unum genus commune separatum, ergo eorum quom unum est melius, & aliud peius,
non retust poni unum genus separatum. Et sic redit in idem quod prius. Hic enim ratio inducitur quasi confirmatio praecedentis ad ostendenduirinspeciebus cuiuslibet generis inueniturpesiis & po perius. Et ex tribus his rationibus concludit pro positum,scilicetu, species specialissima quae immediate de indiuiduis praedicantur, magis uidentur
esse principia quam genera.Ponitur enim genitimis generiim loco ablativi more graecorum. Unde litera Boetii planior est, quae expresse concludit huiusmodi praedicata magis esse principia quam genena. Deliade cum dicit. Rursustu quo oporteat ira existimareprincipia, non est Iacile dictu . principium.n est eam esse oportet praeter res,
qua myrincipium est, Tyripe esse separatu ab eis.tute dautem esse praeter stregula re, cur si iam opinaretur ni 'quoniam uriuersaliter,cπ de omnibus praedicatur fas Im-pter hoc, quae magis uniuersalia sunt, magis ponenda principia sunt.quare prima genera atque principiastra. Iterum autem quomodo oportet suscipere principia, di rere facile non est. Principium enim σeausamo pGreet esse praeter res quarum est principium,er possibiliab eissiparaotum esse. Tale uero aliquid praeter singularia esse, quare ali quis fusicipis, nis quia uniuersaliter oe de omnjus praedua. turistastyropter hoc,magis uniuersalia, magisponeti sunt Principia. e principia erunt genera. Obiicit in contrarium tali ratione.Principium &causa est praeter res quarum est principium & causa,& ressibile est ab eis esse separatum. Et hoc ideo quia nihil est ea sutipsius. Et loquit hic de principiis& causis ext infecis, quae sunt causae totius rei. Sed aliquid esse praeter singularia non ponitur, nisi quia est commune& uniuersaliter de omnibus prplica tum,ergo quanto aliquid est naagis uniauersale, tam to magis est separatum, Jc nngis debet poni principium.Sed genera prima suntmaxime uniuersalia,ergo genera prima sunt niaxune principia. Harum autem q5num solutio innuitur ex hac uitiara ratione. Secundit hoc enim genera uel species uniuersilia principia ponebant,inquantum ponebantur separata. Quod autem non sint separata & per se subsiste tia ostendetur in. .huius. Vnde δι Cormarentatorin.8.ostendet cyprincipia remm sunt materia& sortia ad quorum similitudinem se habet genus & species. Nam genus sumitura materia, differentia ueroa Erma, ut in eodem libro manifestabitur. Undecu forma sit magis principium quam materia, secunda hoc etia erut species magis principia si gener QK uero contra obiicit ex hoc ut genera sunt priuQ-
pia cognoscendi speciem de dissinitiones ipsius. eodem modo soluitur sicut & de separatione. O uia enim separatim accipitura ratione genus sine speciebus.
95쪽
ciebus, est principium in cognoscendo. Et eodem modo esset principium in essendo, si haberet esse s
Num aliqua uniuersalia sim a sensibilibu sngulatibus,miam
ex uiatem ερ forma compost separat in quint.
A N τ- vst autem habita bis dabiratio σ omnium difficia a. x ' π adeo ueranda marime necessiria, de piar5 nunc emitu. Postquani Philosophus disputauit quastiolaemde uniuersalibi is, utrum sint principia. Hic conse-Juenter mouet qonem de separatis,utrum sciliceti quid sit separatum i sensibilibus quod sit eorum
principii uia. Et circa hoc pertractat duas quelliones,quartim prima est. An uniuersalia sint separata a singularibus. Secuda est, an sit aliquid formale separatum ab his, quae sunt composita ex materia de Orma, ibi. Amplius autem si quammaxime&c. I Circa primum tria facit Primo describit dubitati In par nemSecundo obiicit ad unam partem,ibi. Nam snon est &c. Tertio obiicit ad partem aliam,ibi. sAt uero dec.IEst ergo haec dubitatio de eo suod tactuosi tan=ει ultima ratione praecedentis quaestionis, utrumotiirunia. icilicet liniuersale sit separatum a singularibus, λε.&s. q. su cui praemissa ratio stipponebat. Et hoc est quod di- ρο in qua ratio nunc extitit idest de qua imme-: M i a diate prscedens ratio praecessit. De hac autem di
mosum se bitatione ita dicit,primo crses habitabidest conse soluitur in. quenter se habens ad praemissaequia siclit iani dictui est 3 ιε- est,ex hoc dependet cosideratio pricedentis questionis. Nam si uniuersalia non sunt separata, non sunt principia, si autem sunt separata, sunt principia. Secundo dicit de e' u, est clinicillima omnium cubitation in huius scientiae. Quod ostenditur ex
hocst eminentissimi philosophi de ea diuersimode
senserunt. Nam Platonici posueriit uniuersalia esse separata, aliis philosophis contra ponentibus.Tertio dicit de eas, est maxime necessaria ad considei randum, quia, scilicet ex ea dependet tota cognitio substantiariim tam sensibilium quam immaterialium. Deinde cum dicit vas s. siet enim non est qviceram praetersegularis, Ibeti laria vero inlinita sint, zopo Meest infinitorem taberesii in
pisterius enim imum quid, er um. er putem uniuersu quid est Mentu omnia cognosiimus. ANT. Namsi non est alipta praeterflagularis, ligularia linoisfinis, quomodo accipere conlingumentiam s Nam inquaα tum inrum aliquider Hon, er inqua in Miruerside ausia est tantum omnia regnoscimur.
Obiicit ad ostendendum, Uum itersalia sint separata a singularibus,singularia enim sentinfinita. infinita aut cognosci non piat. Vnde singula iacia cognosci non piat, nisi inquantu reductitur ad aliquid linia,qε est lue. Sic igitur scia de rebus singillaribus no b tur, nisi inquatum sciuntur lilia. Dd scien tia non est nisi uerorum di existentium, emo imbuersalia sunt aliqua per se existentia priter singularia. Deinde cum dicit. vass. Alst hoc iness,er oportet i quid tu Versendaria
esse esse erit genera, diu utrinis, Muprima lyraeter
fetutim erit neces essetis praeterfluidam ultum, Par a.
aiaminia. Hoc aurem quia imposit&υ, nunc dubitauimus.
Obiicit in contrarium hoc modo. Si necet se est unii tersalia esse aliquid praeter singularia, oportet genera sint praeter singularia, uel prima penem, uel etiam ultima,quae sunt immediate ante singula ria. sed hoc est impossibile, ut ex praecedenti dubitatione patet, ergo uniuersalia non sunt a singula- tibiis separata. Hanc autem dubitationem tauit Philosoplitis ii L .huius, ubi ostendit multipliciter 'uniuersalia noti esse substantiis per se subsistentes. Nec oportet, sicut multoties dictum est v aliqd eundem modum essendi habeat in rebus, per quem modum ab intellectu scientis comprehenditiir.Naintellectiis immaterialiter cognostit irraterialita, de similiter naturas rerum, quae singulariter in rebus
existunt, intellectus cognoscit uniuersaliter, idest absque consideratione principiorum de accidentiuitati iidualium. Desnae cum dicit.
Item,stquam maxime aliqvid est praeter totum,c quis a et s s.
φ m de nisteria praedicetur,utrumst aliqua thecies e ter ter omnia esse aliquid oporteat,an praeter aliqua es t proteraliqua non es an praeter nullum. Amplius autem,stquam niaxime est aliquidpraeter id Aes r. totum,quando praeduatur aliquid de materia, utrum fi Vati Par. . dpraeter omnia oportet altis uuisse,autpraeter quaeda es,Gpraeter quaedam non esse, aut aeter d.
Prosequitur de alia quaestione, utrum scilicet ali qti id sit separarum acop'sitis ex materia & forma, &circa hoc lito facit.Primo mouet lugstiQΠςm,si' ino iis cundo prosequitur eam, ibi. Si igitur exc-1Circa pri mire vismum considerandum est,ut primo mouet quaestio ' deriuru nem,utrum uniuersalest separatum a singularibus . de soluma
Contingit autem aliquod singulare esse compositu ex materia Se mma, non tamen omne singulare ex Gmateria & ὶrma est compositum, nec sectatim rei iteritate,quia substantie separatae sunt qu tam particulares substantiae, quia per se stantes & per se operantes nec etiam secundi unopi. Platonic'rum, quS ponebant etiam in mathematicis separatis esse qda lparticularia, ponendo plura ex eis in una specie. Et quamuis dubitari possit,iitruin etiam in his, qiax nossint composita ex materia & larma, sit aliquid separatum sicut uitiuersale a singulari,tamen hoc maxime habet dubitationem in rebus compositis ex materia 3: λ a:5c ideo dicit,u, maxime est dubitabile iitrum sit aliquid spreter simul totum Zec.Fidest praeter rem copositam ex materia de in a. Et quare dicatur simili totum compo situm, exponit stib-dens,ut quando praedicatur aliquid de materiae Pinebat enim Platori sensibilis materia participabat uniuersalia separata. Et ex hoc erat et uniuersalia Ddicant de singulatibus. Et ipse participationes uniuersalium sermarum i materialibus sensibilibus cmniti iunt simul totum, quasi unii legalis Drma per modum participationis cuiusta sede materia praedicatae In his autem quaestionem trimebrem pro ponit,utrum,spraeter omnia liniqi sit aliquid separatum, aut praeter quaedam eoru de non praeter alia,
aut praeter nihil eorum. Deinde cum dicit.
si stitur ni praeterfingularia est, nihil set Hlotis erit, , a s s. momniasin bilia. cui in G, t ius eris:nis assensura dicascientura trii si
96쪽
Osci uiam. Proseqvitur pridictam dubitationem, & circa hoe duo finitimino obii est cotra hoc, u poni posset nihil separatum esse ab his quaesunt composita ex materia&soriri Secti do obiicitia o 'positum, ibi. Sed si hoc .l circa primum obiicit duplici
uia Primo quidem ex hoc, mea, quae sunt comi sita ex materia di forma sunt letabilia, unde proponit in ea quae sunt composita ex materia &forma sunt ungularia Sinnitaria tem non sunt intellin-bilia sed sensibilia. si igitur nihil est praeter sin a-rium composita ex matelia de se a nihil erit intelligibile,sed omnia entia erunt sensibilia.Scientia autem non est nisi intelligibilium ergo sequitura, nullius rei sit scientia nisi aliquis dicatu, sensis de scientia sunt idem, utar qui naturales posuerunt: sicut dicitur in primo deamina. Vtruque autem horum inconveniens,suel cy no sit scia, iuel u, scia sit semsis, ergo ec primu est inconuenies, c*nihil sit pleriingularia composta ex materia de a. secundo obiicit ex hoc D composita ex materia dc sernia sunt mobilia. t m acinummiti aeris ut Mustis. AN T. Ampsim autem tim sempiternum estes admetam Pax- Me. Ire ita omnia corrunt ii reris morusim Inducit talem rationem. omnia sensibilia composita ex materia e se a comi puntur de in motu sinit: sit tur nihil sit praeter huiusinodi entia, s quetur nihil sit sempitemum,nec immobile. D inde cum dicit.
uel immobiles. AN T. At iura Misi prirnum rubilest, tueremerationem post
o ex quo', erbor m ultimo ingenium stat, crex metuestem impossibila. ostendit esse inconueniens, scilicet v nihil se sempitemum 8 immobile, de primo ex partemate Pasn rix. secundo ex parte formae, ibi sAmplius autem eum sit dec. Dicit ergo primo , psi nihil est sempiternum,non est posimile esse generationem alicuius rei. Et hoc probat sici Quia in omnes generati ne necesse est aliquid qδ fit, fle aliquid ex quos iergo id, ex quo fit aliquid,iterum generatur, opo tetu, ex aliquo generetur.Autergo necesse estu in infinitum procia tur in niateriis, auist si et proces sis in aliquo primo,v sit aliquod primum materi te principitan non generatum, nisi serte dicatur u generetur ex non ente, quod est impossibile. si au- tem in infinitum procederetur, nunquam posset copleri generatio, quia infinita non est transire ergo uel oportet ponere aliquid ingenitrum materiale principium, aut impossibile est esse aliquam gene rationem. Deinde cum dicit.. Item genreatione ermotu misentem es, M simi
Amplius autem e silvinatio Ominis,finem esse Meesse est. Morus enim nassius est infinitus,sed omnis est Pus.
reumfacto est. Ostendit idem exparte causae se alis, de ponit duas rationes, quarium ma talis est. Omnis ge' ne ratio de motus necesse est v, habeat aliquem line. Et hoc probat,quia nullus motus est infinitus sed cuiustibet motus est aliquis finis.Hoc autem planuest in illis motibiis qui finiuntiir i sitis terminis. Sediti detur habere instantiam in motu circulari qui potest esse perpetuus de infinitus, ut ibatur in. s. phy. is Et quantuis si apposita sempiternitate motus tota 'continuitas circularis motus sit infinita,sin 'circu nis, vel inselatio seceedit circulationi tamen quaelibet circula- nitia
tio secundum speciem suam, completa de finiata est. Quod autem ei seccedatalia circulatio iocacciditruantum ad circulationis speciem.Et quod dixerate motu uniuersiliter, specialiter ostendit degeneratione.non enim potest esse aliqua generatio una infinita, quia non potest aliquid generari quid impossibile est peruenire adfinem generationis, cuius finis est factum esse.Et v, siniim esse sit terminus generationes ex hoc patet, quia quod generatum est,necesse est esse.scibando postsi minFidest 'Mo primo terminatur eteneratio eius.opor tet igitur u cum se a secudum quam aliquid est, sit terminus generationis, ν non sit procedere ini finitum in semis, sedu, staliquam a ultima, ius non sit aliqua generatio. Omnis enim genera tionis finis est rina, dictum est.Et sic uidetur icu sicut nuteriam, ex qua aliquid generatur, opo tet esse ingenitam, ex eo st non proceditur in infinitum, ita etiam φ .rma aliquam oportet esse ii seni tam ex hoc quod in infinitum non procedatur in sermis. Demflnisteria est terra quod ingemus, milioma Rassis
si rationabile est i in substitvitam is, cum admistic
praetreiotum'. AN scuumst muris est, est inimita multor AN T.
sensi is, iter e est siquid spraetermeson, Ailicet Iormoner,men. Secundam rationem ponit quae talis est mat Ha aliqua est prima, quia est in genita, multo rati nabilius estu, sit substantia idest λrma ingenita, cuper sermam res habeatesse, materia uero masis sit ses, tectum generationis de transmutationis.Si uero neutrum eorum sit ingenitum, nihil omnino erit ingerutum, rima omne quod est pertineat ad rationε materiquet λ μ uel sit compositum ex utroque.
Hoc autem est impossibile, ut nihil sit ingenitum, si tyrobatum est. Ergo relinquitur Q necesse est aliquid esses aeter synoloni ,idest simul totum, L ptieter singulis compositum ex materia 3: se a Et hoc dico aliquid quod sit mrma de species. M teria enim per se non potest esse separata a singula ribus,quia non habet esse nisi per aliud. De se a 'uero hoc magis uidenar, perquam inesserenim Deinde cum dicit.
97쪽
potui. π depabus αφ. Menim de αλιι mnest si . enim ponemus aliquam es dum tracter domosingulares.
Obilait in contrariu.Si enim aliquis Miritali licisorniam esse separatam praeter singularia compositta ex materia de forma rit dubitatio in quibus hoc isellulsi ponenduin,&inqtubus non. Manifestum enim est o hoc non est ponendum in omnibus praecipue inartificialibus. Non enim eli possibile * sit aliqua osti domus, praeter hanc domum sensibilem composita ex materia & forma. Hanc autem dubitationem Mimae.1, uit Aristo. partim quidem in idi. huius ubi ostendit esse qi Ida substantias a sensibilibus separatas, quae sunt secundum seipsas intelligibiles: partim uero T. e. a. in septi no huius ,imi ostendit formas de species rerum sensibilium no esse a materia separatas. Non tamen sequitur, inde rebus sensibilibus non possit Laberi scientia uel st scientia sit sensus. Non enim oportet u eundem modum essendi habeant res in seipsis iue habent in consideratione scientis. Quae erum seipsis materialia sunt , ab intellectit inimaterialiter cognoscuntur, ut etiam supra dictuni est. Lectis. Nec etiam oportet si forma non est separata a m teria θ generetur, quia istinarii non est generatio, τη an sed compositoriim, ut in septimo huius osteditur. patet ergo in quibus oportet ponere separatas formas ,&inqtubiis non. Nam omnium earum quae
sunt secundum suam naturam sensibilia sormae non sunt separatae. Sed illa qui sunt secundum naturam suam intelligibilia, sunt a materia separata. Nomiusubstantis separatae sunt naturae horinia sensibilium, sed sunt altio is naturae, alium habentes ordinemin rebium L x e et i o
xit in MNum emis, si rea sit,statuta.& eangem cra omnium feriam principis vel ditiosa inquinti
AG artri utrum substimaura est omnium it
postq Pues inquisuit quae siuit principia, te utru
sint aliqua a materia separata. iic inquirit qualia sne principia. Et primo imuirit de unitate &multitudi eipso r uni. Secundo inquirit,utriun sint in potentia uel i actu, ibi. His autem a fine est quirere dccI Tertio utrum principianni uniuersalia uel singularia, ibi .ssit utrum uniuersalia sint .lCirca prinviduo facit. Primo inquirit qualiter principia se habeant ad unitatem. Secundo 'ualiter ipsum unum se habeat ad rationem principii, ibi. somnium autem &c. Circa primum tria facit. Psimo inquirithrecialiter de principio formali, utrum sit una omnium exulentium in una specie. Secundo inquiritidem de omnibus generaliter principiis, ibi l
phus autem &cit Tertio inquirit, utrum eadem sint principia aut diueria corruptibili iura &incorrupti odium, ibi. 3Non minor autem dcc. Circa prinuam
duo facit. Primo mouet dubitatio R. Secu obii, citia quaestionem ibi. Isedimpossibile&c. st e go dubitatio, utriim sit una substantia, idest rina
omnium existentium in una specie, puta hominum. Deinde cum dicit. sed absit dum est. non enta , primi sui tinua Miasa milia a Gersa taboc etiam incon
ω impos bile est. Non erim unum omnia quo M. Druia unaita multu π ibit illa. sed e extra rorem egobiicit ad unam partem quaestionis, inlicet ad ostendendii in ta non sit una sorma omnium existentium in una specie 5. hoc dii biis rationibus, quarti prima talis est. Ea, qui sunt in ima specie,sunt multaci disserentia:s i ii ir omnium in una specie exist lium sit una substantia: sequetur in ea, quorum sit stantia est ima sitit multa de disserentia, quod est irrationabile.
simul datem cr quomodo' nisteria horim flavi aeroneson us totion inulea ambo. Hic ponit secti lana rationem, quae talis est. Illud, quod est in se unum N indui istum, non componitur cum aliquo diuisis ad conitutionem multorum: sed manisti tum est v materia diuiditiir in dine sis singularibus. Si igitur substantia formalis est et una de eadem,non esset assignare quomodo singultim horum singularium sit materia habens talem substare tiam, quae est una de indivisa, ita, singulariter sit immul totum habes haec duo,scilicet materiam re so
in substantialem, quae est una de indivisa. In contrarium aurem no obiicit,quia rationes, quae ad si quentem quistionem proponuntur, ad oppost praedictatum rationum,sunt etiam illae, qua sunt,s posita: supra de separatione uniuersalium. Nam si sit uniuersale separatum, necet se est ponere unam numero substantiam eortim, quae conueniunt in specie, quia uitiauertae est substantia singularium. Huius autem quxilionis ueritas determinatur in Septimo huius, ubi ostedetur quodquidest,i.essenti cuiussibet rei non esse aliud quam re iecuri uis per accidens,ut ibi dicetur. Duin, te cum dicit.
Mouet dubitationem de unitate principiorum
incommuni. Utrum, scilicet principia reriim sint eadem numero:uel eadem specie, denumero diuersa, occirca hoc duo facit. Primo ponit rationes ad ostendedum,u, sint eadem numero, secundo ad ompositum,ibi,sAt uero dee. Circa primu ponest tres rati , nes,de praemittitdubitationem dicens,u, idem potest quaeri uniuersaliter de principiis rerum, quoesitum est de substantia, utrum .icet principia rerum sint eadem numero. Et inducis primam rationem ad ostendendum,m sint eadem numeroboenim inuenitur in principiatis nisi quod ex principiis habenosii furiis principiis non iueniaturi u
98쪽
numero,sed Blum unum sipecie, nihil erit in principiatis unum numero,sed solum unum specie. Secs-da ratio talis est quia illud quod est ipsum unum uel
ipsi im ens, oportetu, sit unum numero. Dicit auteipsit in uiau,uel ipsem ens, unitate, aut ens abstractu. Si igitur principium rerum non sit unum numero,
sed solum unum specie, sequetur, ιν nihil sit ipsum
unum& etiam ipsum ens, idestia ens&unum non per se subsistant. Certia ratio est, quia scientia habetur de rebus per hoc ,ο unum inuenitur in multis, sciit homo communis inuenitur in omnibus hominibus. non emis est scientia de singularibus sed de uno quod inuenitur in eis. Omnis autem scientia uel cognitio principiatorum dependet ex cognitione principiorum. Si igitur principia non simitinum numero, sed solum unima specie, sequitur,*scientia non sit de rebus. Deinde cum dicit.
a ass. At verosi trumero uminet, quodque primipioruin vitrum,m non At in sensibili bis, alia aliorrum, ut ta butus f Iasa cum specie sit eadem, etia risopiathecie ea sunt. Genisu
hec,m ero alia furit. Edst non ita, sed rino a evita rumuro sunt umini, non erit praeter clementa alupuid aliud. numero unum dicere ut singillare, nil di Imri. ita enisu D. Iulare dictaris,quod unum numero est. Miser ili vero,quod in his.quintadmodum stu uelimenta, eo ς unum numeoest, de re nata essent, necesse sit De omnes literas esse, sum elementa, eum non ripnt duo, aut plura eadem. A N T. At ne st numera unum er unum quo sint principiora,
M. f. non quemdmodum in sensibilibus diis aliorum ,ut in Demaba ba hecie existente Cryrincipialpeiae eadem. etenim ea sunt numero Aures Quod si non ira,sed pis sunt entiam
princiminumera unum sunt, no erutu reteres eta purum aliud. Nam disere numero unum. diu stetine nihil diffistate enim dicimus unumquodque numera unum. Vmae nersale uero cpsin bis est.Vtiluom elementa num essent interminata, tot literas se nece Resset, quot clementa. Duo. Fusquisem ei emnone stentibus nec pluribus.
Obiicit in contrari tun tali ratione. Si principia
sunt unum numero, ita*quodlibet principiorum in se consderatum sit unum,non erit dicere de principiis existentium,st, hoc modo se habent sicut principia sensibilium. Videmus enim in sensibilibus, i,
diuersoriim sunt diuersa principia secundum numerum,sed eadem secundum speciem,sicut & eorum, quoriim sunt principia, sunt diuersa secundum numerum. sed eadem secundum speciem. Sicut uidemus Ῥdiuersarum sellabarum secudum numerum, quae conueniunt in specie, sunt principia eaedem li- teret secundum speciem, sed nos indum numerii.
Si quis autem dicatu, non est ita in principiis entisi,
sed omnium entium principia sunt unum numero, sequeturia nihil sit in rebus praeter elementa, quia
quod est unum numero,est singulare. Sic enim ap pellamus singulare quod est unum numero, sicut uniuersale quod est in multis. Quod autem est sit pulare , no multiplicatur nec inuenitur nisi singulariter. Si igitur ponatur Uomnium syllabam essent principia eaedem literae numero, sequeretur illae Iiterae nunquam possent multiplicari: ut scilicet ensent duo aut plutii 3e se non posset seorsum inueniri i syllaba ista, ba uel da. Et eadem ratio est de aliis literis. Pari igitur ratione si omnium entium sint principia eadem numero, sequetur in m hil sit prae-
I V s is 3 principium alicuius sit, non erit principium nisi fit liquid praeter ipsum. Haec autem ququio solueturin. rLIbi enim ostendetur Uprincipia, quae sunt in- Te .rmtrinseca rebus, scilicet materia di forma, uel priuatio non sunt cadem numero omnium,sed analogia sue proportione.Principia autem separata, scilicet sit,statiae intellectuales, quarum suprenia est Deus, sunt unum numero ii quaeque secundum seipsam. Id autem quod est ipsum imum & ens, Deus est, de ab ipso deriuatiar unitas secundum numerum in re- bus omnibus. Scientia autem est de his no quia sint unum numero in otianibus. sed quia est unum i multis secuduin rationem. Ratio autem quae est ad oppositum uerificatur in principiis essentialibus, non autem in principiis separatis,ciuilismodi sunt agens& finis. Multa enim possuntproduci ab uno agente uel mouente, Sc ordinari in unum finem.
ribus metermissu est , utrum eadem corruptibiliis Tox. s.cr incorruptibilium rincipis t. an diuero.
Non autem minor dubitatio ternis tr prioribus relin in eo pi turArrum eadem eorruptibilium Cr icorruptibilium Ini lium eadem principis,aut diuersa. sint pticipia.
Postquam Philosophus inquisiuit uniuersaliter, AN T. utrum principia sint ea se numero omnia. quς sunt unius speciei uel eadem sipecie: hic inquirit utrum eadem numero sint principia corruptibilium 3: incorruptibilium,id circa hoc tria facit.Primo proponit qu stionem.secundo inducit rationem ad ostedendum ui non sunt eademprincipia corruptibiliu& i corruptibilium, ibi. Nam si eadem de e. i Tertio inducit rationes ad ostendendum quod non sunt diuersa ibi. Si uero diuersa S c. Dicit ergo primo, His q5 est
, quaedam dubitatio est, quae non minus relinqui - octaua sep
tur modernis philosophis Platonem sequentibus, i mora quam sitit apud antiquos philosophos,qui etiam dubitauerunt utrum corruptibilium δι incorruptibilium sint eadem principia uel diuersa. Deinde cum dicit. enim eadem unt, quomodo bee dem incorrupti - , ιι, .lis breuere corruptibilius Lerpropter quam edusam Nim si eadem sint, quomodo haec φ idem incorruptibilia, AM T. grauera eorruptibilia,Crpropter quam caulam ' Parcia.
obiicit ad ostendendum q, non sunt eadem principia corruptibilium. 3: incorruptibilium, re circa hoc tria sicit.Primo ponit rationem. Sectindo improbat solutionem positae rationis qua poetae theologi adhibebant, ibi. Qui quidem 3cc. Tertio ex- PMam. cludit solutionem quam adhibebant quidam philosophi naturales ibi.ψA dicetibus 5 c. Dicit ergo, si ponantur corniptibilium de icorruptibilium esse eadem principia, clim ex eisdem principiis idem se quatur essectus, uidetur ia, omnia uel sint corruptibilia uel omnia sint incomantibilia. Relinqintur ergo quaestio quomodo quaedam sunt corruptibilia de quaedam incomi tibilia, dc propter quam causam. Deinde clim dicit. mucum uesti in circa tempora Blestosfuerunt,er s.cti Thurii tum quo ad biperfoderent, curae bas ciat. ω M lum ti mprincipiadaeos πτυά
99쪽
erumfolum apiat os persia lanem curaverant: nos autemnetlexerat. Deos aut fitici prercipia, cro deues secta,
quae nos Lincine lar Cr m Ilia, mortalia ficta essedusit. Excha sit solii tionem poetarum theologorum primo ponit eortim Mutionem. Secudo obiicit c5tra praedictam positionem, ibi. s Palam v lirc omnia sibi nota dicentes&c. 1 Tertio se excusat aditi
inam a intelligariar ipsa suprema iuras primi principit. Nan oliuiu dulcedo dilectioni, α amoris ad bonitatem linitur. OEautem bonum a primo bono deriuatiar. l otuit eruo esse intellinctio eorum , quod ex particinatione propinqua inminet boni 'κ iptibilia re antur. t oue perfecte participi maliqua incomiptibilia re antiaraicut mi e perfecte participat civi num esse.Q2 tuam mero pinter longe hilare a mimo principio quod est non gustare manna & neiar, non potiunt perte
Eentiori improbatione huius positionis, ibi. Sed ce sabulose &c.1 Circa primum coli siderandi iii dii inest, apud grecos, aut naturales philosophos si erunt
specie t dicit Philol. phus in tala Generatione.Ηxe S.I sonu Hae sabulae expositione recitata, ae ex nomine per Mauri trum citato in mi nil Sancto Thoma, sibiungit Ant Attil. licenu sed quς viditas est immorari circa intentionem fabula - t. eo istud mi stan sit bene durum, tame dubium est, ruit se Licet eiec& Misitan salium, id illa fi erit intentio poetaru Haec ille. ubcuidam sapientiae studentes, riti deis se intromi-
erum occiit antes iteritatem diuinorum sub quo
dam tegmine sabularum, sicut Orpheus, Hesiodus di quidam alii: sicut etiam Plato occultauit ueritate philosophiae sub mathematicis, ut dicit Simplicius
in commento praedicamentoriani. Dicit ergo, I sectatores Hesiodi di omnes, qiii dicebatur is ologi, curaueriant persi radere solis sibi, & nos alios spreuerunt:quia i cilicet ueritatem, quam intellexerunt taliter tradiderimi,ui eis solum potuit esse irbia Si n. per fabulas ueritas obumbretur, non potest sciti
quid uerum sub sabula lateat, nisi ab eo, qui fabula confixerit. Ii igitur Hesiodistae prima retum princi
pia deos non nauerunt,&dixerunt milli de numero deorum, qui non gustaverunt de quodam dulci cibo, qui uocatur nectar uel manna, facti sunt mortales. Illi uero qui gustaverunt, facti suntImmortales. Potuit aute sub hac fabula aliquid ueritatis mille latere, ut scilicet per nectar di manna intelligatur insa suprema bonitas primi principit. Nam omnis dulcedo dilectionis & amoris ad bonitatem rein sertur, omne autem bonum ii primo bono derivatur. Potiri tergo esse intellectus eorum et ex participatione propinqua summae bonitatis aliqua incorruptibilia reddantur,sicut que persecte participant diuinum esse. Quaedam uero propter longe distare
a primo principio, quod est no gustare mana & ne-
r, non possunt perpetuitatem conse mare secundum idem numero, sed secundum idem specie: sicut dicit philosophus in 1. de Generatione. Sed utrum hoc intenderint occulte tradere, uel aliud ex hoc dicto plenius percipi non potest.
quam auteni vereat plurimuin opus iuni hoe ab intentione salvilla initium simmere, ne tamen meo identio inhoe etiamsi bitos, sapiemes hi videremur, ad us stin eis in me oppone re loco istito. Ad praedictam igitur impugnationem resi iacia tes pes inu, dicimus, quod hic homo incidit in meam quam p rauit. Neque enim potest dicere aliquo modo esse inutile, or a intenti em sabularum immor misi quia ea quae non sunt ne est ma ad explanationem textus,nsi sunt etiam expositioni ei intersei in quatenus mora I endi prolixitas ch Rripturae pro posse vitetur. Qis te igitur 3: iu haec interseruistiqvie iudicasinistilia' suimelen, quippe tibi filisset, unico verbo pertransire te dicere Cirea intentionem autem huius fabulae non est inutiliter immorandum ut facit quidam expositor Se. Secundo dicendum quod homo iste videtur dubitare hane sabulε explanationem continere veritatem um dicit sorsitan. Quod vel ex ignorantia prouenit, vel contens rimul etiam verissima: quia tamen ab exuquem spemit a lata I t. sul necta quas fallitate ex modo die Micomaculet. Tertio ea quae s Tl .m aliquam ita ex satione made it , ille homo noli ex S.no. sed quasi ex se contra Tho.
tu mul nargumentum superquiram ita lucit. Ante praenusam enim
tabula: expositionem salio. se ait: Non potin autem periecidiori, quid verum sub sabula lateat, nisi ab eo qui tabulam ipsi eonfinxerit.Et in fine dum fabulam explanauerat, sit ungit. iud iniur hoc intenderit occulte tradere,vel aliud , hoc dicio plenius percipi non potest. Haec ille. Ancinitent Arus dicit quod dii bium est, Asorie sit sit in M. Eteso dico, quod&ibri everimn licet incertum,ct non plene ex dictis habitum, sed quadam veri.
tendere circa illas fit,idas, si ut vigilanti studio intendanius i tam imagine, cum praedicta explanatio altillimo tensii sabulosam quadret sententiam. Et licet non sit dis uni cum studio in Eo proposi. is in Metaphysio, non tamen est indignunt aliq-- liter explanare cluas aliquid G sne omni ratione in . Quat in ad principale motivum dicimus non fuisse irratile,immo vatide utile Ecdicentissimum hanc tabulam ad veritari intellectum deducere. Cuma arte tam per Philosophum per omnes expositore supponatur per hanc poetae fabulam, alia quaedam de deo
Acutissimae Defensiones Doctrinae krio. Aquiliatis nonnullis in locis in his commentariis super Duodecim libros Met physicors ab Antonio And. impugnatae, : suis nunc locis insertae.
veritas occultari & Aristamprobet non latentem illum veritatis sensilii, secundum quem prima facie Bbulae verba protomim, statim hdelibus se ingerit desiderium noste,quidnam si nusteriis absconditum etiam Philosissim infideles quoque eiusdem sabula occasione veritatem inquirentedi,& ab eadem sabula velut tanga similitudinem trahentes, ibit aliis autumarent mortalia ab immoletalibus cibi alicuiusmo nostro quidem viii nei id enim
egregie Philosephus hic elidit ) sed alterius krte genetis a nostro participatione vel negatione seiumio M aut certe dcos vero quotam eta mortales, mortalium causas atque principiarim mortalibus itidem aliis circa immortalia tantum intentis: & se duo generalia esse terum prima prinei a iuxta manicheommororem , vel in alias similes falsitater, quas veritatem assi cura deciderent. Vt igitur diuinus Doctor omnibus omnia factus,al-
In qvi huius fabula expositi em his brutiliter agenti
umuit Antonnu Andreas, est ictius rationes facio disso iuretur . si Oc inloeo Antonius Angi eas desiperta late notat Sanctum Thomam in hoe, et quandam: in Hesiodi fabulam ab Ari accitatam ad senstin
l l in vetitaris trahit. Ditit enim Sanctus Dodior, sHesodictae prima ters principia deos nomina
Σ---- ...αι uerunt, & dixerunt, quia illi de numero deo,
qvi non iussauerunt de quodam dulci cibo , qui vocatur nectae vel mina, si ii sivit mutiris. Potintainem iub hac si,ula, tissima veritate a metaphysicali sapientia non aliena, sabulo
sinuli iudini sicili respondente fideli a votis occiirratae eorum mentes illustrans conquiescere iaciat. Infidelibus etiam nedum ex tabula ista, verum etiam ex omni alia sctione Oceasotiatae doeeptionia via pro tuis praecludatvestissimum de quin etiam tb - ,ulae huius sensum, effert mira correspon logos condeceat fabula dentia veritatis ad umbram.Et utinam omnes poetarum fabularidum se occiso praebet de eis verba fieri, adsentit m veritati mo. res pomponendos Christaeolς trahelent, prout iacile possent. Sati enim stipem iacerent & authinibus, qui per halia modi bulosa rudes prouehere sita ebant ad alta capescenda, vita probitatem se imbutais, dumcliberos ab inclelitatibus eos res denent, quibus mine ob poetarii milesim imprudenter a magi
100쪽
xir & saeritur. Vt sinctissimum istini ut sapientis, unum, prantissimum in huius sabulae deeuratione se me it diuinus Doctoraum fideles eonsortatunstites purgat utrosque instruit, exemplar se m bet estem doctoribus: & nihilominus limites non ti,scendit metaphysicalix obiecti , non extra propositum g tur,quinimmo sua haedocti ira quaestioni propositae a I bilosopho siti fuit. Hine enim lubetur u ambo teriam genera, morialia inquam di immortalia,si uno pmmo immortali proficiscuntur numine. Cui inquam eo quod illa piopius, illa lonae insemus haberet, disserentes etiam gradus emitam pase impant in plures ae -tiores septem pauciores autem At leno-mliores ae exiles insima. Et haec de prima desensione si clarit, it per omnia benedicius Deus. Amen. Deinde cum dicit.' i sistum autem est, φώdsibi ibaee nomina cognita diuentes, talis et agerentes causas supra iam nostras si ν-Lnamfluo utugratia ea artigerum, nequaquam,irt
tia, pismo laeserasempiterminum alimentis in Ont sPatimqu)d comniali nota dicentes, equidem de at latione boum calarum erras dixerunt. Namsigraria uoluptatis tingunt, non est causa ex ici nectar crurantia. si vero linei, quomodo erunt sempiterni cibo egentes
obiicit contra predictam positionem, de dicit, praedicti Hesiodissae quid si dieare uoluerintp
ina nomina nectar& manna fuit eis notum,sed non nobis. Et ideo quomodo afferantur illi causae ad illam quaestionem seluendam, de ad incorriiptione praestandam rebus, dixerunt supra nostrum intellectum. Si enim intelli antur ista uerba secundum vsonant, nullius emcacae esse uidentur. Dii enim,qui sauerunt nectar& manna. aut gustaverunt pr mer delectationeni. aut propter necessitatem es
iendi. His enim de causis aliqui sumunt cibum. Si - . em sempserunt ista propter delectationem, nopossunt ne r de manna esse eis eausa existendi, ita v per hoc incorruptibiles reddantur : quia delectatio est quoddam consequens ad esse. Si autem pro pter necessitatem essendi eri icta sumpserunt, noerunt semper iterum cibo indigentes. Videtur er corruptibiles existentes prius tanqiram cibo igentes per cibum facti sunt icorruptibiles.
aterum uidetur inconueniens, quia rimas non nutrit in sua specie nisi corruptus transeat in speciem nutriti iniod autem est corruptibile no potest alii in corruptionem praestare. Deinde cum dicit. Sed debis quaefabulose πρῖεidice dis iturinon esis
Sedd fandos istis actus non Udignum eum studio
M sat se a diligentiori huius opinionis inuestigatione, ac dicit ut de illis, qui philosbphari uolue
runt sabuloselueritatem, scilicet sapientiae sub sa' hulis occultantes non est Agnum cum studio inte-dere, quia si quis contra dissi eorum disputaret secundum ui exterius sonant,ridicillosa simi. Si uero aliquis uelit de his inquirere secundum ueritatem fabulis occultatam, irrumnifesta est. Ex quo accipitur rArist. disputans contra Platonem Ze alios huiusiriodi, qui tisiderunt suam doctrinam occultantes sub quibusdam aliis rebus, non disputat secun- tum ueritatem occultam, sed secundum ea,quae ex. tius proponuntur. Deinde cum dicit. Ab illis ure sisperdemgrationem dicunt tetere opor
se uerna natura sunt, e vero in Numaer evm autemque dicant catis maleque rationabile sit ita se habere, patet quod non sunt eorum eadem principia, neque causae. Adisentibus uero re demonstrationem oportet*ficitari interrogantes, quare ex eisdem existentia haec quidemsempiterna secundum nataram unt. Ea uero ccirrumpans. ex, stentium Q gomam autem nee causam Acunt nee rationabi.
D. 'φρ habere,palam quia nee eadem principia, nec Aufei dirum erunt. Disputat contra resiponsionem quorundam philosophoruna naturalium,& circa hoc tria facit. Primo recitat rationem. Secundo ponit resiposionem,
ibi: sEtenim quam existimabit &c. Tertio improbat ipsam, ibi: Videbitur autem 5 e. Dicit ergo primocli praetermissis illis, qui sub fabulis ueritate tradiderunt, oportet a tradentibus ueritatem per modum demonstrationis inquirere de quaestioneptarelicta, scilicet si ex eisdem principiis sunt omnia existentia, quare qua clam existentium naturaliter sunt sempiterna, quaretam uero corrumpanturi Et quia nec ipsi causam dicunt quare hoc sit, nec rati riabile est sic se habere, ut ex eisdem principiis exissentium qua illam sint corruptibilia,quaedam sempiterna: uidetur manifeste sequi cr non sunt eade principia nec causae corruptibilium de sempiternorum. Deinde cum dicit. Empedocles nanque, quem quismaxime miles putaueriseres a disereas quo K e tum Assius nil enim quoddam
principium, corri tionis eausam,contentionem.
Etenim pri existimabis aliquis viis maxime dicere iraedives Empedocli, ester idem Assus. Ponit enim quoddam principium causam eorruptionis odium. Ponit quandam sellationem. & dicit, quod ratio assignata circa praedictam dubitationem , quae ima 'xime uidetur esse conueniens ad qonem est quam assigrauit Empedo.qui tamen idem passiis est inimaliis:quia ratio, quam assignauit,non est conuenies, sculnec aliorum,ut ostendetur. Posiuit enim quaedaprincipia communia corruptibilium 3e incorruptibilium , sed posuit quoddam principiti esse causam specialem corruptionis, scilicet odium elementorum: ita scilicetv adiun huius caii ad alia principia facit corruptionem in rebus. Deinde cu dicit.
Nihilominus ta et baec ridebit intrare preter dra.dicit.α quibus ora, coerant,quxsunt lolin posterae sit, Aearbores pullularunt cruiri ac mulieres, rere litem, Tristes in aqua nutriti, Aedij longeri. At etiam absque bis,patet. namst non inesset inrcliuia. tentio . num omnia ut ait essen cum enim conueniant.tunc extima statuitur eontentio. videbitur autem nillilominus er De generare extra anu. Nam omniare bre alius tyrrier Deum. Dicis ergo exquibus omnia, cT quaecunque erant, er a bores pulsaueranter uisi erfoeminae, bestirier uultures, Craqua nutriti pis
sors π s lancia. Et praeter haec palam, quia Inon lis in
rebus. ssent unum omnia, ut ast. Nam quando conuenerunt:
tune uisum omnium stabis odium. Improbat praedictam rationem Empedo. 3e hoe tripliciter. Primo quidem ostendendo. quod ratio ab eo assignata non conuenit suae positioni .s cundo ostendendo, quod non est sussiciens. ibidis M liter quoque ipsius transmutationis&αITertioondendo in non est ad propositurixibysAttanae titi