장음표시 사용
111쪽
possit, nisi se confiteri velit, id quod res ipsa loquitur,se, ciun hoe examen scriberet, satis sobrium non suist .
ECCLESIA CUR POSTHABITIS MOTLbus veris apparcntibusve, medios tantum,sive aequales,aut potius Cyclos in mobilium festorum celebratione usurpet. CAP. III
E QViN O C TIO in pristinam sedem,in qua a Con
cilio Nicςno 'llocati ina est, restituto, praescribenda quoque fuit ratio, qua idem Λquinoctium insilia sederetineretur. Rus ut planior fiat, paulo dili entius explicandum erit prius, quales motus Ecclesia consideret,atq; in mobilium sellorum celebratione adhibeat. Hoc enim exposito, liquido etiam constabit, quam temere, & sine causa Calendarium nouum a Maesti ino oppugnetur. Ecclesia igitur, posthabitis veris Lun. e ac Solis motibus , ouippe qui ad Astronomos magis pertineant, solos medios,& aequales considerat. Cuius rei multiplex ratio asserri potest. P RIM V M quia motus veri inaequales sunt, modo velociores modo tardiores ; medii autem motus sunt semper aequales atque uni-λrmes: ac proinde hi facili ne octo in cyclum redigi possunt, non autem illi. Cum ergo ad inuestigationem AEquinoctii ; Novilunij, aetylenilunii Paschalis, tradendae sint reguli e faciles, quae sine magno i bore a quolibet, Astronomiae etiam omnino rudi, ignaro, percipi, ac teneri possint, sine cognitione tabularum Astronomicarum, ne uniuersus populus Astronoiviam cogatu Nerdiscere, quod nouum atque inauditum est, & facta prorsus impossibile; recipiendi fuerunt motus medij potius, quam veri, praesertim quia sicilius in veris, apparenti-hasque motibus, quam in medijς, & aequalibus error potest admitti .
Neque vero magni restri, veros re ipsa in caelestibus corporibus existere, medios autem c itatione tantum , atque arte esse excogitatos
ab Asteonomis, ut videlicet veros per medios inuestigent. Nam E oesia obibi Li non est, neque unquam suit , exquisitas astroriamo egi bus, motibusque; sed satis est, D Solis, ac Lunae motus pinguiqua-dain ut aiunt in Minerua . assequatur, dummodo non multum a vero recedat. Id quod antiquissimus vias a primitiua Ecelesia ad nostramus lite aetatem continuatus, atque perduitius euidenter demonstrat. DEiNDE quia, si veris motibus Ecclesia uteretiar , pereetuuin
extaret istininarium dilaordiarum, atque rixarum inter CHRISTI fideles in saec sancti Paschae celebratione,propter tabularii in Astron micarii in varietatem ita discrepantiam, diuersasque motuum livp theses, cum ali)ba a iij illas tabulas sequendas esse contenderent rsicii
112쪽
feut hodie videmus alios tabulas Alphoi sinas, alios verbPnitenicas
ex Copernici doctrina erutas , in motibus astrorum cognoscendis vsh yare. Ex quo essiceretur , ut diuersi diitersa AEquinoctia, Novit niaque obseruarent, atque adeo Pascha non eodem tempore celebrarent, culod valde absonum foret, de absurdum. TERTIO, quoniam ad hanc usoue diem nullae tabulae conditae sint ab Astronomis, per quas veri stellarum motus ad omne tempus inacerto, &sine ullo errore inquiri possint, de coetnosci; sed quilibet
obseruationibus sui:temporis congruentes tabulas semper cons cit , quae longo deinde tempore elapsb deficere a vero deprehen---is e sunt, propterea quod ne unius motus caelestis periodus exquis site , ac penitus cognita adhuc sita, . ' Nam Ptolemaeus Astron monim princeps , & solertissimus caelestium motuum indagator , confecit sane ante annos IA . tabulas suis obseruationibus congruentes , Quibus eo rempore motus Pelorum certissime, & sine ulla dubitatione supputabantur. His deinde, quoniam experientia docuerat, eas non amplius motus casestes accurate exi libere, successierunt tabu-
lae aliae, dictae Alphontinae, quod sumptibus , ac diligentia Alphonsiregis Hispaniae ante annos circiter 3 o. ab Astronoinis conditae sint, quibus ea tempestate certius, quam per tabulas Ptolemaei, motus inueniebantur. In harum tandem locum repositae sunt nostro hoc tempore tabulae Coperirici , quae Prutenicae vulgo appellantur , propterea quod omnium Astronomonim ferὰ consensu,cum phaenomenis caelestiabus longe exquisitius conueniunt, quam Alphonsinae. Atque ita sor lasse post multa secula posteri nostri alias motuum caelestium periodos Obseritabunt, nouas liue propterea hyPotheses conficient, atque adeo tapro tabulis Prutenicis nouas alias substituent. Quis enim pro certo
affirmare audeat, tabulas Prutenicas omni tempore caelorum motibus consensuras esse, cum videat tabulas Ptoleimaei praestantissimi Astron mi, & qui merito omnibus antefertur, mancas nunc esse, & imperfectas, quae illis tamen temporibas fieri ni absolutissimae 3 Praetierti iri
cum Poetenim tabulae incertis hypothesibus, nedum absurdis,&a communi la intim opinione abhorrentibus. ac quibus omnes Phil sophi naturales repugnant, sundatae sint λ Huc accedit, quod nomdum una integra periodus A nomaliς praecessionis Actia incetiorum, in qua Copernicus Omnem inaequalitatem Solaris anni findat, perfecti est atque absoluta: ut merito dubitare quis possit de ueritate tabulamna ex illa Anomalia extructarum, & an, absoluta una periodo, altera sequens praecedenti sit omni ex parte responsura. Qiae cum ita sint, quis erit tam impudens & audax, qui DEI Ecclesian astringere uelit tam incertis , ac fallacibus Astronomorum praeceptis . ac tabulis 3 Certe , opinor , nemo ; nisi fori dicere uelis, DcIesiam debere nunc has, nunc illas amplecti tabulas, prout hoc, vel illo tempore motibus cςl'rum eas congruere animadii erterit: quod nihil aliud ciser, quam omnia in dubium reuocare; quippe cum uix inter Asti
113쪽
nomos constaret , quibusnam tabulis magis sidendum esset: quemadmodum hac etiam aetate videmus, excellentissimos esse Mathematicos , qui in namtu Solis, ac Lunae Alphonsiliis tabulis magis creden- dxim esse censent, quam pruienicis.
T Y C H O yrahe Danus quidem nobilis vir, & insignis Mathe
maticus, qui nunc motus Astrorum propriis obseruationibus examinat, totusque in eo est, ut eos, quoad eius fieri possit, correctissimos nobis exhibeat, deprehςndit anno i 185. adhibita accurata diligentia, ut ab erudito viro, & in rebus Mathematicis peritissimo Barth lomaeo Sculteto accepi, A quinoctium vernum, hoc est, in3ressuiu Solis in Arietem ς accidisse die Io. Martii. Hor. 9. Min. a. post Meridiem , secundum vetus Calendarium: quod tabulae Alphonsinae sex propemodum horis citius exhibent ; Priitenicae vero horis sere a 3. tardius. Vbi manifesto apparet, Alphontinum calculum ad obseru tionem stupradictam propius accedere, quam Prutenicum, siue C pernianum. Ex Calendario nouo incidit idem AEquinoctium obseruatum in diem ro. Martii, Hor. 9. Min. a. post Mer. ac proinde sequenti diei 1 i. recte ascriptum fuit: ut vel hinc liquido etiam appareat, praeclare in hac Calendari j correctione ai buri esse,ut decedies ex ann. I t82. eximerentur, ut AEquinoctium in diem 2I. Martis restitueretur. V T ergo dissidium hoc Astronomorum, atque discordia tolleretur et medio, prudentissimo consilio Ecclesia tabulas verorum motuum curiositati Astronomorum relinquens semper respuit, atque motus me dios, qui aequales, de uniformes sunt, aut potius Cyclos medijs motibus maxime consentientes, ad mobilium festorum solennia adhibet dos esse iudicaui . NEC vero haec a me ideo allata sunt, quod putem tabulas Astro nomicas omnino reiiciendas esse, tanquam salsas de sutiles : Omnienim laude dignos semper existimaui Alti onomos, qui varijs temporibus maximo labore ac studio astrorum motus obseritarunt, atque ad eosdem facile supputandos, licet non omnino exquisite, ita tamen, n p uum a vero absint, tabulas uarias mira industria elaborarunt, atque posteris transeati erunt. Sed hoc solum contendo , Ecclesiam non esse ad curiosas Astronomorum subtilitates alligandam, clim dem tabulae diu durare nequeant, sed aliae atque aliae pro temporum Varietate sint adhibendae, ut diximus. Neque vero hoc digilitati, ac praestantiet Astronomiae nobilissimae scientiae quicquam detrahit, immo eam potius mirifice commendat, quod tam accurate tantam motuum varietatem nobis ob oculos proposuerit, ut quam proxime veritatem ipsam attingamus. Et qGid mirum, Astronomos non posse perfecte motus caelorum tanto interuallo a nobis dissiorum intelligentia consequi,
cum nec unius subit tiae, quamuis minimae , in hisce inserio us,bsolutam cognitionem Philosophi hactenus adipisci potuerintia ZET certe videtur mihi DEUS Opt. Max. caelorum, atque steli timi are te uri s Pientissimus, de industria Planetarum, stellarumque
114쪽
que motus tantis voluisse difficultatibus inuoluere , quas nemo mortalium suo ingenio expedire, AI explicare possit: quis enim ab orbe
condito ad nostra usque tempora tam excellens in Astronomia repe tus est, qzii periodos caelestium motuum ita definierit, vi post aliouot Ainnorum secula a vero nihil discederent, propter minutias quasdam ... Thi cuiuslibet planetae periodo abundantes, aut deficientes, quae in ma- temporis interuallo non leuem errorem indiiciant λὶ ut nimirum per inueniamus, quod in tam admirabili nobilissimorum corpo-
rium artificio,& in tam constanti eorum motuum harmoma , Acordia admiremur, perpetuisque laudibus eorum conditorem, atque nititorem celebremus: ut potissimum propter caelorum immensam in lem , eorumque ordinem, ac motus, in quibus semper supelesse videtur , quod summa diligentia a solertissimis rerum caelestium perscrutatoribus inqii iratur, scriptuiri esse p'ssit existimari ab Ecclesiaste Cap. iiii. dis ratio meorum. Ne videlicet inquando, si ciperseetis e florii in numerum ζOrditiem, & motum intellexissenthom nes, desinerent opera DEI inquirere, & admirari, atque adeo ingenia, sublata exercendi causa, cesssatione quodammodo torperent . UARTO Ecclesia veros motus negligit, assumitque medios, mi hi iis Amaseu poritis Cyclos; quoniam etiamsi tabulae Astronomicae extarem a ' mlutissimae, ab omni errore purgatis limae, ita uromui vitio carerent, Diuinae, si ustra ramistra tamen, &sine ulla necessitate in diebus sestis mobilibus celebraeis erequisita illa,& curios 'pputatio Horarum, ac Minuciarum secundum veros motus adhibete tr. Nam quamquam accuratissime dc tia i 'AEquinoctium vernum,& plenilunia Paschalia ex motibus veris ipputarentur, regionum tamen, ac Meridianorum varietas etliceret, vi labor ille inutilis, ac vanus redderetur. Quando namque Romae V. g. Equinoctium vernum cadit in meridiem diei 1i. Martis, incidit idem quibusdam Orientalioribus populis' in eundem diem 2 i. siboccasum Solis, alijs in mediam noctem sequentem eius diei, atque ideo sequen
ii diei 11. timueridiim erit, Sc. sinitia tersi trunc plenilunium verum
contingat Romae die 11. Martii circa Metidiern, accidet idem apud priores populos Orientaliores sub Solis occasum, apud posteriores ve- :rb circa mediam noctem, M. Quare si eo anno dies χχ. Marti j suerit Dominicus, celebrabitur quidemnoniae Pascha, secundum Patrum, Ec Conciliorum sanctiones: apud Orientaliores vero populos, praesertim remotiores, si vertim motum spectare debent, celebrari non poterit; propterea quod illis AEquinoctium sit die 11.&pleniluni, tempus
nondum aduenit. Constat autem ex Patrum decretis, neque in ipsiγdie AEquinoctis Pascha legitime celebrari posse, sed necessarium esse,
ut Equinoctii dies antecellerit, neque ante plenilunium, ne in Lunax IIII. aut ante XIIII. celebretur. Et quoniam in Concilio Nicaeno sancitum est, ut omnes eo mense , ac die Pascha celebrent, quo id E clesia Romana obseruat, idemque posteaconfirmarum est in Concilio
Arelatensi, & Cartha nensi quarto, clarissimeque a S. Ambrosio plu- . ribus
115쪽
ribus verbis in epistola ad Episcopos per AEmiliam constitutos asseritur Liquido colligitur, Ecclesiam in Paschae celebratione rationem veri
motus Luminarium habere non p*sseis .
. QVINTO, pr ter antiquissimam consuetudinem, qi in medii
in motus, seu potius Cycli in Ecclesia, veris motibus neglectis, in usi semper suerunt,& quae sine urgenti aliqua necessitate mutari non debet. Nam Ecclesiam AEquinoctium vernum secundum verum motum.
quae se eiu ue non obseruasse, euidenter ex decreto sanctorum Patrum in Nici
:οῦ ι ' '' no Concilio edito demonstrariir , quo per Universum terrarum o bem statuerunt , die 2I. Martii 2Equinoctium esse obseruandum Perspicuum autem est , usquinoctium neque secundum verum mo
tum , neque secundum medium ad unicum diem resse altringi . at que alligιri . Si enim anno , qui bissextilem proxime antecedit, id contingat die ai. necesse est idem anno sequenti bissextili, propter diem intercalarem Februario additum, incidere in diem ro. Item si in anno bissextili fiat AEquinoctium circa Meridiem alicuius diei, accidet idem necessario anno, qui bissextilem proxime consequitur, sub occasium Solis eiusdem diei, & altero post bissextilem anno, circa mediam noctem, tertio denique anno post bissextilem , sub ortum Solis alterius diei; propter sex illas horas , quae in singulis annis communibus omittuntur : quandoquidem in illis dies duntaxat 363. integri numerantur; cum tamen sex propemodum horae in quolibet anno supersint. Ex quibus perspicue concluditur, decretum illud neoae ad verum , neque ad medium motum posse. serri, sed sol sim aci diem a r. Marti j, quo sere eo tempore ,siquinoctium fieri solebat, etsi secundum calculum Astronomictim interdum ante eum diem, vel paulo post con tingere deprehenderetur; ne scilicet apud quosdam AEquinoctium ob seritaretur die Σ i. apud alios vero alio die, si Astronomicas tabulas consulere vellent, ac proinde diuersis temporibus Pascha celebraretur et quod seret absurdum,
NEQUE vero magni interest, squod ad solennitatem Paschalana attinet) siue AE iii noctium in ipsum diem 1 i. Martii incida ex
eum antecedat, sitie subsequatur, dummodo ab eo non longe absit . Non enim Ecclesia tam accuratis, subtilibusque Astronomorum pro ceptis unquam astricta fuit; cum neque Hebraeis ipsis, quibus cmania
m H ceremonialia erant, praeceptum fuerit, ut uerum, aut medium aEqui
noctium in Paschae solennitate obseruarent, sed tantum tempus, quo dies, iudicio sensus, noctibus Muales fiunt: quod quidem triduum, aut quatriduum sine magna disterentia complecti solet. COLLIGITVR hoc satis aperte ex Sacra scriptura. Praecepit enim DEVS per Moysen Paschae celebritatem Exo. x II. his uerbis. πια primi metuis. Mensis Ure visis principium mensium, primus erit inmensbus anni, o
Et aliquanto post. EVeruabitis eum sagnum scilicet9 6que ad quartum Ρά: Σ derimam di m men status, dic. Vbi semper inculcantur uoces hae, illa: Ahiuus,quibus sigil cari uidetur, DE V M noluisla immutare con
116쪽
metam anhi, adrnei,sium Hebraeorum formam,& numerationem, sed mutationem talissim septimi mensis in primum; ac u diceretur: Mensis iste, qui hactenus i a AEgypto a vobis secundum vulparem annivsum, non autem secundum Astronomicum calculum, septimus est habitus,& nominatus, deinceps eritvobis primus totius ni , inexove Pascha celebrabitis. Neque dici potest , Moysi instructo a D E Oignotam tunc suisse veram utriusque anni tam Solaris, quam Lunaris magnitudinem, quia hoc ridiculum esset; sed dicendum potius est, Moysen locutum esse ad sensum valgi Astronomiae ignari, quan qui dem ad uniuersum caelum filiorum iurael verba faciebat; appellasseque primum mensem more non Astronomico, quando videlicet Sol primum punctum Arietis ingreditur, sed ritu, modoque a odum vul- stati , ct plane rustico, hoc est, Abib, Hebraice,&-, Graece, quod
Latine sonat mensem nouorum , siue nouarum frugum; quoniam ver
no tempore nouae fruges in AEgypto colliguntur .. IAM vero neque in Nouilumis, Pleniluniisque inuestigandis E clesiam multum liuorat e de vero, aut medio motu, ex eo constare potest, quod in ijs perquirendis inde usque a principio usa semper est Cyclis Lunaribus, siue decennouennalibus, qui nullo modo possun eris, aut mediis motibus omni ex parte congruere; cum seciuidum Cyelos , Lunationes complectantur dies integros, quae tamen & secundum verum, & secundum medium morum praeter dies integros,lic ras aliquot, horarumque fra*menta continent. Adde quod in annis bissextilibus Lunationes uno die veniunt tardiores in Cyclo post diem intercalarem, cuius ratio haberi non potest, nisi pluribus iam annis elapsis, ut lib. a. patebit, cum rationem Cycli decennouennalis aurei numeri exponemus . Ac quidem, quod ad Cyclum Lunaremnet, imitatur Ecclesia ea in re non ilum Hebraeos, Alexandrinos, Romanos, verum etiam Claaldaeos , Arabes, Athenienses , & mamnium sere aetatum populos, qui omnes ad Nouillinia perquirenda Euclis Lunaribus muli tempore ante C H RIST I aduentum, ac post visi sunt : quos omnes Paulus Middel burgensis lib. 2 . Paulinae e plica . SEXTO denique confirmatur idem auctoritate multorum Astr nomorum, omniumque, qui de rebus ad Romanum Calendarium pertinentibus ex Ecclesiae consuetii line seripserunt: inter quos praecia pue est Campanus in principio sui Compuli maioris , ubi asserit, Com- tym esse scientiam numerationis , cr diuisionis temporum eius ut ecundum vulgares sbseruant . Et Cap. xv. docet, Comeristas, veris Lunationibus , propter earum di cilem varietatem, Asr nomis retiatis, de med ys solum, Propter earum uniformitatem, negotia
res esse. io A N N E S quoque Stomerinus in suo Calendario Romano propos. 3 4. litera, Z, maiuscula, docet, uniuersalem l clesiam a Concilio Nicaeno in hodiernum usque diem Cyclum aurei numeri ab Ale-E xandri-
117쪽
xandrinis acceptum, qui eo prius usi sunt, pro Paschae celebration usi irpasse . Et paulo insta affirmat,aureos numeros in Calendario in scriptos indicare dies mediocrium coniunctionum Luminari um,Sc. Et alicui anto post scribit, Orthodoxam Ecclesiam, praesertim Latinam, ante Nicaenam Synodum, ad Pascha per Lunam xo II. anquirendum, .vsam esse Cyclo Lunari consueto, & a Iulio Caesare instituto. Idem pluribus alijs locis repetitia. P A V L V S item a Middel burgo Episcopus Forosemproniensis intsua Paulina lib. Io. circa medium , paulo ante tabulam uino ctiorum, post longam disputationem de anni magnitudine varia, Minaequali scribit his verbis. Hac tamen diuersa fuantit, amissolaria on impedi operationem nostram Pro norma Paschalis solennitatis eo scribendia, quia Ecclesia Romana in Paschali suppuratione non obseruati
mortis diuersos, vel extremos , propter ipsorum varietatem , sed medios duntaxat cr uniformes. Aredia autem vimi quantitas inter maximam , minimam es dierum 36I. Hor. 1. Min. st. Sec. Io . Et mox subitingit. QDmobrem omisso hoc scrupulo aquationis anni Solaris Altinologia necessario, describemus hic aequinoctia verna pro primo mense, Pa schati norma, competentur iviora supputationem ex tabulis Alphon is deductam cstc. EX his omnibus credo satis esse confirmatum, neque diem verni AEquitio ait, neque Lunas xi II I. Paschales examinati debere per hemerides, & Asti ononticas ueri, aut medij motus, ut frustra nonnulli contendunt, sed satis esse, si per regulas populares, perceptu faciles.& adhuc inEcclesia usitatas, cuiusmodi sunt Cycli, inquirantur. Non negarim tamen medios motus ex Astronomicis tabulis depromptos, non autem ueros , s quM hi inmitiales sint, illi autem aequales, in ira ximo esse usui ad diiudicandum, quinam Cyclus ex omnibus in Calei dario disi situs rectissime Lunas x iiii . Paschales exhibeat . .
ta sit, ut Aequinoctium prope diem et r. Mariij, ad
quem est reuocatum, retineatur .
C ne AEquinoctium vernum progressit temporis diem 1 t. Martii, ad quem reuocatum est, iterum deserat, deversiis principium mensis progrediatur , ut ante Cale darii correctionem, instituta est haec intercalandi ratio, ut seruata labilem consueta ratione intercalandi unum diori quarto quoque anno, non omnes anni centesmi in polierum biclextiles sint, li rei secundum conluetam rationem an notum bissextili nn o iv xes bii sextiles ei se deberent in sed primi tres
118쪽
eentesimi post annum et O. fiant communes, dierum uidelicet tantum 361. quales sunt anni I7OQ. ISO . Imo. quartus autem insequens centesimus, idest, 1 o. bissextilis sit, dierum nimirum 366. Item
tres centesimi proximi, 2Ioo. 22oo. 2s Oo. eodem modo communessant, & quartus centesimus proximus a oo. bissextilis sit. Atque ita deinceps, eodem semper ora ine seruato. Huius intercalationis ratio, quoniam acriter a Maesti ino oppugnatur, paulo plenius explicanda est hoc loco, ut omnes intelligant, nullam aliam inter landi rationem potuisse iniri commodiorem, atque eam vaste ac malitiose a Maemino impugnari. Qu9d ut planius fiat, dicenda prius pauca erunt de uaria anni magnituditie diuersis temporibus ab Astronomis deprehensa , . Atque utilinet exordium sumatiir, annus Solaris duplex est, Astron anicus,& Ciuilis.
ASTRONOMICVs annus est statium temporis, quo Sta
propcio motu totum. Zodiacum percuxrit ab occasu in ortum, in tio sumpto ab aliquo piinino certo, ut a principio Arietis, donec ad idem reuertatur . Quod quidem temporis spatium prieter dies 36s. integros complectitur s. Horas, & insuper aliquot Horae minuta, ut
ex Astronomorum obseruationibus satis apparetia .
ANNUS CIUILIS ex diebus tantum integris constat, modo ex 3 63. & appellatur Communis, modo ex 3 66. dc Bissextilis, siue In
tercalaris dicitur. Neque aliter annus Ciuilis supputari potest , qucunper integros dies, neglectis Horis, Horarumque uagmentis, cum ad usum populi, ac vulgi, quod non percipitanni numerationem per dies cum Horis, & Horarum miniit is, instituendus sit:&talis supput rio anni neque in Calendario pomi disponi, neque idonea sit, aut a commodata ad mercimonia, aut commercia, aliaque ciuilia negotia peragenda, uel ad dies festos colendos, sacrasque Ecclesiae ceremonias rite obeundas ; propterea quod annus ita dinumeratus modo a Meridie, modo ab occasu Solis, modo a media nocte, modo a Solis ortu, & modo denique ab aliquo alio momento diei initium sumit ;in Calendario autem neque Horae, neque minutiae Horarum, sed diei duntaxat integri collocantur. Exempli gratia, annus is88. si Horarum , & Minutorum ratio habeatur, incipit secundum Ephemerides Ioannis Antonis Magini, die ao. Martis, Hor. 9. Min. D. sere post Meridiem. Annus deinde proximus, I 189. Die 2o. Marti . Hor. I s. Min. 3 6. sere post Meridiem . Annus uerb I I9o. Die ao. MartiJ. Hor. ai.& sermEMin. 3 i .post Meridiem. Annus autem I 9 I. Die 1 I. Martis. Hor. 3. Min. 28. sermo post Meridiem. Annus denique I 192. initium iterum sumita Die χo. Mariij. Hor. 9. Min. 23. aut circiter post Meridiem . Vbi vides, nunquam annum eodem momento temporis Incipere: quae res nullo modo potest ad usum populi esse idonea, nisi omnes uelimus Astronomia esse ins ctos: quod & ridiculum est, nec fieri ullo modo potest.
ETSI autem haec descriptio in Dies, Horas, fi agmentaque Hor
119쪽
riim non possit, ut diximus, ad usum vulgi transferri, necessatia ramere est eius cognitio, ut annus Ciuilis ex diebus integris constans possit in terdum aequari, modo per additionem, modo per detractionem unius diei, qui ex omissis horis , earumque fragmentis conflatur, ut cum anno Astronomico, quantum fieri potest, congruat, & Sol ijsdem sore temporibus anni AEquinoctia, ac Solstitia confician . HANC enim ob causam Ecclesia quarto quoque anno, ex instit in Iulii Caesaris, unum diem intercalarem ad annum adiungit, ut fiat dierum 366. cum alij tres antecedentes anni dies tantummodo 36s.complectantur. Nam cum Ecclesia maxime receptam Iuli j Caesaris rationem secuta constituat annum Astronomicum Dierum 3 6 1. 3 H rarum 6. In anno autem Civili comprehendantur dips di intaxat 3 cf. fito ut primo anno Ciuili ad annum Astronomicum explendum, desint horae c. in secundo, I 2. in tertio, I 8. dc inliario 24'. quae unum diem naturalem constituunt . Quare necesse est, annum quai tum, laphorae illae 1 . negligantur , constituere dierum 366. alioquin Pquin ctia, ac Solstitia tunc uno die serius contii Ferent, ouam in Calend rio notantur, &post alios quatuor annos duobus diebus tardius , sic deinceps : ita ut in tho. annis uno mense integro, id est , totis die bus ;o. uersiis finem anni prolaberentur, da. atque ad priores sedes non reuerterentur, nisi post I 6o.annos. In quo spatio temporis vel
num AEquino stium per singulos menses, atque adeo dies, in orbem iret. Quae res quantam temporitin confusionem allatura esset, quis
SED quoniam Solaris annus ab Astronomis aliquanto minoro seruatus est, quam Dierum 36y. Hor. 6. eiscitur, ut Iesus qtram O .reat, quarto quovis anno intercaletur, cum horae, & sollinenta, quia bus Auronomicus annus Ciuilem stiperat, in quatuor annis ad unuia, diem integretam non excrescant. Quare nis fragmentorum in na , Qua, in quoque quadriennio ad diem integrum conficiendum desunt. ratio habeatur, ita ut, quandbad integrum diem excreuerant, linus dies ex anno eximatur, hoc est, ab intercalatione semel cessetur, progredientur paulatim Equinoctia, & Solstitia uersus principia men tium, quemadmodum ante correctionem Calendarii Tntigit. Uuod ne in posterum ei leniat, hoc remedium excogitatum est, Vt annus aliquis , qui deberet essed bissextilis , fiat communis dierum tantii m sic: non autem intercalaris merum 366. ut fusius insta dicetur. Ut autenu statuere possimus, quot annorum spatio fragmenta horarum, ouae ad sex horas complendas in quolibet anno Astronomico desiint, unum diem integrum conficiant atque adeo dies unus, intercaliari omitti debeat, attente; diligenterque consideranda sunt, qtiae de anni magnitudine per celebriorum Astron orum obseruationes memoriae prodita mn . . :
RELICTIS igitur uetustioribus Astronomis , PTOLEMAEUS
ruino circiter I 3 o. post CHRISTUM natum, suis obseruationi-
120쪽
hus depreliendit anni magnitudinem Dierum 3 6 1. Hor. 6. minus parte trecentesii unius diei, id est, ultra dies integros, Hor. Min. 11. sec. I 2. ALBA TEGNIVS circa annum Domini 88o. ni mariam annis Orciter' so. post Ptolemaeum, inuenit annum continere Dies 363. Hor. s. Min. 46. Sec. 2 . AL pHON SINAE tabulla' quae circa annum Domini Iam . conditae sunt, statuunt annum constare ex Diebus 363. Hor. I. Min. M. Sec. 16. Id sunt celebriores de magnitudine anni Solaris sententiae. Ex quibus constat, annum Solarem esse modo maiorem, modo minorem thrandoquidem x peritissimis Astrononiis diuersus ac varius varijs temporibus est obseruatus . Ac veteres quidem Astronomi coniectito admodum probabili ducebantur ad suspicandum, annum Solarent non post semper essh eius seni magnitudinis, rim propter apparentem motum Solis ina quini rem & irregularem, tum vero ob irregulat hiotum Ochaia ae seliodrom, Sed quoniam haec res plene cognosci non m test, nisi multis loculis elapsis, nihil certi nobis de annorum Solarium
VN VS post hominum memoriam NICO LAUS COPEM
NIC U S . egregius nostrae aetatis Mathematiciis , conserendo dili- petitissime suas obseruationes clim obseruationibus Hipparchi, Pto, Albategnis, Aiphonsi, ausus est solertia cane incredibili, adhibitis nouis hypothesibus, incrementum hoc, & decremensum anni Solaris demonstrare, & auni inaequalitatem ast cemam definitamque normam redigere; inuenitque per calculum ex suis hypothesibus depromptum, annum Solarent , cum ad maximam magna rudi
nem excreuerat, paulo esse maiorem eo, quem Ptolemaeus comperit, Dieri in nimirum 363. Hor. s. Min. s s. sec. 37. Ter. U. cum Vero maxime decreuerit, paulo minorem esse eo, quem Albategnius r perit, hoc est,Dieriim 3 6s. Hor. s. Min. 42. Sec. y s. Ter. 7. Ita ut ma
gnitudo anni Alphonsilii media Iropemodum sit inter maximam, ac minimam anni magnitudinem . De qua annorum Inaequalitate plura capite in sequenti scribemus. V usi clim ita sint, difficile sane fuit Gregorio XIII. Pontifici identissimo statuere, quam intercalandi viam praescriberet, 't ver num AEquinoctium in ri. die Marti j retineretur. Nam anni Ptole- matri magnitudo exigebat, ut trecentesimo sere quoque anno inius dies intercalaris omitteretur; proptereaquod annus ille trecentesima parte unius diei minor sit . quam annus Iulianus, vel Ecclesiasticus Dierum 3 63. Hor. , .atque idcirco trecentorum annorum spatio AEquininium uno die a sede sibi in Calendario constituta ad initium me spromoneariir. At secundulii Albatesiiij annum unus serme dies in. ter laris omittendus esset centesimo quoque anno, qu'd in tanto an-himam spatio AEquinoctium secundum magnitudinem illius .anni Ino , die