장음표시 사용
121쪽
sedem suam sere anticipet in Calendario. Denique si habere'
equi M ex nio ratiocin' i Alpho ni, cessandum semel esset ab intercalatione unius - diei spatio I 3 fere annorum. Atque haec varietas intercalandi i dies cresceret, prout anni magnitudo varia inter maximum, ac miniamum annum existeret. Quo igitur se uelleret Pontifex, aut quam viam sibi proponeret sequendam . PROPOSIT Euint ei a praestantibus Astronomis, qui huic ne otio praeerant, duae potissimviri viae. Altera quidem, ut pro inaequaritate anni Solaris, modo maiori interuallo annorum, modo minori' dies intercalaris unus eximeretur, prout annus maior, aut minor ex Copernici calculo existeret: Altera verb, ut posthabita anni Inaequam Iitate , ratio intercalandi ad annum Alphonsinum, qui inter maximum, & minimum medius quodammodo est, accommodaretur. Vtraque via in compendio nouae rationis restituendi Calendarium ad Principes Cluistianos, Respublicas, atque Universitates celebriores missa est, ut re diligenter, ac diu, multumque considerata deliber rent, utra potissimum aptior, conuenientiorque uideretur, ut eam summus Pontifex, uelut totius orbis Christiani consensum, sua au'ctoritate comprobaret, Verum cum omnes, uno aut altero ad sum-R.x m Hν. mum excepto, rem totam arbitrio Pontificis permisissent, posterior
tandem ratio , consilio Astronomorum, delecta est, has potistinuim
PR IM V M, quoniam Ecclesia in Paschae celebratione regulvi e uuid , & uniforme., quod statum sit, & a uero non longe absit, potius
uaccuratam Astronomorum supputationem sequi debet; cum annorum, mensium, aliorumque temporum dimennones ad captum AE iis iis et uulgi accommodatae esse debeant, Quare prior uia interces di niuia i i' ratione adhibenda uidetur, propterea quod incerta est, irregulatis,mmiem iiii Ma atque Inaequabilis, quippe in qua uno tempore pluribus annis omitti
deberet dies intercalaris alio uero paucioribus: quod quid aliud esset, nisi conijcere populum Christianum uniueisum inlaqueos inexplica biles, cum perpetuo dubius atque incertus suturus estet, quando in tercalaris dies foret omittendus ὶ Neque enim dici potest, Ecclenam populo debere proponere tabulam intercalationis, in qua anni descri- pti sint , quibus intercalatione utendum non sit: quia inter Astron'
mos excitaretur incendium discindiarum , seditionumque intolerabis lium, cum quilibet suum calculum obtruderet in hoc negotio seque emti, istis, is dum quandoquidem,ut proximo Cap. diximus, hic illas tabulas , ille V. uerd has contendat esse assumendas. Quam enim obsecro aliam ob causam post Concilium Nicaenum ad tempora usque Iustiniani Imperit --Wm imp - ratoris tot dissidia atque contentiones in Pascha celebrando inter
'in 'μ' Graecos, & Latinos extiteriint, nisi quod in eo Concilio patres illi sanetissimi no proposuerint certum aliquem Cyclum,que tota Ecclesia obseruaret, sed curam eam Eusebio Episcopo Caesariensi, atque Alexandrinis demandarunt λ Hinc enim factium est, ut Latini secundum
122쪽
linum Cycliam, & Graeci secundum alterum contenderent Pascha esse celebrandum, donec tempore Iustiniani Senioris Dionysius Abbas Cyclum Alexandrinorum Calendario Romano inscriberet , quem omnes deinceps Ecclesiae concordibus animis sequerentur: quod &faetum est tam ab Ecclesia Orientali, quam Occidentali, usque ad Gregorianam hanc correctionem. Nisi ergo Gregorius XIII. Pomtifex prudentissimus aequabilem cluandam, & regularem intercalati nis formulam praescripsisset , sed Ast nomis curam eam reliquisset, ut
exuero motu tabulas confiderent,quae annos descriptos continerent .
quibus ab intercalatione cessandum esset: quis non uidet, perpetuas rixas , & dissensiones inter Astronomos suturas fuisse, cum suum quisque caeculum Ecclesiae obtruderet Vna igitur ac definita magnis tudo anni eligenda fuit, ut secundum eam ratio institueretur, qua intercalatio certo quodam annorum spatio intermitteretur. Ita namque dc uulgo, ac rudi populo magis est consultum &: omnis materia discordiarum inter Astronomos E medio penitus sibi ara . QV ARE cum annus sit inaequalis, maximus, minimus, & medius , non poterit ad hanc rem assumi maximus, quia nimis raris intercalatio omitteretur, id est , semel trecentesimo quoque anno. Et
quamuis ratio haec eo tempore, quo annus in maximam magnitudinem excreuisset , motui Solis exquisite responderet, maxime tamen distaret a uero, cum idem annus minimam obtineret magnitudinem.
EANDEM ob causam neq; minimus annus huic rei idoneus esse potest, propterea quod nimis crebam omissionem diei intercalaris ex rescit, oc solum motui Solis responderet eo tempore, quo annus mirinimus circumageretur.
SOLVS ergo annus inter maximum, & minimum medius, 'iusmodi est Alphonsinus, ad hor munus aptus erit: quia siue maior
aliquo tempore annus fuerit deprehensus, siue minor, quam medius, pariun a uero aberrare poterimus, si pro inagnitudine anni illius me-
dij omissionem diei intercalaris instituamus, cum neque nimis Iaro, neque nimis crebro dies intercalaris e medio tollatur, sed mediam meam semper ratio seruetur: adeo ut ratio haec intercalandi seipsam emendet, atque corrigat. Nam quando aequo crebrius intercalaris dies Omittitur uno tempore , coinpensatur hic error tempore alio, quando rarius dies intercalaris eximitur ,& contra . ID quod perspicuum erit ex calcitiis annorum aliquot ad finen Cap.V I. ubi luce clarius apparebit, aequationem aeqtiabilem ad solum annum medium, non autem ad minimum siue maximiam posse institui: quippe cum horum annorum aequationes usquincumium post ais
quot annos l'ngissime e pmpria sede exturbent, aequatio uero illius . hoc est, medii anui, idem citra et i diem, quae est eius sedes propria , ita conseruer, ut ab eo non lono possit evagari, etiam ad plurima a
123쪽
TNE E aliud incoimo dum si incommodam dici potest in G
hac intercalationis omissione fecitndum mediam anni magnitudinen instituta sequi potest, quam ut anno maximo citius, quam opus est, diem intercalarem eximamus, atque idcirco AEquinoctium aliquantu- Lima die 2 i. Mariij uersus finem mensis recedat, Ecclesiasticumque, quinoctium diei 2 r. affixum, contingat ante vcrum: Anno vetaminimo tardius, quam a cuium est, diem intercalarem omittanius, ac proinde AEquinc tum deserat diem 21. Martii, progrediaturque verisus mensis initium, ita ut Ecclesiasticum AEquinoctium post caeleste, seu verum accidat. Hoc autem non esse absurdum, sed potias.consue ludini Ecclesiae maxime consentaneum, ex ijs, quae sequundar interuligetur
DEINDE posterior haec ratio magis probata est, quia ut proximo
Capite pluribus argumentis probauimus, Ecclesia usa semper est mediis motibus in Noviluniis,& Lunis xiii I. ad rectam Pascliae cel brationem inuestigandis, veris motibus exquisitiori Astronomoruiu
perstiurationi rellius: qubdi medij motus sint semper aequales, & vni-
1brmes , veri autem inaequales, ac ditarines , modo mediis maiores, S modo minores. AEquum igitur, S: consentaneum esse videtur, ut ad AEqtiinoctium in sua sede retinendum, adhibeat quoque anni ina, gnituainem, quae inter maximam, & minimam media est, cum par utrobique ratio esse videatur. Nam quemadmodum coniunctiones Luminarium mediae veras nunc antecedunt, nunc verb subsequuntur, ita etiam AEquinoctium, quod annus inter maximum, Sininimum medius exhibet, uno tempore praecedet, subsequente vero; alio auriem tenruore post verum accidet, ut paulo ante diximus.
V o D si quis obi jciat, ex eo, quod AEquinoctium verum non semper in diezi. Martii, ubi illud E esia statuit, sed interdum uel
ante, uel post contingat, necessario effici, non ullas Lunas x IIII.
pertinere ad primum mensem, &esse Paschales, ex decretis, & san dictionibus Patrum, dc Concilii Nicaeni, de tamen eas rei jci, tanquari non Paschales, & ad ultimiam mensem spectantes , propterea quod ante diem a I. Martii, in quo putat Ecclesia AEquin tum fieri, Lxinarillae xi III. existunt, licet in ipsum diem AEquinoctii, quod tum sor,
lassis diem a I. antecedit, lucidant, vel ipuim etiam subsequantur et Ruisus, nonnullas Limas xiiii. non esse Paschales secundum eadem
decreta, S: sanctiones Patrum, ac Nicaeni Concilii, sed ad ultimum mensem pertinere, qux tamen ab Ecelesia legitimae ad Pascha celebrandum, & primi mensis censeantur, propterea quod in diem ri. Martii AEquinoctio dςstm xum incidunt , vel eum sumequuntur, etsi AEquinoctium uer , quod tum sortassis post diem a I. contingit,prae- ςedant: quorum v ximque absurdam esse uidetur, cum priores Lunm. iii l. Pascha in Lec induim mensem rei jciant, posteriores autem idc in duodecimo atque ubimOmςnse exhibe ot celebrandunia .
124쪽
ordum, neqtie noviim in Ecclesia DEI. Nam AEquinoctium viro die non potest contineri, sed duos sibi deposcit dies: propterea quod si in anno bissextili aliquo contingat v. g. die ao. Martii circa meridiem idem se menti anno accidet sex horis tardius , nimirum die ΣΟ. sub Dccasum Solis, propter sex illas horas, quae in anno quolibet post bisesextum omittiantur; deinde proximo anno die 2 o. circa mediam noctem,& alio anno insequenti diear. sibortum Solis tandem sequenti anno, qui iterum bissextilis est, ad priorem diem 2o. circa meridiem regredietur,propter diem intercalarem anno adiectium. Cum
igitur AEquinoctium duos dies roquirat, Ecclesia autem unicum diem Aquinoctio semper assignauerit,videlicet a I. Martii,ut omnes CHRISTI fideles eodem ubique die Pascha celebrent, proxima scilicet D minica post Lunam x iri I. quae cadit vel in diem Aquinoctii, hoc est, in ei. Martis, vel eum proxime sequitur, non autem antecedit, ut si pra docuimus; non potuit ullo tempore, neque ipsius Concilii Nicaeni temporibus, quando Canon Paschalis primum confirmatus est, atque a generali Concilio editus, euitari, quin interdum Pascha celebrar xur ultimo mense, vel secundo. -d ita planum ericiam . FAC AEquinoctium circa tempora Concilii Nicaeni, quod a Patribus in die χi. Martii constitutum est, contigisse vere cie 2I.&22. Mariij, quemadmodum id tabulae Copernici, siue Prutenicae nobis demonstrant, in quibus reperimus, AEquinoctium anno Dominis 2 . bissextili contisisse die ri. Martii circa meridiem, a proinde anno tertio post bissextum die a 2. sub orthun sere Solis. posito, quo uescunque tunc anno tertio post bissextum Luna xii in incidit in die Martii squod quidem, corrente aureo numero XVI. ante correctionem Calendarii, semper accidebat in celebratum est Pascha ultimo mense, cum Luna illax IIII. AEquinoctium praecesserit, atque in ipsum AEquinoctium Pascha inci rit, si irte tunc dies zz. suit Dominica . Ponamus deinde, AEquinoctium circa idem tempus Nicaeni Concilii occupasse 'diem ΣΟ. de diem Σr. Martii, quod Alphontinis tabulis magis congruit, cum ea AEquinoctium anno 3 2 . bissextili in die χαMartii horis ferme a 2. ante meridiem reponant. Hoc, inquam, si recipimus, quotiesci inque eo tempore Luna xii M. in anno bissextili in diem ro. Martii incidit, reiectium est Pascha in mensem secundum , cum illa Luna xiiii. vere Paschalis fuerit , propterea quod uel in AEquinoctium incidit, uel ipsimn secuta est, ct tamen eam Ecclesiar spuerit, tanquam ultimi mensis; non aliam utique ob. causam, qtiam quod diem at . AEquinoctio assignatum antecesserit. Idem nunc post correctionem contingat quoque necesse est , quotie cunque Epactae. IIII. XXIII. sunt in usu. Nam cadente AEquinoctio in diem ro. LIariij, de currente Epacta xx ii II. esset Luna X IIII. laesus Epactae cadens in diem zo. Martii, Pasclaalis, ex Decretis Patrum, & Concilij caeni , qu ae tamen reiicitur, de alia secundi mensis recipitur. Incia dente autem AEquinoctio iii diem az. dccurrente Epacta xx III. 1 F mitur
125쪽
mitur Luna xI III. huius Epame in dilam 2 I. cadens, pro Paschali. cuna tamen, ex Decretis Patrum, ad ultimum mensem pertineat, pr pterea ouod ante AEquiho alium extitit . EX nis liquido apparet, nouum non esse in Ecclesia , ut Pascha uel ..um--;. Vltimo mense, uel in seriindo celebretur , propter AEquin fimum , a. ει c Milii uni diei ammira, quod duos dies postulat. Neque verε in hoc Ecclesia a Decretis Patrum , Sc Concili j Nicaeni dii cedere putanda est: quia . . . . Decreta illa non ita seueta accipienda sunt, ut velint Ecclesiam ex in ta bulis Astronomicis AEMinoctium debere explorare ; sed ita itum sitiit intelligenda, ut Ecclestam praecipiant in Paschae celebratione obseriimo re debere diem AEquinoctio ascriptum, licet nonnunquam AEquin Gum antecedat illum diem, Ves subsequatur , dummodo non longe ab
O CIR C A recte dici potest , AEquinoctium duobus posse
modis accipi I uno prout vere in rerum natura existit, & ab Astronomisi micu. seu ueni , consideratur , alio prout in Calendario; assigitur ad certiun aliquem dierit,&ab Ecclesia ad Pascharite celebrandii adhibetur. Et quamuis Ecclesiasticum hoc AEquinoctium debeat ad Astronomicum illud, ac verum, quantum fieri potest, referri, iussas tamen ob catisas potest viiiiiii ab altero nonnihil discrepare., Iustissima autem causa, quare Ecclesiasticum AEquinoctium a naturali, ac vero interdum disserat, est concordia fidelium , atque consensus , propter qtiem Ecclesia AEqui-α noctiit in unico diei ascripsit, ut nimirum in orbe Christiano vniuersis eodeni die coisiunctis animis sacro nebim Paschae diem omnes apit rent : quae sati orcordia vix,aut aegre retineri posset, si AEquinoctium, visi . . . Gi . habita ratione Veri motas, ad duos, aut etiam pli ires dies alligaretur, - ζ ' ex dictis constat. Itaque tametsi Ecelesia in Paschae celebritate tiabere , ac sponte. Nullis etenim legibus ad hoc faciendum astringitur;
vis lipra Cap. j. diximus) AEquinoctium, & cursum Lunae sibi obse
-- aν in uandum proponat, ob maiorem nimirunae mysteriorum, quae insan-r ' passione, ac resurrectione Dominica continentur, expilicatio nem; magis tamen cordi ei est pax fidelium atque concordia: adeo ut Mesrai. p. si cassit aliquo detrimentum accipiendum sit uel in AEquinoctionaotuque Lunae , uel in concordia fidelium, praeoptet magis Pascha eodemn iii. ω ς - die ab omnibus celes,rari, etsi non persecte AEquinoctium, cursusquere' ' μ' Lunae teneatur, quam uel minimum consensioneinfidelium in eo celebrando dirimi, aut perturbari. Q sis enim meri se Ecclesiam reprehendat, uel erroris insimulen, si noni init , persecta AEquinocti , atque Lunae xii ii obseruatione deflectat, ut tranquillitas, & pax inter fideles in Pascha, omnium sestorum celeberrimo, agendo conseruetur AEquinoctium enim. , & Lunam i ii I. libere, de solum propter cor mientiam quandam, ac similitudinem cum Pascha Hebraeorum in hoc negotio considerat, ut Cap. i. docti imus; pacem uect credentium, atoue concordiam , ex praecepto diuino tueri , atque conseruar idebe
126쪽
DENI E medium annum potissimum in hac re secuta est E
Hessia, quoniam etsi propter diei intercalatis intermissionem pro an c., - ..., o
gnitudine anni media inititutam post aliquot seculorum deoirtium a cideret , AEquinoctium non persistere in die ai. Mariij , sed uel uersus ---r M. finem mensis prolapstim esse, vel progressum uersus initium, per nouas obserirationes deprehenderetur, quod ob Astronomicariun tabularum inconstantiam , i nutabilitatemque contingere posse non negamus; quemadmodum enim tabulae Ptolemaei, & Alphonsi Regis deprehem iam sunt.aueris motibus nonnitul deflexisse, quamquam suis temporibus, quando conditae sunt, eos rectissime exhiberent, ita nobis rabularum Ρrutenicarum ex Copernici doctrina erutatum perpetuit, fitem, aut diuturnitatem polliceri non possumusJ Etsi, inquam, AEquinoctium estua sede discessisse reperiretur, nullo tamen negotio ad diemar. poterit reuocari, si ex Decreto Pontificis Romani unus, aut alter
dies,vel etiam plures, si opus sit, extraordinem in aliquo anno interca- .,, lentur, si forte uersius fine mensis prolapsi deprehenderetur: aut anno aliquo eximantur, si uersus inatium mensis processisset, pro mul- GOMtitudine scilicet dierum , quibus usquinoctium a die 2 i. recessisse
animaduerteretur. Hac enim ratione ad 2 I. diem restituetur: nec
quicquam in Epactis Calendat ij propterea immutandum erit, sed s Ium aequationes tabulae expansae Epaetarum paulo aliter erunt disponendae . QDd qua ratione fieri idebeat, libro a. Cap. iiij. tr
Q T QV E in hoc excellentia, ac perpetuitas Calenda ij G re ri ν o. aemi consistit, quod ad quamcumque intercalandi formam , hoc est, ad quamuis anni magnitudinem accomodari possit, nulla Cycli Epaet qu. . sa tirum facta in Calendario mutatione: quae res in nullum alium Cyclum Lunarem quadrare potest; cum mutata intercalationis ratione, Cycliqiioq; in Calendario dispositio mutanda sit necessatiet, ut Cap. iiij. secundi libri , cum de Epae arum tabula expansa agemus, copiose eγpli' . . obtinus et quod quidem Maesti inus homo acutus non uidit; alimur tam audax in hoc Calendatio reprehendendo non fuisse . NON enim Calendarium Gregoriarum ideo appellatur perpetuum, & nulli quam mutationi obnoxium, quod, ut ille falso interpretatur, talis in cointercalandi formula sit praesci ipta,ut per ea aquinoctium in ai. die Alartis ita retineatur, quo minus ab eo aliquando recedat. Hoc enim fieri nulla ratione potest, si annus Ciuilis ex diebus integris constans , de intercalandi modus facilis, ac regularis ,
ut .decet, non autem Astronomicus annus ex diebus, horis, hor rumque fiagmentis constitutus, & irregularis intercalationis forma
popudo rudi proponenda sit. Qius est enim tam stupidus, atque hebes, ii modo Astronomicis tinctus sit, qui hoc sibi perluadeat, cum experrientia quotidiana nos doceat, ne incitatuor quidem annorum ante seq-- --
127쪽
noxum dicitur Calendarium, quM etiamsi a posteris alia anni rΛ gnitudo merit deprehensa, ac proinde alia quoque intercalationis regata sectinisum eam instituenda sit, quod quidem posse accidere,in-
nue fatenaur, propter anni magnitudinem incertam ,& inaequalem.
Ob hanc enim causam in compendio restitutionis Calendari j duae t tercalandi rmalae Principibus Christianis, & Mathematicis proposi-τ. Q Calendarium tamen is sum, quod ad disipositionem Epach
rum spectat, intactum prorsus sit perinansurum. Id quod non coi .ii isti ., . . a tirigeret , si aureas numeras in Calendario relii has esset , quod pleria
citi: π 'x ba: τὸ qRippe cum, non solum si alia atque alia intercalatio proina. o. i. 4,. diaersis anni magnitudinibus institueretur, sed etiam seruata eadem , --ἡ ,- in ζr ' 'di formi, seriodum annum Alphonsinum, a nobi calati , exponia, tricies oportitisset attreum numerum in Calendario immata idcirco triginta Cale laria diuersa quod ellet intolerabi lati uti . te ). condenda fuissent, ut insta patebit . . IT A E cum in hoc correctionis negotio anni Alphonsilii magnitudo delecta iit, secundum quam ad Equinoctium in eodem die consenon ituri firma intercalandi instituatur, tanquam magis uni r-mis, magisque ad sensum valgi accomodata, explicemus lanx, qua ratione omissi' diei intercalaris centesiimo quoque anno post annuit 36oo . quadringentesimo quoque excepto , de qua ad initium huius Cipitis dictam est, ad. hanc anni magnitudinem quadret. Etenim - H: C pixς iij stς dimas, AEquinoctium in annis is . sermas, aerii, unum diem anticipet, ita ut, si nunc diei ar. Martii adhaereat, post 13 . annos ad diem 2O. progressurum siit; esticitur, ut sit quouis anno I 6 ao. dies intercalaris omittatui, constituendo mOdo annum I 3 2. modo Is G. qaoniam annus i 3 . bissextilis non est γ . commanem, dierum scilicet 36s non a item bissextilem, ut fieri deberet , si annus I lianus, siae Ecclesiasticus maior, minorve non esset, . quam dierum 36J.&horarum G. cilicitur, inquam, ut Equinoctium ad diem. 2I. reuertatur: quemadmodam ex omissione decem dierum i E , anno I 182. fairi, quibus a 2I. die versa; principium hiensis disces serat, ad eundem diem ri. restitatam est. Se i qaoniam uarietas haec, qaa modo anno Molibet 1 3 2. modo r36. intercalatio omitti deiaberet, facile oblitioni tradi poli et, quod anni halusinodi nulla ini o n. gni nota sint affecti, electi sarit ad hanc rem anni potius centesimi, cum hi magis situ conspicui, Sc non tam iacile in illis negligentiae Mis aliqua, aut obliuio pollic obrepere, praesertim 'aod omnes centestini anni sint Iubilans dedicati, ut prπrerea Eceleuae Catholicae filiis sint
notissimi, atque expectatissimi. Cum etaim in annis i 3 . ut dictam, est, Equin uni anzicipet Vnum diem, anteuertet ullam sedent suam in Calendario spatio ψor. annoruin, tribas diebus. A R E si quolibet i patio quadringentorumnorii tres dies intercalates intermittantur, hoc seruato Ordine, ut primi tres centesimi post M, .ani Aana. enim Io . aeqaatione non indiget, cum in eo Propter
128쪽
propter uicinitatem anni I r. in quo Calendariuna est corre- 'ctum, AEquinoctii ini nondum diem integrum anticipare potuerit in siit communes, de non bissextiles, quadringentesimus au tem quisque bissextilis sit; conseruabitur AEquin tium circa 2I. diem Mariij, perinde ac si centesimo trigesimo quarto quoque anno dies intercalaris
ITA QVE etsi in posterum quartus quisque annus de more adhuc , sit bissextilis, hi tamen anni r o. isoo. I9oo. bissextiles non cense-hitiatur, squamuis in bissextilium numero contineantur) sed communes , annus autem 1 o. erit bissextilis Eodemque modo anni II OO. 22O 23o communes fient,& annus 2 OG. bissextilis, atque
ita deinceps eodem semper seruato ordine, donec compertum iit, AEquinoctium ita a ri . die Marti, discessisse, ut ad eum reuerti non misit , nisi per decretum summi Pontificis extra ordinem intercalatio fiat , aut omissio unius, pluriumve dierum in aliquo anno, ut supra ostendimus . Nam quod duos illosi annos, qui vItra Oo. superstini, neglexerimus, nemo mirari debet: quippe cum in multis annorum millibus rix viritis diei errorem possint emcere oetsi eorum ratio non habeatur: qui tamen error, si ad unum diem excreuerit, facile per intercalationem extraordinariam unius diei ini aliquo anno communi corrigetur: quod tunc dies ille anno restituendus sit, qui sine necessi
VIDES ergo rationem hanc intercalationis in centesimis anni s sῖα, inviti, larer institutam, per similem esse consuetae intercalandi formulta suarto quoque anno, atque ideo facile a populo memoria posse retineri.Quemadmodii enim qualetus quisque annus post CHRlSTVM natu busextilis semper filii ,& erit, alii autem omnes anni, communes ; ita post annum Is . qu. adringentesimus quisque annus bissextilis erit, reliqui
Vero omnes anni centesimi, communes. Item quemadmodum inter annos non centesii nos , ij tantum bissextiles sunt, quos quaternarius numerat, quales sunt anili αα Si os , a G. &c. ita quoque post correctionem, ex annis centesimis ij'duntaxat, quorum centenariorum numerum quaternarius munerat, bissextiles erunt, quales sunt anni 16-.2 o. 2 G. 36 o. 96 . dcc. Nam omnes hos centenariorum numeros I 6. 2 . 3 6 96. quaternarius metitur, Ut paten. .
VER VM dicet aliquis. Haec intercalaris diei omissio in anniscentesimis, maxime quidem ad captum vulgi, & ad memoriam est a
comodata, sed minus idonea ad AEquinoctiiun ina I.die Martii con- heri in Mixtimissentandum videtur. Nam cum ad retinendum AEquinoimum ine
idem die, omittendus sit unus dies intercalaris, pro anni Alphontini magnitudine, quovis r 3 . anno, ut supra ostensum est, fit, ut inaequa- Iione, quae per centesimos annos progreditur,in primo centesimo pet tilionem diei intercalatis pranieniatur iusta ac legitima aequatio an nis ' . in secundo vero centesimo, annis 68.&in tertio centesimo , an*S IO res non videtur AEquinoctium in sua retinere sede, sed ab ea η
129쪽
s 'Mi. - - potius deturbare. Attamen si rem paulo attentius considerare velimius, intelligemus, hac nostra aequatione, si anni magnitudo inim -- ' ',utique esset, quantam nobis tabula: Alphonsinae praebent, AEquin Gum rectius in sua sede conseruari, quam si quoius anno Is eati
ret, duod ita planum erit . . .
STATUAMUS AEquinoctium v. g. contingere aliquo anno in die ri. Martii, sex horis ante ortum Solis, hoc est, media nocte antecedente . Hoc positio ,idem stannos 3 3 π.anteuertet eam mediam noctem sex horis, fietque circa occasum Soli diei 2o. propterea quod in annis i . num diem anticipat, ideoque annis 3 3n .qiuari pa tem diei hoc est, sex horas. Post annos vero 67. eadem de causa idem in meridie eiusdem diei χ o. reperietur. Et post IOO. annos in ortu Solis eiusdem diei ao. Itavi post atium I . .annorum 2Eo inoctium a prima sibi assignata sede recesserit versus anatuim meitas per tres quartas partes diei, hoc est, per horas I 8. Q d si hoc anno centesimo dies intercalaris non eximatur, sed expectetur annus 23' crediscet hic recessus versus mensis initium ad 2 . horas, AEquinoctivi
queante diem ΣΟ. media nocte accidet, antequam dies anno I . Gi-
matur: semper e hoc eueniet quolibet spatio I 3 annorum. At uprimo centesimo anno subtrahatur dies inter mas,eciamsi anticipatio
AEquinoctij nondum ad integrum diem, sed ad horas duntaxat i S.
excreuerit , deducetur AEquinoctium ex ortu Solis diei ro. in ortum
Solis diei ai. distabitque sex horis versus sinem mensis a puncto primum assignato, non autem horis 1 8. versus princimum mensis. Reinde in secundo centesimo, cum primum AEquinoctium ad meridieni diei ao. peruenerit, restituetur adem, per subtractu nein diei intere
laris,in meridiem diei 11. distabitque horis i a. a prima sede. At vero in tertio centesimo, cum iam AEquinoctium attigerit Solis dic sum diei ao. reuocabitur idem, per alterius diei exemri: nem , lis' occasum diei ai. atque a prima sede horis I 8. distabit. Deanceps autem sensim distantia haec imminuetur, donec in quarto coitetinao per i 8. horas imminuta sit, quod centesimo quoque anno AEquin Maum horis i s. sedem suam anteuertat in atque idcirco in prim sum sede, hoc est, in media nocte te, em illo centesimo dies intercalatis non omittatur , sed de more antei- VIDES ergo, si dies unus quolibet anno I excerpereti Ir,quod fortassis non paucis videri possit expedire, 'quinia rium semper recesse furtim versus principium mentis a sede sibi assi ata, ut recessus hic
prope annum i q. ad diem fere integrum excreicat . Secundina vero nostram aequationem incentesimis annis inmitam, non posse diuat
tiam Equinoctii a prima sua sede distare 1 . horis . sed ad summuna,
horis 18. atque idcirco rectius consentari AEquinoctium ad diem at .si in centesimis a is fiat aequatio, quam si annus I, expectetit r. ADDE quod nostra haec aequatio in centesimis anius adlubitan solumi
130쪽
dium , vi antea dictum est, ad Qtitam' intercalandi rationem qua Eriennalem con formatur, sed eadem prorsus est ratio in utraque,quod Militata . . ad consentatibnem AEquinoetij in eadem sede attinet. Nam sicut pri- ' mo anno post bissextum Equinoctium versiis fine mensis prolabitur sex horis; secudo horis 11. & tertio horis i 8 propter senas horas in singulis quilio quo ii iis annis comunibimissas; anno deniq; quarto ob intercalationem uniux diei prope anni initium, non expectatis 2 .. horis expletis , in eandem sedem restituitur: ita in quolibet spatio quadringeniorum annorum accidit, si primi tres centesimi fiant communes , α quartu merces iis , ut ex dictis liquidis constadia ia ID quod eandem propemodum rationem intercalandi Arabes inaequatione anni Lunaris sequuntur λ Numquam enim expectant, donec ex horis omissis dies integer confletur, sed quotiescianque ex illis horis maior numerus, quam Ir componitur, instituunt annum intercalarem , adiicientes unum diem anno Lunari dierum 3 s . quem Embolisinum appellant, ut scilicet annus Lunaris aequetur. Qua de re Iegendus est Campanus in Computo, maiori ,& I ulus Middelbum gensis lib. Σ suae Paulinae. Sed ut planius percipiatur, non potuisse commodiorem, & vero masis similem aequationis viam laira, quam eam, quae hoc Capite a nobis explicata est, asseremus in medium ase. gumenta , seu potius cauillationes Maesilini,aduersus eam aequandi S saris anni rationem Veriam prius insequenti Cap. explicanda paulo diligentius erit tota periodus anomaliae AEquinoctiorum, S inaequalitatis annorum, secundum hypotheses Nicolai Copernici. Hinc enim clarissime a arebit, & formulam aequationis praemiptam retissimam. esse,&Maesti in in ea oppugnanda vastum admodum fuisse, ni
Gorum, & inaequalitatis annorum ex Nicolai
V o N I A M ad funditus euertendam solatis anni
aequandi formulam proximo Capite explicatam, tem re assirmat Marsilinus, AEquinoctium vernum, si ea adhibeatur, ex die a I. Martii non ita post multa ann rum millia ad 27 usque prolapsurum, δ ad diem 2I. amplius non rediturum: additque medium AEquin Grum hoc tempore in diem 2 3. Mariij incidere, atque AEquinoctium Verum a medio tum progrediendo , tum regrediendo toto qua-rriduo discedere posse : operae pretium me fati trum existimo, Hadeludendam huius vaticinatoris insaniam, praApologue instituto, breuiter