Collegii Complutensis Sancti Cyrilli Discalceatorum FF. ordinis B. Mariae de Monte Carmeli Disputationes in Arist. Dialecticam & philosophiam naturalem, iuxta miram angelici doctoris D. Thomae doctrinam & eius scholam, eidem communi magistro, et flor

발행: 1651년

분량: 187페이지

출처: archive.org

분류: 철학

121쪽

Disput. V. de Nutritione, cuasi VII.

ergo filis dicimes te in tempore immediate seque nisi formam alit in praedicta materra : quoniam si in instanti antecedenti non elidis posita . restat illi vite.

tio dispositio in tempore immediate tequenti, sot-ma autem non recipitur, nil postquam talis dispolitio ultimate introducta eli. Maxunes, quia hoc ipso, quod in tempore immediate sequenti ut ite dii ponetida, iam in eo detri tempore perleverabit ibidem sotina a iii, cum ultima dispositio introducti a non recipiatur in sola mate. tia sed in compolito corrumpendo , nec hoc eua nescat vique ii materia sit vi mate dii posita petreceptionem sormae denuo adueiticntis. acia in alto quia alioqui nutritio, noua pars substantiae ei illam producta ciperet in tempote, per viciniurn n. n eis . forma alimenti delitet per primu a non elle, hoc autem est impossibile: ergo,

de caetera Sequeti, quoad primam partem sati sic Pl l nam mutatio iuccessi ita incipit ad modum motas, atque adeo in tempore, I per ultimam non elles, ita vini verum dicere, nunc non est talis mutatio, aut ter. minus per iliam productus, bene tamen in te inpotest quelita. Quoad secundam velli parrem ex hae priori constare videt tu iam ciuia geneiatio, mus iit corruptio

altei ius teque inuicem concomitentur, o con .

era consequens est , ut si noua illa pals iubilantiae in tempore fit, Madmodum rei successitiae , etiam alimentum delinati ei successiuae, ic proinde peristi.

mum non et se, ita ut iis vel uiri dicere,tunc non est Pars alimenti de immedia Hantea crat , qui altic est modus proprius detinendi rei iuccessi. ia, ut in motu conliat, dein 6. Phyl. dos p. 26. n. . di xutius.

Falsitas, eicie Oniequentis facile ostenditur . quia iam in instanti illo initiativa extriniec nouae partis nutriti de desitivo alimen: date tu in ateria illa alimenti ine forma: nam ex quo capite velificatui tunc non esse alimentum ex eo quod desinitie primuin non elles, non informatur materia illa p. t miniam eiusdem alimenti De ex quo capite nondum incipit nutritio, sed in tempore immediate sequent , iit, quia incipit per vitiiuuin nou eile, non informabit ut torma aliti.

, M. Praefer:in sententia Arist. csti Thoma assi matres. Io lcendiim est tamen nutritionem essemul rationem luccessivam, de continuam Aisertio haec aperte colligitur ex Alisto Physic. e. a. de ex D Th. ibidem, de in hoc libro cap. s. ubi etiam

leca. r.&46 necnon . part quaest. t. artici . an dem tenent. Mat sit . quaest i . Albertus de Saxonia quassi t. Venetus in lum m. de Generatione c. 7. Ian- donus 3. Phys. q. . Soto .Phys q. h. g. contra tecudam concili sonem Bane E in hoc tib c. t. qu.Ell. 2. ad tertium , Pereua lib. i . suae Philolophiae cap. 2 ad septimum, Conimb. in hoc lib. cap Α. quaest.l6. ait. 4. in solutione ad seeundum, Rubi ibidem Iliactia tu de augmentatione quaest. s. anardus in a parte uniuet si elementaris quaest 67. in solutione a. ad . de

7 de communiter recenti Ore .

io Alisertio haec quoad nutritionem, et quam producitur subistantia alias maior, quam sit illa, quae deperdita est seu perquam ploducitu iubstantia,ve capax maiori quantitatis, ratis colligitul ex dictis s. Physici disputatione xx num et II. Magitque eonst bit ex his, quae dii put. 6. num 4 dicemus, cilice eaugmentationem debere esse successivam ac conta

nuam, ac proinde etiam nuriitionem illam, quae eandem augmentationem necessa ib, derimpliciter eon- comitatur, ne det tu aliquando substantia sine debit,

quantitate. Caeterum , ut amplius, se uniuersaliter quoad omnem nultitionem de conuersionem alimenti in substantiam aliti confit iuxta maneat . praesupponendum est ex docti in D. Thorn.hoc et seducrimen inter priniam generationem viventri .m, Ac nutritionem ips ruiu, quod ad illam desideratur determinata materia, determinata quantitas,ut , Phyl. disp. 26 num. 12. Oliendimus secus, eid ad istam Deum quia vivens per generatione totale lui habet iam certa Organa, de par tes equisitas ad hoc ut anima in mei corpus, Be ita non desidetat ut certa,ec determinata materia ac quantitas in aliment . ut eadem anima extendatur adinis

imandum illud se ut ob Oppositam rationem io ptima generatione requituur.

Lot. Tum etiam,quia emel productio vivente secundum debitam quantitatem , tunc quaelibet pars, quantumuis minorin minor, unita aliis partibus iam praestri politis . Potest consei uari, vivere , de pei ficere uiuens, quia ab ipso habeo te iam piae dictam quantitatem quasi paruula tutatur de fouetur. Hinc eigo sequens deducitur ratio . quam etiam

D. Thom locis citatis innuit: nam ideo prima generationem viventi uni fit in inlianti, quia ad eam desiderat iii certa ac determinara materi . de quantitas; ted haec non deiidetatur ad nutritionem: ergo non fit minitanti, Ied in tempore, atque adeo continue. Haec

vita in consequentia patet, equia introductio formaeli tempore facta, debetia is continua , sicut de ipsum

tempus.

Prirna vero consequentia ex utraque praemitti constat minor autem ex notabili praecedentici maioris r , in qua est ditheuitas , probatur et nam hoc ipso,

quod ad generationem desidetetur certa de deterrui- Irata materia, ita ut in minori non possit Mima in ro- Luci oportet, ut in tota illa simul im semel itiit ducatur, atque adeo instantanee. Conlasmatur, S explicatur. Prim,rationes, quam innuunt Atti . Ne D. Thom 7. Phylic cap. t. nam calor naturalis qui una cum potentia nutritiua est ma instrui ventati antinae in Ordine nutritionem, ptius . sortius agit in partes pioximiotes . quam remotiores . priuique introducit vitam a dii politi nem ad bimam vivam in illas . quam in has ergo etiam prius, de per mutationem tu cessi uanu conue tentur partes pio Ainit Oies in lubitantiam sui, quam

remotiores.

Antecedens patet ex communi illo pronuntiato. scilicet, agens quod agit in passum tibi contrarium prius& sottius age i in partes propinquiores, quam in remotiores quare cum alimentum quandiu est sub propria sol ma , iit palssiim contrarium , dedissimile aluo , ut docent Arail. IJ Toni in hoc lib. cap. s. Iecst 6 prius, de sortius alterabuntur partes propinquiores , quam remotiores ipsius consequentet prius in illi . quam in illi ultima dispositio . ad lineam qualitatis pertinens, introducetur Consequetitia etiam conllat: nam quoties ultima dispositio' is dicamus inualitatiua introducitur in parti usminoribus,& minoribus, ita ut non desideretur cetista, Ac dei ei minata quantitas una cum illa, toties

absolute e simplicitet om introducitur exotiani capite diuisibili, de successivo m do ac per conlequens non indiuis bilitet simul et instantanee.

122쪽

Disput. VI. de Augmentalione sus. VIII.

desint illi dispositio in mutatio ipsam concomitamees, ex eo , qudd in tempore immediate sequenti eas emini edicta intoritate materiali habiturast,i eius sequitur, dispositiones istas in genere causae, eetialis disponere, desesse priores. imamque in tem pote immediare sequenti esse tunc introducetinam: alioqui sotina, dispositiones istae non se mutub con-

comvarentur, mutua depende ima in diuerso genete causa inter illas. In . m.

Quare non requiritur, quod illa dispositio, quae in in illo instanti deest , sit prius introducta , sed satis erit, quod sit in introduei: hoc autem fit in tempore immediate sequenti 5 time etiam forma substantialis ibidem est, liret nee forma ne disposito si in introducto esse , usque ad instans , quod post tale tempus es mediate lubsequitur. Ex eo quo etiam ad id, quod ultimo loe ibidem

additur, satis constat nam licet ultima disposito pure introdiictiva, pureque antecedens, subiectetur incomposito corrumpendo sectis veth vltima dispositio eo ne omitantes, solum ordine causalitatis, non veth durationis piaecedens. III. Ad quartum, concedenda est sequela quoad primam patrem, re leganda quoad secundam : nam ut tetigimus volo, de larius 6. Physicidisp. 6.n. 27. diximus, quando una firma substantialis incipit extrinleces, e pecvltimum nλ esse debet alia desine. te etiam extrinsece , seu per ultimum sui esse, ne ma. retia in aliquo initam detur sine forma. Ex quo ad probationem pro secunda sequelae satis constat, proportionem quae debet esse inter generationem , Ae eorruptionem, consistere in praedicto modo ineipiendi, Ac desinendi formae eorrem pendae, ela generandae, quia ut modδ dicerimus' debet effetalis , ut matelia nunquam mea expoliata mul

I3. Explicatur radicitus hirc ipsum ex his , quae

6. Phys eorum disputatione 6 numero 17. diximus: etenim quando una sorina incipit absolute, de pecvltiinum non est informando materiam minorem de minorem . qui modus incipiendi est incipere edittinsece ut dispotatione citata num 1 explicuimus tunc alia desinit ut tanta , siue ut in format tantum m tetiam , de non malorem vel minorem quia satis est admoe vides nataliqua ima modo dicto , ut tanta, qubd aliquid maturiae prexistentis, quantum uis minus S minus ab eadem non in sermetur , sed alia loco illius substituatur seut sitire ad licie , ut ultra non habeat rationem vinae seu tantae quantitatis in non maioris vel minoris quδd aliquid , quantumuis minusin minas, ab illa auferatur: rideo si- eoiseen lum hanc rationem peculiariter in omni-nbeonsisti in indivisibili ita desinit more , indiui- , scilicet per ultimum sui esse: qui modus desinendi est desinere extrinsece , ut lo eo citato deci

314. x quo perte constat , quomodo seruetur maxima in dcbita proportio inter tu ceptionem formae aliti in matella alimenti de desitionem Mimae alimenti in eadem matella : nam quando verificatus, nunc non est forma aliti,in immediate exit in parte illa materiae minorii minori, etiam est cium dice re, desinere formam alimenti, ut tantam, atque adedextrinsece per ultimum sui elle, ita ut sit verum, nunc est forma alimenti in toto in amateria, de immediate non erit eum verba tempore immediate sequenti velificatur eis falmam aliti in parte illa matellae minori de minoti etiam est verum in eodem tempore habete formam alimenti suum non ille in eadem pal-

te minoii, ii notissiquidem quae des num per vltimum sui esse , habent in instanti suum ella rae in tempore immediate sequenti suum non else. De his videamur ea, quae in lib. Physicorum disput. amrrreris citatis, peculiariter autem D. χ' diximus, quid fiat incipere latinam ut tantam, vel absolute Iis. Nee refert, si contra haec obiicias, formam alimenti desinete pet motum , atque ade una cum

Sotu, ter consequens per primum non esse, sicut,

II 6. Non itaque hoe resere, nam aliud est, quod ima desinat per inotum aliud quδd desiuat eo mo do, quo motus quoniam ad illud prius , satis est. quia desinat ex eo , quod in tempore immediate antecedemi fuerit motus , siue talis forma duret una eum mutato ei Teterminatiuo motus, siue non 3 I-ue motus habeat tale mutatum esse, siue non ed petaecidens, ex desectu subiecti illo careat: ad hoe vero postellus requititur , ut habeat suum non esse. quando motus illud habiturus est , scilicet in mutato esse terminatiuo illius , si illud habet , vel m. snstanti, quδd tale mutatum esse mensuraturuis erat: quod quidem in praesenti non verificatur, sed potius oppositum 'uia eum forma illa, ut tanta , eonsistat in indiuis bili ,- desinat ad inceptionem alterius

incipientis per ultimum non esse , des nite vi mutati es Te tetminatiui motus in una eum ipso r unde se ut taleis uratum esse desinit extrinsece & per vitiis mutnesse, quia velificatur tunc esse , non vet,immediate post ita etiam forma, ut tanta eodem modo desnit. Quare, licet, ea quae desinunt per mutatum , desiis nant cum illo, sicut ipsa, quamdo non considatanis tur quatenus desinentia ut tanta , nee desinunt ad inceptionem aliarum, quae per ultimum non esse incipiunt, ut 6 phys disputatione citata disseruimus; secus vero quando, ut tanta, ad praedictam aliarum inceptionem habent desinere.

DISPUTATIO VI.

i. N J Via nouitiovi augmentario ita inter se comparantur, ut illast simplicitet iis, haec ves,posterior.

123쪽

Di put VI de Augmentatione AE est. II.

equitur ex priori . quoad priorem verbitobatur 1

Diu Thoni loco citat ex a part ex eo quod repuis gnat murationem aliquam esse simul , concomitxn . ter cum motu locali, ipsique correspondere, quin sit mutatio si iecessis , di continua : nam si in instanti fieret . non ro&t motu correspondere , ipsumque concomitati: orgo si augmentatio fit simul cum motulo. ali , ipsique correspondeo, non poterit non esse

mutatioci lii inita in luccessiva.

Anre redens autem probatur . tiam qnia illud ex- prelse fatetur I hilos ubi supra dicens: Ninn nequo id,

puod a rein oram sebit, neque id quod generatur, necesse serio minari loco cernitur auod autem accrescit au δε- esst, cerantur. 43ae verba exponens. D. TEOm ait: In hoc enim dissere movus praeiudiarum transmutatinnum, quis di modaueratur , non ex necessivina transe-tavier sei una.m iocum , similiter etiam , quod generinur,

a I iai uiuialtiarsecundum iocum transemutari Tum etiam,

quia illud proi,at esti citer Angelicus Doct ibidem

his vel bisci ocu comme Amur locato , hoc secundum magmr inem , non instem secundum qualitatem, aints

sinitiam is ideo necesse est, quod quando mulatur magni

tua lacini , auod etiam μι trin seminatio secundum locum, tim autem quando tra muι-- aliauidsecundum subst-ιiam , ve secundum qualitatem.

8. Nee refert, si contra haec obiicias , ex eis solum sequi , quod dum mobile augelut sit ibi noua

acquisitio loci, non vero nouus motus localis, nam admotum localem requiritur, qudd mobile transeat ab uno loco in alium Lid autem quod augetur, non transitiet hoc ab uno in alium locum , sed releuto priori ioco , extenditur ad nouum. Non itaque hoc refert: nam cuin id, quod augetur, augeatur iecundum omisnes partes , oportet ut qaaeliocetrani eat aliquo modo ad locum . quem alias antea non occupabat, alioqui non posset, secundum omnes parce caugeri Moec par ma: Oiem locum abique o, quod ibi esset aliqua

. . la: ergo, caerem

'. Y'gmςnxum utcumque sumptum conuenire

ab extrinsecor at haec ratio est nura Minor probaturi nam maior videtur communiter admitti a Philosophis quia ad rationem motus alte rationis, vel localis, proprie in in rigore sumptam, per aecidens est, quod fiat ab intrinseco vel ab extrinsecociis ita siue aliquid moveatur localiter, vel alteretur ab intrinseco, siue ab extrinseco, ut in non viventibus contingit , nihilominus semper proprie in rigore localiter mouetur,in alteraturri ergo similite licet aliquid augeatur ab intrinseco , vel ab extrinseco, set iuxta postionem , semper augebitur per morum augmentationis proprie dictum. Tettium , nam etiam si admittatur desiderari ad propriam, rigorosam augmentationem, ubisiae per intus tumptionemini huisminus augmentatio conueniret rebus non viventibus: ergo non est ratio, ob quam eis denegetur. Antecedens patet: nam plura inanimata V. G. lapides subtus terram geniti labent poros, quibus mediis intus sucipitur aliquis humor; qui

postea in lapidem convcstitues, cita cretcunt perinintus sumptionem, consequentur per virtutem intrinsecam eorum lapidum. tr. Quartum iam ad augmentationem propriEacceptam tantum assignantur tres conditiones, scilicet alimentum extrinlecus adueniens in quod eius quod augetur,quaelibet pars per virtutem intrinsecam augeatur: ac tandem identitas numerica rei auctae; sed omnes hae conditiones reperiuntur in igne,v.G ergo, caetera. Maior est Arist. in hoc lib.cap. s. de D.Thom. ibidem M. i .Minor vero probatur. quoniam si flamma ignis aspergeretur undique olei guttis,aut puluere sulphureo, tunc ageretur medio exciinseco alimento; secundom omnes panes per virtutemque intrinsecam , cilicet uatruum calorem, ac tandem idemmee

Confirmaturitimo, quia si palam aquae vino in asundatur,tunc vinum vete proprie augeretur,etiamsi non sit vivens: ergo, caet Antecedens patet: quo niam ibidem client omnes conditiones ad verum, de proprium augmentum desideratari non initimis secundum omnes partcs aligeretur, quippe cum secun dum omnes maneat debiluis, quod quidem non conintingeret, nisi per omnes illas aqua nillet distula Deinde , hoc augmentuin tit per additionem alicuius extrinseci pabuli, tandem Itiec conuersio fit perma liuam virtutem vini manente ipso cum tua nu- metica virtute, ut ex se constat: ergo, o c. Confirmatu secundo, ignis pioprie nutritur er- . rebus Inarii malis, cit per se notum incide, de augmento Propiae , cratigore sumpto quae go proprie augetur Consequentia paret e nam vi do Arist. cap. s. huius lib. quae proprie nutriuntur,

Argumenta mi πταἰμα P irem negantem tradere videntur haec argumenta Ptimum desuinitu ex Diu. Thom a. de Anima lecti S. v bi inquit uni prae v sens ιdfui conserenati

nem ausine an , iidetvrro se humorem conuenere,

er ideo in elemeαι videtur solus igni nutriri issa proprie possunt augeri. Antecedens vero probatur: nam ignis deficientibus combustibilibus , quae sunt proprium illius pabulum, statim deficit, ergo signurn est, illis vere it tiemurtita sicut ideo vivens nutritur per alimentum, quia illo ad sui conseruationem indiget.

tin ni omnes humine3 liquo eι. Vbi apest videtur lo res. hur. qui de propria bestigoroti nurtitione , d augmento, alioqui non libuillet igni intra alia elementa , quod solus ipse habeat, uti iri, augeri liquidem improprie M latius loquendo, caterualla elenienta nutriuntur. auget cur.

io Secundum est , quoniam si propter aliquam

rationem augmentatio non conueniret rebus inanis

ii 'Γ Icendum tamen est , sola viventia proprie, in rigore augeri: haec est communis inter Philosophos , ut testatur Baue in praesenti, eam que docet Arist. a. de Anima text. o. ubi inquit. Quoniam autem nihil alitur non participans , vi-

non Onu Cniret rc bubinam ram,ammatum viique erit corpus,quod alitur an quan-

matis, maxime quia non augentur Per intus sumptio tum animatum, quare eum augmentatio necessatib, ab intrinseco, sed per iuxta positionem, nutritionem inuinitar, quaru aliquid sbl

124쪽

Disput VI de Au'mentatione, sus M

ut suetur idem Arist in eodem text. MI de generat. text. et ni inde, iuxtamentem Philosophi vis iuentia possint,vgeri. Idem etiam tenet S. O.ibid.uαὐhis

rumco eruatis visa in ilia pane eadem, quanti sit, prepter boc etia semanimata veria aventurinia Palueo Fars eorum finuuisarct augetur: quod nolo init re sinammati , qua virimare re crition-4rinere. Et in m dist. I 1.quaest Lati a quaestiunca ubi redde intimnern quare quantitas panis,& vini consecrari,non col. rumpiti per morum proprium ad apiam tetminatum, seu qualitates corrumpuntur per proprium motum ad qualitatem tendentem scilicet per alterationem,si adtiauamitas madicto in eo n/εω- --μ ρον --

eum ιn auamluarem, stillare augmemum , quia vinum

augmenti, diminationis ,sed per aviuι--- ει ι isi nam. Ac tandem hoc ipsum latetur in hoc librosectione I .8 quaestione unica de Anima artic et s. ad decismurnquintum.

3. Ratio vetessundamentalis sumiturex Aristot. de D. Thom potestque ad hanc larmam reduci augmentum proprium, rigorosum non fit per iuxtato. stionem . sed pet intus lumptionem , ε virtutem in- rinsecam rei, quae augetur, ad hoc desti tam sed non viventia augentur per iuxta positionem, non vero per ineus sumptionem. 8 virtutem intrinsecam ad hoc deputaram , secus autem viventiar ergo haec , ocnon illa propti , e& in rigore amentur. partem , in qua alimentum concoquant , iussus diuersos meatus, de vias per quas alimentum atri hatur , ac tandem distinctas potentias lud ultimate

causent.

t 6. Aitiori velo, quia ut optime notauit Thomas loco citato , quaestione de Anima regia turalis inanimata simul recipit speciem , dc debitam quantitatem in sua prima productione Ἀ ita potest elicere perfectissimam sui operationem , scilicet generare sibi, simile ut in igne constat : unde est necelle , ut eis natura proprias , c nativas virtutes inis diderit, per quas alimentum attrahant, coquant,ec augeantur : at ver animata nequeunt in principio suae productionis habere debitam quantitatem e quia cum generentur ex semine , oportet, tunc essem αdicae quantitatis . atque adeo iniustulentis ad hoc. ut habeant pluta is diuersa olgana eum ea perfe-'ctiones, desinagnitudine quae requiritur ad hoc , ut pol ssint genetare sibi similes, ut expetientia constat, Scideo piaeter virtutem generatium debuerunt eis cinnis municari potentiae ueritiua de augmentinua , de si quae sunt alia his deseruientia , per quas nutriantur, ε aequitant debitam quantitatem , ut ita ea acquia sis possint in persectitumam operationem gelaucae, scilicet

pereat . Nee refert si eontra haec obiicias, non uiuentia egere maiori quantitate , miam ea , quae ipsis ici Consequentia est aperta, utraque autem praemissa, ima generatione communicatur. Nam si sub parua quia longiori inὸiget explicatione rac probatione, deo sigillatim explicanda, Scitobanda est minitimis maior quoad primam partem sie declarari,ac pro-hail potestinam ii augmentum solum fiat per iuxta positionem, tunc res quae augeri dicitur, eodem modo manet, ac antea erat, ac proinde vere, troprie non

augetur, vi saeuo unius digiti addatur aliud inelius digiti 'ceum illo eantinuetur , tune nullus dine serium secundum illam priorem quamitatem digitalem esse auctum , quia secundum illam modo manet seu antea, id est non fit maiotis magnitudinis, quam

s . Quoad secundam vero partem constat nam ad verum, proprium augmentum desideratur, ut

id quod piaeexistebat augmentum recipiat 5 maius fiat, ac proinde nequeat id, quod denuo superuenit, discerni ab eo . quod prius erat alioqui illud , quod

disterneretur ut antea praeexistens,non esset ausium. quippe manetet sicut antea , ut modo dicebamus ata nune modum augmentationis requiritu virtus activa interna,quae immediate deserat partes alimenti, ut eis ira subtilitet subintrantibus partes rei, quae au gentur, in maiorem quantitatem crescant, ac proinde etiam requiti tu . quod easdem in substandiam aliti conuertat , augmentum uue illud causet: non enim

apparet aliud agens maletiale , de corporeum, quod habet vim ad ita subtilitet patres alimenti distribuendas Ac applicandas 'ciet consequens multo minus est eas modo praedicto in lubstantiam aliti causandum, ut ex se constare videtur ergo dcc. s. Minoi veris potest tum a posteriori .sgno, tum etiam a priori explicati de probaticio posterioriquHem, quia ob id non viventia possunt per quamlibet partem augeri , ut experientia testatur quoniam cum per iuxta positionem sint auge'da, dc per quamlibet partem possit illis iuxta poni, quo augeanturi ideo per quamlibet possunt augeri et e contra vero viventia , quia per totus sumptionem sunt augendaci propterea habent aliquam partem peculiarem,pς quam alimentum sumani, qualis est os in antis

quantitate generentur , nequeunt te ad aduenatiis tueri , sed facile ab illis destruunturci ergo ut naturaeotum indigentiae subueniae , debuit in eis natiuis virtutes relinquere , per quas nutiit , c augeti possint.

Non itaque hoc obstat , quia per accidens est ad senerationem non viventium , quod sub modica, vesmagna quantitate generentur , o ita ignis vel aetmodo sub minoti . modo sub maiori quantitate grugnuntur e fccos velo viventia , quae ob rationem modo dictam , debet sub modica quantitate produci. unde his, non vero illis debuerunt praedictae viri

te intrenae a natura communicari iam istae non communicantur, nisi propter nutrimentum 6 aus

melarum , quod, per se loquendo , deest rei genitae. Adde per accidens esse ad conseruationem rei inanimatae . sub magna ede quantitate sibi intrinseca vei sub modica . unde prunae ignissimul coniunctae di tius conseruantur, quamuis quaelibet illarum sub exigua quantitatest. 18. Secundo principaliter probatur asTertio rati

ne,quam Arist AED.Th. innuuntrinam licet natum p tuerit communicare igni, V.s propriam pec em,pro priumque natiuum calorem, ut sic ab aduersariis quam tum natui corruptibici satis est se,ueatur,non tamen

potuit ei tribuere virtutem per se augmentativam sui ipsius, quia res in animata incapax eli talis potentiae, quippe cum moueri a te rac coniequenter ei pium per i loquendo augere sit proprium omium vitae, ut docet Arist. 8. Phyl. 5 D.Thom.ibidem. Nee obstat, si dicas , non esse contra rationem relinanimatae , qudda se moueatui per modum instra. mentiri ergo potuit a natura indiciebos non viventibus virius augmentativa, per quam instiumentaliter

augerentur.

Non igitur hoc obstat, quia cum augmentum pocste acquirendum, non si debitum in instanti genet tionis rei quae augetur,alioquinatura muneri luo non satia secisset, si illud tunc non tribueIct, Oportet, ut non possit tribui generanti, iuxta ea,quae Phr disp. as num a vi iri uitius d imus, atque adeo di bes.

125쪽

Disput VI de Augmentatione, sus III. 27

moriri non vinenti, quod postea auger- tan quando ita ei applieari combullibile, ut ignis seeun- quam a causa principali, quia non est aliud agens, dum omnes lui partes ageret in idud, ineasque ipsum

cuiatibuendum sit conuerteret nihilominus hoc ellat per accidensis tione piae dictae applicaraonis accidentalite conti f. ari. gentis vela aut dirigoios alisme , tot ei se petit ptaedicta applicatione&augmentu secundum omnes. Sotainrure arguimenta in priscipio aliata sui partes. Caeteium cum hoc stat, ut hoc augmentum beat, ut supra ex D Th. dicebamus niaximaui simii 3 primum respondetur , S. Dcctorem is litudinem eum proprio augmento viventium. xl, velle ignem p pter maiorem similitu as. Ex quo ad primam confirmationem negandum diem qu habet in modo augmenti cum nutritione, est anteeedens N ad probationem dicenduin , non de augme atione viventium deb extetius videri seip ideo vinum illud debilitari secundum Oinnes partes, iam proprie nutrire,& augereri cum tamen non lic se quia secundum illas auctum fuerit, alioqui fieret perinnuuia de augeat: N idebo Th. loco citato non dixit secta mixtio inter aquam vinum , ac, Mineu absolvi ignem nutriri,sed quod videtur nutriti. unde trum ex illis augeretur sed utrumque desineret esse. in eadem iec . prope medium illim, postquam negauit de aliud compositum resultaret, ut constab: ex his,

ignei proprie nutririe augeri,subdidit, Ili aute/33.tι quae disip. 6.n. 34 dicemus: quare ideo vinum it .ud ap- militudo avm id mNrimenιι -'ue avara in et paret debilius fecundum omnes partes , quia parte ne qua a gura bet plu/ῶforma auiam alia ele/enta re a quibus aqua vetia est in vinum , debilitarunt alias με partes eiusdem vini, ex eo qubdiunt diuel simode dis. myestearia camertit inse , videtur nutriri re in geri positae, aut ius hae alias, d ita transacto aliquo te Ad secundum patet ex diotis, negandam in ma pore solet vinum illud seeunuum omnes palles appa iorem Lad probationem concesso antecedenti, intel rere minoris vigoris, ni agitque debilit Mum. lecto de motu lorali, de alterationis secundum ratio Aecedit vinum illud non augeri per virtutem in nem generale, eorum , neganda et conlequentia, trinsecam ad tale augmentum perie destinatum iam quia lieet motus secundum suam generalem rationem nutritio,in augmentatio petie ordιnantur ad conser- non'pecifieetura causa essiciente . sed a termino per uationem rei, quae nuuitur, Masget usu ela, ut simpli se inspecto battamen multoties aliquis peculiarismo cster loquendo mesi oti modo leta at cum illis, ac rus habet intriti ieee annexum quod procedat a cer sine illis unde quae sine augmentot conseruationet siqua causa efiicienti vel principio intrinseco ac alicuius in se ipsa,melius sinipliciter habent, non nu-

hie modus procedendi refunditur in ipsum terminum: Nuntur,nec augmento proprio, c goro P augen ur

vade cursus, qui est species motus localis . speciali ci per eonsequens non habent natiuam virtutem perter habet . quod ita currente , ac proinde principio se ad id destinatam.qvie non ad aliut finem , nil ad in inseco activo in a pedibus velociter motis hine contet uationem,siinplicite meliorem,potest or- ita si ab alio pedes v. g. Petri eodem ni odo mouerea dinati. Quare elim vinum illud peius se simplicitertur tunc Petrus proprie non cuIreret, quamuis habeat per admistionem aquae , α conuersionem in

motus ille esset similis cutis Petri ita ergo simili propriam substantiam , quam antea de melius lilia- ter augmentatio liceto maiori quantitate , ad quam plieitet conseruetiit sine illa, quam cum illa,ideo non petie tendit, pecificetur eonnotat quδd fiat a prin habet potentiam pet se destinatam ad tale incremen-eipi intrinseco. Tum qui , ut diximus, est actio tum , ne pet intus sumptionem augetur. vitalis stum etiam, quia petit, ut si limul eum nutri Arseeundam eonficinationem et pondetur negantione 4 ab eodem suppost proced3t; nutritio au do antecedens 5 ad probationem, ignem non ege rem est mutati quaedam ad conteruationem eiusdem re , et se loquendo, pabulo , sed per accidens , suppositi a quo procedat ordinata. ideo ignis elemetitatis italuo naturali loco existen ,eaxo. Ad tertium negandum est antecedens cla ad non indiget. obationem dicendum quod licet lapides illi ha

beant suos porcis, non tamense virtutem intrinse , -- . . .

eam. natiuam alimentum concoquunt, in sub Ov AESTIO IL

stantia pioptiam conuertunt propriumque augmentum causent, sed ab extrinseco agente, cilicet a coe .e no menrario in re vire vilia eominuo orer.sti influentia,&per luxta Positionem causatur. 1i Aa quattum dicendum est, ignem non augeri Ensus tituli non est , in augmentatio ita inpet virtute intrinsecam ait te augmentum per se di ocellanter toto tempore vitae dui et, ut Met ilinat .vceonstat ex his quae in ratione pro issertione phylta eloquendo, nunquam interiumpatur, sed eum ex Dah quat .vnica de Anima dicebamus:& italo omnimoda continuatione perseueret: nam certum est,

tentia illa conuersu lisni in substantiam ignis est ex dictis dii putatione piae i. edenti quaestione 4 aut fame potentia generatio inius. Vnde per illam mentationem non posse sic durate:uam cum nutritio combustionem per se tendit ad generandum sibi liquaudo intellicati possit, ut ibidem explicuimus, sinite secundum speciem , quia ain habet in se de fit inde, ut etiam augmentatio toties inte. lecari de bitam quantitatema per ac deus autem , nam comis beat, ne quantitas per illam producta detur sine labia bustibi: e est iudi stans ab ipso . ideo post conuerso stantia eam tecipientes unde solum est disticultas, annem, nil vel identificat illud sibi modo alibi dicto seu nutritio dicitui toto tempore vitae talare , ex eo ai Aecedit primo ignem, dum augetur non ubi tard per breuem motulam inteiseratur etelaete secundum omnes suas partes , cita deest . quia parum illud interruptionius pro nihl: reputatur, illi una ex conditionibus proprij cc rigorosi au ita in eodem sensu augmentatio, toto vitae tempore inenti Aeeedit seeundo . non esse ira certamis duret. . . .

indubitabile in vix D. Thom ignem manere eundem Et licet decisio huius quaeitionis experientia ipsa numero in eo euenturin ita defic talia conditio veri pateat, siquidem experimur viventia multo tempo- ptoprii augmenti; de quo videatur Bane ubi ex re esse sine motu augmentationisi, scilice postquamplieat quid in via D. Thomae sit quo alio certius ad debitam quantitatem peruenerunt; nihilominus ut

A cedit itatio quod licet admicinemus, posse ali aliqua argumenta oppositam suadentia soluant ,

126쪽

Diput VI de Augmentatione, suasi II L

tatio philosophica huius reddatur ac proinde iniuras. i. Rationes dubitod is x Artem astirmantem suadere videntur hae arist amenta Primum, nam videtur augmenta4tio, non requiritiir, quod per eam acquiratur maior quantuas ea quam irabuit aliquando lubiectum sed uitticit . ub acquiratur maior ea , quam hibebat in te imino a quo Dat toto fere tempore vitae hoc reperitur in viventibus:ergo, χαt Maior patet exem. Plo motus alterationis , per quam si magis peificiatur calor quam erat in termino a quo , dicitur intendi, Malteratio illa vocatur intensio, quamuis peream non producatur persectior calor eo, qui aliquando fuit in lubiecio Minor veris probatur: nam cum toto sere tempore vitae duret nutrit O , oportet , ut una eum ilia aequitatur etiam noua quantitas , ne subitantia partialis denuo produci detur sine noua Parte quam itatis: ergo etiam oportebit produei semel cum nutritione niaiorem quantitatem, quam sit illa, quae fuit intermino a quo alioqui nulla quantitas denuo ibidem produceretur. 26, Secundum quo calor naturalis magis eteiacit, eo melius poeteii augeri vivens iuditae dicius ca-ιc toto te vitae tempore cieicit per conuersionem alimenti in iubitantiam aliti ergo etiam poteritis tione tu usi et idem tempus vivens augeri Consequentia non indiget probatione: maior ver est satis perspicua cum augmentatio fiat medio calore naturali Minor etiam constat exemplo caloris residentis in igne qui eo magis cleicit, quo plura ligna in lubstantiam ignis conuertit, ex eo quod cum eisdem lignis conuersis aduenit igni nouus calor:quare cum ea-Κor viventi toto set e tempore vitae conuerrat alit nenista in lubitantiam aliti, pct idem tempus 3gis ac magis creicit.

Tettium est, facilius alimentum Deilius eon quitur, ac ii iubilaintiam sui conuellitur,at possibile eit, quod quis in vitii ae senili aetate facilius , de meliusa: seriemum lumat, quam in inuenili: ergo si in inueni, crescit . potetit in vitili ae senili etiam creicere. Maior cum minoti ex se constat consequentia vero probatur: nam ideo in aetate inuenili fit aceretio, lularaei ierit deemio ergo si h rc fit , si niliter Dei:eina: tis aetatibus iatione facili risin melioris ibi, Invenietur utiqi in eis etiam accretio , de conlevuci uertoc sei rempore Ilae durabit.

17. W lcen .:m tamen et , augmentationem non L .surare continuli tot tempore vitae ita Aristo: cles tib . de Anima text. 6. ubi loquens de vivente, Lilitis iii tres status, seu tria , sic dieamus tem cictilius dicens: esse es im Pod goneratur,

can la ictus Tlit mas, inquit Necesse est, quod omne υιρι ens , quo generatur. babea -gmentum, restarum,st det ementiam Med e neu Possunt accideresim alimonto, qvi tempore augment3,oportet, quodρluido adimento comneniatur , 71ι. --ssciat ad conseruationem praeaesentisma enitudinιι tempore autemsaturiata uiser, sed um Et in hoc libro text. i inquit idem Philosophan Quoeite quandiu saluum manet animal , etiam si decretionem subeat, alitur, sed non semper aecrescit.' ubi D. sie ait: infert PMddam corinariam ex quod est cilice , vis autqui nutritu Pandis com

seruatur in vita non antem semper anima ameturi sed quanam cibus comissus in armis aries extendi in maiorem quamlimem. Et hoc ipsum ἡocet idem S. Doctor 2 2. quaest. 147. m. 4. ad secundum, e in

a. distinct. O. quast 1. art. I. ad 3. e communiter

omnes Philolophi: unde tapetuacaneum esset singulos

ferre.

18. Asseitiolixe potest in primis probati ex di Lerimine , quod Aristot. G. Thom. loeo citato,inter nutritionem e augmentationem constituunt , in hune tamen modum perpenso iam nutritio per se ordinatur ad instaurandum , quantum fieri possit id quod per calorem naturalem continuo de proptia substantia deperditur: augmentatio velli ad tribuendam viventi debitam quantitatem in ordine ad recte exercendas suas operatione : ergo nutritio debet esse modo iam dicito eontinua, semper duraris , secusveid augmentatio. Antecedens ex se videtur constare, bc magis ex his, quae numer I 6.dicemus, patebit. Consequetuta vero quoad primam probatur: nam si-eut deperditio substantiae ei continua, semper m do dicto durans, ita etiam instauratio debuit eodem modo dulate. Quoad ieeundam vel diurem etiam liquet nam sicut augmentatio ordinatur ad debi istam quantitatem , qua operationes viventis recte exerceantur , aequirendam rata ea semel aequisita, alique fine cellante debet, ipsa

. III. lismontia illis fundamentim bigitur.

ay. Einde eadem assertio probatur secundo ta-I tione . quam innuunt Arist. loco citato in . Ploblematum problemate i .in D. Thom ubi supta, V quaest de An una, attic. s. ad I . quaep teii ad hane ima in reduci vita eos poris viventis &conlequenter virtus eius , dicitur in calido minumido ad debitam mediiseritatem redactis corasistere, ex eo quδd temperamentum hoe valde est necessarium a vitam .hus , e consequenter ad virtutem eius operitiuama sed praedictum temperamentum Paulatim descit ergo etiam vita, de virtus eius ope Latiua , de eonuei sua alimenti in substantiam aliti, paulatim deficiet, ita ted perueniat, ut non possit

plus alimenti conuellere , quam sit illud , quod de propria obstantia deperditum est ergo etiam sie a latim deficiet , ut nequeat vivens auget Hae vltima conlequentia ex priori constat , quia vivens avgetur exi eo quod plus quantitatis , ac proinde plus subitantia virtute caloris naturalis acquirat, quam sit illud , quod deperditum est. Prima autem consequentia ex utraque praemissa constat : nam ut possit plus alimenti conuertere oportet, ut magna habeat vigoros .atem se ita si paulatim deficit, eo debilitatis deveniet , ut minus hoc nequea prae

stare.

3o Minor autem etiam liquetri tum, quia vIuens diget alimenio as hoe , ut alatur: alimentum veth, ut docet idem Aristor, in hoc lib. cap. s. rext. 36. de D. Thom ibidem ieet i 6. o. de Anima cap. q. text. s. ubi etiam S. Docior leta. 9. debet saltim in principio , id est , antequam conuere tu , esse dissimile , 5 eontrarium viventi, disper conticium IcaMioum eliis in cadidum, de humi-

127쪽

Disput. V I de Augmentatiotis, cuast. III

dum , naturale temperamentum hoc paulatim desiis

ciet.

Tum e iam , quia calor naturalis proprium humidum depase ira m denique , quia vivens constat diuelsis partibus heterogem is diuersas perentibus dispoli: iones 4 ita una in alteram fere semPcragente , fere etiam semper inter alia calidum di humidum naturale paulatim dei it Maior communiret recipitu a 'hiloiophis, cita videmus, quod in senectute, ubi minus est humidi, calidi iam dicti , ex eo quod in ea est plus de stigiditate,& siccitate,tunc

est vivens mort ita quum. Tandem probatur asseisio praecedens ratio ex Arist. li de lenec .in iuueti tute.&m. Th. ibidem lect in hoc lib. ea. II. in a sentent.vbi supia explicatur illud , quod per nutritionem acquiritur, non ita persecte consequitur naturam spe .ciei,ac proinde est aliquo modo extraneum viventi: ergo permixtum leu quasi permixtum cum eo , quod prius elat, est caula dedi litatis virtutis viventis &iet conlequens decu uente tempore erit vivens ita debilitatum, ut non poscit se ipsum augete, sed vel minus , vel ad luminum non magis acquirat quam deperdit Haec ultima consequentia patet ex dictis: prima vel probatur , nam quod est aliquo modo extraneum, si permisceatur . aut quasi permisceatur cum alio seu tandem identi Metui cum illo modo supta dicto Iest causa debilitatis virtutis , ut docet Atiae i. de Generat cap. s. explicat exemplo aquae, quae permixta vino reddit viitutem eius debiliorem, etiam si conuertatur in vinum. 3 Antecedens, quoad ecundam partem constat ex priori, quoniam vivens initima productione persectius conlequitur naturam speciei ut statim dicemus hid autem, quod perfecte non consequitur naturam speciei est aliquo modo extraneum respectu eius, quod illam se consequitur , sicut etiam est aliquo modo dissilvule eisii dii imam vero partemptobatur tum quia quanto anima magis diffunditur.

& explicatur in tormando maiorem materiam , ita ill

vilius eius corpore debilior redditur,ut patet in tau de quod qualito maius est, tanto minus calidum est: desideo animalia habentia magnum cor sunt naiat ut alite timida, ut docet Aristoteles libro I. 3. de partibus animalium, ac proindetid, quod per talem diffusonem denuo a vivente acquisitum d in pio ptiamsubstantiam conuersum eli,non ita persccte naturam speciei consequitur. a1 Tum etiain quia substantia, quae primo et generationem a quisitur, est basis, fundamentum, de quasi clauis totius vatae aliarum partium , ita est meliu disposita per calidum , humidum, ratione imus dieitur melius naturam specie conlequi. Tum denique , quia prirria generatio est caruis ut loquitur D. h. iecundum so secunda autem est 'calais in alio , quali per commixtionem, id est prima generatio terininatur ad viuens absolute, istestens per se, secunda vero ad viuens , ratione alicuius partis unitae, vel identi ilaatae cum praeexistenti, set eandem in obstantiam aliti conuellae atque adeo vivens debet istin ratione tace. denti dicebamus pati in tali conuersione ab alimento , claratione

istius Dissionis producere

3 3 QEd obiicies tin id nam saepe vivens generans iopatuum. debile solet generate ex concursu.& concomitantia benignioris cce estium colorum influentiae , aliud vivens fortius persectius ut experientia constat: ergo etiam ratione eiusdem concomitantiae poterit in se acquirere aliquando per nutritionem lubstantiam partialem ita bene ait poli. tam in naturam specie consequentem ac prior illa quae prim Pea generationem communicἀta est ac proinde licet in se sit debile, poterit etiam transaan tempore augmenti conuestere in se pios alimenti.

quam sit illud quod de propria substantia amissum

est.

34. Secuno obiicies , animam satis diffundi pet Orpus, antequam perueniat ad illud tempus, in quo vivens , v. G. homo desinit augeri , nihilominus non ideo virtus eius scilicet calor naturalis , debilistatur,cum potius videamus iuuenem paulo ante te pus tale melius decoquere cibos ergo ex eo quod antima magis diffundatur per maiorem materiam , male colligit D.Tho virtutem cius magis debilitati. Confirmator: quia alioqui puer, cum primo nasciis tur, haberet vigorosiorem calorem naturalem . ipsemet dum adolete ens aut iuuenis est . cum habeaut tunc materiam persectius adipiscentem naturam speciei, nec permixtam cum exuanea materia; hoc auistem est apti te falsum,quandoquidem ex eo qubdiu bet exiguum calorem, non potest tunc ariolido ei borasci, sed soldm lacte. 3 Ad primam ex iis obiectionibus respondetur falsum esse, qudd vivens posti ex benigniori influentia astrorum acquirete substantiam persectiorem, aut ita perfectam ac illam quam in prima generatione accepit: iti dii palitatis inter primam gener tionem in nutritionem est , quddi prima genera tione producitur noua sorma non ver extenditur Praeexillans ad nouam materiam , dc ira in eaptimo explicat forma suam virtutem in Mimatiuam , perfectius in sotinat, habetque esse radicem meliorum dis-Iositionum par veid in nutritione serina praeexistens. 6 quae iam explicuit virtutem suam in priori male ric extenditu ad materiam maiorem occide,quo magis extenditur, eo miniis persecae Insoimat, ei alia que virtus debilitatur ut in secunda ratione ex D. Th. dicebamus & consequenter manet tialtim natu. taliter loquenoo incapax ad hoc ut quamuis accedaebenignior influentia, tu formet melius, litque radix meliorum dispositionum: nam effectua malis etiam secundatius formae , quales sunt dii postiones con- comitantes sormam, de ab eadem dimanantes, nequit naturaliter suppleri ex aliquo capite, nisi forma ex vilua habeat vim ad illum praestandum. 3 6, Ad secundum respondetur, ociorem naturalem re vera paulatim minui, eo esse minoris virtutis, quis anima magis diffunditur per materram , ut exaplicatum est. Nec obest 'ubi iuuenis mei: iis coquat cibum, quam dum erat puer, quia licet illa melior decoctio nunquam excedat virtutem caloris naturalis qui tune est , nihilominus idemmet calor ob multitudinem materiae in tanta vestanta quantitate,& ob maiorem consolidationem organi, in quo Ieinsdet,potest in actionem persectiorem intra latitudiis nem propria virtutis prorumper quam antea, dum habebat calorem cum maiori essicacitate , qua tum est de se, in minori tamen materia.& non ita scivilida, licet ut verbis D. Tho viam hinor haec

128쪽

Disput V de Augmentatione, suis. III.

materia melius consequatur naturam speciei ratione melioris dii politionis iam dictae Potestque hoc explicati exeinplo aesis medit, inter solem, parietem, qui heet sit calidior, quam paries, nihilominus maior calor ientitur, polita manu iuxta parietem, quim iuxta

solum aciem ab illo distantem , quia ad hoc densitas,& multitudo materiae ei uidem parietis modo dicto

iuuar.

Neque hine fit, quod postquam homo petuenit ad

vigesimum primum , vel vigesimi quintum annum suae aetatis , ex quo tempore cessat in eo motus augmenti, de quo loquimur, possit ratione caloris , multitudini sinateriae amplius augeri. 3 7. Nain licet multitii do materiae inuet ad hoc, ut virius operativa sertius agat In propriam substantiam , quamdiu in eo remanet lassiciens efficacitas ad aliquem exsolum , quia multitudo materiae solum c dueit ad agendum intra latitudinem virtutis seu qualitatis ope latiuae . attamen si per additionem ma- retiae redditur paulatim debilior, tunc poterit adueniri ad tantam additionem , ut virtus operativa ita

debilitetur, ut ipsa , quantum est de se , non possit

di praedictum enectum, atque adeo ratione additionis materiae nequibat tunc iuuari ad illum attingen-diim , e potius reddetur ad id inepta, quia cum petre ictionem alimenti is additionem substantiae aliquo modo extraneae paulatim debilitetur modo tamen iam refinuato calor naturalis L fit inde ut possiee eueniti ad tantim additionem is quasi permixtio. nem extraneae materiae , ut tunc calo naturalis ibidem existens maneae ira debilis , ut quantum est deis noni 2 beat sufficientem emcacitatem ad conueris tendum plus ahimenti in lubstantiam alit , quam sit illud , quod de propria lubstantia deperditum est, atque ad eb tunc non loturu non duabitur, sed redde tuti neptus ad talem esse min. 38. Quapropter in homines, verbi gratia, praedictus calor in ea proportione , Defficacitate a natura duus est , ut lacetola rationes dicta paulatim deficiat, nihilominus semper, per se loquendo, supersit illi tanta vigorositas, quanta inspectis omni biri necessatiast ad hoe, ut per totum illud tempus, in quo non pervenitur ad tantam additionem materiae extraneae, scilicet usque ad vigesimum primum vel vigesimum qi intum annum non amplius, possit conuertere plus alimenti in substantiam aliti, qui sit illud, quod de eadem substantia deperditum est, sicut etiam idem calor in tali proportione concessus est a natura, taliterisque caetera omnia, quae ad hoc requiruntur, sunt dis. posta. attemperata, ut In toto tempore status haheat talem vim , ut tantum alimenti conueriat, quan tum de propria substantia amissum est. Quod quidem non aminde, nis ex propria natura caloris vivifici,leus obordinati viuem praediciam diuersitatem petenti

ortum ducit.

3'. Ex quo ad confirmationem concedenda est sequela de neganda minor, ad probationem dicendum est id non prouenire ex defeci caloris naturalis, e ui in rositatis eius , sed ex aliis capitibus maxime vero , quia calor naturalis ex desectu consolidariotui, membrotii , organi peculiariter designati adde-eoctionem . necnon ex desectu multitudinis materiae

nequit pei feci se in sua operatione explicare in ita, si solidus cibos ei aliqua alte applicaretur, obtunderetur vel obrueretur ab illo sicut ignis valde exiguiu ab agente eontiatio,in habente magnam multitudinem materiae obrueretur licet tale agens non haberet proprias virtutes operativas ira intensas 1 igni 1. f. V. Occurritin cuidam lauere aria, incidini LAO QEd inquires, quantum temporis sit assignan. Odum viventu pro augmento, quantum ver,prostatu . vel decremento Respondetur , quoad hoc non posse certum tegulam assignari , quia ex pec

tiatibus conditionibus cuiustibet uiuentis in ex maiori, vel tinnori vitae periodo, quam ex natura suae poscunt, dependet: nam quae diuturniori tempore vixerint, diuturnius mouentur motu augmentationis status , ' diminutionc e contra vero, quae minus

vinunt quare solum in particulari haec assignabimus

in homine primatum inter ormia vinentia tenente: in eo igitur testem. Thom .loco citato ex 2.2.qu. IAT. tr. . ad . tempus augmenti, resulariter loquendo,

est usque ad finem tertii septennij, seu usque ad vigesimum primum annum completum : nam per totam istam aetatem eatot naturalis validus est, iobustus, ideo, per se loquendo semper plus alimenti insu stantiam aliti conueret , in omnem partem in fumdit, quam ex corporis substantia , quae semper fluiti decedatri quamuis alis hoc usque ad s. annum e

eendae.

Cognoscetur autem,ut id obitet dicamus;in quantam quantitatem porrigendus sit homo, si attendat ut ad eam, quae in primo quinquennio hebuit : nam ut docet Aristor. I. de Genetatione animalium cap. 3. homo in anno quinto suae aetatis solet obtinere dimidium staturae,is magnitudinis, quam toto vitae suae decursu comparaturus est tempus vero status , seu

conseruationas est a vigesimo primo , usque ad qua dragesimum secundum , vel iecundum alios , squae ad quinquagesimum tempus ver,decretionis est ab noctempore iam assignato usque ad finem vitae: nam toto hoc tempore ita calor tepescit in nutritiua tabescit, ut plus uiueras perdat, quam acquirat, v undum ad mortem accedat. I. Nec refere seontra hoc obiicas , plures esse homines, qui post quadi agesimum secundum annum

tuae aetatis pinguiores fiunt,ac proinde maiorem qua ritatem acquirunt, Per quam augeantur. Non itaque hoc re seri, nam corpus non augetur

simpliciter , nisi seeundum longitudinem fiat natus, licet iecundum alias dimensiones crescat, quia hoc tantum est crescete secundum quid non verbsimplici 'tu unde licet aliquando orpora ultra tempus augmenti pinguescant, nunquam tamen in alium portia duntur sed de his iterum in lib.de Anima sermo sot- te redibit. f. VI.

1. primam transeat maior , sed neganda est κ . minor adprobationem concesso antecedenti neganda est consequentia, si de quantitate a solute4 simplicitet maiori intelligatur : nam licet, acquisita noua parte substantiae, quantitatis , de beat substantia in quantitas illa esse absoluta& simpliciter maloi, quam fuit in termino Lanis,si simul non deperdantur tot vel plores partes quantitatis monta meta si hae simul deperditae fuerint , vi ex se constat: quare cura transacto tempore augmentici vel plures per alium motum , vel murationem, simul deperda tur partes quantitatis, ac proinde substantiae habentis partes ratione illius quo acquisitae sunt per motvel mutatione , de qua loquimur quia calor,

129쪽

wispui. V Liae Augmentatione sus. I R.

talis agitione simul tam iti alias paties eiusdem uia

mae eas dissipans, quam in alstantiae visae eas dissipans, quam in alimentum de ideo ei lioe, qud acquiratur eo tempore noua quantita , male insertar proauei absolute simpliciter, iorem quantitatem , quam sit ea quae in termino a quo ablo 'ute de simpliciter erat unde non sequi tutdui tune inotum augmentationis , de quo loquimur, qai per antonomasiam dicitat talis de saltim mate-Dalite distinguita a motu terminato ad maiorem quantitatem'ram sit illa , quae erat in termino a P . 3. Allecundam transeat maior , se neganda est minor de ad probationem transeat antecedens,&neg tu conlequentia. Et ratio est, nam calor ut octo hibet te at instar proprietatis modo tamen alibi diei, te spectu ignis: desita quoties denuo incipiti ii qua materis forma ignis, aut ad eam extenditur, tot es illam talis OL, rad instar naturalis proprietatis sub equuur quia per extensionem non tolluntur a .ir in ea , quae ad instar proprietatis se habent imo si emel deperdantur, tunc semotis impedimentis extrinsecis per naturalem seque .am diananant, ut inred fictio ite aquae ad pristinam trigiditatem pati ratione contingit, iuxta ea, quae a Phys disp. a. num.

Vnde non mirum 'ub per actionem illam aliquo molo augmentativa n ignis, & conuelsinam inpini t iam subitantiam , ealor ibi a crescat, fle perficiatur; seeus ver,cal, viventis , ut talis , quippe qui in ea intensio e quam in prima generatione ha-bale, non comparatur per modum proprietatis respectu viventis, eo etiam modo , quo eator respectu ignis Aesita si desilitetur, licet emoueantur omnia iis pedimenta extri uleca non ideo per naturalems quelam ad istinam perscctionem reducitur, vi ex. perientia pia testatur. H. hestertiam respondetui, facillus alimentum aliqua maiori facilitate ex hoc eapite proueniente eonvelli in substantiam aliti non tamen tanta , ut plut alimen i in subpantiam alit conuertat, quam sit

illud quod de prόpria substantia deperditui est, nisi in tempote augmenti esti ira ex hoc capite non potest

ultra illud vivens augeri, ut ex rationibus pro nostra sentemtra iactis constat: quod etiam explicari potest, ex eo quoi facultates augendi , e .conuerrendi plqs alimenti sicut caeterae aliae potentiae habent emtum tetminum instinsecum, rideo ad eum semel perue- merrtes, nequeunt vIet e tendi,qirantumuis alimen. tum Deile sit.

notis eius qued augetur, Militi par augeatur. 4s. Hostquam explieuimus augmentationem esse

l. notum a minori ad maiorem quaru Itatem per imitem intrinsecam viventis , retiat ut explicemus tres illas potissimas conditiones, quas Arist. c. s. hu-nis lib. ad augmentum desiderali doeetilquarum prima est,qubd augmentum fiat adueniente aliquo Seeunda, ut eius , quod augetur, quaelibet pars augeatur.Tertia vi res aucta eadem permaneat. Sed quia de ista pliciti nulla est disti euitas , secus vero de duabus posteriotibus;ideo illa vi certa prae- supposita , has in hac de in sequenti quaellione examinabimus. s. I. Par Netati sua: in. s. DAttem negantem suadere videntur haec argu-I menta. timum , nam ad hoc , ut vivens geatur lecundum omnes partes , oportet , tali mentum omnibu nis dubite applicetur sed hoc absque penetiatione naturaliter seii tepugnat Dea-

Maior est perspicua: nam eum vivens debeat auget ad aeniente aliquo extrinseco, id eli alimento,quod conuertatur in lubstantiam aliti oportet ut debite a plicetur cuiuis parti, ut quae is, asueniente illo augeatur Minor ver,probatur , nam cum intra mens nullum detur vacuum , neque adueniente Alimento fiat aliqua diuisio aut ruptio pallium visentis, alioquin lentii et ut aliquis dolor, nequiret haec applieatio

alimenti ad singulas partes viaentis fieri abique aliqua

penetratione.

Nee salis erit si dixeris , hanc applieationem fieri per potos intra vivens existentes qui sunt viae qua dam de meatus subtilissimi, per quos sanguis nutrimentalis ad quamlibet panem viventis defertur, quique lieri sint pleni illo coi pote , possunt ad hoc munus deseruit ex eo quod corpus illud est satis te nue, de lubtile, Wideo adueniente adin. ento facile cedit. 47. Nam contra hoe est, tum uda tist infra textu SO escar telaiat sententiam aliquorum Philosophorum admittentium poros ad hoe, ut mediis illis fiat actio, passio, bc augmentatio: ita ait, auctoIesistos destruere augmentationem ex eo, quod augmeR-tatio e sacta Ilet iuxtapolatio , non autem vera augmentatiori tum etiam , quia adhue his poris admissis, non potetit applieatio alimenti fieri mediis illis, absque penetratione: nam eum partieula alimen inti quae loco corpusculi antea replentis porum subintrat, debeat esse maior quam praesidium corpusci tum alioquin vivens media illa non posset augeri: Oportet, ut vel nequeaut intra porum claudi , vel

quM stibi aliqua penetratio, ut supra

bamur. . .

Confirmatur , tum , quia inter porum cmedia aliqua pals solida , alioqui totum vivens in poros resolueretur ergo licet daremus, quod absque peiκtratione possit medita Poris applicari. V approximati alimentum extremitatibus partium solida um, non tamen partibus centralibus eiusdem , cum tam Pori quam alimentum di beant ab illis distate , nisi detur penitiatio tum etiam , quia adhuc admillo non dati penetrationem in primo, ueritis augmento, non posset non haee admitti in aliis argumetitianam cum iam poli praesupportantia reiit et alimento a primu u augmentum desidcrato, ac proiit de sit iam alimentum illud onuersuria in iubstantiam viventu, quae ibidem manet, non manebit aditus , per quem possit deinde deserti in applicari nouum alimentum ad singulas partes viventis detiuo augendas imo nunquam manebit aditus ad hoc , Vt rc nuri Iores paretes viventis ex communi, ut sic dicamus, osse ina,vbi alimentum est repositum , augeamur, cum prius reis pleri debeant pori partium t et ximarum quam remo

timum,4 illis repletis praecludatur via ad poros in patribus remotioribus exxstentes. S. Secundδ principallier: nam videmus,Mgues, de eapillos augeri, non auctis aliis partibus e c. ntra veto palpebras parum, aut nihil ereicere et a tan dem spadones amplius secundu in brachia, e crura

cla alias palles pectendi quam secundum caput e M

130쪽

Disput. V I de Augmentatione , suasi. IV.

haee late non possent, si eius, quod augeri r , quae

libet pars augetetur, ut eo se videtur conliares: ergo,

de caetera.

Confimaturri quia alias vivens versus omnes di mensiones porrige elutri hoc autem est euidenter talissum , ut in homine, v. g. constat Idec ualet sequela, nam cum versus omnes dimensiones habeat paries, non polsent non versus omnes aeque augeri , qualibet aucta deberent caeterae aliae augeri. g. II.

Pari Urmati ex mente Aristat si nom. preferturistere in calido, c& humido , wealot viventis estit prium in maenium nutritiuae rac ideo sicut quaeris pars vivir, labet suum calorem naturalem , linquae-uis nutritur , alioqui pet talem calorem depasceret humidum , seque ipsam destrueret , de non habetet unde id, quod depet dii, restauraret. Consequentia ver probatur nam augmentum sequitur ad nutritionem , eam nimirum, per quam plus alimenti conuellitur, quam sit illud, quod de propria substantia et calorem naturalem deperditum est:ergo si quaevis pars nutrito vivente nutritur , ac proinda dum habet vigorosiotem calorem , plus conuertit, quam deperdit, fiet inde , ut quaevis pars eo;

etiam augeatur.

49. Dicendum tamen est augmentationem fieri seia

cun sum omnes paIles re I, quae augetur, ac

proinde , ea acta, quamblibet eius partem augeri. Ita Acis . in hoc lib. t . s. ubi sic ait: Namsernare ορ-- ter qua ei quod a resis d/s rescis e rati re cometum: hac aktem tria sunt, quorum ρrimum est mi gnitu iis,qua accrescit, artem quamlibet maiorem usita, . si ear casenii, e. vlii Thom lectria inquit: Oportet enim ad hoc quod aliquid dicatur aeteri, quod fatuentκ ea,qua sunt is ratione eiur, a d aetetuν ta Zmisuitur et qua

quidem hum tria quorum primum est , .ed quaaber par/

Pod quailibet par carnissit matre. Et in primo distincL I: qu. . art. r. sic ait: suo do per se quamitatis es term vi motus, opoWret, quod sit ibi additio .ia totam , ct quod acqψε-tibrimaram, tuo. - augea1 r,squcribe para eius,scut est in animali,st inpianta, ct tunc roprie est motu aumenti unde hane sententiam tuentur Toletus , Conimbricens. Bamae, Rubio, Zanaidus in praesenti. Tete omnes Philol phi, tam antiqui quam iuniores.so. .itio fundamentalis desumitur ex D. Thoma

in hoc lib. lecta. 14. quam ipse raretur accepisse ex Arist. s. Phylic nam ad hoc , ut aliquid per te rac ratione sui , non et praecise ratione partium simpliciter

moueatu , poller, quamlibet partem eius moueti ted vivens per se ratione sui, & simpliciter, non vel dita cis ratione suarum pallium mouetur motu augmentationis : ergo quaelibet pars eius praedicto motu movebitur atque adeo eo aucto , quaelibet eius pars augebitur Maior constat ex his , quae s. phylic text. i. docuit Aristot scilieet illud, cuius aliqua pars mouetur, dicitur moueri secunduum partem . ita ut non per se, dc simpliciter ratione sui, heuthom dicitur,vinctari ratione manus, quia eius m

nus vulnerata est.

Minor autem vi tur cella, tum, quia scut vivens per se m ratione sui . nim solum ratione partium seni liciter diminuitur. fit minus sita per se, de simplicitet augebitur . v fiet maiusci tum etiam, quia vivens per te is ratione sui non olum ratione

partium simpliciter prorumpit in operationes debitas suae natui aeri ergo eodem modo per se, simplicitet

mouebitur ad quantitatem debitam pio talibus oper tionibus, atque adeo motu augmentationis ad aliam per se terminatos . Confirmatiit ratione qua utitur idem sanctos Doctor in hoc libro cap s. quaest de Anima art. 8. ii nam qMaeli ci pars viventis nutritur , dum vivens habet nutriti ergo qualibet augebitur , dum

ipsum augetur. Antecedens patet, tum quia quaevis pars uiuentis eo vivente vivit , atque adebeo nutrito habet' priam operationem animae vegetatiuae, scilicet nutrititionem: tum etiam quia vita lecialiter dicitur consus. III. Obi ctio notanda, siario illians 1. Ed obiteles inuba si haee ratio una cum sua

De 9nfirmationem aliquid iobaret, conuinceret utique vivens augeri non olum secundum partes se sibiles , sed etiam secundum omnes proportior tesminores, o minores, imberiam praecipue secundum

istas, quam secundum illas; led hoc est falliunt ergo,

Maior quoad primam partem patet , quandoquidem partesit oportionales sunt verae partes viventis, de in se uiuae , atque adeo ex quo capite sunt partes illius, non poterit totum moueti per te, Impuciter motu augmentationis quin etiam secundum praedictas palles etiam moueatur,ac ex quo capite uiuune, non poterunt non nutriri,in augeri.

Quoad ecundam velo partem probatur, quia scutaugmentatio fit per partes minores. minores , ut in aliis moribus contingit rata eriam id , quod per pii, augetur, erit totum secundum partes minoress

Minor velis probatur, nam quemadmodum, quaeinuis pars proportionalis nequit liabere suum potum, intra quem recipia per intus iumptionem alimentum, ut in fia dicamus, ita nee potein lecundum se, &4 tionequi proprie nutriti,4 augeri.

I. Respondet Rubi , quini lieet quaevis pars

pIOporitonalis non habeat suum potum, nihilominusquiale se iplam est immediate lecundum suam extremitatem indeterminatam immediata poto , potest immediate , dc per se nutriri, o augeri ,δε hoc pro bat, tum ex eo quδd Arist, in hoc lib. text. s. ab lute 4 absque ulla limitatione 6c discrimine docuit, eius, quod augetur, quamlibet partem auget i rumetiam , quia nec partes sensibiles, imbnec totum via uens habent alia entitatem , secundum quam augeantur nisi illammet entitatem partium proportio natium , ex quibus coalescunt ergo non poterunt se cundum se augeri, quin initim eodem modo augeam tui secundiim partes proportionales et tum demque,

quia id ed pars ensibilis potest per poros augeri, quia

per illas immediate applicatur ei alimentum,non qu dem ecundum se totam.alioquin daretur penetratio; sed secundum extremitates at partibus proportionalibus etiam applicatur immediate alimentum pergo etiam immediate augebuntur: imo immediatius , deperitiua , nam sicut partes sensibiles ratione partium proportionalium sunt immediata pςcis , ita ratione illatum ausebuntur.

Sed continis nam initimis haec solutio est eontra Attitotelem in D. Thom ut bene notauit Baueata

hoc cap. qu. 7. quoniam postquam Philosophus text.

SEARCH

MENU NAVIGATION