장음표시 사용
211쪽
I u III. ET HICORUM. 793 Illius Lacedaemoniis , qui Leonida duce, cum sese in Thermopylatum angustiis illi exsiccatori fluminum,
complanatori montium exercitui Xerxis se opponere ausi essent, occubuerunt pro patria, primique Xerxem, non multitudinem , sed virtutem in militibus spectari debere docuerunt, quorum Imperator quanto opere mortem ipse pro patria appetendam potius , quam re fugiendam duceret, vel haec ipsius vox declarat. Pergite animo Ireti Lacedaemonii , hodie apud inferos fortasse coenabimus . Neque unquam reticebitur Epaminondas,
qui cum ad Mantineam fortissime pugnans, lethale vulnus accepisset, ubi victoriam suorum esse accepit, tum denique iussit educi sibi telum de corpore, aequi sesimo se animo mori dicens, quod patriam imperantem Lacedaemoniis reliquisset, quam acpeperat servientem . Ne Codrus quidem Atheniensium Rex prael
reundus est, qui, cum ex oraculo responsum esset, pugnantibus inter se Atheniensibus & Peloponensibus , utrorum rex cecidimet, eos victores fore , gregarii se
militis famulari veste Cicero in ornatu in hostes , ne
agnosceretur , intulit, Voluntariaque morte victoriam suis comparavit. Μultitudo ipsa me terret animo, a Ccogitatione intuentem in fortissimos viros , pro patria mortuos, quos olim haec Urbs innumerabiles protulit, deque illis aliquid verborum facere meditantem. Omnes enim omnium aliarum gentium sortes viri, qui omnibus saeculis floruerunt, si unum in locuta confe-xantur , paucissimi prae infinita Romanorum multitudine videbuntur . Itaque quod interdum diserti homines augendi, atque amplificandi caussa dicunt, id ego possum hoc loco sine mendacio dicere , & dies me, ocvox, dc latera deficient, si eos, qui in hac urbe nati, fortitudine excelluerunt, enumerare, ac de singulorum virtutibus aliquid dicere voluero . Et sane, quid
attinet recensere vobis, aut tres illos Decios, aut duoso Sci-
212쪽
Scipiones , aut L. Rem ylium Paulum , aut M. Claudium Marcellum , aut innumerabiles alios , quorum gloria iisdem, quibus solis cursus, regionibus continetur, cum legiones integras M. Cato scribat saepe in eum locum prosectas , unde certo scirent se nunquam redituras λ Adeo ut aliae laudes aliarum gentium, ita Romani generis , ac nominis propria fuit fortitudo ;sed his , quae satis per se illustria sunt , omissis, ea, quae ab Aristotele dicuntur, persequami r . 'Οιχόλογοιο πυπις MMὶ Huc referri potest consuetudo Atheniensium e secundo Thucydidis , e Menexeno Platonis , epitaphio Lysiae, & similibus. Fortes habendi sunt etiam qui extra bellum offerunt se ad mortem pro patria, ut Μenoeceus apud Euripidem in
Phoenissis. Et apud eumdem l phigenia. Et qui potius , quam turpitudinem aliquam suscipiant, mori malunt, ut aetate nostra Thomas Morus, & qui mortem, cum iniuste damnati sint, magno animo ferunt, ut Socrates. Et qui adeunt periculum mortis, etiamsi non moriantur , ut Harmodius, & Aristogiton , ut Horatius Cocles , ut Scaevola praeclare quidem sapiens : Μortem pro patria vir fortis fugere nunquam potest, effugere interdum potest.
Τὸ φος ρου οὐ aliud enim puero, aliud viro ,
aliud avaro , aliud intemperanti, aliud viro bono: Qui peius letho, ut Horatius ait, flagitium timet. Quam sit terribile avaro, η- -cολῆ cognosci potest , hoc exemplo Horatiano ex Satyra 3. lib. a. Pauper Opimius argenti positi intus, et aurI, Veientaxum festis potare diebus. Campana solitus trulla , vappamque profestis ,
Iuondam lethargo grandi es oppressus s ut heres .
213쪽
tim circum loculos Θ, claveis laetus , ovansque Curreret. Hunc medicus, multum celer atque fidelis, Excitat hoc pacto, mensam poni iubete atque undi saccos nummorum, accedere plures Ad numerandum, hominem sic restit . Addit Θ illud , Ni tua custodis , avidus iam hoe auferet heres inny vido λ Ut Sivas stitur vigila, hoc age. Guid visqDefieient inopem venae te, nicibus, atque lagens accedat stomacho fultura ruenti , oee.
Λἰγοβν AG Itaque id quod poetae dicunt ι
, Si fractus illabatur orbis pavidum ferient ruinae . , Καθ' dicitur, Θ meum illud. Perge, tona, rue, verte ipsum a radicibus orbem, pavidus , qui te contueatur , habes. Aθρωπον in Alia magis, alia minus terribilia sunt, aut θαρραλ . o' δε Non exuit hominem , neque omnino metu caret . Itaque' nugantur Stoici, qui sapientemtatim faciunt quendam Caenea . Vide Plutarchi τ οτι παραδεξω ρα Οι ι ι εστ ποιητων λέγουαν. Καὶ eri τώ μῆ φοορα in ut eum quis Ieporis occursum a aut soricis occentum metuit. Lucretius: Nam velati puerI trepidant , atque omnia coecisis tenebris metuunt, fio nos in luce timemus Interdum , nihilo quae sunt metuenda magis quam re pueri tu tenebris pavitant, finguntque futura . TIνεται-ὶ Docet quomodo in his rebus peccetur . Oμοντνὶ Definit virum sortem copiosius, & apertius, quam supra .
Τμωὶ Qualis quisque habitus est , tales sunt, qua o
ab eo manant actiones . Tων δ -χαοντων I x42έλλοντας vocat omnes , qui
214쪽
Tri κελτνσὶ Horatius, Te , 'paventis funera Galliae , Duraeque tellus audit Iberiae. Strabo:
ῶ ἐν γαλαταις, ουδε' κεραυνὸν ἱ ἐν αιθίο υν. Ac fieri potest , u tnomine Galatarum Gallos intellexerit , ut videre est in iis, quae retulimus ex Strabone . Galatae tamen sunt in Ponto , sed oriundi a Gallis ingenio , ut ait Hieronymus, reserenteS originem . Unde eos D. Pau- Ius vocat ἀνοήτους. Sed tamen si animadvertas, ad aliam caussam hoc refert Aristoteles , ad aliam Plutarchus . O'3 Φῆθή εῖν) Exponit naturam audacis . G δε τυφ. ineu) Exponit naturam meticulosi . Περὶ
215쪽
i u II1. E T A I C O R U Μ . I97 Περὶ τἀταὶ τι, τὰ lege , ut Arret. at alii, circa haec. male , ut puto οΚαὶ οἱ μυθαρσεις Pulchre utrumque exprimit Homerus in Troianis & Graecis. πενίαν in ut fecit Apicius , de quo Seneca . Apicius nostra memoria vixit , qui in ea urbe , ex qua HI- quando Philofipbi , velut corruptores iuventutis abire iussi sunt , scientiam popinae professus disciplina sua saeculum infecit, cuius exitum nosse operae pretium est, cum m. mmnes in culinam congequet, cum rot congiaria principum, Θ ingens Capitolii vectigal sngulis commessationibus hausisset, aere alieno oppressus , rationes suas tune prImum coactae inspexit , superfuturum I bl m. centies computavit, Θ -- Iut in ultima fame victurus , fi m. centies vixilset, veneno vitam finivit. Zἰρῶτα) ut Evadne , ut Laodamia.. Ητιλυ ρονὶ ut pomponius Λtticus. EuripideS.
, Martialis , Rebus in adversis &c. Vide quae dixi in capite 7. libri quarti Uariarum
Gemmas fictilias, & falsa megicamenta,& omnia denique , quae falsa cum sint, Verum imitantur, nosse prodest. Η πολι η) Hanc videtur Plato in Lachete pro vera tortitudεne describere , legendus est Plutarchus in
216쪽
M. ANTONII MUR ET Isi φίλοι ανέρες ε ι-αια θὲθ' ἰνι θυμα
Agamemnon Iliad. s. ον δέ κ' ,γὼν απαν Ἀθε ἐθελοντα νοήσω
Haec ipsa citat tertio politicorum sub persona quidem Agamemnonis, sed diminuta, & addit de suo
idicisse eonfidit. οἰστρατιῶται ἀνδέοι φαίνονται οἰδα Haiδέναι etae δεινα ς σωκραπης ελεγξυ, - ἀδὰ τὸ εἰλναι ται βοηθεiae δεινῶν. lib. T. α λεγάλων η μων. Tacitus de Caecina Iib. I. Gadrage fimum id sipendium Caecina parent, aut amperitandi habebat, secundarum antiquarumque rerum sciens , eoque interritus .
Πολλα rara in Thucyd, lib. 3. Polyb. apud Suidam cum Iuna defecisset, temporibus Persei Μacedonum Regis, vulgo rumor increbuit, regis interitum significari, eaque res pariter, & Romanis addidit animos , dc Μa
Curtius lib. 3. Fama bella flare , oe eum qui reo dat, fugere credi. Idem lib. s. Fama maximum in bello momen
217쪽
I N III. E T Η I C o R U MIs tum . lib. 7. Ea res , sicuti pleraque belli vana, Θ inanIa, barbarorum deditionem traxit . lib. 8. Fama bella eonflant , Θ saepe etiam, quod falso creditum es veri vicem
Horat. Spes iubet esse ratas . Idem . Spes donare novas Largus, Θα ματερ οἰ ἀργεIοι) Xenoph. s. ἐλλιμικων.
ME ' σταιτί in Explicata fortitudinis natura sequi
ait, ut de temperantia differatur, ut ea Virtute patefacta , quae praestat ne admotae dolorum faces, neu propositus mortis metus animum labefactare , aut concutere possit, quasique de gradu deiicere, evolvatur , dc excutiatur ea , cuius munus est emcere , ne blanda conciliatrix sui, eademque iacillima imitatrix boni voluptas hominem enervet, ac molliat, & a recto itinere abductum, ad nequitiam, & ad libidinem,& ad omne flagitium adducat. Magnum hoc quoque virtutis munus , & singulari quadam cum dissicultate coniunctum. Multos enim quos non debilitarat dolor, superavit voluptas; quique sine ullo metu pericula adierant, labores pertulerant, vulnera exceperant,mO tem ipsam , qua nihil terribilius est , pro nihilo putaverant , iidem appetiti voluptatis illecebris , non potuerunt eam rectis oculis eontueri. Ultro etiam induerunt sese in illius retia, seque mollissimis illius vinculis devinciendos , ac constringendos praebuerunt. Quem umquam , vel in fabulis fortiorem Hercule ac cepimus λ At ille Iovis ut poetae loquuntur, satu editus, ille monstrorum domitor , ille purgator orbis , in quem nihil umquam virium habuerat dolor, a volu- Ο Α Ptate
218쪽
aoo Μ. ANTONII ΜUR ET Iptate devictus est, ct in Omphales gremio cubans, iisdem illis manibus , quibus infans inusitatae magnitudinis angues extinxerat, quibus postea , delapso et una leoni fauces eliserat , crescentem damnis , & vires ex ipsa sua caede ducentem hydram consecerat , pervigilem draconem in aeternum soporem collocaverat , pro corona populea mitellam, aut calanticam capite gestans , pro leonis pelle , crocotam indutus , pro clava , & arcu colum, dc calathos tractans, non tan tum virtutis , verum etiam sexus sui oblitus , ad arbitrium dominae pensa carpebat. Nullum umquam haec Urbs hostem Hannibale infensiorem habuisse memoratur . At illum , quem non Pyrenaeorum montium asperitas, non Rhodani fluvii impetus, non obiectus a natura ad tutandam, ab incursibus exterarum gentium Italiam Alpium vallus retardaverat, cuius imbutum Uu ue a pueritia capitali Romani nominis odio, animum, non fames, non frigus , non ulla denique mali vis domare potuerat,qui tot ad Thrasymenum lacum, tot ad Cannas Romanorum millia caeciderat, qui Romam ipsam capere noluerat magis,quam non potuerat, Campanus luxus , ac deliciae perdiderunt, ut vere a
claris imis scriptoribus dietum sit, Capuam Hannibali Cannas fuisse. Neque aliam ob caussam apud divinum poetam Homerum Ulixes , qui quasi persectum quoddam absolutae prudentiae exemplar nobi S proponitur, praeter Sirenum insulam navigaturuS , iubet se, tamquam prudentiae suae diffidens , ad malum navis alligari , nisi ut ex eo intelligamus , nihil esse dissicilius
homini, quantalibet prudentia pea edito,quam voluptatis blanditias aspernari , neque earum suavitate irretitum,atque illaqueatum, ab instituto itinere averti. Quae igitur virtus earum cupiditati modum adhibet , neque auferri nos ab ea si se audiamus, patitur , eius nobis vis, atque natura hodierno die ex Aristotele explicanda est .
219쪽
Δοκουα g) Caussam reddit cur harum virtutum tractationem coniunxerit , ac continuaverit : esse enim eas coniunctas , atque affines inter se , cum partium animae ratione carentium propriae esse videantur. Est autem annotandum magis id eum ex ea , quae tum a Platone profecta probabatur plurimis,quam ex sua sententia dicere . Plato enim tres animi partes fecerat . Unam , in qua inesset ratio , quam vocabat τολογικον, eamque in capite esse dicebat. Duas rationis experteS, το , cuius sedes esset cor. & το quod in ieeore situm emet. Aiebat autem τ θυμοειδους propriam virtutem esse sortitudinem, τTem
. 'Οτι μὲν Ουνὶ Primum redigit in memoriam id , quod libro secundo de temperantia dixerat, eam videlicet moderationem quandam esse, quae in Voluptatibus cerneretur, deinde incipit subtilius exquirere, quae materia illi proprie proposita sit, quoque in genere VO
luptatum vis illius eluceat. Eandem autem rationem, etiam in sortitudine tenuerat. Non est autem omittendum σωφροσυνης nomen duobus modis accipi, in te dum pro modestia, & moderatione quadam , quae per omnes vitae partes permanat, ac pertinet, ut saepe apud Platonem . Interdum angustius pro ea Virtute, quae corporeis voluptatibus adhibet modum, ut in hac disputatione. Dicta est autem σω υσυνη, quasi
τυο φρονηMν , ut docet Plato in Cratylo , & Aristoteles sexto Ethicorum . Nihil enim est prudentiae, tam inimicum , aut adversarium, quam intemperantia , dc libido. μὶ Ut sortitudo cum versetur, η αλ ra.' φοορα,
220쪽
: minus tamen cernitur , ἐν πις θαρρα- λεοι . sic temperantia αλ ηδεναῆ τε ' minus tamen versatur ιλι τας λωκε . Ea enim tantum ratione
in molestiis versari dicitur , quod aufert, & eripit exanimis eas molestias , quas pletique capiunt , cum iis rebus , quae Voluptatem afferunt, frui non queunt. 'Eντ δε in Sein per enim quibus in rebus cernitur virtus , in iisdem cernuntur vitia quae ei virtuti ad
Πεμ πιιας Dὶ Cum igitur multa , eaque magnopere inter se diversa sint voluptatum genera, statuamus, ac definiamus , inquit, in quibus earum versetur tem Perantia . ιαι ρόθωσαν δὲ 'in Quatuor quasi membris haec tota disputatio continetur. Primo, cum voluptates aliae sint animi, aliae corporis , ad has tantum pertinet tempe rantia . Secundo , ne in his quidem omnibus cernitur, sed in eis tantum , quae tactu, aut gustatu sentiuntur. Tertio , minusque in iis quae gustatu , quam in iis, quae tactu . Quarto, earum etiam ipsarum , quae tangendo percipiuntur, quaedam sunt ingenuae ac liberales , quibus oblectari etiam supra modum non est intemperantis . Primum igitur, quod attinet ad eam , quae proposita est, voluptatum divisionem, intelligendum est omnem voluptatem animo percipi. Recte Onim Epicharmus: Nους-,6 νους ἀκουει . τεὐτυφλό. Mens videt, mens audit, caetera surda , caeca
sunt. Sed cum aliae ipsius animi propriae sint, ita ut nullo modo ad corpus pertineant,aliae item sentianturi animo, ut assiciant etiam corpus, illas , has σωμρατικὰς Aristoteles vocat. Itaque haec divisio eum- dem habet sensum , quem illa, quae posita est a Xene-phonte , principio Hieronis: μνουν ἔτε δ' -της της : δεκου --δαυ- σοτε κρινη δα oIον