Antiqvitatvm romanorvm qvae svpersvnt, recensvit Adolphvs Kiessling

111쪽

ναυτικὸν ἀφικνουνται τεττάρων μάλιστα ημερων διελθόντες οδόν. δηλοῖ δὲ καὶ την εἰς Βουτρωτον των Πώων παρουσίαν λόφος τις, ω τότε στρατοπεδωἐχρήσαντο, Τροία καλουμενος. ἐκ δε Βουτρωτου παρὰ 5 γην κομισθέντες ἄχρι λιμενος 'Aγχίσου μεν τότε ὀνομασθέντος, νυν δ' ἀσαφεστέραν ἔχοντος ονομα - σίαν, ἱερὸν καὶ αυτόθε της 'Aφροδίτης ἱδρυσάμενοι Imδιαίρουσι τον γόνιον ηγεμόνας εχοντες της ναυτιλίας Ἀκαρνῆνας, οῖ συνέπλευσαν αυτοῖς ἐθελουσιοι συν-I0 επισπώμενοι τους συν Πάτρωνι τῶ Θουρίω καιαυτῶν οἱ μὲν πλείους, ἐπειδη σῶος o στρατὸς εἰς 'εια- 130 λίαν ἀφίκετο, επ' οἴκου αυθις ἀνεκομίσθησαν, Πάτρων δε πεισθεὶς ὐπ' Αἰνείου κοινωνεῖν της αποικίας καὶ συν αυτῶ τινες τῶν φίλων υπέμειναν ἐν τη15 Σικελία ' ους ἔνιοί φασιν ἐν 'Aλοντίω κατοικῆσαι ἴτης ΣικελίαςJ. ταυτης υπομνήσει της ευεργεσίαςἈκαρνῆσι μαῖοι Λευκάδα και 'Aνακτόριον ἀφελόμενοι Κορινθίους ἀνὰ χρόνον ἐχαρίσαντο Οἰνιάδας τε ἀποκαταστησαι βουλομενοις επέτρεψαν καὶ τὰς ρχινάδας 20 νήσους καρποὐσθαι κοινῆ μετ' Αἰτωλῶν ἔδωκαν. οἱ δὲ συν Αἰνεία ποιησάμενοι την ἀπόβασιν ου καθ' is

χωρίον τῆς 'Iταλίας, ἀλλα ταῖς μὲν πλείσταις ναυσὶ προς ἄκραν Ταπυγίας ὁρμισάμενοι, ἡ τότε Σαλεντῖνος ἐλέγετο, ταῖς δὲ λοιπαῖς κατὰ τὸ καλουμενον 'Aθή- 13l25 ναιον, ἔνθα καὶ αυτὸς Αἰνείας ἐτυγχανεν ἐπιβὰς ταλίας, τοὐτο δὲ τὸ χωρίον ἐστὶν ακρωτήμιον καὶ ἐπ' αυτῶ θερινὸς ὁρμος, ἐξ ἐκείνου λιμὴν 'Aφροδίτης καλεῖται) παρέπλευσαν ἄχρι πορθμου διὰ χειρὸς εχοντες 'Ιταλίαν, ἴχνη τινὰ καν τούτοις υπολει-

30 πόμενοι το* τόποις τῆς ἀφίξεως ἄλλα τε καὶ φιάλην χαλκῆν ἐν φας ἱερῶ ἐπιγραφῆ δηλομαν ἀρχαία του

δωρησαμένου τῆ θεω Αἰνείου του μα.

112쪽

LiII. Γενόμενοι δε κατὰ Σικελίαν, εἴτε γνώμllχρησάμενοι τῆδε ὁρμίσασθαι εἴτε καὶ υπ' ἀνεμων πονηρῶν βιασθέντες, ἁ δη φιλεῖ περὶ την θάλατταν

γίνεσθαι τήνδε, κατάγονται της νησου περὶ τὰ κα- 132 λουμενα Βρέπανα ' ἔνθα περιτυγχάνουσι τοῖς σὐν dΕλυμω καὶ Αἰγέστω προεξελθουσιν ἐκ τῆς 'οίας,οῖ τυχης τε καὶ πνευματος ουρίου λαβόμενοι καὶ ἄμαου πολλῆ ἀποσκευῆ βαρυνόμενοι δι' ολίγου κατήχθησαν εἰς Σικελίαν καὶ ωκησαν περὶ ποταμὸν καλουμενον Κριμισὸν εν γῆ Σικανῶν, προς φιλίαν λα- 10 βόντες παρ' αυτῶν τὸ χωρίον διὰ την Αἰγεστου συγγένειαν γενομένου τε και τραφέντος ἐν Σικελία κατὰ τοιόνδε τι πάθος. των προγόνων αυτου τις ἀνὴρ ἐπιφανὴς ἐκ του Πωικοὐ γενους ῶν Λαομέδοντι διάφορος γίνεται, καὶ αὐτὸν ὁ βασιλευς ἐπ' αἰτία δή τινι 15 λαβὼν κτείνει καὶ γενος αυτου τὸ ἄρρεν ἄπαν, υπὸ δεους μή τι πρός αυτῶν πάθu' τὰς δε θυγατέρας παρθένους ἔτι ούσας ἀποκτεῖναι μεν ουκ ευπρεπες ἐνόμισε, IJρωσὶ δὲ συνοικουσας περιιδεῖν ουκ ἀσφαλὲς, δίδωσι δ' αυτὰς ἐμπόροις ως προσωτάτω κελευσας πἀπάγειν. ταυταις ἀπιουσαις συνεκπλεῖ μειράκιόν τι τῶν ἐπιφανῶν κρατούμενον ερωτι τῆς ετέρας καὶ γα- 133 μεῖ την παιδίσκην ἀχθεῖσαν εἰς Σικελίαν, καὶ γίνεται. αυτοῖς παῖς ἐν Σικελοῖς διατρίβουσιν Αἴγεστος ἔνομα ' δς ῆθη καὶ γλῶσσαν τῶν ἐπιχωρίων ἐκμαθὼν, 25 ἐπειδὴ τοὐς γονεῖς αυτῶ τελευτῆσαι συνέβη, βασι - λευοντος ἐν Tροία Πριαμου κάθοδον αυτῶ δοθqναι διαπράττεται, καὶ συνδιενέγκας τὸν πρὸς Αχαι-οὐς πόλεμον ἀλισκομένης τῆς πόλεως ἀπέπλει πάλιν εἰς Σικελίαν σὐν Ελυμω ποιησάμενος την φυγὴν ἐν 30 τρισὶ ναυσιν, ας 'Aχιλλεὐς ἔχων ὀτε τὰς Πωάδας ἐληίζετο πόλεις ἔρμασιν υφάλοις περιπεσουσας ἀπέ-

Dissilia s

113쪽

64 Aβαλεν. ἐντυχὼν δη τοῖς εἰρημένοις ἀνδράσι Αἰνείας

φιλοφρονεῖταί τε αυτοὐς καὶ κατασκευάζετοι αὐτοωπόλεις Αἴγεσταν καὶ 'αυμα καί τινα καὶ 'μοῖραν της εαυτos στρατιὰς ἐν τοῖς πολίσμασιν υπολείπεται , ῶς

d μεν ἐγὼ εἰκάζω γνώμη εκουσίω χρησάμενος, ῖνα τοῖς υπὸ καμάτων βαρυνομένοις η ἄλως θαλάττη ἀχθομένοις αναπαυσεις γίνοιντο ασφαλεῖς καὶ καταγω -

γαί, ώς δε τινες γράφουσι τοs ναυτικοs μειωθέντος 134 αὐτῶ διὰ την ἔμπρησιν, ην ἐποιήσαντο τῶν γυναι- 10 κῶν τινες ἀχθόμεναι τη πλάνη, τον οὐκέτι δυνάμενον

συμπλεῖν Οχλον ἐκ τῶν κατακεκαυμένων νεῶν ανάγκη καταλιπών.LiIII. Tεκμήρια δε τῆς εἰς Σικελους Αἰνείου τε καὶ Πώων ἀφίξεως πολλὰ μὲν καὶ ἄλλα, περιφα- Ili νεστατα δε τῆς Αἰνειάδος ' Αφροδίτης ὁ βωμὸς ἐπὶ τῆ κορυφῆ τοὐ 'Κλυμου ἱδρυμενος καὶ ἱερὸν Αἰνείου

ἱδρυμένον ἐν Αἰγέστη, τον μεν αυτοs κατασκευάσαντος Αἰνείου τὴ μητρί, το δε ἱερὸν τῶν ὐπολειφθέν των απὸ τos στόλου τῆ μνήμη τοὐ σώσαντος σφῆς 20 ἀνάθημα ποιησαμένων. τὸ μεν δὴ συν Κλυμω καὶ Αἰγέστω Τρωικὸν εν τούτοις κατέμεινε τοῖς χωρίοις, καὶ διετέλεσαν Κλυμοι καλουμενοι. προεῖχε γὰρ κατὰ. τὴν ἀξίωσιν γλυμος απὸ τos βασιλικοs γένους ἁν, ἀφ' ου τὴν κλῆσιν οἱ συμπαντες ἔλαβον. οἱ δε συνm τω Αἰνεία πλέοντες απὸ Σικελίας διὰ τos Τυρρηνι-κos πελάγους πρῶτον μεν ώρμίσαντο τῆς 'Ιταλίας κατὰ τον λιμένα Παλίνουρον, οιοῦ ἀφ' ενὸς τῶν Αἰνείου κυβερνητῶν τελευτήσαντος αυτόθι ταυτης τυχεῖν λέ- 13bγεται τῆς ονομασίας. ἔπειτα νήσω προσέσχον, ἐ30 τουνομα ἔθεντο Λευκασίαν απὸ γυναικὸς ανεψιὰς Αἰνείου περὶ τόνδε τον τόπον ἀποθανουσης. ἐκεῖθεν δε ατάραντες εἰς λιμένα βαθὼν καὶ καλὸν ἐν υπικοῖς,

114쪽

τελευτήσαντος και αυτόθι Μισήνου των ἐπιφανῶν τινος, ἀπ ἐκείνου τυν λιμε- ώνόμασαν, νήσω τε Προχυτη καὶ ἀκρωτηρίω Καιήτρ τύχli προσορμισάμενοι κατὰ ταὐτὰ τίθενται τὰς ἐπικλήσεις τοῖς τόποις, γυναικῶν ἀποθανουσῶν βουλόμενοι μνημεῖα ποιῆσαι 5 τὰ χωρία. τούτων δὲ η μεν συγγενὴς Αἰνείου λέγε - 136 ται γενέσθαι, η δε τροφός. τελευτῶντες δε ἀφικνοῶν - ται της Ιταλίας εἰς Λωρεντὸν , ενθα της πλάνης παυσάμενοι χάρακα ἔθεντο, και τὸ χωρίον ἐν ω κατεστρατοπεδεύσαντο ἐξ εκείνου Tροία καλεῖται, απέχει 100ε τῆς θαλάττης ἀμφὶ τοὐς τέτταρας σταδίους. ἔγραψα δὲ ταυτα και την παρέκβασιν ἐποιησάμην τοὐαναγκαίου χάριν, επειδὴ των συγγραφέων οἱ μὲν οὐδἐλθεῖν Αἰνείαν εἰς Ιταλίαν φασιν ἀμα Tρωσὶν, οἱ δ' ἔτερον Aινείαν, ου τον ἐξ 'Aφροδίτης καὶ 'Aγχίσου γε- 15νόμενον, οἱ δε 'Aσκάνιον τον Αἰνείου, οἱ δὲ ἄλλους τινάς. εἰσὶ ὁ ' or του εξ Αφροδίτης Αἰνείαν λέγουσι καταστή σαντα τον λόχον εἰς Ιταλίαν ἀνακομισθῆναι πάλιν οἴκαδε και βασιλείσαι τῆς Ποίας, τελευτῶντα δὲ καταλιπεῖν 'Aσκανω τῶ παιδι την βασιλείαν, καὶ τό απ' 20 ἐκέίνου γένος επὶ πλεῖστον κατασχεῖν την αρχήν ' ώς

μεν ἐγὼ εἰκάζω τοῖς Ομήρου ἔπεσιν οὐκ ὀρθῶς λαμβανομένοις παρακρουσθέντες. πεποίηται γὰρ αὐτῶ ἐν Ἱλιάδι Ποσειδῶν προλέγων την μέλλουσαν ἔσεσθαι , περὶ τον Aινείαν και τοὐς ἐξ εκείνου γενησομένους 25I37 ἐπιφάνειαν ωδέ πως '

νυν-δη Αἰνείαο βίη Tρώεσσιν ἀνάξει

καὶ παῖδες παίδων, τοί κεν μετόπισθε γένωνται. υπολαβόντες οὐν τὸν πιμηρον ἐν Φρυγία δυναστευ- οντας εἰδέναι τοὐς ἄνδρας, ῶς' δὴ ου δυνατὸν ἐν 30'Ιταλία οἰκου in ας βασιλευριν Tρώων, τήν ανακομιδὴν

115쪽

ους ἐπήγετο καὶ ἄλλοθι πολιτευομενων -κ αδυνα- τον ὴν ' ἔχοι δ' αν τις τῆς απάτης καὶ ετέρας αἰτίας λαβεῖν.LΠΗ. Εἰ δέ τινας ταράττει το πολλαχῆ λέγεσθαί 5 τε καὶ δείκνυσθαι τάφους Αἰνείου αμηχανου ἔντος ἐν πλείοσι τον αυτὸν τεθάφθαι χωρίοις, ἐνθυμηθέν - τες ὁτι κοινόν ἐστιν ἐπὶ πολλῶν τοὐτο γε τὸ ἄπορον καὶ μάλιστα των μὲν ἐπιφανεῖς τὰς τυχας, πλάνητας

δὲ τους βίους ἐσχηκότων, μαθέτωσαν ὁτι χωρίον μεν IM 10 τὸ δεξάμενον τὰ σώματα αυτῶν ὴν, μνημεῖα

παρὰ πολλοῖς κατεσκεύαστο δι ευνοιαν των ἐν ἀφελείαις τισὶ δι αυτοὐς γενομενων, μάλιστα εἰ του γε -

νους αυτῶν τι περιῆν ῆ πόλεώς τινος ἀπόκτισις ἡ χρόνιοί τινες καὶ φιλάνθρωποι μοναί ' ola δὴ καὶ περὶ 15 τόνδε τον ηρωα μυθολογούμενα ἐσμεν. His μεν γὰρ τὸ μη πασσυδι διαφθαρῆναι κατὰ την ἄλωσιν παρασχών, τῆ δὲ καλουμένn Βεβρυκία τὸ ἐπικουρικὸν δια σωθῆναι παρασκεύασας, ἐν Φρυγία δὲ τον υιδνωσκάνιον βασιλέα καταλιπών, ἐν Παλλήνη δὲ πόλιν ἐκώ- 20 νυμον κτίσας, ἐν 'Αρκαδία δε θυγατερας κηδεύσας, ἐν Σικελία δὲ μέρος τῆς στρατιῆς ὐπολιπόμενος, πολλοῖς δε ἄλλοις χωρίοις φιλανθρωπους τὰς διατριβὰς δωρήσασθαι δοκῶν ἐκούσιον ειχε παρ' αυτῶν την εὐνοιαν, δι ἐν τον μετ' ανθρώπων βίον ἐκλιπῶν 13 25 ἡρώοις ἐκοσμεῖτο καὶ μνημάτων κατασκευαῖς πολλαχῆ.

ἐπεὶ φέρε τίνας ἄν αἰτίας ἔχοι τὶς ὁποθέσθαι τῶν ἐνγταλία αυτos μνημάτων, εἰ μήτε ἡρξε τούτων τῶν χωρίων μήτε καταγωγὰς ἐν αὐτοῖς ἐποιήσατο μήθ' ὁλως ἐγνώσθη προς αὐτῶν; ἀλλ' ὐπὲρ μὲν τούτων καὶ 30 αὐθις λεχθήσεται, καθότι ἀν ὁ λόγος ἐφ' ἱκάστου καιρos δηλωθῆναι ἀπαιτῆ. LV. Tos δὲ μηκέτι προσωτέρω τῆς Mρώπης

116쪽

πλείσαι τον Τρωικον στόλον οἶ τε χρησμοὶ αἴτιοι ἐγένοντο τέλος λαβόντες ἐν τούτοις τοῖς χωρίοις καὶ τὸ δαιμόνιον πολλαχῶς την εαυτου βούλησιν ἐνδεικνυμενον ' ἐπειδη γὰρ ὁρμω χρησάμενοι τῶ Λωρεντῶ σκηνὰς ἐπήξαντο περὶ τον αἰγιαλόν, πρῶτον μὲν πιεζο- dμένοις τοῖς ἀνθρώποις υπὸ δίψης οὐκ ἔχοντος υδωρ του τόπου λέγω δε α παρὰ των ἐγχωρίων παρέλαβον) λιβάδες αυτόμαται νάματος ηδίστου ἐκ γης ἀνελθουσαι ἄφθησαν, ἐξ ων η τε στρατιὰ πῆσα υδρεύσατο καὶ ὁ τόπος ἐπίρρυτος γεγονε μέχρι θαλάσσης κα- I0ταβάντος απὸ τῶν πηγῶν του ρευματος. νυν μέντοι οὐκέτι πλήθουσιν Αστε καὶ ἀπορρεῖν αἱ λιβάδες, αλλ' 140 ἔστιν ολίγον ἴδωρ ἐν κοίλω χωρίω συνεστηκὸς, λεγόμενον υπὸ τῶν ἐγχωρίων ἱερὸν ηλίου ' καὶ βωμοὶ δυοπαρ' αυτῶ δείκνυνται, ὁ μεν προς ἀνατολὰς τετραμ- Ibμένος, ὁ δὲ προς δύσεις, Tρωικὰ ἱδρύματα, ἐφ'ων τον

Αἰνείαν μυθολογοίσι πρώτην θυσίαν ποιήσασθαι τῶ θεῶ χαριστήριον, τῶν υδάτων. ἔπειτα ἄριστον αὐτοῖς αιρουμένοις ἐπὶ του δαπέδου σέλινα μὲν ως πολλοῖς αποδέδοται υπέστρωτο καὶ ην ταυτα ῶσπερ τράπεζα 20 τῶν ἐδεσμάτων' ως δέ φασί τινες, ἴτρια καρποί πεποιημένα πυρίνου, καθαριότητος ταῖς τροφαῖς ἔνεκα. ἐπεὶ δὲ αἱ παρατεθεῖσαι τροφαὶ κατανάλωντο, τῶν υπεστρωμένων αὐτοῖς σελίνων εἴτε ἰτρίων ἔφαγέ τις καὶ αυθις ἔτερος ' ἐν τούτωτυγχάνει τις εἰπὼν εἴτε τῶν raΑἰνείου παίδων, ως λόγος ἔχει, εἴτε τῶν ὁμοσκήνων, 'Aλλ' ημῖν γε ηδη καὶ η τράπεζα κατεδήδεσται ' ως δὲ μ τοίτο ηκουσαν ἄπαντες ανε ρύβησαν, ως τα πρῶτα του μαντευματος ηδη σφίσι τέλος ἔχοι. ην γάρ τι θέσφατον αὐτοῖς, ώς μέν τινες λέγουσιν ἐν Λωδώνη 30 γενόμενον, ώς δ' ἔτεροι γράφουσιν ἐν Ἐρυθραῖς σχεδίω της Ἱδ ς, ἔνθα ἄκει Σίβυλλα ἐπιχωρία νύμφη

117쪽

68 A χρησμωδὸς, ἡ αυτοῖς ἔφρασε πλεῖν ἐπὶ δυσμῶν ηλίου, 14lἔως αν εἰς τοὐτο τὸ χωρίον ἔλθωσιν , εν ω κατέδονται τὰς τραπεζας' ὁταν δε τοὐτο μάθωσι γενόμενον, ηγεμόνα τετράποδα ποιησαμένους, ὁπου ἄν κάμη. τὀd ζωον, ἐνταὐθα δείμασθαι πόλιν. τοὐτο δη τὸ θεοπρόπιον ἀναμνησθέντες, οἱ μὲν τὰ εδη των θεῶν Αἰνείου κελεύσαντος εἰς τὸ ἀποδειχθέν χωρίον ἐκ τῆς νεὼς ἐξέφερον, οἱ βάθρα καὶ βωμοὐς κατεσκευα - ζον αυτοῖς, αἱ γυναῖκες ὀλολυγῆ καὶ χορείαις χρῶ - 10 μεναι παρεκόμιζον τὰ ἱερά, οἱ-ἀμφὶ τὸν Αἰνείαν παρασκευασθείσης θυσίας εχοντες τοὐς στεφάνους περὶ τὸν βωμὸν ἔστησαν. LVI: - ω δὲ Ουτοι τὰς ευχὰς ἐποιήσαντο, ἡ

μέλλουσα καθιεροsσθαι υς ἐγκυμων Ουσα καὶ ΟυId πρόσω τόκου καταοχομένων αυτῆς των θυτήρων δια σεισαμένη καὶ ἀποφυγουσα τοὐς κατέχοντας ἄνω θαλάττης ἔθει. Αἰνείας δε μαθὼν ὁτι ταυτην ἄρα τηνηγεμόνα τὸ θέσφατον αυτοῖς ἐδηλου παρηκολουθει 142 συν ὀλίγοις μικρὸν υπολειπόμενος, δεδοικὼς μὴ υπὁ20 θορυβου των διωκόντων ἀποτραπείη τῆς κατὰ δαίμονα οδos. και ἡ μὲν ἀμφὶ τοὐς εἴκοσι καὶ τέτταρας σταδίους ἀπὸ θαλάττης διελθουσα λόφον τινὰ προσανατρέχει, ἔνθα υπὸ καμάτου μοχθήσασα καθέζεται. τω δὲ Αἰνεία τέλος γὰρ τὰ μαντευματα ἐφαίνετο 25 ἔχειν ὁρῶντι τὸ χωρίον γης τε Ουκ ἐν καλῶ καὶ θα--λάττης πρόσω καὶ ουδε ταυτης ἐνορμίσασθαι αγαθῆς πολλὴ παρίσταται αμηχανία, πότερα χρὴ τω θεσφάτω πειθομένους αυτ κατοικεῖν, ἔνθα λυπηρὸν εἰσαεὶ βίον τρίψουσιν ουδενὸς χρηστοs ἀπολαυοντες, ἡ προ- 30 σωτέρω χωρ έον ἐπὶ γῆς ἀμείνονος μάστευσιν. ταῶτα δε αυτῶ διανοουμένω και τοὐς θεοὐς ἔχοντι δι' αἰτίας αφνω λέγεται φωνή τις ἐκ τῆς νάπης αφανοῶς

118쪽

ῖντος τοὐ φθεγγομένου προσπεσεῖν κελεύουσα μένειν τε αυτόθι καὶ πολίζεσθαι διὰ ταχεων καὶ μη τω

ἀπόρω τῆς παρούσης δόξης ἐπιτρέψαντα, εἰ μὴ ἐν εὐβότω γῆ τον βίον ἱδρύσεται, την μέλλουσάν τε καὶ

ὁσον οἴκω παρομαν ευτυχίαν ἀπώσασθαι. εἶναι γὰρ 5 αὐτω πεπρωμένον ἐκ ταύτης ὁρμώμενον τῆς λυπρῶς 145 καὶ ὐλίγης τὸ πρῶτον οἰκήσεως πολλὴν καὶ ἀγαθὴν ἐπικτήσασθαι γῆν σὐν χρόνω ' παισὶ δε αυτοs καὶ ἐγγόνοις ἔσεσθαιJ αρχὴν μεγίστην καὶ ἐπὶ πλεῖστον χρόνου ἐκμηκυνθησομένην υπάρξαι. ταύτην μεν ουν 10 ἐν τω παρόντι καταγωγὴν ἔσεσθαι τοῖς Πωσί' μετὰ δε τοσούτους ἐνιαυτους ὁσους ἀν ἡ υς τέκst χοίρους κτισθήσεσθαι προς των ἐξ ἐκείνου γενησομένων πόλινετέραν εὐδαίμονα καὶ μεγάλην. μαθόντα δε τον Αἰνείαν Mes δαιμόνιον τι νομίσαντα τὸ χρῆμα τῆς φωνῆς ab εἶναι ποιεῖν ως ὁ θεὀς ἐκέλευεν. ἔτεροι λόγουσιν ἀδημονοsντι τω ἀνδρὶ και παρεικότι τὸ σῶμα υπὸ λύπης καὶ οὐτε ἐπὶ τοs στρατοπέδου καταβάντι οἴτε σῖτα προσενεγκαμένω, αυτos δὲ ώς ἔτυχεν αυλισθέντι τὴν νύκτα ἐκείνην, ἐπιστῆναι μεγάλην τινὰ 20

καὶ θαυμαστὴν ενυπνίου των θεων τινι των πατρίων εἰκασθεῖσαν ἄψιν τὰ λεχθέντα μικρῶ πρότερον υποτιθεμένην ' ὁποτέρως δὲ τἀληθὲς ἔχει θεοῖς ἄν εἴη γνώριμον. τῆ δ' εξῆς ημέρα τριάκοντα λέγεται χοίρους ἡ υς ἐκτεκεῖν, καὶ τοσούτοις ἐνιαυτοῖς ἴστερον 25 140 υπὸ των Πώων ἐτέρα κτισθῆναι πόλις κατὰ τὸ θέσφατον, υπὲρ ἐς ἐν οἰκείω τόπω διαλέξομαι. LA II. Αἰνείας δὲ τῆς μὲν υὸς τον τόκον ἄμα τῆγειναμένη τοῖς πατρώοις ἁγίζει θεοῖς ἐν τω χωρίωτῶδε, ου νῶν ἐστιν ἡ καλιάς, καὶ αυτὴν οἱ Λαουινιά- ωται τοῖς ἄλλοις ἄβατον φυλάττοντες ἱερὰν νομιζουσι ' τοῖς δὲ Tρωσὶ μεταστρατοπεδεῶσαι κελεύσας ἐπὶ τον

119쪽

λόφον ἱδρυεται τὰ ἔδη των θεῶν ἐν τβ κρατίστω κάὶαυτίκα περὶ την κατασκευην τοs πολίσματος ἀπάσηπροθυμία ἄρμητο ἐλάμβανέ τε καταθέων ἐκ των πέριξ χωρίων ὁπόσα εἰς τον πολισμὸν αυτ- ην χρησιμα καὶ 5 μάλιστα ἔμελλε λυπηρὰ τοῖς ἀφαιρεθεῖσι φανήσεσθαι, σίδηρον καὶ ξύλα καὶ τὰς γεωργικὰς παρασκευάς. Λατωφ δὲ, ος ην τότε βασιλεὐς, πολεμουντι προς ἔθνος ὁμορον τοῖς καλουμένους λτόλους καὶ δυ- ' σημερουντι κατὰ τὰς μάχας αγγέλλεται τὰ γινόμενα i0 ἐπὶ το φοβερώτατον, ὼς ανάστατος αυτου γίνεται πῆσα η παράλιος υπερορίω στρατιὰ, καὶ εἰ μη σὐν IMτάχει κωλύσει τὰ δρώμενα οχυρὸς αυτω φανήσεται ὁ προς τοὐς ἀστυγείτονας αγών. ἀκούσαντι δὲ τῶ ἀνδρὶ δέος εἰσέρχεται καὶ αυτίκα τοί παρόντος πολέ- Ib μου μεθέμενος ἐπὶ τοὐς Πῶας ἐλαύνει πολλy στρατιῶ. ορῶν δὲ αυτοὐς ώπλισμένους τε ώς Ελληνας καὶ ἐν τάξει ευκόσμω ἀκαταπλήκτως τὸ δεινὸν ὁπομένοντας, της μὲν αυτίκα παρακινδυνεύσεως, ώς ουκ ἄν ἐξ ἐφοδου αυτοὐς ἔτι χειρωσόμενος, ην ἔσχε δόξαν 20 οἴκοθεν ὁρμώμενος, ἀποτρέπεται ' στρατοπεδευσάμενος δ' ἐπὶ λόφου τινος τὸ πρῶτον ἀναλαβεῖν ωετο δεῖν την δύναμιν ἐκ του παρόντος κόπου, δς πολὐς ἐκ μακρὰς οδοs καὶ συντόνου διώξεως αὐτοῖς ἐγένετο. αυλισάμενος δὲ διὰ νυκτὸς αυτόθι γνώμην 2b ἐποιεῖτο ἀρχομένης ra συμφέρεσθαι τοῖς πολεμίοις. ἐγνωκότι δὲ αυτω ταυτα λέγει τις ἐπιστὰς καθ' υπνου ἐπιχώριος δαίμων δέχεσθαι τοὐς Ἐλληνας τν χώρα συνοίκους' ηκειν γὰρ αυτοὐς μέγα ωφέλημα Λατωφ 146 καὶ κοινὸν ' οριγίνων ἀγαθόν' Αἰνεία τε οἱ πατρῶοι

30 θεοὶ της αυτης νυκτὸς φανέντες παρακελευονται πείθειν Λατῖνον ἐκόντα παρασχεῖν σφίσι την οἴκησιν ἐνω βούλονται χωρίω, καὶ χρήσασθαι δυνάμει Ελληνι

120쪽

καὶ διεκοσμήθησαν εἰς μάχην αἱ δυνάμεις, κηρυκες ηκον ώς τους ηγεμόνας ἐκατέρωθεν τὸ αυτὸ ἀξιουν- τες, συνελθεῖν ἀλλήλοις εἰς λόγους ' καὶ ἐγένετο τοίτο. 5L VIII. Πρῶτος ὁ Λατῖνος ἔγκλημα ποιούμενος τον αἰφνίδιόν τε καὶ ἀκατάγγελτον πόλεμον ὴξίουτον Αἰνείαν λέγειν, ὁστις ἀν καὶ τί βουλόμενος ἄγει

καὶ φέρει τα χωρία πεπονθώς τε Οὐοεν δεινὸν πρό- . τερος καὶ οὐκ ἀγνοῶν ὁτι τον ἄρχοντα πολεμου πας ὁ 10 προπαθὼν αμύνεται ' παρασχόν τε δν αὐτῶ παν, εἴ I47 τινος ἐδεῖτο μετρίου, προς φιλίαν καὶ παρ' εκόντων ευρίσκεσθαι των ἐγχωρίων, παρελθὼν την απάντων ἀνθρώπων δικαίωσιν αἴσχιον η κάλλιον ήξίωσε βίαν προσφέρων τα αυτὰ λαμβάνειν. τοιαίτα δὲ αὐ- 15 τοὐ διαλεχθέντος ἀπεκρίνατο Αἰνείας ' φεῖς γένος

μὲν Τρῶες ἐσμεν, πόλεως δὲ Ου της ἀφανεστάτης ἐν Ελλησιν ἐγενόμεθα ' ην ἀφαιρεθέντες υπὸ Αχαιῶν

δεκαετεῖ πολέμω χειρωθεῖσαν, ἀλῆται περιερχόμενοι πόλεώς τε καὶ χώρας ἐν η τὸ λοιπὸν οἰκησομεν απορία, 20 θεοῖς δε κελεύουσι πειθόμενοι δεso' ἀφίγμεθα ' καὶημῖν ώς τα θέσφατα λέγει λιμην τῆς πλάνης ηδε ἡ γῆ μόνη λείπεται. ἐποριζόμεθα δὲ ἐκ τῆς χώρας ἄνημῖν δεῖ δυστυχέστερον μῆλλον ῆ εὐπρεπέστερον, ώς ῆκιστα τέως γε ἐβουλόμεθα. ἀμειψόμεθα δὲ αυτὰ 25

πολλαῖς καὶ ἀγαθαῖς ἔργων ἀμοιβαῖς παρέχοντες υμῖν καὶ σώματα καὶ ψυχὰς ευ προς τα δεινὰ πεπαι-I48 δευμένας χρῆσθαι ὁπόσα βούλεσθε, την υμετέραν γῆν φυλάττοντες ἀδίωτον, την δὲ τῶν πολεμίων προθύμως συγκατακτώμενοι. ἱκέται δὲ υμῶν γινόμεθα μη 30 προς οργὴν τὰ πεπραγμένα λαμβάνειν, ἐνθυμηθέν- τας ίς ου συν υβρει ἀλλ' ὐπ' ἀνάγκης ταῶτα βια -