장음표시 사용
191쪽
Ad quatium dicendum, et Deus non incitur g debitor no- F ridita e filiorum admittatur t sed ut mercedem suam recipiit.
repromisit, & ideo non est inconueniens, si ab ipso quis mete ii possit, ex quo aliquo modo debitor est. Uri dicendum, in in iustitia commutatiua ille apud quem quis meretur,ei scitur debitor ei quod me
est ex vi naturae nostrae, quia donum Dei pure est. Ecce de hiemanifeste traditis fides no e ex libertate arbitrij, siue ex arbita voluntatis, quod superioribus consonat, ubi dictum est gratia praeuenientem, vel operantem csse virtutem quae voluntate hominis liberat de sanat. Via Aug. in lib. de sp u.& litera ait. iustificati sumus non per liberam v Ο
lu tatem, sed per Christi gEam,
no P sine voluntate nostra fiat, sed voluntas nostra ostenditur infirma per legem, ut sanet gratia .voluntatem, Se sana voluntas impleat legem.
tetur, ut patet in il a qui operation Isua, lorant in seruitium aliorum, sed iniustitia distributiva non requiritur ratio debiti ex parte eius qui distribuit: potest enim ex liberalitate aliqua distribuere, in quo tum tame di stibutione iustitia exisitur, secundumst diuersis, prout e rum gradus exigit, p
um , t illud tenetiti iustitia commutatiua i sed in distributiva no e necessariu .ris naturalibus is, & multo minus e
qui peccato de pri mittit: sed tame Opς ra bona ante donarrariae sae)a, primi suo sibi. pro orti
aris. Et c. t. ditur. Videtur, Ua- δεμ aliquis pratiam mereri possit. Iustiseatio enim non sitiis per gratiam, sed in litera dieitur v s-des metetur iusti sta
domino accepit, metetur rem prius a ceptam , ut equum
aut aliquid hincit sed usus gratis no est minoris ecticaciae in Capta sua Io.es
m et edo, quam usus rei temporalis. ergo aliquis bene utens gratia quam accepit, ipsam meretur 3 Prael. Oratio qua quis orat pro se, di de his quae expedi sit ad talutem, metetur exauditi a Deo, v t Aug.dicit: sed si aliquis in gratia exissens oret, Vt s contingat eum a gratia decidere gratia sbi reddatur,p ro se petit maxime expediens ad salutem. statia vero omnino conditionem hunianae naturae exciait, spatet ex eius effectu,quia ducit in s nem quem nulla creata natura per se attingere poGry quod dξ a. r. i a. Quod oculus non vidit 3 e. Vnde donum grae nullo modo sub merito cadere ε . potess,ei qui in inro ad faciendum & non facien idum motu animi carent, si de .
suo potestas nulla conceditur, earum peccatum tenere non possiimus. Hic aperte Osten
ad bonum sue ad malum ex li. O IU, arbi. est. Ideoque si gratia , d o lecuin etiam qua istus motus mentis est e, lili se ut aio satem Idarb. est. Si vero ex lib. arbit. vel ex parte esit, iam non solus De sine homine eam facit. Proptera quidam non inerudite tradunt, virtutem ecth bonam metis qualitate, siue forniam, quae anu in informat, ta ipsa non est motus vel ait eius animi , sed ea lib. arb. iuua Pur, ut ad bonum moueatur de eriga tur , 5 ita ex virtute & lib arb. nascitur bonus motus vel affe-
I igitur gratia quae sa- Η ictus animi. Et exinde bonum
nat & liberat volunta- Opus procedit exterius. Sicut tem hominis, virtus est Pluima rigatur terra, ut germinet de fructum faciat, nec piliuia est terra nec gerane, nec fructus, nec terra, germen vel fructus, nec germen fructus. Ita gratis terrae mentis nos radi, id est arbitrio voluntatis insundi
nis, idcit inspiratur gratia, qt piscatio iub merito solus Deus facit, non.homo cum eo, quia'rigatur voluntas hominis, ut germinet di seli
ctificet, idest sanatur & praepa
ratur, ut bonum velit secundu quod dicitur operans . S iuuas
De gratia quae liberat volanIarem, quae si uirti s eILuitius G eil ex lib. b.c sic non est motus mentu. vel una vel pictes, cum ipsa gratia non sit ex arbitrio voluntatis, sed eam potius sanet ac praeparet, ut bona sit , consequitur ut virtus no ex lib. sit arb. de ita non sit motus vel affectias mentis, cum omnis motus vel affectus mentis sit ex libe .arbi . sed bonus ex gratia S lib. arb. ma- Ius vero ex lib. arb tantiam, ut enim ait Aug. in primo lib. retractationum. Homo sponte&lib. arbi. cadere Potuit, non et resurgere. Item in lib. de duabus animabus. Animae si libe- in quibit, prae
cipue eorum prae Dia ni consilit, &aliqua etiam pera
cidens caulaint, ut bono tum tempor liuiti ais tu tiam, aut
aliquid limes quia, si e ueliter, t Greg. dicit. Dcu, in hoe Moraui s
undo lini unerat c. i. eum qui praemium uiua ae gloria' non meretur. xliis nulla bonum irremuneratum inueniat tr.
pceis it nuri vivi patet in emptione iaveditione, et .n. emergo meretur glatiam recuperate.
Praeti si Deus dat alicui gratiam, aut dat digno, aut in-ieno. Si dat indigno infriem di imulaus ea, quod impossibile es. eroo dat gigno: sed nullus es dignus habete aliquidvis qui hoc meruit. ergo quicunque accipit gratiam,prtiis ineruit eam.
s Prael. Non est minor ordo iustitiae apud Deum in disti ibuti τὰ . t unc riseAin distributione bonorii naturaliu: sed Plato dieit' u, formae non dantur a dator nis sm merita naturae ergo nec gratia insunditur,nisi s ni merita recipientium. Sa D eo NTRA . illud quod metitis redditur, non gratis datur: sed quod gratis non datur non est gratia. ergo gratia meritis non reddatur. Piat. Illud quod est principium omnis metiti, non cadit sub metito : sed gratia est huiusmodi. ergo Ecc .REs PONDEO, Dicendum, i in omni qui meretur, exigitur ut actus eius sit aliquo mo proportionat' ad id quod illeretur, nullus enim meretur nis id quod suam eo ditione Potta eum contingere, sicut seruus non metetur a duo, t tu he
pit quam pretium soluat, quodammodo praemium ante merutum accipit, quod et aui magis patet in eo,qui prius accipit p- initim labori, stit, u labore impendat in obsequi uni alicuius. In iustitia autem distributiva hoe non potest accidere, eo libi praemium tedditur secundum gradum de dignitatem persci nae , de ideo se eundum illud quod placedit meritum, oportet quod piamium attendatur, ex quo quidam const. tuitur in tali dignitate,vnde cum gratia per modum ius itiae distributivae diuertis hominibus a Deo detur, non potest esse V aliquis extitillii, es digno, habete aliquid X sequentibus actibus mereatur gratiam prim aeceptam . Ad te trium dicendum, quod qui lic orat, non meretur fiagratiam testitui poti ain imonem . quia per sequens peccatum oratio praecedens mortiscatur, scut de alia bona merita, nee 'iatio Eucax est ad petendum, quia non instanter Otati sed
rationem peccando interrumpit.
' Ad quai tu dicedu ip indignit pol sumi dupre, vel negative tatu, iae Deus dat gῆam indignis,qa his et no sunt sustuleter ad hoe digitii: ita in lint aliqua dispone ad recipi edum ex quo diit' od n1υ ex congruo grani merces , nec ex boe sequitur quod cliniuitii Med liberalis. vel luniit cotrarie, ut dicantur idigni ui habent volutarem resilientem sρ de talibus giam non in fundis, et aad virtutem non cogit, ut Dum dieii. G1.debas Ad qu:vitum dicendum, qu d piatentia materis est proportio D. a. mala au teceptionem torma ecisi dispositione, ipsius do habi-LO:es c d Lictes pnt metata nuntia an : sed gra excedit Omne Piopoleti otiem
192쪽
yroportionem naturae,unde actu, naturales non possint metia Ata respectu gratiae diei, sed dispostiones remote tantum.
e Vtrum aliquis possu mereri auramensum gratiae.
AP vi Tu Μse proceditur. dicitur cooperas,&alla gratia videtur, i aliqura virtus noli incongrue nomina virtus itoli incongrue nomina non au να g- i voluntatem hominis
mentum mereri. l - . . caela. n. merendi at
tenditur sm quantitatem radicis, sed si aliquis p a tum minoris gratiae madorestatiam meretur,eLheaeram et edi excederet radice gratiae. ergono cotingat augmetu statiae mereri
infirmam sanat, ta adiuuat. Quo ensu dicantur ex gratia incipere bona merita, s de qua grana hoc multigal rur.
cuntur est e bona merita dc incipere, aut m-
vitelieiente actum meritorium. Cum enim dicitur ep essi eatia merendi in actu metitorio respondet quantitati gratiae, no in ltelligitur commensuratio quantitatis praemii ad principium metendi s m aequalitatem, Ied proportiona latas qaedam act' merit Oris,ad principita metendi quia quanto charitas & gratia maior est, tanto egriti-
Vae ipsa etiam donum Dei est,&hominis meritu, immo gis, ua ex
in ratione merati , tunc vetum est .a, s cui quis per unum
Prael. Quilibet telligitur gratia gratis dans. i. actus meritori' ole- Deus, uel potius gratia gratis retur hoc quod sub data que voluntatem 'Ol. pr*merito cadit. si e g. i v. n. magnis elictilibες gr/tiae mereti sequi a Deo diceretur elle,a quo sunt tur Ψ quolibet actu oia. sed potius ei' gia gratis Gamer ιυrio gra ug- ta uel liuit ex qua bona meri x
3 P t. Ex ei de dicant, no excluditur lib. ar. aminci pars ex quibus nullum metitum est in homine
gratiae attribuitur, quia princicadat, videtur quod palisca honorum meritorum nec augmentum et . irisa gratia qua e xcitatur ii, Prael. Nua' me b & sanatur, atq; iuuatur ν
rei ut illud quod est . . ' - . .. --
iv eius potestate,sed liuitas homnus ut siti bona.
in potesate haben- , n clara pratiam. est ut non tantum in eo quod est persaliat: seu veru melius Proseiat. ergo ipsum prosectum Pallia non contin
Prael. Actus remuneratus non expectat Vlterius Pix sed si contin petet augmentum gratiae nie. eri gratia augmentata: actus ille remuneruus solet. ergo ei ulteria, pr aemiam non debelet ut quod est inconveniens . . S D C o N τ R A . est quod Aug. dicit atra meretur augeri, ut aucta mereatur Sc perfici, oc ira augmenoum P UM D
Prael. Magia est gratiam persei quam gratiam augem tua gloria cadit sub merito quae nihil aliud es quam perfecta grati ergo & augmentum gratiae sub si metito cadit. RΕs P O M D L O , Dicendum, quod sicut culpae reddi tur duplex poena. Vna quae comitatur ipsam culpam, ut consilentiae remo sui & huiusmodi, se euna uin quod Augstit in lib.consecu, inordinatua animus sibiipsi est poena. Alia quae
insigitur exterius a iudice Deo vel homine, ita etiam duplo est praetulum respondens merito. unum quod comitatur adisum actum memorium, ut ipsa delectatio boni operis N ii milia. Aliud quod pro bono opere redditur a Deo vel homin vevata aerema, de illi testi id hoe modo redditui. Ad hoc aurem euplex prauatum diuersimode actus meritorius ordinatur, quia ad primum praemium est proportionatus sim formam tua, ver. gra.ex hoc ipso u, in actus ab habatu periecto procedens dele-tiabilis est, unde in prine ipio actu ra ducitur sent in causam rsed ad praemium quod exieriti, redditur. Ordinat ut secundum
proportionem di nitatis tantum ut qui tantum inuruit, tra rem uuerct ut in quocimque bono & qui tantum peccauit, tantur uniat ut e eundum hoc ergo dico,ti' per actum meritori u contingit mereti au mentum gratiae sicut pirum tum concomitans naturam actu, meritoris, eum naturatu si,ut omnis actus pol sit m acquisitione in vel augment uni umilis habitus, vel este titue vel dispostaue. A D p iu i M v M ergo dicenduit, quod quamuis praemium quod quis meretur sit maius quini gratia qua meter ut, non tamen sequitur quod si imior e scacia merea in acti quam exipat gratia itisor man actum. Constat enim et per actum me. litorium charitate informatum, metetur qui, charitat perte viam . qualis est charatas patriae,quae longe in tot eu chartiate
gratia principaliter est,& gratia est. unde Au g ad Sixtum pia avium eiusdem Q sbyterum d Quid est meritum ' a meretur pinia,
hominis ante gratiat Cu Oe bo eu a tem est qu2donum nostrum meritu no in no- actus metatorius se
bis iacit nisi gratia λ Ex gratia haber ad praemium. n. vidcmeit,q puenit & sanat s lum, Ut meri-
arbitrium hominis, ta ex ipso do Vt caula, si sic se arbitrio P creatur m ala bonus habet actus merito affect siue bon motus metis,
meritu. Sicut ver .gra. ex fide, virtute & hois arbitrio gnat in mete, motus quidam bonus de tu quian Sin quo- remunerabilis. s. ipsum crede ch tactu meri otiore. Ita ex charitate delibe .arbi t. alius quidam motus prouenit, scilicet diligere, bonus valde. Sic de ceteris virtutibus intelligendum est, di isti boni motus , vel allectus , nisitius ad augmentum gratiae, vn no Dpo tot quilibet actus memorius augmentum gratiae merea inuenitur illa condita per qua ex actu consequitur augingrum h abitus: sed solum in illo actu quo quis utitur, accepta gratia fm ypottaon ex suaru viris ut in
nullo gratiae Dei dest per negligentiam ut in I. lib.dia i .dactum eis. 'l Ad tertiuiti dicendum, p tam augmecum gratiae si etia n ip sus infuso est a Deo i sed tamen aliter se habent actus nostri ad inlusionem gratiae, di augmentum ipsius, quia ante insus Onem gratiae, homo nondum est particeps diuini esse, unde act sua sunt omnino improportionati ad metendum aliquod ditiinum,quod facultatem naturet excedat sed per gratiam infusam constituitur in esse diuino, unde is actus sui proportionati eis ciuntur ad promerendu augmentia, vel Isemonem gratiae. I Ad quartum dicendum, ho habes gratia non dicitur posse proseere in melius,quasi ipse gratia sibi augmetet,cu augmentu gratiae a Deo sit Sed ga ho pol P gratia accepta augmetum
gratiae meteri disponendo se,ut maioras gratiae capacior fiat. Ad quintum dicenduin, ut praemium concomitans actum noexcludat ulterius praemium,quod per actum redditur,sicut me hoe cr aliqui, delectationem ex actu virtutis sentit, non amitistat vitae aeternae praemium cum non si eadem ratio praemii utrubique, ita etiam per hoc quia actum meritorium sequi tur augmentum grati , non impeditur remuneratio quae eonii ilit in adeptione floriae. ARTICUL v
I Vtrum alti uis possis mereri a ueri primam gratium.
E ADt xxi v M se proceditur. Videtur ν unus no pos. o si alteri primam pratiam promereti. Accidens. n. non ex τ' it se ultra ilium subiectum seu ri . , .m , - - . ar. 6. tendit se ultra ilium subiectum sed gratia quae principium metendi est, accidens est.ergo etscacia merendi in alium non transr,xt scilicet unus alteri gratiam mereri posse. 1 Prael. Christi metitum fuit pellecta stimum. s ergo per alieuius metitum alicui gratia acquiratur, multo sortiti, hoe permetitum Christi continget. Cum ergo metitum Chiisti se sufferent allimuin, videtur quia quibus per metitum Chi uigratia non aequitatur,quia titillius meritis gratia aequitatur, praeeipue quia pro omnibus pallus es, qui vult omne, homi ne, saluo, heri. I a Prael. Inter alios act' maxime oratio meritoria us sed .naetiditio orationis Aug. ponit ea vi ho pti, seipso oreti erato videtur nullum metitu valeat nisi ei qui meretur.
Piar. Actu, bonianis magis prodest operanti quam aliis. Secundus sent. S.I o. M a sed
193쪽
Sed homo sibi ipsi primam gratiam mereri no potest. peto mitis P ta in suus,in psit impediri ne esiectu cosequat s pctili.qJ inter
to mitius alijs. Demi craa & pust cro, One cuIus dicit praecede, ni o matu nies Prael. Iluid quo posito,vel remoto nihilominus aliquid a i ratu φsse led praemiu illud quo sis sibi meret, id est Geontii is, rideret,non in caula eius: sed s isse paratus eii ad gratiam eon ἔ-u. sequetur eam,& s non ςsi paratus, non habebit siue alius inet at ut liue no. ergo
utilet v, bonus inus univcnosi cameriatoria grae alterius. sa D CONTRA .
dieit in lib. a.deptae destinatione sancto
Tum, punus adii praniam gram meret. e Prael. Iac. vlt. dicit. Orate se Inuicem ut
salvemini: sed salustisi est sine gratia αβ
igitur orario ecti si a cassa esse no poses xl τ vn gram altera mereti possit. ROPONDEO, Dicendum, P insunficientia causae ex duobus contingerepsit, vel ex imperiectione causae, ut qnignis eli paruus quI calefacere non pol, aut ex impedimento quod accidit circa effectit, ut si ligna
aqua humectant ut, S ita tu metitu quodam ost capraemiI, dupli contingit, ut actus memorius nos ussiciat ad pisinisco secutionem, una ex impiactione aes alia ex impedimeto eius qui praemiu--
sequi debet. Sed mera impedire no pG t. in hoc ergo patet ex dictis. saltu, altera glatia mereri pol ex cog tuo & no ex codigno, nee iri necessatium est ville gra, i rur non a nobis sunt, sed in no- tia accipiat, cualiusiur N ipibrum augumen bis saeta sunt per gratia . recte m Mur
e & alia q coseque ter hic N ipsa vita gratia nuncupat,sta ἡδει - I.: ἡ
& in futur9 nobis apponutur et a ratione dicitur fides mereri uι lificationem era a
gratis datur. Nec ideo gratis, citur, rae iis Dd ex quia non meriti, datur, sed ea odit fusi subiectu,
data sunt o gratiam & ipsa me φώΠ quibus dat. Ex prae nussis rvis xii princi
ta a notet cere nobis ala quatenPOt, e qualiter gratia puenies meretur augeri, de alia de quid ipsa sit, an virtus, an aliud. Lisi virtus an sit aci' vel no. Oste
mereri iustificationem dce vitam e ternam, ex ea ratione dictu accipitur, Saper actum fidei meretur illa. Similiter de charitate&de iustitia & de aliis accipitur. St. n. fides ipsa virtus praeueniens diceretur esse metis actus, qui est meritum, iam ipsa ex lib. a rorigine haberet, quod quia no ei sic dicitur esse meritum, qui actus eius est meritum, si tame u pus virtutis supra dixit ee boadsit charitas, sine qua nec cre de re nec sperare meritum vitae est. Unde apparet vere, 'a cha ritas est spiritus lanctus,qus aiequalitates informat Sc lanctificat, ut eis anima informetur de sanctificetur. Sine qua animae qualitas non dicitur virtus uanon valet sanare animam.
sum c. n. supra ex parte quoru- ctu. nee et habet vieda, ut ipsa elt virtus, ta viri' no miis acit actus, sed eius cauli. non in
sine libe .arbi. unde quod supra didum,' uisa meri
sibi co tradicere videretur 2 et , si quMam 5 s
persectro actus p5e De muneribus virtvium ita de gratia quae non est,sed facit merit in .
X muneribus itaque vel actibus virtutum boni sumus de iuste vivimus,
esie duplex aus ita Pactus sit extra seseusta ex gratia,' non est meritum: sed facit, non tamen sine lib. ar. proueniunt merita nostra. s. boni assectus eorumque progressus atq; bona opera, q Deus re munerat in nobis, de haec ipsa sunt Dei dona. Vnde Augu. ad Sixtum presbyterum. Cum coronat merita nostra, nihil aliud coronat g munera sua. Vnde vitalia persectioim qmeritu causat, sicut sunt ati' gratia prς- cedentes, Echoc nasidi pactibus talibus no meretur us a.ns bi ex eo signo, sed ibiu ex congruo autes in gne talis i&GOnas, quae in Pysui patuitatem niansus et ad me redu,& hoe modo dico, actus h ntis gratiam se habent ad aequitedam gratiam altera, ilicit em gratia ad hoe it homo per ea sanips mereat. ledalim mereat ad N eadem merita qua bus reddi.
hoe non si meit nisi sit pellectulinia gratia,' quodam odo in alios redundet. Et pphoe drui Chis decuiu, plenatudine Oes accipimus. io. i. o. ex codagno metuit: sed nullus alius alteri ex cudi no meretur, sed solii ex cogruo, ita in ip est hic plu, de r ne meriti si qu aliquis dicit sibi me eri gratia ex cogi uo. QDatucsque aut sta trariecta sit ' opus meritori u cautat pol ipediri cil citis metiti, vel patij.dumsi dieat vii' alteri mererit sed de ali te alter vel ali dupli. vel siti nilae citi iti ut sunt diu ei se perlonae, & hoc moco satu et metatu Chia,ne dii merita alio i u in inultis i Euci unci coicili ur,rr eoru indispone aut sim acvii, de i m ione, sevi dicit ut sortes in solo,eii altera seipso in domo, sicut ipsc hodie eu alter a seipso crus de inde esi, p is alius hiasi e metetur vita metua, ut heat ea in fine vita u. uia si inu usum eorum quibus nos be- tra ad effectus deterne uti possumus, in quibus pot
lib aro. Si vero bonus usus lib. sunt sacramenta Ecarbi. opus virtutis est,ia virtus orationes ecclesip&no eil. Cum ergo bonum usum inde n6 iatrum eius virtute esse dixit, nomine F xi Q ζm', δε virtutis ipsi' usum significauit. meritis N pob auxit si eius reipimus.
Quod idem usui est uirtutis j liberi M. di edit.
Dem nepe usus bonus ex virtute cli,&cxlib. fit. pol impia ira perar. sed ex virtute prin nidi pon item incipaliter,& bon ille usus in m a de 'Ora rota tagnis bonas annumerandus est. illa autem gratia prauemcn , quae de virtus eli,novsu S lib. ar. alter uno iuuet, simeli. sed ex ea potius bonus usus lib. ar. quae nobis est a Deo, noa nobis. usus vero bonus arb. Nex Deo est, Nex nobis, de ideo bonum meritum est. Ibi enim solus Deus operatur, hic Deus de homo , hoc meritu ex illa pu
Ad quartu dicen ἡ u. r quis plus istalicui suu Op u aliemi. dumo sit aqualitas in utroq; ri op
ta aeterna quae in sine a Deo me x rissimas pas uenit, quod Apo melou Migni , writis praecedentibus reddit, qa stolus notauit dicens, c ra Dei qua up di stasum id qdsum,&gra e .im eva.
t Lia abus causatur. Ad qntu dicedu, τ sitque ter cotingit v r orationea sanctoruoibus offeruntur occasones, ut se ad Deil conuertant di ad piat iam iee. piendam praeparent,qua rone facta gratia eis insunditur. Quamuis autem sanctis no Oiantibia, homine, lautiarent, s se praeparet ad gratiam, no in seuuat ui et pia paratis lutis agra sanctoru no conferant,quia Deus hoe m6 pia uidit α Oidni uit, ut per horum merita illam gratiam accipiant.
RAETER MI TT1NDura est tria esse in bonois se.*Sciedu e, is illa diuis O bona es sis quantita: E ipsus non absolutam, sed in comparatione ad homine, unco cingat ridelm da uella, paratim iube uel si ei stia
194쪽
' . . ., uia sine ei, non recte spum inme non aut odiortet hoc de charitate opinari, q- Mityn in . euius iunt media, bonae sunt, quia sne eis non recte vi ut contingit tamen eis recte non uta , inparat 'latium vadunt iis minianis boni , quia sine auxilio a terra homnis ho i Muiuete. Sumitur ergo diuiso Ela Fm diis initi, gradus in ap-De gratiast traximatione ad vi non fuit. Super quem locum. itai ad V, cio, 'per icti onu Aust. ita ait. Rei te gratiam minat, primam enim .igra secta, Fin quam eon dia dat Deus, de non nisi gratia fingit recte vivere, nominat, cum non praecedita taed quam ho Q di nisi mala merita. Sed post per
i 22: vis iam incipiunt merita b
liter, ut Philoi licit na re ut ostenderet etiam Lib. p. ii in l. Ethi. sicut iun arb. addit, S: gratia eius in me gr' bona sortu quae vacua non fuit. N ne ipsa voluti quidem non pς-- sine stratia Dei putetur ali
recte vivendi, ea ii- quid boni poste, subdit. No alitne eis recta vita ei se ego soliis, scilicet sine gra sed possit: ied iunt, ficu e gia Dei mecu, ideli cu lib.arb. . expedietia ad recti Plane eum data fuerit gratia, incipiunt esse noli ra merita bona , per illam tamen quia si illa desuerit, cadit homo.
iturato rix. uie de gras in vetita vitam ut hosacilius vetetur hri, quasi adminiculis iuuen. latus. Quaedam voto sunt , quae per se conierunt ad rectivatam se ut miliatia lubitantia a re', de limoi computantur inter media bona,s,e quibus nullus recie vivit, quibus tamen aliqui, pol et petuet se vivere, ali qua vero sunt q nierunt ad rectam vitam,quasi dantia ρ-
sectione ipsi actui, Aliorum sententia hie o Renditur, quid cant virtuι es ese bonos Uus L he.urbi. idest a ius mentis. Lij vero dicunt, virtu tes esse bonos usus na- turalium potentia tu, non tamen Omnes, sed latummodo interiores qui in mente sunt, exteriores vero, qui per
spum inru et rinon aut oportet hoc de cistitate opinati, quia naeetimates informat Et sancta sita scut hie eoncludete . s. erincuti ait Eri hoc. qa ritati obiectu est smi ultimui. τε apta mediate oes virtutes ultimu ordanant.
DISTIN. XXVII Lmotus mentis est. Idem in lib. 3.ded stri christ. Charitatem autem voco motum animi. si vero charitas a fides mot' ani-- sunt, virtutes ergo motus
anima sunt. Quibus alij respis i ii in xclud quiss
dea tem praemii laverba Augit m Ei diuidit in intelligenda sore inquiunt. Fi- duas. In mima exesu des eii credere quod no vides, diterrord Pelagii 'idcii fides eii virtus qua credi a tur quod no vi. ltem, charitaseli motas animi i. gratia qua mouetur animus ad diligendii, dc u haec, di his similia ita accipienda sint, ex bis coniici tur, qalibi Aug. ait. Nam in a. lib. 'Onum euangelii, inquit. Est fides qua creduntur ea, quae non videtur, quae proprie dicitur fides
; .li. de sti. Alia sunt ergo quatucit pones, C. a. quaru prima ei ,ν sine pia pol ho si e lege Dei iplere ex solo lib.at quia gra ad .hoe det,ut saedi' h5ipleat , ad qa et nos
ae .gi eorpus geruntur, non virtuteq
us virtutum α gra tale dicunt, sed opera virtutu, Marum , dc haec in & ideo quod Augu. dicit opus gna bona dicuntur, kirtutis esse bonum usum natu '
V VI: rilium potentiarum de usu ex
Qq in qua mi ultima teriori accipiunt. Qiuod vero hominis persectio. dieit bonum usum lib. arta vir virtutibus nem tutem esse . Nin magnis nume
rari bonis, de usu interiori in . P
inante viam, utitur telligunt,& virtutes nihil aliud. tame eis aliquis m, esse, quam bonos affect vel.mole quali obiecto. M tus mentis asserunt, quo Deus
. - in homine tacit, non homo, ga- --, o Ma licet illi motus sint lib. atb. no
r isset Di fine expo- tamen queunt, nili Deus a plumnet. Si igit glaquet liberet. & adiuuet gratia sua sanat M liber4t ας oberante Se cooperante, quam Dei gratuitam voluntatem acuti esse, uigia de vise capiunt, quia Deus eli, qui cetus sint iue nisi istie operatur in nobis velle, & op 'ahoe ex I Oncrctu ν rari bonum .
quia gra in Orata ne no nis medicite
virtute pedit: sediti supposito, p gla
Ttae o. ritas est spiritu, sanctu,&e., Hie loqui
ea quae crediatur, aliud est fide, qua creduntur. Ex quibus ver-C bis se argumentando a cediit. Aliud est et edere, aliud e illud, quo creditur. Sic ergo credere non e it fides , quia credere non D 'lu'at est id quo credit. Addunt quoque, virtus opus Dei tatum est, ma est,ta, no opori quam ipse solus iacit in nobis ..batotare neqiysdel psa ergo non est v sus vel actus in 'deliberi arbi . sed credere est actus viale Iibe arb. non est itaque virtus. orori heint. Et GPraemissis, alijsque rationibus ibi De fruuntur αae testimonijs innit iratur viri que horum autem iudicium di pioprii, in bu, ginligentis lectoris relinquo exa- tiam Dei mei et . ita
Gratia Dei, qua liberamur ab Impieta te &ed Quarta est. qa holem fine ptio originali nasci dtiamini, ad alia properans.
etiam sine ullo Soh .isus au hortaribus muniant, quod dicunt.
Vod aute Virtutes sint ira motus mentis,testimo
ni js sanctorii astruunt. tam assertiorem ponens de gratia no Ibero arbitrio,contra Pelagia- Et diuidit i pies sex,
nos . Em sex aut lio tua est Aug.q a ducunt, ea Q. bus error Pelagii cia si mari , A Seda incioli ibi l Α te et initebat 3 e. i Tertia ibi Alibi et Augu. vi
lib. ar. sine gratia pr. adiuuante non sus Dicit enim Augia. super loan nem. Quid eli fides λ credere ita Miat ira sum quod no vides, credere autem ueniente N adiuuante non sumeere ad iustitiam & salutem Ob o tinendam, nec meritis prccede ας- , Quinta δε tibiis gratiam Dei aduocari, sicut pelagiana heresis tradi - I Iud etiam diligen. dit. Nam ut ait Aug. in primo kςr F Cap. s. libro Retractationii. Novi h QI AEST. I.
tici pelagiani liberum sic asse- Α runt voluntatis arbitrist ut gre Hic quinq; quae
Dei non relinquerent locu qui runtur. in merita nostra dari asserunt. Primo. vii usinepta
195쪽
scimo aliquo3 Marii in Leere pom Meundo. Vtrum sine gratia pomi homo vitare mitio . Ut tu hos ne gratia possit mandarum lagis implare. Quarto . Virum sine gialia. stem gratu data, possit se homo ad gratiam praeparare. Quinto. Vitu sine
gratia possit ho scie Pesagianoria enim heress omaria vetitam habere. nium recentissima, a Pelagio ARTI e. v ki. monacho Cit exorta hi Dei, e Eratiae qua prede itinati sum,
ιιιrum in mo pq &-a meruimus de poteilatuo face λὶμ. tenebrarum erui, in tantum inibo me grato mici sunt, e vi sine hac credant D νο- hominem posse facere omniamum sic diuina mandata. Denique Pela
tis V 2 gius a statribus increpatiis, cp
detur p homo sine nihil tribueret adiutorio gra- gratia nullum bonis tiae Dei ad eius mandata facieniacere possit, quia si- da, non ea lib arbit. praeponc
chria, dit', ' bat , sed i fideli calliditate sup
Sine me mhil pote ponebat dicens, ad hoc eam classis iacere: sed Deus ri hominibus, ut quae facere per non habitat is no- tib arbi. iubentur, facilius pos
gratia homo mhil dimique iacitius possint imiabo in sacere possit.' a Prael. Cogitatio boni praecedit operationem eiusdem : sed
ut dicitur a. Coran. 3. Non sumus sussiciente, aliquid cogitare a nobis quasi ex nobis. et go videtur quδd multo uianus sucstatia bonum Operati possumus. t 3 Praet Sicut dicit Aug. ad Boni satium papam. Non potest homo aliquod bonii velle, nisi inuetur a Deo qui malum velleno pota seu adiutori uetusqmalu veste no t. i Dei est gratia ipsus. ergo homo sine gratia bonis nec velle nec sacere potest. Prat. Nun potest homo esse iussus de bonua sine gratiar sed in hoe quod aliquii bona de iusta operatur, militia , bonistas hominis attenditur . ergo homo sne gratia non potest est. quod bonum sacere.
s Piari. Nihil potes in ea sum qui est ultra suam pei sectionem sed boni actiis excedunt bonitatem naturalium potentiarum , Quia computamur inter magna bona, eum potenti ἡ inter media bona computentur . ergo homo per potentias naturales sine additione p*ae, non potest in boni operationem.
CONTna. Nulli se admonitio vel praecep:um de eo quod facere non potess : sed q iotidie homines admonen mi ut bona faciant. ergo bona sieete est in eorum potestate, etiam sae gratia. Ii. i. e., i. undum Dam. Nulla res destituitur propita opera-- tioner sed bona operatio hominii est qua ea propcia eius, i
ta secundum rationem ordinutam , litat de malimi l mini, ct contra rationem ess e, vi Dion. e. de diui .no dicit ergo homo per se sne gratia adi tincta potest in botiam operatio item. RUFO Noto, Dicendum, ir cum vilius essentiam co-l uatur, oportet u secundum diuersitatem iviturarum lit di uersa saeuita, ad operandum, quod quidam non attendentes, para modo operationem tib arb. & rerum naturalium determinauerunt, credentri quod seut lapi de nee euitate suam operatione in habet ut eat deorsum niti aliquid impediat, ita et amhomo necessatio operatione, suas exerceat secundum congruetiam alicuius naturae in ipso existentis,& quia in humine consideratur duplex naturat una se Icet intelle tiralis ex qua inest homini inclinatio ad appetendum per se celide tabilia & laotiena de altera sensibili, reeundum quam asu, est ad appetedum di ad euneupiscendum ea quae sunt delectabilia secundum sensum . ideo ad haee duo trepidente, heretici, contraries hereses ex eadem ladaee prodeunto enutiterum: quo inim quidan .s Ioviniani arilaentes ad intellectualem tiaturam, hominem de nece litate bene ore a i te nunquam possi recore a Ieteliant Alii vero seu iret Manicheu elpicientes ad naturam sensibile, quam stetiti flum se uia am esse dicebant, A. a malo Dera Oozinem habuiss2,s erunt 2 homo de nece state peceat, nec bo-ηum Leere potest . In hoe penittit liti alba . . trique deuiuea res: non edi m e Jet homo hise aibia ira ad eum determinario sut ui Uperis pertineret, ut ex proprio iudicio e i rei hcc, aut it u , ut supici dictum est. Et ideo alii naturam lib. aib. saluare Diuntes,in alium et orem prolaps iunt, scilicit imastiani, i a Murate in Iberi albi titili a pliani e . Dacutit ea vi quod
p quia lidiariade se non est tormidatum ad aliquod opus, ad e
ipse pendet determinatio euiuscunque operis, ideo homo pralabe .atb. in quodlibet bonum opus poteti sitie aliqua gratia ιώ-
peraddita, etiam in opus memorium . non attendetates quod uua meritolaum non determinet genu, aestus, sed etseaciam. Geneta enim acturi
fore per gratiam, uoluit ere. dissinguuntur secundi etiam si disiicilius . tamen ta diu stata Min
posse homines sine gratia face. 'u lum ob in
re iusta diuina ..illam vero ctum determinata
gratiam Dei a sine qua nil bo est, ideo i quodlibet ni pollumus facere non est e di Mnus atl e policunt nisi in lib. arb quod nullis ici , Ti. mic
tuis praecedentibus meritis ab istino di. bedacius G illo accepit noli ra natura. ipso ineritorius ita a N
ad hoc iuuante nos per i iani te ox
mus quae iacere, di quae sperare ad illud praenua
debeamus. Non autem ad hoc conse luendum
per donum spiritus sancti . t faces tum natu qui didicerimus esse saeie uda ς ς iit, A S
laciamus. Ac .Phoc d mmitus noni ci. lib. albi. ex dari nobis scientiam confiten. scipso nisi subleuet
tur, qua ignoratia pellit Charitatem aute negant diuinitus
in medio contraria tu heresium intendendum est , t scilicet dicamus hominem per lib. atb. di bona I mala facere polle, non tamen in actum metitorium exire sne habitu gratiae sicut et iiii si pol ho liue habitu virtuti, acquisite tale actu Achre , quale. facit virtuosus quoad modu asedi,tiee t possit tale sacere. sua- tu ad genus operis,ut ly per se, non exelu lat diuina caii alitate tiar p ipse Deu, in Omnibus operat, vi vi, ea boni. . t d id Omnia Opera nostra Operatus es in nobis domine. Sed ex cludit habitum aliquem ereatum naturas ibu, superadditum. D P R i Μ v Μ ergo dicendum, quod seu et supradix t M gister Gratia dupliciter dicitur. Vno modo donum g atuitum. Alio modo ipse Dcu, graiisaam. Dona autem gratuita proprie dicuntur,qui naturalibus superaddita sunt, sine quibus boni, hanio multa bona sicere potest,qu a inuis uis metitiaria,mhil tamen boni potest saeere inae gratia Dei, siti p intelligitur statia ipse Deu, gratis dans,eo Ψ ipse est plinei pium O nr, boni, non tantum in hominabus, sed etiam an aliis et eatu
iii,& se intelligendum est quod dieitur, Sine me nihil potei sti, saee e. Et se etia potest intellixi quod Apostol= dicit,u, ndlumus sufficientes coritate dici vel in teli gendum est de cogitatione illotum, quae ad fidem pertinent, qtis ea pacitatem naturalis rationis excedunt, N. ad haec homo sui ieien, non est tane gratia fidei. Vnde patet responsio ad secundum . Ad tertium dicendum,m Deu, non risi intiat not ad M aetedum per habitum gratiae, sed et interius ciperando in ipsa volata te scut in quali het re operatur, et exterru occasione, , auxilia praebendo ad bii agendum,& sue hi, omnibus nulli sacere pot:oportet. n.ui scut motu, dissorino rcgulatitur a motu uniformi,ita volutato nosiae, q in bonum de malum stempnt dirigantur ab illa utiluntate,quae non tus recta esse potest. Vel dicendum, p intelligit de bono meritorio.' Ad quatium direndum. υ aliqui, potes diei iustus dupliciistet: vel iustitia ciuili vel iustitia insula. Iustitia autem ei uili votes aliqui, iustus esici siue aliqua uratia naturalibu A superaddai- ta, non autem iustitia insus ne ut a tanaen iustula consistit in hoc, quod est iussa operati: no enim quicunque iusta operatur iustis est, id qui hieo petatur scutiustus ut in a. Eih.dicitur. Vnde non sequitur i ii etiam iustitia ci uilis sine gratia habeti non posset homo per lib.atb. non posset iussa viperati. Ad quintum dieendum, ut bonum opu, dicitur dupliciter. vel opus quod est a , iitute pio cedeo ea informati . & h op bonum naturalem ret sectionem rationis exceda, siue si viri aequi sta, siue insula r unde tali, acius non elicitur a potentia ius iit per habitum virtuti, perfecta: est autem aliud bonum opus, etiam virtutem antecedens, quod virtutem acquis tam eausat , de ad infusam disponit, ut patet in eo qua iusia Operatur . non sicut iustus, quia iniselectabiliter, de tala, operati naturalem persectionem rationis no excedit, quia tota reditudo huiυ, operis es sua tegulam rationis, in qua sint principia iuris,quibus Opus bonum tegulatur, nisi forte siti quod quaelibet operatio excedit piate anus ut comis euiuua eius. 4R Tt
196쪽
ι Vtrum homo sine Irusia possis vitare peccatum.
nio sine gratia non polli t peccatum vitare. Primo per hoe
dixit, P homo ante dari qua pie vivitur, ut scilicet
reparationem sta tiae, per libet una arbitrium, non potest non peccate etiam mortaliter. eigo sine statia homo vitare
sit donum Dei scientia, quae si ne charitate instat, ta non sit donum Dei ipsa charitas, quae ut scientia non instet aedis eat. De
reccatum in al)quo bus, di doctrinae Dei resistentia libertas arbitrijsm- bus, ut conuertantur ad Deum,
a in semetur. Cum igitur liberaelectio, vel sus a boni seu mali
ad naturam libera arbitra a pertineati non potea ege. ve per peccatum subtrahatur homini saeuita, fugiendi peccatum. Et so dum si minuatur, ita. c. illud peccatum quod homo ante Histate de facili poterat,pouniodum diiseultet vitet. Similiter ecia quod inductitit ae
inductionibus muniunt. Si inquiunt non potest ca sacere homo quae iubentur, non est ei imputandum ad mortem. Sicut tu ipse Augustine in libro delibero arbitrio asseris Quis inquis peccat in eo, quod nullo modo
caueri poteti Z peccatur autem, caueri igitur potest. Hoc testiis. ' pro fidelibus, ut augeatur B momo Auguli in . Pelagius .sus hoc habuit, ut bonis eis fideS, N p rseuerent mea,
facere poterat, sed haec quippe non ab ipso accipe non inmto Mum. in re: sed a seipsis homines habere
peccatum etiam ini liberamur ab impietate, dicen Maratum eli si aetu tes secundum merita nostra da
arbitrium, phomo ri, paruulos etiam sine ullo pecvitare pecratum no cati originali, vineulo asserunt Praeteri Aug.
dicit in libro de urina rei p. p natura petba necesse habet alii inuidere,eadem autem ratione, qui est in uno peccato necesse habet i aliud peccatum cadere: sed
2tinia iust a tinplere , huiusmodi
homo vel eii in peecato, vel in statu gratiae . et go v detur, quod s non est in gratia, quod pe latum , itare non possit.' 4 Praeterea. Habens pedem claudum, non potest ambula te vili elaudicando: sed peccarum est sicut quaedam euis G voluntatiq. ergo homo iustatu peccati exulaus, no a potest non peccare. s Praeter. Mor, ex peccato consecuta est,ut mas dicitur. ergo ubi est nece litas moriendi, ibi ea neee litas peceatidi: sediti statu 1 sto inest nobis necessitas moriendi. ergo di necessitas peceandi. D 6 Quicu'; tentationi resstit, tentantem vincit sed vincenti praema iam eternum pro nittitur Apoe. a. de 3. Cum ergo ad praem una aeternuin , nullu sine graria venite possit, videtur v nee sine ea aliquis possit letitatiotii iesuete Necatu vitando. SED CONTRA Gi .dicit, ua debilis eli hostis, qui non potest vincere uis voletitem: sed quod in per voluntatem non est per neeessitaten .ergo homo non nectitatio a peccato superatur iel illud vincete potest. l taeterea. Vtrictique est necessita, agendi ibi est .irtus actitia determinata ad unum sed hoe est conita rationem liberiar bitti; ei ci homo in peccato existens, non habet nec ellitatem peccandi sed peceatum vitare potest. R po MD o. Dicendum . qubi ut supra dictum est, quidam haereti ei posuerunt in nobi, naturam quidam esse maia
est disputans aduersus eum: immo aduersus gratiam, sicut August. in libro Retra citationum,& illud & alia huiusmodi retra
meis. quia gratia Dei comme morata non est de qua tunc noagebatur putant pelagiani sua nos tenuisse sententiam: sed frustra hoc putant. Voluntas quippe est qua peccatur & recte vivi C tur quod his verbis eginius: sed ipsa nisi gratia Dei liberetur,&
vt vitia superet adiuuetur, recte a mortalibus uiui non potest. Ecce aperte determinat,ex quo
est smile quod . n. possumu, d omnia veniat i a peetata vitate: led singula,praecipue propter pria
m cis motus dici. ur, ad quot non requi
ritur deliberati aeo. sensui: sed sunt qui da subiti motus: vn de dum homo vni obstare nitit ex alia
surgit: sed peeeatum moriale tequirit cosensum determina
tum t unde si potest vitare hoe des illud, potest eadem laticia
p ad tempti vitet, Aenon diu. quia liberia arbitri u resistens malo, noli estientit insem uin ad malum vita dum: s d multo foratis, r. ride multo magis postea potest vi
te. Et ideo cum alii dicendum est, Ῥ vi D. 628.
D. Io93. lam,quae hominem necessario ad peerandum impellit. Hic au IM Haetii eir trivi dictum est omnino liberum albatii iam excludit,& V retidum de necessitate ab luta ,sed conditionata, quae est ne late peccatum ames
liti potest duplieiater, aut peccatum iam commissum . aut peccatum committendum. Si intelligatur de pereato iam cona mitio se lacinio in peerato mortali existens, non potest peccatum vitate sine pratiar quia non test te a peccato praeterito ab luere S a reatu eυι- pq, nis per gratiam liberetur. Ee in hoc eirabat lyelastiti, aestia mans hominem proprii. uirtutibus. sine gratia posse te a peceatis praeteritis absoluere satis ciendo.peccatum autem commisetendum potest homo uitare,etiam sine graria quantum que in peccato mortali existat. Si tamen gratia intelligatur aliquis habitus infusus,re non ipsa diuina voluntas,per quam omnia b na eausantur,dc mala repelluntur.
J A o ν η ι M v M . ergo dicendum, quod scut videre
icitur dupliciter. habere visum,& uti visu ita& peeeate: v de eum dieitur ψhomo non potest non peccare, ante repara tionem, intellisitur non habere peccatum sed non potest intelligi, p non possit non uti peccato.' Ad seeundum dicendum, quod libertas arbitrii, immutata est per peccatum sed non ablata. Ouod autem dicitur,m libritii arbitris omnino non possit quod prius poterat,hoc ablati nem saeuitati, desgnat, & non solum diminutionem, sed hoc ad diminutio E pertine vi quod prius Deile poterat, polim dtim non sine disicutiate se pugna pollit, quantum ad vitati nem moti alium 2 led .enialia omnia non potest vitate, pioptet rebellionem carnis ad spiritum. I Ad tertium dicendum . quod verbum Aug. non ea intellinaturam rationi, ci voluntati . unde nec fidei nec philosophis consutiat. Alia vem naturam liberi arbiti j sti te olentes, dicunt quidem, ut homo secundum naturalem suam viti utem, hoe modo cotidi iu est, ut peceatum vitare possit: sed pet peceatum virtus illa adeo immiatara est . ut horaci in peccato exiliens, vitare peccatum no pias,at sed in aIiud peccatum praecipitetur, nis per gratiam libetetur me autem omnino peccatum necessa. Num ponere vialeantur,dnoni tua homo in peccato mortali ex sen, poteti quidEm hoc ca illud peecatum vitate: non tamen amnia, sicut etiam de .enialibus dicitur. Dicut etiam, ιν potest homo in peccato mortali e iscii, ad tempu, si a te, Me in lae cret . eatum d ea ait sed hon diu . lila autem rosilia multu liviter apparet falsa i r mO . quia cum peccarum bona natui ita noniti lai sed diminuat, illud quod rad natui aut piacenta ae ualuialis Ieriinc , t iacito per peccatum a tete noti potes , A si iii u oces ita, finis, vit enim superbo si fini suo inhaerere vult, ut spropriam excellentiam quaerat necesse habet ut inuideat excellentiae aliorum,quae proprie excellentis derogat sed qui semei per supelbiam peccauit mortaliter non propter hoc nectae hatet,vi temper in actum superbiae e eat. potest. n. de uno pecca tom eontrarium peccatum transie, vel in bonum ex genete:& ideo tion est necessarium, at inuideat.
Ad quartum dicendum,'ratio illa tenet in illis, que agunt
propter necessitate in naturae,in quibus de necesvitate operatiosequitur secundum migenitam persectionis, S delectum op tauti e non aut e tenet in oluntarii quia homo habem vi tutem potest non uti it tute, sed in contrarium usum exire, se similiter habens habitum vitiosum, poleti non ,ri habitu illo. Ad quintum dicendum , u in is non respondet pro pinna abet peccato, sed Peccato primae transsteisit, , ex quo to
197쪽
. ea natura iidem es: unde sietit a necessitate morietis horr
mo non liberatui nisi per gratiam, ita de a necessitate sub-aacendi illi peccato per originem a patentibus in vosteros transtuso e n n tamen ciportet , quod homo necessario in peccatum mortale adluale labatur. Ad seditum dicen
dum, quod aliud est sensit illa dixerit, inimicos gra
aliud victoria demecato habere. Qui-
aeumque enim vitat peccatum,peccato te
sititi unde hoc y teli heri etiam tine
gratia, nee oportet, p tune homo resi-itendo peccato mereatur praemium m etnuur: sed ille proprie vincit peccatu,
I militer & innitebatur Pelagius verbis Aug. contra gratiam, quae sin libro de 'duabus Animabus
dicit. Peccati, inquit, reum te--U nere quenquam, quia non secie te ad ho contraqr quod facere non potuit, sum- est Pugna p*μὸς , mae iniquitatis, bc insaniae est.
Ea tr: ἱ- I' His auditis, exiliit Pelagius, di
qui opus meritoris Osaeratur: vnde talis victoria vitam aeternam meretur, de taut gratia non sti
data ves gratum saetente si tamen gratia ace piatur, pro aliquo habitii infuso sed quantu ad intentionein legislatoris sint gra tia impleri non pollunt, qu a donum csaritatis, non ines no . bis Moobi, sed a Deo insulis misia si gratia pria semina .cilan bine gratia in nobis omiua bona causante aerapiatur, tunc di
cens. Cur ergo paruuli,&illi, mo, sine '
qua non post in t facere manda ede D
ra diuina, rei tenenturὸ hoc au' pliciter implati prae
tem qua occasione dixerit, in si oepta legi, po siti
bro retractationum, Pelagro re
spondens aperit. Idem incon Vbis: et
traman scheos dixit, qui inho pi et pia legis, noumine duas naturas esse conten- quaruercunq; Obse,
e Virum homo possis implere praecepta Dei
sine gratia. II AD TR RY t v M se proceditur . videtur et homo sine
statia, Dei praecepta implete non possit. Qui enim man data Dei seruat, vitam aeternam meretur, ut dacitur Mariti. s. Hoe sae, de viuei:sed hoc non potest homo sine gratia. ergo nec mandata legis implere.. a Praeterea. Charitas non potest sine gratia habeti: sed dilectio chamatis est in praecepto. Matth. . ergo praecepta non possunt sine gratia impleti. ε 3 Praeter. Vt supra Aug.probauit. Vim res in nobis solus Deus operaturi sed actus vat tutum sunt in ptaecepto. ergo pi repta ex nobis ipsis implere nun possumus. Praeter. Expresse hoe videt ut per illud Actuum. I s. Hoeest onus, quod neque nos, neque patres nostra &c sed onus iliai ad sunt praecepta legis. ergo praecepta legis homo per se implere non potest. s Praetetea . Nullus damnatur nisi pro peccato omissionis Ivel transgressionis: sed nullus damnatur, qui praecepta legis implet. si ergo homo potest sine gra praecepta legis implete,cu etiapossit sne stratia ut dictum eti, peccatum mortale vitare, vide tui ui homo possit sine gratia damnationem penitus vitate: sed quieunque non damnatur,eti in gloria. eigo homo sne gratia potetit ad gloriam peruenire, quod ea omnino haereticum. s D coNT A. Hi etO.dicit. Qua Deum dieit pr cinere impossibilia, anathema site sed impossibile est holium illud, quod implere non potest. ergo mandata Dei homo per se imis plere potest . a as Praeterea: Deus non est magis eludelis quam homo. sed nomini imputatur incredulitatem, s obliget aliquem per prSc-ptum ad id, quod implete non posset .er hoc de Deo, nullo Godo est aestimati int& ita sine gratia homo per se, legis Pr cepta implere potest. . 4Risso Nutio. Dicendum , quδd de praecepti, legis dupli iter contingit loqui, aut quantum ad id, quod dite te cadit Ean pixcepto aut quantum ad intentionem legauitoris .Directe Mutem cadit in Pt cepto actu virtuti, , quantum ad substantia peris, di non quantum ad modum agendi, quem circa aplum vitius ponat. Kocii da tecte alicui praeci ut, qa tiaram an ipso est, uti aetat illud non autem eam homuis ut iaciat actu ni vi turis,eia modo, quo vitiuolu, facit pilus quam virtute habeat, vel acqui litain vel infulam:lia intentio legi, latotis est, xt in a. Et hic. dicitur. ciues iacere bonos, de per alluetudine, operum, quae praecipi vi tur induciare ad virtutem, di bui u na; νς um Apollodunt, , nam bonam ex Deo, a l. vata in 'iram si 'teram malam ex gentz te Πcbra solum se eundum Prum , quae nune bona fuit, nec opera, quae praecipia bonu velle potest. Qiiod si es charitate inso set, non videretur et i inputan mara sunt, secui una,
dum csse, si non bonum faceret. ZIn i ' . ' ,
hoe modo planum est quod sine gratia seruari non possunt. Ad secundum dicendum, iii sicut Maatum virtutum actus, dupliciter considerari possunt, vel secundum sunt a virtute, .el secundum quod antecedunt virtutem, ita etiam est de charita te: potes. n. aliquis etiam charitatem non habens diligere proximum & Deum,etiam super Omma, ut quidam dicunt, Ee hoediai tete ititelligitur actus charitatis sub praecepto directe cad te,di: non solum secundum sp a charitate procedit. Ad tertium dicendum, qu5d actus virtutum noti sunt in praecipio, secundum ma virtute procedunt: sed quantum ad suta flantiam operis, ut dictum est,secundum quod eontingit alib. quem facete iust etiam si non faciat,vtius ius facit.
I Ad quartum dicendum, quod hoc dictum est propter mulatitudinem praeceptorum veteris legis, praeeipue quantum ad cerimonialia,quae nunquam multitudo p puli obseruauerat,dcnon nisi eum magna dissicultate obseruari poterant.
Ad quintum dicendum , quod homo, di ii nunquam trans-gtederetur vel omittete nahilominus tamen peerato originali subiectus essit, a quo non nisi per gratiam liberari potest, pro quo merito subiret damnationem, & etiam ad te timara at tem deueniens in hoc ipso peccaret, P se ad glaciam non prae parat et rende etiam pria tali negligentia puniretur. bi autem v parat et se, faciendo quod in se eu, proculdubio pratiam cons alueretur,per quam , iram sternam meteri possit. A T-a e v L v l
d Virum homo possisse praeparare ad gratiam , sine aliqua gratia.
AD Qva a Tura sic proeeditur. Videtur ut homo non
possit se praeparare ad graciam sine aliqua staria. Ptimo. per id quod dicitur Hiere. io. Non ea in homine via eiu : tiee attic.ε. Hum est, ut ditisat gressus suos: sed nullus praepalatur ad si Quoes, i ritam, nisi gressus mus dirigant ut, ct viam saluti, qu rat. ergo A. d. v non est in potessate hominis, ut se ad gratiam praeparet. q. a. Et vo , Praeterea. Illud quod est in potesate hiantini non est ne q. 14. M ipe Isaraum, ut homo ab alio petat, sed ut homo praeparetur ad gratiam, petendum es a Deo,ut patet in psat. Deduc medne dcc.et itam pis paratio ad gratiam non est in potesate hominis.
Pi tet. Illud quod visbilitet saei uni est in quibusdam,
tae opera tant,sed ut ex chamate salit. Dicendum est ei ,s pracepta legis,quantum ad id quod dilecte sub praecepto cadit, potest aliqua, i inpicie per libet tum arbitilum, sue ziatra gratia qui gratiam consecuti sunt, probabile est etiam in alis, saltem inuisibilitet seri eum eadem ratio si de uno te deo nimbus sed quidam cum etiam gratiae resis erent, per speciale munus gratiae ad gratiam pra parati s at, ut patet in conuersone Pauli. eigo etiam alij sine gratia, saltem gratis data,ad gratiarn prsp tali non possunt. praeter. Heb. I i. Oportet accedentem ad Deum credete quia est sed siles non potest habeti nisi per gratiam. Dei enim donum est, ut ad Ephe. v. dicitur . ergo cum nullus se, ad gratiam pr paret,uis accedendo ad Deum,videtur quod sitie m nete gratiae ho se ad gratiam praeparare non possit. - si Pister. Auguu .dicit, quod timor seruitis inducit haesis Ita ' intatem, sicut stra linum t sed timor se tuiti, es donum spi iiii si per ep . sane i. ergo per gratiam gratas datam , homo piis patitur ad , a* μstaciam gratum lacientem. .
198쪽
s D CONTRA . Zacha. i. dicitur. Conuertimini ad x ego concertar ad vias sed tonuersio quam nobis indicit non auctur cile aliud quam praeparatio ad receptionem gratiae ex so hoc pitino a nobis exigitur, ut ad gratiam pr parcinur,u rDeu, ad nos gratiam inrundendo,cianueitatur. Piaet. An se .dicit,
', Α tionis,quod pertinet ad bona naturalia.st non ad gratuita, nisi
large accepta. Si autem praeparatione indiget talis gratia gratis e tedibit quassio de ista praeparatione, ut tum in eam
ut aliquis usi habeatvratiam , non est ex hoc u Deus non velit eam date, sed ua homo non vult accipere. ergo si ho ovult accipere, Deus eam dabiti sed illud quod in voluntate homiam cianstitutueti, in potestate libera albi tria e l. ergo in poscitate liberi arbitris eli, ut ii data, tune tedauit quaestio ue illa praeparatione, pollit homia ex se, vel non: de se vel abitetur in inlinitum , vel erit deuenire ad aliquam gratiam ad quam homo. per se pi xpa. rare potes e, de non
no, facile si opus pietatis, etia est ratio eis ax qua quod impossibile . & difficile rς b c m gi in maLibi etiam Aug. dicit, quod huic gratiae con
tradicere videtur qua iustificamur. Ait. n. in lib. con
tra Adaniantium Manichaei discipulum. Nisi quisque volun
tatem suam n utauerit, bonum l
iuis . In expositione quoque C.
operari non potest, quoia in non ad sia:iam se stra pote itate est e positum do Pr patet. minus docet , ubi ait. Aut iaci R NPn . te arborem bonam ecc. Uuod Q. 16.to 6 Augus i. in retractationibus nocipi. νcl quodcuit; ex est C contra gratiam Dei, quam cumitum volu in praedicamus Ditendit. d. l n PO
testate quippe hominis est mutare in melius voluntatem : sed ea pote itas nulla est, nisi a Deo detur, de quo dictum est. Dedit eis potet atem tilios Dei fieri.
to exhibitum homini ab ip adiurna P. uiuetitia, qua vultis bu tibia, gratis impcndit, ea tua boni talia ea, lue ipsi, conticia uiat. ct aliquod donum habituale in amnia teceptum, axtati, a Deo contiit. Si ergo primo nauaceipitur gratia, nulla dubium eli quod
qua rudam propositionum epia seimia si ole ad romanos, quedam Au- u's in Lusit n. interserit, quae videntur 't Proposi- huic doctrinae gratis aduersa
m. ait enam. Quod credimus no preparate. faciendo
tirum est, quod autem bonum enim quod in se est, Opcramur illius est qua creden gramina Deo contibus dat spiritum sanctum . Et paulo post. Nostrum eli crede- cluod Hi potest telire dc velle. illius autem darecte beri arbitrii con-dciatibus, de volentibus faculta ut v mςst.
rem bene operadi p spiritu fan- '
ctum. Quae qualiter intelligi de dilectio gressiis iiii-beant August. in libro retracta rituali no p. testota is itationum aperit dicens. Verum se nisi a Deo, sine cu 's'
eli quidem a Deo esse , quod .
operamur bonum: sed ea dein tit: nee tamen oporregula utriusque est.& volendi, tet et hoc per aliquε
Cum enim hoc sit in potestato si ipsius est, quia ipsis praeparat
a voluntatem, utruque nostrum, nem ad intim g D. 399, homo sine giatia i
sue aliquo movic te per naodum excl-
tiam, neceti: tsi ab alio moueti,tie edita seri quicquid si illud, quoia huiusmo
nostra, quod cum volumus facimus . nihil tam in potestate, quam ipsa voluntas eli, sed pre paratur a domino voluntaS. eo ergo modo dat potestatem.
litat uilimovium eiusdem quod uidetur uda 6um. quia non fit nisi volentibus no tum iacientem praebis illa itaque prosecto non di cedentem reseratur.
iam nuem inter spiritu sancti non potest te ad gramunera reperiri. Illud etiam tiam praeparare, nec
diligenter est insipiciendum qit i . . August. in libro sententiarum
Prosperi ait, scilicet, quod Pos est, is nos ad c con-le habere sdem, sicut posse ha- uertat & etia alio aberz charitatem, naturae est ho nec men
Dei, vel excidi eius seueritate cui ha re charitatem gratiae Labitum insulititii Quia in potestate cst fidelium , quod non ita di- sed potest esse a mul octu ira est tanquam ex libero ar. ta,quae exterius sunt
bitrio, valeat haberi fides vel o Ic etiam intellige dum
est. quod in eodem ait, scilicet in nostra potestate este, ut vel inseri bonitate
nostra non est, nisi quod no -- stram sequitur voluntatem .
ex vallationis occa- Quae cum praeparatur a domi sione piabeat, quas
voluntatem excitando, siue sit admonitio hominis,vel agiit dia ciatmiis, et aliquid huiusmodi, quae omnia couilat diuin .piouiuentiae subieci aeue in bonum Hectorum ordinata vace quaciluid illud fuerat,quod hominem excitauerit ad eun uet cuiautii se, ut statiam statum lacientem acet piat, gratia gratis data dici ptiteri, ec sie sine gratia gratis data homo, se ad gratia non Praeparat,ec etiam ii gratia Datis data dicatur ipse acrus li
charitas: sed quia aptitudinem Jh M o u 'ta
Ad tertium direndum, Felarita, illa quae ei reum suist Paulum. fuit claritas eorporalis, quae luit qusda occasio, 'ut ipsum anduxit,ut se ad tritiam habenda praepararet, deiiciedo ipsume. conterendo de cum se ad gratiam praelataim,gratiam consecumo est: non tamen oportet, CP antequam gratiam gratum s cientem acceperit, sbi aliquod lumen gratis piatis datς intusum tuerit unde non dicitu inius in ipso stillem elatiras Gabera arbitrat, quem Deu, in nobis facit, quo ad gratiam gratu a quia cum cucumiuist, quali exterius ira etia alii, , qui ad Deu
.89. facientem praeparamur. Si autem accipitur giatia, ptia ala quia munere habit ianime iniussi, se duplo est opinio. Mutinetiam dicunt , P nullus p teli se ad glatiam gratum satieti temptarat arctitii pet aliquod lumen menti in usum, quod ea d num gratis gratis data . Illud autem non , id et ut cia vemens, quaa poparatro, quae eli ad giariam,tion est per actus, qui sintilis gracrae aquanda, qualitate proporticu ,:scut metitu piatur premau: Ec ideo n n opoitet, tacita quibus homo se ad statiam haDendavi pis para .l ait naturam humanam excedentes.scut. n. natura humana se habet in po temta .rateriali ad stati ita actus utitutum naturalium se Labent, ut dispositi uti materis es ad ipsam: vade noti cxigitur ad hoc, ut homo ad sta tiam se piaeparet aliquod aliud lumen stairq praecedens Ea Pisiste catecutiduiu hoc esset abiae in initam uici, tu a illud ei iam tu en gratiae statis ea is noti detur alicui, nati qui ad diuia reci-preiadu te praeparauit, alia . omnibu , daretur, quod non potest in .edia tau lintegraria giata, dat dicatui naturale lumen raia conuertuntur iaceaticine, salutis Deus praeparat.
Ad qua tum dicendum, quias etiam ad fidem habendam aliquis se praeparare potes,p id quod in natinali ratione est: vi de dicitur, si aliquis iri Mibam natus na s nationibus. quod in se est sacrat, Deus ubi reuelabit illud, quod es neeessarium ad salute, vel inspirando, vel doctorem mittendo.unde non oporte et habitus Mei praecedat pis palationem ad gratiam gratum lamen tem sed hinui homo se pi palate poteti ad fidem habendam,de ad abas virtutes, di gratiam habendam.
. Ad quintum dicendum , quod quamuis per timorem
seruilem chmaa inducatur: tamen nun est necessarium, ut timor sciuili, charitatem praecedat: timor. n. seruilis semper cum peccato mortua habetur. multi autem charitatem cia iecuti sunt, qui nunquam mortaliter peccauerunt.
199쪽
e I trum homo pol scire ut quia vera m sine gratis.
D Q y a N T v M se proceditur. Videtur , quia sinea, gratia homo nihil ,eium scire possit. Patiuo per ad quod
naturalem, habet mens hominis ad credendum, vel diligendum , quae Dei gratia prauenta credi i ta diligit, quod sine gratia non valet.
Nemo potest diceredns Iesus, nis in spiritu sancto. ubi dicit Ambr. Pomne v Ium a quocunq; di. catur, a si iritu sancto e li: sed spiritu Dian&4 non habitae
in nobii, nasi per gratiam. ergo tiullum verum dici aut sciri,sne gratia potest. . x Praeterea. Re uelatio diuina, non
alicujus luminis gratis dati : sed RUIA . . dicat. 93 Deus illis,c Philotoplus reuela uit ea, quae etiam naturali latione cognouerunt. ergo nulla eognitio veritatis potest esse sine aliquo lumine gratiar infuse. 3 Praeter. Facilior via eis cognoscendi aliquid per doctri
nam si per an uentionem sed seut Augus. in lib.de Magisti odicit. nullus potest discete exterius , nisi interius Deus doceat. vnderaret, p per doetii nam cognitionem veritatis, homo habere non potest, nisi per gratiar auxilium interius operantis. lergo multo minus per inuentionem: & ita nullo modo, quia omne quod quia novit, discens vel inueniens nouit, ut Philosophus dicit. Prael. Si eut se habet lux eorporalis ad visu inrita se habet lux spiritualis ad intellectum:sed nillil potes videri corporaliter, nisi per influxum lucis corporalis, bc pricipue maxime lucentis quod ea s.l. ergo nihil potest istelligi, uis per ingu-xu inluminis spiritualis a Deo, de hoe est gracia. ergo nullum verum i negiaria sci a potest.
bero arbitrio indubi. inter teneamus quodrs vi aeter. Quaecunque sunt in genere aliquo, reducunturcu An causam,in unum primum, quod est maximum in gene
xo est maxime tutelligens,& caula intelligendi omnibus intelia ligentibus sed non causat aliquid in nobis,nui aliquid infueneia. ergo non possumus aliquod verum intelligete sine inluso ne alicuius gratiae. SED coNTRA . Dam dicit, 3 nulla res destituitur pro- Ipria operatione: sed intellige te verum es propria Uperatio in tellectus. et so sine omni gratia superaddita, veri cognitionem habere poteti.
Plaeterea. Non est impotentior intellectus in intelli aendo, quam sensus in sentiendo i sed sensus sine gratia potin senti re sens bilia. ergo de intellectus site gratia potest intelligere intelligibilia.. REsPONDEO. Dicendum quod verorum, qua dam sunt raturali rationi propoitionata, qusdam naturalem rationem excedunt Illa naturalem rationem excedunt,quae non posunt concludi ex pratim principi ix per se notas .cum. n. propria principia sint, seu i insitumenta intellectus agentis, ut Com. diei tis 3.de anima. Oportet ea esse proportionata virtuti eius, scuto sana corporalia sunt propolimnata virtuti motivae: unde
qua ex primis principiti concludi non possunt, naturale lumen intellectus excedunt. huiusmodi autem sunt ea quae s dei sunt, iti sutura contingentia Ed huiusmodi: S ideo horum vetotum cornitio sine tu nune gratiae stati Gis haberi non potest, scutest lumen fidei,& ttiam prophetiae di ac, quid huiulia i . si autem loquamur de illas vetis, quae naturali ratione propcitionata sunt: credum est, P circa hoc es duplex opinio. Quadam n. Eieunt, ut supra die uni est,si in t illedius agen x est unus omnisi, intelle itum agentem Dei, iri esse dicente, , de cub liuellectus
vet semper noua infusio gratiae seret, in euiuslibet uti; enim atione o insuso & emanatio spiritualium donorum, non est succellitia per moduin motu, sed est sxa 8c permanens, unde secundum unam irradiationem spiritualem, intellectu, possibilia ad omnia sbi proportionata cognoscenda perseeretur. Aboravero opinio est, ῬHierony. in explanatione fidei intellectu, agen 1 st, catholicae ad Damasum papam ps cita an
lagi; errores collidens docet. t in tonabiliter ρ LUcrinn,inquit, sic coiriemur ni, r oporteat ad eoarbi. ut dicamici nos semper in pn Hionem mi, talis
illos errare, qui cum Manicheo infundi . ad dicunt hominem peccatu navi- hoc verum intelli
tare non pota: quam illos, qui
cum Ioviniano a flerunt hominem non polle peccare. Vt rq; item esse intelli stibi tollit arbitri j libertatem. Nos lem in actu,& uti vero dicimus hominem seni. que est per viri uesper, & peccare & non peccare
sorte dicatur, in in telle reus agens instiliciens est ad horas: ita natura humana ali imperseetior esset, quae non ι bi si Eceret in naturalibus operationibus. Et ideo dicendum es, quhdhaee vera, sine omni lumine glos e superaddito, per lumen naturale intellectus agentis cognosci pomini. AD P R a M v n . ergo dicendum, qu)d setit Deus
operatur in natu ra, & continet virtute: n naturalem: ita etiam
o petatur in intellectu & continet virtutem intes lectivam undeseuti nullum opus naturale est, nisi in Deo sicut in continent , nec ambulatio, nee aliquid huiusmodi: ita etiam nec cognitio veritatis est,itis in spiritu es qui in intellectu operatur, dii plum conseruat.
Ad secundum dicendum, ν se ut ibidem in plo. exponitur,
pro tanto dicitur eis Deus reuelasse, ciuia naturalem lationem ei, dedit, & creaturax condidat, in quibus maiestas et eatoris eognosci poterat, non per aliquod lumen gratie naturali lumiani stiperadditum.
Ad tertium dicendum. ip scut dicit Aug. in a.de doctrina Christiana, ille qui docet,smilis est ei, qui mouet digitum ad aliquid ostendendum. unde scut homo potest extetiti, mouere prolaga
digitum, t aliquid Os dat: non autem potest conserte viti te a suam, per quam ille qui docetur. doctrinam visibilem aduertat: ita etiam potest homo exterius verba proferte, quae sunt signaveritatis non tamen vera intelligendi Hrtutem probete, quae a solo Deo est,pto tanici ergo dicitur ipse lolii, Deus docere, quia vim intelligendi in nobis continet S eausate non ex hoc et in qualibet cognitione veritatis nouum lumeg aliae superinfundat.qualiter autem diuersimode Deus,angeli,s: h
mo docere dicunt ut dictuna est supta dist. α' Ad quai tum dicendum, v ipsum lumen intellectus agentis, est quiadam irradiatio primae luci, secundum quia Dion .e. de diui nom.dicit, D Omnes bonitates in creaturis patricipatae, sunt quidam radii diuinx bonitatis: & ideo non oportet quod huie irradiationi aliud lumen superaddar ut in his,quae natur li rationi sunt subdita. Ad quintum dicendum,l ipse Deus est ea i ta cuiuslibet no- stae cognitionis: non tamen oportet, quod hoc sat per ins xum alicuius piati 1 sed per iniluxum naturalis luminis, quod quidem lumen ab apiatu.
Mens se habeat hoe in odo ad intelligibilia,sicut tu dum ad vi
1 bilia , olunt in v. non potest videri aliquid visibile nis peremiissionem ra iri corporali uia non possit intestio aliquod in telligibile, sine nou a emisione radia spa iuuari, , qui est gratia grati, data.sed hae pustio contienteus non et . ut supra dictum et . non. . intelle us avia, en aliqua suo stantia separata, vel Deus, ut quida in Theologi dica vel intellcctiua ut plures philosophorum, ut supra dictum est: sed n aturam virtus ipsus ra- iuualia anima r nec tam e n oporteret hac positione supposta, Τ a lux hae credant hominem posse facete omnia Dei mandata die. I Intelli rebant, , t simpliciter impleri possint, seeundum p sunt cis ea ra, ad vitam aeteritam promerendam. Ad hoe tamen iuuanteno, per suam legem &c. t Ex hoc patet. U IUuius ponebat eorum quae in lege sunt. aut quet ad sdem pertinent cornatione an tibi, habete non posse, per natu talem virtutem rationis, S inhoe tecte sentiebat. Recte a mortalibus vitii non potest ita hue intelligatur rectitudo, Quae es necessaria ad opus merit rium inee tamen sequitur ii nocti in potest homo sine pratia . , non postst eauete transgressionem suturam sevi Pelatim videhattii arguere, ex uno aliud x len cor cluderet. id eium iotiam, mel, o dixit Sc. l videtur haec imponso nihil valeat,
quia dictum Ausul. dc si obviet Posita. uotum, nitido minus potis
200쪽
tes consimare positionem, quam Pelagitis allitiere videba- Λtur. 3c videtur ιp obui et per rationem eandem. Sed dicendum, v non sequitur,quia Opanio Manichaei erat,u, voluntas ctat determinata ad unum faciendum , quod si esset ab ea ratio culps, S laudis, & vituperia auferretur, scut ab illas,quae agunt petr ne
posse, ut semper nos liberi con-n teamur esse arbitrii haec est fides quam in catholica ecclesia didicimus, di quam scin Pertenuimus.
sed-ndes calliolica ponit hominem nouoslela a peccato la- herare, quod incuria
ait vel per actum a pilum, et pet origi
est ex determinatione volutatis ad unu sed ei estia missi Maelia ad per se aequitedum illu l, laesuo a peccato liberari non ror: nee diuina mandata implere perse die sine gratia. Vade non eodem modo aut homas August.
vltiq; obuiat. lin teitate quippe hominio de e. s scienduquod immutatio volutatis in melius dupliciter potiti intes sigi, vel secundum
I trum homo aute peccatum egueriι B ea, non oliberaret volutatem gratia operamea operanu, G tuam, quae peccati sertia non
tu innocentiae gratia non eguerit. Ad hoc. n. ni ali datur. hominibus, ν ori, breuiter dicimus, si non cooperante tantum : sed etiam operate gratia indigebat, no quidem secundum omne operandi mindum operantis gratiae. Operatur enim liberando . N praeparando voluntatem hominis ad bonum .iEgebat itaque homo quod operande a cooperuntegra tua eguenti sed operande non eguis
secundum omnem modum,qtio ι'Ia operatari u
est, utrum homo ante peccatum eguerit glaoperate & cooperate. a. Ad qa, quai uerat: sed vi pr araret ad Vo' tradiuiditur in ope-lendum en cacitςr bonum, qa rantem & cooperari
per se non poterat. non . n. pote- rem : sed non indige
rat bonum mereri sine stratia. h x in statu illo gra
sui accepti: sed cum humana natura integra erat, sine aliqua corruptione peceati homo ex bonitatenatu tali Deo aece .
bonum,& praecipue malor in permastum, Deci acceptum est.
ergo gratia superari cdira non indigebat. a Praeter. Grais
gratia vi Aug. in Ench. euidenter tradit. Illam inquit immortalitatem , in qua poterat non mori,
natura humana perdidit per liberum arbitrium . Hanc vero
bonitatem ciuilem, εἰ se homo per potestatem naturalem quam a Deo accepit, potest voluntatem mutate in mesius: si In Praed. domina, perficiet ut melior sit: vel secundum boni Qual. talem gratuitam, ut scilicet acquirat gratiam quam praua non habuit,& hoe non potest ex potestate naturali. sed ex potestate
Italiae, I quam meretur grataς augmentura ta columinatione
vas Io TR x Tvs. Da Operate, quia impius non erat: cum A T
irae operantis tit, de rimpro sacere pium: nec iterum cooperate,quia nullam diis cultatem ad bonum agendum patiebat .gratia vero cooperans ad hoc datur i h mo bonum facile Aeete possit ergo nulla gratia indigebat.
tit in praedicamentis dῆ: prauus ad melioriri exercitata ones de 3 Praeter. ut dieitur Deute . i. Dei pertati sunt opera.., moliri G ψ-l Gei, naum Lori non autem esset in diuini, operibus pei&ὶ in s aliquas gladus OsT QV A M det ei minauit de gratia absolute. Hic determinat dc ea per comparationem ad saturii mi hominis in primo statu. Et diu:ditur in partes duas. In prima inquitit, an homo in primo satu gratiam habueri secundo,determinat quam petnam pro peccato incurrerit. ibi sIn illius quoque peccati re na M., Circa primum duo facit. Primo inquirit, an homo in trimo statu gratia eguerit. Secundo an virtutes gratuitas ha- iis ti hin. ibi Piimum quaeri solet&αὶ in illius quoque cc., I M. Hie determinat poenam, qua homo incurrat pro peccato, quo D integra manere alia gratia non indistet
nobalitatis possibilis esset in creaturii ut inuitutus a Deo esset. ergo omnis gradus bonitatis postabilis, in creatu tu in re rum natura inuenitur: sed poterat Deus talem naturam ciandure, qu per propria naturalia, vitam aeternam mereretur ratio non esset Omnipotens.cum igitur nulla alia creatura hoc magis habere videatur et homo vel angelu , videtur ae hoc eis couue viati de ita s natura humana puta Ot, seu i in primo statu erat, homo gratia non indiget et ad vitam aetertiam promercitatam
P-er. I 'oena nunquam praecedit eulpam, eum si e fi cius Chu,:sed carentia visonis diutus est podina Originalis culpe. ergo s in natura humana non fuisset culpa, nec etiam ibi sui cet catentia diuinae visonis, sid poterat homo in statu innocentiae omni culpa carere absque gratia.ergo & gratia non indige bat ad hoc ut ad Dei visonem peruemuti s Prael. Ad hoc gratia datur homini, ut peream Deo contiguretur de assimiletur sed ex conditione naturae suae homo ad imaginem ac similitudinem Dei iactus es. ergos natura in eo gratiam S virtutem amist. Et diuidi tui in duo. Primo de te minat poenam. Secundo, stendit vetitatem cuiustam quaestionis ex praedictis occasionatae. ibit Potes etiam quiri SchCirea primum duo iacit. Primo ostendit,uν Adam pro peceato,de loeum desitiatum de cibum saluberrimum amisit. Secudo quomodo impeditus est ab eius tecuper none. ibi s Ne vero posset ad illud accedere &αὶ Cura primum duci facit. Primo ostendit poenam ex verbis scripturae secundo,mouet quasdam dubitatione, ex verbis illis, quam primo mouet. ibit His verisbi, insinuate die. Iseeudo soluit ibi sed quia per Triccatu EcclPotest autem quari die .l Hie mouet quandam dubitationem, ex praedictis oceas onatam. an hono ante peccarum de ligno vita comederit. Et primo determinat i sic Secundo mouet iterum dubitationem contra lise orta , dc determanat eam. ibi
Quate ergo perpetua seliditate &e.
PAmo. An homo in satu innocentiae gratia indiguest. Secundo. An pratiam habuit. Tertio. Si habuit utrum gratia humani generis si in invocentia perstitisset, surget maior quam modo sit. Quarto. Vtrum actus humana luissent tricaciores ad me tendum .
Quinto. De poena quae in litera ponitur , ho nem propriaitan Pellione ciantecuta. SED CONTRA . Rom. 6 dicitur. Gratia autem De vita aeterna sed necesse erat homini, ut ad vitam a ternam per uent ret. ergo Indigebat gratia, pr quam ad eam peruenitur. Praeterea. Pectatum naturam humanam non mutauit: sed eadem manet ante Et postr sed mentum viis aeternae excedit virtutem natura post peccatum. ergo etiam excedebat vires eius ante peccatum. ergo indigebat gratia,per quam v iram m
R svo NDEO. Dicendum, si duplex est necessitas. Vna absoluta,que est ex priora bus caulis, ut ex male tali de formali ex quibus componuntur res, ut v Omne compos tum G contrarii, necisse est corrumpi de huiusmodi. xia vem est conditionata ex suppositione ficii,,ut s serra debeat sicere serae op scilicet lectionem, necesse est eam de me, se reos habere. Hae E autem neceuitas est duplex: quaedam. ne qua non potest haberi tinis intentus scut sue cubo non potest habeti conseruatio uris. quaedam vero sine qua non potest aliqui, ad finem de s cili pertinsete, sicut dieitur equus necessarius homini ad peragendum iter, de nomen utilitati, commune est vitique in Od rum necelsitatis ultimo positorum: sed nomen indigentiae ma- sis se habet ad primum modum eorum Iso.n .prorae dicimur indirere: sne quo finem consequi noti nos imui. secudum hoe dico,t homo ante peccatum gratia indigebati quia i ne fratia tinem vitae eterni nullo modo eon sequi potuisseti ad finem. n. non peruenitur nisi per opera proportionata fini: vita autem sterna est fini, omnino nature humanae facultatem exceden' unde et lain tutellectum Se desiderium superat a. Cotin a. Oculus non vidit, Ec auris non audiuit cice. Ideo oportet, P opera Iet quae ad viam aeternam peruenitur, viro uaturae humanae excedadi: