Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi quorum distinctiones, ac quaestiones sequens index ostendit Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in secundum librum Sententiarum magistr

발행: 1570년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 철학

241쪽

Hae ponitur die. Tertia ex eompar liene ros nae ad culpam. p iba Etiam quaeri potest δέ c. Et diuidit ut in parte, dias. In pratia ponit olbiectionem , de soluit eam, ostendens, v aliter est eorruptio l=om culpa tram P na. In secundi mouet quaciam quessiones ex lolucione occasionatas. abiisti cum nihil si Et .irca hoe

auo faciti primo in- aetus ergo interior est. Anabro. qu iussuom d ςui quoque in primo lib. de para

m possit esse corru- d. . - V. . in .

ptio initie. See do duo ait. Quid cit peccatum misi quomodo poena sit praeuaricatio legis diuitiae,& eecormaprici passive . testium inobedientia praeceptorum ergo in praeuaricante Pecmum tria iacit. Pri catum est sed in mandante cul. dici ostendit bonum pa non est. Non enim consiste- per quod malum cui rei peccatum praeuaricationis,

si interdictio non fuisset. Non G

consistente autem peccato, nosolum malitia sed etiam virtus fortasse non esset Qus nisi aliqua malitiae fuissent semina, vel subsistere vel eminere non POL

aliquod ena post ue dictum , eum stos de decem genstibus.

ergo non omnis poena es nocumentum palmodicium.' o Prat. Quidam culpae sum in uibus nurus in tonsi patet praecipue in culpa Originalii sed nihil nocet istae. Liu per actionem aliqua ergo non ovinis culpa est na uintum tuum. ps active Grruptio dicitur . Secundo ostendit, eurus boni sit eorruptio. ibi Peetatum vermi.

exponit quoddam, quod dixerat. squa

liter aliqui, a Deo set. Ecce praeuaricationem le-

elongetur. ibi Ab gis. N iii obedientiam diiunit; DTI ' Ambrosius eci peccatum.

cato ponit.

QVAEST. I. T Vocirca diuersitatis hu GI tui verborum occasio-A ne, de peccato plurimi HHic quaeruntur diuersa senserunt. Alii enim di

xerunt voluntatem malam tantum esse peccatum, de no actus exteriores. Alio voluntatem de actus. Alij neutrum , dicentes omnes actus esse bonos , de a Deo, & ex Deo aut hore esse. Malum autem nihil esse, ut ait Augus. super Ioannem. Omnia Quario. Si in actu per ipsiam facta sui, de sine ipso interiori tantum, factum est nihil, idest peceat si, vel in exteriori. quod nihil est, de nihil hunt ho-

' Quae a. s. mi corruptio pote a mines cum Peccat. Supra etiam dixit Aug. quod malum est pri- quinque. Primo. De diuisio.

ne mali in culpam& pceriam. secundo. De dissinitione eulp . Tettio. si omnis culpa in actu conia

sistit. tiarum animae.

uatio boni vel eorruptio boni, quod etiam in lib. 83. quaestio

num ait. Summum malum nullum modum habet , caret enim omni hono. At modus aliquid honi est no igitur est, quia nulla specie continetur, totumqtae

hoc nomen mali, de speciei pri

uatione repertum est . item in dogmatibus ecclesiasticis dici turi, malum vel malitiam non esse a Deo creatam. sed a diabolo inuentam , qui di apse bonus creatus est. Idem etiam in lib.

contra Manichtos, quid sit peccare ostendit dicens. Peccare quid aliud est, nisi in veritatis Praeceptis, vel in ipsa veritate errare Quod s non voluntatefaciunt peccatores iniuste iudicantur. Quid igitur in hac tanta varietate tenendum p Quid dicendum pc Vera sementia de peeeolo bie

proponitur.

Ane dici potest, di li

bere tradi debet, peccatum esse aetum ma

lum interiorem & d exteriore. sci licet malam cogitationem,

locutionem, & operationem. Praecipue tamen in voluntate consistit peccatum,ex qua tan- quam ex arbore mala. Aced sit Opera mala ta quam fructus ma

li. Quidam aut dilige ter verba

Manic. c.

. Vιrum malum diuidatur susscienter per maluia

culpae s patrae.

D parvula se proceditur. Videtur u non sus cienter malum per culpam,& poetiam diuidatur. Malum nihil aliud est de eius boni, sed omne quod inuenitur alio ritinus bonum, non est sine dei diu alicuius boni. ergo omne quod est miam bonum,est etiam malum: sed omnia creata sunt minus bona. eum ergo multet creaturae snt in quibus non est poena neque culpa, videtur'niatu non sufferenter, per poenam de eulpam diuidatur. κ' , Preter. In illis quae non babent dominium sui actus malum culpa esse non potest. In quibus autem culpa non est, neerona eri, quia poena culpae debetur. eum ergo multa scit, quae voluntatem non habent: de ita nec dominium sui actus, in qui hus tamen est aliquod malum, ut in tebus insensibilibus patet. v.'malum non suis leniet per poenam,& culpa diuidatur. 3 Plaeterea. Aug.dicit, s malum ideo dicitur, quia noceti sed omne quod nocti reena est .ergo omne malum aliqua poena est. e so non conue menter aliquod malum contra poenam di ianiditur. si dicat, riuina nocet pasciuer sed culpa noeet active. Contra. t assio est esiectu illatioq; actionis. s ergo poena es nocumentum passuuio de culpa nocumentum aestuum, ois poena eri illatio quaedam colpae: de ita oti qui poena in se ite ut pirpetrabitina listiti s es,ua sic ordo iustitiae depelitet. s Praer. Aliqua poena est,quae ini in negatione consistati ve

cit omne luat uui uol

sium est . ,il quod

agrii ius, vel quod P. tius iam maium O. agimus culpa est,malum snod patimue

rrena est. ergo mala per culpam α pinoam diuiditura . .

Dicendum, ua neut iasupra dictum es, malum per se loquedo priuatio quidam est alicum, boni. bona autem an petistii DRA actu consilit

sincitone perlectio- .rum. distinctionem malorum ese. Eii se du Iilex actus vel psectio. s. actus primus de secticius. actus pliamus est ipsa prima ima, actus secundus est operatio: αideo ex priuatione utriusq; persectionis

diuersis mali disseretiae consurount.Si.tur uetur aliaua ma vel perfectio alia tui tei naturalia, dicetur eile malum natui ae s autem priue . tur persectio opera tic ni dicet cile pe eatum, quia Et in 1. Phy. dicitur,peccatu Te .at.

est in his, quς nata

sunt stiem colequi, eum non consequun tur. qualibet autem res per suam per

tionem suem suum nata est consequi, unde oportet, p peccatum in operatione cons stat, monon est directa, ut finis exigit, fim tr grammaticus non iecte icti bittnee parat recte meditus potionem,sed ut in s. Tex. I. Me a.dicitur. bonum de malum quodam spectari inodo est in. his. ouae per electionem aῖunt . quetrationem finis cognoscunt. i& finem sbi determinare possunt . de ideo peccatum in talibus' quandam specialem mali rationem accipit, ut. speccatum in eis etiam culpa dicatur,unde peccatum in pluribus quam culpa' est quia ut ex I. Phu habetur peccatum ess S in his qui secum visupcti dum naturam sunt,3e in his quae sunt secundum artem: sed euipa non potest esse in his, nisi quae per voluntatem sunt: nihil. r.etirpe rationem obtinet, nisi quod vituperabile est,neque uitu petium alicui debetur preptet inordinatum actum, nis illae actus suo dominio subiaceat. habere autem dominium super sucis actus, vi spossit sacere de non sacer voluntatis propriunx est. unde culpa super peccatum addit, ut sit voluntati, actus. similiter etiam malum naturae in electionem habentibus,speci lem quandam rationem mali accipit,srationem prenae, inquantum voluntas desectui dissentit: unde omni, naena mal smnaturae es licitur. n. poena malum,ut August.dicit quia nature bonae nocet, inquantum subtrahat s bi id per quod natura peri De mo Q. ficitur, vel in suo esse naturali, ut cacitas, vel in naturae super- Manichevi additis , ut subtractio gratiae vel huiusmodi. Quidam ta- cap. i. men dicunt, quod etiam in brutis desectus rationali, ratio nem pretis nititur 1 sed melius videtur, vi pona non si, dic bi culpa esse potest i Et ita patet , qnod malum rationalis creaturae , susscientet de conuenienter per poenam de cultiram diuiditur.

242쪽

caret aliquo bono

desectum habet non enim est desectu, in lapide π non videtr

Μν Μ ergo' dicendum , ut nomen desestv pο- Ani, vel nNative vel priuatiue . Si sumat ut negatiue, sica neqnod habet desectum, alicuius boni continuo ma- Ium est,quia malum priuatio est: vndc no ei l viii desectus elua quod quis natus est, dc debet habere.si autem priuatiue, sic patet, non omne ql

Augustin. attendentes quibus supra & in aliis scripturae locis utitur, non indocte tradunt

voluntatem malain actus malos inquantum sunt, vel iri quant uni actus sui it, bona esse, inquantum vero mala sunt peccata esse, qui volutatem &actu quemcuq; bonam Dei naturam Resse dicunt, inquantum actus est vel voluntas,& cx Deo aut hore esse. In quantum vero inordinate 5 contra legem Dei fit, & fine debito caret, peccatu est: &ita inquantum peccatum est nihil elt, nulla enim substatia est, nullaque natura est.

unde patet . 43 ratio procedit ex atqui uocatione huius nomini, desectus.

I Ad secundum di

cendum , ν culpa de Poena non sunt digerentiae mali absolute sumpti: sed mali secundum .p est in habentibu electio nem ut dictum est.

Ad tertium dicen

cete dicitur ipsum nocumentum, sue apsa ademptio boni vel priuatio scut ubedo facit album, &se omne quod nocet, prena est in hi

quae nata sunt preisti im subite. Si aute

nmatur essective se Quas. 1i dicitur nocere id q re sat priuationem alicuius per: ectionis in te, ad hoc modo culpa nocet. luia peractum de ordinatum aufertur aliqua per

me ipsa priuatio gratis poena est , Ee hoe es quod Magister dieit, v eulpa est eo tisruptio boni active, quia s. malo tu culpae consistit in desectu actu . securigum P descit a debito fine, Δ debitis eire stanis xiii: εe ille actu, de scaen agit, v lecti

Authoritii bus proba ut volunt uti savitis omnes esse boua inquantum sunt.

Vod autem voluntas comnis N actio bonumst inquatum est, ex cob νιtum di suamnes peccari hic positae set connenlerare

AD axe v Nou M sie proeegitur. Videtur quod pectaria

inconuenienter in propolito dissimatur. rati enim quod di sani tuto itet ala

aliqua natura vel substantia est. quid esse, quia quae que ad opus prouidentiae Dei Mio an est,pia sis

no pertinet. Omne autem quod inunc e

est, inquantum est, bonum est. diis inuri egetum Summum enim bonum est bl liabet,cum dissimi olud bonum, cuius participatio Uentiani rei ne sint caetera bona, & omne sς di cun .um

quod mutabile est, non per se, si x. EI.

1ed boni illius participatione, mines cum pecciaut inquat in est, bonum est, quod ergo dissiniri noudiuinam etiam prouidentiam Π' 'ν di svocamus . Nihil igitur casu sit stitio debet eo nuer inmundo. His testimoni js inni- ti cum dissilino: se tuntur, ad Ostendendum omne diuinitimi hic it quod est in qua tu inest, bonum x dς P M.,

esse. nde August in lib. primo cato, ut in litera di- ε an de doctrina Christiana ait. Ille vitur . ergo inconsumme ac primitus bonus est, uenienter a natae

qui omnino inco mutabilis est, s μ' ia , . . Scaetcra quae sitiat, nisi ab il- nlio iuretio, , ,

Io esse non ponunt , S in tanta non debet poni infe

tum bona sunt , inquantum Pu lως Munitiini

dictis colligitur atque inser- eatum, quo asteri Distin 3 D

probant. quod ait Augus. in lib. de lxxxiij. quaestionibus. Deus tantu modo bon i causa est. Quocirca mali author non est: quia omnia quae sunt author est, quae inquantum sunt, in tantum botra sunt. idem probans nihil casu fieri in mundo, ait in eodem.

Qiiicquid casu fit te inere fit. quicquid temere fit, non fit Dei oprouidentia. Si ergo casu fiunt aliqua in mundo non provide

tia uniuersus mundus administratur Si non prouidentia uniuersus mundus administratur.

tur, quia si mala voluntas , & oum contra legem mala actio, inquantum est, bo- Ri pii peccatum i

na est: sed quis est qui dissi e fra no

-- α .. gQ 3n conuenien-cit in anima priuationem gratiae,& ipsa priuatio gratiae passive accepta, poena est. Ad qua tum dicendum, quod omnis poena quaedam corru stio es ab aliquo agente inducta,& quamvis culpa sit quid acti

tium corruptionis: non tamen omne activum coituptionis cui pa es: Ee ideo non oportet quda omnis qua poenam inseth culis pam incutiat

Ad quintum dieradum, quod passio potest sumi dupliciter,

vel quantum ad naturam rei, prout logieus de naturalis pasJorem coni derat,4d hoc modo non oportet omnem poenam pas- isonem esse, sed quamlam scilicet ristiam sensus , vel quanis tum ad modum Deniseandi, plout grammaticus considerat, de sie illud passive dicitur,qtioda uerbo passivo derivatur,vnde priuatio qua aliquis priuatur aliquo, dicitur priuatio passi- ra, se priuatio qua aliquis priuat,dicitur priuatio activa N: hoe modo sumendo passionem, omnis poena est corruptio vel ptiatiatio passiva. Ad sextum dieendum, quod non dicitur culpa eOrtuptio isti tua, quia in actu consistat: sed magis, quia corruptiovem agit : Et ideo obiectio non procedit contingit enim per id quod non est actu, mei vel indues priuationem passive d ciam.

virum tamen in omni culpa operatio requiratur, posteaccetur. . 3T, i ergo in conuenie

tur ma Iam voluntatem esse, & ter assignatur deseri malam altitonem ' Mala igitur ptio ex posteriori volutas sue actio in qualitu est. secundum natu

est, vel actio, bonum similiter vire uti esse sed ex vitio mala est, quod catu oppo ut: sed vitium a Deo non est , neque est qusdam aliquid est, Quod August. no- c

Peccatum non deme

t alse videtur m lib. de 83. quae' dissium valueri,u- t O ustionabus dicens, vitrum est vo- ter sumptum per oti,

luntas, quo est homo deterior, postione ita iusti ἰquod vitium longe abest a volu tate Dei, ut ratio docet. Ex hoc

. . . . Occialis vitia i i sed obedientiae opponitur inobedientia. ergo bc inobedi m erit speciale peccatum.cum ergo species in dissi tutione generis poni non debeat, videtur P inconuenienter peccatu in uniuet siliter sumpturia, Per inobedientiani distimatur. . RE PONDE . quou ii ut dictuim est, peceat uir di cit malum, quod in operata me conlisiit: νnde ad ratione ii

peccati duo concurrunt, scilicet actus de ipse desectus, ex quo ratio mali incidit. desectus autem ille, qui causat ratronem mali in peccato, ut dictuinei . est de se ius rectitudinis in actu, per quam dirigebatur in finem. finis autem rationalis nais tutae vitimus, quem prWilrire theologus considerat. eit ipla beati tu lo eterna,ad quem finem lex alui in nos dirimi seuei nil tumentum 5: iustitia si eue illum inclinans: & ideo pe catum tripliciter hie describitur. In prima enim deseripti ne tangitur iubilantia actu in ordine ad instume .ita, qui bus actus exercetur, cum dicitur, dictum, vel iacium, vel concupitum , α rangitur priuatio illius clitigetuis quod in- struendo dirigit, scilicet legis , eum diditur quod fit coni a domini legent . In secunda au: em descriptione .laniauit ut subitantia actus ex parte Obiessi, in hoc quod dicitur voluntas retinendi vel conseque idi, dc priuario illius dirigiatu quod in finem inclinat per modum habitus, in ii quod dicit, quod iustatia vetat. In tertia autem dc scriptione tangitur u-

243쪽

lectitudini legis eo neor dat, ta secundum quod tu botium

commune ea dat.

quod est formale in pereato , ex quo rationem mali haberς x cui dum quod ad actum dirigit, iustitia vero , se eundum qu dscilicet priuatio dirigentis in finem, in hoc uod dicitur praeis a Aa i

liaricatio legis diuinae , di de ordinatio ab ipsis fine, in hoe

quod dieitur e testium inobedientia die. AD P Rinvra. erpo dictaura, qudd secundum quod alia qua habent esse,pos

loco probant, voluntate inquatum vitiosa est non esse a Deo,& inquantum vitiosa est peccatum esse. Et peccatum est, ut aiunt, inquantum non habet ordinem nee finem debitum rita Nactio inquantum ex ma lo procedit,& ordinem non habet, di in malum tendit.

sunt diis niti ut in

. Meta dicitur unis

de, quia ens o prius de substalia dicitur, quae persecte ratio-nε entia habeti ideo ni id peis cte disinitur nisi substantia. accidentia autem, sicut incomplete rationem entis parti capant: ita de diis ni tionem absoluta nohabent, quia in dissinitionibus eo si ponitur aliquid quod ess extra penus eo rum,s subiectum ipsorum.Similiter etia

cum eris quodamia

modo d dicatur de

priuationibus et nefationibus, ut in 4.

etiam potest esse ali quis modus dissi nitionis is completissimus, qui est quas exponens nomini, si solscationem, non essentiam indicans, quam nulla habet. non autem ital ecatum D mnino sit priuatio di neratio: sed quantum ad id solum ex quo sormaliter rationem mali habet:& igeo ex patie illa diffnitur per

piluationem, ut paret ex omnibus 4e

se inionibus in li-reia positis. 7 Ad secundum diacendum, qu Ad peccatum non dicitur univoce de Omnia hua genetibus peccatorum i sed per Ad quintum dicendum, quδd obedientia etiamque sumitur ut speciali, virtus, quando scilieet specialis ad netendum aliud

Obiectis contra illos,qui dicunt omnes actus inquorum sum, isse bonos. Alia probaris, quod omnis actus i quantum eIi, bonus est.

Tem di aliter probant,

Omnem adtir in interiorem vel exteriorem, inquantum est, esse bonum, quia non esset actus malus: nisi esset

res bona. quia no est aliqua res mala, nis eadem res bona sit. Vnde August. in Enchi. Omnis

natura bonum est, nec res ali

qua mala esset, si res ipsa quae

mala est, natura non esset. Non

igitur potest esse malu . nis es.set aliquod bonum. Quod cum

dici videatur absurde, connexio tamen ratiocinationis nos compellit hoc dicere. Ex praeditestimoniis asserunt omnes actus inquantum sunt, esse res bonas, nec aliquid esse malum,

id est peccatum nisi idem quoque secundum aliquid bonumst,& omnium quae sunt inquan

tum sunt, Deum authorem praedicant,& eius voluntate omnia

esse quaecunque sunt, quae inquatum sunt nature sunt. .

de peccato a. ctuali mortallia quo . . ι

rectatum veniale deficie ex hoe, quod non omnino a fina ordina sed aliquo modo a fine retardat,ordine ad finem saluato : unde descit ex parte illa ex qua peccatum formaliter rationem mali habet.Originale aute deficit ab eo ex partei pii subitantie actus actuale enim mortale est voluntarium, volun trie propria illius in quo est: sed originale est voluntarium v luntate alterius. unde des ιζ ex parte illa, ex qua peccatum lia. t rationem culpae:&ideo non υ portet quod diffinitio peccati in genet e conueniat, nisi i ii peccato, in quo periecte ratio Εteneris inuenitur, potest autem dc dii initio peccari in genere, era secundum quid conuenire, sicut & ratio generis in eis ret posterius iuuenitur. Ad i ritum dicendum, quM se ut aliquando utimur non veris diaerentiis loco verarum, propter earum Occultationem, . ut in T. Poster. dicitur. ita etiam loco veri peneris potest po ni a qui' per quod genus magis innotestat, & sic August. in tendenx magis plane quam artificialiter loqui, penu, peccati, 'quod est operatio, per istam circumlocutionem dictum vel f lim xc signa scauit. Ad riua tum dicendum, quod iussitia non sumitur hie, pro-o est specialix vittari: sed pro iustitia generesi, quae est idem subiecto quod omnis virtus, ut in quinto Ethicor Philosophus dun,difieiens a virtute solum ratione , quia virtuo dicitur, se-

Vibus opponitur, si om

nia quae sunt, inquantum sunt, bona sunt, de naturae sunt. ergo adulterium de homicidium, de similia in- si quantum sunt, bona sunt, de nasturae sunt de Deo volente fiunt.

Quod si est, tunc illi qui faciunt

illa , bona agunt. Quod penitus absurdum est . His vero sic illi respondent. Dicunt e- uidem, adulterium, homici ἀium re huiusmodi, non sim pliciter actus denotare i sed actuum vitia. Actusque ipsos adulterii, Se homicidi j inquantum sunt, vel inquantum actus sunt, a Deo essedc bonas natu-H ras este , sed non inquantum adulterium , de homicidium sunt. Et ideo non sequi dicunt, si actus qui homicidia de adulteria sunt a Deo sunt. quod homicidia 5: adulteria a Deo sin r. Item aliter eis opponitur. Si aliquid non est malum, quod non

si a tura vel res bona, quomo

do igitur peccata sunt, non credere in Deum, non ire ad ecclesiam 8: huiusmodi, cum ista no

sint naturae, immo omnino non

i sint λ Non est enim aliquid Vel

res aliqua. non ire ad ecclesiam , vel non credere de huius

modi. Ad quod dicunt. His a

que huiusmodi dictionibus , t v nr priuationes simpliciter

est authoritas praecipientis, & hure orponitur in bidiea. tia , quae est 1 pecia te peccatum, quando scilicetrali quia praeternilitat hoc , quod est preceptura

specialiter in contemptum praeeipienti aliquando autem obedientia sumitve quasi omnem virtua

tem consequens,

ctus enim omnis virtutis in praecepto te rix est, unde quicumque aliquem adium virtutis iacit, obedit, de huie obedientiae opponitur inobedi Erra, Suq omne pec

eatum mortale cci

sequitur, & hoe -- do inobe. lienti bia in dissinitione Fe cati ponitur. Ακτrcu L. III

ni peccato sit a D

quis actus.

se proe ituri artari Videtur quod Omne peccatum in actu consistat, etiam peccatum omissio in . Peccatum enim est dictum vel factum. vel concupisum utra legem Dei . eictum est i sed tu hoc quod dicitur dictum vel factum,ves

tur aliquis actui . ergo etiam peccatum omissionis in aliis quo actu consilitia Praete ea. Omne peccatum vel est oespinale .clam ter sed omissio non est originale peceatum, quia Originale aequaliter in omnes transit , qui per concupiscentiam gen tantur . non autem in omnibus est peeeatum omissionis. eos o oportet, quad stactuale: sed actuale ab actu dicitur. ergo omissionis peceatum aliquem actum signiscat. . a Praeterea. Quicunque se habet smiliter nune, α privs, non maris nune quam prius pereat: sed aliquis, qui nihil agit smiliter se habet, nune & prius. Si ergo aliquo do talis peceat eontinue, dum actum illum non agit videtur peccare. hoe autem ineonueniens est, quia se peceatum otius. soni quodlibet prauissimum esset. ergo peccatum onustiolus

non est si aliquis omnino n)hil agat: sed oportet, quod si in

eo aliqui, actus.

Pixterea . De meritum opponitur me ito r sed mmaeitum non potest esse nis per actum . eum ergo opposita ait idem petius redueantur, videturquδd Omne peccatum,& demeritum in actu aliquo eoas stat. s Praeterea. Augusta icit quius Omne pereatum est volun- Deverat tarium. s ergo omissio est peetatum, videtur fisaltem actum lag. I. voluntatis in ea esc Oporteat.

244쪽

spiret. Sitat supra dictum est. Milum esse non posset nisi K- Α Avetust. vin eodem o--. - Ο π 3 - 'i Vt bonum .in quo malum consistereti sed ubi mallu, est ictu. ih s 'i η , nongentius lR Ideo de Titico De parad.

set bonum,in quo malum consistereti sed ubi nullui est actu non inuetinue aliquod bonum .an quo deformita, peceati sun detur. ergo vi actur,u, non possit esse aliquod peccatuta in quo non se aliquis actus.

Anibrosi di i in notare 3e nihil ponere: quia per po iratio , di negation zm dicuntur vere ali-

uin &celes inobe. qua poni, actusque per eas si Ptat. Praeceptorui gnificari. Non credere enim in quaedam sunt affr - Christum incredulitatem di

m 'utari inbui cunt:& nomine incredulitatis,

suis nihil astendo naalum mentis actum significa. inobediens diuinis ri. Ita etiam cum dicitur. Non praeceptis Hrmati- ire ad ecclesiam malum est: nsi

ans exaltat, videtur,

indicto excluditur etiam omissio dicti ci in satio omia o lacta α sic de estis. non enim hoe habet 3 ictu nian quantum est Minatione dictum ut se peceatum, sed inquantum es in vota tam potestate a tecta ruditu finis exiens. in hoc auteni conii V . nil sum dicio G - ιrum malus actus, im7uantum pre. Otiuo etiam non

calam es , sci priueris, tiri cicere, quod smili

Ordine exiens finiti

o test etiam quaeri ab Ad sciam dicendu, eisdem, cum peccatu U pom omissionis. sit, ut supra dictu est,

priuatio vel corruptio boni: & nee dilutit actuale tw Icetur, . - - - - . omnis actus uratus sit peccatui qua i in aliquo adiu.ppeeeatum omisio cotςptu fugi incatur, id B virum sit priuatio . t eoirti exiss-i: sed quia adisi, possi si .bi ,3 est voluntas mala, vel propos' ptio boni, inquantum pecca est aliquis actui. tum: hoc est enim declinare a Pist. Nihil iuste bono: R ideo malum est, sicut

quPhtas, is pconuerso declinare a malo bo

zuod praeeptum est num est. Sicut igitur declinatiobi, etiam si nullum a malo quandoque aliquid po-a' 'ia iusse p - nit, icilicet voluntatem,& pr positum vitandi malum. Non

enim potest esse bonum quod omnino nihil est ita declinatio a bono, aliquid quod est signifi

cat, scilicet voluntatem & prona infigitur. ergo res nultu actum astat aliquis nihilominus omittendo peccat. R v N D o. Dieendum,a omnetum est, vel non. Si enim inqua, scut August. ingenitum peccaria est, corruptio boa tum genere rei,

ni est cum corruptici vel priua 'ni habitio boni poena sit homini: in quantum igitur peccatum est, sicut actus ea in po- poena est. Quod si est. tune in- test. te volutam, ita quantum peccatum est bonum di 'I tio eius.

tem non inquantum peccatum peccatum nisi se aest, corruptio boni est: quaeri dum P praecepto an

stinata u

dem modo theceatsi ii mortalis descriptio, quam se

et die pra posuit Augustinus.

het ex hoe,ui voluntarium est non quidem voluntate propria sed voluntate alterius uta etiam rat onem pereati habet ex hoc ei, per anum alterius in gutium est i sed peccata actualia, etiam in actu proprio illius is quo sunt consistunt, Et hoc quide plarium est in his, qui perconinussionem peccant, ut tum autem in peceato omissioni, sit aliquis actus a potentia elicitus, superho uplo opimo est. Quidam autem di eunt, τ in peccato omissionis temper oportet aliquem actum esse per quem aliquas retarga tui ab expletione mandati, vel placepti,siue interiore voluntatas, ut cum aliquis vult praerepto non obedite, sue exteriorem,ut eum aliqui, facit aliquem actum per quem abitniatiuum Obl4gat semper, sed non ad

non sit nisi bonum p rs terquam sinaper, sed ad ali sin eo quod peccatum est. et eo xςnipua daermina. . . . tum: &ideo tu is

tempore tantum ad quod pisceptum astinatiuum oblistat aliquis reuη omissionis tenetur. Ad quartum,dicendum, ut malum pluribus modis continete

I'hylosophum in i Ethi. non enim bonum consili, ei nisi omia C 'ν nra quae ad persectio 'em rei exaguntur eonueniant, quod cun que autem eorum subtrahatur,ratio mali incidit: se ideo melitum quod est quasi quoddam se in suem beatitudinis esse napotest, nisi si ope iatio,& operationis tectitudo , sed sue desereditudo an ipsa operatione sue dest ipsa onera rediitudo an ipsa operatione sue dest ipsa operatio, erit dem ri ritum,quod est recessus a fine quod etiam patetiti ci bolaris . metione praecepti impeditur,& ponitur exemplum de iam qui D quia locum corporalem nihil acquirit nis per motum o diti,

nimi, vigilat,& non potest surgere hora detata sed ista opinaci non videtur necessitatem habete cum enim voluta, libera siti ree ad aliquid saetendtim vel non iaciendum deternisnetu poten hoe modo praetermittere aliquid,u eius conitatium non vestir nee de elu, contrario enitet, nec etiam de aliquo alio,q. st per se impedimentum eius quod sacere tenetur & si enim aliquid velit,quod quantum in se non es impedimentum expletionis praecepti, sevi oppostum,constat uiri hoc, P vult illud non peccat,quia illud potest esse secundum se licitum, sed ne vir in eo, mod pittet mittit id quod sacere debet ergo constat, v ille actu vel exterior vel interior per accidens ad peccatum D mismonis pertinet de ita in eo de imitas omissionis non sundatur: nee iterum in actu contrario precepti,quia postum est, udi talis actus non si eum voluntas possit in neutrum oppositorum serti,scut etiam Deus, nee vult mala fieri, nee vult mala non seri nee alacui dubiti est,s aliquo se se habente per omis sionem pecta quia iuste punitur ex hoe,et praeceptum non implet: unde patet,ni peccatum omissionis in sola negatione aes debiti tonsistit. Et lixe es alia opinio. Sed quia opposta in idegenus teducunt ut ideo omissio actua metati rationem conse- qititur, ex eo et voluntaria est sicut & actu, voluntarius iacionem seccati Sculpae habet ει hule etia consonant verba Philosopbi in s. Et hi ubi ostendit negligentiam siendia vel iaciendi aliquid, iuste a legibuι puniti ex hoc fiscut in potestate hominis is facere aliquid,ita Ee non facete: unde scut pro eo qra Mehite facit,iusse punituriita pro eo quod indebite dimittit. AD parti uti ergo dicendura, ut sicut ditium in opposita te duruntur in idem penu ductuo vel vitutique est per ie,vi patet in contrarii , D t at tuis. vel unum es per se , & alteium n,ut patet in priuatione di habit uidi a sima.

rein seductionem. -

Dcae a. negata lane vade habitum ea tu i . die pii uti libri abn patet in corpora ib :

tum an locum illum. potest autem locum illum amittere quod est e, ita proprium locum dupliciter, siue non moueatur sed quiestat. siue moueatur motu indebito. Ad quantum dicendum, si omissio est voluntaria non quas actu voluntatis an ipsam transeunte sed quia in voluntat potestate est actum non iacere, leui s sacere &ideo seut actui di in potestate voluntatis: ita & omis X P oportet, P malum semper in bo tamen oportet,s illud bonum in quo malum subsai sit actu, do ideo dico,et malum omissionis non sunda tutui aliquo ama,sed inpotentia, quae actu producere potest. Ax Tacu Lus IIII.d Virum in actu exteriori sit peccatum.

se procellitur. Videtur u peceatum nou . . -' . contillat in actu exteriora: quia vi in libro de som. & .i. '' ril .dimu uius es potenti eius ea actu N eadem ratione cu cI . ius est habitus,eius est actus: sed habitus virtutis, vel vitii non est in corpore sed in anima. ergo nec actus peccata erit actua corporis, sed animae.' i Prael. Di qui vitare peccatum non potest: peccatum no est imputat: dum: sed sicut gladius non potest vitare quin occidat. motus ab homine ita etiam manus vel aliquod membrum non potes inare quin actum exequatur quem voluntas inperat. ergo peccatum in actu exteriori membiorum non consilit.' Pt t. Actus voluntaria me ius est inter actum intellectus, scilicet cogitatione di actum exteriorum me aibriatum, di in gis unitur voluntas intellectus, ῆ etiam ipsis membro, sed c sitatio pure speculina ua dc aliquo quin uiuicunque m. lo,non est

245쪽

, Cap

.n peeeitum ergo multo minius in exteriori actu peecata erit. p que exteriores pecora esse. Inter qua verio est visis, la ID F . Illuamio oosito. x et remoto, nihilominus est pecca dicit, in in vimque sit peccatum, quia plenam consideratiot

Piit. Illud quo posto,vel remoto, nihilominus eri peccatum non videtur in se deformitatem peceat a continerer sed titie si actus exterior, sue noni dummodo adsit voluntas completa ala quod malum perpetrandi,peccatum perficitur, & imputatui ad mortem.

ergo actus extetior inquantum bonu est, corruptio detormitate non ς - vel priuatio boni est . Ad quod

: Hi . illisa 4s etiam Ui dicinit actum malu ,

in tantum ad nom- non inquantum est, nec inquansestationem bonita- tum bonum est, esse prauationetis, vel maliti δ, non vel corruptionem boni: sed in- malitiae 'vel influit, quantum peccatum est: non ta-ege: sed in io. Ethici men Inquantum peccatum eli, ut Phylosophus in- poena est vel aliquid qu ex Deo Gnuete videtur, e te--. V t enim ex verbis August.

πα zz praemissis colligitur peccatum

nem virtutis di eade dicitur corruptio vel priuati ratione sunt ad ma' active non passive . Nam Ide

mi emtionem vitii, malum vel peccatu dicitur corruptio boni, quia naturam bo-

peccatum . nam qualicuque pruiat bono. SED coNTRA . Nam ii non priuat aliquo bono Seruire pctu est pec- non nocet, ut supra Augustinus care: sed mzmbra ex ait. Nocet autem adimit igitur teriora peccato sier L Non nutem nocet nisi

dicit, p in utroque sit peccatum, quia plenam consideratione recrati habuit illa opinio consderans peccatum quantum ad id quod est sol male in eo ,& quantum ad id quod est malitiale, non solum quod primo deformitatem peccati continet: sed etiam quod se- .

de hoc docet in libro de natu- cundo. ra boni dicens. Abstinere a cita :A P R M v Mbo non est aliqua substantia: ta ἱ Virium, α via

men substantia corpori S si Om- tii insor matur substanino abstineatur a cibo, langue tia actus: unde opo scit,3c frangitur. Sic non est subsantia peccatum: eo tamen na αε h, qua tam cultura animae corrumpitur. pae N meriti Dediciti no in corpore qa

Quod peccatum proprie corruptis

actus exterior n u

Eccatum vero, idest cui immediate procedit pa, proprie an inaae cor ab L asu, sed ruptio est. Si aut usu ς' ideo sequitur, qudaritur in quo possit corrupi ani- in actu exteriori nom a: in parabola illius, qui inci- si primo imo pecca

dit in latrones , qui cum spo

liauerunt&vulneraucrunt, si Ad seeundum dicerescit. Incidit enim homo inta dum v, percutere notrones, quando Per peccatum est a ius manus, scil

in potestatem diaboli trahitur:

Servire pcto est pec- non nocet, ut supra Augustinus ait. Nocet autem, adimit igitur a i . bonum. Non autem noce ζ nisio. Sicut exhibuistis In quantum peccatum et t. ergoishmbia , estia,&e. inquatum peccatum est priuax in pote ua Π M-UU in num. diciti, .n merso in acta e xcrio bono. Itaque inquantum pecca H N tunc per peccatum ipse i tWr indiuiduo, uni sunt M Mς . Q qm P tum est priuatio est, vel corru gratuitis donis, idest 'irtutib ν & ideo culpa vianui' Pro. Nihil pro- ptio boni.

diuina non tantum Donamri bibet actus interiores, sed etiam ex teriores: adeo ut de his etiam diuersa p-cepta dentur , ut pa

tet Exo. a . Non me aberis, , non concupisces uxoNm,Se.

ergo non solum in actu interiori; sed etiam exteriori pecca- dicendum, min omnibus a pentibus ordi I transit ex voluntate in actum exteriorem,qui sequitur moaa -- mmune est ii, id quoa est motum ab alio : scutiu- tem in actu e gnationi , qui pc H. se timentum a oro otio agenti in actu suo consequitur c ndi Ad quartum, dicendum, P primum non dependet ex post

i ante ratio eulpa: in actu voluntatis manet. Non autem sequiis tur ex hoc ae rationem eulpς non possit in exterior in actume A quintum.dicendunt,st per actus exteriores mani haa tur interiore sicut causae per effectus : unde sicut euectus participant similitudinem luatum causatum quantum pollunt tit etiam actu teriores rationem culpae ςonsequuntur, quae Prismo in actibus interioribus inuenitur.

possit corrumpere bonam

cum nihil sis. Ed eum nihil sit inquan

tum peccatum est quo modo potest bonii corrumpere vel adimere λ August. gratuitis donis, idest virtutib'ν &ideo culpa in inuidi in naturalibus bonis vulnera non imputatur, sed tur, quae sunt, ratio, intellectus, homini propter actsi

memoria & ingenium, & huiusmodi que per peccatum Obte' potuit.

nebrantur,& vitiant turri per pec Ad tertium, dicen. catu etiam priuatur illo bono, dum, T virtus pri--. V m est in polietaciti, cuius participatione cxtor bψ non conuerit tur. nasut. Quo tit Omagis pruiata cog itio autem specuanto magis se ab co et Ogat. cuiatiua re edit acta

a voluntari, qui est deii exieriori sed actus exterior sequitur actum interiorem voluntati ME: ideo ratio culpae, qua primo in actu voluntati, est,

tanquam liberrima oes potentias in actus suos inclinet. opia tet u in actibus humanis conditio voluntatis salue tui: in nis, videlicet,qui ad imperium voluntaris fiunt,& inde eit, reum voluntati, lix proprium,ut dominia sua actus habeat hoc etiam in caeteris quae a voluntate sunt imota: inuenitur fm p eius coditionem consequi possunt . poteti enim intialectus consideraret,ia non considerate prout a voluntate est motus. & simili ter cit de coii cupiscibili, & irascibili:& hoc usque ad actus ex enores motiue virtutis extenditur, ut possit homo ambulare vel non a tribulare,loqui vel non loqui:&sedine eps . sed quia in hoe consistit ratio metiti di demetiti laudis ta v auperit , Pid bonunt vel malum quod agitur in potestare a rent est nde est rix actu, voluntatis primo rationem peccati ta culpae Dadet, x consequenter alii actus a voluntate imperati: α noc modo etiam in actibus exteriori biis deformitas culpae consitit. lincula actus semper attribuitur ptimo agenti, potius Q instrumeto,sicut secare artifici potius e terrae adeo quidam considet λα- te, Pactus a voluntate imperati non habent rationem culpaemii a voluntate, dixerunt peccatum tantum in actu voluntatis interiori est e. Alii vero considerames tam illud in quo pra-mo est ratio culpae, a illud in quo seeundo est, dixerunt is actinteriotes si exteriores peccata esse, & utrique considerabant ecatum non solum quanta ad illud quod est formale in ipω. unde rationem mali habet.cauersionem, sed etiam quantum ad conuersionem, quae est materiale in peccato sed quidam con

e Vtri po: euriae anima aliqualiter corrumpantur per peccatum. AD Q vi NTuxi sic proe editur. Videtur, P per peccata De Mai. q.

nullae ori uptio in potentiis animae sat: priuio per illud , i. ii. quod dicit Diony. . eap.de diui. nomin. T data naturalia in an petis peecantibus integra manent:sed quod eo impitur noest interium. um ergo peccatum hominis non si maius pecca to angelu videtur Ψ etiam in nobis nulla corruptio potentiata naturalium per peccatum fiat. . x Pixt. Illud quod corrumpitur non manet idem specie sed homo post peccatum est idem specie, qui de ante peccatu fuit. ergo per peecatum in nullo corrumpitur id conuerticinem,uuae tu mater I cI a Ptit. Nihil corrumpit ut nisi mr suum contrarium,sed Ve - ge a me, solum illud quod tot male est in peccato .s,deiectu ii , in i rhr. dieitur. sibiectum neutri ordiostorum contrarium Tex Diade lationem mali hispiadixerimi neque actua υ citui μς est.eum ergo potentia animae sit subiectum culpae de viri uis:

246쪽

3 a Prael. Ninil agit ad sui eorruptionem 1 sed causa pereati est cium est.

anima pet potentiam naturalem. ergo peccatum nou cotis xumpit potentiam n Muralem animae.

Prae t. nulla potentia corrumpitur perhoe quod in actum reducituri sed poten

quem actum in quε erat in potentia. erigo per pectatum no ortum pitur,sed per

suitur

catum anima corra

1 us2.2 luti per dissimilitudinem qufacit peccatum. Beo autem se elongati er peccatum: non lo--- ci distantia, quia ubi- Pitur. aut ergo tuan que totus & praesens est omni

: Izra busi di omnia in ipso sent, H,

secundum. non quia ait Aug. in lib. de lxxxiij. quae- tum ad esse primu , llionibus, Se ipse locus non est. quia sic statim homo Locus tamen Dei, abusive dici

ram h um ad tu r templum Dei mon quod eo

s e secundum, hoe to colaneatur: sed Q, ei prasens strum tollitur per pris N inhabitans. Ici autem anima' Ad ieeundum, di edum,qudd se ut est dupleu mi Oio.s prima de secunda: ita etiam es duplex corruptio. Una perquato titur perscino prima, per quam res eae primum habebat & i lis corruptio speciei

ut ait Aug. in lib.del xxxiii quae mutatione sacri 1 sed stionibus. Quae participatione sicc lpa natura ho- similia sunt Deo: recipita distu militudinem. At ipsas nuritu fido nullo modo ex aliqua parte poteste sedissimilis. Vnde sit, ut eum similitudo patris filius speciem non νariati sit: ex nulla parte patri possit es sed tanta species c se dissimili si cuius participata pioventum tollit letione similia sunt quecu i: Deo noc modo culpa na- similia sunt: de illa pollunt recipere dissisimilitudine. Nihil est e ΑΓ ie itum dicena ut quod hominem a Deo dissi duin, ut subieci umquam tollitur persectio secunda per quate, in esti se udoc pleto liter ur. de hoe speciem non variatimum pαcatsi,v d munda intelligitur: per pecca

o tequens peceatu tum is itur non secundum locunihil in avi maeotiti aliquis longe fit a Deo & in eo

milem faciati quemadmodum ad conitaria duplici

ε . . .' A ut dicium est, vel ita r

ptio vel priuatio boni, qua est U Hriamque aequat an aia. est etia pri uatio de corruiter se debitum sibi: Uo boni corporis, sicut coro & tune non magis P

is privavit beneficio illi' im ' .u

quanto fit dissimilior. Illa aute C tis quam habuit ante peccatu. 'um s bi di alimum

vnum simpliciter perseiturisc per alterum simplicitet eomumpitur. qua uia enim alterum contrario tum per quod corrumpi tur non sit sibi eo nitatium quantum ad esse ptimum: quia vitique contrariorum subiicitur: tamen sbi est contrarium qua tum ad osse secundum in quod subiem natura ordinatti Ad quartum dicendum v nihil agit tuam eorruptionem intendens o illam: sed non est inconueniena ut per aesionem alia D. 1 osticuius sequatur corruptio erus praeter intentionem agentis,&se pet accidens aliquid suae corauptionis causa est . sicut patet in insimo, qui comedit nociva, ex quibus miartem incurrit, intendit enim delectationem in cibo: sed priue delectationem sequitur mors. Et similiter est in eo qui peceat. intendit enim delectari in opere peccati,sed cotruptio amma praeter anten tionem eius sequitur. A text. Is

rati&se non erit eo longe fit quod ab eius similitu-mune omni peccato dine recedit: & tanto longius ,

aes potentias animς. sati eo NYRA. Nihil esscitur aliud, nisi per hoe quod nuptum est: sed in s. th.dicit Phyloso. rhomo per actum vitii essicitur non solii alter,sed alius. ergo peccatum naturam

animae corrumpit.

Praeti persinioni opponitur eorruptio: sed Phylosophus divit in a. Ethico. quod homo aequitem virtutem non dicitur alterari,sed perfici ergo eum peccatum virtuti Opponatur: videtis homo peccando non alteretur,sed magis corrumpatur.

tentia ad diuersa hoe contingit dupliciter. Vno modo se. quod utrunque e tum ad quod est in potentia, aequalitet sit debitum perie uum naturae ipsus scut patet in corpore caelesti, in quo renouantur diuers stus quorum ullus non est sibi malis iniri quam alius:& ideo quando acquirit aliquem sitim de illi, pluribus, non smplicitet dicitur persei, nee quando mi incomimpitquia amittendo unum acquirit alium aequi ualentem dc ideo in tala amissione non est malum,quia supra orbem Iunae malum consistens, in desectu nMurali es. non potest, &q si est in eorpore quod est potentia albuni Et nigrum: α ideo in acquisitione de amissione talium, proprie est trasmutatio. non autem simpliciter peristio vel eorruptio. Alio mo eo sic, P alterum eorum simpliciter est debitum ei quod est inpotentia utrunque. Et alterum est indebitum ei & tune acquinctio illius quod est debitum sibi,dicatur persectio ei uti de amis-- dic tur corruptio. verbi stati potentra animae est in potentia ad habitum virtutis de vitia:sed habitus virtuti, est debi ubi quia per eum ordinatur in finem proprium . habitus autevitiosus est indebitiis libi,quia per eum discedit a rectitudine finis proprii Sc ideo quando aliquia aequitie virtutem: non dicitur fimplieiter este alterat': sed magri persectus,v in 7. Phus. dicitur. Sc e contra quando habitus vitii in eo acquiritur, dieitcorrumpi quando mutatur ab eo quod est sibi eo nueniens sui . naturam,in id quod est sibi non conueniens, ut q uodammodo in aliam naturam transeat:quia in conditionem,& proprietate alterius naturae mutatur,sicut qui iracundus essicitur.transit in proprietatem canis: sc ideo Boetius dicit. ephomilio dum pe cant , natura homini, quodammodo amittunt,ti se quaedam tituta animalia sunt. Homo enim est illud quod est per ratio nem. Vltima vero persectio in brutis est Fes partem s)nsbiter: unde quando homo ab eo quod est comi emens fim rationem transit in id quod parti senstius eonventit mutatur a conditione humana in conditionem brutalem.& per hunc modum nee catum vel eispa quod in actu consistit dieitui corrumpere aninia vel pot&ias: sm.s quod peruertit eam ab ordine ratioma per quem in debitum finem dirigebatur. rit mimi sectiones naturales possunt eonsiderati dupliciter vel quantum ad esse primum. Sctic per peccatum non corrumpunturi manet enim de intellectLα Hilum o ualituus di. vel qii tum ad ordinE quoc uus quam auus:α ideo quando acquirit aliquem stum de tionem eius sequitur. perfici, ite quindomit- D Ad quimum dicendum,'ubd potentia non eorrumpitur, situm m p .quia amιttendo unum aequiritalium aequiuilen V reducatur in actum illum ad quem est de se ordinata et qui est tem dc ideo in tali amissione non in malis debitus sibi: sed talis actus non est peceatum:& ideo tali o no a procedit. Ad sextum dicendum, peccatum eorrumpit animam non quantum ad esse primum, sed quantum ad esse se eundum, sed esse secundum potes duplicato considerari. vel secundu m est in actu,& he tollitur per peccatum primum de non per secun- ' dum .sed hoc est pet accidens, quia seeundum peceatum non inuenit ipsum. vel sm ui est in habilitat e di se ut ea prius dictis patet,per quodlibet peccatum diminuitur.

T tamen nunquam totaliter tollitur voluntas retInendi,vel consequendi, dic. I videt ut hoe non essem quolibet peccato commune. aliquod enim peco: tum est quod est ad eorrumpendum ,& non ad ali- qiud acquuxndum, ut patet in homicid:o & inuidia, & huiu gmodi. Sed dicendum, ut intentio, siue voluntatis, siue naturae nunqua per se terminatur ad non esse, vel ad a corruptionem, D in ast

'η p st, Valet in igne. qui intendit formam

suam in m teria inducere ad quam sequitur corruptio aeri, cmiliter ctiam voluntas intendit aliquod bonum ipsi volentiquod sine corruptione alteriuc non est sicut vult quietem sita

luntas pro actu vi luntatis,& non pro potentia ipsa. Non consisteret peccatum, sed interdictio,&c. Verum est vel eois seri pix,vel naturaliter indit . Non consistente aut peccati ,&e. Videtur hoc esse salsum, quia virtus a malitia non de Pendet, sita

me nec bonum a malia. Sed dicendum,a' in sacra sic riptura es quid dicitur fieri &eae, quando innotescit. Et similiter per os positum noa esse, quando ignotum est:& quia virtus u minisectat ut

247쪽

statur nis per malitiim oppostam,ideo dicit,dis non ireccatum, non esset virtuti& ideo subiungit Subliuere ves emimere non posset. sciendum etiam ui hic quid est peccatum m-s praeuaricatio,&cydebet poni illa notula, quae in superiora distinctione in aliqui , librii posta est,qua tic incipit. Daunea ait. Qui it cois

Gasi priuasu boni. Vaeri autem solet: viru& poena sit priuatio vel corruptio boni.

prima. n. diffinitione

occasio nata est opunio,quae dicit tam in actu interiori, u

teriori peccatum cύ- Ad quod facile responderi po'

natalia opinio, qui reuocentur. Diximus enim lu- dieit peccatu esse tantum in actu volunta. Ex tertia vero

si non eget 'ν inducte,quae sumebatur ex disserentia eulps di prenae rhie ih

etriti vita possit esse idem eulpa,& poena Ecdiuidatur in partes tres. In prima aeterminat quaestione. In secunda remouet quadam dubitationem in ei dentem,ex his,quae in determinatione

quaestonia dicta sunt, ibi. Illud autem diligenter est annotandum die. , In tertia

dit ignis, & non viderunt sol Er

ait. Ignis superbiae & cocupisce dilisenter eo tiae & irs intelligitur. Istas pce posuimus miri die. Inas pauci vident: ideo eas ma lit ma diuiditur in xime commemorat Apostolus D . . prima osteninis istola ad Romanos: Ne Ru huim Vpeein

merat multa, qui Peccata sunt, totum eae. In se M& poenς peccati . Item Inter da, inquirit quom enim peccatum apo . hoc possitege, ibi

. . V . Et ideo merito quae

ultimam poenam ignis. iturice. Et diuidi

Ambros; i occasion tur alia opinio, quae dieit solum in priu

esse tan pra, priuationem vel corruptio G primum tun 3 nem boni accipi active vel pase stasiae, Sctra vet. --lterni, inta sunt & poene peccati . Gregosiue, idest secundum efficientia et terni, mediaquq sunt, bc cca tur hee parsi putes

In prima patre

tione peccatum consuere de no in acti .

Quidam autem diligenter, &e .l Haee opinio in hoe disserta, illa qua prius po fuit: quia hie loqui. vel effectum. a Ideoque priuatio vel corruptio boni dicitur& peccatum & poena. Sed peccatum secundum efficientiam, quia priuat vel corrumpit bonum. Poena autem secundum essectum, id est secundum passim tur de malo:euius ta Πςm, in eoctus peccati: tio tantum in p)iuia Aliud est enim poena. Aliud cultione eonsistit. Alia pa. Alterum est Dei, idest poe- vero quam supra po na. Alterum diaboli via hominis est, idest culpa.esitur smul priuatio

proba, nihil easu se

quia omne quod fit pana peccati: Psdam peccata, ereausa peccati. Aia uero peccata πωμμ S poena peccari. is quoque super Exech ait. Contenenti, qui non vult poenitere ponit Deus offendiculum : ut scilicet grauius impingat. peccatuenim quod per pgnitentiam citius non deletur, aut peccatum est & a eausa peccati: aut Peccatum Sc p na peccati, aut peccatu simul Ad causa de pina pecti eati.Vnde Moyses. Nondu iunt ouine mecatum pc copleta Peccata amor reorsi Et na potest dici rati David, inquit. Appone iniqui- ne effectus. Linquan P oritate super iniquitate eorum. Et tu incorruption una

alius propheta. Sanguis sangui O

nem tetigit , raeli peccatu pec secunda ostendit mo Roties i.

duas. ostendit modia quo peerata dicuntur es Hoete pinnae non per se, sed ratione annexi.

In seeunda os endit. P etiam ipsa peccata ruens esse possitnt. In nullo tamen preiudieium fera velitati, &cI Prima in tes diuiditur. In prima ponit moda quo G . Is

Ciendu est tamen quaedam se esse peccata, ut sint etia pcens peccatornm: unde August. super illum locum psal. 7. Super ceci-

ut in minori parte,hi casu . s igitur nihil fiat easu, nihil erit ρtientes, ut in mino iparae: sed si nihil siti uiusmodi, omnia: ex necessitate eo ingunt: quia ea q sunt frequenter, non desciunt a necessariis, is sm v, possunt in

minori parte descerem ut in sexto Meta. habetur. Sed dicendis, re eo vi proueniem,ut in minori parte, potest consderari dulciter. vel in ordine ad eausan proximam praeter euius intestionem accidit,de sierat uale vel sortuitum est. veriti ordine ad causam primam,cuius praesentiam nihil p tersuPt: Se ita ea su non fit. Ad quod die sit his atque huiusmodi dictionibus, Sce.F . Ista solutio proe edit sm illam opinionem,quae Ponit in peccato omissionis actum esse, sed sin aliam opinionem soluetur ita obiectio,quia priuationi qua malum omissionis dicitur matu, substat res bona. s. potentia in actum non exiens. Potest etiam quaeri ab eisdem 5 c. Haec obiectio sic procedit: in peeeato duo iunt. s. actus substitiae, Sc malitia. P ergo Peccatu dicitur corruiartio boni,aut hibet Loe inquantum est malum , vel inquantia est actus, ex quo bonitatem nabet.si primo modor cum omnis corruptio boni pama si s peccatum in eo xv peccatum vel na lum, erit poena,& a Deo:quod est in conueniens. Si autem eae parte actus habeat et iit corruptio boni: csi astus omnis inqui. tum es actus, sit bonum: tunc inquantum est bonum non habebit in corrupat bonum quod videtur in conueniens. ergo Opoetei Vt illud quod est in peccato praeter deformitatem de comi-ptionem,unde ratio mali causatur,non sit res bona: sed solui tui per aequi uocationem cor ptio nili x in litera patet.

ERTRACTATA illa opinione, q pon t actus

peccatorum,inquam ii sunt actus, bonos esse a Deo occasione ultimae obiectionia contra hλac opinione. 1

cato additum eli Paulus quoq; ait . Propterea tradidit illos Deus i passioes ignominiae &c. Et item , ut impleant peccata

dum quomodo quaedam peccata, des non muta, ena pecca totum dici possunt tatione multi, quae isua semper. Ioanni quo oue per ea subtractio gratiae, angelum dicitur qui in sordib' M. fi licet ex hoe .

est, sordescat adhuc Ex his resti

montis colligitur, peccatu ali citonem. ibi. sed carat & pctiti esse di pena peccati. ait digerentis Se.I. In nullo tamen praei uilaetum. I Hie ostendit ipsam et peccata poenas peccatotum es se. Et circa hoc tria saeu. Primo proponit quod intendit. Seci do probat uniuersaliter in omni genere peceatorii ibi. Quod . autem quadam Peccata &c, Tertio probat specialiter in quihusdam generibus peccatorum in ovibus magis manifessu est, ibi.l Pt eterea nullatenus ambigendum &c., 1 Illud diligenter annotandum &e. Illi e temouet quandam dubitationem ex dicti1 Aug. supra inductis exortam. Et circa hoe duo facit. misostendit contrarietatem inter dicta Aug. & Hierony. Secundo

ponit solutionem,ibi. Ad quod dici potest,u, August.

Hic quinque quaruntur.

Primo. Vtrem unum pereatum possit esse e si alte tua peccati. Meundo. si passio possit diei peccatum. Tettio. Si peccatum potest esse poena peccati. Quarto. Si omnis poena pro aliqua culpa in homine st..uuanto. Dedistinctione bonorum quae in sue distinctioni, - Λατ acv xv s. --va.

Vtrum peccarum unum priss esse causa asterias peccas

D ν κ t M . M se proceditur. Videtur, peccat a t.x. non possit esse caula peccati. Quod enim nabilest ritie. Et non videtur habere rationem cause, sed peccatum daal. q. O.

nihil ea di nihil sunt homines cura peccant, ut Prata

248쪽

II arma Iri νεωeedente dist. εχ vel bis August habitum est .ergo pN A peccatum est causa alterius, inquantum unum praealtim Luis, cat aliud in suuna finem scut quando aliqui, oecidit homiΛεvt vindictam ex eo sumat: hoc ad finem irae, qui est , indicta' aduocatur homicidium.& hoe modo quodlibet peecat impotest ea alio causati,quia etiam potest aliquis actum prodit se

ut sic dicam, materia & causa pus, ut auaritiae sua est peccatum , quod a Deo non consequatur, sedi

ea tam non potes isse eausa peccatia Prael. Causa est ad quam de necessitate sequitur aliudi sed quod est neces a mim non est voluntarium ut Autua. dicit, de suod non est voluntarium, non in peccatum. ergo illud quod multiit ad alterum,

scut ad causam, non e Ex praedictis quaenio oritur,scilices,

est pecorum t de ita peccatum causa re cati esse non potest. 3 Plaeti Vnum eo et amotum no est eauti altei tui: sed peccatorum unum contrariatur alteri, scut a uaritia prodigalita 6.ergo peccatum no

Iib. a. potest e e causapcti, dilib. 3. de ad miti' cuiuslibet libero arb. Prael. Peecatum cap. a L non potest esse causa peccati, nisi Fra et expcto medeti aliquisaeli natur ad seques rsed non fit hoe, nisism .p ex peccato pcedenti relino uitur dispostio vel habitus.

t no inclinet,msi ad α' stille i spe illiso im uantum peccatum est, si poena peccati. T ideo merito quatritur: utrum inquantum peccatum est sit pena peccati non videtur cum om an is poena peccati iusta sit. Unde Aug. in ii. retractationum. Omnis psna peccati iusta est, Se suppliciu nominatur. Si ergo peccatum quod est peccatum N petna peccati, inquantum peccatuest , pena peccati esti cu omnis pcna iusta i rustitia Dei veniati videtur inquantum peccatum est, iustum esse m Deo prouinire. Ad quod illi respondent, peccatum se diei penam peccaactibus, ex quibus se ii quia per peccatum in quod merito praecedentis peccati ho e- - molabitur deberente Deo: corrumpitur bona natura . Sicut aeternus ignis dicitur psna malorum, quia eo cruciantur, nec tamen ipse cruciatus malorum ignis est: sed per ignem fit in homine item per peccatum cor rumpitur natura, & minuitur bonum naturae N est ipsa minu

tio& eorruptio boni passio&pina: & non est essentialiter ita lud peccatum per quod fit: sed

si esse causa peccati, nisi sorte illius,quod est sibi smile in spe.

u. quδd motus no potest ese ad moril, quia se in insultum abiretur. ergo ac ea dem ratione ii peceam ea usi eet peccatu, in iti finitum iretur,

quod ea impossibile.

es. Ouod videtur Aus . notasse, η ς' ut in

i r erad . . . . per hune modu quae

N iuxta hunc sensum intellexis dam magis iunt nata secum ait, in lib. de praedestina ex quibuidam geneis . tione sanctorum. l ra destina orari: sicut homi idia, I v. o. xione Deus ea praesciuit, quae ς N mendaciu.

fuerat ipse facturus: sed Praesci eunt liuiusmodi pueuit Deus et rana quae non ellip- eat se ex aliis ita se facturus, id est omnia mala. ptu solesi oerno Quia et sit sulit quaedam quae ita peccata sunt, ut etiam psita sint peccati: secundum illud Apo- lis unum peccatum

stodi. Tradadit illos Deus in pas

H c ac ni strat mater amas

Dei est sed iudicium acalicet Sc ieii, S se stila est tapina. in scriptura enim streno luxuriae quia ventermine iudicii petna intelligitur. estuans, sacris Hie diligenter intendentibus insinuari videtur, Ca quae Pec- Iutcata sunt & pcime peccati: non Ousa dist illionis uainquantum peccata sunt Dei es quamum multipli-

se: sed inquantum p une Dei es mr , qu se dicuntur. Nam cum dixistet iis . a

Deum non esse facturum mala ergo dicendum . Ualiqua, id est peccata, quia pos peccatum, ex parte set ei obiici: quaedam peccata es auersioni, nihil est r

na peccati ois iusta est: de Ideo a sa alicuius, nisi P ac- Deo est, quasi determinando, se ei dens,ut dictum est. cundum quid iaciat ea, vel secu 'dς parte conueris

dum quid non faciat: addidit

reliqua. Iuxta vero praedictam alietiti, peetati se intelligenta ana peccata sane di dum triplex genus

Deus in passiones missum est, quia per lectatum ignominiae, soli et ilico ubi peccat homo, sit in ho

ra: GIἱ illa corruptio. quae tamen

est.&t militer leno fit Deo aut Ia ore. illa enim pe- mimosa passio aqua na. siue passio, quae est boni colloquitur. go pecca- ruptio a Deo est. Illius autem,ta est causa peccata. I Prael. Comparatio matris ad filiam es comparatio cause adia. Motes. eiusatum:sed unum peceatu dieitur esse filia alterius, ut Grego. dicit,ergo unum peceatnm est eausa alterius. RE PONDEO Dicendum, r unum peccatum potest esse causa alterius peccati, secundum triplex genus causae, scilicet Deundum modum eausa eskiEtis, finalis,& mare tialis per mo dum causae esitientis dupliciter. vel per se vel per aeci deus. per

nis, Cula, v t aat aut hor. taSu Icet sequiture fectuKfui quaedam peccata sint, qtrae de- condicionem causae,

lectent, sunt tamen passione, ' G ctui, sta in quin turε no nominande, quia per hu nςςςzmo ,

ea corrumpitur natura. in quibui iam n sed , t in pluribus,si . . . , cui est in rebus naturalibus, quia causa naturalis impediti potest. smiliter etiam multo minus oportet, P ex causa de necessitate essectus si quatur , quia his nihil est eausa completa nisi adiunctio volunt iis acturti subtracto omni impedimento & qa dieitur qu4d ad causam de necissitate sequitur e siectus uni ellipitur de causa e pleta non impedita. Ad tertium dicendum, et unum eontra forum non est eausa accidens quidem ex parte auersonis. unde habet rationem ma s alterius per se:sed per accidens esse nihil prohibet, stat frigi li. malum enim non habet eausam, nisi per accidens. & dico o dum calefacit, ut in a. Phys dicitur.

acti dedisti cui remouens prohibens dicitur inouens per acci- .uti .pm hiberis autem peccatum ess ipsa gratia, qua conseruat animam in sua rectitudine. gratiam autem peccatum tollat: Hi

de per accidens est causa peccatorum , quae accidunt subtracta traiia. te per hune modum quodlibet peccatum mortale causa cuiuslibet esse potest potest etiam hie modus e fandi reduci aliquo modo ad genus causae sotmesis. sciat . ia. pratia est pris .esprum formale actus gratia informatii ita & priuatio glati ex qua Necatum procedit,est quas sorma eius euius causa es epotest: sed per se causa quas emetens unum peccatum alterius est, ex parte edauersortis: in quantum ex aera peccati relinquitur quaedam dispositio,.el habitus in anima, inclinans iterumas peceatum: sed hoc modo peecatum non est eausa cuiuslibet precati sed tantum eius quod est smile in specie: scut luxuita Ioui ac se deinceps per modum autem causa sucu upum Ad quartum dicendum,u, illo inodo quem obiectio tantie peccatum non est causa peccati, ii simili, in specie: sed sunt dec ii m' i, vibus unum peccatum est causa alte timi de ideo ex

insumetenta procedit.

Ad quintum dicendum, ut si peccato per se inesset,ui haberet

pro causa aliud peecatum, in intimi u lietur, quia se oporteret, vomni peccato conueniret: sed hoc peccato accidit , ut ex alio peccato causetur: de ideo non oportet in inhianitum abire scut etiam motui accidit, i unus mutus si causa alterius: est tamen podere primum motum, qui non est eausatus ab alio motu. x. t.

249쪽

b Virum pugio possis esse peccastum.

v Μ se proceditur.Videtur,u passo po n. Motus enim sensualitatis passio quaedaesi sed motus sensua

si inordinat pee Quod cum omne peccatum prisu diri

st esse peccatum. eatum est, ut supra dictum est. ergo passio potest esse peccatu. a Prael. Ira passio quaedam est: sed ira est unu in de septem capitalibui peccatiliti potest esse morta-

para: non tamen omne uipana peccati.

T licet ex hoe sensu om

ne peccatum mortale -- - possit dici poena: non te peceatum:&smi- tamen omne peccatum potest alter Iuidixergo pac dici poena peccati. Poena enim

peccata, ut praedictum est est il- G

contrariatur, & pu liad culus causa est aliud praece gnat contra ratione dens peccatum. Nam peccatu. - ea peccatum, quia sic dicitur poena peccati respe-

ὸ u scedentis, sicut dicitur cau

caro concupistitia. sa Peccati respectu sequentis. Quo fit, ut idem peccatu de causa sit & poena peccati: sed alte. rius peccati poena: de alterius causa: ut enim Grego. in mor libus ait. Peccatum quod poenitentia non diluitur, suo ponde-- . . re mox ad aliud trahit. unde fit Acit Phy I,=hu'is 4 ut non solum peccatum siti sed Hpropter superabun- etia causa peccati. Ex illo quipdantiam passionum, pe culpa subsequens oritur. Pecquae ad media norς catii vero quod ex peccato oritur, non solum peccatum: sed &S pct in i currit.ergo poma peccati est, quia iusto m-pissionesmni sunt. dicio Deus cor peccantis ob- s Praete. Merit in nubilat . ut praecedentis peccati di demeritum cum merito etia in alia caedat.

enim liberare noluit deserendo percussit. Proinde: ut Aug. ait. praecedentis est haec poena peccati:&tamen etiam ipsa peccatum est. Iudicio enim iustissi

mo Dei traditi sunt, ut ait A po

esi peecatum, quia sic dicitur poena peccati respe-

astute. d. io tum peccatum est,ncupiscit auersus spiritumi sed passione, ad ration εpugnat, ut dieit Dio. 1U Is .e. ix ny m 4.ca. de divin.

nomi.ergo passiones sunt peccata.

Diti mouetur,reeipiendo speciem eius qua informatur,& ope rationem propriam exercet. &ista est in omnibus pol iris passi uis,quales sunt omnes potenti sientitiuae parari, & etiam in intellecti ur,p ter intellectum auentem, Se p ter virtutes in truas organis assixM: unde di intelligere quoddi patieli: di ve leti appetere, proptet

stolus de quibusdam, siue de se. rendo, siue alio modo explicabili, vel inexplicabili, in passio

nes ignominiae: ut crimina criminibus vindicarentur, & supplicia peccantium non tantum sint tormenta: sed de vitiorum . incrementa. I lla ergo peccata, Juae enumerat Apostolus, quia quidem consequens

e superbia sunt, no solum pec

cata sed supplicia sunt. Ecce au seeundum uiateri tem ex his iam fit perspicuum les qualitates, ut caliquaedam peccata etiam poenas, dum & Digidum α

εc causas peccati esse , de illud

in . autem est iecundum

peccatum esse poenam peccati, specie, i organo ma quod causam praecedentem ha teriadi spiritualiter, bet peccatum, atque illud pec- & non materialitercatum esse causam peccati, qJ i intelle

est meritum sequentis culpae . pilonem pure spiri

tualem 1 de ideo illae

Ex praedictis videtur significari ipsa passiones, quae pii

snt opposta in id εCotta Iul. sentis reducuntur lib. s. m. a. sed passionibus eon tingit meteti, seu tpatet in martyributierso & passionibus contingat demeretii di ita passiones peccatum ese possunt. st D CONTRA . non eontingit ese praeatum,nis illud. κuius principium est in nobi : sed passionum principium non est in nobis. ergo passiones non sunt peccata. p. s. praei. Secundum peccata aliquis vituperatur isdieeundum passiones neque laudamur. neque vituperamur,ut in a. Ethico. dicitur. Non enim vituperatur,qui simpliciter irascitu sed quialiter edebet. ergo palmo non potest esse peeratum. REs PONDEO, Dicendum, et cum homo non inquinet per peceatum,nis per illud quod ab homine est, ut Matth. s. dieitur. Quae proeedunt de homine hqe sunt, quae coinquiuat hominem, dee. Non potest esse,u, passio inquantum passio,pee caiu sit, quia passio non est a pathri te inquantum huiustodi, x sed in patiente ab alio inducitum sed tantum per accidens conis .et i tinsit pasionem esse peccatum.secundum id operatio voluntatis perquam principium nostrorum actuum sumus, aliquomodo ad passionem se habet sed ad diuersas passione, diuersimode se habet. Sunt enim quaedam passones,quae sunt passi nes tantuni,seut praecipue patet in passa onibus corporalibus,

quae ab exteriori infligutur ut lectio, adussio ves 3b aliquo etia rincipio interius agente etiam naturali, vi sebii, , vel aliquid Boiusmodi. Ee ad ha, passione, se habet volunta . se ut causanseas, sicut est in passionibus sponte assumptu, et sustinet ea, libenter,propter aliquem snem, Et se eontingit in hi, rassionibus metitum si s ni decente ,& demeritum s snt indecentes. Ouaedam autem passiones sunt,quae non sunt pure passiones: sed sunt smul de palliodie, te operationes quaedam, sicut patet D. ae , itid passionib',quae dicti mr operationes animae. sentire enim, Ga. II 8. ut vult phylosophus in a. de anim: aliquoddam est: sed hoe Utum cit id quaatum senti repet scitu tapet horis visus a se quod ira de huius. mogi passione, an ia

mae dicuntur, quam

im in his magis, via

minus proprie nomen pallioni, sinii tur, secundum quod plu, de minus acceditur ad trans nutationem corporale. quet

eadem quae peccara sunt, esse poenas peccari. Ed cum ait, crimina eriin in ibus vindicari, videtur insinuare ea ip- peccata sunt essentiali

de ratione passioria habent minus sunt i potestate nosta. de propter hoe speci litis passiones dicuntur: in omnibus i men his, non es precatum, nili secundu,. T volutas aliquo modo circa eas se ba e

ter else poetias peccati: id est pii nitiones peccati. Ad hoc aute imperando inquan-

cta este secundum rationem P aeceptando secunda

dictam:& ideo intelligenda so

re secundum praemissam expo. sitionem. Intelligentia enim di

ctorum ex causis est assii menda dicendi.

quod sunt palmones. AD pn inuri ergo dicedum, quod motus sensualitatis non est peccatu, nisiste undum m in potestate volutatis est , ut supra dictum est re non inquantum est passio quaedam. Ad secundum dieendum, nomen iraeiecundum plostiam impositionem passionem quandam sigmseat: sed postea trati sumptum est ad significandum vitium quoddam: cu enim vi tutes qusdam, quam uia snt medietates, magi, opponantur eis bustam extremi u altis, sevi mansuetudo ni is opponiturit ,et desectui eius euntingit.u, vitia opposita talibus virtuti nominantur nomiae passonum: ad quas refrenandunt piscis pue virtutes ordinantur. ει hoe modo ira, sm v vitium nomianat, non est nomen pasmoni, sed actu vel habitus. Ad tertium dicendum, passio non pugnat contra rationε quas per se oppostum virtuti,qua ratio perficitur:sed quia herse opponitur medio quod virtus de ratio in passionibus statuit,seut etiam nigredo pallor 3c tubedini op nitur. et Ad quartum dieendum, qa propter abundantiam passionum dieitur vitium esse, setit propter causam materialem e sed per se vitium ess in actu aliquo deformi est ea passiones illa, εο ideo non oportet,v paissiones, secundum se vitia sunt. , Ad quintum dieensum et, passionibu sancti non metuerat, viis secundum mea, voluntarie sustinuerunt: de proster Deilaec ita etiam possunt esse demeratorie, inquantum voluuias aliis quo modo ad eas se habet. ARYiev xv s. tr t.

e Vtrum peccarum unum possis ese poena asterius pereati

250쪽

DI sT IN. XXXVI. Q. VAE ST. I.

- - - - p tum liberius ruati Tetitio ma potest diei id quod est eulpa esse poma non ratione alicuius prseedentis vel sequenm:sed ratione ipsus actus deformi,. nulti enim dubiuili est,un

eulpa poena esse non potest. 1 V. Causa Ee effectu, rion ineidunt in idem sed culpa est causa poenς. ergo non potest esse idem eulpa de poena. 3 Pr . Poena ordinatur contra culpam, ut medicina eius.

Denae enim medica

a a peccata esse poenas peceati Gentiat seri

peccatu peccato m die ita a non est, quia praeredens pecearum per sequens non curatur i sed magis se quens peceatum in peccatu inclinat. e ro peccatum non povia esse poena pcti.

N nullo tamen prriudicium seri veritati putatur, siquis dicat ipsa eadem, qus peccata sunt essen-

mpunitiones riccat rup B ut no ea quae vultis iaciatis. Sed ur Nigio. ,ti otiuerit, rim cedc nisum quae Iuli C sunt, & haec omnia ex illa mortis dam

men non ab eudem

ea coniunctione inconuenienturin quadam prima si liomici. vc paἐet etiam in ex

quit, quidam necessitate secta icta olibus. liquia ma

in probanda: ubi vult homo re u hontainancte facere, & non potest. Unde

est illud Apostoli. No quod vo- hJz:

Io facio bonum 1 sed quod odi puena potest esse, lmalum hoc agor & illud. Caro o o dc set miKN t Concupiscit aduersus spiritum. ineratiora pri& spiritus aduersus carne . hae e M' id hi, m

enim initice sibi aduersantur: & ideo talem actio

Ni peccato, aut qui Deo sunt: nec tamen inquantu

eccato, aut

dam peccatis tan peccata a Deo sunt, nec inquantum s convenat om tum peccata sunt, poene peccati

abite iv insuitu in sunt & tamen inquantum pec- peccam Iita et post cata sunt, prauati 5es boni sunt. quodlibet erit aliud Sed ut supra d letum est, causali- peceatum . si autem ter & aeriue dicunt priuatiOes.

non tu eommune in E

Omni peccati,: sed ultimum peeeatota Aperte ostendit peccata quaegum ese non punitur pecca- panum pereuli, poena ipsam

ianum esse s a Deo

habet, u st pana de

culpa,in qua tuum. a voluntate progreditur. culpae ratione

habet, sed inquanta piaeter intentronem et p. s. Cap. 1

natione sunt. Nam si no est ista poena hominis: sed natura: nulla ista peccata sunt. Si enim no

re ceditur ab eo modo, quo naturaliter factus est homo: cum praeter intentrone

Iisc facit, ea utique facit qus de volo tam ipsina am-bet. Si aute homo, quia ita est deturpat, sicut non est de se bonus , nee habet ς ς cn sibi, pl-

in potestate, ut sit bonit, . siue Uttan a

non vide do qualis esse debeat: primum teduci posue videndo, & non valendo es ipse enim de ut V se qualem se esse debere videt, poenam istam esse quis dubitet λ Ao sui M. Md Omnis autem poena si peccati eruodHedum, ora Pinna est: iusta est,&sumpliciu pq na/Dco est, sed nominatur. Si autem iniusta est ' μ'

poena, quoniam poenam esse ne na a Deo, sicut ab almo ambigit iniusto aliquo do . gente, sicut sunt pe- minante nomini, imposita est. n Misensus, 'ux per

Porro et a de omnipotetia Dei, ni I

- . enim omni, acticii reduetionem in primum agem seri scut in causam. Quaedam vero ps nae sunt a Deo non seut ab agente,sed potiui scut a noatente,ut subtraelio gratiae.ex eo enim Deus gratiam Gin- h R di s Milic us tur in isto gratiae priuatio. vltoque autem modo iniane desie est, ut ipse libi poena sit cininis in oedinatus animus:sed D uenatur rina annexa culpae, quia illa pena uuae ericitur D pG- inordinatus animus est malum. ergo est pix na. catum ex parte si eonversionis, est pina ensibiliter ii in ε

Vod autem quida peccata prena sint & ipsa poena iusta sit de a Deo

to sed tantum poena terna cum prunum pGeatum puniatur me eato I poena sterna, ultimum peccatuin ta poena tulta lit N a Decroenis punitur. eon . uti euideliter tradit Aug in lib. tingit autem, P vlti retractationum ita dicens, quimumIeceat. est pra dant necessitate fieri ab homi-

IV 2 ne, quae mala sunt & eadem iu-

min punitur, quod p na peccati sunt. Sunt, invidetur iniustum. 3 Ptati. Nullus punit ut in eo quod liberater facit: sed quicunque peccat,peccatum voluntatre S libenter facit. ergo nullus punitur in hoc, r peccat: Ee ita peecatum no est poena mecati. SED CONTRA . August. in libaonias dicit. Iusssisti domi

r Prael. Quod aliquis priuetur maximo bono,non potest egene Θriar sed peccatum es auelso ab incommutabili bono etro peccatum est poena. Ad hoc etiam sunt multae auctoritates an litera inductae. R PONDEO, Dicendum . v eontingit idem esse culpa B plenam:non tamen ieeundum eaciem rationem. quia omnis pona inouantum poena es, voluntati contraria inuenitur. Cuautem culpa voluntarii rationem habet contineti autem,quod illud quod est eulpa dieatur pren tripli iter. Vno modo rati ne effectus:quia se licet naturam corrumpit,& gratiam subit hit,quae poena quaedam sunt: sed hoe contingit duplicitet. oenim modo eulpa causat 'nam ex parie auet sonis, inquantia scilicet per culpam quis prauatur pratia Ze Deum amittit,& na

sonis. Ee hoe dupliciter. Vno modo, secundum ν quaedam peccata passionem quandam annexam habent, ut ita & inuidia, de aliquid huiusmodi quia ex inordinato vindiciar desiderio, Npua imaginationi obediens di assectui quadam passione conci latur, quae ita dicitur mater aliter loquendo 1 ti hoc assectione habet. Alici modo x eo.si actus peccati sine labore non eret. cetur,propter quod Sapi. s. dicitur. Ambulauimus viai dissi cito &e Alio modo peccatum prima dicitur inquantuin ea euiusdam pomae est. ex hoc enim quδd aliquis mortaliter peccat, ut dictum est gratia priuatur,& quia per gratiam continebat ut ne in peccatum metetist ei ipsa subtractio gratiae quaedam causa se uentri peccati in quod cadit auxilio statiae deui tu, .ec smisi modo d)ci potest de omni alio auxilio quod De homini lauet inire sit ne in peccatum odit, sevi sunt impedimenta peccati di exterror a scut dicitur Osex. x. Saepiam viam

alnigens: t iri perturbatio Se labor in ordinatus in peccato. αhoequidem a Deo est de iuste ordinatur, ut qui delectationem contra Dei ordinationem appetit,praeter suam intentionem astii tironem ineuitati in hoc etiam Vbi proprie libidini obsequitur. Illi autem 'nae oua est subtractio gratiae . que est e steti unius peccati,& eausa alterius,in causa Deus, scut non agedorti similiter aliarum p natum smilium. Ee hoc constat iuste ot-d natum esse, vi qui contraria gratia appetat, statim amittat. Ee Dei auxilium,qui contra Dcum arit. de per hunc etiam in dum est eaus, pinae illivi, qui ea ipse actus deformia peccati a non quia ipsum causet sed quaa ipsum permittit eum non im pediendo. N hoe etiam similem iustitiae ordinem cum predictis habet. huiusmodi autem ordini causa Deus est. ex quo patet. Per G patri priuatur Liatra α Deum amittit,α naia habet. huiusmodi autem ordini causa Deu, est. e et Quo naret bonum in eo coriumlitur. Alio modo ex patre conuer- r v id quod culpa de petna dieitur,secundum di ad peccantem taa. de hoe dupliciter. Vno modo,secundum is quaedam pu sertur.ut ab eo voluntarie exietie R iri

ret tur,ut ab eo voluntarie exiens,le in quo latio culpae cons sit,in ordinationem habet: sed secundu nil habet rationem panae, ut a Deo ordinatum est debito ordine tua liae.' Ad secundum dieendum Ueausa & essecili, respectu eius εnon incidunt in idem secundum eundem modum causae, quia secundum diuersi genera causarum etiam hoc non es in conueniens, 't adem si eiusdem causa S catinium seu t snis est eau se incientis, de effetens est causa snis. sed te ectu uiuersorum non est inc5ueniens, ut etiam secundum idem genus causae aliquid st eausa unius, de causatum ab altero: ti ita etiam nihil prohibet aliquid quod ea culpa,esse poenam alietius peccati. Ad tertium dicendum,P pena ordinatur,xt medicina ad culpam sed non semper xt medicina illius, qua peccauit. quod. n. latro suspendatur non est ad eo trectionem eis, i liter qubdhomo in interno damnetur a sed quandoque ordinatur ad cul

a pe audi exterror articut dicitur Osex. a. Saepiam viam homo in inicinia damnetur; sed quandoque Oidi tui ad etili ii in rc baec quidem a iliciuae sint impedi ineuis pec medic lux. sicut sui iuspenuar in aum toti

SEARCH

MENU NAVIGATION