Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in quatuor libros Sententiarum magistri Petri Lombardi quorum distinctiones, ac quaestiones sequens index ostendit Scriptum d. Thomae Aquinatis doctoris angelici, in secundum librum Sententiarum magistr

발행: 1570년

분량: 330페이지

출처: archive.org

분류: 철학

251쪽

ferno damnatur ad decorem uniuersi,ne aliquid inordinatum remaneat si culpa ner poenam non ordinatur. Ad ovat tum dicendum, hoc est per accidens, P vltimum peccatum per aliud Pcccatum non punitur,quia scilicet vel viruta peccanti, sinitur, - nvel etiam animus et & iiistit ia dubitare demetis eli: rex praenitentiam in iusta est lite poena, Sc P'peccato melius immutatur; ali duo impeditur. Non enim

peccatum tollit gra- 'ut squam iniuste dominas, aut tiam, quam secund si turripere hominem potuit ve- non tollit, quia eam lut ignoranti Deo, aut extor' non inuenit, sed tot imitto tanquam inualia

sirilitet est in pio- diom: ut hominem iniusta poe

ς ntillus pernam habet, nisi propria eulpa. sunt autem stetis Ioitio modo bona rationi ,quae ad opus virtutis organice, dear si umentaliter deseruiunt ut sanitas corpotas ct ira exterrores. huiusmodi autem non sunt simplicitet bona rationis: sed inialiquam mensuram, prout . s. ad opus virtutis adiuuant: unde m - si siti

earies aliouid tu a ne hominis veniat. His atque lectaraonem.aliqirid tur, quaedam esse peccata, ta piae vero est, quod non nas peccati essentialiter.

vult immo praeter in - . tenti nem eiu accidit. vi corruptio naturae eonsequens vel etiam ipsa indeceniatia actioni N ideo in hoe quod liberi ter facit punitur. dii ex hoe quod liben

que est dolor alieni boni,& ira,

quae etiam non inquantum P tum quae M op virnae sunt pcccata sunt ita etiam tum impedit: bona. de cupiditate It timore & aliis isti una dicenda no

huiusmodi sentiendium est. Vn- est Olm a. unde si

ait. Omnis perturbatio passio. id quod non pros-diori iri hominem in iuua poe- Omnis cupiditas perturbatio. est ad virtutis: posito. na cruciaret. relinquitur ergo, G omni igitur c 'pidit β p Qq t: φ s. h. ά- is Ad quintum /icε- kt hie poeni iusta de damnatio omnis ypro passio cum eit in titit, noti est pinna d N, Pi' 'up hrimini, veniat. His atque nobis: ipsa Passione patimur, homini, inquitum eati est aliquid quod omnis istitur cupiditas cum in est homo: sed qu- e , of .cii, i df. alus pluribus testim Onus u ςς Um 'S' V 'r . ab hiaui eis qui bis lectationem .alini, is tur, quaedam esse peccata, ta P x Π ς 'p'i P indiget ait inuis vitis mur, de inquatum cupiditas est .riis diei inripatimur ea. Omnis autem pat Eces ii. Diuitias αsio inquantii ipsa patimur, non paupereatem ne d est peccatum: ita S de timore. deris ἶilii vi de nut

Non enim consequens est, ut si Σ''vitis ra

patimur timorem: ideo non sit hὰ holum bono iii peccatum, quia multa sunt pec inquantu virtuti necata quibus patimur, sed no inquantum patimur Cis. ' .ieni insuti A mavidi iustum derelictum . e. si autem eonsideretur homo sec

dum naturam communem: se omnia bona corporis, de etiam ex eru,ra,st: nt bona sibi ivi de quaelibet priuatio horuni bono tum quaedam poena est sibi. non autem Omnis tali poena inda

citur pro peccato proprio ipsius: sed tamen semper ali ruod praeatum sequitu ad minus seecatum natu lae , qui alii si humana natura p r peccatum originale insccta esset,nullaniati testi ain, vel defectum homo in his pateretur. AD PRIMv. ergo dicendu ,lboe.23 homo hic ad audimentum mei iti flagellatur, non est tibi maa inquatum est homo sed bonum ei ut tamen est poena sibi inquantum naturam animetiem habet:& ideo talis poena non sequitur culpam pro pria illi,qui peccat: sed culpam naturae insectx. quae si iacta non esset, hole, sine lim5i molestiis ad Hectum meriti ruet arent. . Ad secundum dicendum , er Christi nullo modo poenam metiato innistatur. habuit aliquam, quae esset poma honMuta inqua tu est l. Omo, . . Dixi de Christo dicitur. 3. Pet. a. Qui peccatum no secio I quia in boni rarionis superabundauit, nec aliquem de tactum

Ten multas poenas sustinuit. ergo .n I P a culpam' in '

. i Ptit. Dicitur.ν omne peccatum est poena, secundum primum modum: nee tamen omne peccatum est poma peccati,ut ibidem dicitia .erpo non omnis frena est I oena peccati. a 4 Pt ei. Culpa virtuti opponitur.& sicut virtuti debetur praeimum ta I culpae poenam virtus noli trahet in hi, temporalibus boni sed in ater s. ergo nec culpa per amissionem temporalium bono iura punitur a Deo .cum eroci sunt q-dam pinnae in amissione horum bonorum: videtur, P quaedam poetis non sint pro cespic inflictae. Piuet. Frequentet via impiorum prospera turret Hiere. i a. eicitur & Iob D.&econtrario iusti in assiictione sunt.hoe aub De quibusdam quae De d.ιbia. pec cara Iunt,s p me, τι ira, minuidia. R terea nullatenus ambigedum est, quaedam

ter facit aliquid acci serupulo poenas esse, ut inuidia, quantum patimurei em' eius u koluntati eius adueri itur. R riri iustum derelictum e.

d Vtrum omnis poena instigat r pro peccaro.

QDO v xxv M se procedituri videtur. 4r non omnis poen; instigatur pro peccato, quia o Augus. super Can.

Deut. dicit quinque modis fiagella contingunt, vel , t iusti, merita per patientiam augeamur ut Iob. ves ad custodiam Hii Mane superbia tenter, ut Paulo: vel ad com neu peccata t Ma- lepra. ves ad initium poenae ut Hero ii, quatenus hic videatur quid in inferno sequatur. vel ad gloriam Dei manifestada, ut de exeo nator sed ei ex istorum modo tum non ostendum poenam pro peccato aliquo infiiciam. ergo non omnis poena propeceato rest entur

tu am communem: se ideo non oportuit, qua culpa, in eo sedi aliqua culpa praecessisset in naturali uniana vade dicitur isa. 33.Po pter peceat populi mei pei sit eum. α Ad tertium dicendum, v hoc quod dr, I no omne pereatuest frena pcti i intelligendum est pcti altilius. primum. n. peceatum essective, Si eausaliter patia diei potest, an quantum eori ruptio naturiae,qus per illud hi,quedam poena est. non autem poena alteriit, praecedentis pece ti, sed ipsi met pectati, quod

tamen eorruptionem inducit. .

a Ad quarium dieendum , qudd sicut virtus non habet rem piemium iri hi, temporalibus bonis: sed per accidens Mundu, tiriἱ io i&eeontrita iussi in afflictione sunt. hoe au in talibu, itidiretur ad vii tutis actum, Hama nec culpam h tem non eget s i rena eulpae tanetum redderetur. ergo non om punitur quasi essentiali pona,sed quadam accidentes ecunda ' neenaeulpae alicui redditur. X subtractio horum bonoraui ten potaui in dei intentum Siti e o M T A. Est quod Greg. in oratione dicit.Nullano indundat ouatenus pinna hie incipiat & titi

IR Vς J e bu aduersita , , nulla dominetur iniquitas, sed omnis prena 'ς nocumenium cruoddam est .ergo Pixnavit e non potest,mii ubi dominetur iniquitas. Prat. Hierony.dicit. micquid patimur peccata nos ra me-L I ς s' , G iij, .sed omni, poena passiua est corruptio boni,ut supra dictum est. ergo omnis plena pio merito peccati redditur. Ric ν Moh o Dicendum,P nullus punitur, nati in eo, 3 aliquo oriuatur quod sibi honum es. Selendum est autem, liqv.d eu bonum homini dupli titer . vel secundum naturam propriam: inquantuin. i.homo ea,vel secundum naturam eo mitionem iis quam ues animal, et vivum, vel aliquid huiusmo Ei & quia homo est id quod ea inquantum ratio alii S tutellecititii haben ,1 ideo bona ei inquam si homo est piincipalia sutiles,quae sunt lacundum rationem bona, ut virtutes in quibus natura intellectaua iureicit ut, & in priuauone horum boauiuia

subefactio horum bono tum temporalium, in deitanientun etiam spiratu alium redundat,quatenus pinna hae incipiat S ra.

tuto terminetur. . .

Ad quinium dicendum,n hoc, r impii pro petitatem n herit, sequentet in eo tum malum est, vi ex dicto Phylosophi inducto patet. unde in hocipio puniunturis militer etiam. c liusti in aduet statibus sunton eorum bonum sedit quia i hoe ad virtutem prosciunt.vnde non est eis pinna praecisue inq tum homines sunt,sed quas pro praemio redditum. Anxie v x v a m

ter ponit ut distinctio bonorum,ut quaedam dicum ut bona ex seue te, di quadam ex sine Ec ex cauta. quia enim luxi: I. p. s. t.

252쪽

di nenit sm genus suum non poterit remoueri ab eo per alia quam differentiam additam.qtie linque enim disserentra a tali addatur semper in eo sens bile remanebit:sed reficere esurient ε& smiles actus quos dicit bonos ex genere, male sera possunt, vi s propter inanem gloriam sant. ergo in conueniet iter boni ex genere dicuntur.

Quos uerbii Augustini praemissu,

quaedam sententia Hieron

obviare uidetur.' x Pret Sicut se hahet malum ad genus mali , ita ει bonu ad renus boni: seda' qui sunt ex genere mali nullo modo boni esse possunt, ut Oe

elsere innocentem,

vel aliquid huiusmodi. ergo nee illi actus qui mali esse possunt ex genere, boni diiseendi sunt.

3 Ad Dam. a Pitte. Cui libet reneri respodet sua specie . si ergo est alius actus bonus ex genere, debet assignari aliqui. actu, ii ex specie equod eum

pretermittat videt

distinctio infusi etes. Pist. Bonum este et sne vii 3. Meta Tea. 3. Phylosoph dicit .sed materia Ee fini, non ineidunt in idem, ut

Tex. o in a. Phy.dicitur. videtur ergo, et inconuenienter dieantur actui super debitam materia cadentes,ex genere boni. s Pret. Materia a ctu, eu obiectu ei . 1 Retracta. Lb. i. ca 9. apat lotῖ. cap . obiectum autem habet rationem snis. eiso si dieitur actus bonus ex penete ex

materia debita suo

s D C NTRA . Genua sumit ex maia

teriali principio, ut

Liud autem diligenter

est annotadum quod . - in ra politis verbis Augustini dicentis, quaedam necessitate saeta esse improbandata mala: videtur obviare quod Hiero . ait in explanatioe fidei:

quod licet supra sit positum: in

ut persecti ita sciatur iterare nopiget. Execramur, inquit, eoru

blasphemia qui dic ut impossibile aliquid homini a Deo esse

rceptum, & ma data Dei non a singulis sed ab Oibus in coe posse seruari. Et paulopost. Et tam illos errare dicimus, qui cu Manicheo dicut holeni peccatum vitare non posse: si illos, qui culo uiniano asserunt holem non posse peccare. Ecce Hieron. dicit. errore esse, sit quis dicat hominem peccatum vitare no pos

se. Qui aut dicit quaedam necessitate fieri qus da dicit no posse

vitari.Cum ergo id Aug. dicat, videtur aut erroris esse qd tradit, aut non esse verum quod Hieronymus ait. Determinatio contrarietatem submouem de med osa ncloi m.

A tur:& qsio he bonitates ad inuice se habeant. prima. n. boa turiquet est ex eissentia alis, cois est oibus actibu ,: naei pia lubileenituroibus aliis bonitatibus,inter quat primo superuenit sibi boim qii est ex debita materia super qua iterum Induti tuearia bonitas, quae est ex fine di aliis eircunstantiis, di ex ima habitus. r. secvdabo

de libero arbitrio. que ex iusta nitate subtracta nocida natione descenderunt: illud

tradidit . ubi & venialia pecca- necessario tertia pota includit. Hiero vero de mor nitur: ac ideo contintalibus tantum loquitur pee ea sit actum habere boris, qui unusquisque gratia illi, t xς Π ex materia tminatus vitare valet. Vel deho

, mine secundum statum Iibe ar. ante peccatum illud ait Hiero.

Epilogum sucis ad alia

transaurus.

de tamen eum male seri propter indebita, cistin standias. I AD P Rinvasergo dicendum, pilla honitas,que est ex genere manet i actu, quantumcuque petalia, circunstantias indebita deordineti

scut etia quan iucunque . b anima tollaε alia, emanet mea bon

on ita, naturae e vu-

generi, sed priuato. bonitate citiun faciliarum

4 Ad secundum dicε

lum aliquid e sti diacatur: sed non una psectio suiscit ad hoe p simpliciter sit bo

num,quia bonu con

D quod dici potest, eam Augustinus, secundu

qui act' ex niateria statum huius miseriae

sup qua cadit, bonita ad suam pertinet ignorantia, se habeaticonueni - & disse ultas, ut idem ait in lib.

Mi ex gne bonus dr. ε viri Quod olbus exi selibu, in aliquo De eouem eis ex natura reneris sui ecmperit sed ambus cadentibus super debita materiam fm totam ordinationem sui geneti quaeda bonitas conuenit.ergo eo nite menter boni ex senere dici pollunt. , . R avo Noh o, dicendum, T scut Diqny.dicit o. cfe. hierat. insubilatiis Oibus inuenitur egentia, virtus,&operatio. holum aut talis est ordo ut virtus ab essentia, Et operatio a virtute procedit de quia quod a bono procedit non potest esse nishonti rideo se ut essentia ac virtus bona sunt,ita 1c operatio, in va virtute agentis procedit: sed quia virtus in voluntarie age libu ad multa se habet ideo aetio ex vinule Mentia determi nationem non habet:sed ἔptia determinatio actus est ea ibiereto. unde s obiectum si pio portiorint , a ius ex iplo obiectia quandam ulteriorem bonitatem recipiet de quia propria determinatio qua aliquid determinatur est determinatio per forma oeneristideo limoi actus ex determinatione obiecti bonitate babentes,dicuntur boni ex genere sed quia aθυ aliquem circa idem obiectu contingit diuei limode se habete: ideo adhue adi ex obiecto determinatus,eu ulterius determinabilis I alias cirmanstantias quae si coiiue mentes iuerint,ex eis quanda lictio reni bonitatem recipier: Et dicetur bonus ex Mileunctarit is, quousque perueniatur ad periectam bonitate aet quat est yctin. sormationem habitus de tuet dicetur bonum virtutis sic ergo patet ratio da uinctionis bona ratis actuum, urito litera ro*Atis diligenter eorum posuimus sent etiam, . qui dicunt omnes aei naturas bonas esse de inquantusunt bonos esse: in quo tractam

quaedam intersierimnus, quς nia malefieri quia praue ex eorum tantum persona acci riit ab eo nuis sui

C pienda sunt: quia ab omnibus catholice lapietibus, ab 'ite he

sitatione tenentur, atque aut horitatum testimoniis, Ic rationibus eorundem traditione muniuimus, qui dicunt omnes a ct essentia sui idest inquantu sunt, esse bonos quosda vero inquantum inordinare fiunt, peccata

esse Addunt quoque quosdam

non tantum essentia: sed etiam ex particularib deregenere bonos esse: ut reficere ctib ,ut Dio dieit,ia Dedimne surientem. qui actus est degeia iacuilludqa est . Ge. . D nere operu misericordiae. quosdam vero actus absolute , ac simplicitet sit bonu: persecte bonos dicunt , quos sed poteti malefieria non solum essentiae, vel genus: quini autem est ui sed etiam causa, Sc finis commendat, ut sunt Illi, qui ex num seri ho est. bona voluntate proueniunt: &, Ad tertium dicen bonum finem metiuntur. , t scurdeterina natur Pip eiem ita etiam bonum in senete determinatur per bonitatem, quae est ex fine, de ex altri circunstantiis: & ideo illud bonis uireste, sue εἰ citetistantii, rei podet bono est ex genere scutspecies peneti, unde dc eius praesicatione in tecipio pascere. n. esurieti ter p Deu est pascere esuriente in sed nun conuertitur. g Ad qua tum dicendum, quod est duplex materiae ex qua, vel in qua,re materia circa quam, de primo mo materia dicta, non incidit in idem cum sne.sed iecundo modo est ide 4 cum D.sia sne quia obiectum snis actus est. e Aa quintum dicendum, tr actus aliqui, babet duplicἡ sitie.s dixi αί sne,qui est obiectu eius,5e tereo tuque agens antendit:&ideo eum bonti ex sit edistinguitur contra bonu ex genere, intelligitur de fine remoto,quein asens intendit.

Phylosophus in s. Et hic. quia natura intellectualis. Op. M quae suis bonis per huiuimodi destituitur, vicum est, sed natura exterior malis apparet. unde inas se ii credendum seni bilibus hominibus se esse hoe quod sunt, fit opter naturam sentibilem , quam per naturam intellectua-em: ec hoc ideo,quia quod nocet et, iecundum intellectuale inatura ,non te putant potnam,sed lotum quae nocent secuta

secundus stat .s. o. Q natura

253쪽

D I S T I N. XXXVII. Q VA EST. I.

exteriorem eis notam : Quamuis econtrario sit, serian F diui nomi. probat, malum non est neque in uniuersili natu eritatem. Media quae sunt, de pςGata sunt M.II mei r neque in particulari. e ro peccatum lon est 'arti quTT'. 3 Prael. Quod corrumpit iraturam, non videtur esse naturat sed peccatum natu tam corrumpat, ut supra ha batum est. et s. Peccatum non est natura. L amram

i,sedum est de hi quae sunt in genere culpae,alias fallum es trQuia quaedam sunt tantummodo poenae, ta nullo modo culpae. Ponit Deua offendiculum, Sc. I Duin, scilicet impedimenta pcti no subtrahit.

D Is TINCTIO XXXVII.

: Non tamen potestiet poena pecca isti, dcc. , scilicet, alisterius , quia illa prena quae sequit, eius de peceat incena est, quod ea essetit.s Nee tamen inquantu peecata sunt,&ol Quia peccata sunt aliud,

In quantum a volun

late procedunt i sed poena peccata sunt

secundum illud qd

inuenitur in eis aliquid voluntati te pugnans, ut dictum est. vel de homine, secundum statum lib.

arbit. l Ista solutio

non videtur conueismenulus a prςcepta

legis, ii omini post

peccatum data sunt, de quibu Hierony. locutus est.

Aliorum ponis seviensiam, qui dicunt, mulos actus nullo modo esea Deo rnecesse bonos, siue in eo, quod sunt: sue alio modo.

Vnt autem N alii pluri

ciem trahitur. cumisi turens dicatui ei

sei es, vel natura, sua ad aliquam specie

deterni natum est,ut Aule dicit in princi

pio sue mi taphyset, videt, id quod ea re e principio sotm ii te vel natura dicino possit: sed die itue

aliquid est: sed quia a vero esse

separat homines, S ad malum trahit:&sic ad no esse deducit. Qui enim a su nimi boni participatione recedunt: quod soluvere, ac proprie est: merito noese dicuntur. ideoque Au g dicit super lo an peccatum nihil . . - esse anihil luc fieri homine, eum, longe aliter dcpςς G peccant .l ac igitur cato. dc de actu sentie' struuiit nihil esse . quia a Vero es p ς- V p P μδ

se hominem c longat: voluntatemque malam, atque adtione, siue locutioncm malam peccatum esse dicunt: quia praeuaricatio, & inobedietia haec sunt: N contra legem Dei fiunt, quae tamen sunt: sed ab homine, vel a diabolomo a Deo. Nullaten . n. a Deo lisc esse dic ut, siue inquantiim sunt, siue alio modo.

tes. Aserunt enim voluntatem malam & aetum malum peccata cile,& nulla ratione bonam: nec secundum aliquam ratione ex Deo aut hore esse , quia sine Deo sunt: sine eo nanque, ut ait Euangelista. I actum est nihil,

id est peccatum, quod dicitur es

se nihil: non quia non sit actio Praua, vel mala voluntas, quae Dis TINCTIO XXXVII. H

Os T QV AM t iactauit illam opinionem, quae po

nebat aetus peccat orum, in qu . t una sunt bonos ese,

de a Deo: in hae distinctione prosequitur aliam opinionem opposta,que ponit eos nullo modo a Deo est e. Et diuidit ut in partes duas. in prima prosequitur illa Opinionem quantum ad hoc ,in quo a praecedentidiis. it. In secunda determinat quoddam,in quo ambae opiniones conueniunt r scilicet Deus quam uis non sit author maloisi, qu sunt culapae;est tamen author pomarii, ibi. Cum igitur timues in hoe consentiant,&e. I Circa prunum tria facit. Primo narrat eo tu opinionem. Secundo ponit insones eorum ad rationes quibus M a opinio innitebatur, ibi .s 1lla quoque Augiiss. Veiba se.ITettio ponit rationes ad impugnandῶ predicium opinionem, ibit Ex quo colligat ut res aliquas dic. t Et circa hoc tria Leit. Primo ponat ratione, contra ptimam opinionem. Seeundo ex diois concludit quoddam, quo issa opinio innititur contra obie laones, quae pollent seri,ibi. Idemi; cu dicitur Deut esse, di c. I Tettio. vitiusque opinionis iudiciu lecto ii relinquit, ibi. In tendant dilipeuter Se., Prima diuiditur in duas, si dua, ea mones secunda incipit,ibi. In hac autem verba superliarum

prima. De existentia peccati. . Sccunda. De causa eiu . KTertia. De causa prens.

Circa primum duo quaeruntur.

Tilmo. Vtium peccatum si subsantia , vel nuuta, aut rex quaedam

Meundo. Vtrum omne quod e st,quocuque modo sit, a Deo si.

a Virum peccatam si Iubilantia, vel natura quin M.

1 D pκi Μ sic proceditur. Videtur, tr peccat uni non sit substantia vel notum Nihil eui in exi te altero, se ut in si ib ecto: subli antra est ut per dissinitionem substatis patri sed retin quo q; ino sum aiest, te ut i iubiecto.ergia no csi substacia, vel natura

'I , P. t. Peccatum malum quoddam est: sed Dion Opae

priuatio modi spe cret & Ordinis, ut Au Denagusi daei t. ergo peri iam catum res, vel natu ra dici non potes.s Prst Omnis travel natura ordine alique habet in un uel si sed ex hoe aliquid dicit ut pecca tum, 'uia in ordina tum es. ergo peccatu n6 en tes vel natura. sin eo NT A. Quicquid est in aliquo. io. Praedicamentorum,est res,vel natui a: sed peccata in aliquo genere collocantur. quia habitus peceatorem in genere qualitatis sitit S actuapct tum in ΡAeactionis ergo peccata reri vel naturs qda sunt. Prael. Contraria in idem penus reducuntur:sed peccatum virtuti contrariarur. eum igitur virtuast in genere iei,& naturae videtur, r peccatum res qtiatam,vel naitita sit.

RE s p o N D x is, dicendum. 1, substantia duplieite dἴ, ke ex s.Meta patet. Vno. n.modo de subsantia, fra 9, signiscar a. Mistionem primi praedicantenti,& hoc es xeliorina, vel matem, vel compostum, quod r se in sile ess. Alio ni o dieitur sibilitia illud ,quod i pmseat quid iis onanibus iebus, scut dicimuας dissinitio sam fieat rei substantiaraci Rhoe modo quicquid p li t tu e dicitur in quocuque genere si, substantia eii, vel sub tantiam liabet: se enim substatura pro e sentia sunt tur. Diim ergo modo accipiendo subitantia ,nullo modo dubiti est me cata substati a non est quia nee etiam via tutes subsantiae hoc modo sunt reum in genere substanti non sint .ne iue sciit principia neque piiticipi aio: ed se neo modo aeei piendo subitantiam potest esse dubium . vitum peccatium subsantia si reo, in actu peccati di cieti eo iis derate .s. ipsimi ac um qui essentia quedam est in eo *ti mea dis ii ciuisti bici substintia est. vel etit ipsam priuatione ordinas p qua malus est. 5e quia prauationes essentia non habe ideo ex parte ista rem substantiano est & quia poni di scim, ni v 'o 'ta est debito ordine: ideopctin absolute loquendo, δἰ iubi atrii non esse sed in inquati tum actu est,sii bstantia est Si militei etia nomen naturae multiplieiter dieitur, ut Bor in lib.de duabus naturis, I una persona Christi sieit. Primo n modo dicit natura,sin coiter ado aentia se habet proti natura dii t oe id. qa intellectu quoquo modo rapi pot stati modo put tm si uanitia conue vir L senatura δε esse quod agere, vel pati pol. Tettio modρ natura est principi si motu ,, vel quieti, in ei inquit, s se est nosmacci . Quarto mo vnsi meaque in specii a di a di natura .s cloditur &'tertio mo peia natura dici non mi, quia in pne substantiae nou si se, edictum est . neq; uersi principiam otia, sunt sed potius in tu vel aeticines quaedam. Et Ii plus est etia tertis modo aeripiedona inr1. nec natura diei At quia pqm in nulla re acci 1 t. nis sin recessum ab eo, qa natu taliter sta ines . unde & ii θῶ hO4 est p iei sum a te titudineratroni quae naturaliter hinnini conuenit ud primo modo diquatio quoda modo pol disci natura pctra,ct quodamodo noti. quia fui ven actu, quidam essetis quod da, quod intelle opi potest re aliqua dita ad speciε determinatu sed inquantil ratione peti habet ex priuatione tectitudinis .nequeens est, nequedriam habet sed per priuationem dehitae imae dieitur. Similite autem di no fieti rei dupliciter tiam itur. simpliciter.n F reaqd habet esse tam, di frinia in natura: & di te, hoe nisi Meeptotidie io, fis Ῥ habet quiduitat vel ε sentia quadam. en, vero

254쪽

XXXVII.

Deum tim ephabeteta, ut dicie Auleen.distinguetis entis Setei A sgnificationem .sed quia res peressentiain suam eognostibiluest transumptum est nomen rei ad omne id quod in eogitatimn vel intellectu eadere potest, secundum quod res a reor teria dicitur & per hune modum dacuntur res rationis,quae in natu Ta ratum esse non habent, seeundum que a aual ter determenent uerba A p. modum, etiam nega auidim praemius, pulsus ait:Omne quod tit, imi netum est, honum esse.

Com. Ia

tione , & priuati nes te, d iri possunt:

modo sumendo nomen teir peccatum,

inquatum est actus est res quae lam sed

Lia quoq; August. veraba quibus dicit, Omne quod est, inquantum

te imagine sed quaeda sunt . rus holem dissimilem Deci red-diat . ergo non ol est,a Deo est. s Prael. aiuscuq;.

laesit, bonum esse: de Deum habere authorem de naturis, siue de inquantum ρος xa substantiis tantum accipienda

re tradunt. Substantiae vero res quaedam, sed pri- nomine atque naturae dicunt liuatio. priaratio aut d gnificari substantias ipsas de earin naturae non uue naturaliter habent, scilicet unde secundo ritudo quq concreata sunt eis, sicut aniaccipiendo tem qua . ma naturaliter habet intelletiutum ad vitaque pec- & ingenium, & voluntatem, tacatum res est, scilicet huiusmodi quod ex verbis Au

gust. prs missis colligit. v bibo-

prauationi sublieit. num hominem appellat bona Atin in v Mergo dicendum, p illa obiectio procedit de substantia. secundit, Cui significat rem primi praealeam εii:& hoe modo suineudo substantiam, ceatum nullo modo substantia est

' Ad secundum diren/uis esse in natura aliquid dἴ dupliciter. et sicut pars naturae siue aliquid alius ad periectionem natu laepertinens: & hoe modo malum non est in natura . neque uni

uersali,neque particulari vel potest intelligi aliqtiid esse is natura, sicut in subiectoria hoe modo oportet, quod subiectu hi iusmodi prauationi quae malum est natura quκdams ut hoc modo malum in natura essu dicatui si ideo opoliet xeium illa in quo deformitas fundatur, seu i in subiecto, naturam quan .

dam esse.

Ad tertium dieendil, ut illud quod natu am una coitumpit,

potesse natura alterius, sicut natura ignis corrumpit naturam aquae. unde non est inconueniens, et atius quo na ora hominis

cotidpitur, n tura alterius animali, per sciatu : aliqvid enim est vituperabilem homine, quod est laudabite in leone, vel ea ne S ideo non euine nuenien . tactus ille natura aliqua ponatur vel etiam seeundam naturamnion quidem hominis, sed alterius

I Ad quartum erro dicitidum,quia quamuis priuatione qua

peccatum malum dieitit r. pii uertit servia per quam actus in se nete moras bonitatem habet: non tamen priuatur Urma illa, a quam in genere actua remanet de ideo se eundum illam formare, dici potest,inquantum actu, est re, quaedam. Iterum etiam illa priuatio accipitur ut forma eius, seeundum i in eo iisdem1tionem rationis venti te ideo ex palle priuationi, potest diei res, secundum res,a reor tetis dicitur.

J Ad quintum dieendum , quda ire hos bile est aliquantrem esse quae o nim ordine desti tuatur. viis e S in ipsis actu pia vita ut res quadam est,temanet ordo aliqui . N ad agentem, Nad finem aliquem in tetitum ab asteo te quod est testimatum bonum . quamuis priuetur ordo a fine debit quam etiam in or- Edinationem Deus 'inordinatam non telitiquit 1 sed per piae

Contra Pelag. lib. 3. ad tertium.

AD a ev Novis se proceditur. videtur quia non omne ensa Deo si verum enim & ens eo nuetiuntur: sed ali quem peccare est vetiam,quod non eti a Deo. ergo non omne quod est, a Deo est. a Plat. Quicquid est. a Deo, per vel bum saetum est sed sorma hominis in idolo non. est secta per verbum. vi Au . dicit;& tamen forma homini, in idolo ens quodda est. ergo no omis

ne ens a Deo est.

3 Prat, De quocuque vere potest dici, ii, est: ipsum ea ens:

sed verum est diaere deformitatem peccati es .erto deformitis peceati est enxsed de imitas peccati non est a Deo ergo non vim ne em est a Deo. Pt adit. Omne quod est a Deo in aliquo similitudinem ei ut

retinet, quia ut Dionat. dicit r.e.deda .no. Causua habet causata stratu continget

naturam,& malum hominem malam naturam. secundu hanc igitur asertione, vel accepti nem, mali actus non sunt natu rae, vel substantiae nec etiam boni actus. Quod utique Ausus h. agetis o Patro resue t

videtur innuere in libro Retra

ctationia, dii tanguen S intcr sub non tu agen pta pilantias, siue naturas: & bonas sum: sed quaedai unt actiones, siue malas. A periens quae r sopi

enim quomodo intelligendum V L Ir: et

siti quidam in libro de vera re- propo ligione ab eo traditum, ait, hoc to. ergo operaraone

de substantiis, atque naturis di eor uno reducunteium est. lnde enim disputaba RUR aliud prius tur no de bonis actionibus, at- sta operationes illaeque peccatis. aperte hic vide- otia quaeda stant: ertur diuidere inter natu ras, siue o non Duxi ia

substantias, de actiones, stuppee cata: ideoque aiserunt prestati st 'e dieii 'ili biode

doctores, actiones iteriore S, vel hebd. v res ali diarbons in otiantii a primo,s summo bono sunt :qr Deu es ergo a Deo non est, bonum non est. Si e ro aliquod eti si qd a Deo non es ullud

Dirci bonu non ei it sed qd euoitio careas bona tale est summum alu . ergo erit ponere sum niti malύ:5e ita et ut pilai pia primar a Prael. Oeens quod non habet cam, psu inest primum simpliciter,& est causa tatum ted hoe est impossibile esse, nisi uti in ergo omne aliud ena cam habet sed qui quid est cautatum, per operationem causae suae in esse productum est. aut ergo illa causa est causa prima aut causa secunda. si es causa pruna, on habens aliam eausam:tali, causa solus Detia es . ergo hoe eos, de quo loquitur,etit a Deo si autem est causa seda. ergo ea prima vehementius agit in causa tu eiu q ipsam et agat in illud. ergia omne ens a causa prima procederet, quae Deus est. Ras poNDa obsieendum,n ens inuenitur in pluribus.

sis prius de posteri u Illud in verissime de pmno δε ens, cuius esse est ipsum quod est quia es eius non est receptum,sed y lesub licten, In Dibu, aut quis ni prius & posterius diar: primum eorum quae sunt potest esse cai at &put sedi si, in causa eius quod per participationem dr: & ideo oportet, et illud ens quod non per participationem alleuiui esse quod sit aliud q ipsum dieitur ens, quod primit inter entia et, sit causa olum aliorumentium . alia autem entia dicuntur per possemus, inqu antum aliquod elle participanti quod non est. idem quod i pia sunt: de hare procedulit usque ad ultima entium : ita quod quacunque rationem etiandi at quia habeat, non sis bi nis a Deo: sed do sectum essendi se ei a seipso. A D P R i M v M ergo dicendum, i, cetum dupliciter potest eo siderari. Vel sin ip sundatur in te & hoc modo , hoe quod dicit ut illum pectate, non habet vetitatem' uumo potius per recessum a veritate peccatum incidit,s sumatur verito quae in re

est, per quam quia implet id sa a Deo ordinatu est. vel siti pco pietur oratione alae corosi ione form Iii, , in qua est veritas prout fritiseat vel sntellio it te eo modo quo est: di se hoe qa est istum pecea te est quoddam ens rationi , aut verum dieitur:& se a Deo est, non enim nisi a Deo ese poteti talis rectitudo , ut intes lectus rem aecipiat eo modo quo est, ct eodem modo

veibis eam ex ptimat.

Ad scam dicend si, i, so dia hoi, in idolo pol dupliciter cosiderati vel sin et est si uia quaeda 3. se proculdubio a Deo est a quo vi, sim VA Fra est ordinata ad iriqa deces ea ordinari no es, vel conuenies tibi cad hoc ut adoret & sm hoe a Deo no e ,eta ina hoc nihil e, cu gna negationε debiti usus hoe dicat. Ad ieritum dicendum. ut supra dirium es retin dicit ut d pluitet. Vtio modo,quod tigniscat essentiam tei extra animam exissenti :& hoe modo non potest dici ens deformitas peccati, quae prauatioqqaedam est prauat ones enim essentiam M noa habent in teium natura. Alio in odi secundia ri' siniscat votiatium propositioni S se deformita, dieitur esse non pio ptethosia, in te tae habeat i sed quia intelle componit inicia secundus senten. S.Iho. Q a tione Lib. I tam

255쪽

tionem eam subiecto, sicut sormis quandam. Vnde sicut ex F sunt peccata eonueniunt homini. seeundum inclinationem vi compostione format ad subiectum, vel ad materiam, relinqui tur quoddam esse substantiale, vel accidentalerita etiam intellectus compositionem priuationis eum subiecto, per quoddam esse spniscat sed hoe et Eoa est,nili esse rationia cum in re potaus sit non esse: & secundum hoc, P in ra exteriores non esse naturas, vel

substitias, q si male sunt pecta Ad quinu indicen ta sunt, neq; a Deo sunt. Quod

eum, u in crearis csi vero mali actus non sint natu

in ra. Au . videtur notare in prima responsione contra Pelagio nos, ita dicens. Opera diaboli, qui vitia dicuntur: actus sunt: accides alicui ex defeet u boni, quamobrem quod natura non est, Deus no fecit, quia natura est omne quod fecit. Item. Omne quod natura bonum est, De ex nihilo secit, non diabolus. b Secuηdum bos res aliquae sunt,quae a Deo non sunt,cuitas homine mari Iuvi. non sunt: eisque homi

Deo volete ergo nec eo actore. R PONDE

Dicedum, suod peccati actoi d Des nullo modo dicedus initium sensibilium qui homini a Deo sunt datς. et M peccatum hominis in Deum,scut in causam reducitur. 3 s Pret. Peccatum est tenebra spiritualii: su tenebratil De

auctor es. Ita. 43. Formans lucem, se ereana tenebras. ergo pereato ἡ Deus case

nes mali sunt: quod nihilomin sa est. N ipsi concedunt innitentes ς' τ

verbis Augustini super tu, post Σ

tis, qui in Enchi. determinans ror : euius non est

illa verba Prophete. Vae his, qui adton icii peccata est dicunt malum bonum .dicit de g piu non ipsis rebus quibus homines ma Pin. Quicquid sit

1 z-li sunt: non de hominibus hoc mo koleti te si Deo eam at non res. Idem in quarta. Omne G esse intelligendum. Sunt ergo actori,&econuersia

, uti ii natura non est sed act' aliqus res quibus homine, ma Ie m nψn sivi xii sunt. Id autem quo homo fit

deterior,a Deo non est, uia ut ait Augu. in lib. 8 quaestionu. Deo authore non fit sonio deteriorino est igitur author Deus 3 qui enim agit P reru quibus no ni deterior, aut plet finem non desita sunt aliquae res, ut dictu est, qui cu asine, nis tetbus holes mali si ut . Sunt etiam cle: atim alumus, ergo alique res, qus a Deo non sunt, quia peccata Ipse sunt. inuenitur dere cura Ideoque scriptura in pluribus erit causa obliqua-X quo colligitur res ali H conteliatur locis Deum non es Non sinςν sussit

quas esse, quae a Deo se aut horem malorum, idest eo . ' '

rum, quae peccata sunt. vel instrumentu

agentis, vel quicquid aliud i Et ideo illud in stio nullo modo delectus cade re potest, non potest tae eausa recessu, a fine, in hi, que ad tanem Ordinata sunt reum igitur pectarum dicatur propter ino dinationem a sne ad quem natura rationalis ordinata es,non potest esse causa peccati Deus in quo nullus deiectus caderet potest: sed Opoiter, quod peccatum causet ut desectu illius agen iis, quod es pessibile ad defectura, scut est voluntM ratioti

m creaturae.

ΑD Muti ergo direndum, qudd Deus non eodem modo inclinat voluntatem in honum 5e in malum. In elinat s quidem voluntatem in bonum administrando virtutem Me di,& directe mouendo ad bonum sed ad malum dicitur ines I nare inquantum gratiam non prebet: per quam quis a tuaris retrahere tui. de non uidirecte voluntarem in malum indiuit Ad secundum daeendum quod peccatum resertur in voluntatem setit in causam,de quamuis voluntas sit creata ab eo in 'e ro. Γ. . tingit esse similitudi'Φ nem Dei,smquam cunque persectione participatam,ta quato persectio est nobilior: tanto sim eam attenditur similex pressier. contingit autem, ut aliquid s- militudine Dei amittat quantum ad vite .. Iaaiusti. itatem persectione: quod quamu ad priamam persectionem similitudinem reti

verba Dionysi diei esse participatio diuin et bonitatis, Fin Obia seu tam te uatiam: sciat patet in peec to, quia in actu pe

cati est aliquid simi situdinem diuinam

retinense puta corpo

ralis delectatio, vel aliquid huiusmodi a summo bono exemplatum: quamuis a nst ibi s militudo summi boni, qu seu per gratiam: de ideo sinhoe,u, similitudinem Dei retinent, laetitia a Deo sunt. gmvero,'a Dei similitudine recedunt: nee et am enita si ni, nee etiam a Deo sunt:cum omne ens laquantum est ens, pirmo ea ii similetur. Ad quintum dicendum, operatio illius agentis, qui per se agit roportet, ut in primum agens scut in causam testucatur rquamuis enim huiusmodi entia per se agant, quia per proprii naturam, N proptrum iudicium actus suos determinant non tamen a se habent, I agantilia a primo age te, quod eis di in Ecrcsse dc azere conieri.

Lib. . cura medium.

Deinde quiritur de causa peccati. Et circa hoc duo quaeruntur.

mo. Vt tu ipsius peccati Deus rauca sit, absolute loquedo. secundo. Vtrum sit causa actioni, in qua deformitas culta coasilit, secundum quod actio est. Α i Mus.

l . a Virum Deus si simpliciser causa peccas.

luntatis iaciens eam ex nihilothoe tamen quod est ea nihilo esse,non habet ab alio sed a se. unde s ecundum hoc non habet causam aliam i de ideo desecius, qui sequitur ex ea secundum quod ex nihilo est: non oportet, quda in ulteriorem causam in

ducatur

Ad tertium dicendum, quM nauta in causa perieuli nauis t

Haam ab lentiam ι Deus autem quati tum in se est, nulli abii est, sed peccator absentat se a Deo, Ec ideo ipse sui peccati cat se est in quo periclitatur,de non Deu .

. .. v lv limpiis Ad 'uarium dicendum, quod omeupiscibilia. 5 i, stibili, ter peccati Deus causa st,quia ut in glo ad Ro.9.di s a De omitii datae sunt: ita vi tationi subdantur. Vnde s quis

eis utatur, secundum illum ordinem prout a Deo date sunt: talas operationis Deus actor erit: sed in hoc peccatum esse no a Qx in 'quis autem eis utatur priter rationi ordinem,t s abusionis Deus actor non erit, quia in hae peccatum est

iAd quintum dicendum, quod peccatum dicitur spiti-

Dialis tenebra effective, quia scilicet mentem obtenebrat eam lumine grati et priuans. nomen autem tenebrae poenam potius de nate unde etiam tene bie Deus aut lior est: ut di aliarum

ratacti. i. tia.

D parti uri se proreditur.Videtur,ut simplici laus causa sit quia ut in glo ad Ria. 9.dicitur. Deus operatur in cordibus hominum: & inclinat 'oluntates eorum in quodcunque voluerit,sue in bonum, sue in malum: sed ex hoe dicitur actor bonorum operum,quia voluntatem hOmnis in bonum inclinat ergo &eade ratione potes diei actor peccatorii, que sunt mala opera. a Prael. Quicquid est causa causa est eaula causatia sed peeiacati causa est voluntas peccantis cum igitur voluntatis causast Deus: Videtur quod de peccata. 3 Prael. In eandE causam teducit silus te periculum ali ius. idem enim nauta est eausa salutis, de periclitationis nauis, ut iri LPhγs .dicituri sed Deus est causa saltiti, humanae,'us est per bona opera ergo de cum peraditatio animu sit per peccatili videtur,et etiam Deus si peccari cauta ' uetcunque operatio conuenit rei secundum hori

NM ubi a Deo datum est, a Deo est i ita operat ac , qM:

256쪽

DIs T IN XXXVII.

b Vtrum actio peccati,irulua Nisareosita Deo.

qa. p. R D s xcvunu M se pra, editur. videtur, ae actio pet .r: c. 2. Et eition quantum est actio a Dco uo sit. Omne enim quo Malo. q. est a Deo bonuestib Ex parte eorum praemissae opponitur seurensiae tu illo uerbo: Deus

obor malorum non en .

N hoe autem verbo superiorum sentutiae re-

Ac opponitur, qui di

cunt a Deum non esse thore B& omne bonum ali cui bonum est . quae dam autem peccata sunt quorum iactus

nulli boni sunt, uare facienti nocent, di ei in quem sunt

ergo tales actu nutilo amodo a Deo sunt.

est eausa actionis in

rua deformitas iun- eorum, que mala hint, inquan-

si tum mala buiit; sed inquantum 2. I sunt, & in quantum mala sunt:

malum : nihil euiiti dic ut ea nihil esse. Quid igitii roperatur ad malum, mirum: si Deus dicitur non esse nisi secundum quia aut lior eorum, inquantu nihil

: Tum' sunt: cu nihil nullus aut lior exi

lo modo ad malum stere queat Ideoque cum clac cooperati debet di- tur Deus author ei te omnium,

ri. ergo illius actio ' ae sunt bonorum isti subinteiae' a rata I et Volunt. Bona autem ill ad D

causa Leedus no est. cunt esse, qu e naturaliter sunt. cq 3 Plaet. Bonarum ea vero naturaliter dicunt esse,

actionum Deus non non solum quae substantiae sunt, a

es actor , nisi secundum i Deus potentiae agendi es Daciam conserti quia determinatio operi, ex lib.ar. est,ut supra habitum est. s i itur Deus. iratum actio uuin mala tum,inquantum altionea sunt a putentia egi edientes eausaeseti eodem modo aleoli esset actbe alarum actionum, scut est an or bonarum. Piat. Quod couuemi alicui sui genus & disserent a suam constitutiva miconuenit sibi per suam essent ianit quia essent ali ibi, signi sua tuti sed quida actus sunt qui ex tenere luci mali sunt ut supra habitum est.& .:uidam,qui ex Miserentia pqua in speciem contrahuntur per essenti m suam mali suiu:&ita nee etiam inquantum suot a deo sunt.' s Prael. Rei non assignatur causa eriti uiasm* est in iniel lactu sed sua reli in te, sed quidam actu sunt in quibus non potest separari illud quod est de natura a de Mimitate. nisi Em intellectum quia bene: seri non possuntiet go non causani, his sui ui stant si, tua desiimitat es t sunt iub deso ita

te non sunt a Deo et go nullo modo a Deo lunt. s x D co MYRM Omne bonum a Daeo est sed qua gam Meata sunt, quae habent malitiam ex aliqua circunstan tia super ueniente,& tamen actu, sunt mea genere ut date ele mosynam propter inanem gloriam. ergo lictum, inquantum luntinus quidam Deus causa est. ut Pist. Ouicquid non est causa operationis perquam aliqua substantia in esse producit uicnon es caula illius substantiae sed pet aliquam actionem peccati substantiae su dam in esse producuntur, sicut per adulteria,& sernicationes homine generan tur. si ergo harum actionum Deus ea uia non est , im uantu.ri actiones sunt:tune nec hominum qui perhas acti Hin generaretur est causa, quod est absurdum . . R po Moxo oi odum p eitta hane quaesionem tan sunt ut a Magis io duae opinione Vi quatum die bat omnes actus,inquintum actus sunt:ex Deo heled Φ inquantum de cimatatem habetit, a Deo non sunt uia ab homine, e ldi m lo: & horum rationes supra ai. distina. prosecuta seu . Alia opinio dicebat actus peccatorii nullo modo nec ei iam in uanitiam actus sunt a Deo esse,&lixe opimo, tangitur in pne lentiata.'uam ad prΣsen, nulli, vel pauci tenerat, uia mi pinquasima est ei toti duplici. Prim quia in ea videt se iiii ita a liter pti a principia hoeemmeli de ratione prania prauci pii, veare te posse se e auxilio piloris agemas, S Hi fluentiamus, . . de s volunta, lautia anaestione at liquam uel producere: iiis actor Deus non est et, volunt a diis nuruaratione primi frauripit haberet qua uiui, soluete hoe nitantur dicentes uo. Da eis per se pollit actionem producere sine insuentia prior asent 1: non tamen habet a se est sed absimqusdeciam ex Mietur ad rationem primi principii sed hoe videtur 4ueonue

meruixi quod a se eae noa habetia a uere possit: cum etiam

per se durare non possit quod a se non es. Omnis etiam vi i/abessentia procedit:& Operatio a irtute. unde cuius egentia ab alio est, oportet s v irtus & operatio ab alio st. Et mite quamuis per hane responsonem tuit et ui . non est et pratima simpliciter: non tamen posset vitari quid citet primum agen rs eius actio in aliqe

vel cocreta ibbstantiis, qualiter prius agens non to

supra acceperui, sed di omniat qui naruram non priuat bono:

N ita secundum eosdem multi- tistens auocta , no

plex in scripturis fit intelligenia stilum sm ae prauatia . ubi de natu ra, siue de substa negmonestiis, vel de his, quae naturaliter s

sunt sermo Occurrit. sed la 4 pcr petiere exilientes en

illum locum Psal. Non est sub . dio sunt, eo p&ipse stantia . ita August. de substana acti ines in reneid

tia disieruit, ut praemissae senten

tiae videatur consentire, dicen S. t a Deo non tanti

Substantia intelligitur illud qd quias aluiuod e

se mus; qui equid sumus ho peia habens acu S, terra, sol, oia ista subitantie sunt eo ipso quo sinit naturae I P causa omniuis substantie dicuntur . Nam entium tuod elic quod nulla est substantia nihil persectionern rusOmnino est. substantia ergo est aliquid esset Deus iecit horem est usaeolum,quaesiibstantiant; sed per iniquitate tum post, ut in Melapsus est ho a substatia in qua t pli dicitur .Et ideo

factus est. Iniquitas quippe ipsa

inquantum actus a Deo es,& ut se non habet aliquid ei' des hmitatem habeati iii od qualiter si ita eo tisaerari potest. In ommbus enim in quibus in eidit desectus ex causa secunda,& non ex causa primat oportet et quicquid est in e ctu de ciente essenia se& nitatis totum a pinna procedat s autern .lefectu, redueatur in caulam secundam delici eutem , patet in claudi , catione, quς est a virtute gressiua inedia lite tibia. per culti . stabiae curui talem,obli. iii a in presu claudicati a te ins uitur unde qui equid est ibi degressu totum est a vi mutes eis a. M lε Ius, . cI bliquita, gretius no est a virtute gresima sed a tibis tantum. s a militet etiam est ordo Dei ad voluntatem causatam, scut causaei nidiad causini sectingam. EA, Ex parie Dei nurulus desectus inei gere potest. Volunta autem causata ad desectilpossibili, eniti id sequiequia est iii aet i leti tile. precaria de

ratione actus,& enti, S honidolum hoc a primo agere. L Deo procedit me anie voluntate sed ipse deseeius, 'uies an actu ac .hoe modo es a volunta .s' a Deo non procedi I ideo quod iacvnque nomen deformitatem smul cum actu i gnificat sue iri penerali sue in speciali .ncn potest diei thoe a Deo sc siti pliciteri, nde non potest diei ab sol me, ς peccat in si a Deo, veho mi ei dium aut aliquid huiusmodi ritu eum hae additione iniquantum est actus .& inutiant viii est en A ti v xiv v Mergo dicendum, P rem dicitur aetut pec cati nulli bon ut esse, hoe conuenit i hi, secundum iΡ subdeseemitate consideratuit& hoe mogo noli reduci ut in Deum, se ut in causam; nullus tamen actu est,quia secundum se consideratu 1,lecudia in hoc, v bonus est, alicui etiam bonu, non si se ut aetus sol nicationis, inquatuum es desectabili, , est bonum concupiscibile. Ad secundum dicendum 'illuda e tur ad malum eo opera ti,quod inclinat ad aetione F m v, aetio de mitati substat. vi de mala est, hoc autem Deo non conuem di& ideo non opol te vi ad malum cooperari dicatur quam uix aetii nix illius eae sast, in qua malum consistit m et inquit asenii es posse,& agore & quicquid perfectioni, in agente es. Ad te itium dicendum, i, Devus citrarer usa bonarum ope rationum, non solum quantum ad es nitam actus, sed etiam quantum ad rei sectionem, secundum quam bonae dicunt ii ivtrunque ii area: i inquit,& via at a vi I E agat sed in in ii, actionisii, quamuis steausa ea n quatitem ad esentiam, non tam eii eu causa quantum ad dc stilis,N n eo abalute di- cendus est causa bonorum operum, moti autem rescatorum.

Ad quartum dicendo, ' seut stir adicitieu. Qist. ipsa pri- .urrae qua aliquid malum dicitor, in potest sedi si sentia, iudique genus, sed unusquisque actus Deci dicat ut,& in ger et e ponitur per aliquid politive diatum, sed potitionem viritique pes . penitur aetas Mi genere, vel in specie putea cotii equi

secundus sent. Salio. Q a priuatio

257쪽

liid quod est formale in peceato, ex quo rationem mali habetι v cu dum quod ad actum dirigit , iustitia vero, semilium Ddd

nilicet priuatio dirigentis in finem, in hoc quod dicitur praei a icatio legi, diuinae , & deordinatio ab ipso sae, in hoe quod dicitur e testium inobedientia dic

et ua habent esse,ponunt dissiniri. vi in loco probant, voluntate inqua .ro. 7. Meta dicitur νη- tum vitiosa est non esse a Deo,

di inquantum vitiosa est peccatum csse. Et peccatum est, ut aiunt, inquantum non habet ordinem nec finem debitum rita Nactio inquantum ex ma Io procedit, Se ordinem non habet, & in malum tendit.

et C p. 3.

de , quia ens o prius de sub satia d citur, quae persecte ration E entii habet, isse ohild rei secte dis nitiar nis substantia. accidentia autem, si ut incomplete rationem entis partiis ei pant: ita ac dis ni tionem absoluta nohabent, quia in dicinitionibus eoisi ponitur aliquid quod

est extra genus eois rum,s subrectum ipsorum. Similitet etiacum ens quodammodo d dicatur de

priuationibus di ne pationibus , ut in 4. Neta.dicitur.eorum etiam potest esse ali quis modus di Tnitationis incompletissimu qui est quasi eκ ponens nomini, si

pm scaticinem , non

sentiam indicans, quam nulla habet rectitudini legis concordat, ta secundum quod in bonum

commune caedit.

' Ad quintum dicendum , quδd obedientia etiam quando que sumitur ut speciali, virtus, quando Gliret specialis rata

ad sariendum aliud Obiectio contra illos, qui dicunt omnes est aut boritas praeci

ocius inquantumsunt, se bonos. o h*N Asia probario, quod omnis actus inquantum est , bo

nus ea.

Tem N aliter probant, omnem actum interiorem vel exteriorem, inquantum est, esse bonum, quia non esset actus malus: nisi esset res bona, quia no est aliqua res

mala, nisi eadem res bona sit.

Vnde August. in Enchi. Omnis V ras este , sed non inquantum

ponit ut inobediditia, qua est speci te peccatum, quan do se licet aliquis praetermittit hoe, quod est preceptura speeraliter in contemptum praeripimii Laliquando autem obedientia suntitue quas omnem virtu

tem consequens, eius enim omnia via a 40 1 MI H . v I I tuti in praecepto te

se illi respondent. Dicunt e- uidem, adulterium, homici virtutis ruit,obedit, tum de huiusmodi, non sim . di huic obedientam pliciter actus denotare i sed opponitur inobedi εactuum vitia. Actusque ipsos

adulteri j,& homicidi j inquan- sequitur di hoem tum sunt, vel inquantum actus do inobellielma,tua sunt, a Deo essedc bonas natu-Vibus opponitur, si omnia quae sunt, inquantum sunt, bona sunt,& naturae sunt. ergo adulterium& homicidium, di similia in- si quantum sunt bona sunt, di nasturae si int.& Deo volente fiunt.

Quod si est tunc illi qui faciunt illa , bona agunt. Quod penitus ab serdum est . His vero

in dissinitione pec cati ponatur.

natura bonum est, nec res ali

qua mala esset, si res ipsa quae

mala est, natura non esset. Non

zonauiemis, igittar potest esse malu . nis es.

catum omnino sit se taliquod bonum. Quod cum rituatio di neratio: dici videatur absurde, connexio tamen ratiocinationis nos

compei lit ho e dicere. Ex praedictis testimoniis asserunt omnes actus inquantum sunt, efferes bonas, nec aliquid esse malum, id est peccatum, nisi dem quoque secundum aliquid bonum sit,& omnium quae sunt inquantum sunt, Deum authorem praedicant,& eius voluntate omnia esse quaecunque sunt, quae inquatum sunt nature sunt. . sed quantum .d id

solum ex quo formaliter rationem maliliabet:& ideo ex patie illa dissi nitur per

priuationem, ut paret ex omnibus deis

seriptionibus in li-reia postis. Aa secundum di

cendum, qu3d pee-eatum non dicitur univoce de omnia hum genetibus petis at tum 1 sed per ΑRTic L. m.

ni peccaro star

quis actus.

Videtur quia omne

peccatum in amicotis stat , etiam peceatum omissionis. Peccatum enim est dictum ves factum, ves eo neu pitum cou

car. I ritus de peccato a. Ouali mortali,a quo . meeeatum veniale descit ex hoe, quod non omnino a s deo dis at sed aliquo modo a fine retardat,ordine ad finem sal uno: unde destit ex parte illa ex qua peccatum sotitialiter rationem mali habet.Originale autedescat ab eo ex parte ipsi subitantie actus actuale enim mortale est voluntarium,volun late psopia a illivi in quo est: sed originale est voluntarium .o 3untate alterius. vnde descit ex parte alta,ex oua peccatum lia. i rationem eulpae:& ideo non oportet quia dissinitio peccati in pene te conueniat, nisi illi peccato, in quo perlacte ratio a teneris inuenitur, potest autem di distinitio peccati in gene te, ei, secunsum quid conuenire, scut Ec ratio genetis in eismet postemas inuenit ari Ad tetrium ilicendum, qu bd sicut aliquando utimur non veris di Stentias loco verarum, proptereatum Occultationem, . ut in T. Poster .dicitur. ita etiam loco veri generis potest po ni aliquid per quod genus n agis innotescat , dc se Aligus . in tendens inagis plane quam artificialiter loqui, potu, peccati, 'quod est operatio, per istam circumlocutionem dictu ua ves si C. urn sic. iipn: scauit. Ad tua tum dicendum, quod iustitia non sumitur hie, pro-o est speetalis vitriis: l ed pro ivst: tia genetsi, quae est idem subiecto quod omnis virtus, ut in iluinio Et bicon. Philosophus dicti,di ieiens a virtute solum ratione , quia virtuo dicitur, se-

adulterium , & homicidium sunt. Et ideo non sequi dicunt, factus qui homicidia S adulteria sunt a Deo sunt. quod homicidia & adulteria a Deo sin r. Item at iter eis opponitur. si aliquid non est malum, quod non

sinatura vel res bona, quomodo igitur peccata sunt, non credere in Deum, non ire ad ecelesiam,& huiusmodi, cum ista nosint naturae, immo omnino non

sint λ Non est enim aliquid vel

res aliqua. non ire ad ecclesiana, vel non credere & huiusmodi. Ad quod dicunt. Hi ς at

que huiusmodi dictionibus ,

q vnr priuationes simplicitet hoc quod dicitur di

ctum vel iactum,vel concupitum, ran tur aliquis actu . ergo etiam peccatum omissionis in quo actu consilitiei a Praeterea. Omne peceatum verast originale .el actu ter sed omisio non est originale mecatum, quia Originale ae- qu iliter in omnes transi, qui per concupiscentiam sen tantur . non autem in omnibus est peetarum omissionis. eriso oportet, quod si ae ualet sed actuale ab actu d inuri ergo Omissonis peccatum aliquem actum signiscat. 3 Praeterea . Quie unque se habet smiliter nune , at prius, non maris nune, quam prius pereat: sed aliquis, qui iihil agit smiliter se habet, nune & prius. Si ergo aliquam do talis peceat eontinue, dum actum illum non agit vi)etur peccare. hoc autem inconueniens est, quia se peceatum oniis: soni, quodlibet prauissimum esset. ergo peecatum onussionis non est s aliqui, omnino nihil agat: sed oportet, quod si in eo aliqui, actus. 4 P eterea . Denteritum opponitur merito r sed me titum non potest esse nisi per actum . eum ergo Opposita ad idem senti te ducantur, videtur quδd omne peccatum, S demetitum in actu aliquo eoas stat. s Praeterea. Augus .dicit quod Omne praeatrum est volun- De vera te tarium. s ergo omisso est petiatum, videtur saltem actum las. i. oluntatis in ea esse oporteat.

258쪽

non inuenitur aliquod bonum. in quo celarmita, peccati sun

detur. eigia videtur, si non possit esse aliquod peccatuta tu quo non sit aliquis actus. De parad.

ala quis a Sati eos T A.

Ambrosius dicit in notare & nihil ponere: quia per

tiin licetes intibo. qua poni, actusque per eas si- pti'. Praeceptore, gniscari. Non credere enim in Christum incredulitatem dicunt di nomine incredulitatis, malum mentis actum significa ri. Ita etiam eum dicitur. Non ire ad ecclesiam malum est: nor etiam omisti, dicti: em satio omis Osai: α se de aliis . non enim hoe habet fictum inquantum est risi natione . ictum vi sit peceatum, ita inquantum est in via ratis potestate a lectitudine finia exiens. is hoc autem conti

nil cum dicto amr-I trum malus actus, inquantum peccatam ese, si priuatis, vescorruptis boni.

matrua, quaedant ne

sativa. cum ergo aliquis nihil astendo inobediens δiuinis praeceptri assim aliis alii exinat, videtur.

maliuo etiam non

e icere, quod similiter ea in potestate voluntatis, di a recto ordine exiens finis. Ad sed in dice Ddu, v imisi omissionis

Otest etiam quatri ab

eisdem, cum peccatu ' -

. sit, ut supra dictu est,

priuatio vel corruptio boni: Ac nee didiciis actuale m C miar, ricetur. . -- in . . Omnis actus malus sit peccatu: - in aliquo actus Oeeetium omissi, euntis coteptu signi ucatur, id B virum sit priuatio vel eorsu. M a t; sed quo adnis possit esse .bi tio est voluntas mala, vel proposi- r ua amo roduci est aliquis actu, tum: hoc est enim declinare a rixi. Nihil iuste bono: & ideo malum est, sic t

r; za: N: Gonuerso, declinare a malo bo

quod praeceptum est num est Sicut igitur declinatio i, etiam si nullum an alo quandoque aliquid po- acta famae, iuste pi- nit, scilicet voluntatem,& propositum vitandi malum. Non enim potest esse bonum quod omnino nihil est ita declinatio a bono. aliquid quod est significat, scilicet voluntatem & prona infigitur. ergo Ses nullύ actum a pataliquis nihilominus omittendo peccat Roso ND o Dicendum,a, omneptio boni, inquantum pecca tum est, vel non. Si enim inqua, scut August. ingenitum peccatu est, corruptio bo. tum n genere rei

ni est cum corruptio ,el priua. 00nis ponit:vt habitio boni poena sit homini: in quantum igitur peccatum est, sicut actus est inpo- poena est. Qiiod si est, tunc in- volutatis, ita quantum peccatum est, bonum o RU tiosius. esse videtur, di a Deo esse. si autem non inquantum peccatum peccatum nisi fietinest, corruptio boni est: quaeri cum P praecepto as-

- . . . . stinatiuo opponit,

enim o e sicut pra posuit Augustinus.

bet ex hoe,u, voluntarium est, non quidem voluntate propria sed voluntate alterius tita ei iam rationem peceati habet ex hoeu, per atium alterius inductum ess r sed peetata actualia, etiam in actu proprio illius in duo suntaeon si itine. Rhoeo uide via

Deecatu o orere ali tur secundum quid corruntio ex MM uo opponit,

uomodo actu e5 sit . si enim corruptio est. & nΔ VI V

ia re non tamen eo vera et litigeneralis illa pecca' inquantum peccatum est, cum semper, sed non ad

dis, modo recina timortalis descriptro, quam se non sinis bonum p rs terquam sim rinos ad alis in eo quod peccatum est. erco 3ς impet xi mina-

ζ tum i ct ideo in illis tempore tantum ad quod pisceptum aErmativum oblisat,asi quis reus omissionis tenetur. - Ad quartum,dicendum, P malum pluribus modi, oti tria, 'o io tutus in quo fiantAonsuunt.&hoc quide pli re potς θ d bonum, ut paret per Dion .ex 4. e de diui.nomi. re est in his, qui per commissionem peeeant, virum autem Phylosopnum in et Ethi. non enim bonum consili ut nisi om- C3p- in peccato omissionis sit aliquis actus a potentia elicitus, super quae ad persectionem ter exaguntur tonueniant, quod eun me duplex opinio est. Quidam autem dicunt,et in peceato o- que autem eorum subtrahatur,ratio mali incidit: & ideo melim isssionis semper oportet aliquem actum esse per quem aliquis tum quod est quδs quoddam iter n suem beatitudinis sis haxetardat ut ab expletione mandati, vel praecepti sue interiore potest, nis sit Neratio, di operationis tectitudo sed sue des voluntatis, ut cum aliquis vult praeeepto non obedite, sue ex- rectitudo in ipsa operatiore sue dest ipsa operatio. eiit dem retiorem,ut cum aliqui, sae t aliquem actum per quem ab ex- ritum,quod est recesius a fine quod etiam patet in eoipti, lib. plei ione praecepti impeditur.& ponitur exemplum de illo, qui D quia locum corporalem nihil aequatit nis Det motum o ditia nimia vigilat,& non potest surgere hora debita. Sed illa opinio tum in locum illu . potest autem locum illum amitte e quod non videtur e eeessitatem habete eum enim volcias libera sar est e tra pruprium locum dupliciter, sue non moueatur sed nee ad aliquid laetendum, vel non saetendum deternMnetur,po quiescat. sue moueatur motu indebito. Ad quinium dicendum, ut omisso ea voluntaria non quasi actu voluntatas in ipsam transeunte: sed quia in voluntat , potestate es actum non sacer sicut & facere R ideo sieut actus dicitur voluntatui quia est in potesate voluntatis: ata Se omis

so actus. te i hoe modo praetermittere aliquid, eius contrarium non

velit: nee de eius contrario enitet, nee etiam de aliqu' alto,qast per se impedimentum eius quod facete tenetur & si enim aliquid velit,quod quantum in se non est impegimentum exple tionis praeeepti, sevi oppostum,constat et ex hocui vult illud non peccat, quia illud potest esse serendum se licitum, sed ne catin eo,quod prit ei inittit id quod facete debet emo conirat, v ille actu vel exterior, et interior per accidens ad peccatum omissoni, pertinet te ita in eo deformitas omissionis non sis datu te nee iterum in actu eontrario precepti,quia postum est, v talis actus non staeum voluntas posit in neutrum oppostorum serti,scut etiam Deus, nee vult mala seri, nec vult mala τnon serit nee alicui dubiti est,m aliquo sc se habente per omis sonem pectat,quia iuste punitur ex hoc, et praeceptum non implet: unde patet, p peceatum omissionis in sola negatione ati debiti tonsistit. Et lixe es alia opinio. Sed quia opposta in idegenus reducuntur ideo omissio actus peccati lationem consequitur, ex eo v voluntaria est sicut Et actu, voluntarius rationem rectata de culpae habet de hule etia consonant i et ba Philosoplii in a. Ethi , bi ostendit negligentiam sciendi vel faciendi aliquid, iuste a legibui puniti ex hoe ui seu i in potestate hominis cst facere aliquid,ita & non saceret unde scut pio eo qd indebite saeit, iuste punit uitii a pro eo quod indebite dimittat. ΑD ν inura ergo dicendum, u sicut ditium est opposita i educuntur in idem genu, in ovo vel utrunque est per se, ut patet tu contrariis, ex is a iura. vel unum est per se , de alterumpet reductionem ut patet in priuatione de habitu, te asstanaticu a. Mortune:ode halatum est iu i . diu primi libri ab 'ὴ tum dicendum, P oportet. malum semper in bono subsistat mon tamen o pollet,l illud bonum in sto maluia subsistit sit actus Nideo dico, et malum omissionis non sun salut in aliquo actu, sed in potentia, qua actu ploducere potest. Ακτic 's IDI.

d Virum tu actu exteriori si peccatum.

AD a xxv M se proceditur. videtur u peccatum nou 'concitat in actu exteriori quia ut in libio de som. 5 vi . ''ri .diciturauius est potentia eius est actus,& eadem ratione cu o,, ius euhabulis,eius es actuia sed habitus virtutis, vel vitii noti

est in eo ore sed in anima. ersu nec acto p cccati cru actus

corporis, sed animae.' i Prael. Liqui vitare re ecatum non potest: peccatum no est imputandum:sed sicut gladius non potest vitare quin occidat,

motus ab hominerita etiam manus vel aliquod membrum non potest vitate quin actum exequatur que ni volunta a laetat. ergo peccatum in actu exteriori membrorum non consilit. 3Pr t. Aetus voluntatis medius est inter actum intellectus, scilicet cogitatione, de actum exteriorum n en briatum, α magis unitur voluntas intellectui,st etiam ips s membra , sed c Luatio piam specu uua de siquoquantumcunque unon est a c

259쪽

usi non videtur in se de imitatem peccati c un ,ritan vicetur In Ie u Nu ti conti rei sed siue sit actus exterior, siue non : dummodo adsit voluntas completa aliquod malum perpetranda,peccatum perficitur, ec Imputatur ad mortem. -

erso aerus exterior inquantum bonia est, corruptio detorinitate non co- vel priuatio boni est. Ad quod j a , etiam ipsi dicunt actum malit, Pan um admini- non inquantum est, nec inquans estationem bonita- tum bonum est, eue priuatione

tra, vel malitiae, non vel eorruptionem boni: sed invidetur per se actu ---μn rem es non ta-

videtur per se δο udin tum peccatum est: non ta inesse dia io Emae'. men inquantum peccatum est, ut Phylosophus in- poena est vel aliquid ex Deo G

que ex te torea peccata es e.Inter quas verior est visio , mdicit,u, in utroque sit peccatum, quia plenam consideratione peceat, habuit ista opinio considerans peccatum quantum ad ad quod est formale in eo , & quantum ad id quia est maiotiati. non solum quod primo deformitatem peccati contanet et

sed etiam quod se Ca de hoc docet in libro de natu- eundo.

ra boni dicens. Abstinere aci- : δ

bo non est aliqua substantia; ta iidiiu virtutis,& vi men substantia corpori S si om- tu inlat matur substanino abstineatura cibo, langue eia actuM unde Oporin

scit,& Dangitur. Sic non est sub ut

stantia peccatum: eo tamen natura animae corrumpitur.

nuete videtur, exte--vt enim ex verbis August,

ne.ex qua ratio cuia pae N mei Hilcedat:& no in corpo te qa

ax inlae est: er quomodo . Vel dicendum, Eccatum vero id est culpa, proprie animae corruptio est. Si aute que

Vel dicendum, lura actus exterior non immediate procedit

ab labitu, sed mediate actu interiorit deritur in quo possit corrupi anima: in parabola illius, qui incidit in latrones, qui eum spoliauerunt N vulnerauerunt, clarescit. Incidit enim homo in laideo sequitur, quod in ictu exteriori no

.iz e dicitur corruptio vel priuatio

latione sunt ad ma' active non passive . Nam ideo his estationem vitii, malum vel peccatu dicitur cor

in inibMς ptio boni, quia naturam bo

s ED CONTRA . Nam sit non priuat aliquo bono Seruire pcio est pee- non nocet, ut supra Augustinus care: sed membra ex ait. Nocet autem, adimit igitur te mora peccato iez- Non autem nocet nisi

sicut exhibuistis In quantum peccatum est. ergo mἡmbia vestia,&e. inquatit in peccatum ei: priu* In IVN. se U TY ditiuum. actu, enim

ergo in actae ictio bono. I taque inquantum pecca H & tunc per peccatum i poli Iur indiuiduo uri sunt ii membi rum ρος' P h luatio est, ves coietu pratuitis donis, adest virtutib . R ideo culpa manui ri in naturalibus bonis vulnera non imputatur, se

sit primo ratio reccati, sed non sequatur, nullo modo.

dum, P percutere no

trones, quando per peccatum est, miniis, sed

in potestatem diaboli trahitur: in i imp

catum consistit. vi Prael. Nili l proia

hibetur lepe diuina nisi peccatu : sed lex

divina non tantumi robibet actus inte-1iores, sed etiam exteriores r adeo ut de his etiam diuersa Dcepta dentur, ut patet Exo. Io. Non mechaberis, d. non conriti no 'lum in actu interiori 1 sed etiam exteriori peccatum consistit.

ptio boni. Quomodo inqκ tum peccatumen, posu corrumpere bonam

cum nihil siti. Ed cum nihil sit inquan

tum peccatum est. quo ut modo potest bonia corrumpere vel adimere Z August.

tur, quae sunt, ratio, intellectus, memoria & ingenium, Si uius , .m vita i

modi quq per peccatum obte' potuit. nebrantur, dc vitiantum. per pec Ad tertium,dice Cain etiam priuatur illo bono euius participatione ς Ctςxδ Q sed non conuertitur. na sui. Quo talo magis priuata copnitio autem sp ouanto magis se ab coelogat. ι tua i cedit acta

a voluntati, qui es de actu exteriori sed actus exterior sequitur actusti interiore ni voIuntatis:&LI eo culpae, quae ramo in actu vola: ninis est,

artum exteriorem Qui sequitur mo au

Qiuu iurii, ii de ideo ratio culpae, quae rimo Πῆς tu Miunt x eus Rh , po Nono dicendum, T in omnibus arentibus ordi I transi ex voluntate in actum exteriorem,qui sequitur mo aurem in icta cognit iam , Iu ρος iis h

strumcntum a proprio agente,in actu suo consequit ut conditionein primi ageo:is qIntum potest. eum ergo in actibus homini, principalitatem obtineat voluntas, eo Tipia

tanquam libertim oes potentias in actu suos iste et Q t in actibu, humanis conditio voliti insaliae ut. ln hi

iesio

tetri in actu cognit iani , u. y - AA n tartum,dicendum,ae primum non dependet ex polim toti sed a primo causatur posteriuΝ5c ideo quia actus vo. unta

videlicet,qui ad impetium voluntari voluntati, sit proprium, ut dominia sui actus habeat hoc etiain caeteris quae a voluntate sunt mota: inuem ut ditionem consequi possunt. poteti enim varie,& non considerare pioni a voluntate est motus. & similiter eii de concupiscibili, & irascibili:& hoe usque ad ictu, ex 'iores motiue virtutis extenditur, ut nouit homo ambulare

vel non ambul te, loqui vel non loquiis se dinceps . sed qui in hoe consistit ratio meriti di demeruia udis ta vi perii , rid bonum vel malum quod agitur in potestate et nil, eston deest in actus voluntatis primo rationem peccati S culpae vadet, M consequenter alii actus a voluntate imperati :&hoc inodo etiam in actibus exterioribus deformitas culpae quia actu semper attribuitur primo agentupotius ulnit tume--,sicut secare artifici potius si ieriae adeo quidam consula ante , p actus a voluntate imperati non habent rationem culpae iris i voluntate, dixerunt i eccatum tantum in actu viatun in riveriori esse. Alii vero considerantes tam illud in quo priino est ratio culpae,et illud in quo secundo est, dixerunt ta aciInteriores et extera o peccad esse , & utrique considetabant peccatum non solum quanta ad illud quod est sol malum ipso. . unde rationem mali habet sauellionem, sed etiam quantum ad conuersionem,quae est materiale in peccato sed quidam cons derantes solum illud quod tot male eiu in peccato 1.deiectum, i unde rationcm mali his , dixerunt neque actus intctioici μς

tis primo rationem eulpae habet: ideo etiam exterriori actu cetas ante filio culvae in actu voluntatis manet. Non autem sequi tui ex hoc. rationem culps non potuit in exicrior i acturae Ad'num tum dicendum,er per actus exteriores manifestanis tui interiores, sicut cause peresseeriis: vitile licut euectus participant similitudinem tu aiunt eausatu In quantum pollunt tit etiam actu exteriotes rationem culpae conicquuntur,quae pet mo in actibus interioribus inuenitur. Α κ T I civ L ve Utrum potentia anima aliqualiter corrumpantur per peccatum. AD O . t v x v ri sic pro teditur. Videtur, P per peccata De Mai. q.

nulla eorruptio in potentiis animae sat: primo per illud quod dicit Diony. . Op.ae diui. nomin. Idata naturalia in an petis periantibus in regia manent sed quod e trumpitur noea intemurn.cum ergo peccatum hominis non si maius pecca Ito angelii videtur Ψ etiam in nobis nulla corruptio potentiaiatiaturalium per peccatum sat. . Ptuet. Illud quod coitumpitur non manet idem specie lea homo post peccatum est idem speeie, qui & ante peceatu suit. ergo per peetatum in nullo corrumpitur. 3 prael. Nihil corrumpitur niti pusuum contra ium,sed ut , in i Ihr. dicitur. subiectum neutri oppostorum conitarium et os est.tum ergo potentia animae ut subiectum culpae de xii tuitis: videtur,

260쪽

videtur, v per eulpat. Nihil aort

- non eorrumpatur. Α

33 prael. Nihil agri ad sui corruptionem 1 sed causa rectas est

apti anima per potentiam naturalem. ergo peccatum non eo mimpit potentiara natu talem animae. Ρm t. nulla potentia totium pitur perhoe quod in actum redueitari sed poten

luci per dis militudinem quam facis peccatum.

do reducitur in aliquem adum in quεetat in potentia. e go per pectatum n6 corrumpitur,sed perstitur.

catum anima cori pitur aut ergo quan

Per peccatum: non IO- ci distantia, quia ubi- . que totus & praesens est omni-

secundum. non qua ait Aug. in lib. de lxxxiij. qua tum ad esse primu , Ilionibus,3e ipse locus non est. quia sic statim homo Locus tamen Dei, abusive dici

s; secundum, hoe to cotineatur: sed in ei praesens strum tollitur per pri- N inhabitans. Ici autem anima anum peccatu, quod munda intelligitur: per peccam trum i Situr non secundu i locunihil in anima coriis aliquis longe fit a Deo : N in eo Di di sie non em esi longe si quod ab eius similitudine recedit:& tanto longius, , G Impari I Dima- ata, Immis te, po Ea i , iridie. -tunt dissimilior. illa aute C tis quam habuit ante peccatu. tum sbi & siet tim. o coNτη A. Nihil escitur aliud, nisi re, hoe quod . . - -- : : eo ... heomiptum est: sed in s. Eih.dieit Phyloso. cphomo per actum vitia eraeitur non solii alter, sed alius. ergo peccatum natu tam anima eorrumpit. Pist. Perieti ioni opponitur eorruptio: sed Phylosophut dici in a. Et hic quod homo acquirens virtutem non dicitur alterat sed perfici,ergo eum peccatum virtuti opponatur videlu homo peccando non altemur,sed magis corrumpatur. s ν ' N na o, dicendu , ua quando aliquid est in potencia ad diuersa hoc contingit dupliciter.Vno modo se.cuod

In snem ordinantur,ct se per peccatum corrumpuntur, ut dictum est.' Ad seeundum,die dum, qxλd c t es duplo persectio. primati secundar ita etiam es duplex corruptio. Una per qua tol- litur perstino prima, per quam res eae primum habebat & i lis torruptio spee

ut ait Aug. in lib. de lxxxiii. qtiae mutatione saeit, si tQuisbaastionibus. Quae participatione se culpa natura ho-

similia sunt Beo: recipi: nidi L

itin alitudinem. At ipsa sin alitu quam tollitur per don ullo modo ex aliqua parte cito secunda per qua

potest esed similis. Vnde sit. i*vicum similitudo patris filius

sit: ex nulla parte patri possit es sed tantu specieic se dissimilis: cuius participata plerventum tollit.&tione smilia sunt queeuu: Deo laoc modo cu pa nas mitia sunt: & illa possunt recipere dissisimilitudine. Nihil est e Ad lestium dicena ut quod hominem a Deo dissi dum, is subiectum milem faciat quemadmodum comtaria duplici,

ptio vel priuatio boni, quae est v virumque aequalia an aia. est etia priuatio de corru fit debitum starptio boni corporis . sicut corp' di tunc non magis P

is priuauit beneficio illi

mortalitatis, N am patiabilita- ita, r unumst debi

- nque eorum ad quod est in potentia, aequatit et st debitum eti& perfectivum naturae ipsius scut patet in Orpore caelesti iuia renouantur diuers stiri:quorum vatis non ea sibi malistius quam alius:& ideo quando acquirit aliquem stum de

udum simplietier pei se itur:& per alterum smplicitet comumpitur. qua uis enim alterum contrario tum per quod corrumpi tur non se tibi contrarium quantum ad esse primum quia vitaque contrariorum subiicitur: tamen stia est contrarium qua tum ad osse secundum,in quod subiecti natura ordinatur. Ad quartum dicendum ui nihil agit suam corruptionem intendens d illam: sed non est ineonuenien , ut per actionem ali D, tost. cuius sequatur eorruptio eius praeter intentionem agentis,&se per accidens aliquid suae corruptionis causa ea . scut patet in insimo, qui comedit noctu ex quibus miartem incurrit, intendit enim delectationem in ei bo: sed praeter delectationem sequitur mors. Et smiliter est in eo qui peccat. intendit enim delectati in opere peccati,sed corruptio anima praeter In te tionem eius sequitur A tracti Isis Ra ad aci De eonsol. u. prus 3. - 'δςqui Ut au quem litum do gionem eius tequitur. Iris p. ' ',non simpliciter dicitur persei, nee quando amita D Ad quintum dicendum quM potentia non eorrumpitur. seri comam pi quia amittendo unum aequirit alium ae itiitilleti reducatur in actum illum ad quem est de se ordinata.& nui intem:& ad In tali amassione non es malum quia suri, o Lem debitu sibi seg talis actu. dirim .' .a Iunae uinium consistens, in desectu naturali es. non notest. Nquas simile est in eorpore quod est potentia album S nigrum: α ideo in acquisitione di amissione talium, proprie est trasenatatio. non autem simpliciter persectio vel eorruptio. Alio mo eo sic, et alterum torum simpliciter est debitum ei quod est inpotentia utrunque. Et alterum est i debitum ei Si tune aequi filio illius quod est debitum sibi,dicitur persectio eiu Se amisitio dieitur corruptio.verba stati potentia animae est in potentia ad habitum virium &vitu: sed habitus virtutis est debitus sibi,quia per eum ordinatur in finem proprium . habitus autevitiosin est indebitiis sibi,quia per eum discedit a rectitudine finis propria& ideo quando aliquis aequirit virtutem 1 non die tui simplicuer esse alterat : sed magis persectus, ut in 7. Physi. dicitur.& econtra quando habitus vitii in eo aequiritur, dicit corrumpi quando mutatur ab eo quod est sibi eonvenio, Fin inaturam,in id quod est sibi non conueniens, ut q uodammodo in aliam naturam transeat:quia in conditionem,de proprietate alterivi naturae mutatur, sicut qui iracundus eruitur transit in proprietatem canis:& ideo Boetius dicit. phomin re dum me cant , natura homum quodammodo amittunt,& sic quaedam bruta animalia fiunt.Homo enim est illud quod est,ner ratio nem. vltima vero I essestu, in brutis est siti partem sensibile: unde quando homo ab eo quod est conti emens fin rationem itantit in id quod parti sensiti uet eonuenit: mutatur a conditione humana in eonditionem brutalem.de per hunc modum peecatum vel culpa quia in actu eontistit: dieit ut corrumpere anima vel porreri r fm. quod peruertit eam ab ot ne rationis per quem in debitum finem dirigebatur.

possunt considerari dupliciter,uel quantum ad esse primum. α 'rv I c tum non corrumpunturi manet enim de intelleci . M vialuuias, . ovinia latiusmodi. vel quocum ad ordinez quo

debitu tibi sed talis actus non est peccatum r& ideo ratio nou procedit. η Ad se, tum dicendum,ur peceatum corrumpit animam non quantum ad esse primum,sed quantum ad tae se eundum, sedeste secundum potest dupliciter considerari. vel secundu u, ea in actu,& he tollitur per peccatum primum & non per secun- dum. sed hoc est per accidens, quia secundum precatum nou inti enit ipsum. vel sm v es in habilitat e.& sic ut ex praua rictis patet,pet quodlibet peccatum diminuitur.

di Τ tamen nunquam totaliter tollitur voluntas retinendi vel eonsequendi, dici Videtur hoe non esse in quolibet peccato eommune. aliquod enim pecca tum est quod est ad eorrumpendum ,& non ad aliquid acquirendum, o iratu in homici, 5 huiun

intentionem sequatur malum vel eorruptio sine qua bonum

militer cliam voluntas intendit aliquod bonum ipsi volenti.

lumas pro actu vi luntatis, bd non pro potentia ipsa i Non coasisteret peccatum, Ied interdictio,&αὶ Vetum ei vel testis striptae, vel naturiliter in lit . Non eonsistente aut peccato,dce. Videtur hoc esse salsum,quia virtus a malitia non dependet ς-

quid dicitur fieri & else, quando innotestit. Et similiter pet oppositum noa esse,quando ignotum est: dc quia virtus non manis statur

SEARCH

MENU NAVIGATION