장음표시 사용
41쪽
D I s T I N. III. Q V AE ST. II.
. Osseium quorundam anulorum est cu p gnoscit singula . liabere apud se rei similitudinem, qnantum
podire homines, ut a sanciis tradituri sed hoe no potest elle, niti homines quos custodiunt cognostant ergo videtur singularia hominum cognoscant di eadem ratione aliarum specierum. a Prael. Cognitio angelorum est persectior quam nolita : ted nos seimus non tinte& principatu malitiae. Haec autem illusio fit angelis malis,&li ominib' maIis per angelos sanctos quia subdit eis angelos
malos & homines malos, ut noquantum nituntur, sed quatum sinuntur possint . Ecce aperte ostendit, qualiter prsdicta ver-
uniuersalia, s ederia snsularia.ergo videtur, multo ioni ui angeli. RasPONDEO
Dieedum, P ptriter illam politionem, qtIonit angelos singu
non habere,quae haeretica est, & veritati sacrae scripturae eontraria , sunt diu et Opinioex de modo. adeunditiones Indi uiduante . Et hare est rario, quate rei spoeiem qitae est in sensu cogno:eitur sngulare, & no per illeciem, quae in in intellectu . oportet autem ut apud artifieem iit similitudo rei per altera conditi seeundum totum illud ,ouod ab artiste producitur. &aperit: ubi et sua, & quae predi. pr inpleri oc di Maxit verba determinat, euidet docens angelos sit iste creato, bonos . & post creationem interpolita aliqua morula cecidi ite, ita inquiens. Quod putatur diabolus, nunquam in veritate stetisse, de nunquam bea-ba Iob intelligenda sint, de an- G tam vitam duxisse: sed ab initio gelicam naturam bonam crea- cecidisse, non sic accipiendum tam esse asseruit. Rut sine ularia. Qui Quomodo intelligenda simi verba do
accipiunt: de RG T Finde qualiter verba sngularia ex causis i. due supra posuit
uniueis libus produ N J 3 1 z. a cognoscant. accipienda sint Aug.κ sed hoe non vide tur conueniens, quia illud quod est acceptum a te singulari noducit in cognitione: singularitatis eius, nisi qdiu seruant in eo conditione, materiales indiuiduate, illud, quod no potest eue, nisi specie existente in organo corporali, ut in sensu de imagi
natione. unde eum angeli organo eorporali careant,
rebus species abstraherent, non possent per huius nodi species Meularium cognitionem habere. Ideo alii dixerunt, P omnia coeularia producuntur ex caut x uniuersalibus ordinatis in natura: unde cum apud angelum sint formae ordinis causaru vm-ueis . per huiusmodi formas omnia singularia coὀnoicerepor,& haec , id elut via Auie. Sed in non est iussieten, s ecundum Mdem nostram,quia in eausi uniueaealibus non cognoscitur aliquid secundum coditione ι indiuiduales, 't. sedgno catur grat hie,& inune & huiuimodi. Vnge dicit ipse Auit. Deus nomenoscit particularia particulariter,ut moe nunc e ite, tanune
est, ut malus a bono Deo creatus esse putetur, quia ab initio non cecidis te diceretur. Non eni cecidit si talis, id est malus factus est. A quo. n. caderet factus ergo prius statim a veritate se auertit propria potestate delectatus, beateq; vite dulcedinem non gustauit, quam non veiq; acceptam non falli diuit:
torper artem cognoseu formam domus, qua inducit Him teriam . non autem
hane domum .es ilialam, nisi per hoc, Pa sensu accipit, quaa ipse materiam non facit, sed Dei , est ea rei non solum quantum ad ii, nani: Ied etiam quantum ad materiam, quae est priueipium indiuiduationi .utide idea in mente diuina est smilitudo rei quantum ad utrunque crv ateriam de forma:& ideo per eam co
i in ut sed etiam sparticulati . formae autem quae sunt in
mente angeli suntis smillimae rationibu, ideatibus in mente diuina existentibus, se ut dedim mediate exemplariter ab eis. undet et eas angeli cognoscere possviri rerum stipularia, quia sunt si in ilitudines rerum,etiam quantum ad dispoiationes materiales indiuiduantes,scut εe rata es vel ideae rerum exissentes in mente diuina. A ii vini MuM ergo dicendum , intellectu, humanus est viti nati, in gradu subitantiarum intellectualium;&' deo est in in maxima possibilitas rei pectu aliarum substantiarum intellectualium, de propter hoc recipit lumen intellis: bile a Deo debat tu, ct minus smile lumini diuini antellectu, .nde lumen intellictuale in eo receptum, non est suffciens ad determinan dum propriam iei cognitioni mis per species a rebus teceptas, ginationem di i fum,dum, sintellectus speciem uniuetia leni, in Quod est hac, .cquam a s ngularibus abuta, it,appi eat imae singulari in ima
Diu ut bu lμ 'λwῖ. . s. s. h. ciditat. Et id, si natione seruat et Sed in angelis ex ipso lumine determin i mir Wψ--λ' met orie lis haecies quibus Myropria reruna cognicio sine aliquo a cetium formarum iniue lilium adhoe paret ut ire, vel illud deter pio: oc ideo cum i d lumen si simi uudo totiu, rei in quin ii
iratur angeli cognitio, ut hoe singulare iterum non videt ut sui scies, quia liaee applitatio en tueri Hum causatum ad singulare, aut ea ad singulare, Quod eli in intellectu an cli,5c sic suppost supponeretur illud ,de quocnstuli laede in intellectu angeli. vel ad singulare quod est in m. icut dicere videtur,νt si lux tari int ea corpora, ad quae radii sui appMantur. hqc autem esse non voteu, quia cum cognatio non sit: nisi sin assimilationem, imposibile est, pc ratio extendat se vitta id in quo est assimila tio. s ergo lux solis vel intes lectus angeli assimilatur rei quami radiat, hQς η' ' tib ol ibi, i riti uisu, tamen est in quo oporteat secundum ninnetu est xxi x diuiduorum specie, mult plieari, quia per unam spetciem
iusniodi applicationem propriam cognitionem dei elaus non haberet eum propriam naturam ipsi rei non coniciat. Atii vero di eunt. ex coniunctione uniuersa.iuin, quae cogi Olcunt, sultat cognitio particularis, secundum r ex plutibus formis coneretari, resultat, quaedam collectio accidentium, quam no: lepelite in alio. Sed hae etiam non est sussicien 'u a sol metituli uiduataci non est, nisi ex materia. unde qua mucus; formae dioereetenti semper te manet coalectio illa comunicabi is mul tu votisq; intelligat ut per materiam indiuiduata, via cognati
huiusmodi formis aggregaris,no cognoscitur Sortes vel l lato. sa ideo aliter die: duo et eadem ratio est cognitionis stipularium in molia in ansetis. unde considerandum est,quatitet Deos singillatia cognoci: oroitet.nulam virtutem qua
est exemplariter a Deo ita luctuin per huiusmodi i peei: r iptia singulari u .n cognitio haberi potest, te ita patet, et secuti dum stadum natu a intellectual:s, tu etiam diuersu, intelli
Ad secundum dicendum legentia diuina qui stactus purus : tamen est smilitudo materae , secundum quod omne ensquantocuq; impei etiam a pristio en te exemplariter deducit ,α ita etiam rormae iminate mares, quae sunt iii antellectu angeli, sunt ite il similitudines etiam, quantu ad n linea pia materiata a. Ad Atti uni dicendum,u sciit ex praedictis patet quanto allia quis angelus est superior tanto plura una specie cognoscere potest, nuylti, tamen est in quo oporteat secuti gum numerum indiuiditorum species multiplieari, quia per unam speciem omnia itidiuidua illius speciei cognoscit, & illa species esse tueri opria iacio huius vel illius secundum respectum ad hoc . .el ad illud pet modum,auo ieeae in intellectu diuino multiplica turi & ita neque intellectus angeli intellectui diuino aequabi tur neque inlinitae species in intellectu angeli erunt.telationea autem sit, eonsequuntur actus rataonis,vel intellectu, in insania uni multiplicari, non es inconuen iens.' Ad quartum dicendum, per specie,sbi atteatione inditis
cognoscunt angeli causas habentes ordinem in natura, di omne illud quod in causis illis determinatur, vel smpliciter vel xe frequentet: sc quia contingentia sutura non sunt determinaui in causis suis: sed facta determinatioue ea usarum eficiun tui in actu pr sentia ideo eorum qi adiu sutura sunt,cognitionem non habent sed sive ' r. q. σχιsblius Dei es, qui omnes sucessio quodlibe
no temporum 'no q. . intuetat.
42쪽
, 7' o mul actu plura intelligat,quia secundum Diony. angelus
sed nolendo amisit. Sui ergo casus praescius esse non potuit, quia sapientia fructus est pietatis. Continuo autem ut factus est, cecidit, no ab eo quod accepit: sed ab eo quod acciperet: si Deo subdi voluisset. Ecce hic
habet inteisti dei. io linem sed Deus mactu simul omnia intelligit, Quia apud ipsu in nulla es tias
tudinis obubratio. Iac. . primo de intellectu, angeli est ii mus plurium. a Pist. In pa apcrte declarat angelos bonos tria non ei uni cogi- esse creatos, ta post creationem
Α & in hoe etiam oram cilicitas essentialis eonsilit.' Vnde patet responso ad tertium. Ad quartu dieedum, de quod in:elle su possibilis, &ages, D. raneu i' angeli, seut in nobis , sed diuersino dei quia iti tellectu,
possibili, in nobis est in potentia respectu speeret uni areept . rum a rebus per i
illa verba. se aecipiessa vident, Homicida erat ab initio . vel mendax, id eli satina post initium, quando sibi Dei aequali latum promisit, Se seipsum occidit qui homo dicitur in euangesto, nec in veritate stetit,quia an ea non ibit: sed ab initio temporis, id est statini post initium
meri intellectus argit, actu ea intelligibiles Dei tria sed ieri e possibili, respectu luminis a Dco,
in eos procedenti similiter etiam, i men in testes agentis in nobis, non ius.
Promittatur, mersi ruta, licet breuissima. Quodccut angeli in caelo. Origenes confirmat super Eze Mattia. za. ergo vide chielem, dicens. Serpens ho-
s M.' stis contrarius veritati mon ta-
de uno in aliud i istis men a principio, neqtie statim simul omica cogno super pectus. N ventrem suum . ambulavit, sicut Adam N Eua non peccauerunt: ita deras est in operatioue ierpens aliqv luit non serpens,& non in habitu:sed cum in paradiso delitiarum anseli habent nobi- moraretur. Deus enim mali-lissimam felicitate, i secit. Ecce hic aper
videtur somnium te dicat post creationem inter- cognatorum suorum posita Ino ruta, cecidisse. Ideoq; ecognitionem simul iain actu habeant, & non successitie. 3 prael. Intellectus angeli non es minus nobili quam in tessectus asens amni .e rationalis: sed de hoc intellectu dicitur Tex .c..1 o. in a.de anima. quod non quandoque intelligit, & quandoque non sed semper. ergo multo sortius hoe velum est de inte istiu anseli. .super hae sati e o MYRA. secundum Aug. Deus mouet spiritualem ad literam creaturam per tempus: Ld per tempus mouera ea per assecti op. I . ne,& conceptiones ini Sehus moueri. go videtur, , in angeli, sit suecesso intellectuvin. R s PONDEO Dicendum, cp eausa. quare non possint plura smul intelligi in actu haec est,quam Algar et assignat, gaoportet semper intellectum conspurati actu sin speciem rei intelli et bilam, quam apud se habet rei intellecti in actu, ut stas sui dario vitiusque que exigitur ad cognitionem rei. sicut au- Diem impossibile es corpus , secundum eandem natetem diuers-mode spurati diuersi, Duris: ita impossibile est unum intellectum diuersis simul speciebus ad diuelsa intelligenda actu informari: de ideo considerandum est, quod qui que intellectus plura inteli git per plures meetes, oportet si ea non simul in telligat, ut patet in intellesu humano, secundum satum .i a
rebuς accipiente. intellectus autem diuinus, quia uno omnia
etia&se aeeipi illud. Ab initio isti, liomicida fuit vel in edax, id est ux eolo te, lea'lo ex quo homo fuit conditiis, quem per inuidiam in mortem praecipitauit.& fallaciter seduxit. Ex predictis igitur li.
quet omnes angelos bonos es. creatos, ad post creationem quosdam
cecidisse a bono, quod habuis.sent, si perstitis.
stinctam eosnatronem rerum habet
dam . quia hoc apsu lumen est, ex quo forma tellectuale dmultiplicantur,qui I sibus intelliget iapo ns dicantur. Re ergo intillectus agens Psorum semper dicit in actu esse,quia incellanter ad aliquid actu considerandum lucet in angelis. lietit in nobis, quantum in ipso est non tamen oportet, quod sem ver ad unam speciem fiat conuelso: ita ut sc per unum Ditetiligatur in aciu. eognoicit rideo simul est aesu omnium 1sed intellectu, angeli eopnoscit res dupliciter. Vno modo per species plures quae in intellectu eius sunt, de se oportet, p plura non simul cognoscar, nisi quantum reducuntur ad unam speciem perquam eognoscuntur. Alio modo cognosunt resin τn 3,q i Od est eausae rum,S hoc est verbum, de ite possi intelle smul in actu cognitioni, omnium. haec autem cognitio est quas sol malis ratactu ' precedentis,arina nunq absoluunturi de ideo frequenter inue E Prael. v numquodque naturaliter appetit aci itere suum tur traditum a s mcth N philolophis, quod in intellectu i . finem: sed omne quod deiideratur ab aliquo, ut ii, a uaren
Virum a gelas in statu suo, naturali dilexerit Deum plus q
quam Ie,'omnia alea. I Rc A tertium principes e, quaeritur de dilem veri Lil. 1.ne. s. ut tum anget .s in gratia creati non sunt, in ii. lo statu innocentiae Deum super se ,& plo, quam omnia dilexerunt. Et videt ut quod non . sic enim Deum diligere est actus charitatis, qui et, iratem non habenti, esse non potest , sed angeli in isto satu charitatem non habebatiquae sne gratia non est,cum nunu si in formis ergo videtor,u, non dilexetunt Deum plus quam se.' 1 Prat. secundum Bern. Natura semper in se curua est sed dilectio angelorum in primo statu non fuit nisi ex principio naturali .ergo totam amantem reflectebatur, ut quicquid diligerent angeli, propter tapsos diligerent, &ita non Deum supra sediligebam Prael. Auic. dicit in sua Meta. u nulla actio alicuius naia Trasty.cia turdi est liberali nis solius Dei,ex hoc quod omnem actionem aliam. se luit ar aliquod commodum ipsus agetis :sed dilectio. qui aliquis Deum super se diligit, ea maxime tib etalis. ergo videtur p hoc non possit alicui conuenit nisi per vatiam. solum non est iu cessio ves renouatior quamuis sit vicissitu do inquantum inteli sunt res in propria natura per species
Ao t Mura dicendum, intellectus angelorum diciatur deisoriambeo ιν diuino intellicitii cons imis es. non autem in hoc,quia uno omnia intelligat: ti ita smul. sed in hoe jaiebus cognitionem non accipiti sed sine inuestigatione rati his e. sne adminiculo sensus cognoscit.' Ad secundum dicendialia,quod cognationes volubiles dicunia
tuton quibus est etiam reuolutio, secundunt discursum ratio nis de causati, in causas procedentis, aut econtrario. ut ea n tu in ignota deueniat: non tamen excluditur successio cogo
tionum ab angeli , t a sanctis: nili secundum contemplatione et i,ptout in peltitiari asi lationem diuidam perducutur, dum propter se, & m nu, se diligitur . cum ergo angeli in satunaturalium Deum, sicut suum finena dileaerunt, videtur quod eum super se non dilexerunt. is Praei. Secundum Dion Bona naturalia in angelis rema Dediui .no. nent ei iam post peceatum: sed constat, quia peccator homo. cap. . vel angelus nodiligit Deum super Omnia. ergo videtur, quod nee inuatu naturalium .sgo eo Nτα A. Omnis dalecti antest usus, aut stulti hi,.s ergo ameeli diligebant Deum in statu innocentiae, aut vivientes aut ut liuentes. si ut utentes. et viebantur re siuen Lib. o. deda, quod es magni peruet statis, secundum Aug. di ita esti di- ciuita. De linio peccati,& non naturalis. s, ut siuentes. ergo Deum pro- P. s.
plei seipsum diligebo quia sita es amore inlisere alicui rei propter stipam
43쪽
1 Pret.Deum esse super omnia diligeadam eum selegis na- pluralis seriptum, erat in mente aneteli multo expiessius, quam in mente hominiam non continsit sine peccato facete,contra id quod per naturalem legem cordi iaditum est . eigo di si Deusuper omnia non diligebant peecabantiqua diu ergo sane pe cato suerunt, Deum
Dicendum, quδd circa hoe est duplex
opinio.quidam .n.di 1 suunt dilectione concupiscentie & amicitiae , quae duo si diligenter confideremus,disserunt se nἁum duos actus eOluntati, , scilicet a p.
:ram Ic quaeri solet, quam lai piniam habuerint an
te ea sum vel confirmationem. Erat in eis naturalis si comitio triplex, qua sciebanta a 4m Ia - quod iacti erant, N a quo facti petere, quod Isi rei erant, & cum quo laeti erant. non habes e,le ama- si habebant aliquam boni &re quod est rei habi- mali notit iam , intelligentes , uid appetendum vel respuenum illis foret.
risci cupiscentiae, qua valiquid desdeiat ad concupiscedum, qaesi sibi bonum secu-ὰuin aliquem modum, &tali gilectione angeli in statu naturalium Deu plus quam se diligebant,
vehemeni rus appe- trado bonum diui-
du. aliquam Dei habuertas dilia snem vel Di
c let etiam quaeri utru ualiquam Dei vel sui inuicem dilectionem in anum et suum : quia buerint. Ad quod dici potest,
hoc erat eis delecta- quoniam naturalem habebant
ἡ --In cilectione, ut memoriam intel
seipsos retorquebat. lectum & angenium, qua Deum Diletito autem ami & se aliquatenus diligebant, citiae est, Qua aliquis per quam tamen non mere-
aliquid uel limilitu- d: nem eius,quod in bantur. se habet amat in aliatem volem bonum eius,ad quem smilitudinem habet,& proas r. s.sthi. pter hoc I hilosophus dicit, quda est smile simili amatii seue. ar a. uniis via tuosus alium diligit. in quibus tamen est vera amicitia, in '' Ed tali dii Elione an eli quodammodo diligebant Deum supra Ise quia ei maius bonum quam sibi optabant. sesse Deum,quod mi non volebant: sed aliquod minus bonum: sed tamen intensu, sibi volebant bonum creatum, si bonum diuinum. sed ista responso non potest stare oportet.n. p ere aneel ad Deum habuisse dilectionem amicitiae, cum ecundum bonati attifalia smilitudo diuina in eis resplenderet. hoe autem est Ee ratione amiciti quM quamuis habeat dilectiones,& ktilia
tares annexast non tamen ad has oculus amantis respicit, sed ad bonum amatum.ergo in corde amantis praepoderat bonum amatum omnibus utilitatibus, vel dilectionibus,quae consequutut ex amato. Sed nullum bonum erat in angelo, quod non esset ex ipso amato. LDeo. ergo plus 4 diligebant bonum amatum D 97 ditii num quam bonum quod ipsi erant, vel quod in eis erat, deliri est alia opinio. Λ1, psti MUM ergo dieendum quod actus charitatis po- , si dici dupliciter,uel qui est ex charitate,& hoc non est nati in habente charitatem,vel qui est ad charitatem: non se ut mei tortu vel generatruus sed sicut praeparativus,& se actus charitati, , ante charitatem lis iam haberi potest: sevi Leera iusta est ante habitum iustitiae:vel potest dici quia in amicitia chaiaritatis mouetur animus ad amandum Deum, ex similitudine, nati; 2 sed in dilectione naturali ex ipso bono naturae, Quod et si s militudo summae bonitatis .& propteri hoedieendum, P
tem vel apparentiam nunquam insum amaret: non tamen propter hoc amat, aura suum eur sed quia bonum es. bonum enim est per se obieerum voluntatis. I Ad tertium dieendum p quamuis euilibet naturae ereatae agenti ex sua actione proueniat aliquod commodum: non t
An perstiles o bonos errati l Deus angelus, an nu eros simpi Getici. st haec videndum est, utrum persectos & bea Ptos creauit Deus angelos, an miseros N impersectos.
in beatitudine nec inmiscria inta urit, su
creati in P. Mileta. n an repec' pra se sed seesse subcatum esse non Potuerunt,quia i ii posectione amae x peccato miseria est. nam si tur supra se esse sin non suisset peccatum, nulla epset miseria. Beati quoq; non' non dependens sedum suerunt illi, qui cecide- cs dum esse a re, quaerunt, quia sui e uetus ignari sue est ad finem, & iste
rimi, i. peccati & supplieii suiu
ri. St. n. lapsum suu priscieriit, tui supra id quodae aut vitare volueriit, sed no p - quis tum est ab illo, tueriit S ita erat miseri, aut po ditatis De tuer ut, sed noli rerut: ta ita erat
mus , quia non erant praescii euentus sui, nec eis, data est cognitio eorum, quae sutura erant super cos. Boni vero & quin en oportet, qubdillud commodum Militentum: scut patetia amicitia honeso
plex, quidam δρο ii natus rei, trecept
inhaerens tibi, sicut sanitas in operationibus meseinae, de quia i se suis non est secudum es e nitatu eo cui acquirituri ideo absolute non ut mora dictum est.
l Ad quintum dicedum,quδd bona n turalia, prout inesse naturae ablolute eonsderantur remanet integra, post pece
tum: tamen perue tuntur, quantum ad
iectum ordinem,quem habebant in gratia vel virtute. & hane rectitudinem consequebatur, super omnia Deum diligere.
- Ie in Axsti solet &e. Ponitur hie duplex an lini gelo estim cognitio, una speculativa qua cognose l b, hi Deum seipsos, di alias creatura . Et alia pi
l l citra sequens eorum operationem, qua ad eos pertinebat, qua cognoscebant quid eligere & respuere debet eat. Et haec erat similis cognitioni prudentiae in nobis.
s x x M s o quales fuerunt angeli in principio suae ereationis, quantum ad naturam, & quantum ad culpam de innocentiam, hie inquirit quales sistunt quatum ad gloriam & miseriam. Et diuiditur
Est smilitudo summae bonitatis. & propter eum dicitur,quia habens charitatem dii sit Deum propter seipsum ly propter,denotat habitudinem Hii, & essi lentis,quia ipse Deus sti peraddit natu .unde in eius dilectione tedit sedeti .ci dieitur de catente charitate , γ diligit Deum propio se ipsum y prome denotat habitudinem suis, & non esseienti, proximi nisi sicut Deus in omni natura operante operatur. Ad serendum dicendum, v natura in se curua dicitur, cuia semper diligit nulla suum: non tamen oportet, bd in hoe quieseat intentio quoesuum est: sed in hoe ouod bonum est. risi erit m sibi esset bonum aliquo modo, vel secundum vetita
in partes tres. In prima mouet quaestionem . In secunda de
terminat eam. ibi Φ Ad quod dici potest die. , In tertia epilogae ea quae dixerat ibi Quales fuerunt angeli &e. I secunda pari diuiditur in duas, secundum duas quaestiones propositas. ibi Quatum prima querebat debeatitudine I In secunda de per sectione beatitudini annexa,quam ibi determinat ibi. Ad hoc autem quod quaerebatur. I Citea primum tria facit. Primo determinat quaestionem
quantum ad malos.Secundo,quantum ad bonos. ibi I ni voto qui perstiterunt. FTertio, solutionis virtutem post inquis-tionem colligit ibi Ex praedicto consequitiat M.
a Circa seeundum duo iacit . Priino ponit quandam viam, per quam videtur angelos bonos,beatos ete tos. Secundo excludit eam. ibi ista
44쪽
Primo. utrum angeli in principio suae orationis, beati su runt vel miseri.
secundo. sin vitu perstiterunt , sorte sue beatitu- beatitudinem ruina dinis diraeicij suerunt. Vndestiuerunt. August. iis Per Geneti m. Quo-- Tettio. Utrum per modo inquit, beatus inter an-
secti gratia, cieati gelos suit, qui suturi peccati, iunx. atque supplicij praescius non ΑκTie. ii. suitὶ Quaeritur autem, cur nonsuerit λ forte hoc Deus diabolo
a Virum is ange- reuelare noluit, qd facturus velli son creatι pasturus esset. Ceteris vero rebras. uelare voluit, quod in verit te mansuri essent. His verbis vi-D ν detur Aug significare, quod anmum pro geli qui corruerunt , non fue-
vid Ei ut xv t Praescii sui casus: ideoque
quod angeli ere ait beati non fuerunt, & ouod an sint beati. Primo per geli qui perstiterunt, beatitu- Aug.in lib.de eeele- dinem sibi affuturam praesciecisti eis dogmatib', riint, atque de ea certi in spe
lli, qui in illa in i a extiterunt: unde quodammo- sunt errati beati tua do iam beati erant, & re vera sidine perseuerant, no ita suisset, posset diei illos alinatura, sic durat iapos quomodo suisse beatos . alios
tur: sed angeli boni vero, qui nescierunt euentum de quibus loquitur, suum, non.
r loriae. ergo videtur, rendo tacilicet quod angeli, qui per literum,praescis sueris suu boni. v AE S T. I. in
Α eontemplatio est, no' tum feeundum sanctos, sed etiam se- rcundum Philosophos a ne autem operationem non est pos --- c Itibi .e aequaliter in omnibus inueniri. unde beatitudo uni usi cuiusque consistit, inquantum hanc operationem attingit, s cundum modum suae perfectionis et de ideo dineis mode inue- . . . nitur in Deo , Si iuco. nde & huic opinioni op- angelo, Sc in homine ponens, consequenter subdit.
Sed quare discernebantur illi a
ceteris, ut Deus istis , quae ad ipsos pertinerent non reuelaret, alijs vero reuelaret, cum non prius sit ipsis ultor, quam aliquis peccator non enim da- v mnat Deus in noceres. Hic videtur innuere, quod nec peccaturis suturum imalum, nec permasuris suturum bonum reuelauerit. Ideoque nec illi, qui ceciderunt unquam , nec illi qui perstiterunt, usque ad consummationem beati fuerunt, quia beati non potςrant esse, si debeatitudine certi non erant, vel si damnationis incerti erat, Unde Aus. in eodem. Dicere inquit,de angelis, quod in suo genere beati esse possunt, dam-C nationis vel salutis incerti, quibus nec spes esset, quod mutandi essent in melius, ni nata praesumptio est.
a Praeteri Tota sibilantia beatitudinis consstit in Dei vison unde dicitur
Ed hee m gis opinando, & quaerendo dicit Augus. quam asseren- quomodo enim beati esse
sunt, quibus est incerta sua beatitudo
secundum eorum naturalia consideratis. Ipse enim Deus se
suam videt,& non per aliquam sui s in litudinem. intellectus autem angeli naturali cognitione
quis tam in ipsor unde in libro de caussdicatur quod intelligentia scit quod est
suprase, inquantum est creata ab eo. vn
de smilitudinem diuini esse participat, secundum modum suum:sed intellectus
uenit ad hane viso nem naturali cosni- t Lib. Ii .sutione, nisi per simi- per Gen .ad litudinem a creatu- lit. cap. Imris receptam, inqua tum,per ea que facta sunt , inuis bilia co-snoscit . ut dicitur Rom. i. Et dissere hec triplex viso, visens biliter loqua diu scut Oculus viis . det lucem existentem in pupilla, non per aliquam specie eius,& haee est simi lis visona, qua Deus videt se . sed viso sesi in principio suae errationis Deum viderent, alias in verbo creaturas non cognouissent cognitione matutina, quam Aug. ponat. ergo videtur quod beati creati sunt.
I 3 Praeter. supra dictum est, quδd angeli in prineipio suae
creationis, aliquam cognitionem de Deo habuerunt. non autecognouerunt in speculo,&enigmate scut nos modo, ut dicitura. Cor. I 3. Quia obscuritas inigmatis est rationis ob labratae, per continuum tempus,inquantum a sensibus de phantasmati-hux, cognitionem inquirendo accipit. ergo cognouerunt per speciem,& ita beati suerent. Praeteri Venire de posterioribus in priora, de eausatis incauta est virtutis inquirentis A conserentis: sed intellectus angeliciis non est huiusnodi,quin immo dei formiter intelligit tane inquisitione sicut nos prima principia, quorum est intellectus ergo videtur,ui Deum non ex creaturis cognouerunt, sed ipsim in se: S: ita visionem gloriosam habuerunt. Si D eONTRA . De ratione beatitudinis in status confirmatio. unde Boetius dicit. Quid me iatirem toties iacta sit a inici ρ Qui cecidit, stabili non erat ille gradu: sed angeli in princapio suae creationis, non fuerunt confirmati cmnes, quod quoi undani casus ostendit, nee etiam quidam aliis non confirmatis, 'itia culpam non potuit praecedere distinctio in carentia beneticiorum quae a Deo eonferebantur ergo videtur,er non fuerunt creati beati in principio suae creationis. 1 Prat simul boni angeli efiecti sunt beati,& mah angeli misera. ergo νidetur, quia cum mali angeli in principio suti errationis non fuerint miseri, scut nee peccatores, quod nec botii in principio suae creationis beati fuerunt. i suo NDaci. Dicendum, quia beatitudo suescisti ei ta est in peetfectissima operatione habetis ronein & intellectu: in teir, autem periectissima operatio est in contemplatione altissimi Ditelligibilis, quod Deus es. Vnde tam Dei quam an- ceti qum ei iam hominis ultima sesicitas,& beatitudo, Dei
qua angelus videtae Deum, est similiso visioni, tria aliquis videt homanem per similitudinem, immediate ab ioso recenta mi sed viso intellectus humani qua Deum:ide similis est illi visioni, qua aliquis hominem videt
intuendo speculum, in quo hominis imago resultat, de propter hoe dicuntur in speculo videre r. r. t 3. dc in hac be titudine visionis diuinae, quae naturaliter angelix debetur, an sera inti Hant, & haec est persectio eorum, secundum tempus illud. Sed est alia persectio, in qua per naturam suam non fossunt deuenire, cuius tamen capaces sunt, ut selli eo ipsum eum in essentia sua videant. nψn per aliquam similitudinem receptam. ut eorum beatitudo diuinae beatitudini sit con t-ntis,& in hae beatitudine cieati non sunt. sed ad eam aliis c dentibus peruenerunt. Ao P κ r M v Μ ergo dicendum, quia Aug. nominat beati tuuinem, Iam vasonem Dei naturalem,per quam tamen nog ' Deati simplicite cum malotis persectionis capaees e sent, lecundum quid, scilicet seeundum tempus illud: sicut de Philosophus in t . Ethie. dicit aliquos in hae vita beatos, noti Omio simpliciter,sed vi homines. Ad secundum dicendum quia viderunt verbum per similitudinem verbi in eis impressam i non tamen in hoe est ultima eorum beatitudo, ut dictum est.
Ad tertium dicendum, qudd non proprie dicitur illa eo nutio specularis , sicut homo non dicitur viderem speculo illud, ius similiti do in oculo suo relinquitur, nisi ipsae oculus spe culum diceretur, ii, quo species rei resultat:nec tamen est viso beata, ut dictum est. Ad quartum dicendum, et virtutis cognoscitiue est, una conuertio in speciem rei, di intem ipsam.vnde ex hoc, mali- D: III. quis per speciem rei, quam apud se habet rem illam cognoscit, non dicitur conserte: sed ex eo, udd ex similitudine unius rei, aliam rem acta tui : dc ira patet, P non oportet intelle citum an seu ponere collativum & inquisitiuum. secundus Sen.S. Tho. C ARτi-
45쪽
b Virum angeli praesciuerint sua tabcriam fel beat rudine.
EeνND. M se proe itur. Videtur et, angeli suantistraa eli per peccatu in t s ed homini numiseriam,vel beatitudinem praesciuerunt i sicut enim anteli, ita de hominis seu colligitur praedociorum, confirmans omnes angctis ante conis
symut onem, vir lapsum non fuisse beatos, nisi quis beatitudo ut maccipiat illum statum innotensia, in quo Derunt ante casum.
peccatum qiq; prae nuntiatur, sicut dn, Petro suturum peccatum p r dixit, ut legitur Matth. 16. ergo videtur, quia etiam angeli, suum eastim praenuntiare debus iit
Ia i.Gradu a Prael. Betia.desuperbis. gradibus humilit iis dicit quod diabolus praevidit se super malos principatum habiturum, propter hoe in latere aquato hi, solium suum ponere volebat, ut diei tui Esa. i . sed non est iactus princeps malorum, nis per
tur, quia peccatum suum praesciuerit. I 3 Prael. Ante re cata nullus dolor, vel poena praecesse in angelis: sed esse incertum de sua salu te es sanctis magna causa doloris, vidi Lib. t. Mor. O Greg. super illud
p rasum praes ire non poterasti ex stipas, nee per eon ectu
ram, nee per certitudinem: sed tantum potentiam cadendi. nee et a in ruit eo ruum a Deo eis reuelati, ne poena culpam praecederet, nee iterum bonis suam confirmationem, ne diastinaeo eulpam praecederet, ut in litera dicitur. Si tamen vitiique reuelatum
secti. Non enim uno modo dicitur aliquid perfectum , sed pluribus.
Iob 3. ito euius ab stondita est via Se Ergo videtur, quddboni anteli certa suerunt de tua salute de ita etia mali de suo
tum a cognoscente, tanto minus subia
X praedictis eoia sequi- itur,mangeli qui cor
ruerunt. nu quam beati suerunt, nisi beatitudinem aliquis accipiat illum statum innocentiae in quo fuerunt ante peccatum. Illi vero qui perstiterunt aut suam beatitudine suturam, Deo reuelante, praescinerunt ,& ita spei certitudine aliquo modo beati fuerunt, vel incerti extiterunt suae beatitudinis:& ita aliter beati non fuerunt, quam reliqui qui ne iderunt, mihi autem, quod posterius dictum est, probabilius vE. a sponso ad id quod quaerebatur , an ungeri essens creari perfeci Lan imperfecti, s dicietur, quod persecti fuerunt Iecundum aliquid, G λ- persectι secundum aliquid. D hoc autem quod
fidus modis dicitur perfectam secundum ierep s, sciun
Icitur namque perse-cium tribus modis. suerint creati, dici potest quod quodammodo perfecti fueriat,& quodam alio modo imper
cet eognitioni eius: sed magis distant ab angelis ea, quorum ipsi non sunt causae, sicut res naturales, quarum tam cognitionem habebant, quam motus liberi arbitrii, quibus sunt conuersi vel auers, quorum ipsi sunt cauta. ergo suam conuersonem Rauersonem pre
ex o eo NTRA . Quicunque est certias de malo futuro, nati potest simul sperare bonum contrarium. s ergo angeli, qui ceciderunt praesciuissent suum rasum, portebat eos de porate de beatitudine accipienda . ergo fuissent desperati antequam peccassent,quod est inconueniena.. a Prael. Omne quod quis appraehendit, oportet quδd si vel conuenien 1 stir voluntati, vel discordansi sed malum eulpae, non potest esse concordans voluntati peccantis snepeecato. nee potest aliquid cognitum discordate a voluntate sine do lote S poena. ergri si casum suum praesciuerunt, oportet quia poena vel eulpam eas, pigcederet primam eulpam, quod est impossibile. κεν Mono D: eendum , quod aliquod potest pncognosci duplieiter, vel coetni ione certar sicut ea, quae habent causas determitiata, insallibilo, ut solem oriri etas, vel eo ia
tione coniecturali i sicut ea qu e habent causas determinatas, ut in maiori pa te, i eut medicu, praecognoscit salutatem sututam, S: nauta tempestatem. cum mo casus,& consimatio an
felotum dependeant in libero arbitrio, quod non est causaeterminata ad unum , non potuit eorum pretcognitio haberi, secundum certitudinem nisi a Deo, qui pretiς nitaliter omnia intuetur: sed tamen suun dum coniecturam, poterant praesumere Omnei se habituro beatitudinem, quia ad hoc eorum natuta erat maria in litiata, velut ad hoc instituta: sed suum fuisset recepissentia
non secundum ceriatitudanem, prout in Deo erat: sed seeundum modum suum,
ictum. A D pntra Meloci dicendum, Petius etiam domini praenuntiationem accepit non per cem titudinem , sed ad comminationem dictam . Praeter. Non est
Est enim persectum se simile de homine&
cundum tempuS. N etiam peria de angelo, qui ah sectum secundum naturam,&etiam per secetum vn I uersaliter . non cogitur ex p
Secundum tempus persectum sciemis sui casus, ilia est, quod habet quicquid tem- angelus,cunis casu pus requirit, de conuenit secun dum diu dum tempus haberi, dc hoc mo cendum, quod qui do angeli erant persecti, ante do ad aliquod eon confirmationem vel lapsum. semens potest per
Secundum naturam persectum ' V.
est, quod habet quicquid debi' lingit consequens tum est, vel expedit naturae suae rit in
ad glorificationem, Sc hoc modo persecti suerunt angeli post
confirmationem, de erunt sancti post resurrectionem. Vniuersaliter Se summe persectum est: cui nihil unquam deest. 3ca quo uniuersa proueniunt bo na, quod est solius Dei. Prima' igitur persectio est naturae con cipatum super m
tae, & tertia naturae Increatae . quia poterat malo rum princeps esse etiam bonus existens. Ad tertium dicendum, quod illa eoniecturalis cognitio, per quam de sua bonitate prs sumebant, omnem diibitati nem , de anxietatem ab eis auferebat cum hoc, quod non eratisi ei, aliquid ad easum trahens,sicut in nobis. Ad quarium dicendum, quod essectuη naturales, qui non habent eausas determinatas ad unum, praescite non pote-HAt in eausa sui si sed tantum illa, quae ex causis natuialibus determinatis ad unum procedunt: Ee ita in seipsis cognoscebant ea, quae in natura eorum determinata erant. sciri s ne hoe suda antecedens determia nate sciat ut , scut
Ioseph praevidit suudomin ium super ira
ditionem, Ee alia ex quibus dominium consecutus est , ita de Daemon potuit praeuidere suu prino non autem illa, qua ex libero arbitrio dependebant. ut diis Actum in. ARTICHTa m.
e Vtrum angeli creari fuerint in gratia. ADTxRTiv M se proceditur. Videtur quM anteli
non sint errati in gratia. sie enim dieit Augustin. Per caelum quod primo creatum eommemoratur , datur intelligi, in formis natura spiritualis r scut in se potest exissere non conuersa ad creatorem: sed haec conuerso per gratiam si . et so videtur, quia angeliea natura, creata est inlatmia sne
I , Praete. Si eut sipra in litera habitum est , per ea quae angeli in princirio creatiunia acceperunt, poteram sare.
46쪽
tta hon morerant proficere: sed p r grati)m potςst ui quis me' Λ non talem ab innocentia, ves rectitudine nam ridi. si ideo, Aerarii augmentum, di 1 p Oscς - ςUM non sup 'ς in hoc quod dicatur, T cecidit ab eo quod nondum rectu eat te tirendum ess ad earum a Moriar quo.l patet ex hoe quod ut
mittatur, Beate vitae dulciantem non gustauit &e. pratia ereatu
3 pia t. Aug.dieitidi supra habitum est,quod d abolo, eontini,ci ut factus est,noa cecidit ab eo quod accepit, sed quod acciperet si Deo subdi voluisset:cecidit au. Tradicia breuiter tangit, addens qualem a gratia. ergo statiam nundum aeceperat.
dum Aug. per lucem primo cieatam signi
scatur tradia angelo mim sed ouam cli
to facta est lux diui se est a tenebris, per quas intelliguntur an steli rectates. cum ergo nullus angelus suetat ter bra petr peccatum in orincipio suae creationis, va detur quod nec et fuerunt lux pergra
c Vales fuerint angeli in creatione ostensum - est, boni scilicet& nomali, iusti, id est innocentes. ec persecti quodammodo. alio ixero modo imperfecit . beati vero non fuerunt usque ad confirmationem, nisi beatitudo aecipiatur, ut iam dictum est, ille status innocentiae & bonitatis, in quo conditi sunt.
Ad quartum dicendura, quod scu in diaphano est alio uid
mpet secte.complet autem qu e scitur lucidum in a tutata et in prin apio creationis angelorum erat in m aliquis de natura lucis vel grasit, vel saltem natural
ri incipio creario nis, non fuerit distinctio in angeli quantum ad statiam & culpam, s aliqui iti gratia suerint ereati. Omnes an gratia creati suissent sed illi quieeciderunt nilquam in grana luerunt, quia cum non fuisses in eis aliquid retrabeiis impeium gratiet lectiti sitissent diligentis in Deum. ergo ruidetur, nullu, in gratia creatui st.
adduci t inquirere, qua oportet, M per hocles effecti sunt dum di quod dicii fiat lux, uiderentur auersione & conuer sione . t ost creation zm namque, mox quidam conuersi sunt his insuit . quini a ad creatorem situm , quidam maliud ruisicitant siauersi .QConuerti ad Deum fuit, ei charitate adhaerere,a
uerti odio habere vel iii uidere. metu. De S. D CONTRA . A ug. dicit qu5d Deus simul erat Ondes C c. .esili si his ii bE tali ac si
in intelligatur caelunctum,prius tempore ante lucem, si autem tutelligatur noprius saltu ni repor , sed natur ut Aug. exponit in primo super Genelim,tuc piaccuintelligi de luce piatiae . de per ten:bras non intelligitur pecca tum au elotum ess insormitas corporalis creature quia i rura da rellabat,ut pte in eodem exponit. Ad quintum dicendum P ex Diali natione prati in bonum, .no si potest concludi, p habens gratiam a bono diuerti n63 Li
lib. 11. e. o. .naturam N iam ens gratiam. ergo in prineipio errationi, νι- 'γ' itam habuerunt.
., Piaerar. supra illud oseae a. Diligunt vinacia uuarum, ieit Glo. quod 3 mones in magna pinguedine sancti spirituacteati sunt, qua per peccatum simi priuatit sed pinet aedo sanise i spiritus est gratia. ergo in ptatia errata sunt. I a Prael. Ad diuinam liberalitatem periinet viti itiam in funaar omnibu qui sunt ea paces gratim nis in ei, aliquid te saeias inueniatur inulto a litis,q cuilibet materiae dispostae formam naturalem imbuati sed angeli in petiticipio sue creationi incium libera arbitrii habuerunti nee aliquid in ei impediens fuit. ergo videtur spod nauiu in eis gratiam in sudit. Praeter. Gratiam per naturalia nullus mereri potuit,pis quae tamen ad eam se praeparare potest: sed praeparatio ad ura etiam porta esse etiam per unum motum liberi arbitrii, Deue Iatet in conti,tione. eigo , idetur, a d cum motum liberi Darbitria habu ei in t in plincipio cieationis tuae, qu1d pro nitii. Io disertetur pratiae cellatio. R ita videtur , quod statimst tiam habuerunt. REa n o Mor o Dicendum, quod ei, ea hoe est duplex. --.quadam enim dicunt, quod angeli non ἰn νε alia, CH in
mari alibus tant m eloti sunt, de haec opimo est communior. Hlii vero dicunt angelos instat ac iratos esse. harum aute opia: onum,quae verior sit non porca esicaei ratione depithendi, eoqu)d creaturatum principium ex sinplici cieatoris volu tate dependet, qtiam rationem inuectigare impossibile est: tamen secundum conuenientiam ad alia eius opera, potessvnarar alia probiabilius sustineri. Illa enim opinio, quae ponit n. relas in natu talibus tantum ereatos . consonat illi opinioni, cus ponit omnia smul in mat ria, non autem ret si celes di Lincias creata, quia scut se habet materia informis ad formas g tmtales, ita natura an i. a ad rratiam. Illa autem opinio, quae poni tangitos an gratia citatos, magis eonsonat illi Opimo i , qua ponti Omnia in exoritio creationis per species distiniacta, quae Opti io mihi mag)s placet, absq; alterius partis praeiu- dicio quia lavit postioni p aecipue quantum ad gratiam ange-Iorum pharea tinctorum auuior uates consonate videntur. super Gen. C A D pati Musa ergo dicendum, 'l' sin An o. in illa distin coniungat, qualis est in beatis quia habens geuiam no agi et ex nectissitate tratiae, sevi nee necessi ate natu .ae, quae in bonum vitam ordinata est:sed ex libertate voluntaria. Qui aut eiu ali opinionem sustineat, indent ad aut horitates e ponentes gratiam non peto gratia gratum faciente, sed pro uia gratia gratis data, sci t est perspicacitas ingem i. vel aliquid huius nodi inhiam imbus r dreunt autem ad allax ratior x, Ix Deus gratiam distulit ut ustenderetur, Udistat in ut possibilitatem naturaeti gratiae t se creatura magis bimi tum gratis acceptu tabereta
V x xv t euentus ingrati sierunt&e. IA. n. eratione felicitatis ut felix ea . quae ad apium pertinonian ignor t. qtitimui. non requiratur ad ea in omnium urentra in Labere. Vniuersaliter autem, α
sim me persectum ea se. Huie concina quod philosophus dicit in s. Meta. Illud esse simpliciter periecium, quod habet in
se omne, perietatones,quae in seneribus rerum inueniuntur,dclune petiessionem ibidem Commentator dicit esse an Deo.
DI v I si a Tax Tu ad lat. lib. . ei itine operum,quae in ri incipio Gen. m morantur, non des- cap. 36 gnatur successio tem 'o is sed ordo natur nerationiι en M inatu tetra , sins in vis ge- 'impci ante pei fictum,& in eode potentian tot r. ante actum, Mamuis a ius simploster praecedat potentiam. Ad secundum dicendum, ir dicuntur angeli non notu siepiscere, im quia mereri non poterandi sed quia per suam vie tutem in gloriam transset ii non poterant: nis ampliori lumi i ampliorin gloriam tne infuso. Ad ei titim dici dum qi oportet Hicere angelo et pecerant: ta, L quo quod hiauci ut cecidisi sue an gratia creati suetia O t v I axe consideratio ad ludit &e ostris,
quales angeli eleati sunt, hic ostendit eoiu odia tentiam ad anuicem, per auersonem & conuerti nem, & diuiditur in partes duas. In prima dete minat de auersone an lorum. In i cunda d terminat, quae consequuntur euerios & eoni et sos, iccundum operationem eorum adinvicem ε .di.ibi Praeter. scire oportet. l Prima in duas. In prima aeterminat auertionem de conuersonem quotundam. In nare da ostendi . per quid lutit eis di conueis ibi. Habebant omneu αc.l Et mea hoc duo facit. Primo Ollendit quδd per liberum a bitrium sunt aures de eonversi. secundo inquirit , .ltum libora albi diu si is at ad couet sonem licui ad aqtisonem .ibi. isi auteri, ura ritur &e. l. Et circa hoc duo sae t. Petino osten it quos conversia apos aest gratia, per quam conuerterentur. secundo iti uirit trum per et taram illam suam beatitudinem re ciuerint. abi Hic quaera thlet dic.lc it a primum duo facit. Primo Aeteriniciat veritate secundo excludit ob Iulum .iba
47쪽
Prima. Est de aversione malorum an lorum. Secunda. De con
e Inuidiae naque mater est b suphia, quia voluerunt se pari ficare Deo, in conuersis quasi in speculo relucere coepit Dei sapientia, qua illuminati sunt, auersi vero exclcati sunt. Et illi quidem conuersi sunt & illuminati a Deo gratia apposita, o Isti vero sunt excaecati non im-
. IM.-l missione malitiae: sed ex deser m , peecati ein pee tio e gratiae, a qua deserti sunt, catum reuucatur. non ita quod prius data subtraheretur: sed quia numquam est apposita ut comaerterentur: Haec est ergo conuersio & auer
sio, qua diuisi sunt, sui natura AD PR tu uri boni erant, ut sint alij supra il
lae proceditur, Iud bonum . quod habebant per
Primo. Vtrum at gelus peccare P
Tettio. Ad quod se a Utrum in ange
contIn ἰt singularia enim eontingit e Ignostere dupliciter, se liret in nabitu de in actii, contingit ergo aliquem peccantem tuctam exilii mationem , etiam de singulari onerabili in habitit habere: non tamen in acta,quia in nobis habitus pallione ligatur,ue in actum exeat circa conlideratione ni part icularis op radi. sicut ebrietate,
gere quodlibet, di ratione iudicare, idest discernere, in quibus constat liber. arbitr. Nec creati sunt volentes auerti vel conuerti: sed habiles ad volendum hoc vel illud, de post creationem spontanea voluntate, alij elegerunt malum, alij bonum , de ita discernit Deus Iu ce in a tenebris: sicut dicit seri
ita & ira, concupiscentia adeo, . t si verba pronuntiet, sen
sum mente non te neat, inquantum iudierum laticinis, ve
hementia pastonis absorbetur: unde diis titur in s Et hic iv Ndelectatio eo mimpie Cekissimationem priadentiat: sed quis noe
plura , idest angelos bonos a dieitim inteliectus limalis, & lucem appellauit die, para non possit , eo& tenebras noctem, quia bo- quod tales Pasia
nos angelos gratia sua illum i ' I ita Λ i si I
nauit, malos vero excaecauit. A
VI. δ' Hi liti iustitiam boni, i alij illocorru
peccatum: sicut.n .di Pt O Per culpam mali, conuercituran s. Meta. In sto iustos secit, & auersio iniu-hi quae impersunt stos: utraque suit voluntatis, &
mam'. kid Aries voluntas utriusque libertatis.
De Ebero arbitrio Meuiter tangis docens quid sis.
Pon crearionem Ahuid durum enim. bus , per quod conuerrerem lur, nee minis aliquo, sed gratia coopera me.
inquantum conliderando unum, Ietr
hitur a consideratione alterius, eo qudaeius intellect timui plurium non est,nisi seut in verbo omnia contemplatur. Continsit autem aliquid eseel tendum sphaeram lunae non est malum i sed ad hue minux est de possibilitate in ange
Io, 5 iΑbebant. n. omnes liber u arbitriti, quod e- libera potestae N λα- bilitas voluntatis rationalis. Poterant enim voluntate eli
lo, si in corpore caelam. ergo in angelis nullo modo potest elle peccatum.
aliquid si malum , oitu fuit bonum rioc non potest esse sne motu i sed motus non est sine materia, ut dicitur in a Meia. Cum ergo in angelis non sit materia, vesupra dictum est, i/etur et non potuerit in eis peeeatum esse. 4 3 Prat. Sicut dicatur in 7. Phy. omnis mutatio virtutis,&vitii, reducitur in alteratione,'uae est secundum passiones parti, senstiue sed huiusinodi passiones non sunt in angelis carentibu organis sensus. ergo in angelis non potest esse mutatio de virtute in xitium, ut peccent postquam boni fuerant. Prael. volunta, non est nisi boni, vel ad parentis bona .erro cui non potest apparere bonum, nisi quod in honum, non votest , oluntas serti, nisi in bonum xerum: sed in angelis non potest esse bonum apparens, nil uod cit verum bonum. ergo non pollunt desiderare, nisi id quod est verum bonu n, & ita non possunt peccate. probatio meoiae. I ntellectus numquam errat in his, quoium proprie est intellectus, seu i in cognita ne i tinei piorum: sed angeli non habent nisi intellectauam eo
gnationem . ergo non po sunt in sua eos nitione errare. unde
Philosophu dieit in lib.de anima, qu)dantes ectu, semper est rectus, phantasa autem est recta A non rem, hoe idem duit κAue super Genesin lib. i. ἔκ re o Μ τ κ Est quod dicitur Iob. . Ecce qui seruiunt ei non sunt stibiles,& in angelis suis re. pra.digo &e.' i Prael Vt Iupra dicta est. Angclis in tui creatione datum est libet u atb.sed libet u atb. quod eii ex nihilo potest etia in malude flecti ergo videtur, m angeli peccate purii erunt. Ita x P o N Dicendum , p apud omnes eat holieos ortum est, angelos reeeasse, Si daemones effectos esse quomodo autem peccauerunt dissitae est videre:quia non potest esse meis earum in voluntate . nisi sit aliquo modo deceptao .n ratione. unde omnis malus en quodammodo Ignorans, ut in I. Ethie.dacit Philosophus, quod qualiter sit ridendum est ad propositae questionis intellectum . Ipse enim distinguit in .Ethie. perandorum duplicem eognitionem, scilicet uniuersalem di pariaticularem , de quia operationes sunt circa lineularia: ideo ad quem rina in uniueriali opuianum fuca uuilaeana peccaul autem quaeritur; tru i id eue et post creationem con- eundum, nam -- uersis aliquid colla- ditionem iei consitum sit, per quod conuerte- ruam , quod tamen
rentur, id est diligerent Deum, Σ',2''b id ii
dicim , quia elieis collata gra nibus concurrentintia cooperans, sine qua non po bus consideratis, se
test proficere rationalis creatu itam x in D lis D. 1 μra ad meritum vitae. Cadere n. m QR potest per se: sed pr 'licere non Ati m Muri
potest sine gratia adiuuante. ergo die endum, P
tum , non est alia potentia respectu arieuius formae, quam a quirere di amittere possit, sicut est in senerabilibus di coitu-rtibilibus : Ee ideo non potes in ei ς esse malum naturae, seuenee in inpenerabilibusti incorruptibilibus,euiusmodi sunt eo epota caelestia. sed tamen liber u arbit. eorum est possibile respectu motus ordinati, di ita potes esse quantum ad hoe deor di- natio ad malum. Ad secundum dicendum, quod sicut passo S reeeptio diacuntur aequinoee in operibus intellectualibus & naturalibu ita di m rara. unde non exigitur, quod ad talem motum sim eri a sed sussicit potentia qualis dictaeii in angelis esse. dicendum, quod dicium Philosophi est intellia
Ad tertium .sendum de virtutibus & viri js, que sunt circa pastones, & de scientia , quae est a sensibus acquiitra, di hoc in angelis nour Ad quartum dicendum,qubd quamuis intellectus non pos
t errate, ita vi iudicet aliquid huiusmodi quod non est, quantum ad illud quod de repercipit,nihilominus intellecti , et ea tus, quia non est omnium sinus, residuscere, ex hoe qtida iudicat de te, quhd si conueniens, secundum aliquam eondi tionem rei consideratam, quod non est conueniens, secundum aquae non Onsderat, scut medicus rudicans aliquid esse ει- rediens uni aegroto , secundum unam infrmitatem eius conderatam, quod non ea sibi simplaciter expedaens,propter alii alitudinem tuam vel non cogno Ic. t vel non considerat.
b Vtrum angelus malus appetieris
An laeus nuri se proreditur. Videtur quad ants xlus Dei squalitatem non appetierit, quia sicut dicit Aug. Ide Adam
48쪽
super G g. de Adam loquena . , ne stet edendum,ouia vir spiritualimen A rito habere voluit hoc quod meriti, habituma essot spe stilii
ad stili.ii. te presitus esse voluerit seu i Deus. sed angelus multo Apien set. nee etiam quantum ad modum habendi, simpljej ter Deo cap. a. tior fuit homine. ergo videtur quod Dei aequalitatim n cn squiparari volt it non enim voluit a se beatu diner habete nee ese primum in alios transsundens sed a Deo M sub Deo,secundum quod ipse in omni natura operatur. ς A ti s Ri Nuri
non habebant. Et est saeta ista emo dicendum, Ῥconuersio per erat iam coopeia noluit qua
r'nter' libero arbitrio, que gra
tia alios, qui ceciderunt appo- modo praedictorquia
ii. te praesitus esse voluerit seu i Deus. sed angelus multo sapietitior fuit homine. ergo xidetur quod Dei aequalitatem non appetiit.' , Piri. Illud quod non cadit in apprehensionem,non cadit in voluntatem.
est, nisi de aliquo hono appris enicii sed
aqualitas creaturae ad D uio. non cadit
in appraehesonem, quia ipse Deus omnem intellectu crea tum sua magnitudine exe edit. et eo vi detur, quod Dei ae
On indigebat angelus 8ratia perquam iusti
ficaretur, quia malus non erat, sed qua ad diligendum Deum persecte , & obediendum adiuuaretur. Ope qualitatem non ap- rans quidem gratia dicitur ,
Qua iustificat impius id est de
ui volun sis sit ossi impio hi Qe malo bonus. bilium ci rinpoliri,i- Cooperan S vero, qua iuuatur lium, tamen electio ad bene volendum essicaciter, non est: nisi pussibi' 5 Dei ini prae omnibus dili uen
Irum ut dieit ut an et . . A ι . U
L: lue. sed lectio in dum, & ad Operadum bonum,p-li suit de eo quod & ad perseuerandum in bono desiderauit , quia g- &huiusinodi de quibus posteactq; non pecc x p relenius agemus. a Data est e
infirmitate vel igno g0 λngelis, quI perstiterunt coram iam , ut potest operan S gratia Per quam con-BAu Rimpalandum illis, quod auerse Iura. Deoque a quibusdam obiici solet , non esse imputandum illis. quia uersi sunt , & non conuersi, quia sine gratia conuerti non poterant. Sed illa non est eis data, nec culpa illorum suit, quod non est data, quia in eis nulla eulpa adhuc praecesserat.
dam in dicunt,quod Adam magis suit induus si iii tu ali inen
men quantu ad gradum naturae sed quatum ad diuinam Ic- uelatronem qua habuisse creditur, cumdm in eum soporem immisit.
quia rationes illae procedunt de aequata te sinph, quam non die imu augelum appetitia . Ad quartum dieendum, N p. 8adum , s assimilatio
a I i quibus apposta est ipsa gratia, iuuiri, as,is hius haberi a Ihilosopho uersi sunt, ut Deum perfecte di C non suit ex meritis eorum. cuiusq; creature se-
in s. Et hi.quale n ' ligeri ni . Conuersi ergo sunt
iatum fuit possibile: dato, ad maius bonum, quod
sed eum esse aequalem Deo est impossibile. ergo non fuit suum desideratum. Piet. Nullus peccat in desdetio sui gnis, quia hoc naturale est: sed fini, angeli,& euii si bet creaturi est assimilari Deo. eiso vigetur,quod non peccauit hoe appetendo. s Piaei. Quicunq; vult assimilati alicui , conuertitur ad illud. nullius enim vult esse s milis ei quem odio habet: sed ange tua peccango non est conuersiis, sed auersus a Deo. ergo non appetitis militudinem Dei, et aequalitatem. sx D eo NTκ4 iupta illud Psal. Quae nci rapui, tune exsolueb rara, dicit plo .s Eua sieut diabolus rapere voluit diuini talem. ergo idini ricti dirbolus Dei aequalitatena appetiit.' a Prael. Ec. Ex Is ira Nabuchodonosor in spura diaboli dicitur. In caelum ascendam: non autem potest intelligi de loempyleo: quia in illo creatus suit.ergo Oportet, ut intelligatur de caelo sanctae trinitatis: α ita videtur,quM aequalitatem diuidie celsitudinis appe iit. Roso Novo D cendum, quod eirca hoe tripledi est crinio. Quidam naque sinplicitet S abii, lute cocedunt quod peccatim angeli su t ex hoc, p Deo simpliciter aequalis esse voluit nee obstat, quM hoe est mi possifile, quia secundum Aug. cc a ambitio semper plaesumit,plus ' posita sed hoe non vide tur ιomae mens, quia quis homo possie plus desiderare, quampo It haberemon in plus potes velle qpcssit a iii mare,quia in
tellei tum voluntas sequitur,ec non excedit Et praeterea, in an
ses o non est ponere passionem, quae ex appetitu honori, iudi cum intellectus l:get scut est in nobis. Et praetere nullus vult s suum peccatum fuit acciduae.
Alioquin iam non esset gratia . eadum modum sibi
s ex merito, quod esset ante re z'
gratiam, daretur. iione non potest ecse, quod appetitus tensat in diuinam ammirationem,ultra terminum naturae suae a Deo statutum. I Ad quintum dieensum, et, in quolibet peecatore auerso a Deo in praeter intentione quia malum nona potest sic inten D. 116αtum,sed semper bonum, in quo est ad Deum assimilatior 5 ira praeter intentionem ipsorum angeloriim sint, quod a Deo su
, e Virum primum peccatum atata fueris superbia.
AD τ πητ i v M se proceditur. Videtur ν peccatum angeli primium, non fuit de genere superbiae, sed aliud: quia
sicut i .Ti.ε. dicitur Radix omnium malotu est cupiditas vel auaritia aed peccatum angeli fuit quas omnium peccatorum radix .ergo situm peccatum fuit cupiditatis vel auaritiae.' 1 HU. In litera dicitur, i, auerit a Deo est odio habere vel inuidere : sed angeli peccan/o a Deo auersi sunt. ergo eorum peccatum suit inuidiae ves odia. 7 3 Prat. Fugere laborem in bonis spiritualibus peltinet ad acetaliam: sed Bel nardus dicit, quod in hoe fuit angeli pece tum quod sne labore gloria habete voluit. ergo videtur, quod
selus Deo aequalis ellet, non Aet huius naturae sed diuitii &ata si tam nota esse appeteret. Et .deia liter alia dicunt, ui Dei qualitatem directe non appetrat, sed indirecte: quia appetiit . uti id quo ti bito sequeret ut . p Deo esset aequali stilicet nulti stibis. Hoc erram non videtur nuenien quia totum L cum ansili es in liue, et Dei, subestis e ut tota claritas aeri, est an hi e. obluatur redii solis 5 ideo hoc ab angelo non potvit piisti. Et ideo aliter is dicendum, P non a pretiat aequalitatem sit pre, quantum ad lubsantiam desderata, ut svellet tantam bonitatem habere quantam Deus hal edi sed in appetiit qualitate sin quid .ssuantum ad modum habendi bonitas aucem sue beatitudo est in Deo, quam habet per suam naturam,
Ma qua omnis creaturae beatitudo,& bonitas transfunditur videm ergo angelus dignitatem naturae suς, qua creatum cete ris praeeminebat voluit a se beatitudinem, & bonitatem in omma inseriora derivari, eoluit etiam per sua naturalia in peti
sicinem beatitudinis peruenire:α ideo dicit ut, quod sitiem Pret. Quicύque non saeit illud ad quod tenetur, peceat per omis,ionem sed angelus debuit conserte de Dea ordination ne ultra apsam appeteret aliquid, quod non secit. ergo per omissionem peccauit. s Pt t. liuet virtute primum laeum tenet stis quas; fianamentum sed infidelita, fidei,onponitur.ergo cum angeli peccatum ptimum fuerit, videtur,quod fuerit infidelitas. Sa eo N TR a. si eut dicitur Ecclesia ii. Initium omnis peccati superbiat sed a malitia diaboli omne peccatum origine trahit.ergo videtur quod tuum peceatum fuit superbia. R vo Moxo Dicendum ιν superbia tribus modis a cipitur . Vno modo prout sumitur habitualiter, scilicetque dam in linabilitas, ves ex naturae sexibilitate tantum, vel exsomita, . corruptione ad superbiam,& se dieitur superbia ini- D. 37η tau omni peccati. Alio modo dieitur superbia, sin q a aliquis actualiter se effert extra princepta limites, vi praecipienti non subiiciatur & se non est speciale peccatum quaedam statis condatio,omne peccatu consequens ex parte aue ouis. Tertio secumlus Sen. S.Τho. C 3 modo
49쪽
modo dieItur superbia inordinatus appetitus pro ae excellentiet, & prscipue in dignitate vel honore, & sie est speciale peccatum, unum de septem capitalibus vitiis, & se prunum peccatum angeli superbia fuit, quod patet, tum ex desiderato,
quia eminentiam dignitatis appetiit, tum etiam, ex motivo, quia ex consideratio
L. .u talpa gratia non est dataeis, qui cecide
'I AD P n t M U Mergo dicendum, Peupiditas etiam trispliciter dicitur.Vno modo id secudum ipeii radix omnis pec
a Virum angeli indigit rint gratia ad hoc , quod
dere, idest stare, quia nihil erat
ret. sed sua spontanea volim ta- quod hori
te deci inauerunt, quoa si non diguerim appositiose cistent, quod datum est alijs, alicuius grata , ve
utique daretur di isti . n. . TAd M, dii:
tem enim liberi ar-b Q uJd augeli in ipsaconfirmatione bitrii pertinet, vebeati fuerunt: sed utrum eam mea ad trunq; reflecti
πας' Ic quaeri solet, utrum scili in ipsa confirmatio
ne beati si ierint an-Vod vero aliis non est data , culpa eoru fuit,l-qra in cram stare possent orati,&sic ςst ' Mi noliterunt quousque grati a Psdelium' uti istin, poneretur, sicut alij perstite-
tum euiuscunq; desi runt donec illis cadentibus, delabilis, vel ex cor per superbiam, eis gratia ap- ruptione semiti , ii posita est. Aperte ergo caden
ex conditione natu- . . V. . R -
-, qui flexibili, est 'um culpa, in h'c deprelieii- propter hoe, quod di potest: quia licet sine gra-
est ex nihilo. Alio tia nequirent proficere, quam modo dicitur, secun nondum acceperant : per id omne peratum eon tamen quod eis collatum erat sequem ex parte eo in creatione, Poterant non ca- geli, Nan ipsam beatitudine in
uersori, prout di Ut desiderium amraliter inordinatum, evitis uti ne desiderabi lia, vel honoris vel scientiae &e. Tertio modo dicitur, secun- dum quod est speciale vitium, unum de septem eapitalibus, scia rilicet inordinatum des derium habendi ea, qus suffcientiam invita promittunt, ut pecunia & aha quorum praetium numi iamate mensuratur,& per se constat, quod talium desderio dia holus non peccauit.
Ad secundum dicendum, quδd cidium se inuidia, respectu
Dei praesupponunt in antelo voluntatis prauitate in , ut diei e August. super Genesim ad literam. it .suod se patet, quia nullius rei potest esse odium, nisi ouod est ditanum, Ee eotralium voluntati,illud autem quod est optimum,nihil defectu, habe ad mastum, non est contrarium,nisi voluntati non recte. Suniliter inuidia est dolor, alienae prosteritam inouantum est im pia tua alleuiu, boni proptii, diuina autem felicitas, non est impeditiua alicuius propria boni,nis quod in ordinate deside ratum quia ab eo omne bonum descendit, ει ita odium S inui dia praesupponunt aliquod peccatum, per quod voluntas deo dinaretur, de se non fuit peccatum eius odis vel inuidi . I Ad tertium die endum, quod angeli in hoc, quod Deo mini stant & merentur. laborem vel tedium non habenti S ideo peceatum accidit eis non eo erit: sed pria tanto gicuntur, voluisse sine labore gloriam consequi, quia propria virtute asse qui voluerunt, secundum quod labiariosum dicitur illuriquod facultatem Operantis excedit. 4 Ad qua itum dicendum, quod omissio quandoque est specia te peccatum quando scilicet, dimittitur aliquid quod seri de ber, qudd specialiter praeceplum est, quandoque vero est eon
ditio omne peccatum consequens, secundum Quod est dimis so alicuius citetistantiae in opere obseruando,& hoe modo non est inconueniens, qudd in primo peccato angeli fuerit omis so potest tamen diei,quhd non tenebatur, tune actualiter conserte quia alio modo peccatum vitare poterat. V Ad quintum dicedum, T ea quae iunt prima in generatione, non oportet, quda sint prima in deuructione: unde non se- x
qui tu , d si sdes est pia ma virtutum, quod infidelitas sit pria
in bonum: sed in angeli; in statu et e tionis suit liberiaria nullo peccato debilitatum .ergo non indigebant gratia ad hoc , ut in bonum
E Prct. Vt sup a In litilis ex verbis Aug. habitum est, Deus non distinxit inter ange
Circa secundum principale quaeritur de conuersione bonorum angelorum, &
quaeruntur duo. mo. Vtrum sue it eis aliqua gratia apposta ad conueri
secundo. Vtrum per illam gratiam, sum beatitudanem me
Ios ante eorum conuersonem & auersonem sed illis quae sunt auet s. non se it appolita gratia, ut in litera dicitur.ergo nec iulis, qua suerunt conuers ante conuersionem. 3 Prat. Ex hoc, quod angeli conuersi sunt a Deo gratia r pleti sunt ita quod eo uerso ad gratiam est praeparatio.Si ergo conuellio non potes esse, nisi per gratiam aliquam praecedentem, nec iterum illa grata a sine praeparatione aliqua: aliis Omnibus daretur, videtur quia per hunc modum, iit procedere in infirmum quod etiam intellectus & natura respuit.erso est status in primo,quod scilicet ad conuersionem,non oportuit dari gratiam,quς ad conuersonem praepararet. I 4 Prat. Idem habitus est,qui cooperatur habenti, bonum opus eius reddens,& qui operatur in eo bonum ipsum facient: sed angelus non indiguit gratia operante, vi in literadicitur. ergo nec cooperante gratia ad opu, conuersionis. S D coNTRA . proscere ad meritum vitae, nullus sine gratia potest : sed per conuersonem angeli ad vitam prosee runt.ergo ad eam gratia indiguerunt. I x Prael. Conuerti ad Des est amore ei adhaerere,ut in literadicitur Non autem intelligitur hoc de amore naturali,quia sic etiam eum prius dilexerant, , t supra habitum est ergo videtur, v intelligatur de amole charitatis qui s ne gratia non est. ergo conuerso sine gratia non potuit esse. REI P N D n o Dicendum, ip circa hoc est duplex opianio quidam. n. dietit, o ad couet sonem metitoriam exigitur
duplex gratia. Vna gratum facien que informat conuertionis V et actum, di meritorium reddit. Alia statis data a qua est ei tui stib H 3 n santia actus,&quaeliber arb.inclinat ad volendum. Sed istaingratiam ponere non videt ut necessarium, nisi ipsa libertas a bitrii gratia dicatur, quae procul dubio nobis a Deo es, vel ali-ruae occaliones,quae inq; dantur hominibus a Deo ad conue Onem, ut infructio legis &cassidatio ad humilitatem, di alia huiusmodi, sine quibus iamε post bile est gratiam consequi,s homo saeit, quod in se est Deus dat ei gratiam. Ad hoc autem iaciendnui, non exieitur aliquid aliud. illud. n.ad quod non potest per se liber albi t. non est in homine ut faciat illugi illudenam in nobis esse dicitur cuius nox domini sumu ., nde poliatio tua implicat contradictionem, dum posuit, , ad iaciendum illud quod in nobis es liberum arbitrium non susticit.. Et iceo aliter est dicendum. P ad eliciendum actum conue Lom, d tussicit liberu arbitri v.quod se ad habendam gratia, per D. eo hune adium piaeparat di disponit: sed effcacia conuersoni, ad 889. meritum, non potes esse nisi per gratiam i unde unus N i em D. i s .ct motui eud c uersonis liberi arbitrii, in quo gratia insunditur, ago.α 3 inqui est dispositio ad gratia, sin qa exit a lib.atb.& meritorius, & si secundum quδd riatia inloimatur. Et simile est etiam in motu contritioni , quo primo iustificatur impius, qualiter aute hoest possibile, sit videri ex his quς in natura contingunt. In e de . n. instanti quo primo es Q spsi necessitans in materia forma substatialis inducitur. m. n gnatio si terminus alterationis. oportet in eodem instanti alterationem terminari ad di*5ne. quae esuectu ita di generationem ad Limam subsantialem
50쪽
praecede uni t &ideo cum illo statia insunditur. AD OiΜvM dicendum, quod q-tii, liberi arbitri j,de se possit in substan-
Sed quia dii te ratio est motus continuus rideo principium alia Αterationis, ec medium quo materia disponitur ad formam sub statitialem te pote praeedunt introductionem ibimae si stantialis, motus autem voluntatis, cui disponit ad gratiam est simplex de non eontinuus, ideo vel primus tantum est furta cietis dispolitio ad
plateam, vel ultimus aliquo modo meruerint. Quod
ipsa confirmatione beati fuerint , plures coetellant authoritates: & ideo pro constanti habendum est. Vtrum vero per gratiam luc sibi datam, ipsam
beatitudine in meruerint, am-M - biguum est. Quibus salii enim tiam actu et non. - placet, quod eam meruerint v men in sormam elua .,er orati alti, quam in confr-m i matione perceperunt, simulq; Ad secundum di- in eis meritum , & praemium cendum, quod ino- fuisse dicunt, nec meritum praetu, ei sonis di cε- cessisse praemium tempore, sed causa. Alias autem videtur,
arbitrio, praecedunt quod beati tudinem, qua in re itistisionem gratii in ceperunt in confirmatione per quibusdam,&calum oratiam tunc appositam non meruerint, dicentes tunc non
Ee generationis, prout dispositio pricedit formam: Id per hoe patet solutio ad tertium. Ad quartum dicendum quδd aliquid dieitur seri vel opera tutii este dupliciter, vel sicut ex contrario, prout dicimus quod ex nigro si album, & hoe modo dicitur gratia operans, uade malo sit bonus, de sic non ivit in angelia, ut in literaicitur. Alio modo dicitur, aliquia fieri ex negatione vel pi; iratione, scut ex non lucente lucens, de ex non sgurato fru- ratum , ta se dicitu r gratia operans, qua de non bono, gratui ta bonitate si tali bonitate bianus, de ire gratia operans fuit
beas tudinem. AD axem Novu se pi6reditur. Videtur quod aflpe. Dii suam beatitudinem non meruerint. Meritum enim praeccdit praenuum,i eut via terminum: sed in angelis non rotuit esse meritum , quia ante habitudinem gratiam non habe bant , quae est raditi metendi, a s minus si in tralia creati non sunt. ergo videtur, qu4d tuam beati Ddinei a non meruerunt. si dicatur, quod meientiat eam per ministeria, quibus nobis iubente Deo obse iliuntur. i Contra. Secundum Dion . supeAore non mittuntur ad e,plendum usum editerioris ministeris . si ereo te seriores rei miniserium merentur, vigetur quod iniuste cum superioribus agat ut, quibus merendi faculta, non conceditur. praeter. Oreo .nu in infinitum non excedit alterum .s eiro in seriotu, continuo metentus, per exterius ministeris:
videtur quod quandoque perueniant ad gradum superioris ordum S ita esset ordiniam eonfuso. Piarier. Eigcacia in tendi in operatione ea , vel propter initicultatem operis, vel proptet persectionem e sed non p uti dicti ultatem , cuia an ii sua minia ema explent, i ne laiale oauu Adaiscultate. eigos pio; et persectionem, cum cp.ratati qua Deum contemplamur iit nobilior te persectiorivuletur etiam, quod per illam mercantu ,α cum haec si coni in uim omm , Mam, x non ante iuria, sidetur qu)d δε-cti sint in contiu uo merito: re ita od eorum sotia in ius uia
stiti coNTRA . In quibuscunque iuuenitur persectio. -υ ratiovis, meis sum talem principia consequendi pei octione ut illa sed in angeli, di homi tubus est beatit udo unius rationis. ciuu eiro homine, ad beatitudiueui cne merito non pertieitiant videtur quod nec angeli. Preter. Sciundum Bernata. Di hoe fuit peeeatum anseli, quini Hotiam cite merito habere voluit non autem hoc sui set ei peccatum , s ad hoc ordinatua esset, ut beatituditiem Labis
ret, quam non mereretur . ergo videtur, quod non habuerunt beatitudinem sne merito. Esuo Nox o Dicendum, quod si, stinendo angelos iii gratia suisse ereatos planum est ad hoe respondere, quia secet eis time metitum praeutium placessisset. si autem in gratia - . creari non sunt, sed
fuisse eis, collatam gratiam ad gratia suit ei. si anulmerendum , sed ad beatae vita dat eum gloria, tueueiadum , nec tunc eis datumene Donum quo merercntur, qu d suam beatitu sed quo se liciter suerentur. dinem, nullo modo
sequia nobis exhibita ex Dei obedien
pricequiit merita,&hoe mihi magis placere fa
ei, data gratia ad met dum Ued ad beatae vivendum: hoc autem non videtur coue mens, quia beatitudo habet ra imnem praemi :d pr. D. 286. iura aut eui sue merito esse non potest . se ut nec trix nas ne eulpa. Ad i dicunt, quod pei operarius iunt post consoniti nen quibus nobis 4 nutilii alit D. rs7.rsa
mercntur beatitudinem,quam prau, a ceperunt, se ut aliquis miles meretur munus mi a rege collatum, posset .u, militando 1 sed hoc etiam simplieiter loquendo non videt ut cDn-Deuiens, uia beatitudo habet rationem tei mini, meritum autem cum se tendens in aliud ,habet rationem viae. unde inon vi dentur se posse eompata, vi ad quis bearii, in statu metenci existat . sed secundum quid potest sustincti, ut scilicet meieri in telligantur non primium es ritiale, quod est eorum beatitudo:sed praemium accidentale quod est g udium de illis,qui per eoruni offeta saluantur. Et ideo videtur, eum aliis dicendum, quod metitum in eis,nὀψ praetessit piae mium tempore sed natura quod tacale rntes lisi potest ex his, qui supra dicta iunt. sicut enim aliti, liberi D, roci barat bitria ea dispositici ad gratiam,va actus indor atus fratra est meritum gloriae. Vnde unus&idem conuersonis Motus, est praeparatio ad statiam , secundum qu dd cu ex libero arbitrio,& meritorius storiae, secundum quod ect gratia in Limaturiti iterum stultionis actus, secundum quod completui per habitum gloriae. AD PRIΜvMzerpo dicendum, quod non est nece salium metitum praecedere prεmium. tempti: ed natui a tantum . quilibet enim actus metuo ius liabet alis. Od yraemium tibi adiuri tum sicut A quilibet actu inoidinatus habet poenam, t dicat
Ad secundum die endum quod di s superiores non mittantur: nihilominus tamen per eos resulantur interrores Hi suis nil nasteriis in ideo metitum respectu ace deurali, praemis ccmmune ess in re; hoe patet responso ad tertium Et praeterea ordines d si gestititur, secundum si uni iaprimiotae litiali,quod per minasse ita in ora augetur. Ad quartum dicendum quod actus misisterii anil l rum habent effie iam diri eiendi ratione effectui, scilicet salutis homi Dinum quibus ministrant,de quo ted audat in eis gaudium, quod ess accidentale prς naum.
VxRY odio habete &c. videtur line et uni esse impossibile, quia seut nihil aniatur, nasi bonum, vel in ratione boni : ita niti l odio habetur reis ratione mali: sed in Deo nulla es ratio mali. ergo odio habeti non potes.' Sed contra est,quod dicitur in psalmi , superbia ectnm, quite Metunt assiendit semper. Ad quod dicendum. i d ipsi in Deum. secundum quod ea, iiiiiiii odio hebete potest i ted tatione alieti ius effectui eius, qni contraria iii Woluntati in a tumst puniena Vel pio habens, vel aliquid huius, odi. Non ita iura priαι data subtraliuntur, ex quo ου idetur, qtili4 1. gratia creati non sunt, sed haec sint triba mazistri, qui huius opinionis videtur ruisse. Securi dux sant s. T. . C DI-