장음표시 사용
81쪽
elitissi, erit secundum operationem Satiratiae . sed custodia an .gelorum ordinatur contra tetationes malignorum spirituum. ergo videtur,er frustra ab angelo custodietur.
sa D CONTR . Videtur qudd etiam Christus , angelum cusodem habuit. Primo pet hoc quod dicit Dio. e. caelest. Uetar. ux sub
debatur paternis di- Vtrum siuriis hominibus , singuli
- eum non aliquid in ipsum imprimendo: sed per modum mini δ' ueni inquantum constatulabatur sortitudini eius: sicut hiama
naturaliter in tribulatione confortatur ad praesentiam amicorum:& ita per modum quo suerat vera tristitia r suit connit tio vera, di non apparens tantum, ut quidam dicuntas stionibus mediaribus angelis e sed vedictu in eli per eustodiam executio diuinae dispo tionis, Et da hominibus per
angelos . ergo videtur, quod Christus
gelu an pluaribus unus deputatus sis. Olet aute quς ri, utrum
hominibus, an unus confirmat unum angelum pluribus
angelum eis em pluribus ad custodiam, vel ad exercitium deputatus sit. Sed
inur,PApparem an cum electi mi sint, cinoi & bo-reIus domi consor ni angeli sunt, plures constat ans eum. ergo vide- esse omnes simul bonos &ma
custodis cis angelum sint,& cum tot sint electi, quot custodem habuit. angeli boni, de angeli boni plu- Distin. 3 . R. v 0 N ' η o res sint, quam mali pluresque Exposivo - sint homines mali: quam boni est, prouidentia pi non est ambiguum plures esse prae est ad eonferen bonos homines quam sint malidum G, quκ p angeli.& plures esse malos li
mouendu eaque i in mines, quam sint mali angeli pediunt. vltimum vel boni angeli.
autem in his adiutorij, est,id quod cona tingit sui, quod a solo Deo es di de ideo ea
quae ab angelis custodibus, per diuinam prouidentiam circa sntulares peri mas extolluntur, sunt quςdam phaeparationes iuuantes ad conseque neu insnem uti imum, pr parans autem n 6 habet operationem eum rem, nisi quae est ordinata ad snem, ante finis eonsecutionem di id Ouinibus hominibus , ab infusione animae rationalis, per quam ad snem salutis ordinan tu custodia debetur usque ad mortem quando terminatur via
D. is i. prosciendi in si em . nulli emo catent Q custodaa angelorum, nisi vel per hoe v, sunt impenitibiles, ut damnata, vel per hoc, s snem gloriae consequuntur, ut beati. A Dipa v Μ eigo dicenduin, si quamuis in indam, noe stet periculum ex aliqua corruptione carnis instigante ad in
lum:erat tamen periculum ex potentia peccandi, de ex daemone oppugnante, de lini luet erat debilioris cogniti canis quam an
gelus: N ideo indigebat praesidio custodis angeli.' Ad secundum dieendum . v etiam si conrimati peccare non possint possunt tamen proficere N eorum prosectus potes impediri,& propter hoc indiret custodia angelorum , ad promo uendum in bonum & te mouenduin impedimentum. Ad tertium dicendum quod pueri In marerno utero, non re ripiunt saeramenta eccese quia non subduntur actibus minis toruin sed operibus diuitiis de angelorum subguntur: de ideo eis ab insistitie ammae 4 rationalis, custos angelus a Graiatur, per quem prohibetur virtus daemonis ab eius nocumento, &propter multa impedimenta, quibus potest eius complexio ded Vtrum angelut quandoque relλ- quae hominem cui depura r.
se llinquat hominem, cui deputatur custos. Primo per hoe quod habetur Hirire. s t. Curavimus Babylonem ,α non est curata , derelan Iluanaus ergo eam r
unum eundemque angelum bonum, vel m se, oditur. Ium , pluribus hominibus de ' Vtile equ&lang putari ad custodiam, vel exer- lus, quandoque citium, siue eodem tempore, siue diuersis temporibus. Ideo autem dicimus, codein tem
pore , vel diuersis tempori bus , quia videtur quibusdam, quod omnes homines , qui sunt simul in aliquo tempore singuli singulos angelos habe re possint, bonos vel malos, si quia licet maior sit numerus
hominum computat, s in unum eno noni triP
I x Praeterea. Isa. s. dieitur. Auseram saepem eius, de erit ins reptione in , Glos. ideli custodiam angelorum. ergo idem quod prIM. Praeter. Escacius Oso die Deus hominem quam ange lusi sed Deus quandoque relinquit hominem, vitio psal. dicit ut . Quare me dereli istitit. ergo multo iartius angelin. Praeter. Zachata di primo dicitur. Quha retieisus eii an peius, qui loquebatur ad eum. Risimiliter etiam Danae D. o. Sed non reuertitur, nis qui abicedit.ergo videtur, quod angelus quandoque hominem relinquat. hue dicitur experiana angelorum,
unde patet responso ad quartum. Ad quantum diere gum, u, Amichristus etiam habebit angelum cuilodem, quia lex comis una propter unum mutari non debet.& in hoc eati pari a uilior apparebit, quia benescia totinaturae humana' prouisa. sim non subtrahuntur:nec tamen est omnino sus ra custodia.quia de s ad bonum non conuertatui: a multis tamen malis cessabat, et ractus ab angelo custoder huc enim egeetum ad minu, semper consequitur angelus per cusso dram, in quocunque Obstinato.
Ad sextum dicetidum, si Christus non habuit dantelui
cum sint ibi non sunt circa nos secundum Datia.ergo videtur,u aliquando nos relinquunt.1 6 Praeterea. Medicus sapiens insimum desperatum relin quit 1 sed angeli eustode, possunt scire aliquem esse praescitum
per reuelationem, & vid me aliquem obstinatum in peccatis, talis autem ess , scut insimus deiberatus. ergo hi lemur,quod etiam angelu qui est quas inedi ius spirituali talei clinquat. si v CONTRA. Boni angeli sunt magis pioni ad iuuandum,et mali ad infestandum . sed nisi nutiqecssint ab insist
trone .et go nec boni a cusodia.
I Prael. De nemine eis desperandum, quadiu ist in satu viri
ed instinus non relinquitur a medico: nisi piopter desper tionem .ergo videtur , quod angelu, non ditivitat hominem, quant iiq; Necatorem. Ras PONDE '. Diundum, v cum custodia angelorumst: quaedam ex utio diuinae prouidentiae oportet esse idem iudicium de utroque diuina autem prouidentia, nunquam relinquit hominem ex toto, quia omnino in nihilum redigeretur, η sed verum est. quod magis & minux plouidet diuersis, lecundum eo tum conditionem: de ideo Cetili Deis per iussos dicuntur,ecautes eius de c. quibus adeo persecte prouidet, vi omnia eis cooperentur in bonum,ut dicitur Rom. s. sed malo, se n- dum aliquid derelinquit, inquantum permittit eos subiaceretribulationibus,ta quod grauius est,etiam in peccata ruere. vu- de ad Rom. i. Piopterea tradidit eos Deus in reprobrum se sum εἰ e. Si latet etiam angesi dicuntur aliquos derelinque te secondum quid , inquantum edi ponuntur tribulationibus, custodem.Tum quia anima sua omnibus angelia iis perror, lute immediate a Verbo sibi Vesto illuminata.Tum, quia stat verus vel etiam iusso Dei iudicio ab aliquo peceato non tetr linunta nunquam tamen ita relinquunt quin si aliquis effectus cust compraehensor. unde elui bonum nec impediti, nec iuuari poterat. D ei tui vero subdi paternis dispostionibus per angelos, quodammodo indite et e. inquantum angeli in fruebat Ioseph, ει matre in eius de his, s ei rea ipsum puerum existentem agenda erant, vi habet ut Matth. i.
Ad septimum escendum, qad augelus dicitur consortissedia inquansum alaquod malum prohibent ,α ad aliquod
AD p Ri Mura emo dicendumae, hoc intelligitur ese vox angelorum discedentium ab homine peccatorem ho amot-tis quia tunc primo desperatur Metur sali te, et potes dici, lderelinquunt se Mumquid ut dicium est sicut etiam S Deus Unde pavit te pontio ad secundum a teritium
82쪽
' Ad quartum dieendum , P Angelus ab eo recesserat quirit in Aad aliquem e ficitum, quaa. Liplurimi e sutauis non illa nauedi non quantum ad omnem euectum custodia.' Ad quintum dicendum, V qncuq; aliquod agens, imprimit sortem impι citionem, remanet illa impressio in patiente. per aliquod tempus, ceomnibus qui fuerunt, & sunt, di futuri sunt quam angeloria, tamen quia decedentibu , hominibus succedunt homines :de ideo nunquam limul sunt in hac vita. Angeli vero nu quam
inuetauio Lilli' decedunt , sed simul omnes
quod Us. ut patet sunt, ideo esse potest ut singuli 'n aliquis semel de- hominu, dum in hac vita sunt, More orat, ad plures singillos habeant angelos bo- ο
dies iremanet inde I. . - o- ad silentiam agen lis , τι patet an moribus violenta de ita
dico, quod ad unani actionem angeli inhia rem potest hostis bilis oti est. Et ideo ex impassibilitate angelorum hoe accidit, condolere non possunt, non ex diaritaras deiectu. Ad teri tim dicendum, quia angelorum gaudium, non mi
nimur ex damnatione uia electo tum numerus, manu non po
tes vel potes dici, quia ips semper gaudent de sura botiis
diam deputari, cum vni ho- diendo egerunt: li
ictur , ita ut eorum quisque tuta suum dieatur habere dominis, Ad quattum dictu
volunt salutem ho- deuoticit:& ita anse .
las quis non semper cllam, vel exercitium deliinaci praesti mpsit sem- tos: et Ceterit m si ita sit, si- per cinae , inqui ue non , non dubitandum
iniud T l unum queque hominem habe-
suam. re angelum tib I deputatum, Ad textum dicen siue pluribus limul deputatus dum, pnutas insta sit siue uni singulariter. Ne ς est mirandum, unum angelum Paenitentiam conia pluribus hominibus ad culto
uerti, unde non est de eo desperandum,
e rarum angeli doleant de damnatione homDnum, quos custodiunt. AD Qv a a v v M se proceditur. Videtur quia angeli
doleant de damnatione hominum quos custodiunt.Exteriorin auctus es signum interioris doloris: sed Isa. 33. dicatur. Angeli pacis amare flebunt ergo videtur quod doleant, I a Prael. Amicorum est compati sibi in necessitatibus t sed angeli sementissima charitate nos dilasunt. ergo videtur,quia contra stetitur hominum damnationi compatiendo. 3 Pist. Sapientia est dolere de his, per quae suum saudium minuitur: sed per damnationem hominum minuitur gaudis angelorum, quod esset de eonuersione eorum, de quo habetur Lucet. I I. Gaudium ess angelis Dei super uno peccatore Ece. e so de homitium damnatione dolent.
DIs TINCTIO XI. AVtrura angeli proseluia in merito, vel in praenus vive ad
Raeterea, illud considerari oportet, utrum angeli boni in meritorii in praemio prosciant, usque ad iudiciunt. Quod in meritis proficiant, atque quotidie magis ac m*gis mereantur, quiminis voluntate a recedente, sicut de Deus, sed voluntate consequente volunt hominem damnati si meruerit. unde eo seques est, ut de eius damnatione non doleant.
videt initisse apicum homine, quia demones, multo potentiores sunt hominibus, non. n. est potestas saper terram, quae ei comparetur, ut dicitur Iob. r.em non iustum est pugnam inter hominem, S daemone constitui. Et dicendum , uicum liberum arbitrium, non possit eogi adpri yi quietu quesit daemon serti inomo rei stere pinest. unde dicitur, quod debilis est hosti, , qui i
- , qui non potest vine elonis volentem, & luper hoe homini ades praesdium adgeli, α auxilium diuitium,si suscipere velit.
et 4 Prat. Omne id quod est conitarium volito, & repugnas
tini eu eontristans, sed damnatio est contraria saluti quam umlunt,& per Oiscium custodiae piocurantiergo damnatio hominum eos cun tristat. SED CONTRA . A me. H. gietis tui in caelesti hierus lem, nee est luctus nec ea dolon illius autem urbis ciues sunt
anguli. ergo de nullo dolent. Q Prat. Perfecta Maritudo domni, tristitia ad miseriam pertinet, ia
' Prael. Perseela Maritudo non compatitur secum miseriamisia o---. nda est, ut in
tristes esse I e inquirae Magister , utram angeli, dum ossicium
Ddiae durat, an merito, vel piae mici proficiant, Edidiu situr in palles duas. Primo ponit duas Opi Secundo, elasti alteram illarum ibi l Illud quoque &c, Prima in duas, secundum duas opiniones. qua tum secunda incipit ibi I Alii autem dicunt &e .le Citea primum ti ia tacit . Primo ponit opinionem. Secundo, confirmat per authoritatem .ibi ει quod angeli pm ciant. I. rtio, soluit contrarietatem .ibit His autem videtur&α Hic eligit alteram opinionem, & circa hoc duo facit. Primo, eligit primam opinionem . secundo, respondet ad quasdam auctoritates, quae sunt in contrarium. ibi In qui. a tamen videtur &e. I. Eihicorum Philotia phua dicit . ergo angeli non possunt. R P s v o N n E o. Dicendum,n eum angeli beati, sint in adauini voluntatis eontinua contemplatione, cui persectis ne conformatur nihil potest esse eontra uoluntatem eorum: sicut nec contra voluntatem Dei: potest tamen esse aliquid et praeter voluntatem eorum: sed hoc ipsum, inquantum eli permissum a Deo,es volitum ab eis scut a Deo: Nideo nihil potest accido male quo doleant angeli sicut nec de quo doleat inua. Et ideosmpliciter duendum est, uitieque de peccatis hominum tria tantur neque de damnatione i sed utrobiqi laetantur de iussa pennassione ac punitione. AD PRIMvM euo dieendum, ut illud seeundum lite-
Primo. utrum angeli oro sciant in eunitione Dei, quae
est pigmium ellentiale secundo. Vtrum prosciant in eognitione aliarum rerum, per illuminationem superiorum. Mitio. Vtrum accrestat eis aliqua cognitio per mutuam locutionem. Eam intelligitur, de nuata, E echiae, suos misi ad pacem ab Ailacra, quaerendam, qui audientes blasphemias Rapsacu:scissa vetii bua fleuetunt. Alle dice veto exponitur de apostolia Quarto. virum mysterium incarnationis per ecclesiam disdieerint . . Allegorice veto exponitur de apostolia in gloc Si autem ad angelos ieseratur, intelligendus est dolor '
incin proprie:sed metaphoriae,per uti dia tu, quo etIam steque nia et iii scriptiaris Deo attribuitur.
Ad secundum dicendum, quod compati non potia : quia Quinto. virum inter eos si pugna, di contradict o. sexto. Vtrum ordinum distinctio maneat post diem tua dica . s.c. u. stat. s. Tho.
83쪽
a Virum anges proficiam in visione Dei.
D ν κ a M τ Μ se proceditur. Videtur et angeli iuvisione Dei proficiant. Persectio.α virtutis nou tollit, sed au
get edica. busda νidetur xx eo, quia quo-xiam metenda: sed tidie hominum utilitatibus in
radax me te odi, student. a . Quibusdam etiam qua Gmnaes eorum nihilominus videtur, quod mactus in torniatur r- praemio proficiant, scilicet ingo viae quod V oginitione di dilectione Dei. Licet enim, ut aiunt, in confirmatione beatitudinem acceperint aeternam atque persectam, augetur tame quotidie eorum beatitudo, quia magis ac ma- aliquod conio dum gis ditisunt atque cognoscunt. agenti' unde libpr/- & est eorum charitas, qua Deu&nos diligunt, &meritum &diciti sed an .erea praemium. Meritum, quia peream N per obsequia, ex Ca nobis impensa merentur', & in beatitudine proficiunt, de ipsa eadem est praemium, quia ea beati sunt.
mereantur diuitiam visor em in eas augeri.
x Praei. Secun Eum Avice. O mira actici creaturae est adti sunt. ergo ex acti. hus eo tum,citca nos aliquid ei Moestit: & ita videtur, V eo tum bonum, temper magis ae magis au
to aliquis intellectus est clarior, tanto a spuacius Intuetur rsed iuietiores angeli, continue a superioribus illuminantur . ergo videtur,
T quod angeli proficiant in cognitione, ac
testimoniis sanctorum confirmant. Dicit en in V laias ex per
Pi t. si non possunt pro fidere in Des xi sane,au hoerit: quia flamen erunt
ad summam persectionem, aut quia maroris persectionis cap ces non sunt: ad pitinum esti non potest , uuia summa per cito solius Dei est,quia sei pluat compta hendendo rideri simialiter nee secundum, quia se homanes essent rapaciores inse rioribus an stelis, quia hominra, ut uictum ea,pos mi perae nite admodum contemplatio in supremotum ordinum. e eo videtur , quod angela etiam In diuina cun templatione prosce e possunt. SEoco NT . Magi iter lupradit quod periectio nature oriseatae est, quando habet quacquid nata est habere sed angeli sunt glorificati. ergo totum id quod uati sunt habea
Praeter. In termino motus non contingit elle motum t sed angeli non sunt in statu va cui competit motus, i ta term
n o. eigo videtur, quod ips proscere non psitit, cum nos ctua sit motus quidam. R svo Nox o Dicendum luod secundum yhilosophum operatio, de motus dii iunt: operatro enim est a perfecti, ut lucidi lueere, de intellectus in actu, intelligere: sed motus est actus imperseeti tendentis in petisci oneniae ideo id quod est, in sua , Itima persectione, habet operitionem sine motu, Mut Deu ,. Quod autem di ilat ab ultima persectione, habet operationem coniuncta in mes tui: N quia prosterem Mahitudine est quidam motus naturae, tendentis in persectionem rideo quandocunq; angelu, vel humo pon tui in ultima sua misessione. Operatio eius non est memoria, nec proscaena. Sed in hoe quando icilicetiangelus si in sua ,ltima perie dione est dusex opimo. Vna quam Magisset approbat, scilicet quia erit in die Hadicas. At i est i ius in ilicia Iani itur, qui d hi 1c suit in primae Oium confirmatiotie , & haee xidetur mihi probabilior tum, quia ultima perse ' o tei es an termino suae tae, termi nus autem viae angelorum svit editim consimatio. non enim nune viatores dicuntur: nis i te secrandum quid, inquati tum circa viatores operantur, tum quia adem auditium est de ho minibus post mortem, de de anselis post eonfirmationem vel calum: honnui autem tauta poli viortem, vitii sua pei&
x ctio consertum m s sorte aliquid pyrgandum repugnet. nerdis. fertur vique ad diem iudiei . ut Grε errantes cicii ut ita ideo dicimus , quod anaetiti uim in cuias rinatio ie. ulti aram persa citi nem beatituditiis eonsecuti sunt nee possmodum in vis ale Dei pro ciunt, in qua eorum beatitudo es euia aliter cia sit it
sotra angelorum, Christi ascen- Avi iuvα dentis magni licentiam admi rantium. iii scisti' qui vcnit elud , liuem, tol- de Edon , tinctis vellibus de lit ratio aetna meruibosra Et in psal. Oitis est istae M motus, qui repu-
rex gloriae ZEx quibus appar IZu
quod mystedium νςrbi an car- caelam melionati plenius cognouerunt an- Ad secumlum di-gςli, post impletione in quam cendum, quod Ominante. Et sicut in cognitione linius mylieri; prole runt , ita persectionem Gicunt eos in deitatis cognitio sed quind ue opene proficere. Uuod autem in latio, eii vii
huius mysterii cognitione pro- ' μ ' Ρ' p-
lecerant, euadentur docet APQ primo Et bacalicitur,
stolus dicens . intelit dispensatio sacramenti abscondit L, assculis in Deo , ut innotescat multiformis sapientia Dei, pcreeclesiam principibus, di potestatibus in caelestibus . Super quem locum dicit Hiero. ange- pς H lieas dignitates praefatum my
sterium ad purum, vel ptunum reantur. non intellexisse donee com- Ad tertium di iapleta est passio Christi, Gndum, quod unusti apostolorun I Prindicatio per gen cium est de his, quae
propter hoe limpulius videam Deum: sed ea de quibus isu
Ad ciuistum dicendum, quia angeli summum gradum eo n- templationis non altu sunt sed propter hoc dicuntur uo possieL proficere, quia ista eorum capacitas plena est nec ampliari potest illa capacitas angelorum pG in tum sicut in bominbi . qui sunt in ta 1 via.
eo tum ς quia i , hoe maxa me consequutatur D i iia,id ludi nem. Et ideo don
angeli inferiores . per.superiorum illuminativi nem incognitionem rerum , sue diuinorum egestuum non protacianti Omnis enian operatio angeli ,1aut pertinet ad nn tam, aut ad meritum, aut ad praemium: sed in naturali cognitione non proficiunt, quam totant i mul in creatione re eepetunt, nec etiam in merito, aut in prae o p osciunt. ergo videtur , quod in eas cognitio diuinorum ess ctuum . non crescat. a,Prauere a. Deus est causa rerum per essentiam suam. ergo in hoc , quod videtur estentia sua, cognoscitur ipse es eratisi : sed quando cognoscitur aliquid , antruantum eii Ousa, cognoscitur etiam essectus eius. ergo videtur, quod cum angeli beati etiantiam diuinam videant, luod etiam in ipsa A- se a eius cognoscant, ta se in cognitione diuinorum eE
lentia sue xerbo eiu , quod est ara plena raratinum .iuentium , ut dicit Augustinus: sed anteli beati vicini Dei verbum . ergo cognoscunt Oaenes diuinos essectus , deue idem quod prius.
84쪽
pidit. Qui νidet speculum neeessario videt formas relucen A Ad quintum dicendum , quod quia nostraeognitio a sensule, in speculo, nisi diuersia et partium speculi impediat, ut duintuetur unam partem speculi, orni resultantes in alia parte
non videati sed Dei verbum, quod est sapientia genita est speculum sine macula, ut dicitur sapientiae 7. i* quo omnea re
bum omnia in eo coῖnoleuiit, de iicide 'at item videtur con 'quod prius . . tradicere August. se pereunclam locu episde Aquila. Intellea stol Edicens, Non latuit ange
incismi, ideo de minus notis in maris nora secundum natura deuenimus, & ideo manifestissima natur ae sunt nobis ultimo nota. de diise illima ad eosnoscendum, scilicet tes immateria te, ut Deus α angeli: sed in angelis est econuerso, quia ea quet sunt magi, nota
ut illis angelis qui maioris sunt pliciter, sunt etiam dignitatis, & per quorum mi n*;iψ nil terium illa nuntiata sunt. ex parte cognita a seculis suis te, gnostant , non in- utpote familiarib den ut ijs. li uica ex hoe sequitalis vero qui minoris dignitatis tu quod μ omnia sunt . incognita extitit e dicamus, d usquequo impleta sunt sinius ipsam kidentcius cum intelligit JOs naysterium regni caelorum
disicilia non minus quod opportuno tempore re- v N per ecclesia praedicata.& tuc e ea in plui sim .in Intellia it intima se s uelatum-opter salutem no . ab omnibus angelis, perfecte μομμο ςvg' xiv ς
intellistit intima aedmagis altissimi , aut intelligibile est essentia diuina: sed eam anteli vident. ergo videtur quod omnia alia cognoscere possunt, α ita eorum cognitio no crescit. SED.co NT est quod dioit Dio. tu fine cael .hierat. multae rationes mcramentotum latet
stram. illis ergo a seculis innotuit supra memoratum myilexium, quia omnis creatura noante secula . sed a seculis est PAttende lector, quia videntur dissentire in hac sententia illi stres doctores. Ideoque ut omnis repugnantia de medio tollatur, praedicta verba Almone sequentes ita determine mu4 ,
angelus: Iied qu*cunque latent aliquem ipse potest in eoenin
que omnes angelos in cognitione diuinorum mysterioru , secundum processum temporis
pro secisse. Vnde non incongruςnter ipsi idem, dic sit angelorum scientiam ac beatitu ui ne tu λugeri usque ad futuram consumationem , quando tu A D τ Rvivis scietia ac beatitudine ita per se
a 4 tionem aliquorum per mutuam Iocutionem. Dieii enim tionem eorum pronoete . ergo angeli in cognitione Proscere in Basl. Sinuta acinum anima viverem ex solas nutib alit in , cs ti 'riptisunt 3 c. t unum cogitationes alterutrum panderemuti sed an eli ha is Ibent intelle'um non obtectum eor pote. ergo unus alterius cia Ohori. epirationes videt, Scideo mutua locutione non egent. t Uove 'l xl rael. In Omm locutione oportet esse aliquod iisnu, quod ait Ede tibi' mentis occultum conceptum exprimat: sed lasesgnum man- iti hi, ngelis sensibile esse non potest nee liuellinu let non sensbile,
quia sentiti uam cognitionem non habent, nec etiam manens in intellectu tantum , quia hoe esset aequali et ignotum cum alio conceptu mentis qui manifestandus esset. ergo videtur pia angelis mari sellatio per locutionem e se noti post t.' 3 Prael. In oratiri locutione ciliori et esse aliquod medium .pet quod intentio loquentis ad audientem deaeratur. Sed talemudium in angelis inueniri non psit .ergo nee locutio.
praeti in locutione corporali iunia, ad aures perueniens, E excitat audientem ad audiendum: ded in angelis no potest noquam inieriotes, de de illi superiores inferiores is uminare & D iri aliquod tale excitari uum, cum nihil sit in no postmodum
. - T. - . - - : ... --δε. ι. in altero factum, di tamen ne saria esset excitatio ad attende
dum litiset locutio, quia virus anges non sempet alterum costiterat ergo non est ibi locutio. s Prael. A loquente recipitur Liquid in aud ente: sed supe Dote, ab inferioribus nihil recipiunt ergo videtur quod ad minus inseriores superioribus loci ut i on possint. S L D C O N T ΕΛ. est quod dicitur i. Cor. i 3. si linguis hominu in loquar &angelorum : sed locutio es actus lingu i. e so angeli loquvhtur. P t. Angelus est maioris virtutis naturaliter quam homor sed homo potest alteii loquendo suam cogitationem exprime te ergo multo fortius angelus. RE s PONDEO , Dicendum, quod in angelis est quaedam ς - - uincuti aquae tamen ab illam natione diiseit iti duobis . priariam eius omnia sciat, ius ipsam petiectaeognitio uecoprehc L mo, quantum ad ea de qua bus sunt, quia illuminatio proprie
Plaet..tia 6 cap. eiusdem lib.dieit, quia angeli inseriores per
superiores a nescientia purgantur: sed non liberatur aliquis anel cientia nisi petulentiae acquisicionem. ergo videtur quod angeli in acquirendo scientiam prosciant. R s P Nono , Dicendunt, quM angeli prosciunt incognitione diuinorum effectuum per illuminationes in inseriore, a superioribus descendentes, de hoe patet sic. Cum era Deus se vitiuersalissima causa omnium entiu in vasone essen tra eius non cognoscunt ut omnes effectus i plius de necessitate. m.1 intellectu, totam virtutem enas comprehendati N quanto aliquis intellectu, limpadius eam videt, tanto plura in eo co-xnoscere potest, seu i in principiis primis speculati uis,qui rimi picaeioris intellectus est, plures conclusiones in aeri , id et cita supeliotes angeli plures effetiuέ in essentia diuina e Ogno seu ut quam interiotes, di de illi superiores inferiores illuuiinate de instruere possunt, eo tamen aliqui effectu, sunt, quos omnes immediate in visione diuinae eli entiae percipiunt, quamuis et hos superio iespei sectius cossos eant, sicut & divinam esen tram darius io tuentur, Se unusquisque ordo ex illo nomen ecrationem recepit, quod est .ltimum suae virtutis ad capienda
rerum cognitionem immediate in visione diuinae essentiae .
Ati i Μ v Μ ergo dicendum , quod reuelationes dita Minorum effectuum pertinent ad praemium, non quidem egeutiale i sed accidentale, de dicitur praeimum accidentale ad quini merata diteOe non ordinantur: sed superadditur ex liberalita
Ad te eundum dieendum quod per hane rationem probatini garti, Deum creat utarum scientiam habete inquantum su ellentiam cognoscit, non tamen sequitur, quod videns essendat idc hoe anseris non conuenit. Ea propter hoe patet te sponsio ad tertium , q uia quamuis verbum videant, non tamen Idisum feeundum Diodum rei cognitae vident: sed secundum modum cognoscentium, id est sui ipsi rum , α ideo non oportet, quod omniaque in verbo sunt, cogi Oscant.' Ad quartum dicendum p sicut dieii Boe. in lib. de Trim In divini, non oportet ad imaginationem deduci. Vnde non est imaginandum rationes rerum rei plendete in speculo aeterno,
sicut formae visibiles in speculo materialii sed magi, sicut eam satotum rationes pla existunt in sua causa. . t Dio dicit in lib.
de d uinis nominabus non ea auxem nece ilarium , ut qua causam videt, hoc ipso omnes rationcs e sectuu in in ea cognoscit, ut dictum est, de ideo ratio non procedit. Ves dicendum. vi communirer dicitur,quod speculum aeternum voluiitat is est. quia in eo nian utile tu e , nisi quod ipse vult ostendere, secus est autem de lpeculo materialhquod ex necessitate u tuta tepi suu et Liuia, tu co resuccuta I.
est de his quae superior augelu, in luminμ diuinae essimae a
prehendit, quae inferior ibi non videt. unde indiget.ut in lumine supera oris atagesi magis determinato & eontracto, uamst lumen diuinum illa cognoscat: sed loeutio est de motibi stib.ar qu sin v nia alius non videt: hi, enim duobus modi, aliouid potest esse notum uni angelo eu igntitum alteri . secumdo , quantum ad modum quo utrumque perseitur, dist. ri temseeutidum duo, qua ad visunum intelleti ualem requi iuri cadsmilitudinem visui i,eorporalis, scilicet ipsa res ni ae intellectui proponitur, ta lumen sub quo videtur, illunaidatio ergost a hoc plumen inte eous unius an eli, per perieti tu, liti Esuperiori, eOti Ortaturair aliquorum cognitionem, sed locutio per hoe quod aliqua praus occulta proponuntur, ut cognos enda sine hoc, quod virtus cognoscentis sortiscetur, vi patri iniecitationibus hi soria uir , in qua bus aliquis cognoscit quodo tu tieuiebat sine hoc quod suus inter edi cla fieretiit Osa luet autem aliquiu possit proponi angelo, ut cogno ri dum
85쪽
ab Ipso patet eae simili nossiae loetitionia. Est enim aliquid In shomine . quod aliut homo de ipso naturalitet rcipere potest, ut ea quae exterioribus sensibus subiacent, aliquid vero quod vigeri non potest se ut interiores conceptus mentis. specles ergo conceptae interius secundum quod macient in simpliei eo ceptione uitellect' ,
. ctissimi erunt, ut nec augeMur amplius nec minuatur.
Iiorum opinio, qui dicunt an os in qμibusdam praediciorum no
habent rationem iatelligibilia tantum, secudum aut eua qaordinantat ab intelligente, ut mani se satae alteri, habent rationem verbi , qa
dis, secundum aute a aptantur & qu
ne atque notitia, fuisse praedi-- tos, uti lais ulterius non pro-ro ad auditum,dici- fecerint nec profecturi sint ip-tur proprie locvx30 secerunt tamen in scientia rerum exteriorum, sicut in coles sunt. Similiter in gnatione sacramenti Inc rna
angelis interior con tionis &huiusmodi, sed non inceptus metis lib. i. contemplatione deitatis, Quia
do ergo speciem con tem In trinitate, non plenius inceptam ordinat, vi manifestandam alteri, diei tui verbum cordis, quando vero H ordinat eam alicui eorum , quae unus angelus in alio natu .raliter videre potest, illud naturaliter eognoscibile, si signume, pressuum interioris conceptus, & tali, expressio vocatur locutio, non quidem vocali i sed intellectualibus sanis explensa. Et virtus exprimendi dicitu e Lngua eorum. a AD PRIMvM ergo dicendum, quod Basliut intendit ab anima separata excludete indigentiam vocalis locutionis, non autem spiritualis, qualis dicta est in anteli, esse, de se et exponendae sunt multae authoritates s miles, quae ad hoe induci poclint. σA3 secundum gieendum , quod illud naturaliter notum in uno angelo ab alio, est quas signum latentis interius cogitationi non sens biter sed intellectuale. Ad tertium dicendum, quia angeli non debent cogitari ut distantes seeundum situm , sicut dicimus duo corpora vel duo puncta, quia quod saeit in corporalibus situs, hoe facit in spi iii tualibus ordo, ut dicit Aug. Vnde non exigitur aliquod me dium per quod deferatur locutio unius ad alterum, sed sussi cit ad hoe solus ordo intentionis unius, ad uiam festandum Vel dieendum, quod omnes continuantur in radiatione diis Dini luminis, vel naturalis, vel luperadditi, ut supra dictum es, quod non si v num numero in omnibuε, sed ab uno ri incipio de in unum snem,& ordinate in diuersis acceptu in. Vna de per illud lumen unius alterius locutionem eognoscit, sicut ει esentialia eius. I Ad quartum dicendum , quia angelus piscipue beatus, seruret est in actuali constitatione sui ipso, de per consequens eorum quae ad ipsum pertinent, quorum omnium ipse est tatio cognoscendi. nihil enim plohibet plura intesti si sinul,quq
una ratione cognoscuntur quam cito autem unus /ngelus or
dinat locutionem suam ad alterum,etscitur locutio eius de pertinentibus ad illum, sc ita ab eo eognoscitur,'dc inde patet quomodo unus angelus plures sibi loquentes audire potes,dcvnus sanctus plute, eum inuocante. .
Ad quintum dicendum, quod inserior anzelus potest loqui
Dori non illuminare eum , quia loquens non in uit alio diri audientem Aed solummodo proponit sibi, ut cognoscibile . An Ticvtiva IIa I.
vis per homines. AD RI A R et v Μ se proceditur. Videtur quia tangeli
per homines mysterium incarnationis didicerant. Primo,
per hoe quod habetur Ephes Vt inoiulcat principibus de potestatibus in caelestibus &e.1 1 tri. superioris ea illuminare di iusiuete inferiores: salos isti uete posint. prael. Paulu, di
eitur ad tertium ea tum raptus x. Cor.
I x. Et exponit quς-dam Glo. tertium eslum,tertiam angelo
quidam homines quibusdam angeliis superiores sunt, qu54 siabatur edi hoc quod d4cit ut a. Cor. 1 . Nonne a nectos iudicabi- a. Cor. s.cimus, compalati e melioris iacta secundum G o. ergo augela si Glo .ibi rei homine, it timinari possunt di inserui. devita 3P r. Illi qua immediate a Deo tecipiunt cognitionem, alios in lituum: sed
i iligum siue intellecturi sunt, Apomi i medim
quam ab ipsa confirmatione : V l:
perceperant . ita etiam dicunt, videtur eos in charitate non pro secisse de hoe etiam isse
post confirmatione u quia eorum chari Cis pollea non est aucta. talic dicunt eos non pro sectile in meritis. Sed hoc quatum ad vim merendi, non quatum ad numerum meritorum. IPlura enim bon fecerunt Po' sed illi qui sunt iter stea , qua tunc no iecerant: sed ita hierarchia asceneorum charitas ex qua illa pro i dendo , idest in Qui terunt, nec est aucia, ex qua tantum meruerunt an quam videtui Paulu, in ista adderentur,quantu postea seliores angelos illia 'his adiectis. Illud vero quod minare potuerit. ,
alij superius d sit , d babilius ve-
s.cy angeli usq; ad iudicium maeo iunt pscientia de in alijs proficiant. illum nationem 3: ν
loeutionem, sed i qui etiam possunt inferiores superioribus. ergo videtur quod angeli ab hominibus de s sint inferiores, cognitionem accipe te possint . . -- , et, e Ssti coNTRA . Est quod Diony. dicit in e. e fle.hier. Pangeli de natiuitate Cti triti pνimo edocti sunt, de per eos aia homines deuenit. erso aps ab hominibus non didicerunt. Praei. Mrlletium incarnationis a prophetis est pronuntia tum i sed reuelationes iacte patribua εc prophetia medianti angeli, a Deo processerunt, ut sancti communiter dicunt. et D videtur quod ips praecognouerant mysterium incarnati uis, Et non ab hominibus di lice tint. ROPONDEO, Dicendum , quod in hoe videtur esse q-dam controuersia inter Hiero.α Aug. 6c Dion .Hier .enim po- NIM . to nit duo,scilieet angelos ante incarnationum mysterium huma A. Do . ea. nitatis Christi nesciuisse . de quantum ad hoc videtur Aus.s obui, edieen eos a seeulis, idest a principio mundi cognouis Aueti to. i. n. secundo, ponit Hiero. Ψ hoc per bomuias didicerunt. sum Geri . de quantum ad noc videtur litii Obulate Dion. ponen. hom Mitticas. ne, de hoc ab angelis edocto, esse, secundum ordinem diuinae mi de eiLlegi, inuiolabiliter cranti iturum . Vt autem sciatur, qua iter hie. e. ita unumquodque vetitatem habete pollit, distiuguendum est quantum ad primum,quod mysterium incat nationis dupliciter potest considerari, vel quantum ad substantiam iacti, do se omnes a principio cognouerunt,scilicet incarnationem, passonem,& hutiusmodi, vel quantum ad conditiones citcuti stan dias mysterii, scilicet quod sub tali praeside, vel tali hola ad huiusmodi, de hoc a principio non cognouerum. His etiam modis disserenter enarrant Propheta de Euangelista, quia propheta annuntiauit substantiam iacti: sed euangelista tecitat expletionis modum. Quantum etia ad secundum distinguendu est, angeli dupliciter acti piut eognitione aliquaru tetu, aut pcei luminationem, δὲ se angeli per homine, mirat recipiunt sed in serio teη a superioribus luminantur, 3c superiores immediate a Deo , per quem modum multas rationes mysteriorum ecclesae edocentur, aut per modum ex pixtionis telum, de su tuta contineentia eogno cunt quando actu complentur , per hoequbd eorum causae ad eflectus determinamur, ut iaeis cognosci possntide ita quaedam quae circa incarnationi, ni serium nesciebant, quasci explebantur praedicanti . a potiolis eognouerunt, non tamen ab apostolas edocti D PRIM MN ergo dicendum, duod Aus. ruit ut dici- titur in Glo.super eundem locum, quia itae de rimi lio, per eo dicio. ecclesam non determinet hoc verbum innotescit, sed praα dens scilicet illuminate omnes, ut si sensa s asotata erat data gratia illuminandi omnes per ecclesiam. idtu On.ue, de e insa. Hieron. tamen vult, quod detei minet hoc v erbum in testat, Ee tunc intelligendum est modo praedicto, uel potest icitelligi de eeuesa angelorum, ubi pii ma suat ecclesia, ed ibi , timo nostia ecclesia congreganda est, ut ut sensui. Dearnati
via ut stetium livi ab aditum in Duo, ita lataea quia a so
86쪽
eulis in omit principibus per ecclesiam , idest in eellega sale sti. Ed hane e xpositionem ponit Aug.super Gen. s. Ad secundum dicendum, quod iscundum conditionem sta tu quilibet angelus quolibet homine simpliciter viatore ma ivx est. unde dicitur Matth. D.quod Qui minor est in teguo cetiorum maior eis a-Quod quaedam aulboritates videmur obviare prob buta iijententia. Io s soles e haptista,
ullu Vibus tamen videntur' obviare qua rudam aut thoritatum verba. Ais: enim ii id. in lib. de summo bono. Angeli in νerbo Dei omnia
quo tame nullus cratot inter natos mu
liςium surrexit ted quantum ad cau0m potes diei secunduruid aliquis homo,
liquo angelo m/ior, inquatitum perstatia quam habu ,
meretur gradu qui busdam angelis altiorem.' Ad tertium dicendum, et uosoli Immediate instruebanatura verbo incarnato, non quod egentiam verbi immediatexiderent, qu in tamen inferiores anuli videbant, & ideo multo plura a verbo disebant, quam etiam io anc stoli. Ad quartum dicendum, quod Paulus in illo raptu neu dum quid participauit statum comprehem solum, non tamen Mura gloria persectus suit, ut lumen in an puos ita sun dei poliet, qψia . t dicitur, factus xli illius gloriae partieepa miraculose quantum ad adium,& n a quantum ad habitum, quod est lumen gloriae.' Ad quinium dicendum, quia angelus ab homine per locu
tioncm, quorundam cognitionem accipere potest, eorum scilicet,quae sub untur libero arbitrio hominis: sed talia ny sun ιmraeria incarnationis. An τι c v s v.
e Iurum inter angelos prisu esse petra . AD Qui Nτvri se proreditur. Videtur quod inter
angelos pugna esse no possit. Omnis discordia & pugna, repugnat unitati charitati si sed angeli sunt persecti in chari
tate ergo inter eos pugna ela non potest .
' i Praet Quicunque patrocinium Itiessant contrariis usi
ita se habent quδd alter eo tum iniustam causam defenJit: lediicie sanctis angelis conuenire non poteli, quorum tectitudo cola G.tiaca, iniustitiam non patitur . ergo videtur quod non possi it dici contraraj, causa patrocinando pugnate.' ι Dixt. Vbicunque est ordinata praelatio non potest esse pugna vel nitatietas, quia hoe est contra rationem praelationis. ut inferior si periora tesssat: sed angeli Ordinantur Ora nes secundum supertias & institus, ut prius dictum est ergo videtur quod unus altera non repugnet. ἴs 4 Prat. Cum nullus angelus nitatur nisi ad hoe quod tectabi vi detur, oportet qubi si ad eontraria nitatur, T contra xias opina Ooes habe t: sed contrariarum opinionum alterae utilis. erro aliqui, angelu habebit salsam opinionem. hoe autem est talsum. quia salsiuas in nobis appropmatur phanta lia secu id uni Pbilosophum is 4. Meta. qua tamen anseli carent . ergo inter eos non potest esse pugna .s x o C QM TR A est Quod habetur Danielis . P Qqatuor vetui caeli pugnabant, per quos secundum nos intelligunt uequatuor angelics m .esines, tegma principalibus praelate. et anguli inuicem pugnant. I Ptit. Hoc expleue habetur Danielis. to . ubi angelus ad euloques dixit. Princep4 perlatum testitit niihi xt. diebus.ergo videtur quo a etiam longas concertationes ad inuicem habeat. REs PONDEO, Dicendum, fr ista verba Danielis. v de tota dubitatio otii, a sanctis diueis mode ex pom tiar. Hi tonymus en in dieit, quod ille princeps perlatu qui testiterat libetatio D populi , erat malus angelusa et sis praelatus : scutenim unicuique hum ni datur ad exemtium v nus bonus & M.ter nautis angelus, ita singulis gentibus duo spiritus praeponil tur,vuus bonu, & alter malus. Sed in hoc non es minor dubitatio . cci stat enim i angelus Danieli loquens, nus an gelu, erat. Quomodo alitem tibi essi eati ter tot diebus malui restis testiti et, nisi iustam causam haberet, non potest dicis si iussam habebat, etiam i in possibile erat illam re silentiatura ulto magis per honum angelum seri. Et ideo dicendum ea cum Gregi uterque bonu, angelus fuit, quod etiam magis literae eonsonat, quae in eadem locutionis scire, principem persarum nora: titi Michaelem principem iudaeiatum. em coneat bonum antelum este. haec autem pugna lie intelligenda est
secundum Crea Cum ea di Iudicia Dia fiat abi sus Qu
Λ finditatem Iudiciorum eius,angeli comprehendere no posunt.
Et ideo quid unicuique genti, vel homina debeatus secundum dispositionem diuinam, non semper antelligunt, nisi eis reueis let ut . Conon it autem quandoque et in diuersis gentibus,in Metuatur diuella mera , secundum quorum diuersitatem, videtur u una gens ar
mune antequam fiant, sed nec tera subesse debeat, Omnes nec omnia periecie an. mi mus dominio
ficos scire dixit, di deo eos in ' Σ
1cientia prolicere no rem Ou it, Danielis oratio, sit
Greg. quoque in lib dialogo M: min se erat liberax uina it. Uuid est quod illine- 0 mpypuli merest lant, qui sciente omniasti ut 3
Vbi videt dicerei pomnia sciat lita, quam iud my mebat i regno De
satum, dum per eos Dei notitia disiundebatur,erant in eooriamum , di quia vos Huisque angelus seeundum ossicium suum, ad examen diuisae scientiae referebat metita sibi subditor uin, S ideo relatio contrariorum meritorum per diuersos angHi facta lententiam diuinam ex neci ntes, pugna inter an vim voeatur, A eorum concordia est in divinae diu manationis percoptione, perquam de diuina voluntate instruuntur. hoe enim omnes concorditer volunt, quod percipiunt Deum selli. unde dieitur I bb. 11. de Deo, ιγ saeia concordiam in sublimibus. A D p R i M v M ergo dicendum. p eeundum Philosopha cadi. in s. E 'hi. amicitiae, vel con, diis, non repugnat diuersitas opinionum is ea solum diuersita, vcilantatum. Vnde talis pugna quies secundum Madaeia ex diuos, meratis sumpta, nian Obstat unitam charitatis .cuni volonta, e tum si una, ut diuiana Icilicet prouidentia expleatur. C Ad secundum dicendum, quod non est inconuenien xcontrariarum caularum,utramque aliquid iustitiae habere,di secunda hoe vitaque a bono delendi potes, A praeci ute ea pectando diis uiuam seritentiam. I Ad tertium dicendum. ordo praelationis angelorum petis scitur per i luminat Ones diuinitus icceptas, α idςo ea rex pta unus alteri non Dbsistit. 4 Ad quartum dicendum , ct quamuis in angelis non possit ea sali, opinio, potest tamen in eis esse quorundam laesia entia ex hoc ux intellectus eo tum propter potentialitatem admissi, non Omnino terminatur ad , num, & suci dum qdeorum quet nesciunt,eognitionem a Deo, νel si petiori bus angelis expectant. interrogare in seriptura duunt, stila tamen ei quod ne sciunt per iudicium non adherent, ideo salii non possunt: sed secundum contrarietatem terum quae iis iudicium diuinum ve
niunt,contrarietates inter eos memorantur.
A D laxeturi se proceditur . videtur quod ord ne
post diem iudicis non durabunt. Dicitue caim I CUr n. i s. Quod eum Christus Tradiderit regnum Deo & patri eua abia iamnem principatum & poristatem: hoe autem erit iuresurrectione. ergo videtur,quod eadem ratione, Iios ordino euacuabit.
Prael. Quidam ordines actum pronium habet in directione diuinorum ministeriorum, si ut principes,ut praesint res nisti prouinciis, S angeli, ut custodiant homine, e sed ista ministella cillabiti post diem iudicii. ergo N ordines. I a Bau, Maior perfectio erit in ans elis quam in corpo ibus v in intibus: sed in eorporibus inferioribus post diem iudicii non erit actio, quia cestabit motus primi mobilia, & hoe propter persectionem uniuers. ergo multo minus in anaelis : sed hierarchia ea scientia & actio. ergo non erunt hierarchi de ordine, poss diem iudici j. Pidit. Post diem iudacthangeli in cognitione non proscio sed per purgationem & illuminationem superiotii, interiore, proiiciunt in cognitiψtae ut dictum est) oso non erit illuim- natio N purgatio. S ita nee hiei citiarum di ordinunidias tinctis S aD ς o T R A. Homines assumuntur ad ordines angolorum sed frustra esset iam distinctata ordinata asumptio , scompleto numero electorii, ordiuata distinctio esse desaei etiergo videtur u O ine, poli diem iudicii remanebunt 4 praei. Ad distinclionem Ordinum duo iacutiunt ac licet fracus nam ite 4distantia gratiae: sed utrumque remanebit post diem in cia. ergo N ordinum disinctio. Raapo Noxota Dae dum, e dictaactio ordinum α
87쪽
hierarchia remolestium potest consectari, ves quantum ad Fellentialia hierare luae N Oidiam, s csemper erit, quia sempermanebunt distincti gradus naturae in angelii, R diueis, mites floriae, & etiam amones hierarchiae, quaa unu alium illuminabit, pultabit & pei sciet, uti quantum ad actum consequentem secudum qit me
diantibus ordinibus angeli , & nihil sit nesciant an elo mi omino Sed accipie dum est hoc de lais,
& quantum ail hoc quorum cognitio beatum fi
I latio ordia si cec cit cognitorem . ut sunt ea quae, i, cessante natu ad mysteritim trinitatis & vnitatis pertinent
νiatotum ET HOC patet resposo ad primum, quia secundo hoc ultimum,intelli
dum , pactiis essen tialis ordinis est principaliter in receptione diuini luminis, de eonseque ter in tras fuso ne eiusdem in
bitum, agitur de ullarum rem crea
tione, o praecipue de operum sex dierum dinin
soc ordinetur ad te ductionem hominuviatorum, accidit ipsa ordinibus. unde
ii Aec de angelics naturql l eonditione dicta sum-- ciat. Nunc superest de
Hilante itatu .iae,no aliarum quoque rerum creatio
oportet reget diastinctio ordinum, nihilominus tamen remanebit modus reci Dpiendi diuinum lumen,proportionatum statui viatorum redu iacendotum, si essent. Ad tertium dicendum,ui actio eorpo m, quae est per metu tolletur, quia motus cessabit & omnis imperfectio euaeuabitur, seg aetici quae est sne motu manebit: semper enim sol illuminabit inferiorem aerem, ita etiam S actiones hierachi eae, qsne motu sunt, post diem iudiesj temanebant. Per hoc etiam patet responso ad quartum, qu4a si non si illuminatio Et pus xatio ordinata ad quorundam nouorum cognitionem per modum profectus,& motus euiusdam, erit tamen continuatio illum nationis secundum v, in seriore, in lumine supellatum, rationes secretorum diuino tum cognosient. tur propositim secundum alteram illarum. ibi laeeundum hanc itaque tragitionem &c. I Circa primum duo facit. Pimmo dicit de quo est intentio, Ee tangit opinionum diuersia tem . Secundo, explicat eas ibi. quidam namque sancto- tum M. Meuadum haut utique Ae.l Hie prosequniit opus errationis, set sidum
ire, ac praecipue de operum sex dicta si opidiorum diuinctione nonnulla De e γα in medium proferre. Cu Deus in sapientia liba angelicos condidit spiritus. alia etiam creauit , ii cui ostendit supraei nemorata seriptura Gen. quae dicit, In principio Deum creasse cat.
lum, idest angelos. & terram. s. materiam quatu*r elementorum adhuc conlii iam 5 insor me a a graecis diana est chaos.& haec suit ante omnem diem. Deinde elementa distinxit, &proprias atque distinctas sp --niecies singulis rebus secudum ge eit Ausu. ke., Denus suum dedit, que non simul, qua prius qui mira yt quibusdapi sanctorum pa ctem &ol Hic in trum placuit, scd pconterual et ea te eonditionem, ita temporum ad sex volumina de primo quatum ad
quantum ad locum . ibi sQuia neundo proponebatur Ece. 1 Nune superest, et dispostionem dae. I Hie determinat de ope-
hoc duo satit. Primo , manifestat ereationem materiae pri
ad nomen quod itiscripturis nominatur. seeundo quan lGen. r. tum ad ipsiuι eonditionem. ibi inequa prius quam tracteamus die. P
nifestat proposiIuna. Secundo, dubitario nem exeludit ibi. Attende, hie dire creationis per comparatione ad alia opera. Et cito hoe . iacit. Priti O, ponit operis uniuersalitatem. Seeundo, ponit diuinorum ope tum istinctionem. ibi Quatuor. n. mydisse
AE S, T I o Circa partem istam quinque quaeruntur. EXPOSITIO TEXTUS.
Primo. Vtrum omnium corpores tum sit una materia. Secundo. Virum omnia corpora snt smuleiotam speciebus sui, distincta. Tertio. si s mul distinctionem receperunt,quo modo acci-I e t x xN M Isaias ex persona angelorum Ece. em Dion dicit esse superiorum Hanc quaestionem Dion dicit esse superiorum an Ise lotum expectantium ab ipso Christo illuminari de steretis mysterijs sua in earnationis, non tamen apsi Christo quaestionem proponunt: sed sbtinuicem ad sana dum reuerentiam eorum ad Christum, seut discipliti mutuo piendi sunt dies qui in principio Gen numerantur. Quatio . Si non simul diiuncta sunt,quali, fuit illa iti imis Quinto i
nisteria. De numero quatuor coeuorum.
iod ibi nesciant &e. I hoe scut dieit Masister potest intestist dirquae ad beatitudinem pertinent vel etiam quia nihil essiad euius cognitionem medium illud non sufficit, scilieri di uina egentia. unde non est eu desectu eius, ut aliquid lateae ipsam videntem, sed ex desectu vadentis,qui ipsam pei secte n5 comprehendit inato autem intellectus videntis perspicam ores, tanto plura in ipse .idet, ad altiorem autem perspicaeita tis gradum non nisi dono ipsiu, Dei vis aciendit, quod quidem non communieat necessitate . sed voluntate , & ideo dicitur illud speculum voluntarium esse, ut in se hoc solum quod
a I trum omnium corporalium D eadem marem.
D p xi Mura se p, editur. Videtur ' omnium eorporalium si materia una. Quorumcumql enim Elootist o. est forma unius rationis,eorum est una materia co- ae
tationi ,eorum eri una materia -- e,
actus in propria potentia fit,
munis, eqvi dieit Philosophus i ta forma eorporei latis est vii u. rari hi, in omnibus corporibus. ergo videtur quod una materra s: t e. s. superiorum,& inferiorum eorpor uni., Prael. In litera dicitur, si ex materia in ormi primo creata omnia Nora,in formas distinctas sormata sunt,per opus distinctionis & ornatus .ergo omnium corrois ea uua materia. 3 Prael. Quorumcumque est resolutio actu vel intellecta in Κ num S idem, seur iti subiectum primumdotum est materia
N v π praecedenti dete minauit Magis et de natura pure corporali, quatum pertinet ad thetologi considerationem, stilicet Geundum se a Deo in operibui sex dierum primitu, instituta ea . Diuidi una: sed omnia eorpora sunt huiusmodi .ergo&e. probatio mediae. Illud in quo stat ultima resolutio omnium, es smplex mas uasio tetia sine aliqua forma,quia qua diuinuenitur aliqua forma itimateria contingit ulteriua resoluere: sed in materia que est sine omni sorma non est aliqua diuersias, quia principium disiu-tur autem in parte, tres. In prima determinat in statutionem corporalis naturae,quantum ad opus creationis. In secunda, Iantum ad Opti, disinctionis. i 3.dist. ibi Hierarehiarum δiinctionis operatio se.' In tertia,quantum ad opus Ornatus. i s. diu. iba Sequitur. Dixit dominuι,Fiant luminaria i Prima induas. In prima determinat de opere creationis secundum se. In secunda het comparationem ad alia opera . ibi lNunc superest ut dispositionem illam &e.l Prima in duat In prima po ut diuellas opiniones de opera creationis. In secunda aqui-ctionis materiae est ex parte formae. ergo omnium corporum e lutio sat in unci ultimo. Prael. Philosophus in i . Phys.unam tantum materiam pri Tot mam ponit. cum ergo in illo lib. de mobili in eo inmuni determinetur , videtur quod omnium corpo tum mobilium st
s Praei. Secundum Philosoplisi in L. Meta. necesse est ima a Tex. e. a.
nam materia in re mota. ergo quaecu'; eoueni ut in aliquo mo tu, Dr In matelia ccuenire sed loci mi mutatio commiliti, insa sermotibus & iustrioribus corporibus. ergo α materi
88쪽
SEB c o NT R A. Quorumcunque non est una potentis, Ακec una materia, quia sicut forma est actus, ita materia est potentia, sed eorporum inseriorum & superiorum, non est poten
ax Metap. tia eadem, quia secundum Philosophum in ii. Meta. 5c in siti inferioribus ea potentia ad esset sed in superioribus tantu
ad via. ergo videt in non eorum tantu dierum, ut alijs visum est, soria una materia, maluit.' I'rael. In quocuq inuenitur sed .opor sancti tractiores videntur-
t ii ' per e, quasi adure1a tradidisse, aliis dicentibus omnia simias cla in materia a forma,
quo nunquam separatur: sed materia prinia quae et i in inseatiori bus nu quam te Uratur a priuatione tormae, quia quid
continuitatem , tauquam omnia ex una materia numero sa-
Vidam namque sancto Brum patrum, qui verba Dei atque archana
tem adiunctam te- excellenter scrutati sunt, super riae, inducit corrup i lio e quasi aduersa scripsisse vi
ma ipserio tum cor runt omnia simul in materia deporum, non inueniatur in corporibus ealesibus per suam naturam incorruptibilibus Ri s vo MDxo, Dicendum, super hoe inuenitur duplex Philosophorum opinio, quarum utraque sectatores lia
uet. A .enim,videtur ponere unam male tam ese mnium corporum, argumentum ex ratione corporeitatis assumens,
quaecumst unius rationis, una sibi materia debetur . hanc au- Crem positionem Commen improbare intendit in princi Cae. demun. de in pluribus aliis locis, ex eo s),cum materia quantum
in se est, si in potentia ad omnes formas,nec possit eue sub pluribus simul, portet ut sm is est sub una, inuematur in potetia
ad alias. nulla autem potentia passiua inuenitur in natura, cui non respondeat ala sua potentia activa potens eam in actu te- dueere, aliti talis potentia i lustra ellet. unde cum non inu niatur aliqua potentia naturalis activa, tuae substantia exti in actum alteriu, formae reducat, quia non nabet contrarium, si cui motus Ostendit, quia motui naturali eius scilicet cireulari, non est ali uid eo trarium, ut diei tui in primo Caeli & mu . oportet ep in ipso nihil inueniatur de materia prima inserioisi corporum: nee potest dici qu5d materia prout est sub forma cet li,tota potentia terminetur , ita st nihil remaneat in eadem po tent:a ad aliam sermam, non enim terminatur potentia nisi per adeptionem formae,ad quam erat in potentia. unde cum D materia prima secundum se considerata sit in potentia ad omnes simas naturales, no poterit tota eius potentia terminari, nisi per adeptionem omnium sarmatum. Non enim una sor ma recepta in materia etiam si sit nobilior Se magi, persect tollit potentiam ad formam aliam minus nobilem materia emsub forma ignis existens, adhuc remanet in potetia ad formam terrae. unde & si forma caeli si nobilissona, nihilominus tamen recepta in materia prima, non terminabit totam potentiam eius, si simul cum ipsa rec tantur omnes aliae formae, quiades impossibile Et praeterea,s poneretur ir forma cxti per suam persectionem, totam materrae potentiam terminaret, adhue oporteret, p materia uam sub forma clementari , ea et in potentia ad formam caeli, di reduceretur in actum per actionem virtutis eaelesti , de ita caelum esset generabile & corruptibile, α ideo ipse vult, P nullo modo in materia, coueniant sipetio ara de inferiora corpora, & hoe videtur probabilius & magis coctium a cti, Philosephi. Nee die o,sicut quidam dicunt,qubdconueniunt in materi s sumatur pro sundamento primo, di x. Net. c. 4. nec est album, nee est nigrum, ut dicitur in I. Meta. sed differunt in materia, cundum V materia determinat ut per morum . diuersitas enim motus est signum diuersitatis nisteriae &non causa, sed econuelso, quia motus est actus existentis inpotentia. unde oportet u ubi inuenitur una materia per essentiam,inueniatur potentia respectu eiusdem motus, secundum quod materia est in potentia ad plura. , e AD OR t M vn ergo direndum, quod corporeitas secundum in tetionem logicam , uni uoce in omnibus corporibus inuenitur, sed sicundum esse confletata non potest esse unius rationis in re corruptibili & incorruptibili, quia non similiter
se habent in potentia essendi, eum unumst possibile ad esse de ad non esse, de alterum non, de per modum istum dicii Philo Texcia. seph uε in io. Meta. ii de corruptibili de incorruptibili vibileommune dicitur, nis communitate nominis, Ee per hoc Com. ibidem hane rationem soluit. Ad secundum direndum , quδd sicut omnes res prout modo
sunt in suo complemento,dicut ut unus mussus, ve I via uni v niuet sum, ita etiam prout erant informes ex delectu ultimi com
forma suisse creata, quod Aug. una materia insor p Ο -
sensisse videtur. Alij vero hoc
magis probauerunt atque ais ruerunt, ut prirnum materia rudis atque insorinis quatuor cta sint. elementorum committionem Aditertium dicenaique confiisionem tenes. crea .su Cli. Iaa. ta sit. Pol tmodum vero peOn- da disseretia perali νῖ'terualla sex dierum illa mate quos ac ui, nisi in ilria rerum corporalium genera ii 3 luδ' una pol ε
proprias. Quam sententiam ueriunt in una o caregorius , Hieronymus , Be- tetia eneris, diuinia 32. Mor.c
da, aliique plures commendat piauiit speei scis dis. 4. . ac praeseruqe. Ouae quidem et
scripturae genustos , unde pri-.ueniunt in genere se id genus fit pars
ellentiae earum, seipsi distinguuntur: similitet etiam senera pene alissima non diuidunt ut aliquibu, diserentiis: sed seipialiti similiter etiain eo inposta quae coii ueniunt in materia diis singuuntur per formas diuersas: sed diuersae materiae stipsia distinguuntur secundum analogiam ad diuersos actus, prout in eis diuersa ratio passibilitatis inuenitur.
Ad quartum die dum, quia Philosophus in lib. yspno . . dum probauerat esse quintainessentiam, quod in principio Ceae. . . 'li & mun .demonstrat. de ideo in lib.l 51i,. nihil determinat de'
his,quae sunt propria illi essentiae, propter quod etiam tractatu de infinito replicat, ut Com.in a. Caeli di niun. recitat. Ad quintum dicendum et sicut in i .degene. dicitur. Materia est i inediate subiectura generationi, se corruptionis. alio Cap. I. polirum autem motuum per prius A posterius, tanto plus, quato med. illud neundum quod est mutatio, malis iem persectionem uio ius prasupponit, & ideo in illi, tantum est , nitas maret turri D. 6sp. mae,quae in generatione dc coirii pilone conuemunt, & pet consequens etiam i ta qur conueniunt tribus nitatibus. s. augmeto& diminutione de alteratione, secundum augmentu di diminutio non est sne generatione .c cor rup ione etiam alterationis terminus est, sed loci mutatio, ut in s physi . si ob tur , est maxime persecta, quia nihil variat de eo quod est intranes rei. unde iubiectum huius motus,es en, completum inesse primo,& in omnibus proprietata bii, intranei, rei, de talia motus conuenit corpori caelesti, S ideo matelia eius, ea seuesubiectum completum inistri inferioribus, ut dicit Commen. in liti desubitantia orbis. unde remanet communitas mathitae secundum analogiam tantum . A R T I e v r. v s M.
; Vtrum omnia sine creae a destincta per steries.
ADs xe v Noura sic prociditur. Videtur, at omnia sint sinitI creata se distincta per specie, . Primo , per hoe qa S pe li. r . chabetur E e. is. Qui vivit in aeternum,creauit omnia sinus. a. circa me.
I, piael. Maris dii t spirituali, de corporalis creatura, qua niuae eorporale, i sed spiria ualis & eorporali, simul facta cile ro
nuntur. ergo multo sortius omne c rpotales.
Piat. ut dicitur Deut. 31. Dei pei secta sunt'
teli esse ratio quare persectio ad tempus diceri ut quam creatura per se consequi non poterat,nec ab alio uis a Deci . eum ergo creaturae secundum suas persectione, in i pecie, distinguarituri videtur quod a principio subdistinctione specierum cie
4 Prael. Opus creationis diuitiam solentiam manifestati sed potentiam aeentix minus demonstar effectus succisiitie topletus quam stulto in sua persectione P ductus. ergo videtur cla principio omnia simul disincta sitit. . I s Prat. Conssat i P Deus totum opus unius diei in uno momento produxit ergo uidetur ridiculum dicere, v in toto die ab operando cerauerat usque ad principium alterius dici, quasi ex ope te lassatus. erso videtur il non per successiones di e tu,
89쪽
ex . 'mes uniuers/ependent adinvicem,& tris ua pinseriores a superior b i Ied eorum quae depEdent ad inuise unum non est i ne alte o. ergo videtur iaconuenienter dici, pptimo fuerit aqua Ee terra, sim qui stelis actae sint. Ad literam Stio eo xxx Ausust. dicit super Genes V nia orea Lb huiu, ieripturae aut toritas quae sal - ma huius rei cognitio ad nos tur in prinum. G manavit, magis congruere vi'
ta per senarium die Φά ipis inter u illa temporis, res corkide porales condi Ians . .
tuti ita necessansis ponite. Ectans iam nanc itaquς o Prat . Natura imi l . V M traditionem, ordine,
latur operati Rem atque modum creatio e re torrit sed in Ope -
ratione naturali est nis fornratio nil quς rerum in procellus de imper- spiciam ps, sicut supra memora o Ma pei lactum, tum est. In principio creaui ergo videtur, quod Deus caelii m. i. an raticam n δἰ
detur quo non om quibusdam placet,& terrair . l. nia sitit distitit a
snt in ipso cieationis principio. Rasso Nullo Dicendum , ιν quae ad sdem petinent , dupraciter diungauntur . quid alia enim sunt per sede substantia flet, ut Deum ei irinu n & . num de hi smodi, inquibu opili licet aliter os nati. Vndie Apoctum ad Gal. a.dicix. Hui di angeluq Dei aliter euin rati aut it quam ipse docuerat, anathemast Quaedam ωcro per aeri dxns sati tum, inquantum a cin scriptura traduntur quam fide, supponit, spiritu sancto diciante promi lgatam isse , quae quidem ii notari sine periculo possunt ab lira, qui scriptura scite non tenentur, scut multa. - hvsiori alia,& in his eciam sancti Jiuersa seliserunt, scripturam Plato diuinam diueis inode expcientes. sie ergo circa mundi
mo poli r inopiuia aliquid es quod ad substantiam fidei pertiqet,sd-
Princ' lia et mundum incepiste,creatu li,e omnes sancti concos . citer dicunt equo autem modo L or line sictus sit, non pert . net ad scim nisi per accidens, in quantum in script*ra traditur,cuiu, veritatem diuersa expositione sancti saluante, diu et Supra li. ι . nti diderunt. Aug ia. enim vult in ii sol reationis pilucipio, c. a Et de ea qualaam te. per specie, sua distincta, sui id in natura propria,uit.Dei lab. ut Hemdia. corpora caelesta & substantia, spirituales. Alia ve 'ia, ri . to in rationibu sem milibus tantum,' ut animalia, planos, & homines, quae omitia postmodum in natum propriis produ- Aa sunt in illo opere, uti pqu senarium illorum distum Deus naturam prius e ditam administrat, te quo opere Io. s. diei
tui. pater meus usque modo operatur, S ego Operor . nec in
disinctione rerum a tendendum esse ordinem tempolis, sed natii rude doctrinae Naturae scut sonu praecedit cantum nariira, sed non tempore, A. ia quae natui aliter priora sunt, plausi acta memorantur, sicut terra prius quam animalia, S aqua priusquam pisces, , sedeatu. Do urinae vero ordine, seu tratet in d'eentibus geomestiam e quamuis enim par ossuraes ne ordine temporis sguram constituant. tamen geomettia docet constitutionem seri protrahendo lineam post laneam.& hoesuit exemplum Platonis, ut dicitur in principio caeli &muti. Ita etiam A NHyses rudem populum de creatione munia
abi. t ex a Ne di in uiuens, e parte, diuisit quae simul lacta sunt. Ambro. ronca. . Et vero re alii tantii ponunt oi inem tempo is in dii inctione te xG, .li. 31. tum seruatum. & haec quidem postio est communior, di magis auor c. o. cons na videtur literae quantum ad superseiem : sed otiores rationabilior,& mapis ab irrisone ins delium saetam se timuia Ad lit. lib. defendens, quod valde obseruandum docet Aug. super Gene. I. e. s. 1ibro I. ut sc scripturae exponantur,quia ab infidelibus noni ride ntur. S lixe opinio plus mihi placet, tamen utranque sui inendo,na omnia argumenta rei pon)endum es. Supra in ii. ' λ o p a i M . M ergo dicendum est. p fui Gre'. diesitur examet. Et quintas mul creata per substantiam materiae di non persee- Greg. vi su- ciem formae, vel etiam in sui s militudine , sicut animatatio-pta I totu . nalix ouae angeli, smilis ea, non ex materia propaganda. Ad leeuntium dicendum, ep eorporalia omnia communicant in inatem a s ae sit uni, si te plures di quia materia non praecedit compostum, ideo ut ordo temporis ordini nacurae respondei et, pirus iacta est maretia corporatas, di deinde per i armas distincta, non autem corporalis natura ex spirituali producitur. vel se ut ex mate: ia, vel sicut ca L Ecicure, α ideo nia est ciuilis latro.
Ad tertium dicendum, v sicut cieatura non habet esse erse , ita ec peii ctionem , Δ ideo ad utrumque os ndendum, voluit Deu , ut e reatura Irius non esset, di si 'mo 'ti esset.& si militer prius .esset imperi ia, di postmodum reflecta. . Ad quartum dicendum, p in creatione non tantum debee o flendi potentie vir
iliam costisana materiam qua- tu, : sed etiam chla
natura sunt prius itne terrae, ut ait Aug. contra Ma instituantur nich. ideo appellauit Moyses. Ad illam una di quia terra linter omnia elemen , P ad ostendά
ta minus est speciosa. Et tua diue iam dimα-
ctorum naturam vomanis erat N incon Polita pro luit Deu v .ni uipter omnium elementorum co quere u distinctio misti 'nem . Eade etiam, vocat ni ira unus tes onabus iam dices. Et tenebre erat de et, ει non ex alisuper saciem abyssi, quia confula erat& commista, specie di . At se tum diteas lincta carens. Eadem etiam dii ni, rnon est ea- materia informis diei ac aqua,
domini, sicut superfert fabri ouam utina uiam
ei completi Loe exi. rat, ut omnes partes essentiales uniuers sint simul , po uti ta nien aliter esse ab ipsa mundi factione: sicut in hol une per
serio non potiti ecit eIe sne aliis partibus, & tamen in forma
ticine embrionis eor ante O Nnia membra generatur.
Ad septimum dicendum , τ au: horarati stipturae in nullo
derogatur,dum diuersmo 'e exponitur, salua tamen sae. quia Druiora veritate eam spiritiassanctus secumlauat,q. aut aliquas homo ad inuenire possit.
l Ad octauum die en dum 'od hoc est ex immisectione creaturae, rex imperfecto ad persectionem c petando lenit, qua proculdubio vlmuam persecta onem daret quantum cutiquepbssetJeruata tamen operis conditione, I iJeo nciri oportet tu hue, diuinum opus operationi ciearutae si s a. t e. Αaia ex ' sit.
ex ptistionem Aug. di tutii distinctio non salvetui. Dicie nim nominat quoddam tenapii r sed in teium so malione is eundum Aia et non sua succcssio temporis. ergo nec saluata cilὰ istinctio dierum. , Piit. Cum dies ponat illuminationem quandam, oportet a dies intelligantur, vel seeundum illuminationem luci, earporali,,uel intellectualis sed ris secundi ira lucem corporalem . quia hoe no facit dies nisi in pluribu, reuolutionabu, quae sue cessione temporum complentur . nec iterum s condum lucem intellectualem, quia lux intellectualis eteata, non in 'Lit p motum irradiationi, ad creationem rerum i sed retio diei te quia1όt irradiationem aliquam . eiso videtur quod dies illi nou cotienienter aimgnentur.
t 3 Prat. In is uminatione spirituali non est inuenire diu
a, partes sed aiei assignantur diuertae parte . ilicet mane de vespere.ergo videtur V non possint intelligi die, illi, secί duci illuminationem lucis spiri malis.
si dieatur si hi mane Mim diei es secundum e nitione
rerum in verbo, vestiere auten secundum cognitionem rerum iu propria natura . -
Contra, quia in illo dicitur res eo gnosei .a quo si, it tuuiei Meipi iuri sed angeli non habent rerum tognitionem pers militudines a rebu, acceptas, sed per species a veibo in tamentem. infitidia .ergo tantum in verbo cognoscunt rescre tax, di non in propria natura, Asc habent tantum inane,
Piit. v bimisque est res, ibi potest cognosi sed te, etesta
habet triplex esse uilicet in verbo,ct in mente angeli, se in pro ita natura ouod sqniseatur secundum Au p. super Gen. i vhoe ιγ dixit, iat. Quantum ad esset rei in vetho iacium est. quantum ad esse rei in mente angeli sicit. quantum ad esse ieiin propria natura. ergo huius dici debent tres parte, a lignari. Piit sicut quiliset dies v statu, habet vespere A mane irati meridiem. ergo scut asiauacur cognitio m tu bitia & vesi ertula, ita di metidiana.
90쪽
Prael. Omnes dies debent ese uniformes: sed prImoe diei Amon assignatur mane, quia mane quod pos vespere ponitur norores elle mane a quo incipit primus dies, sed in quod te imi nauat. Septima autem dies ponitur habere mane ad quod tetmina: ut sexta dies & non vespere. ergo nee aliis diebus nunesmul de vespere assigrari debent. candis rebus volutas artificis,
i s ibo in vespc Auia subiacebat bonae volunta
s tu ili per ii odia: ti creatori S. quod formati duin sed de nocte nulla se perficie dumque inchoaverat, mentio. ergo innisti qui sicut dominus & conditorcienter traditur diem praeerat fluitanti di confuse ma
i Rasso Noto, teriae, ut diningueret per sipe-Dicendunn, τ secun cies varias quando vellet de si .du Aug. illii ex dies cui vellet. Haec ideo dicta est s
sunt unus dira, sex aqua, quia omnia quae in terra bux secundum oua, nascuntur, siue animalia, siue adnumeratur lima p. bores , vel herbae re sit milia, absentatus, ite ut etiam humore incipi ut formari atq; unum verbu estqv mitriri. His omnibus vocabulis vocat ad illa insorinis ma-ui, frequenter lega- ter ia, ut res ignota, notis vo-tur. Dixit Deus: Rseut illa opera saluantur in omnibus sequentibus quae ex eis propagantur operatione naturae, ita etiam illi sex ales manent in tota suerissione temporis. quomodo autem hoc si, videndum est. Natura angelica intellectualis est , de lux est,& spiae lux es oportet i eius illustratio dies dicatur. Angelica autem natura in principio conditionis rerum cognitionem earum accepit re se quodammodo lux intellectus eius rebus ei eatis praesentabatur,inquantum cognoscebantur. unde ipsa eoia Cgnitio retii m, dies dici iur , de secundum diuersa genera cognitorum , de ordinem distinguuntur, & ordinantur dies, ve in primo die intell aratur Dimarao spiritualis creaturae per conti et sonem ad verbum. In secado die, formatio corporalis creaturae quantum ad superiorem partem, qua frinamentum dieitur. In tertia, quantum ad inferiorem partem, scilicet terraeaque Ee aetis vicini. In quati uperior patri scilicet firmametum ornatum . In quinta, inferior quantum ad aerem de aqua. In sexta quantum ad terram. Cum autem Deus sit lux plena, de tenebra in eo non sint ulla. i. Ioan . .cognitio ipsu, Dei
in se est plena lux, sed quia creatura ex hoc quod ex iratulo est, tenebras possibilitatis & imperfectionis habet, igeo cognitio
qua creatura cognoscitur, tenebris admissa est. potest autem cognosci dupliciter.vel in verbo secundum et exit ab arte diui-ina, de scelus cognitio matutina dicitur, quia sicut mane est si ius tenebrarum , S principium lucis ta creatura a verbo etia Dprincipia lucis sumit posu prius non fuerat, cognoscitur et a prout est in natura propria existens, de talis cognitio dieitur vespitiina propiet hoc, P scut vespere est termin lueti Et tendit in nocete, ita & creatura in se subsistens est terre inus Oretationis verbi. quasi sacta per verbum, de de se in te' bras dese-etus tendens, vis verbo portare turmiti dominus hae e cognitio diei dicitur, quia scut in comparatione ad cognitionem verbi tenebrosa est, ita est lux in comparatione ad ignorantiam, quq omnino tenebra est,scut vita tuli otum praesen .caliga nos a dicitur tes pectu futurae floriae, quae tamen lux ea in comparatio me a i vitam peccatorum, & sc attenditur quae gam clieulatio inter mane di vcs pete, secundum. I anulus seipsum cognosces in propria natura, hanc cognitionem tetulit ad verbum, scutia finem in quo sequentis Opctra cognitionem sumpst, i cuti situ cir o, Et sicut huiusmodi mane est sitis diei praeceden es, , de principium sequelitis: de hae quidem expositio subii u congrua ea, dummodo lux& dies proprie in spiritualibus dicantur, & non metaphorice, ut Aug. vult si per Gen. . at ter eiu in eis ci expositio mγctica1c non literatis. Sed quia a pluribus negatur,ideo su8inentes cum Augusino v omnia sunt simuleteata de in specie, distincta, possumus dicere V dies acci
piutitur se eundum illustrationem lucis corporalis, ita tamens, ordo dierum attendatur, secudum ordinem eorum S distinetionem in quae lux corporalis refulget. se ut en mi omnium creaturarum naturalium cognotronem angeli acceperunt, ita etiam ludi in omnia eorporalsa se disiuudit, ut Dion. dicit. di Dei siti de in diueti s recepta, secundum diuersitatem recipiςn
itia ti,' ideo sicut Augesattinguit sex dies secundum praesen: atiotiem lucri spirituam,quae primo die facta diςitur,sua retumge neribus, ita secundum piaesentationem lucis cor talis sexieriam seno ibus Pollunt eo deua modo sex dies dati insulis ne distinctione temporis. Et quia periodus unicuique rei torpo-iali fui inquentiam lucis prefigit quali inter duos terminos uqualibet virtus corporata, si itast, ideo illi termini mane, de vespere dicuntur, ultra quos virtus rei non extenditur. Ao p RI Nun ergo dicendum, et dies etiam est pars te
cabies is insinuetur imperitiori eius, distinctio ergo
vno tantum sis nisi careturvo thcabulo, hoc esse pii taretur qui parte luei seeunduconsueuerant homines in illo p diuersa per lucem
vocabulo intelligere. sub his declarantur. ves quaergo nominibus, significata est
materia illa cotusa di informis, tum ad influentiam ouae nulla specie cerni aut tra corporalis metari poterat, idest nominibus . ..
visibilium rerum, quae inde su- ὰς
turae erant, propter infirmit, & corporalis de i tem parmatorum . qui minus risu is potest intu-
idonei sunt inuisibilia coprelie i P,
de re. Et tunc erant tenebraea . . . lucis ab lentia. Non enim tene- diuersa illuminata Ec non secundum illuminationis tempus. si autem intelli satur spirat eis, noncst per influentiam lucis ad res errandas, sed per sulgorum luci, ad res cognoscendas.' Ad tertium dicendum. Φ paries diei secundum lucem spiritualem non sunt Em diuersa cognita, sed secundu diuerssis rum .dos cognitionis eiusdem teli de sevi die, non sunt succisiui, quia angelus in verbo sinui diuersa genera rerum nituetur,ita nee partes diei unius , quia simul vivet in verbo creaturas, dein propria natura.
Ad quartum dicendum . t fion dic tur cognitio vesperti quae est rerum in propria natura, ex eo ui ab ips rebus species sumant per quas cognoscant. Sed quia per specie, quas a
creatione receperunt res cognosculu, prout uarivptra natura
subssunt. Ad quantum dicendum. uda speeie Grum primum habent esse in arte diuina quae est verbum, quois eire significatur cum dicitur. dixit Deus sat, id est .erbum genu 'in quo erat ut se tet. secundum esse habent in intelligentia angelica, quod s-
nascat ut in hoc quod dieitur , factum est, pet inquentiam ver Da. Tettium esse habent in rebus,quod signineat ut in hoc quod dicitur,fecit,& ideo ista triplex di itinctio non ponit ut in productione lucis spiritualis, nec an tαatione hominis, quia etia D. I o. intellectualis ponitur 3 se etiam angelus itiplicem de rebus cognitionem nabet, scilicet prout in verbo sunt, prout sint in mente eius,& ptout sunt in propria natura: quam uas autem nunquam cognoscat res in piopria natura nisi per specie, quas habet apud se,tamen disseit cosnicio qua cognoscit prout sunt in seipso,&piout sunt in propria natui a r potes enitar intelle-Pus conuerti ad speciem quam apud se hal et dupliciter. Aut . sup iconi delado ipsam secundum s est ens quoddam an intellectu, Aust. S se cognoscit de ea quod eui ut edixibile, vel , niuersale, vel aliquid huiusnodi, aut secundum quod es similitudo rei, & D cio. se intellectus conside ratio non s stit in specie . sed per speciem transit in rem cuius smilitudo est, se ut oculus per speciem que est in pupalla videt lapide, Nest sinule de imagine lapidea, quet potest eonsiderari secundum'eu res quaedam, vel smilitudo rei,& ita patet F duae cognita ones dictae disserunt, sed viraque
es vespertina, quia etia esse ipsum antellectus angeli, creatura est,& in tenebras desectus tendens quantum iu se est. Ad sextum dicendum, P cognitio meridiana non potes esse cognitio creaturae cui deiectibilitatis tenebra admissa eii, sed cognitio ipsius Dei, qui est plena lux:et ideo in operibus creationis meridies non nominatur.
Ad septimum dicendum, i, in prima die secundum Augu .sor 3. M 'pen.
matio narratur ipsus intellectualis naturae, cuius cognitio, este s . M supcrcius au propria natura naturaliter sequitur, de ideo sui ipsus co xcne. lib. .gnitionem matutinam non habet, sed vespertitiam . Similiter ς a de septima dies pertinet ad quietem Dei in seipso, ex onuribus operibus quae propter se secit. de haec quies nullo desectu clauditur,& propter hoc in die illa vespere non nominatur. i Ad octauum dieendum, V si angelus cognitione creaturae accepta, am in laudem creatoras non referiet,in apsa cieatur a s sens, nox in eo seret. hoc eni ui testet peruerse sevi creatura hoc autem non conuenit Matri angeli, qui per lucem sani se iusirciduo in illo dictum innario, uox no comate moratu . vel potest