Petri Gassendi Disquisitio metaphysica. Seu dubitationes, et instantiae adversus Renati Cartesii Metaphysicam, & Responsa

발행: 1644년

분량: 335페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

6 IN MEDITATIONEM II.

Illa seunt rei a distin ta , quae ego distin iis conceptibis cons

Atquisubstantiam cogitantem , Usubstantiam corpoream distinclis

o conceptibus consi ero :

Igitur substantia cogitans, ta substantia corporeo, siunt 3nter sie re*Ia dijtinctae. Verum quia haec est rejecta abs te in Meditationem sextam, id edividendum illeic loci quid obsecerim, quid responderis, quam helle, satisfeceris. v. Iam, cum dicis me debere docere,non exigere a te, ut probes falsum esse,

Non ex eo, Animam non esse corpoream ,Vides me,qui non profiteor Animam es Ie

Τμφ rei pla corporcam,non debere id docere; pol se vcro intere, exigere 're'. fa jure abs', ut probes non esse corpoream, qui esse non corpoream Di di semcti doces. Ac lepide quidem claberis, cum ais,non esia ob caussam recusasse δὴ I. te iam uere esse corpoream,quam quia id tibi erat ignorum. Nam έari re, non eXigo quidem, ut probes quod ignorare te dicis, animam nemine pere psi pe esse corpoream ; sed , exigo solum ut probes quod te pernosselathisis prQfiteri , nempe animam este non corpoream. Lepidius est, quod bis di . dicis me idem facere, acsi dicenti te jam 3n Hollandia versa i , negarem H eredendum, ninprobares re non esse etiam in Sinna , nec in alia ulla Agun- parte, qui orte fieripotes, ut idem co=pus per divinam pol uti duo subriis d. bus in locis diversis exsistat. Ol si tam apertam faceres animae substan-' Rrutorum tiam, aperta est tui exsistentia in Hollandia, dum in ea versa- 'ris, quam rescinderes , imo quam non faceres ansam postulandi retri ad ista a te 3 Querebaris non multo ante, quod viderer nimium attri- ά. - buere sentibus; Ego vero sancte affrmo non quaesiturum me ineptε, bis s. sis- ne in Sinna , an alibi, s& ne ob illam quidem rationem , quam rate. heic nequicqua', & intempestive intermisces , ut provoces me ad

Theologiam , qui id cavi sollicite , ne conqueri posses te philosophich agentem traduci ad Theologica non inquam id requisiturum , ut probes te esse in Hollandia ; Etenim satis , superque erit

ipsa oculorum meorum attestatio. At facere-ne idem debeo , cum ex eo, quod cogitans sis, te esse incorporeum insers p Est-ne consequutio tam clara , quam praesentia tui in Hollandia λ Insinuavi jam hujus tuae consequutionis fallaciam : ex eo enim, quod in conceptu cogitationis, conceptus corporeitatis non includitur , infers eam

rem quae cogitat, non posse esse corpoream ; quod perinde est , ac si quia in conceptu tuae paternitatis respectu tui filii, non includitur conceptus tuae sillationis respectu tui patris, inseras te filii tui patrem Disiti eo by GOrale

72쪽

trem , non posse esse tui patris filium. An- non proinde, quemadmodum ista conceptuum distinctio non obstat, quin, cum sis Pater. sis etiam filius; sic neque illa obstat, quin res cogitans, sis etiam corporea. An- non jure quoque Objeci superesse tibi, quod dissimulas, ut ostendas vim cogitandi supra naturam corpoream esse pDenique dicis me ignorare cussus sint partes probandi , ta quid a quoque probandum sit , cum addo tibi probandum esse animas Erutorum

ese incorporeas , ta corpus hoc crastum nihil ad cogitationem eo emre; Quia stilicet tu non putas animas Er torum es c incorporeas, nec crastum corpus nihil co e me ad cogitationem - concludisque harum rerum consederationem nusio modo esse hujus loci. Nae tu vero hei clepidissimus cs , qui adeo soler er dissimulas , quorsum id dixit bi probandum. Etenim tua quidem positio diserta non fuit,

Animae Brtitorum esse incorpore.M ; sed cum illa tamen sequatur ex eo quod Bruta cogitent , quodque tu ex cogitatione arguas incorpoream ; ideo providendum tibi censui , fendere ipsam possis. Nam aut negare debes, ex eo, quod res aliqua sit cogitans , inferri legitime eam esse incorpoream; aut negare Animam Bruti non esse rem cogitantem, hoc cst, ut postea interpretaris, imaginantem , sentientem , dubitantem , nolentem, Volentem , &c. aut concedendum plane est animam Bruti esse incorpoream. Non fuit quidem etiam diserta politio Nihil erasium corpus, seu cerebrum ad cogitationem conferae ; Scd cum illa tamen sequatur cx eo , quod tu nihil contueris in re cogitante, quod ad naturam corpoream pertineat; ideo censui quoque tibi providendum, qui ipsam tueri consequenter valeas; Nam aut in re cogitante est dependentia a corpore cras , puta cerebro ; aut cerebrum nihil j vat, osscitve ad cogitandum. Patet proinde, num jure putes harum rerum considerationem nullo modo esse hujus loci ; cum nihil potuisset esse magis, nisi tu voluisses data opera declinare dissicultates.

D v B I T A T I Ο IT . De non probata consequutione illa , Sum igitur praecise res cogitans, id est Mens, auimus, intellectus,ratio.

Oncludis, Sum igitur praeelse Res eo ram , id est Mens , sive

amrmus, intellectus , ratio. Heic ego agnosco me hallucinatum. Existim viam enim me alloqui animam humanam, seu

Uram

73쪽

internum illud principium, quo homo vivit, sentit, loco movetur, intelligit: & alloquebar tamen solam mentem: quippe quae non modo corpus exuit, sed exuit quoque animam ipsam. Αn- ne id facis , vir eximie; antiquorum illorum instar, qui cum putarent animam diffusam toto corpore : principem tamen partem τὸ habere sedem opinabantur in determinata parte corporis, ut in cerebro, aut in corde. Non quod censerent animam quoque in ea parte non reperiri, sed quod crederent animae illeic existenti mentem veluti superaddi, coadunarique, & una cum illa partem infose mare. Et debebam sano id commeminisse ex disputatis in illa tua dissertatione de Methodo. Visus enim es in ea velle munia haec omnia , quae animae tam vegetativae quam sensitivae tribuuntur, non dependere a rationali, posseque etiam exerceri antequam illa adveniat, ut exercentur quoque in Brutis, in quibus rationis nihil

esse contendis. Sed nescio quo pacto oblitus id fueram , nisi quia

dubiuriemanseram, illudne principium quo tam nos, quam Bruta, egetamur atq; sentimus, non velles dici animam, sed anima proprie esse nostram mentem: cum tamen illud principium dicatur proprie animare; Mens nihil aliud praestet, quam ut cogitemus;quoa tu quidem fieri asseris. Utcumque id fuerit, dicare jam Mens, atque esto Res cogitans praecise . Sub dis solam cogitationem non posse divelli a te-Hoc vero non est, cur tibi negetur: li praesertim sis sola Mens , Mnolis tuam substantiam a substantia animae plusquam consideratione distinctam. Quanquam haereo , an cum dicis non posse cogatationem divelli a te, intelligas te, quandiu es, indesinenter cogitare. Id sane consorme effato Philosophorum celebrium , qui immortalitatem tuam probaturi, assumpsere te perpetuo moveri, seu , ut ego quidem interpretor, cogitare perpetuo: veriun ii non persuadebuntur, qui non capient quo modo possis aut per soporem lethargicum. aut in utero etiam , cogitare. Quo loco haereo praeteres , an existimes te in corpus , illiusve partem intra uterum, aut ab exortu ,esse infusa m. Sed nolo molestius id inquirere, neque rogitare , an reminiscaris quid in utero , primisve ab exortu diebus , mensibus, aut annis cogitaveris, neque, si id sis responsura, quamobrem oblita omnium fueris. Insinuo duntaxat, ut memineris, quam obscura , quam tenuis , quam pene nulla esse potuerit temporibus illis tua

cogitatio. Pergis , te non esse comparem membrorum, quae torpus --

manum appellatur. Id vero admittendum est . quia spcctaris solum, ut res cogitans, & pars humani compositi ab hac exteriore, craλ

74쪽

sore que distincta. Non sum etiam, inquis, tenuis aliquis aer isis

membris snfusius, non ventus , non Unis, non vapor, non Mutus , non

quicquid mihi fingo : sivppos 3 enim Via nihιt esse; manet positio. Heic autem consiste , o Mens, & positiones , seu potius fictiones illa tandem facessant. Non sum, inquis , aer, aut aliquid tale: at si anima tota tale quidpiam est ; quorsum tu, quae censeri potes pars animae . nobilissima, non censearis quoque esse quasi flos, seu portio subtilissima, purissima, actuosissimaque illius fortassis, inquis, haec, quae βρροηο nihil esse, sisnt aliquid , neque diversum ab eo me quem novi; nescio tamen , nee de hoc jam disputo. Sed si nescis , si non disputast: cur te nihil esse istorum assiimis. Novi, inquis , me existere; huyusa tem rei notitia praeerse non potest pendere ab eo,quod non nova. Hoc est sed memineris te nondum fidem fecisse, quod non sis aer, non vapor, non alia. .

RESPONSIO. H ris hic ρbscuritatem ex aequivocatione vocis animabia quam

ego nim Morrue sustuli fuis locis , ut his pigear repetere. Itaque ascam tantum nomina ut plurimum imposea fuisse ab imperitis . ideoque non pemper satis apte rebus respondeo a nostrum autem non esse illamur re postquam usu recepta seunt, ped tantum licere usorum in cariones

emendare , cum advenimus alias ab aliis non recte intelligi. Sis quia fortanimi homines non distinxerunt in nobis illud principium quo nutrimur, erescimus, ta reliqua omnia nobiscum brutas eommunia sine ulla ratiratione peragimus, ab eo quo cogitamus ; utrumque unico animae nomine appen runt ; ac deinde ammadvertentes cogitanonem a nutritione esse distinetam, d quod cogitae voeinum mentem, hancqme animae praecipuam partem esse eradiderunt. Ego vero animadvertens principium quo nutrιmur toto genere

distingui ab eo quo cogitamus, dixi animae nomen, cum pro utroque seu mitur, esse aequivocum; atque ut specialiter sumatur pro actu primo, e praecipua hominis sorma, intelligendum tantum esse de priscipio quo

cogitamus ; hocque nomine mentu ut plurimum appellavi , ad vitaridam aequivocinionem : Mentem enim non ut anιmae partem, sed ut totam fialam anim- quae cogitag considero. Haeres vero, inquis, an ego existimem animam semper cogitare. Sed quidni semper cogitaσet, eum sit substantia cogitans ' ta quid misi quod non reeoiaemur cogitarsonum quas habuit in marris utero , vel in lethar eo , G. cum ne quidem recordemur

plurimaram, quaί tamen stimus nos latailse dum essemus adulti, sani, V

75쪽

ω IN MEDITATIONEM II

virilantes. Ad recordationem enim cogitationum quas mens habuit,quandiu corpori est co uncta , requiritur ut quaedam ipsarum vestigia in cerebro impres fi ηt. ad quae si convertendo , sivest applicando recordatur. Q ad autem miras cerebrum infantu , vel let Vici vestigiis istis recipiendi sis ineptum Denique ubi rixa, forsan fieri posse , ut id quod nondum novi nempe meum corpus non sit Δverium ab eo me quem novi nc e a mea mente nescio , de hac re non dil puto , Ge. objicis , si nescis . si non disputas , cur te nihil este istorum assiimis p VH DI-βm est me quisquam astu si se quod nescirem ; nam plane e contra, γραneficiebam essetne corpus irim quod mens necne , nihil ea de re assumpsi .sid solam mentem consideravi ; donec postea in 6 Meditasione illam rea- ιιιr a corpore diingui , non assumsi, sed demonstrami. Tu vero, ό caro , in.

hoc plurimum peccas , quod cum nullam , vel minimam habeas rationem adprobandum mentem a corpore non distingui , nihilominus tamen id af - sumιI.

FAlleris , cum dicis me obscuritatem ex aequivocatione vocis Animae quaesiisse; quando reperias neminem , qui seu cognoscendo, seu loqvcndo perspicuitatis amantior iit,qui agat. candidius , qui minus de voce, aut nomine certet, qui minus contendat ex verbis obscuris, aut aequivocis venari famam subtilitatis. Praetulerim certe delirus videri, quam eo modo loqui, ut laborem audienti, vel legenti faciam , & non quisque capiat quod dicere volo, experiaturque se sua mente illud consequi , quod habeo in mente: Quippe nisi id sit sublime , est tamen captu iacile ;& si quidquam se, quod non capiam, ingenue profiteor me non capere, ne, si alii non capiant, delusos se conqueri possint. Demiror proinde qui dicas mc obscuritatem quaesiisse, ubi claritatem solum quaesii, in iis quae tu dixisti obscure; quaeque proinde ansam fecerunt, ut distingueres, explicaresque rem luculentius. Heincccepi te dicere Mentem, postquam coepisti te potius Mentem,quam Animam dicere, nihil moratus, quod cum velles te haberi ut mentem, non tamen ut mens loquereris , sed permistim atque confuse nunC ut mens, nunc ut totus homo. Sic nihil jam moneo , quod faceret alius, circa id, quod statuis illud princietum, quo nutrimur, distingui toto genere ab eo, quo cogitamus sed simpliciter accipio quod dicis, Animam , seu Mentem a te non ut partem, sed ut

totam

76쪽

totam illam Animam , quae cogitat, considerari ; neque insisto , fore igitur in homine , & quovis animali duas finimas , unam, E qua iit cogitatio; aliam, a qua nutritio , accretio , generatio; aut Certe nutritionem , accretioncm , generationem ad aliud principium , quam ad Animam pertinere. Circa id porro, quod haeseram, an exiitimares Animam. seu Mentem sem per cogitare ; admittis

ipse cogitare etiam per Leth.ergum, ac in utero : Et quia praemonueram nolle me , si ita sentires, molestus, esse in rogitando, earum-ne rerum recordarere, quas per ea tempora cogitaties,concedis te non recordari, ob non impressa in cerebro cogitationum vestigia. Hoc

autem loco, si quaeram ex te, Quod-nam igitur habes argumentum, quo fidem tibi facias te per ea tempora cogitasse ' Non sanet plam experientiam in testimonium afferes, sed tuam illam definitionem, qua Mentem describis cogitantem substantiam. Et vide, si alius

definiret cogitativam , cogitatricem, aut cogitationis capacem sibstantiam, quam non cogeretur admittere etiam Lethargicum cogitare λ Nempe tu non alia ratione, aut necessitate admittis,

quam quia per actionem potius, quam per facultatem definis; id vero absque necessitate fit, neque probari potest sine petitione principii, non fieri absque necessitate. Nihil de cogitatione in utero dico , in quo si Embryo quid cogitat, non videtur sanc id

esse neque caelum, neque terra, neque lux; neque proprium cor pus , neque anima , neque quicquam aliud sive intra sive extra sua involucra; sed ad summum copia, aut penuria alimentis situs commodus , aut incommodus, pauculaque hujusmodi, quae ad tactum praesertim spectant , & de quibus ut continuo , continuoque, seu incessanter, & absque ulla intermissione cogitet , ipse non moror, tu qui es ocularior, quique perspicis , dicito, ut voles. II. In eo selum haereo, quod ais ad recordationem cogitationum, quas Resson

mens habuit, quandiu tarpori est conjunctia, requiri , ut quaedam ipsarum vestigia in cerebro impress iat, ad quae se convertendo, sise applicando re- n. raribri cordatur; neque esse mirum cerebrum infantu, vel Lethargica vesiL m inf-giu situ recipiendusit ineptum. Imprimis enim,quia mens uti cerebro per lethargum non potest, & nihilominus .cogitat, erunt sane co- mi rerum sitationes,quas Lethargicus elicit,omni u perfectissimae, purissimae, Ves ,

Clarissimae,desiderabilissimae; mensque i pia tum se habebit quasi inm: statu separationis, ac sese ipsa beate fruetur, eritque cur debeat hu- β.jusmodi statum alii cuilibet, quem per hanc vitam habet, praeferre.

77쪽

6a IN MEDITATIONEM II

An tamen haec ita se habeant, qui melius, quam ego, perviderint clicant. Deinde, cum Mens in se non habeat vim, qua recordetur eorum, quae per se , & non adjuta corpore judicat, quam imperse- aliunde erit λ Uidelicet memoria caret, neque prodest ipsi es quid novisse , cum nihil prorssis repetere ex anth cogitatis valeat. Quam debet ergo expetere coniunctionem cum corvore i quam exhorrcre separationem l cum donec est cum corpore , mdminisse possit; ubi corpus abest , omnia excidant; & cogitare quidem . sed nihil penitus meminisse possit. Ad- haec, cum cogitatio sit actio incorporea elicita videlicet ab incorporeo principio in potest

ne corporeum habere vestigium Et, cum cereorum sit corporeum . potest-ne vestigium incorporeum excipere An explicare no

bis potes , qualonam sit istud vestigium p quomodo imprimatur

quomodo remaneat 3 Nam esse quidem in cerebro vestigia specierum, quae hauriuntur sensibus, aut sensionum ipsarum mei, quaed facultate imaginatrice in eo veluti defiguntur, minus profecto mirum sit; at vestigia cogitationum , quae sunt omnino incorporeae . quae extensione, figura, colore, caeterisque Omnibus accidentibus, adjunctisve corporeis carent, imprimi in cerebro, quod non nisi

hyjusmodi accidentium, adjunctorumve capax est , id dici stupore est dignum t nisi tu qui dicis, si quod dicis, capis, eiscere potes ut ipsi capiamus. Requirere praeterea possem , quonam modo intelligas mentem sese convertere, quomodo sese applicare ad cere- ΤΙ. brum , speciem ve in ea exsistentem , ipsa praesertim incorporea , .g. im mutabilis , inextensa Sed quia requisivi assinia circa Meditati ki ἔ.ie Onem sextam ; ideo videndum in ea erit quid ad illa responderis. q/ψ quemadmodum etiam circa id , quod heic subjicis te in ea medita- h. lar tione non assumpsiste, sed demonstrasse. unonerier Heic Loci, quia tu dixeras, fortagis hae quae suppono nihil esse, hu-

ρυφὰ-ς jusmodi autem erant omnia corpora, ac nominatim tenuia, ut

om s. Ventus,&c. Sunt aliquid, neque diversum ab eo me quem novi. id est a consequu- cogitante substantia j neficio trimen , nee de Mejam dissuto ; subjunxe- isto ram ego, Sed si nescis, non disputas, cur te nihil esse istorum ase,ne piisti sumis scilicet non ventum, non aliud ex tenuibus corporibus, quaera laatdin mox anth enumer1ras Ν jam tu respondens quereris, quod dixerim iis .m ' te qu1cquam , quod nescires. Sed verbis coram positis non Er,,osum puto quicquam reponendum : & maxime cum ostensum sit te aut tantum assumpsisse, aut nihil probasse, ubi ita conclusisti, Sum igitur praeelse,. ebeia tnm re1 cogitam. Placet potius ingenuam consessionem admittere,

iram.

78쪽

&, quod ad calcem Dubitationis feci, te iterum heic admonere, ut illius memineris, videlicet, postquam dixisti, Sum igitur praecise tan-rtim Res euitans : diei a te nescire te , neque hoc loco disputare, An sita compages membrorum, quae corpus humanum appentur; an tenuis aliquis acr Vtis membris infusus, an unu , o vapor, an halitus, Sc. Exinde nempe sequuntur duo; Vnum est,sore,ut si cum ad illam tuam demonstrationem, in Meditatione sexta pervenerimus,deprehendaris nusquam probasse te non esse compagem membrorum, aut tenuem acrem, vaporem, &e. non possis illud tanquam probatum, aut concessu assumere. Alterum,te immerito hisce verbis jam conclusis. se, Sum igitur praecise tantum res cogitans. Quid sibi enim vult illa vox tantum p An non restrictiva est, ut sic loquar, ad solam rem cogitantem ; &exclusiva aliarum omnium,inter quas sunt compages membrorum , tenuis aer, ignis, vapor, halitus , & eaetera corpora Ancum ss Res cogitans, nosti te praeterea harum nullam essep Respondes perspicue te id ignorare. Nessio , inquis, Iam non dirifuto. Cur igitur dicis te esse tantum rem cogitantem An non id dicis quod igno- .ras p an-non infers id quod non probas an- non destruis id, quod struxisse te arbitraris p En nempe tuum ratiocinium , uri scit se esse rem euitantem , U nscis ari fit praeterea res alia ,

utpote compages membrorum, tenuis aer, G. rige en praecis e tantum res cogitans :Atquι ego scio me esse rem curtantem, et nessio an praeterea sim res

alia, utpote compages membrorum, tenuM acr, m. Igitur sum praeesse tantum res cogitans.

Non retexo; quia sufficit rem,ur se habet. proposuisse. Adnoto solum, cum propositio videatur esse adeo absurda,non abs re superius admonuisse me cavendu tibi non modo esse ne quid impruden ter in locum tui assumeres,sed etia ne non satis assumeres,&noscens aliquid de te, hoc esse tuam totam naturam putares. Unde & jam dico te recte ratiocinante potuisse duntaxat in hunc modum arguere, uuisiit se esse rem cogitantem,& nessit an sit praeterea res adia,nse pote compages membro um, tenuis a0, Sc. illa se novit praeci se

tantum rem cogitantem:

Atqui ego sito me esse rem cogitantem, S nemo an praeterea fim res

alia, utpote compages membrorum, tenuis aer, Sc. Igitur ego novi me praecise tantum rem cogitantem.

Hoc sanε modo legitimε, ac verὰ conesusitIes, nemoque tibi su censuisset,sed attendisset solum ad ea,quet polumes deducere; Nunc

autem iDisilia by Gorale

79쪽

6 IN MEDITATIONEM II

autem cum tantum discriminis sit inter hasce duas conclusiones Sum

praecise tantum res cogitans , U Novi me praecis e tantum rem cogitantem ,

quis te procedente ab eo quod nosti, ad illud quod es,ferre parato- gilvium pota pD V B I T A T I O V. De non probria Intellictas, Et Lmaginutionis distactione . quasi In eluctio sine imaginatione sit. ii Escribis consequepter quid sit quod imaginationem appe

las. Dicis quippe , imaginari noli esse aliud, quam contempla risiguram , ιmaginemve rei corporeae. Videlicet, ut inseras Iealia cogitationis specie , quam imaginatione cognoscere naturam tuam. Attamen, cum tibi pro tuo arbitratu imaginationem definire liceat ; quaeso te , si corporea sis. ut nondum probasti oppositum . cur non contemplari te possis sub figura , imagineve corporea: &, quaeso te, dum contemplaris, quid-nam experiris tibi obversari, praeter substantiam quandam puram , perspicuam, tenuem , instar aurae universum corpus , vci cerebram certe , illiusve partem pervadentis , animantis , functiones tuas illeic obeuntis Cognosco, inquis, nihil eorum , quaepossum imaginarionis ope comprehendere, ad hanc , quam de me habeo, notitiam pertinere. Uerum quomodo cognoscas non dicis, &ciim paulo ante statuisses, nescire te adhuc istane ad te pertinerent; und nam quaeso id jam concludis Pergis. Mentem se ab istis diligentissme evocaridam , ut sitiam Us naturam quam

distio itissime percipiat. Id recte mones ; sed postquam ipsa te dii

gentissimc avocasti; renuncia, quartis, quam distincto naturam tuam perceperis. Nam dicere salsim te esse rem cogitantem,operationem memoras,quam omnes prius tenebamus,sed operantem substantia, qualis nempe sit, quomodo cohaereat, quomodo ad agendum tam varia tam vari E sese comparet, ac hujusinodi caetera prius ignorata

nobis non declaras. Dicis, percipi intellectu, quod imaginatione squam idem esse statuis cum sensu communi) non potest. Sed, o bona Mens, docere-ne potes plureis intus esse, & non unicam, simplicemue sa- cultatem , qua quidvis demum cognoscamus 3 Cum ego Solem oculis apertis intueor, manifesta insensio. Cum deinde oculis clausis Solem apud me cogito , manifesta est interna cognitio. At suomodo tandem discernere valeam me sensu communi, seu facul-

80쪽

tate imaginatrice, non vero mente, seu intellectu percipere Solem adeo ut possim pro libitu nunc intellectione, quae non sit imaginatio ; nunc imaginatione , quae non sit intellectio, Solem comprehendere Sanh, si cerebro turbato, & imaginatrice laesa, intellectus Constaret, qui iunctiones proprias, purasque obiret, tum posset intellectio tam dici distingui ab imaginatione , quam imaginatio a sensione externar at quia secus esse contingit , iacile profecto non est appositum statuere discrimen. Dicere certh , ut tu facis ,

rm snationem tunc esse, eum rei eorporeae contemplamur imaginem e vi

des cum non alia ratione contemplari corpora liceat, fore igitur 'corpora imaginatione solum cognoscenda ; aut ita Certe, ut facultas alia cognoscens discerni non valeat. Dicis feri adhuc non posse ,

quin putes res corporeas , quarum imagines cogitatione formantur , exploranturque sensibus, distinetius agnosci, quam istud nescio quid tui, quod

is ιmaginationem non cadit: ut mirum sit res dubias , V a te alienas di-

siritius cognosci, atque comprehendi. Sed primum per-optime facis, cum dicis, illud nscio quid tui et revera enim nescis quid sit, seu quae natura ejus site nec proinde potes certior fieri, issi ne hujusmodist, quod in imaginationem cadere non possit. Deinde omnis nostra notitia videtur plane ducere originem a sensibus: & quamvis tu neges quicquid est in intellectu, praeesse debere in sensu: videtur id esse nihilominus verum, cam nisi sola incursione , d c, A QIωmν ut loquuntur, fiat; perficiatur tamen analogia, compositione, divisione, ampliatione, extenuatione, aliisque similibus modis, quos commemorare nihil est necesse. Nihil proinde mirum , si ea , quae per se incurrunt, & percellunt sensum, impressionem vehemen- tiorem in animo faciant, quam quae animus accepta solum occasione ex rebus in sensum incidentibus sibi ipsa fiogit, atque com- . prehendit. Et vocas tu quidem dubias res corporeas, sed si verum fateri vis, non minus certa es existere corpus, intra quod versaris,& ista omnia, quae te circumstant, quam existere te ipsam. Et cum ipsa te tibi ipsi sola operatione, quae cogitatio dicitur, manifestas'

quid hoc est, re ectu manifestationis hujusmodi rerum' Quippe non modo manifestantur variis operationibus, sed & aliis praeterea multis evidentissimis aecidentibus, magnitudine, figura, solidita te, colore, sapore , m. adeo ut quamvis extra te sint, nihil mirum,si ipsas distinctius, quam te cognoscas, comprehendasque. At quonam modo fieri potest,ut rem alienam melius , quam teipsam intelligas quo nempe m*do oculu, videt caetera,non videt sc ipssi.

SEARCH

MENU NAVIGATION