장음표시 사용
271쪽
CORPUS CHRIs ΤΙ pliano participant, quum eiusmodi panis consumatur ab edentibus, ut inde unus panis dici non possintra sicuti stultum est hicere eos qui eundem panem vel
prandente , Vel coenantes pariter edunt, unum sic panem . At participantes de Uno corpore Domini quod consimine quit, ita Vniuntur Vt Vnus panis hincessiciantur , non quidem naturalis , sed
ut exprimit Apostolus' unus panis qui est ipsum Christi corpus Ideo namque adiectum es, Vnus' panisi num corpus etc. Vt ostenderet se non de naturali pane
loqui, sed eo qui est Christi corpus Atque hic est genuinus Apostoli intellectus: sicut Pap. a. patet ex supra adductis clarissimis Cyrilli
Dat Hii Praeter eas scripturas quas iam txactauimus,restat adhuc una quam velut mul-' tum ad suam sententiam valentem eXagitant quidam aduersariorum . Est autem ea qua Matthaei et s. ponitur cum Verbis consecrationis fanguinis. Hic est, inquit, sanguis meus noui testam eii, qui pro multis effundetur in remissionem peccatorum. Dico autem Vobis non bibam amo -- do de hoc genimine Vitis etc. Inde sic argu
it '' mentantur Puttamen nostris verbis ac
272쪽
maiore colore argumentum eorum proponamus)Dominus cum daret sacramentum sanguinis sui siue calicem, expressis si me Vocat genim e vitis id quod dabat lue fructum vitis Clarii est autem nihil aliudes e fructum vitis quam vinii igitur meruit num erat, quod sanguinem suum appellabat. Qubd vero istud de eo quod sanguinem suum vocaverat dixerit , fatis ex coliquet, quod aliud nihil praecedat quod . demo stretur, aut ad quod referripo sis it pronomenda oz, Vbi ait: De hoc genimine vitis, nisi id quod sanguinem dixit. Quanquam ver in Luca consecrationem panis, illud: Non bibam de generatione Vitis, praecedat, tamen secundum Augus inum in lib. de consensi euangeliit arum et Euthymium in Matthaeum,intelligendus est Lucas per anticipationem ista dixisse: Matthaeum vero atq; Marcum rectum ordinem horum verborum seruasse. Hactenus retuli bona fide quicquid ex hoc loco pro aduersari; contra nos produci posse puto. Sed nostrum est ostendere, hunc locnm non ilum non suffragari eis, sed etiam maxime aduersam: ut redi edicas hic compleri quod ait Psalmus, Inci re dit in foveam quam fecit.
273쪽
co RPVAE CHRISTI Resros. Respodemus igitur,in primis claru esse Lucam duos recensere calices ut etia docent Beda in Lucam, Hieron. in 26. cap. Matthaei: utq; ex ipso textu manifestu est. Duplice enim cibum apud Luca recenset Dominus, Vnum Pascha vetus,ex quo dicit se iam non amplius esurum donec impleatur in regno Dei: quasi diceret, Quia statim implebitur in Dei regno , exhibito pro Vetere paschate novo, pro figura Veritate, pro Vmbra corpore alterum, corpus suum;quod iubet deinceps pararivi simi- insul,qui redempturus nos erat,memo riam sicut o 'ses iusserat phase fieri in
memoria exit de eruitute Egypti. Huic
duplici cibo duplex adiungitur calix vel potus. Veteri paschati respode calix que iubet dominus ab apostolis sumi, diuidiq;
inter eos per hoc significans eos iam debere fine imponere veteribus ceremon ijs: quaru praecipua erat esus& potus paschalis agni vini)eo modo quo multi inter se diuidetes poculisi aliquod, illud evacuat, consium unt,& finiunt. Cur aut e fine imponere pasichiceremoniis iam deberet,ratione reddit,qubd euimitari debeant, qui ait sese fitie iam poculo veteri imposuisse, seque non amplius eo in quo nihil praeter genimen
274쪽
yssR IN IV CHARIST. Ilo genimen vitis ei merulinum bibebatur, suru,donec adueniat Dei regnii, hoc est, quia statim veniet Dei regnu. Dietio enim Donec,simul tempus&causam significat:
quemadmodum cudicere silemus Filius non derelinquet patrem,donec uxore duxerit:&, Hic seruiet domino suo, donec opera suam viderit ingrata, aut dominus
eum dimittat. Vnde Christus gratias agit patri,qubd ia fine imponeret Veteri pasichati,irasiretq, ad hominu redeptione,per qua omnia Vmbracula Mosis essent abolenda. t His itaque Christi verbis abolito Vetere paschate , tam secundit cibum quam potu,transit ipse Christus ad cibum N potum nouae Iegis instituendia, &corresponaen te nouo paschati poti institues, non enimen Vitis, sed sanguine tu, nec aliquid ad vetus testamentu pertinens, sed sanguinem illu noui testamenti esse pro- nuciat. Et sicut prςceperat corpus suu fieri in suae mortis memoriam, ita teste Paulo)quoties bibere libet sanguine illu,non nisi in sui memoria fieri permittit. Vides itaq; hic dominu apud Luca comisisse inter se paschata corpus siti generationem vitis quae sumebatur cu pascha, sanguine iuresim paschae cum esu corporis potu geni- minis
275쪽
CORPUS CHRISTI minis Vitisci potu sanguinis testamen tu Vetus cum nouo: abolitionem veteris pasechae totus,cu institutione noui cibi Sc Porus: memoria tranaitus ex Egypto cum memoria sui: praeceptu edendi Tacrificadi pascii , cum praecepto edendi sacrinca dique corpus suu praeceptum generationem vitis ii cum pascha sumatur)osse redi&sumendi in memoria redemptionis ex AEgypto,cu praecepto si bibatur sacrifica diri sumendi sanguine Domini in memoria ipsius. In primis igitur ad modi vigilater vetere potum vocavit Christus, non Vno verbo vinum sequomodo alias dicit: sidia Nemo mittit Vinu nouum in Vires vete-Mat. n. res;& se Vocatu ab imp ijs vini potorem sed genituram vitis. quorsium id inti sol
nisi ut nos commonefaceret originis Vini, Z ostederet veteris potus vilitatem dum nouo potui, que parabat, o paratur: Vlpo
te qui aliud nihil est, quam genimen vitis
fructus terrenus . Potus autem nouus, non enimen vitis, non fructus terrenus,
sed sanguis est Christi, opus Spiritus fancti, fructus virginalis uteri .Percurrantur tres Euangelisti, Matthaeus, Marcus, MLucas nusquam nisi in ultima caena inue
niosita eos descripsisse vinum periphrasi
276쪽
Ass IN EUCHARIST. I Ithac: Genimen vitis, quemadmodum hoc in loco: utique non alio consilio, quam Vedifferentiam vini a sanguine Chrini, quem ore bibendum in hac coena propinabat,
ostenderent. Sed nunc clariuSeXponendum est , quid in verbis iam dictis sibi velitri Donec regnum De etc. Regnum Dei,ait Paulus,est iustitia, gaudium,S pax in Spiritu sancto. Quandocunq; igitur ista
Deus operatur,aut gratiam suam peculiarem ad haec operanda effundit, dicitur Venire reθnum Deis quod perfeci e Venturum non est ante Christi postremum aduentum). Vnde in euagelio dicit Christus. Si ego in digito Dei ij cio daemonia, pro Luςπfecto peruenit in os reanum Dei te rum: Regnum Dei intra vos est. Quam ob frena cin traffiguratione a dicit aliquos Mati. is Apostolorum vidisse regnum Dei venies in Virtute. Quando ergo Christus ineffabili charitate instituit nobis, atq; donauit in finem Vsiq; seculi suum corpuso sanguine
edenda corporaliter,ad salutem animae Sccorporis:profectblonge excellentius venit regnum Dei, qu im cum coram tribus Apostolis mira gloria transfiguratus erat. Dicat fortasse lector None Christus post , is aduentu regni,poli inititutionem t*rrabI-
277쪽
Iis mysterii,& post resurrectione, bibit cuapostolis de genimine vitis jecudu id quod
Acto.1o. Petrus ait: Manducauimus cuillo bibimus eos qua resurrexit a mortuisἶ Resipo spons Mendii,dominu non egare se bibituru Vn- qua vinii, sed de hac generatione vitis,quq cupasthali agno sumebatur, bibiturum se negatriqui amplius caeremonias legis Μο- sis no erat seruaturus Jed suum Pasicha apostolis traditurus: sicut in Luca bene annotat Beda. Nunc Verba Marci cum his coseramus.
1 .i . Is aut sic habet: Et accepto calice gratias ages dedit eis, & biberunt ex illo omnes, ait illis: Hic est sanguis meus noui testamenti,qui pro multis effundetur.Amen dico Vobis,quia ianon biba de hoc genimine vitis Vsique in die illum, cum illud biba nouit in regno dei Indubitatu est Marcum hic no narrare recto ordine illud Bi berunt ex illo omnes,ante Verbu Christi: Hic est sanguis me etc. Neq; enim Chrisus postibibissent, sed ante qua biberent, dixit:Hic est sanguis meus. Naapud Matthaeu ad bibe dum inuitas, pro ratione cur Mai .is. Vςlit, inquit: Hic est enim sanguis meus. Sicut itaq; in eo Marcus ordine no seruauit hystoriae,sed prout occurrebati con- rutun
278쪽
yss IN AEVCHARIST. I 2 gruum iudicabat, verba domini digessit: ita etia in verbis de genimine vitis nec ipse nec Matthaeus videntur tenuisse historiae ordinem, sed ea quae ante dominus de emagni paschalis dixerat , breuiter insinuasse. Quid vero sibi vult hoc: Vsq; in die Marillum,cum illud bibam vobiscum nouum in regno patris mei L& quomodo cosonat verbis Lucae Diem posuit pro tempore, quod coena agni paschalis statim sequebatur. Addit aute, Illum, per emphasim, Veluti dicat usq; ad desideratumi praeclarum illud tempus: sicut Luc. ai de die iudici dicit, Superueniat in vos repentina dies illa.Nouum autem illud dices, ad genimen vitis non refert sermone, Led simpliciter eximium quendam ωnouum pO- tum designat, nempe sanguinem suum, quem mox a coena cum Apostolis bibit in inchoationeri manifestatione regni Dei: sicut dicens,Hoc est corpus meum,nu pa
nem , sed quod porrigebat Apostolis demonstrat Merito autem nouum dicitur
poculu cum genimen vitis sit vetustum ac consuetum quiano genimen vitis est, sed sanguis ex virgine sumptu sci quia nouum testam e tum perficit&complet, hominemque nouum facit. Atq; ex hoc, quod
279쪽
CORPUS CHRIsTI illud nouum diciti ostendit genimen vitis vetus esse,ac ad Vetus testamentum pertinere. Nam, Nouum illud, et, Genimine vitis,inter se mutuo opponit: sicut August. annotauit lib. I. quaest. evang. cap. 3. Nullo autem pacto admitte dum est, quod do
de quo dixit, quod est sanguis sius ille noui testamenti, Vetere vocaret. Si enim vetus est potus, qua ratione potest esse noui testamenti Cum igitur genimen vitis vetus dixerit,ei opponens nouum patet quod genimen vitis no vocaverit id quod dixit esse sanguine noui testam et i Nota- dum aute,licet utrobiq; Biba, quod ibi ponitur, ou .a r ω stor atri, quod ibi: οτα ε
modi apud Grςcos,& Latinis videatur sonare futurum tamen secundum , Bibam, Graecis praesentis est temporis, Coiunctivi movi: sicut etia latine dicimus in prete senti Coniunctivi, Bibam,bibas. quo Vtiq; designatur , te pus istud quo Christus nouum bibit no in futurum seculum vel longum tempus differri , sed iam tunc praesens adfuisse. Queadmodum enim apud Lucam
impletio agni paschalis non in futurum seculum, nec in logum tempus disserenda dici-
280쪽
yss IN VCHARIST IJ Idicitur , sed in eade coena impleri incipiebat: ita necesse est nouus iste potus in eade coena coeperit bibi. Nec cogruuro videtur ut in priore parte sentetiae fiat sermo de potu corporali, in secunda de spiritali seu gaudio resurrectionis: cu dominus esum agni pasichalis comutet in esium cor-
poris sui, qui fit in isto seculo. Ergo similiter potu geniminis vitis mutat in potu sanguinis sui, qui in hoc seculo agitur. Atq; ex isto loco sumptum arbitror, quod
ait Hieroymus Dominus Iesius dedit no Quaest. Mbis panem Verum ipse conuiuarac conui ad IIediuium : ipse comedens qui comeditur h/-φ Illius bibimus anguinem M sine ipsis potare non possumus . Est ergo sensius: Posthac potum veteris Paschae, o sumam: quia iam adest illa praeclara hora, qua in regno Dei vobiscu bibo vel statim bibam eximium illud Sc nouum poculum. Cum agitur in euangelio Lucae genimen vitis cum agno Veteri aboleatur, Manguis Christi, qui noui testamenti est cum corpore Christi substituatur Sc in Evangelio Matthaeii Marci genimen vitis dicatur Vetus poculum, oppositum nouo a
Christo non amplius bibendum sanguis autem Christi,potus, & noui testamenti,