장음표시 사용
321쪽
CORPUS CHRISTI compage solidatum. Porri, optime conuenit haec comparatio carni resurgenti, consistenti nempe ex terravi corruptibilibus elementis aliis veluti materia transeunte quidem, sed tamen qualitates nonnullas relinquente)ωex coelesti quia ipsa carnis substantia , coelestii spiritali virtute donata est, sicut eucharistia constae re coelesti , quia corpus domini est non
quide iane omni reterrena, sed adhuc panis qualitatibus velatum. Sic enim & caro nostra res erit spiritali virtute donata, simul tamen retinens aliquas terraei aliorum elementorum conditiones.
Tertullianum quoque adducit Artopaeus , dicens: Tertulliam; item libro
primo contra Marcionem ait Deum pa- nem creaturam fiam non abiecisse, quandoquidem illo corpus suum repraesentauit Tertullianus ostendit Christum non esse contrarium creatori corporalis mundi , quandoquidem in sacramentis suis , rebus corporalibus a creatore facti sititur. Hoc, inquam , contra Marcionem agens, nihil prorsus de permanen- Lib. r.eo tia panis in Eucharistia cogitat . Sed illem quidem inquit, usque nunc nec aquam re
ς ψης ' probauit creatoris qua suos abluit, nςς
322쪽
yssM IN AEVc HARIST. Is oleum quo sitioivngit, nec mellis & lactis
societatem qualos infandrat, nec panem quo ipsium corpus suu repraesentat, et lain infacra metis proprijs eges medicitatibus Creatoris. Quid porro 'OX, Repraesentat, significet, superius est expositum, simulq Parior. eiusdem Tertulliani verba, quae depromut contra nos ex libro .contra eundem. Ad Ambrosi verba , ex libro de secramentis petita Veniamus iam enim stupra resiponsium est ad prolata ex commentario
et astripto in epistolas Pauli. Nec istis,
inquit Ariopaeus, aduersatur quod citant ex quarto libro de sacramentis: ut interim demus hos libros Ambrosi ess . Si tanta vis est in sermone domini Iesi, inquit autor ille)vt inciperent esse quae non erant, quanto magis operatorius est, Vt sint quae erant, in aliud commutenturi Haec verba tantum abest ut nobis aduersentur, Ut etiam sententiam nostram confirment. Ait enim sermonem domini operatorium esse, non te uanestant quae erant, sicut fit in monstrosia ista transiubstantiatione, sed ut sint quae erant, in aliud commutentur:
videlicet ut corpus Tanguis Christi fiat, id est, sacramenta corporisi sanguinis Christi quae ante non erant. Vsque ad eb
323쪽
Co P V M CHRISTI pertactae frotis est Ariopaeus, Ut putet neminem fore, qui Ambrosium semel insipiceret Perpende, candide lector , an ut declaretur panem fieri signum corporis
domini,in medium proferri debeat velut quiddam euetu dissicilius ac incredibilius re hac tam facili)ex nihilo omnium rerum
creatio ac eius sermone fieri consecrationem , cuius sermone ex nihilo creata sunt uniuersiaci Videatur, obsecro, num
ad confirmandum quod dicit Caluinus, panem fieri signum corporis Domini, in medium debuit adduci velut rei huius
confirmativum, quod homo ex Veteri nouus fiat in baptismo Litem , an ea de cau- operaeprecium fuerit tot exempla citare,Vbi naturae ordo praetermissus est, contra illum operata est gratiari Sane vires aliqua manens immutata fiat signum rei alterius, nulla opus est cursus naturalis interruptione. quam superfluus Verbis, quam superstitiosas fuit Ambrosius , si
rem factu adeo facilem persuasurus, tam verbose cuncta illa quondam a Deo edita
portenta allegauit LSiquidem libri 4. de
sacramentis cap. . quatuor adferteXepta,
324쪽
Εss IN AEVc HARIST. Isscto generasse dominum Iesum Christum:
secun d b, Inare rubrumper virgam Moy Exod rq sis diuisium fuisse: tertio, immissione ligni k 04 , i in aquam per eundem Moysen dulcoratas aquas amaras: quarib, immissione ligni in aqua per Heliseum, natasse ferrum. Acci-
pd, inquit, quemadmodum sermo Christi
creaturam omnem mutare consiueuerit, Scmutat quando Vult instituta naturae etc.
Eodem capite inducit qui sibi obi cladi Sed forte dicis, speciem sanguinis non video, sed habet similitudinen . Deinde causam Cursan- reddens, cur sanguinis specie non habeat guis ChriSicut, inquit, mortis similitudine sumpsi ii j0sti, ita&similitudinem pretiosi sanguinis
hibis, ut nullus horror cruoris sit, preti specie notamen operetur redemptionis. Vbi utique habeat. nugatus est Ambrosius, si rationem reddes curripeciem sanguinis non habeat, hancq; assignans,Ne horror sit cruoris, non putauerit reuera cruorem esse Eandem habet s V r.
lib. s. quodq; a nobis vera caro ita editur in aliena specie, sicut Iesius est verus Mnaturalis filius Dei: dices rursus de sermone Christi: Qui operatur Vt possit nautare, couertere generalia instituta naturq.Libri vero de ij qui mysterijs initiantur, c pite β. cuiam dietis naturae mutationibus
325쪽
CORRU CHRIs ΤΙ recenseti alias virgae in colubrum , contra, colubri in virgam mili fluuii in fanguinem inubd Iordanis conuersius est retrorsium, aqua manavit e petra, ignis e coelo iubente Helia descendit. Ac tandem: Quantis,inquit, Vtimur exemplis,Vt pro bemus non hoc esse quod natura formauit,sed quod benedictio consecrauit, maioremque vim esse benedictionis quamitaturae, quia benedictione etiam natur apis mutatur' Sensium autem Verborum quideprauat Ariopaeus, satis ipsemet expressit hoc eodem capites de his qui mysterijs initiantur, dicens: Sermo Christi qui potuit ex
nihilo facere quod non erat, non potest ea quae in in id mutare quod non eranti No enim minus est , nouas rebus dare,qua mutare naturas .Et paulo ante: rubd si ta-- tum valuit siermo Heliae ut ignem de coelo deponeret,non valebit sermo Christi, ut species mutet elementorum Ecce,hic ait mutari natura sicut creata est natura. ecce, dicit mutari species elementorum quod proculdubio no apte explicatur per muta
tione quae fit significationetenus hoc est, qua fit ut hic significatio iam esse incipiat, qua prius no aderat)permanete natura
326쪽
AssE IN EUCHARIST. Issspecie elementi Cum igitur dicit Ambrosius sermone Christi esse operatorium
ut sint quae erant, in aliud commutentur: non sentit Christum agere V panis maneat panis, Min aliud comutetur, hoc est, in signum, sed, Christi sermonemem cere, ut panis Vinum quae sunt ante co secrationem, sint,eXinat,atq; permaneat, non quidem per substantiam suam, sed se cundum id in quod mutantur: Vt, inquit, in aliud commutentur . Illa particula, Vt sint,cotra annihilatione ponitur sperinde ac si dixisset, Ex nihilo fecit omnia, quato magis potest sermo Christi, rem quae iam extat,non in nihilum redigere ut non siit quicqua, sed potius, ut adhuc aliquo modo permaneat operari ydum scilicet muta
tur in aliud, siue quod idem est ydum secundum species manet . Certe , etiam iuxta Ariopaeum, sermo Christi Hoc est corpus meum, non operatur Vt substantia Panis maneat: quandoquidem id habet ex prima naturae institutione. Iuxta catholi
cam fidem verbessicit sermo ille ut pari is mutetur in Christi corpus, corpus Chri sti sustentet species accidetia panis, quae alioqui etiam cum pane fuissent transitu- rasideoque recto dicitur faceres, Ut panis se ι cundiim
327쪽
CORPUS CHRIsTIesidum corpus Christi, quod eius reseruat Proprietates, maneat, siue Ut species panis maneat cum dicto corpore . Ambrosium porrb,cum meminit sermonis aut verboruChristi, ea verba dia putare: Hoc est coro Pus meu,e capite 3. patet. Quod si putet Artopqus dominu alio sermone operari Vt sint quae erant, nempe primae institutionis omni uterubalio ut in aliud commutentur, nimirum cosecrationis, ipse viderit Attamen hanc torturam non patientur verba Ambrosii,cum sicut una est operatio facere aliquid ex nihilo, ita &ina sit Ambrosio facere ut sit quod erat, in aliud comutetur. Hoc in eo loco Ambrosi animadue- tendum, Lansean cum testari quaedam exemplaria sic habere: Vt quae erant, in aliud Commutetur: loco eius quod hodiernat bent exemplaria: Vt sint quae erant, cinaliud commutentur.
Quia vero Ariopaeus post Oecolampadium )dubium vult esse, an Ambiosii sint libri de facramentis, Vnde non pauca pro veritate testimonia produximus: oste-dere ac confirmare oportet Ambrosi esse, alibique Ambrosium docere id, quod his in libris docet. Et quidem eiusdem
esse opus librum de ij vim steriis ini
328쪽
yss IN EUCHARIST. IIItiantur, cuius libri de patriarchis, arca dc Noe, Abrahami Iacob,etc. fatis liquet ex
exordio libri de ij qui mysterijs initiantur ubi ait author, sed moralibus habuisse sermonem, dum tractaret prophetarum gelia, & prouerbiorum praecepta. Libros vero de patriarchis Ambrosii esse, abunde ac solide probat 'ubd Augustinus libro primo contra Iulianum capite p. ex eis Vt Ambrosij citet varias sententias. Allega caput septimum libri de Isaac& anima: caput Vndecimum Apolo. gia Dauid caput nonum libri Tobiae.
Item libro secundo capite a contra eundem Iulianum, caput secundum libri de Arca&Noe:&capite quinto , librum de Isaac&anima, librumque de paradisio.
Ergo&liber de iis qui lysteriis initiantur Ambrosi est: quod proposito nostro satis est. Nam quit illum legeriti libros de sacramentis, si minimum quid iudici habeat, fatebitur omnes eundem habere authorem utpote qui sibi mutuo sunt plane similes. Si quid ad haec amplius requiras, lector, expende quaeso illum scripturae locum inui lotus est, non indiget nisi ut pedes lavet, tractatum capite siexto libri d. initiandis, capite primo ter iij
329쪽
mo tertii de sacramentis deinde consercum citatis ab Augustiiro verbis Ambrosi j,libro quarto contra duas epistolas Pelagianorum capitem 4 capite 3 libri .
contra Iulianum. Praecipue vero consideretur totus ille locus Psalmi Iniquitas calcanei mei circundabit me, tractatus ab Ambrosio in expositione eiusdem Psalmi. Hinc etenim facile agnostetur, idem omnino ingenium,ac similis hic cibi tra statio. Ex pedatur insuper locus de elchisedech tractatus capite octauo de initiandis,& tertio libri quarti de sacramentis,cum quinto capite libri terti de fide: eundem Vbique audies Ambrosium. De
inde , sicut Ambrosius scribens in falmum ii 8. capite quinto primi libi de Cainin Abel, & de Issiaci anima , admiscet plurima ex Canticis ita&inlibro de initiandis capite septimo i item
libro quinto de Lacramentis capite et M Post remum, nota eius conietudinem esse quae uno loco tractauerit, alibi subi alioqui se offerret opportunitas de eis dicendi omittere ac praeterire. Vnde in commentarijs super Lucam, neque de coenae Verbi , neque de oratione dominica
quicquam dixit quod in his libellis id a
330쪽
Εss IN EUCHARIST. Is8 fecisse sciret. Scio Atigustinum dicere, capite a. secundi retra ationum, Ambrosium scripsisse librum de sacramentis , siue prophetia: at non hos libros putat, sed quendam qui intercidit quem opinor Ambrosium scripsisse de figuris vereribus atq; propheticis: eo quod in his eius libellis de sacramentis , non legimus quid seni serit de aetate Hieremiae atque Platonis: quod tamen his libris explicatum ab eo, asserit Augustinus. Scripsit Ambrosius librum de sacramento regenerationis
siue de philosophia sequem citat Augustinus cap. s.&8 . libri contra Iulianu)sed nec ille est inter hos libellos . Oecolapa-dius tribuit hos libellos cuida Saloe:idque idcirco , ni fallor, quod Gennadius in catalogo dicat Salvianum Massiliensem sacramentorum homilias habuisse ad populum, quantas ne recordatur Gennadius. Sed effugium qualecunque quaesiuit Oecolampadius, Ambrosi Verbis arct nimium constrictus. Et eius iudicium
cum ratione cotemnitur, cum sine ratione
prolatum legatur Pergamus itaque,eosque locos ex aliis eius libris asseramus, ubi Sacramentarijs contrarius est ut frustra eos intelligas pro extrema ii defensione ne