장음표시 사용
51쪽
Tandem sunt etiam, quorum ultima N est, ac prlina ', ut , iurauit, ex quo iurabis Delit. V. tr. ad imito dum adegit cap. XIII. I9. Sic N celebrauit, o pressit Daech. XVIII. 7. in quibus pariter utraque anomalia, a stonte & in fino, seruata sui s. Nouis ergo legibus non indigent Imperfecta dupliciter, sed omnia peraguntur secundum antea latas, modo geminas simul ito una Voce sequaris.
HAdienus Nomen & Verbum exposuimus: sequuntur P A R T I- cvLAE, quae tertiam orationis in oriente partem constituunt , a nobis pro occidentalium more in Aduerbia, Praepositiones, Con-fiunctiones & Interiectiones, diuidenda . . sunt autem quaedam communes Chaldaeis atque Ebraeis, aut,
N si Num. XVI. ry. inter , sic, ivia, ex , IV que, 'U Gen. VIII.io. si per , zy &cum quando' & si quae aliae. Non autem de his agere nobis constitutum est, Dd de propriis Chalaaeorum, e quibus significatione sunt
, Net 'nscut, quasi, P ῆm quomodo e magis, Na hue, quod z de n adsumit, Naz hinc, Nzn heis Gen. XIX. tr. nune, la a se, ita, quasi, secundum hoo ria, Neta & P a seis, patriter, proprie, secundum Vnum: Ez nunc, quas, pro Ebr. in Targum. vide Gen. XIX. 2.&c. N, non, utinam, etiam cum praefixo; pro Ebri quasi, in unum; π ', &saepius cum a praefixo, ira unde, cras, pavitruo dc in Taraum de quae seminam seruilem
52쪽
praefixam habent, Aperne, G re, infra, qua in sequente Praepositiones fiunt .a Expletiva Particula est', de plerumque separatim antecedit praefixo P similitudinis: etiam compositioni quorundam im seruit, 'n iunci
' in separatim raro inueniri, & eius loco in accuratis bris a seruile legi, supra p. v. notatum uati
riunt etiam ex adverbiis aut Praepositionibus, si alia accedit particula, ut in pa* ideo ut 'ec. Sed ordine simplices recensebi
heu, absi ex pan parcere titione n. XIX. a. zRidem. cularum est sematione eadem, sensu & signiticus, eadem quae Verborum. Patientes autem P ifixorum sunt pler, o Praepositiones, & nonnulla Adverbia. ut de quibus pag. 3 praediximus,
53쪽
INcertior res est de punctis vocalibus Chaldaeorum, cum alia in D
niele & Esta appareant, pleni que alia in Targumin. His quoque mirabiliter variant, praestitim in Venetis Bibliis, etiam in Targum Pentateuchi, qui Ionathani tribuitur, & in nuper reperiis libris ralipomenain. Quae argumento sunt, paraphrasibus , quae olii ''punctis vocalibus animatae non erant, vi vel abundantes litterae& crebra geminatio ταν a & mobilium ostendunt; non docti mos Iudaeos aut Grammaticae peritissimos puncta subiecisse. Richar diis Simon, percelebris auctor Di uisitionum Cestica rem superiore anno Londini excusae sunt, cap. XIII, se incidisse ait in Penta teuchum charta maxima in pergameno praegrandioribus litteris descriptum, in quo punctatio Chaldaica a qualibet alia, tam in editis, quam manuscriptis codicibus adhuc deprehensa, mire discrepeto: quippe analogiam librorum Esrae & Danielis longe melius, quam Buxtorsiana ea tio, repraesentet. Ex quo colligit, etiam ante suisse Chaldaeorum Grammaticae pernos viros, miraturque M. Os
tu diuersis Onhelosi editionibus praefuerunt, melioribus usos nonii se codicibus. Sed facile fidem auctori habemus, qui vero nibi beatiorem Chaldaismum effecit, quem ex vulgatis libris, non late tibiis & ab hominum oculis & usu amotis metiri debemus. Elias primus rem desperatam sanare, & turbatam punctationem in ordi nem cogere ausus fuit, sed capta Roma ab Caroli V militibus, d reptisque, quas parauerat, schedis, si actu Iaboris caruit. Buxto fius tandem Moriosissimus perfecit, ut paraphrases, sine orarie dc sege antea vocalibus dispunctas, nunc ordinatim &ad legem libro rum Danielis & Esrae ex maiori parte reformatas habeamus, quem inplerisque Angli editores secuti sunt. Verum, ut fieri solet in inimio opere, multa reliquerunt posteritati emendanda. Nam etiani in eorrectis his libris non raru 3 est Patach pro Κamea, Xameη prisci ua interdum poni, aut ter puncta permutari, di pro
54쪽
debet esse, non raro ab regula recessu, a pro na, rata pi
peti pro z p,& similia proposuit. In tanta varietate dissicile est regulas exstruere, Se ad perpetuam normam reuocare . per is turbata & dissuti sunt Nihilominus, quae potioresitam partes analogiae cla Μv TA T io N E vo c A Li V Μ , paucis Drae- ptis complectemur. V quodvis mutat Patach & Zere finalia in sche va. ut seculum, ex absoluto in Patacli finito: p pa sing. 1 . ' Excipe , ut se adsce sere icti, cum adscen- derent, lud. a I. . Incrementum P mineum, Plurale, & sufiixi, Cholem vel Κiba. bur Futuri mutat in Sche Imperativi non mutat. e. s. Iam
incrementum Emphaticum plerumque puncta in talen
iaciem conuertit, qualem Ebraei in incremento suo amant, e. c.
55쪽
urarum stam. G Vm- vli, mea in L s. Adde superius dicta de Regimine p. 7. V. Ratio Sche rim ab initio Vocis est eadem, quae apud a braeos. e. c. in nomine i , es πιι it, si n 'rp e manibm ipsemi V I. Eadem quoque est ratio gutturalium dc in lingua v-traque, etiam productionis propter exclusum dagesch. e. g. die, ' rub s is, inquire custodiens e Exod XXXII. u. quanquam hoc rarius apud Draeos, quam, Chaldaeos est 's clausit Dan. VLa . P ne descendet,
benedicet tibi. st In diuino nomine cum praefixis construendo liberi res Chaldaei sunt, quam Ebraei. scribunt enim non modo e Dein Esrie VI. iet. & Dan. v. H. Ebr: - , rum lege: verum etiam Deum coeli Est. .im ad i. Dan. II. i'. & ciuitas Dei ristristes XLVI I. x. add. Esa. LV. 7. Eadem libertas est in aemula vo
s J tune Dan. III. 3 & aliis plurimis locis. VII. Chalephatam ponunt interdum sub non gutturali, e. coram, ante, pro quo etiam inuenitur, abiecto Cha-
clausit Dan. I. ar, . V IlI. Tertia mona preminina praeteriti propter guttural aut puncta variati Vide exempla pag.29. num. . Etiam prima Singularis Prieteriti in huiusmodi variatione est. Norma enim estaud ui Dan. V. 14. t ' jῖ acces Unies a qua re . dant i dixi IV. s. propter gutturalem ut fui Gen. XVI. 8.) & alia forma Psal. LXXVII. ii. itidem d xi 'a dedi Exod. XXXll. r. in Ionathane, ii e rei IL Paral VII. Iod enim, nota τύ Zere , crebro per Chireh lectum tuit. Etiam in non gutturalibus interdum talis arminalia occurrit, ut ta
56쪽
IX. ri tura quoque de Imperatiui I Coniugat onis pro Ch lem vel Κibbur in Paracli finiuntur, non solum illa, quorum vii ma gutturalis aut est, sed alia quoque propter ii gnificationenia Neiuram, quaedam etiam sine ulla ratione. e. g. m N fieri ab . itabit Dan. VII. . accerser Exod. Iv. s. I ἀ Deut. V. D proba Ps cm. XXVI. i. Adde pag. 3ο num. αX. Sic etiam pro gere participii & Coniugationis pael promahasdem caussas Patacli est, vi ci gessiciti Osin. Gen. IV. p. 'is sis. Izῖ d isto . - . XI. Particula r , Accusativi signunt, cum infimis notis rauibu adsumit Kamet, 'u'Grauia autem Parach non immutant, ut i l i Exod. Im. io. Gen. V. x. XIX. s. XII. Nec in solis Vocalibus punctis haec variatio est, sed etiam multi libri Iod initium plurale, item a te mobilia duplicant . etiam quiescentem movent, Nominibus in similibus Κ mea inserunt, quod in aliis, Buxtorfianis praesertim, maiorem partem correctum fuit. Exempla pauca suis ant. meae Π.Para
XXXII. n. Hae quidem litterae per se vocales non sunt, circa ilio men occupantur, aut pro illis substitutae sunt, ut non alienum vissum fuerit, de iis aliquiis commemorare . XIII. Mutatio Vocalium propter Accentus vel eadem est, quae raeis, in Daniele, Esra& Onkeloso, ut Nm ero, me, in pausa: vel nulla , ut in ceteris paraphrasibus, quae accem
uuis di itutae sunt, nisi quod ex consuetudine Ebraica inter dum inrub garro breui etiam posita in nixur.
57쪽
P Lurima cum Ebraeis .communia habent Chaldaei, quae praeteranit timus: pauca propria, quae syla in praesenti constituimus atmii
L. Status Constructus sepe pro Absoluto ponitur. v. g. Gi
Lio. congregationem oppetauit maria a cap. II.
stiraculum vita: Exod. ML 38. l N v bis boues. Inprimis hoc usitatum est in gentilibus, ut ' N 'NI*2 Chaliat. In Esra & Daniele SVorum more huic formae Nominum transponuntur , .m Iurii: etiam in aliis uae gentilia non sum, ut N pri .rei quod ii Letum scribitur m 3 Exod. XXXIV. i. II. Enallage Generis, qua Fcemininis adduntur Masturi, Adiectiva, Verba, suffixa, in Targum non instequens est. e. αpπῖΣ mulieres multi L Iud. VIII.;o. i, de filiabus Lothi, Gen. XIX.8. in Targum Hierosolymis .Qno ; & ibidem in Ionathane, liberauit eos , filia Iesu o intellige, Exod. u. Π. . Adde in Sam. La . Ps. CXLVII i Rarius contingit, ut Masculino Nomini addantur sesiuieris sexus adiectiva aut Verba, nisi Participiorum, praesertim ea
verbis sue, huc referre terminationem velis, quae satis sie-quens in & P formatur , 'Vt pag. s. & memorauimus Praeter hac exemplum damus exa a m Hierosolymitano Gen. iv. is p erunt sibi , Verbo muliebris simae cunia Masculino Nomine, composito. III. Genitivi nota, quae Regiminis descriptioni sine Comi structo Statu inseruit, interdum abest, atque Emphaticus Status via detur pro Constructo poni. v. g. i' 'mentum cogit tionum cordis Genes. VI. s. N ida diluuium a ' vers. . v bene , min, n non Domini Caiat. l. a. Devi paelis o
58쪽
- IV. Chaldaei aeque, ac syri, amara pleonasmum pro ruini in Genitivi descriptione priori siue regenti Substantivo adhaerei tis. uiset JI ei Esse V. it. Praecipue id posteriores paraphractae frequentant, T 'stater eiusJ Daui l. Parat XX. r. I sillo nJ pejectorii
Prov. XI. 6. beatitudo ei eri, id est, Deatus Aser. Gen. IX. xo. in Hierosymitano: sic et a beari otii, superflue descriptum Psalm. XXXII. r. V. Reciproca pronomina per o , aut d stribi, ante haec diximus p. m. Nunc addimus similem modiam .
Per verbum. e. g. rex Salomo dixit in ve
bo suo, id est, apud seipsum, siue cogitauit Eccles Let. * pnocuti tui tu me ipsum r. ' Σ) Iob. VII. s. gladium som, po inter ei a m de Michai, Ruth III 8. Non autem n gatum imus . t quod locis innumerabilibus Targumillae habent, aliquid altius, nempe Λογον sive Dei Filium significare po- mille, licet non certissimo sit, paraphrastis, quos hodie habemus, id mysterii citrae fuisse, cum hoc nominis Ionathan etiam a Messiae, distinguat Esa. XI.lL L & de spiritu S. usurpet cap. XLVIIL ic. Vide sis Cl.Hackspani ad Lipmannum Notas p. 366.
VI. Pronomina coalescunt eleganter cum Participiis. V. 'id est, scio, Gen. IV. q. Nans I recordor IX. II.
nominis Syriaca, Psalm. X XIII. vlti siemes isti L e sitis, Exod. XXm.'. VII. participium cum Verbo fit, sicit elegantes Vemborum descriptiones, v. g. , . ntri videns sit, i. c. et id, Dan. VIIJ.9. 3. N et em furi l. e. v nit, ibid.V. H. comede tei, i. nud in Num. XI. . Etiam cum infiniti iterauit esse demittens, id est, ite ravit
de nitere , gum eros Gen. XIX. et . VII L Particularum frequens Ad elegans est, e g.
59쪽
valetitiam in particulis non separabilibus, sue pradicii, N a sicut dicunt, de familia. iα Quaedam particulae pissi se Praepositiones siue praefixa requirumini. v. g. sequente la est proer, ut '' * P praeter m
cles. I l. a. . sequente , , extra, ut N zz exi, a XIX. 16. Sunt etiam Particulae, quae sumper cum aliis Paniculis copia iungi postulant, ut expletiva, Pa Giquo. X. Reliqua syntaxis ex Ebraisimo repetatur, v. g. Compara tionis per vel la describendae, ut N az n ' pn forti j eaxisis Num. XIIl. 3M Verborum adiectus significantium, quae t 'teruentu P rticularum construantur: ut&Infinitivorum tam absolutorum cum t , a , quam cum Verbo suo emphatice construct rum: etiam Particulae cum Possi iis Nominatiuum regentis, sicut Ebraeorum, e. g. v indicata sim se ba aut Rebeccae, cum enallage Nil meri, Gen. XXVIl. a. quo si gularis illa phrasis&constructio referri debet, qua a it cum construitur, e. c. Num. XIV. 17. 'ῖ n n mmur ratio filiorum Urael audita eLT coram me, nulla habita Generis ratione, sicut etiam Exod. III. 7. Vi. 1. curi Foeminino Nomine componitum.
CHaldaeae linguae dialectus multiplex est, Syra , Babylonia, Hie
rosolymitana , Talniudica , de praeterea sacris ac λοπιέ. ς ο ς scriptoribus Danieli atque Esrae sui sunt idiotismi, ut si cum ceteris conserantur, nouam dialectum & hi constituere videantur. Quod an caustis est, ut diuina horum scriptura, pro vocalium norma plurimis rex pta, totius linguae mensuram non possit sustinere, pi
sertim, quod perpauca sunt, quae Chaldaicodulo elaborata diui a
60쪽
II. Unaeam Inguam vel dialectum seiungimus quali separatam
linguam , ut vulgo censetur , etsi h ud inuiti concedamus, Syri cana atque Chaldaeam nostram linguam eandem esie quod cum pirumis Ludovicus de Dieii, vir clarissimus, di Syriacae linguae mirifice peritus, monstrauit, cuius verba ex praeritione Harmonicae Grammaticae adierre non alienum erit a proposito nostro. Chata eam, inquit, singuam a Syriaca d inguo, quia sic ais abis fieri se V non rarop asio flexione ab ea dissert. Alioqui eandem esse linguam fateor, Galaac eam re 'riacam, quomodo es Danielu II. , Chaldaei dicuntur Regenia, id e 3 Syre, a oculi. Nec di serret illa quid uam ab hae, Dis Iudii, inter et os Daniel is Esias, in Babyloniam traducti de suo lingua Chaldaica a suissent. Inde dialectin linguae 'riacae nata eLI, quam Chal aicam dScimm , quia in Chatria nata, es inde reduci Iudaeis iis Pa stinam transvecta. Quid i quod extra dubitationem positum eis, Chaldaeos huiusmodi vocalium minutias, quibus hodie Chaldaica scripta animantur, per se non habuisse, cum ne lue byrineque Arabes, Ebraeis locorum situ viciniores quam Chaldaei, habeant: sed unice illas deberi Iudaeis chaldaizantibus. Adde Io. Morini opus Samariti pag. '.
IN. Sed missa Syriaca, quam pro saeculi more seorsum expli- trimus; in ipsa Chalnica propria ditiersas dialectos inesse deprehendimus. A vulgatis paraphrasibus haud raro discedere Danielis di Esrae stilum modo praediximus, breui. 13ost inter uallo pluribus
argumentis demonstrabimus. Ipsae vero paraphrases quaritum aetate distant 3 quantum etiam sermonis puritate λ nec iacile esse puto, qui vel a limine Chaldaismum salutauit, quin discrepare maxime
animaduertat, & cum tempore, tum patria, tum auctorum ingenio
nimium quantum disterre, quas possidemus Chaldaei sermonis pa- ohrases. Quae in Legem eli On elosi, & in Prophetas Ionasiani Histidis, omnium purissimae sunt, & Chaldaismi, ab Ebraismo Iongius quasi regula: ceteras ut aetate, ita nitore sermonis inferiores cenis Cum ergo ex auctorum aetate atque ingenio pendeat, quae des ditur disserentia, operae precium erit, paraphrastarum materi varia in 'e conditionem accuratius dispicere. Iv. Ionathanem, prophetarum interpretem, antiquissimum parapluastarum e se, mazno cor su eruditorum probatur. Mira