Praxeis tōn Hagiōn Apostolōn, kata to theion archetypon

41쪽

s ελεξα- απὸ Ους Ελληνιστας, προ Tε- λειοτερα πληροφορίαν των. Α σημειωθη κατ εξοχην, ἔτι κεῖνοι, οἱ oποῖοι ζητοὐν εξαιρετω να, βαTτωσι, καινα φερθωσ1 ως των Ἀποστόλων διάδοχοι, πρεπε ν ἀπεχωσι περισσότερον των αλλων ἀπο τας κοσμικὰ φροντίδας, δια ν ἀφιερό- νωνται λοκλήρως εις την προσευχη καιτην ὐπηρεσίαν του λόγου Δεν εἰναι ἀρε ον,

ελεγον οἱ 'Aπό ολοι, να εγκαταλείψωμεν την φροντίδα του τὰ τρεφωμεν τας ψυχὰς α ἄρτον ζωης, καὶ νὼ δοθωμεν εις την θε -

Εὐαγγέλιον εἰναι το κάλλιστον εργον, καὶ et πλεον ἁρμόδιον και αναγκαῖον των, ὁσαδύναται ν επιχειρηση νας πηρετης, καὶεκεῖνο ει το ποῖον αυτος πρεπε ν ὰφιε

βίου πραγματείαις r. ιμ. V. 4. οἴτεεις τὰς ξω zερικὰς ποθίσεις του οἴκου του

7. Καὶ ο λόγος τοῦ Θεοῦ ξανε, ψ πληθυνετο λαριθμος των μαθη-

τε χλος των , ερεων πηκουον τη r ει. Eυτυχες αποτελεσμα εις καιρον αδημονίαςlM τρεῖς περι άσεις περιγράφεται αυτ ηεκβασις.-I. D λόγος του Θεο ηυξανε. Hδ απεφάσισαν οἱ Ἀπόστολοι ν λθωσιν ει το κήρυγμα του υαγγελίου λαις δυνάμεσι τοῖτο διέλδ το υαγγελιον μεμεγαλητεραν κτασιν οἱ ἱεροδιδάσκαλοι, παραιτούντες τὰς κοσμικὰς σχολίας, καὶ ἀφιερονόμενοι ὁλοκλήρως καὶ γενναιοφρόνως

ει τ εργο των, Θελουν συνεισφερειν μεγισταεις του υαγγελίου την πρόοδον ' λόγος του Θεοῖ δοξάζεται ιτα αυξάνει ως' σπειρόμενος σπορος, πολλαπλασιαζόμενος τριακοντάκις, ξηκοντάκις, καὶ κατονταπλασίως. . O Xριστιανοὶ πληθυνθησαν ὁ αριθμος των μαθητων εις την Ἱερουσαλημεγινε μεγαλωτατος. 'Oτα ητον ὀαριστος επαν εις η γην η υπηρεσία του λαβενεις την Ἱερουσαλη μικροτάτη εκβασιν 'τωρ ὀμως η πόλις αἴτη δίδει παμπολλους οπαδους οὐ Eυαγγελίου.-3. Καὶ πολυπληθος των ερεων πήκουον εις την πίστιν.

Tότε δοξάζεται μεγάλως ὁ λόγος καὶ ἡ χά

ὁμοφρονουν μετὰ τω εχθρων της. ἱερεῖς,των ὁποιων οἱ προβιβασμοὶ διορίζοντο απὸ τον νομον Ιωbσεως, πεφάσισαν ἴλαταυτα ν παραιτήσωσι πῆσαν ἀξία διὰ το Xρι οὐ το Εὐαγγελιον πολλοι εξ αὐτῶν εσυμφωνησαν καὶ νωθησαν διὰ μιας, πα-ρα σαντες ει τον οις τὰ νόματα των' πολλοὶ των ἱερεων εγκατελειψαν διὰ της χάριτος το Θεο τὰς προλήψεις ων, καὶ

μεινεν εις την ἀπιστίαν.

B. Στεφανος δε πληρης π εως

γης της λεγομενης Αιβερτίνων, καὶ Κυρναίων, καὶ 'Aλεξανδρέων, καὶ των απο Κιλικίας καὶ 'Aσίας, συ- τουντες τω Στεφάνω. O. Καὶ ύκ

ὐπεβαλο ανλοις λεγοντας, τι κηροκοαμεν αὐτου λαλουντος ρηματα βλασφημα εις Mωυς ν ά. τον Θεόν. 12. Συνεκινησαν τε τον λαον καὶ

τὰς πρεσβυτέρους καὶ τους γραμματεῖς καὶ επιςάντες συνηρπασαν

13. 'Εςησάν τε μάρτυρας ψευοεῖς,

42쪽

ἡτος καταλυσε τον τόπον τουτον,

τες ει αυτον παντες οἱ καθεζόμενοι ν τω συνεδρίω εἰδον το προσωπον UTU, σε προσωπον αγγελU. Εἰς την Ἱερουσαλὴμ εὐρίσκετο πλῆθος

συναγωγων, νηκουσων εις διαφόρου κατοικοὐντας κεῖσε ξενους. ερικοὶ τούτων

καταγωγης. O δε ιβερτῖνοι φαίνεται, ὁτι πῆρχον πόγονοι ανθρωπων, ἴτινες εχρημάτισαν δουλοι, καὶ λαβον τὴν λευθερίαν των α και τινες νομίζουν, τι αὐτοὶ ἡ σαν ουδαῖοι, συναριθμηθεντες ἰς του Pωμαίου πολίτου το προνόμιον αλλ' ἡ λεξις, στοχάζομαι, δε εκλαμβάνεται ποτε κατὰ

τούτων εἰχε μίαν δίαν καδημίαν εις τηνοποίαν διδάσκοντο νέοι πό τινας Ραββίνους' ο διδάσκαλοι λοιπον οὐτοι η οι πλεον

προχωρημενοι μαθητα των, ζήτησαν νάφιλονεικήσωσι μετὰ του Στεφάνου περ της διδαχης του Ἐνεπαίχθησαν μως παραυτου ει τὸ ζήτημα διότι αυτος δε εἶχε μόνον εὐμέρους του ἀλήθειαν, και ἄρι α προτερήματα, ἄλλα τον εἰχε προικίσειν καὶ ὁ Θεὸς διὰ του Aγίου Ινεύματος με τοσαύτην σοφίαν κρίσιν, διάθεσιν, καὶ εὐγλωττίαν, ως αὐτοὶ δε ἡσαν ἱκανοὶ ἀντισταθωσιν Ἱδε Ματθ. c. 19, 20 Λουκ κά. 12-15.)ΓΙλὴν ἀντὶ in κλίνωσιν εις την κατάπεισιν,εδωροδόκησαν μερικοῖς κακοτροπους ὰ τον κατηγορήσωσιν εμπροσθεν του λαο καὶ των αρχόντων ως χθρὸν της ουδαῖκης εκκλησιας καὶ εὐνους' στ επιάσθη, φέρθη εἰς τὸ συμβούλιον, και κατηγορήθη βλασ-

φημίας επειδὴ εἰπεν, τι o Ναζωραῖος η- σους, τον ποῖον αὐτοὶ ἁνεφερον με ἄκραν καταφρόνησιν, διεκήρυξ πως μελλε νὰ

κατα ρει τον ναὸν καὶ κυρωση τον Μωσαῖκὸν νόμον Δεν εἰναι δ αμφιβολία, ὁτι προεῖπεν ὁ Στεφανος πως ὁ Ιησους ἡθελε καταστρεψειν την πόλιν καὶ τον ναὸν, ἄν et Ἱουδαῖκὸν θνος πεμενεν εις την προς αυτον ἀνθιστασιν 'Aλλὰ καθως ο Ἀποστολοι δε ενόησαν, παρὰ μετὰ πολυν καιρὸν, ρτι μελλε ν κυρωθῆ ὁ Ιωσα ικος νόμος οἴτω καὶ ημεῖς δυνάμεθα ν συμπεράνωμεν,ο τι τοιουτος ἡτον ὁ ε της διδαχῆς αυτου

συμπερασμός των καὶ επςιδὴ ὁ ναὸς καὶ ἡ πόλις εἶχον καταστραφῆ πρωτον, ὀ δε

χυρος, καὶ ψευδὴς ἡ μαρτυρία των Εἰς

τούτους ομως τους λόγους δε υπῆρχε βλασφημία, ἄν αὐτος πραγματικω T0υς λαλησε διότι αὐτοὶ βεβαιώθησαν παραλλάκτως με ολίγους χρόνους, κατὰ των παλαιων προφητων τα προρρήσεις, καὶ τους τύπους του διου νόμου, ρθως εννοουμένου. ταν του συμβουλίου τὰ μέλη παρετήρουν τενως τον Στέφανον, διὰ νὰ ξακ ι- βωσωσιν, εὰν αυτὸς δείκνυ τι σημεῖον πταίσματος ἡ φόβου, ἴδον τὸ πρόσωποναυτου ἀταραχον, καὶ συχον, και λάμπονεν αὐτω, ἴσως με τρόπον θαυμάσιον, ς ελαμπε και του Μωὐσεως το πρόσωπον, ὁταν κατέβη απὸ τ ορος ως αυτὸς φάνη μἀλλον, ἄγγελος, παρὰ ἄνθρωπος, σαμερονος εμπροσθεν των 'Aλλὰ καθως αὐτοὶ παρεβλεπον ἄλλα θαύματα, υτως μεινανακίνητοι καὶ π την τείαν ταύτην εις τὸ πρόσωπον αυτοῖ φανερωσιν.-Εἰναι ἀξιοπαρατήρητον, τι ὁ κατηγορηθεὶς, βλασφη- μησας ναντιον του Μωὐσέως, μελλεν, επὶ παρουσία των καθισάντων εἰς την καθεδραν Μωὐσεως ν τιμηθῆ ἴτως ως και ὀ νομοθετης κεῖνος τιμήθη, ταν κατέβη απὸ τοδρος του Θεοῖ.

43쪽

νδρὴς δελφοὶ καὶ πατέρες, κύσατε D Θεος της δοξης φθη τω πατρὶ μων Ἀβραὰμ οντ εν τη

Μεσοποταμία, πρὶν η κατοικησαι

αὐτον εν αρροέν 3. Καὶ εἰπεπιος αὐτόν 'Eξελθε ε της γης σου καὶ κ της συγγενείας σου, ψ δευοοεἰς γην, ν αν σοι δείξω. 4. ότε

εἰ ην μεῖς νυν κατοικεῖτε. . Καὶ ου εδωκε αὐτω κληρονομία εν αὐτη, έδ βημα ποδος καὶ πηγγείλατο αὐτω δουνα εις κατάσχεσιν αὐτην,

κα τω σπερματι αυτ με αυτον,

ά οντος αὐτω τεκνου. 6. λαλησε δε ύτως ο εο ς' τι ςαι τοσπερμα αὐτου πάροικον εν φαλλοτρία, καὶ δουλωσουσιν αἱτο καὶ

το θνος, ω εα δουλεύσωσι, κοινω

εξελεύσονται, καὶ λατρεύσουσί μοιεν τω τόπω τέτω. . Και δωκεν

H μιλία αυτ του Στεφάνου δύναταινα εκληφθη ἡ ως απολογία εις την κα αυ- του κατηγορίαν, γως μαρτυρία του περ του Ιησου ρι ου' ἄλλα τα ομοια επιχειρήματα συνετειναν καὶ πρὸς τα δυο τελη Καθως μενδεν τον συγχωρήb να τελειωση, υτ καιημεῖς χομεν ενταυθα μαλλον εἰσαγωγηντης κυρίας αυτου ποθεσεως, παρα το λοντης μελετηθείσης του παρα άσεως. 'Hτο μεγίrης φρον σεως ποτελεσμα, T Στεφανος ἀνεφερε τὰς παλαιὰς μαρτυριας του εθνους, ελάλησε εντίμως περὶ των ποκειμενω εκείνων εις τα ὁποῖα οι κροαταί του επρόσφερον τόσον μεγάλον σεβας, καὶ ἄκραν ὐπόληψιν - λον ὁτι αὐτοὶ υτ νοησαν ογενικὸν σχεδιον της μετὰ των προγονωνα των συνθηκης του Κυριου, υτ εισῆλθονεις τὰς δεα των, ουδ εμιμήθησαν τὸ παράδειγμάτων. To πνευμα, καὶ τὸ κάλλος της ομιλίας τότε πρέπει ὰ μα κινήσωσιν, όταν δυνηθῶμεν ν βαλθωμεν ει των κλαίων την κατά ασιν, καὶ λάβωμεν τὰ διαίτεραα σθηματα καὶ φρονήματα κείνων περὶ τοιαυτης ποθεσεως. Στεφανος κατηγορηθη, διότι προεῖπε του τελετικο νόμου την ἀκύρωσιν, ω ν ητο βλασφημία τοιαυτης μεταβολη ἡ ιδοποίησις ενγτωόντι, ι πλεοναξ ολογοι καὶ ανωτεροι μετα ντων προπατόρων των ἄνδρες εζησαν πρὸ του νόμου τούτου της εκδόσεως τὸ ποῖον διὰ τουτο δεν δύνατον. αθη υσιωδες ει τὴν ἀποδεκτέαν λατρείαν του Θεού. ουτ φαίνεται, τι εισήχθη σκιωδως εις την ἄρχην της μιλίας του, τηνοποίαν ρχισεν ο Στεφανος με φος σεμνὸν, τίμιον, καὶ συμπαθες. υτὸς παρετήρησεν,οτ ὀ Θεὸς ὁ ις ὐπάρχει πανενδοξος, καὶ ηπηγὴ της δόξης, καὶ ὁρις δειξε την ὁρατην δόξαντο εις του Ἱσραηλ τὸ ρατόπεδον εις την σκηνὴν καὶ ις τὸ ιερὸν, φάνη πρωτονεις τον Ἀβραάμ οχ εις αναὰν ἀλλα εις

την εσοποταμίαν.

Η εις την ὁμιλίαν ισαγωγὴ του Στεφάνου λοιπὸν, οποιαδήποτε καὶ αν θελε φανῆνεις τους, ὁσοι τὴν ἀναγινώσκουν ἄμελως ὐπά

44쪽

34 ΠΡΑΞΕΙΣ ΤΩΝ

χει μακραν ἀπο τογνὰ θεωρηθλως διεξοδικητις παράφρασις, διὰ να εὐχαρι ηση μόνον τους ἀκροατας, καὶ να τους δωση ψυχαγωγίαν διηγουμενο ει αυτους παλαια γιναί oρίαν. οὐχί ἶναι λα-ρμόλα ει το προκερ- μενον, δια να τους αποδειξη, ὁτι ὁ Θεος δενείχε τόπον την καρδίαν του πάνω εις τον ἁγιον κεῖνον τόπον, καὶ νόμον, ως αὐτοί ἄλλα, καθως αυτος ἶχε μίαν κκλησίαν εις τον κόσμον πολλους αιωνας πριν της κατα- βολης του αγίου κείνου τοπου, καὶ του δο- Θεν ro τελετικο νόμου, υrως θελε πάντοτε εχειν μιαν 'Eκκλησιαν αν και ὁ νόμος, καὶ το ερον, και η ἁγια πόλις θελον ἁφανισθη. E της μιλιας ταύτης φαινεται ὁ Στεφανος τι τον ἄνθρωπος ει δημων καὶ δυνατο ε ς τὰς Γραφὰς καὶ δἰ τουτο εντελως προμηθευμενο ει πάντα γαθον λόγον καὶεργον Abτος το πληρης Πνεύματος Ἀγίου, οὐχι τοσουτον ως να τον ἀνακαλύψη νέα, ην τον φανερωση τὰς περ του ουδαὶ κοῖ1Θνου Ξουλα καὶ διαταγὰς του Θεοὐ δια νά

ἁλλα ια, φέρη ει μνημην των τὰ γεγραμ- μεν εις την παλαιαν Διαθηκην, καὶ νάτους διδάξη πως ν τὰ μεταχειρισθωσι πρὸς κατάπεισίν των .-οὶ πληρεις Iνεύματος Ἀγιου, Θελουν εἰσθαι καὶ πληρεις της Γρα- φης, ως τον ὁ Στεφανος δυνατος εν ταῖς γραφαῖς

II. Ἐλθε λιμος εφ λην τρογν ιγυπτου καὶ ανααν, καὶ

χορτάσματα ο; πατε ες μων 12. κύσας δε ακωλοντα σῖτα

Ἱωση ητον ο αγαπητος του Θεοῖ, και τύπος εξοχος του ησοὐ O αδελφοί του ὀμως μί ησαν καὶ φθόνησαν αυτον ἀλλαδί εδυνηθησαν νάεμποδίσωσι et ηνίψωσί του, ητις εγινε το μεσον η φυλάξεως των.-Tοεπιχείρημα του κειμενου τρίτου φαινεται αεςάθη, τι καθως ο πατερες των μελλον ὰχαθωσιν, αν Πωσηφ τον ὁποῖον αυτοὶ εἰχον φθονήσειν καὶ βλάψειν, δε ε προ ρε εις την ἀξίαν, καὶ δυνατο υτ ν του φυλαξη' ουτ καὶ οι ουδαῖοι πρεπε ν καθωσιν,εὰν δε ηθελε του σωσειν κεῖνος δεησους,

τον ὁποῖον αυτοι κατεφρονησαν και Γαυρω-

ρωσαν, ὀ δε εος περίψωσε Καθως λοιπονοι δελφοὶ ου Ἱωση υπετάχθησαν επὶ τελους ει αὐτον, καὶ συγχωρηθησαν, ἴτω καὶ αυτοὶ πρεπε νὰ ποταχθωσι καὶ νάζητησωσι συγχωρησιν πο τον δοξασθεντα

Μεσσίαν.

καλέσατο τον πατερα αὐτου Ἱακωβ, καὶ πασαν το συγγενειαν αυτου,

τον, καὶ τελεύτησεν αυτος καὶ οι πατερε ημων.

μεταξυλων οποίων σαν μερικο εκγονοι του Βενιαμὶν ὁ ις δε ητο πλεον των έικοσιπεντεετων λικίας, ταν ὁ Ἱακω κατεβ εις Αἴγυπτον. Καὶ διάφοροι κγονοι του Ἱωσηφ

45쪽

λειπ. IG. 20. Eiναι ἀναντίρρητον, ὁτιμερικοι των κγόνων των υἱων του Ἱακωβ, ιτινες εγιναν επειτα οἰκοδεσπόται ι τὰς φυλα των, συμπεριελααβάνοντο εις τον ταχθῆντα παρα του Μω ὰ,ε ς ἀριθμόν. Δεν εἰναι λοιπον ἴσως ο εὐκολωτερος τρόπος τα λυθη δυσκολία μεταξυ του λογαρια- σμου του, καὶ κείνου του Στεφανου των Eβδομηκοντα, α συα εριληφθῶσι πενTεεγγονοι του Ἱωσηφ -Πολλοὶ σοφοὶ ἄνδρες ηθελητα in πληρωσω τι τον ὰoιθμὸν με τὰς γυναῖκα των πατρια χων Πρεπει μως αφαν παράδοξον τουλάχιστον ουτο, τι,

Πασαι ψυχαὶ οἴκου Ἱωκω αἱ εἰσελθοῖσαι μετα Ἱακω εἰς Αιγυπτον. ψ υχαὶ βδομηκονταπέντε V Γένεσις p . 26 27. DἹωσηφ, καὶ οἱ δύο υἱοίτου και ο διος Ἱακω πληρονουν τα κατα τὸ Ἐβραῖκὸν ἁρχετυπον βδομηκοντα ψυχάς.-M' ὁλον ὰτ οι Ἐβδομηκοντα μεταφρα α δε εἶναι πολλα χρι8εῖς καὶ καθαροὶ εἰς την περιγραφην, εἰναι τρία πράγματα ἱκανῆς καθα-

θεντα, και αναφερόμενα πρόσωπα δε ησαν γυναικες. ε ποῖον λόγον τωόντι δύνατον εἴπη τις, τι των υἱων του Ἱακω αἱ γυναῖκες ε ξηλθον re των μηίων αυτου

οἱ μετ αυτο καταβάντες, συμπεριλαμβανονTαι.-Λογαριαζομένων τινων ἄπο αεἰς ιγυπτον εἴνηθεντα τεκνα, μοὐ μετον Ἱωση καὶ τους υιούς του, καὶ τους υι ob των υἱων του πληρουται Ἀριθμος γνεβδομηκοντα καὶ πεντε γυχων.

σατο Ἀβρααα τιμης ἀργυρίου παρατων υἱων Ἐμμορ του σχέμ.

Φαίνεται απὸ τὸ κείμενον τουτο, και εἶναι αληθως πιθανωτατον, καὶ πικυβωμενον απὸ παλαιαν παράδοσιν, ὁτι λων των υιωντο Ἱακω τὰ σωματα βαλσαμωςησαν, καὶ μετεφερθητα απὸ τους απογονους Tae P. δια α ενταφιασθωσιν εἰς Xανααν. Γενεσις

μετὰ πατερων του, δεβραα και ταάκ.

χεμ, εἰς το μερος της γης την ὁποιαν ἡγο-

πατρὸς του Συχεμ, και ἀφηκε κληρονομίανεις τους απογόνους του σηφ. Γενεσις

τὸ ποιο ηγόρασεν ὁ Ἀβραὰμ δωσας μίαν χρηματων ποσότητα οἱ δ' ἄλλοι πατριάρχαι εἰς το των υιων αμ se πατρὸς του Συχgμ. εξηγησις αύτη προεβληθη

ἀπὸ διαφόρους ξόχους ἄνδρας, προς φαί

ρεσιν της φανερῶς δυσκολίας το ν συμφωνηση τὸ κείμενον μετὰ της εἰς τὸ βιβλίον της Γενε σεως ἰ ορίας. Γεν. I9. καὶ

46쪽

μη. 22. 'M πρεπε να εἴπωμεν με τον μεγα Βοχάρτιον, τι μαθης τις γραμματικος, νομισας ἀναγκαίαν μίαν νομα ικὴν πτωσιν προ της λεξεως εἰνήσατο, ' γραψεν ει το περιθώριον το νομα Ἀβραὰμ τοί ποῖον επειτα αλλο εθεσαν ει το κείμενον, χωρὶς του ποίου αἱ λεξεις ξ γουνται υτω, με κριβείας ἀλήθειαν. ρο υτως ο Ἱανωβκατε η εις Αἴγυπτον, καὶ ἀπεθανεν κεῖ, αυτος καὶ οἱ πατερε ημων καὶ οἱ πατερες ημων μετεκομίσθησαν εις Συχεμ, καὶ τέ- Θησαν εις τον ταφον, ὁ ις ηγοράσθη με μiαν

17. Καθως δε ηγγιζεν ο χρονος

της επαγγελίας ης μοσεν ο εος

τω Ἀβρααμ, ηύξησεν λαος καὶ επληθύνθη εν ιγόπτω, 18. Ἀχρις

ανες βασιλεῖς ετερος, ο ου ηδειτον 'Iωσηφ 19. υτος κατασοφισάμενος το γενος μων, κάκωσε τους πατερας μων, του ποιεῖν κ-

θυγάτηρ Φαραω, ψ νε θρεψατο

αὐτον αυτη εἰς ι D. 22. Καὶ επαιδεύθη Μωσης παση σοφια ι - γυπτίων ην δε δυνατος εν λόγοις κ εν εργοις. 23. ς δε πληρου τοαὐτω τεσσαρακονταετης χρόνος,

άνεβ επὶ την καρδίαν αὐτου πι- σκέψασθαι τους δελφὰς αυτοῦ τους υἰου Ἱσραηλ. 24. Καὶ δων τινα αδκύμενον, μύνατο, καὶ ποίησεν

M. δίκησιν τω καταπονουμενω πατί

δια χειρος αὐτου δίδωσιν αὐτοῖς σωτηρίαν οι δεύ συνηκαν. 26. η δε επι - ση μεοα φθη αὐτοῖς μαχομενοiς, ψ

τάτω, ψ γενετο παροικος εν γη

Μαδαμ, γεγεννησεν υἱους δύο.

Ἐβδομηκοντα, ο ιτινες διαφερουν λίγον ποτο εραῖκόν καὶ μάλις δια την προσθη-κην της λεξεως Ἐθες.

σαράκοντα, φθη αὐτω ν τ ερημω

47쪽

του ρους Σιν αγγελος Κυρίου ν

σης δων, θαύμασε το ραμα προσερχομεν δε αὐτου κατανοησαι,

εγενετο φωνη Κυριου προ αυτον 32. γλο εος των πατερων σου,

κωσιν του λαου μου του εν ιγύπτω, και του στεναγρο αυτων κουσα,

και κατεβην ξελεσθαι αυτής καινυν δευρο ἀποςελω σε εις Αἴγυπτον.

ος δεξατο λόγια ζωντα, δουναι

ημῖν. 39. ου ηθελησαν πη- κοοι γενέσθαι οἱ πατερες ημων, αλλ απωσαντο, καὶ Uάφησαν ταῖς καρδίαις αυτων εις Αιγυπτον, 40. ιπόντες τω Ἀαρων Ποίησονημῖν Θεου ο προπορεύσονται μων ο γαρ ωσης τος, ο εξηγαγενημα ε γης Αιγύπτου, ου οἴδαμεντι γεγονεν αυτω. l. Καὶ μοσ- ποίησα εν ταῖς μεραις κει- ναις, καὶ νηγαγον Θυσίαν τωειδωλω, νευφραίνοντο εν τοῖς ργοις των χειρων αυτων 42. Ἐςos. ὁ ο εος, παρεδωκεν αὐτους λα

γεγραπτα εν βίβλω των προφη- των Ῥη σφάγια, θυσίας προ-

σηνεγκατε μοι ετ τε παρακοντα

εν τη ρημω οἰκος Ισραηλ S. Καὶ νελάβετε την σκηνην του Μολοχ, ψ το ςρον του Θεου μων 'Ρεμφὰν του τύπους ους ποιησατε προσκυνεῖν αὐτοῖς καὶ μετοικιωυμας πεκεινα Βαβυλωνος.

35. Μονου νος ἀνθρώπου βεβαια πηρχεν αὐτη γ καταφρονητικη φράσις' ιδε χ. 27. παρρησιάζεται μως ως περιγράφουσα τα

αισθήματα γενικως λου του σωματος του

λαοὐ καὶ πόσον ἡσα ανόητοι καὶ βραδεῖς τῆ καρδια ι καθεξῆς Ἱσραηλῖται, φαίνεται καθαρως πο τὴν ἀμελειάν των ει το ναπι εὐσωσι τὴν Θείαν αποςολὴν του Μωυσεως, όταν υ ερον μαρτυρήθη καὶ κυρωθη ποτην θαυματουργόν του δυναμιν. ιδία σκληρὰ ἁπιρία εδείχθη πακολουθω απὸ τον λαὸν εις λην την εποχην της παραδόσεως του νόμου. D ωὐσῆς προειπεν Δευτερ. ιη Ι 22. ότι ἔθελεν γερθῆν μεταξύτων Ἱσραηλιτων ἔνας Προφήτης ς αυτὸς, τον ὀποῖον προ άχθησαν, ἀκροασθωσι, και περισσοτερον παρα τον λον αυτόν καὶ ἡτο ελπιζόμενον, ὁτι ὀ IIροφήτης Ουτος ἡθελε μεταβαλεῖν μερικα των ξωτερικων τοὐλάχιrον τα ὁποια εδιορίσθησαν απὸ αυ- τόν Ο πρὸς τους οποίους ελάλησεν ὁ Στεφανος Ιουδαῖοι προσποιέοησαν τι σαν

48쪽

μεγάλως προσκολλημενοι ις τον ωὐσῆν οι πατερες αὐτων ὁμως, κάι ὰφοὐ του εξήγαγεν ἀπο τὴν Αἴγυπτον, και ἀφ οὐ γίνοντο καθημερινως μάρτυρες των πλεον ξαισίων Θαυμάτων, τα οποῖα ετ ελει δι αυτο Ο Θεός, δεν πετάχθησαν κατ' ουδενα τρόπον εἰ αυTOν Διότι και αυτος ο ωὐσῆς, διατον ποῖον αὐτοὶ φθασαν ν ἀποβάλωσι τον Μεσσίαν, ὁταν τον εις et η εκκλησίαν του Ισραηλ εις την ρημον, συνωδευμενος ἄπο την φανερὰν παρουσίαν του μεγάλου Aγγελου της διαθηκης του δίου Θεοῖ ὁ ις ελαλησε προ αυτον επὶ ἴρους Σινῶ, καὶ παρὰ του οποίου λαβε του σαφεῖς κείνου χρη- σμους, Ἀποκαλύψεις της θείας βουλης-αυτος ο ωὐσῆς, λεγω, δε εδυνήθη ν σφαλιση την ὐποταγέν των εις την εξουσίαν του. Eξεναντίας αὐτοὶ τον ἀπεβαλον ἀπο λόγου- των ἐπεθυμησαν να επις ρεψωσιν εις την Αἰγυπτιακην δουλείαν, και πάτησαν τον Ααρων ὐκάμη τον χρυσου μόσχον προς καταφρόνησιν του Μωὐσεως καὶ του Κυρίου. Tοὼτ ε άθη προοίμιον καὶ παράδειγμα της εις του ακολούθους αιωνας παντοτεινῆς εἰδωλολατρεία των εις την οποίαν του παρέδωκεν ο Θεος δικα ικως Iως ου τελος πάντων κατεδίκασε το θνος ει το ν ὐποδουλωθη ἀπο τους Ἀσσυρίους καὶ Xαλδαίους. Καὶ ἀνελάβετε την σκηνήν, . . .

εἰναι σημειωμενον ενταυθα ἀντὶ του κιοῖν,''το ὁποῖον ευρίσκεται ι το , ῖκον ἀρχέτυπον εις την προφητείαν του Ἀμως, κεφ.έ. 26. ἶναι μως δύσκολος η ἀναζήτησις

τολυπὸ το γομα τουτο λατρευθεντος δαίμονος, η πλανήτου. ινες νομίζου ἔτι τοὐτοδηλοῖ την Σελήνην, ως το Μολὸχ γενικως εξηγεῖται ὁ Ηλιος. Aλλοι πλεον πιθανως το κλαμβάνου δια τον Κρόνον το ποῖον συμφωνεῖ με το Ἐβραῖκὸν, Κιοῖν -λέξις ὁπου σημαίνει τον Κρόνον εις την Ἀραβι

κην, Συριακὴν καὶ Περσικην διάλεκτον.- Tινες φρονουν ε της φράσεως, Ἀνελάβετε την σκηνην του ολόχ,V τι η λάρναξ του Μολοχ, οι τύποι του εἰδωλοναοὐ καὶ η εν αὐτω εικων φ ροντο δημοσία ις λιτανείαν ἄπο του λάτρας δυνάμεθα μως ν βεβαιω- Θῶμεν, ὁτι τουτ δε ηθελε συγχωρήσειν Mωὐσης Εἰναι πιθανωτερον τι αὐτοὶ ἔφερον πλησίον των τύπους μικρους του apερος

ως οἱ ναοὶ ἄργυροὶ της Ἀρτεμιδος, τους ὁποιους καμε Δημήτριος ὁ ἄργυροκόπος. Πράξgις θ'. 24. Πολλα ειδήσεις δίδονται

ἀπο τους προφητας, τι γίνοντο κρυφίως καὶ μυ ικως μεγάλαι εἰδωλολατρείαι, καὶ ις αυτὴν την ρημον. Ιεζεκιὴλ . 10 17. i Aλλα παρόuοια εἴδωλα αναφερονται Γενεσις λά. 19. Κριταὶ ἡ . 14-24. . Βασιλ. ιε. 23. καὶ Ἱεζεκιὴλ ά. l. οιαὐταιε αθησαν, τόσον κρυφίως σον καὶ δημοσίως, αἱ των Ἱσραηλιτω ειδωλολατρείαι εως ob

επληρωσαν το μετρον των αμαρτιων των καὶ

ε άλθησαν αιχμάλωτοι εἰς τὴν Xαλδαίαν, ηδίαν, καὶ ις πλεον ακροὐ τόπους επεκεινα οχι μονον Δαμασκοῖ, ἀλλα καὶ τῆς Βαβυλωνος.

Ἐν ὁ Στεφανος ξελεγχε με ἄκρανελευθερίαν τὴν των Ἱσραηλιτων πι ίαν,ομιλεῖ εν ταυτ ενδοξοτάτως περ του Μωσαῖκου νόμου, τον ὁποῖον νομάζει ςιχ. 38. ' λόγια ζωντα. νόμος βεβαια, ως δοθεὶς δια του Μωὐσεως, Θεωρούμενος καθ' εαυτὸν, πῆρχε διακονία του Θανάτου r. Κορ έ. 7. -ἀλλ ως συνηνωμενος μετελετὰς, α ὁποῖαι περιεῖχον τὴν οὐσίαν του Εὐαγγελίου, δύνατο ν Θεωρηθη ς λόγιαζωντα επειδὴ δι' αὐτο ε ικνύετο ἡ δὸς ζωῆς αιωνίου, λοποία εγνωρίζετο κατὰ μερος ἀφ' ὁλους τους ληθω πιςους της παλαιῆς οικονομίας. Κατὰ τὸ νόημα τοὐτο, καὶ ἁ ἴδια βιβλία του Μωὐσεως σαν λόγιαζωντα'V--ἀποκάλυψις, δια ης οποίας μεγαπλῆθος ἡξιωθη ζωῆς αιωνίου, δια της πίςεως ει Ἐκεῖνον, περ τογοποίου τοσον ὁ Μωὐ- σῆς ει τον νόμον, καθως και ὁλοι ι μεταὐτὸν προφῆται, μαρτύρησαν.

49쪽

και Βασιλεα, και να τον περιμενωμεν ως

Κριτην ἁλλεως θελομεν χαθην με τους Αιγυπτίους, καὶ δεν Θελομεν λυτρωθην μετους Ισραηλίτας. υτος εἰναι ο μεγας Aγγελος της διαθηκης, ' ο ις φερε τον λαόν του της δουλείας, δια της ερημου εις την ποσχεθεῖσα ει αυτους νάπαυσιν και λα τα γεγονότα εις την Αἴγυπτον εις

την Ἐρυθρὰν θάλασσαν, ει το ὁρος Σινῶ,

και εις την αναὰν προετύπουν την μεγαλωσυνην, καὶ το ενδοξον αυτου σωTη-

ραηλ ἀπεβαλεν απὸ λόγου του ον ωὐσην, και επρότεινε α επι ρέι εις την δουλείαν του, ἴτω γενικως καὶ οι ἄνθρωποι δε Θελουν ν ὐποταχθωσιν εις τον Ἱησοῖν επειδη καὶαγαπουν τον παρόντα τουτον πονηρον κόσμον καὶ πῆ εἰοος ψευδους θρησκείας η καιασεβείας, αν καὶ παραλογωτατον, Tu ὁποιον θελγει τους αμαρτωλους ει τα ἔργα καὶ φαντασία των εἰναι πλεον δεκτὸν εις τοσαρκικον φρόνημα, παρὰ την πνευματικηνεκείνην ἀληθειαν καὶ λατρείαν, την ποίαν

μας διδάσκουν αἱ Θεῖαι Γραφαί.

44. N σκηνη του μαρτυρίου ν

καθως διετάξατο o λαλων τω Μω-

ον εωράκει. 45. Η εισηγαγον διαδεράμενοι ι πατέρες μων μετα

ωκοδομησε αυτ οικον. 43. λλου ο Υψιςος εν χειροποιητοις ναοῖς κατοικεῖ, καθως ο προφητης λεγει

υποπόδιον των ποδων μου ποῖον οἴκον οἰκοδομησετε μοι, λεγε Κυριος η τις τοπος της καταπαυσεως μου 50 Ουχ η χειρ μου ποιησε ταυροτα παντα Mετα του νόμου την παράδοσιν, οι Ἱσραηλῖται δεν ἐλάτρευσαν τον Θεον εις α-νααν, οὐδ' εις την Ἱερουσαλημ, παρ εις την ρημον και χιοι ἐν στερεον ναον, αλλ ει μίαν κινητην σκηνην. υτ εφερ θηεις την παγγελθεισαν γην ἀπο ους πα-τερα των, υπὸ την οδηγίαν του ησο υἱού Ναυη, τύπου του ησου του Μεσσία )καὶ καθως μαρτυρει την κεχαριτωμενην με αυτων παρουσίαν του Θεοῖ, και την με αυτοῖ συγγένειά των, ἴτως χρημα- τισε, κατὰ τον ἴδιον σκοπὸν πολλους αιωνας,

μετὰ την εις αναὰν κατοικία των Καὶμ ολον ὁτι ο Δαβὶδ υψωθεις καὶ ερεωθεὶς εις τυ βασίλειόν του, πεθυμησεν ἄκρως νάοικοδομηση εν ναόν τον συγχωρηθη μόνον ν παρασκευάση την λην επειδη ἐστάθη στρατιωτικὸς καὶ εἰχε χύσειν ιμα πολύ διὰ την οποίαν αιτίαν η οικοδομη του ναουεφυλάττετο διὰ τον εἰρηνικὸν αυτου υἱὸν Σολομωντα, στις το τύπος ξοχος του Mεσσία ά. Ιαραλειπ. r. 1-12.49 . Ι-19. Tελειωσας μως ὁ Σολομων την μεγαλοπρεπη του οἰκοδομην την εστοχάσθη μόνον ς συμβολον της υσπλάγχνου παρουσίας του Κυρίου μετὰ των πιpων λατρευτωντου, καὶ χι ως ἀληθινην κατοικίαν της Θεότητος ως ν εμελλεν ἀναγκαίως ν εξακολουθη ὁ Θεὸς την εις αυτὸν καὶ τον λαὸν ευνοιά του αν καὶ αυτοὶ εφεροντο κακως Καὶ των προφητων των τὰ λόγια καθως καὶ ηΒαβυλωνιος αιχμαλωσία πρεπε ν διδάξωσι τους ουδαίους ὰ περιμενωσιν, ὁτιηθελε καταστραφη ὁ ναὸς οταν γ ὐπερη-

50쪽

φανεια καὶ ποστασία των παρωξυνε τον Θεὸν να ὀργισθη κατ αυτων, καὶ α γενηεχθρός των. H εκλεχθεῖσα γενεα, ο 'Aβρααμ καὶ τοσπερμα υτου, δούλευσαν τον Θεον περτα τετρακόσια ετη, πρι εκδοθη ὁ νόμος τουΜωὐσέως λεγερθη ἡ σκηνὴ καὶ ο ναὸς του Σολομωντος δε ειχεν οικοδομηθη, παρὰ μετα ἄλλα τετρακόσια καὶ ὀγδοήκονrα ετη. D.στε σχεδον το μισυ του καιρον απὸ της καλεσεως του Aβραὰμ ἐως του εσσίατης ελεύσεως, ἡ αληθεῖς προσκυν ταὶ δούλευσαν τον Θεον χωρὶς τον ναόν. Καὶ δύναντο τάχα να να εις την ἀληθη θρησκείαν ουσιωδη, καὶ ἀπαραιτήτως αναγκαῖα εκεινατα πράγματα, τα ποι δεν πηρξα εις τοσούτων αιωνων διάστημα

Ἐπειδὴ καὶ ο Στεφανος κατηγορήθη υτ εβλασφήμησε τον ναὸν λαμβάνει αιτίαν μετὰ μεγάλης ευπρεπείας, νὰ λαλήση πεοὶ

των ιερων των τόπων με το προσῆκον σεβας, ως εγερθεντων ξ διαιτερα προςαγης του Θεοὐ καὶ διορθόνει μάλι α εκεῖν το περβολικὸν καὶ παράδοξον εις αυτους σεβας καὶεμπιστοσύνην, τὴν οποίαν ι ουδαῖοι σανετοιμοι νὰ δεικνύωσι.

5 l. κληροτράχηλοι, και απε-οίτα ητοι, καρδία καὶ τοῖς σιν,

έκτειναν του προκαταγγειλαντας

περ της ελεύσεως του Δικαίου, ζ υνυμεῖς προδότα ψ φονεῖς γεγεν σθε. 53 οἱ τινες λάβετε τον νόμον εις δαταγὰς αγγελων, και κίφυλίξατε.

Συμπεραίνεται με μεγάλην πιθανότητα, οτι το συνεδριον εννόησε τον σκοπὸν της μιλίας του Στεφάνου, καὶ τα συμπεράσματατα οποῖα αυτος μελλε ν συνάξ ε αυτης

προς ερέωσιν του Eυαγγελίου, εις κόλασιντης διαγωγη των καὶ δικαίωσιν της διδασκαλίας του ' καμαν διὰ τοὐτο τόσον θόρυβον, καὶ ε δειξαν τοιαυτα σημ ita ὀργῆς καὶ ανυ

πομονησίας, στ αυτος γνωρισεν, ὁτι δεν

ηθελον τον ἀφήσει ν τελειωση ἡσύχως τον λόγον του 'Oθεν ἐνεθαρρύνθη καὶ νεπνεύσθη απὸ τὸ Aγιον Ibεῖμα ὰ το εκθεση εις ολίγα λόγια με λεξεις μως της πλεον αὐστηρῶς πιπλήξεως κατὰ της συνειδήσεως των

μανιακων καὶ κακοτρόπων κριτων του Aυ

τὸς τους μίλησεν ως προ λαὸν ἀπειθῆ καὶαδάμα ον, ἀναπαυόμενον εις τὸ ξωτερικὸν

σημεῖον της περιτομης, εν η καρδία τωνητο κυοιευμεν απὸ ἀλαζονίαν, ἀπι ίαν καὶεχθραν κατὰ της ληθείας του Θεοὐ.Tωόντι, η εναντιον του Ἀγίου bευματος ἀντίστασις, καὶ η ὀλιγωρία της μαρτυρίας των Θεοπνεύστων προφητων, εσταθη παντοτε τὸ χαρακτηρι ικὸν κείνου του εθνους. H δ ελεγξις αὐτ δε προσήκει μόνον εις τους Ιουδαίους. Ιἀσα εἰλικρινης παναθεώρησις της στορίας του κόσμου της εκκλησίας, καὶ μάλι α των καρδιων μων, σπεύδει ει τὸ ν εξαιρέση την καυχησιν,

καὶ ἁ μας καταισχύνη βαθεως καὶ ὁλη Γραφὴ διακηρύττει τον ἄνθρωπον τι ὐπαρχει περήφανος, καὶ ἁγνωμων ἀπο άτης Θεου, ἀνεπιτηδειος ν δεχθη την του Eυαγγελιου χάριν ειμ διὰ της ξαιρετ εγεργείας του Ἀγίου Πνεύματος. obhὶ ἰσ- νατα ειπεῖν Κύριον ησουν, ει μη ἐν Πνεύματι Aγίω.V ά. Κορ ιβ . B.

54. Ἀκουοντες δε ταυτα διεπρίοντο ταῖς καρδίαις αυτων, νεβρυχον τους δόντας et αυτον. 55. Υπάοχων ὁ πληρης Πνεύματος Ἀγιου, τενίσας εἰς τον ψανον,

ε δὴ δόξαν Θεοῦ, και ησοῦν ςωταε δεξιων si Θεοῦ. 56. Καὶ εἰπε,

Ἱδου, Θεωρω τους υρανους ἀνεωγμε- νους, καὶ τον Υιον τῆ ἀνθρωπου κ