장음표시 사용
271쪽
De saeramento Eutharistis secundum se, in sex articu
los divisa. COUequcter considerandum est d/
μcramentoEuctaristiae Et primo, de ipso sacramento. Secundo , de male ria. Tertio, deforma. Quarto, deesse-EBbus. Quinto, de recipientibus hocs
ramentum. Sexto,de miniam.Septimo, de ritu.
Secundo, trum sit γnum et plura. Terrio, trum sit de necessitatesalutis. Quarto, nominibus eius. uuinto, institutione ipsius. Sexto, figuris eius.
Vtrum Eucharistia sit sacramentum. AD ν κ i M v v sic proceditur. Videtur,quod Eucharistian5 sit sacramentu. Ad ide enim no debent ordinari duo sacra meta, quia Vnu quodq, sacramentu efficax est ad suu effectum producendu . Cum ergo ad persectione in ordinetur &co firmatio & Eucharistiat ut dicit Diony. q. Eccle.hier. videtur Eucharistia non esse sacratnentum,cuconfirmatio sit sacramentum , ut prius habitum est. a. Praeterea,In quolibet sacramento nouae legis id quod visibiliter subiicitur sensui,efficit in diuisi. bile effectum sacrameli,sicut ablutio aquae caiisat & characterem baptismalem,&ablutionem spiritua. 1όm,sicut supra dimim est. ' Sed species panis de vini,quq subiiciuntur sensui in hoc sacramento,n O eL 3
ficiunt neque ipsum corpus Chri sti verum,quod est res &sacramentum,neque corpus mysticum,quod est res tantum in Eucharistia. Ergo videtur,quod Eucharistia non sit a. cramentum nouae legis. I 3.Pr terea. Sacramenta nouae legis habentia materiam, in usu materiae perficiuntur, sicut baptismus in ablutione, deco firmatio in chris. matis co signatione. Si ergo Eucharistia sit sacra metu rei, pei ficeretur invia materiar, non in consecratio. ne ipsus matellae. Quod patet esse falsum quia sorma huius t acramenti sunt verba, quae in conlec ratione materiae dicuntur ut infra patebit.' Ergo Eucharistia non est sacra
Sati coNTRA est,quod in col. lecta dicitur. Hoc tuum sacramen istum non sit nobis reatus ad poenam. Rgspo M o dice dum,quod sacramenta Ecclesiae ordinatur ad
subueniendum homini in vita spirituali. Vita autem spiritualis vita corporali consor matur , eo quod corporalia spiritualium similitudinem geriit. Manifestum est autem, quod sicut ad vitam c. oralem requiritur generatio,per quam homo vitam accipit,& augmentum, quo homo perducitur ad perfectionem vitae, ita etiam requiritur alimentum, quo homo eo seruatur invita.
Et ideo sicut ad vitam spiritualem, oportuit esse baptism si, qui est spiritualis generatio: & confirmatici nem,quae est spirituale augmetum: ita Oportuit esse sacramentum Eti-
charistiae, quod est spirituale ali.
AD P R I xi v xi ergo dicendum,
quod duplex est persectio. Vna,que est in ipso homine,ad quam per u
272쪽
citur per augmentum : dc talis perfectio copetit confirmationi. Alia autem est perfectio, qualia homo consequitur ex adiunetione alicuius extrinseci, hominem conser- iratis, puta ex adiunctione cibi, vel
indumenti, vel alicuius huiusmodi,& talis persectio copetit Eucharistiae,quae est spiritualis resectio. AD sacvNDv i dicendu,quod aqua baptismi no causat alique spirituale essectu propter ipsam aqua, sed propter virtute Spiritus sancti N. . 3 his in aqua existente. Vnde Chrys di. s. Angelus D ni . ,. secundu tempus,&c. In baptizatis no simpliciter aqua operatur: sed cum spiratus sancti suscepet it gratiam , tunc omnia soluit peccata. Sicut aute se habet virtus Spiritus sancti ad aquam baptismi: ita se habet corpus Christi veru ad species panis & vini. Vnde sipecies panis &vini non efficiunt aliquid nisi virtute corporis Christi veri. ADτEn rivM dicendii, quod sacramentu dicitur ex eo quod continet aliquid sacrii. Potest aute aliquid esse sacrii dupliciter, scilicet, absolute,& in ordine ad aliud. Haec aute est disseretia inter Eucharistia&alia sacramenta habentia materia sensibile,quod Eucharistia continet aliquid sacrii absolute, scilicet, ipsum Christu: aqua ve. ro baptismi continet aliquid sacruin ordine ad aliud, scilicet, virtute ad sanctificandu,&eadem ratio est de chrismate & similibus. Et ideo sacramentu Eucharistig perficitur
in ipsa consecratione materiar, alia vero sacra meta perficiuntur in applicatione materiar ad homine sat ctificandum.
E t ex hoc etia cosequitur alia dis
ferentia,na in sacrameto Euchari.
sitae id quod est res & sacramentu, est in ipsa materia: id aute quod estres tantis,est in suscipiete, scilicet, gratia,quae contertur: in baptismo auic utrunq; est in suscipie te, scili cet de characte qui est res Sc secrament v, Sc gratia remissionis peccators,qus cst res tantum, de eadu ratio est de aliis sacramentis.
Vtrum hocsicramento' nu 'ulptura. AD xcv Nouu sic procedi- Iasq. s. r. tur. Videtur,quod Euchari. ις - .stiano sit viruin sacramentum, sed plura. Dicitur enim in collecta, Purificent nos Diae sacramenta, quae
sumpsimus .Quod quide dicitur propter Eucharistiae susceptionem. Ergo Eucharistia non est unum sacramentum, sed plura.' a. Praeterea, Impossibile est multiplicato genere,non multiplicari specie, sicut quod unus homo sit plura animalia. Sed signum est genus sacramenti , vi supra dictiunest C si igitur in Eucharistia sint plura signa,scilicet,panis de vinum,
videtur consequens esse,quod sint plura sacramenta.' 3. Pr terea, Hoc sacramentuconficitur in consecratione materiae scut dictum est Sed in hoc sa V Πcramento est duplex materiae cosecratio. ergo est duplex sacra metu. SED CONTRA est, quod Apost. dicit i. Cor. io. Vnus panis de unucorpus multi sumus omnes,qui de uno pane dc de uno calice participamus,eX quo patet, 'uod Euchari.
stia est sacra metum Ecclesiasticarvnitatis. Sed sacramentu smilitudine gerit rei,cuius est sacram et v. Er
273쪽
goEucharistia est unu sacramentu. RE sp ONDEo dicendum,quod sicut dicitur s. Met.' unum dicitur
non solum quod est indivisibile vel quod est co tinuum,sed etiam quod
est persectum: sicut dicitur una domus,& unus homo. Est autem muin persectione,ad cuius integritate concurrunt omnia,quq requir suur ad finem eiusdem: sicut homo integratur ex omnibus inebris necessariis ad operationem animae, & domus integratur ex omnibus partibus,quq lunt necessariae ad inhabitandum:& sic hoc sacramentu dicitur,vnu ordinatur enim ad spirituale resectionem,quae corporali consorinatur. Ad corporale auic resectione duo requiruntur,scilicet,ci,
bus,qui est alimetu siccia,& potus, qui est alimentu humidum. Et ideo etia ad integritate huius sacramenti duo concurrunt, scilicet, spiritualis cibus & spiritualis potus,secundu illud Ioan. 6. Caro mea vel E est cibus & sanguis meus verE est potus. Ergo hoc sacramentum multa quidem est materialiter, sed unum formaliter & persectiuῆ. AD pQMvM ergo dicendum, quod in eade collecta & pluraliter dicitur primo. Purificet nos sacramenta,quq sumpsimus:& postea singulariter subditur.Hoc tuum sacramentu non sit nobis reatus ad poenam,ad ostendendum,qubd hoc sacramentum quodammodo est multat simpliciter autem unum. A n sacv NovM dicendia,quod panis & vinum materialiter quidesunt plura signa: rmaliter vero &persecti vhinum, inquantum ex eis perficitur una resectio. AD TERY ivxi dicendii, quod
ex hoc,quod est duplex cosecratio
materi huius sacrameli,no potest plus haberi,nisi quod hoc sacra inctum materialiter est multa, ut dictum est.' Sententiae s conclusimnes quae t.
c metum Inubet distincta ab aliis. Ratio primi: quiasacramenta litae
hiritualissubsidi unt, et adiumenta: in
qua, i in corporali,non sola generationee incrementa vortet esse ed etiam alimentum: generationem baptimus, incrementum confirmatio efficit alimentu est
Euclaari lia, quc homine fouet a re scit secundil spirii si, cT ideo resectio dicitur.
Ratio secundi quia refectio ex cibo σ
tu constan est eni anum fac ramentum forma et perseelione licet materia rideatur duplex lanis,scilicet, G yinum: a ideo aliquando dicit ιν )ng sacramentu, aliquando plura, quia in duplici materia
Secunda conclusito, Eucharistia perficitur consecratione materie, reliquas cramenta suscipientis: quia Euchari- Ilia coecratione, non tantumnumsanctis candi sed chrisam infe cZimet ad necti candum,extera tantad im illam n de in Eucharistia fac mentum tantum funisspecies c accidentia panis dini, gratιa ut res tantum, christius est res c
1 C E Eucharistia autem primo explil cetur, aue sunt de ratione sacrame-ti,materia forma, institi itio, unde colligetur neces litas:sed ne verbi ignoratione de- Nominacipiamur de ipso primu dicedum est. Hoc μυ--υ. igitur sacramentum ,quod in pane& vino confic tur eu sit etiam sacrificium ratione viriusti; varias abet appellationes .ut enim Cui II. Atiis. est sacramentum dicitur, Eucharistia, cu- rides ius notatio licet bona gratia exprimat, Cle in g- mei .2. Psdag. 2.Orig.li.8.cot.Cel.quia continet
274쪽
continet hoc sacramentu Christum gratigautorem,vel quia ad vita eternam speciali quada ratione nos perducit. & gratia Dei Vita sterna ROM.6.vel quia hoc sicramen tu in sancta icriptura per antonomasia dicitur gratia, quida volunt Heb. u. Regnuimmobile suscipientes habemus gratiam, i .Pa.I.Sperate in ea,que vobis offertur gratia:quamuis, inqua,nominis huius notatio,. Panta bonam gratia exprimat: a Graecis' ' tame Patribus a verbo Eucharesteo dedi citur, ut sit idem,quod gratiarum actio,aut grata beneficioru recordatio. Huius aut Eappellationis triplex ratio colligi potest,
una ex ratione sacrameli, altera Lx rationes. . . sacrilicij, tertia ex utraq; coniuncte. Pi imam auariti sit, avia in hoc lacramento accipimus om-ntu beneficiorum maximum,& co modo, quo eximia Dei erga nos dilectione exprimat in cibu,scilicet,de antinae spirituale resectionem,&ideo debet nos excitare ad. ingentes gratiaria actione , eximia gratitud nem.1ecitnda est, quia in ulmodi do- nu oblatum a Deo, est persectistimii sacrificium propitiatori u &cucharisticum,quo Deum peccatis offensum, nobis redd nms propitiu,& gratias agentes offerimus Deo pro omnibus beneficiis susceptisaic D. Augus ignificauit lib. i.cont r. aduers. leg. &proph. c.8 N lib. te spiritu S lit.c. H.Se ep. ad Honoratum.Tertia caula est quia Christus instituens in ultima coena hoe sacrametum de sacrificium, , gratiarum act:one de benedictione incoepit ,& sic panem & vibnum consecrauit, ut non sit aliivi Euchari s lia, quam id quod gratiarum actione debenedictione speciali Christus instituit.&perfecit:vt narrant , excepto Ioanne, reliqui Euangelistae,& Paulus md Corinth. c. I .& ea re Iustinus in sine secundae apolog. pro Cliristianis, vocat hostiam sacram, panem eucharilliciatum, aut benedictum, itiit, super quo gratiae actis sunt. similiter vocat Irenaeus lib. q. cap. 3 Eucharist a quidem Polluci , Imavorino , Hesychio, non habet gratiae significationem, sed ut aliae similes voces,magnificentie potius & liberalitatis: sed illud prius ecclesiasticum est,& antiquum: ut lat Eucharisita, quasi conluerat o de benedictio gratiarum actionem de recordationem acceptissima Deo exhibens, cum Christus eius institu
tor dixerit,laoc facite in meam commemolationem.
2 Dicitur etiam ex materia, Lacramentia f., panis vel caliciti ex re contenta sacramen tum corporis s/nguinis: ex ritu externo inperii συα in eius administratione, fractio pani, Act. 1 tau Domnis, 2. de ro. Ex usu viaticum, quia tribuitur in
subsidium his, qui hanc vitam vivunt, dc in aliam transeunt:duitur ex loco de sacrificio, cui dicatum cit altare sacramentum altaris.Graeci per antomasiam vocant hoc sacramentum, nyisterium vel mysteria abiblut vel sancta,immaculata S tremeda mysteria: quod sit persectio S ccsuinitio aliorum,& ideo caetera in se quodammodo c5tinens.vnde Dionysius v0cat mysteria per scient dii araac diuina. N e. z.eccles. hier. in sacris maxime pollici tem. luo autem scii su dicatur hoc iacr mentum antit 'po, velanti typa,explicabitur in respos . ad ob ea. contra realem praesentiam.de viatico praeterea,de sacrificio. nita sitis locis. Dicitur mi, ex elic tu eximio arcusti inae unionis side- in .lium cu Christo de inter se,lyna iri omit- συναbr
nio,vel comunicatio, iuxta illud l. Cor. o. -----ο.
Calix benedictioni) cui benedicimus, no- ne communicatio sanguinis Christi cili &panis, luem frangi in uS,nonne participatio corporis Domini et Equoniam unus panis, aliam. unum corpus multi sumus, omnes qui ac D ms M. avno pane & de uno calice participamus, Ioan.6.Qui maduc/t meam carnem,& bibit meum sanguinem in me nranet, de ego in illo, , aut manducat me, ipsis vivet propter me.Grscis ςtiam dicitur hoc sacranae tum participatio, vel transumptio, quia dis muinitatis I . s v nus reddit participes,& ad Meamnoseuchit. Danrasa. b. de sidc .c. I . v nde ab inectu sanctificationis Grxei vocat sanctitatem. cisur cuam ex imitati c. istisne D.Pauli eod. oii. na dominic/,ex tepore institutionis, conuenientibu4 , inquit. vobis in unum, iam usi eli dominicam coenam in anducareu Prehendit erum quzda
dili ribuebatur cibus Eucharistiae i iis aut a minime in his couiuiis repri ientabat id,cuius pratia suerat itali tuta:quia, ut subiugita pollutus unusquilq; sua coenam prisumit ad manducand alius quide ei tali ui ebrius est,in cuius confirmatione subiugit
veram historiam de rationem coenae Iani, 'ene ex ignoratione illais, Corintliij erraret. Huiusmodi euene videntur sinuo, quai PQ
275쪽
ste1 agapas & chari ates vocaverunt,&sternebantur in porticibus Ecestae adiunctis. aut locis vicinioribus,m colligatur ex Temtu. Apologetico,exClemetis pedagogo,ic in natali F licis martyris idem refert Paulinus. utitur aliquando hoc nomine coenae Dominicae Ignatius,&Cypriani sermo e. tat de coena Domini. 3 Hoe tame nomine hac tepestate par ce utendit esse videtur,quia haeretici ρος- sertim sacramentarii,hoc nomine libentis.
si me ututur,ut inde aliqua occalionem captet suorum errorum:vt Lumerant, quod coena multorum decubitu exigere vidcatur,danant misi aspriuatas n quibus unus tantu communicat sacerdos,nolui deserri ad aegrotos,volunt omnes sub utraque specie comunicare,quia coena no sit perlecta
nisi ex cibo S potu: nolunt Christu esse in
. Eucharistia niti cum sumitur, quia coena sit huiusmodi actio. Sacramentarii autem, e nolui Eucharistia esse sacramentu corpo- . ris N sanguinis lJm,l ed coena dii lingui .ut alia sit terrena & corporea actio in lum tione panis & vini alia lit cilestis, qua mes . in cStu rapta,Cli istum fide contingit. tot
igitur errores cc ne nomine occultant,ω-
tra quos suo loco disserendum ell,interim satis fuerit admonuisse, sub hoc nomine,
V quo olim pie & catholice uti licebat utere
multos errore , & ideo parch illo utenduesse,ne videamur cum illis consentire . licenim centet Ecclesia catholica, eas v ces,ex quibus haeretici errandi occasiones captant,quadiu vigent illorum haereses nino vitare.Sic vigente haeresi Arriana,catholici unicum aut lingularem Deu,quali pateriantum esset Deus,ne videretur filio cum Arrianis detrahere diuinitatem, non dicebat,ut ex patribus obseruauit D.Tho.
nicationem nature in pluribus personis, d earum colasionem inducere, quasi unicus& singularis Deus esset non solum secundum essentiam,sed etiam secundum perlona: quae tamen locutiones, nisi esset erroris latens occasio, pium & catholicu sensum habet .Hic de nominibus huius sacrameti.
sacramentu,ab aliis distinctu&vnu. sacramentu esse ila aperte concludes: est signusensibile .esticax gratie l)nctificantis: cumateria panis de vini & verba sormae sen
sibilia sint, & de hoc sacramento dictu sit
illud Ioan. 6. si maducat me, vivet pro pter me,& illud I.Cor. io Malix, cui ben 'dicimus,nonne communicatio Languinis Christi esti& panis quem frangimu .n - -is
ne participatio corporis Domini esti quae omnia fieri non possunt, nisi suscipies hoe
sacramentu,sanctificetur,ut Christo vniatum est igitur Eucharistia sacramentu n. I. Ide definitu est in Conc.Horent.&J dASess.7.de sacramentis in genere, in huibus Lucsaristia unum ex septem sacramentis
n.la umeratur,& ab omnibus etiam Patribus confirmatur,sed praesertim Dionus. c. 3.de Ecclesiiter.D. Aug.epistors.& H8.&lib.3.de doct.Christiana c. 9.Greg. i. qa. c.multi,consentientibus omnibus Theolosi, & Christianis: imo vero non habemus . in hoc diuentiente, haereticos,licet in ex plicanda ratione sacramenti, natura,vsu de effectibus,repugnantes maxime di adue sarios habeamus.1 Sed distinctum esse sacra metum a reli P. Zara
qui s. eade cocilia patres, Theologi,praxis&vsus Ecclelis catholice aperte e silidiose confirmant, quia habet specialem fine dceffectu, a reliquis sacramentis distinctii, nempe gratiam reficiente nos,ad sustent Ddam,nutrienda & conseruandam diuina illam vita,quam ex baptismo accepimus.
Habet etia ex materiae &formae legitima
application corpus & sanguinem Clitisti substantialiter,unde profluit gratia illa resectionis spiritualis. Vnde conuenienter Theologi hane definitionem Eucharithiae constituunt:Eucharistia est sicramentum corporis & sanguinis Chrilli quo vita spiritualis nutritur:& quia definitionem breue
decimnibus recepta in esse oporici,cum sit
principiu doctrine, non oportet alia addere, uς cum illis necessario conlucta sunt, vel in controuerita Theologorum polita
sunt. Indicantur aute tria potissimu in hoc sacramento,mors Christi prsterita. s. s. e. I.Cor.Il. Priescunq; manducabitis.morte Domini annuntiabitis: Priscns gratia, qua pascitur&reficitur anima,&totus homoChristo de cum inebris eius in unu corpus coagmentatur: caelestis vita, quam speramus, quatenus hec sancta mensa pri- nuntiat coenam illam aeternam , in qua aperth fruemur Deo , cui nunc occulte per hoc sacramentu conitingimur. quavis aute hqc tria hoc sacra meto represent tur, non tamen ex omnibus vendicat sibi propriam
276쪽
priam ratione in sactamenti, sed ex secum do tantum:quia detratione lacra menti et , significare gratiara ut sanctificantem suscipientes,& sacramenti noue legis est eandeeiscere: quare ut gratia illam resectionis
spiritualis Eucliaristia signifieat & es scit.
proprie &per se ratione sacramenti habet. 63 6 Vnum autem esse. et constet ex du--- -- plici materia, duplici etiam forma &benet, dictione aperth colligitur ex sancta scripturi et 7 ra & patribus Dicitur enim unum sacrametum,ex una significatione de uno effectu, licet ad eam significationem & effecta multa conueniant, ut in omnibus sacra mentis noue lesis materia,que dicitur,des orma,&in hoc sacramento omnia quae pertinet ad persectam rationem conuiuii: ut sicut conuiuiu corporale,cibus Sc potus, etia in plura genera distinctus perficit, sic unu sacramentum resectionis spiritualis,cibus de potus, sicut scriptu est Ioan .6.Caro mea vera est cihus,n languis meus vere est potus,&I.C .IO. Vnum effectu ex utroq; sic exprimitur,unus panis,mu corpus multi sumus, omnes qui de uno calice, dc de uno pane participamus re c.II. coiunctio utriusq; significatur cum ait, similiter de calice quinetia mortis dissicae comemoratio ad utraq; resertur,le ideo ait quotiescunq; maducabitis panem huc,& calicem Domini bibetis, mortem Domini annunciabitis. citur quidem aliquando hoc sacramentu, cramenta plurali numero quasi plura sint, sed pluralitas no est in ratione sacramenti, sed in materia & consecratione.sic in oratione
ecclesiae, s sacra menta, quae sumpsimus, J&in tremenda actione s hae sancta sacrificia. J & Cypriano in serna. de coena Domini sdominica sacra meta,J & ab Ambros.lib. .de sacramentis c. t. s altaris famcta satramenta. J
Sed quia in his omnibus unitas no sumitur ex indiuili bilitate,ut in puncto, neq; ex
continuatione ut in linea,neque essentia. tin simplicibus & compolitis naturis, neque ex supposito,ut in subiecto de accideti, sed ex periectione Se coniunctione multorum ad unam formam,effectum &snem,ut in domo .ideo illa plura unum constituunt sacramentu,cum una resectio spiritualis periem rc presentetur cita Sc potu panis & vini.mAd uobiicia priuatur igitur laici,sub
altera tantu specie communicante pers
cta resectione spiritualis vitae, si resectio in
vtraq; specie persectὰ a Domino instituta
est,cum non sumant persectum sacramentu Respondeo .dehac re suturam esse propriam disputatione,interim satis est admonere, altera tantum specie huius sacram itotum Christia contineri, de ideo perfecta resectionem spirituale suscipienti cos errer sed non esse in una tantum specie persecta representationem de significationem sacramenti: ut in altera tantu specie, siu effectus totius sacramenti, sed non persectum Ze integrum sacramcntum,quantum ad lignita catione. Itaq; laici nullo effectu ncramenti priuantur,quia efficientia persecta est in ratis specie separatim, licet non sit perse-gnificatio lacramenti,nisi in utram,de constat in sacra metis nouae legis ella lignificationem Sc efficientiam, qua suscipietes sanctificantur.
8 Sed quaeris statim,cur haec sacramenti γsignificatio in duplici materia, di signo vel in m rotari specie polita est, Christo Dficit Respondeo triplicem esse causam,primam ratione sacrificii, ut repraesentetur Cliristus qualimoneus pro nobis,clim ex vi conse rationis, seorsum existat sanguis,& seorsum corpus imitalteram ex parte sacramenti,ut Mintegra resectio indicaretur,quam sensibi- M.
liter non perciperemus, ut oportet percipi signo sensibili sacra meti, nisi duplici signo s. ia ,
cibi & potus: ut intelligatur prouenire non nιι, rati in tantum ex corpore Christi per incarnationem, sed etiam ex cinguinis effusione per mortem.Tertiam causam, ex eadem resectione per sacramentum hoc effecta,collitigimus, de unione Christi de membrorum eius. cibi enim species,corpus nostrum,ui ni species,anima indicat: & plena resectio est viriusq;, quatenus nostrum corpus per hoc sacrametum reformatur ad pernet virutae participationem conuenienter, Se similiter anima nostra.Vnde D. Tho. in olficio
Eucharistiae, s quibus sub bina specie carnem dedit de sanguinem, i duplicis substatiae totu cibaret hominem. J praeterea vinuexprimit unioneChrilii cu membris, panis membrota inter secti Christo. ut enim vianu expressione perficitur, se Christus pansionis torculari expressus, nobis se comunicat:&vt panis ex multis granis constat, sic , , . , nos ut unu per charitate cum Christo colligamur, iuxta illud I.Cor. Io. V s panis. Vnum corpus multi sumus, omnes qui de uno Mne Sc de uno calice participamus.
277쪽
Questio prima. An ratio sacramenti ri ad forma, ille no manent effecta Eucharistia sed manet accita tia panis de vini, cotinentia corpus & sanguine Christi,de idcirco in materia dc sorina non manentibus, ratio sacramenti esse non potest, sed in accidentibus permanentibus, & in contentis corpore & sanguine Christi. Sic docent omnes veteres theologi Eu
Euchoistiae sit in accidentibus panis CP ini post consecrationemro Ritur ex his dissicilior questio,in quona ex multis, quae sunt de integritate huius sacra meti polita sit ratio sacra menti: eu enim in hoc sacramento lint species panis do vini sit cosecratio utriusq; materis sit corpus de sanguis D ni,st sumptio & maducatio di omnia hec significem aliquid, merito dubitatur,in quo nam ex his sit ratio sacramai polita cum illud sit sacramentum, quod lignificat,de ubi multa sunt,quq ea n ciem rationem participat, porteat aliquid esse,cui primo coueniat.ne sit colatio. Ad huius aute rei explicatione su menda est distinctio huius sacra meti ab omnibus aliis, ut ratio sacra meti illius propria inueniatur. prima aute &potistina distinctio est quod cetera sacramenta ipso usu de applicatione suscipietis perficiuntur hoc aute ipsa consacratione perficitur, qua deinceps usus & applicatio suscipietis consequitur.hoc est, sorma huius sacramenti ad materia applicata,
conficitur sacramentu . non aute simul ad persona suscipiente applicata, ut in caeteris sacramentis. v.g. applicando materia sacramenti ad person dicimus ad eande,ego te abluo te ungo, te ligno te absoluosse accipio de ideo forma in his no conlecrat materia,sed limul cu materia suscipiente sanctificat an hoc aute sacramento firma cons crat & transmutat materia panis de vini, &ita coficitur Eucharistia, quς pollea recipitur, di ipsa receptione suscipiente sinctiu-cat. Ex his sequitur alter u discrimen in aliis sacra metis virtute sermo materia no immutatur,sed suscipies per utraq; sanctificatur: in hoc aute sacra meso, materia virtute so naε mutatur, de trasit in aliam substantiam,
Vt panis in corpus,vinu in sensuinem Christi: deinde iacta Eucharistia immutat sanctifica do suseipiente. ritu discrimen emin hoc saeramento materia & forma sunt inust & principia ut fiat sacramentu, no autem partes permanetes, in ceteris sacra metis, miter a deforma sunt partes ex quibus sit & c&tat sacramentu: quia i n rebus stu&tibas que in motu colistula e dE sunt cau- se effectionis Se costitutionis,cu in illis seri& existere no differant: in per manentibus aute sita sunt effectionis principia, alia constitutionis: rcqvia Eucharistia iit ex maIe charistia constare ex per manci bus reta no ex materia & forma traseuntibus D.Ireneus lib. ε .c.Iq.ex prellit, ex quibus princiis piis iacta sit. Sc ex quibus Eucharisba constet his verbis. qui est terra panis percipiens vocation E Des,non iam eli comunis panis,sed Eucharistia ex duabus rebus collan terrena scilicet de caelesti. Ambr. li. q. de sacram ctis c. hoc sacramentu esse essectu forme idest,ipla cosecratione materiae
perses,lic explicauit,sermo Chi isti hoc coiicit sacramentu .D.Ause in libuent. prosperi allegatus de cos. d.2.sic inquisi sacrificiu, seu sacramentu Ecclesiae duobus constare dicimii visibili elementoru specie & inuti
sibili Diti nostri I xxv Christi cimedes an
ster pani inquit,& calix, certa consecratione fit nobis mγsticus. quod ita no fit,n5 est sacramentu religionis nostre. ide scribit lib. de Catech.rud.c.26. artu discrimen est,cttera sacra meta habent vim sanctificadi in motu posita, quia ipsa & applicatione sanctificat & vsu tantis , Eucharistia vero vim sanctificandi permanente habe Cnempe Christum ipsiuin,licet :pla sumptione devsu suscipientes lanctisce quia est corpus destinauis filii, iuxta illud Ioa. 6.Spiritus est, qui vivis calicam no prodest qui equa. Cyprianus de coena Diat, hie cibus,inquisiverus de sincerus per specie dc sacramentum, nos tactu sanctificat. Itaq; cetera sacramenta habent vim sanctificassi, instrum cialiter permanente tantu, de existere ipso usu: charistia etia extra usum,habet e de vim de ipso usu exercet: ut dicitur salubre me a mentu,antequam sumptu sanet: de meus serpes in deserto Num. 21. habuit vim sanadi, ante qua aspiceretur.Αlioru enim sacramentoru esse est in actu fgnifica di de semctificandi,cu suscipienti applicaturi sed Euristia est sacramentu,quia significat de cotinet actu Christu ipsum, non solu ut habet virtutem in se sanctificiat, sed ea de caularrisente, ut coserat suscipienti gratia. Symuc a natum no significant dccotinent Christuma
278쪽
tam simpliciter ut est in cito, vel ut si in
terrassed ut est cibus de potus, ad resectionem spiritualem de sanctificatione,sicut expressit Diis illis verbis Iol. 6.Caro mea v ia est cibus sanguis meus veta est potu ,Scillis,in coena ultima maducate Se bibite.neque certe potest esse illustrior analogia inter vili bilem forma, de inuisibilem gratia, in quo ratio sacramenti cosistit, qua,quae est inter species istas,& cameChristi,ut cibum,& sanguinem ut potum. ειν --. 3 Me ito aure diuino costio factum est, Ilia oti adsese ut hoc solu ex omnibus sacramentis habe-- ret vim permanente sanctificandi,quia notς--u . tantu est sacra metum sed etia sacrificium:
hostia aute & sacriscium no potest esse nis in rebus mutatis, sanctificati oblatis, &permanentibus, vicu de sacrificii ratione
egerimus constabit.Hinc est,quod ad cetera sacramenta populus concurrat eu exercentur, ut ad ligna emcacia diuinae opera. tionis transeuntifrid hoc autem sacramen.
tum non lotum cum fit, sed es iactum est,
Praecipue,ut ei debitus cultus & obserium tia exhibeatur, quatenus reipsa Christum cotinet ad salutem & sanctificationem -- Inrua Mi . stram.Est autem, no tantum in aliis sacra- mentis recepta illa distinctio, sacramenti
a. s. r. . , hoc sitiam sacra meto valde probata,& praeris Oa-ν. 1. cedenti doctrinae omnino congrues.sacrae. .er Im a. mentum tantum est, quod tantum signim
is to.res tant est ipsa gratia sanctificam salsi nisi. cipientes,quae est enectus di nae sumptio. nitares id sacramentum estChristus conte-tus sub accidentibus panis de vini. ut enim eisdem speciebus significatur est res: ut autem significat unionem daefectionem anime spirituale est sacramentum,licet non
propriὰ quia no est signum sensibile quod ostendimus propriis esse sacramentu in s nerali definitione sacramenti, sed intelligi Me per fidem, ut ostedemus disieretes de reali & lubstatiali Christi praesentia in hoe
sacrameto. Christus igitur existens in hoc sacramento sub accidentibus panis & vini,c6tinetur,ut cibus & potus noster, de ideo
est res contenta:& praetere , quia ut cibus continetur significat unionem nostram oco vis. t resectionem,quam vi essiciat, in hoc sacra Iamna nἔ νεν mento sub illis aceidentibus existit. -- ia ran. 4 His positis primo ostendendum est,ra et Der 'ς φ . tione factime in Eucharistia,non cMnsi
iler , vel in ipsa cosectione &cor secratio
ne materiae, vel in ipsa sumptione de maducatione. Primo quide,quia nulla actio producens re permanentem,vel ipsam conseque potest essentialiter esse ipsa res, ut costat: ledeosecratio producit & efficit Eu. charistiassumptio vero consequitur,multo etiam tempore interiecto, t ex proposita disseritia costat & ex doctrina trantubstDtiationis apertius constabit:consteratio igiatur,aut sumptio,non est Eucharistis sacra mentu.Secudo, illud propriὸ habet rati ne sacramenti, cui propriὰ nomε Euchariustiae tribu itur:sed no tribuitur cosecrationi aut sumptioni,sed rei cosecrate de sumpti: non est igitur Eucharistia conlecratio, aut sumptio,cu tamenEucharistia si nome huius sacra meti propriii. hinc Iustinus in fine 2. apolog.hic cibus,inquit, a nobis Eucharisba appellatur: actio vero consecrationis, aut lumptionis cibus esse no potest.hinc iu
irri,facere Eucharistiam portare Eucharistia.os ferre Eucharistia, manducare Eucharistia: quavis aute consectatio efficiatChriam contineri sub accidetibus panis de vini, 5e ideo ut cibu sacramentalem sani tiscante,non potest habere rationem sacraineti, quia constaret hoc sacramentu sola verboru forma,per qua tantum sacramentu esscitur de cosecratio,& nultu haberet effectu gratie sanctificatis quia no applicatur suscipieti,quod tamen est de ratione sacrures. in sacramito vero,quod no in usu de sum. tione sed pia consecratione perscitur, materia de sormam in sacramenti cosectione Ee cosecratione distinguere oportet, no aute in re cosecta,quia ipsa cosecratione mutatur de non manet materia,forma vero in
prolatione consistens, amplius permanere non potest. ide est de ministro, qui cosecrationis minister est primo & petie, deinde usus&applicationis: fieri potest,ut dispε
sationis sit diaconus, sui cosecrationis nutilo modo esse potest, sed tantum sacerdos. 1 Ostedimus sacra meti huius ratione n5 esse,vel in consecratione,vel in sumptionerosita reliqua sunt duo,in quoru altero debet esse necessario ratio sacrames,cum nosint plura in hoc sacramento, ua quatuor, nepe in accidetibus panis& vini cotinentibus corpus de sanguinε Christi, vel in ipsis rebus cotenus. Sit igitur lite certa sentena,
279쪽
speetes sue figura panis & vini, quae sunt
accidentia, que permanent sacta consecratione primo & per se habent rationem sis ameti in Eucharistia,hoc est, species iulae ut significant de continet realiter Christi corpus & sanguinem, ut cibum & potu ad nutriendam & fouendam, atque etiam amplificandam vitam spiritualem,sunt sacramentum Eucharistiae. Prima ratio ex precedentibus ite deducitur: sacramentuest signum sentibile: quia haec est generalis lacramenti ratio, ut de sacramentis in
genere principio ostensum est: sed species tantu panis & vini in Eucharistia sunt signa sensibilia: species tritur tantum habent rationem sacramenti. sic videtur censere Concilium Trident.Missis. cap. s. cuait hoe esse commune Eucharistiae cu cPterissacramentis, vil7t visibilis forma inuisibilis gratie, non autem contra inui libilis pratia sub visibili forma. Constat autem sentibus, non essie in Eucharistia alia se mam & figuram vili bilem preter accidentia panis 3c vini. Quare ut est firma Se co- stans argumentatio, qua ex superiori negato inserioris negatio concluditur: sic erit
haec argumentatio necessaria , corpus di
sanguis Christi contenta sub accidentibus panis & vini, non sunt signa sensibilia:
non sunt igitur sacramentum: de quia ostesum est,de illis quatuor rebus que ad E charistiam concurrunt,consecrationem dcluinptionem sacramenti rationem habere non posse de de reliquis duobus, nempe accidentibus de Christo sub illis conte-to, Christum non posse habere rationem sacramenti,esscitur necessario, solas species,de accidentia panis de vini habere rationem sacramenti. Idem concluditur ex differentia sacramentorum noue legiria veteribus, quae est efficacia gratiae instrumeta lis derivata ab humanitate Christi ut diuinitatis instrumento coniuncto, t explicauimus in doctrina de sacro mentis in genere, smnsuetes noua sacramenta a v c teribus. Ratio est hic, species panis Se vini sunt sacramentum Eucharistiae proprie, ut modo conclus mus, ergo sunt instrumenta gratiae sanctificatis: ali quin non esset propriὶ sacramentum noui
legis quod suscipientem instrumentaliter sanctificat.Fate mur quidem Christum his speciebus contentum,ine gratie sancti sica 3is principalem causam ut Deus est, deinstrumentum Giunctum esse humanitate, sed quia in neutro est ratio sacrameli, quia neutrum est sisnum sensibile deo et scitalia instrumetalis necessario tribuenda est speciebus,ut illis tribuitur ratio sacrameli. 6 Est hoc priterea scripturede veteri Ecclese valde consentaneum, species huiusmodi operari per corpus & sanguine Christi,sub illis contenta, eo modo, quo dixitD.August.de baptismo,aqua habere vim per verbu, idest,sormam ut est altera pars lacramenti sic enim species sacrametales, ex Christo contento vim accipiunt sanctificandi.Sic D. Cyrillus hane extemam resacramentalem operationem lib. q. in Io nem his verbis significauit, oportet terr
stre hoc corpus nostrum,cognato sibi sustu de tactu,& cibo corporis Christi ad immortalitatem reduci:& Tertulaib.de camnis resurrectione, caro,inquit,aqua abluiatur ut anima emaculetur, caro ngitur ut anima cosecret Aaro signatur, ut anima muniaturaearo corpore de sanguine Christi vescitur,ut Sc anima Deo saginetur. Itaque ut species panis & vini significat Christum contentum,ut habet vim reficiendita alendi animam nostram spiritu vivifico,&ipsam fratiam qua alimur ab eo dimanantem,sic sumptae a nobis eandem efficiunt instrumentaliter. Sed quamuis species solae habeam rationem sacramenti, quia tamen Christum verὸ de substantialiter continent ut cibum nostrum, non debet ratio huiusmodi sacramentalis sic e- .ciebus attribui,ut Christi contenti non habeatur ratio in hac consideratione.quamuis enim 'ecies tantum significent lcnsibiliter,significant tamen Christum ipsis contentum substantialiter. 7 Et idcirco veteres patres aliquasso voeant Euchari me sacramentum, corpus αsanguinem Domini,aliquando dicunt constare ex terrena natura de caelesti, idest ex
accidentibus panis de vini, & corpore de sanguine Christi, qua caelestia dicuntur: quia virtute Spiritu sancti consormata in utero virginis, de habent sibi hi postatice unitam ipsam diuinitatem. & ideo Christus contentus speciebus dicitur caelestis. Sic Ignatius citatus a Theodoreto Dial go s. Eucharistias, inquit, & oblationes
admittunt,quod non confiteantur Eucharistiam eme carnem Saluatoris: sic D.Αur. annotat.in Io sacrameatum hoc, inquit,
280쪽
esse panem qui de caelo descendit, idem
etiam D.Ausus .lib. i.de pec.merit. &r milῖ. p.r .hoc sacramentum recte a punicis vocari vitam, scribit, quia est panis viuus,qui de caelo descedit,& dat vitam ni do,& D Greg.c. multi saecularium l. q. i. vocat etiam ex re contenta nostrum sacra metum,corpus & sanguinem Domini, cui consentit usus scripti irarum di patrum P ne omnium,appellantiu in hoc mysterium carnem,corpus,sanguinem,& cόinmutabi sacra inctum corporis de sanguinis. n,
de sunt illa saepe repetita ab Augustino corpus existere,vel sumi sacramentaliter, x epist.r;.ad Bonifacium inquit, sacrametum corporis Christi secundit in quendam modum corpus Christi esse, nempe quia non est sub forma panis devini Christus in propria specie,sed sacramentali. Sed ipsas species panis & vini,ut re vera sunt, ita appellauit sacramentum Cuprianus de coe
na Domihi hi verbis, illud visibile quod
est in Eucharistia,est sacramentum latentis lubstantiae diuinae.oc Aug. de Catech. rvd.cap.16.distinguit inter sacramentum, quod vocat lignaculum visibile,& latentem diuinam substantiam in mystcriis contentam.hinc sunt illa, cor is risti esse ius acramento,uel contineri sub sacramento. 3 Concludamus igitur,sacrameti rati nem speciebus panis de vini proprie competere,sed quatenus lignificant& continent corpus & sanguinem Christi,de ideo sacramentum vocati ipsi im corpus & sanguinem,ut contentum: propriό autem sagna externa signiti cantia & continentia:
certe hoc sacramentum perficitur consecratione materi ut supra olim imus, cosecratione autem se,ut corpus & sanguis
Christ; sit , non absolute, sed sub speciebus panis & vini, ut in doctrina de transubstantiatione explicabitur.Cui sentctiae magna m luce asseri celebris & recepta Theologorum distinctio, in sacramentum tantum,rem tantum acramentum & rem: lequa distinctione paulo ante diximus , ex qua constitit, ipsum corpus Christi appellari sacramentum improprie, nempe ut signifieat fidelibus essedium huius sacramenti de a quibusdam dicitur lignu Christi in propria specie,ut est in caelo, vel suit in terra,vt eleganter deducit I anfrancus ex Aug.epist.ad Bonifactum,& D. Cregorio lib. q. Dialog. asseris carnem carnib&sanguinem sanguinis dici sacramentum, Otra Berengarium.
Quaesis secunda contra μοι manus an Euchari ylia sit sacramentum
1 T Euia sunt haereticorum argumcta, L quibus hanc rationem sacramenti tollere connantur, cum enim ostenderimus,species, corpus I sanguinem Christi continentes, habere propinc ratione sacra- meti illi speciebus permanetibus sine substantia panis & vini, etsi contineat vere de substantialiter corpus & sanguinem Chriasti ut recta fides docet rationem sacram uti conuenire non positi, lus argumentis c cludunt.Primo, sacramcntum Lucharistiae representat unionem corporis mustici cu Christo capite, ut aperte requirit D. Paulus I. Cor. O.in hoc si cramento,cu inquit,
vivim corpus sumus, qui de uno pane, rede uno calice participamus: sed species sine substantia panis & vini hanc unionem representare n6 possunt: quia illam representat coagmentatio multorum granoru& vitarum in unum corpus, que solum re
peritur in vero pane de vino, non item in speciebus: species igitur rationem sacramenti Eucharistis habere non possunt. Secundo in hoc sacram to debet esse ana inia nutritionis corporalis ad spiritualem animi pastum:sed in accidentibus panis de vini,non potest esse hec analo a ad rationem huius sacramenti necessaria, quia nonutriunt accideititia isimr non habent rationem sacramenti.Tertio, sacramentum debet esie signum si nificans: sed species continentes Christum non significat, cum significatio sit rei ablentis, presente autem Claritam contineant:ergo species non sunt sacramentum,li presentem continent Christum.confirm it hoc modo,quia opposita simul cise non possitnt:rcs autem signitieans & lignificata sunt opposita:
non postiant ergo limul esse species significans Christum, de Christus ipse pretens. x Ad ptimum, neganda est assumptio, quia species panis & vini significant, & re-
pretentant illam unionem, quatenus pandre presentant, licet eius subsistentia non sublistat in sacramento: neque enim oportet grana aut uuas existere, ut neque in pane re vino existum t representetur illa Iumrim Ia