장음표시 사용
301쪽
E. lim inar tim expressim de vita, in calice o
ue feratur, quia hoc est indecens pro pter impuritatem musti . Potest ta. men in necessitate fieri. dicitur 'I iaa. Τ enim ab eode Iulio Papa: si nece Gse fuerit, botrus in calice compri
Vtrum .iqua fit ino permisenda. .di'. it...i. Λ D S E x Tu M sic proceditur. Q. f. i. Et l. Videtur,quod aqua non sit vi-c no peti ni scenja.Sacrificium enim
Christi figuratum fuit per oblatio-tionem Melchisedec,qui Gene. Iq. non legitur obtulisse nisi panem &vinum. Ergo videriir, quod in hoc
sacramento non debeat adiungi aqua. a. Praeterea, Diuersorum sacramentorum diuersae sunt mate.
riar. Sed aqua est materia baptismi. Ergo non debet assu in i ad in ateria huius sacramenti. 3. Praeterea, Panis de vinum sunt materia huius sacramenti. Sed pani nihil adiungitur. Ergo nec vino debet aliquid adiungi. SED CONTRA est,quod Alex. Papa scribit. In secramentorii obla
lo. t o. tionibus,quae intermissarum solennia Domino offeruntur,pan Istan. tius,isa .cotic tum&vinum aqua permixtum, in
sacrificium offerantur. R Espo Nullo dice dum, quod vino,quod offertur in hoc sacrameiato debet aqua misceri. Primo qui dem propter institutionem:probabiliter enim creditur, quod Dominus hoc sacramentum instituerit iii vino aqua permisso, secundum morem illius terrae. Vnde & Prouerbioru '. dicitur: Bibite vinii,quod
miscui vobis.Secundo,quia hoc co
uenit repr sentationi Duleae passionis. Vnde dicit Alexand. Papa: ---Li.h. Non debet in calice Domini, aut vet μή mma vinum sol una,aut aqua sola offerri, sed utrunque permixtum c quia utruque ex latere eius passione sua pro-iduxisse legitur. Tertio, quia hoc conuenit ad significandum effectu huius sacramenti,qui est vitio populi Christiani ad Christum, qui aut
Iulius Papa dicit,' videmus in aqua 'populia intelligi, in vino vero ostendi sanguinem Christi: ergo cum in oreamιLωm. calice vino aqua miscetur, Christo populus adunatur. Quarto, quia hoc competit adultimum enectum huius sacramenti, qui est introitus ad vitam aeternam. unde Ambros.' hdicit in lib.de sacramentis: Redundat aqua in calicem, S salit in vitam
AD P R i xi v M ergo dicendum,
quod sicut Ambros dicit ibi)em, s. Massicut sacrificium Christi signis catum est per oblationem Melchi sedec, ita etiam significatu est pecaqua,quae in eremo fluxit de petra, secundum illud, i.Corinth. Io. Bibebant aut e de ibi rituali conseque
te eos petra. AD s xcvvnvM dicendum,
quod aqua assulanitur in baptismo
ad usum ablutionis. In hoc autem . secramento assumitur ad usum re--
sectionis, secundum illud Psalm.
aa. Super aquam resectionis edit. cauit me. AD TARY ivxi dicendia, quod panis ex aqua te sarina coficitur. Et ideo cum vino aqua miscetur , neutrum sine aqua existit.
302쪽
ARTICULUS VII. eo, quod significatur. Appositio
Vtrumpermixtio aquesit de necessitate huius sacramenti.
tur. Videtur quod permixtio aquae sit de necessitate huius sacra. menti. Dicit enim Cyprian. ' ad Caecili u.Sic calix Domini non est aqua lola& vinii solii, nisi utrunq;
misceatur , quomodo nec corpus
Domini potest esse farina sola , nisi
utrunq; ,scilicet,farina & aqua ,sue rit adunatum. Sed admixtio aquae ad sarinam est de necessitate huius sacramenti. Ergo pari ratione admixtio aquae ad vinum. 2. Praeterea,in passione Domini , cuius hoc sacramentum est memoriale,sicut de latere eius exiuit sanguis,ita&aqua. Sed vinum, quod est sacra metum sanguinis, est de necessitate huius sacramenti: ergo pari ratione & aqua. II 3. Praeterea, Si aqua non es.set de necessitate huius sacramen ti,non referret quaecu. aq; aqua huic sacram cto apponeretur,& ita ponset apponi aqua rosacea, vel quaecuque alia huiusmodi aqua Quod non habet usus Ecclesiae: Aqua ergo est de necessitate huius sacramenti. SED CONTRA est, quod Cypria.dicit: Si aliquis de antecessioribus nostris,uel ignorater, vel simpliciter non obseruauit,ut scilicet, aquam vino misceret in sacramen. to, potest simplicitati eius venia concedi. Quod non esset, si aqua esset de necessitate sacramenti, sicut est vinum,uel panis. Non ergo aquae admixtio est de necessitate facramenti.
Ras poNDllo dicendum,quod iudicium designo sum edum est ex autem aquae ad vinum refertur ad significandam participationem huius sacramenti a fidelibus,quantum ad hoc,quod per aquam mixtam vino , significatur populus adunatus Christo,ut dictum est.' Sed & hoe ipsum,quod de latere Chiisti pendentis in cruce aqua pro suxit, ad idem refertur, quia per aquam signi ficatur ablutio peccatorum,quae fiebat per passionem Christi. Dictum est 'autem supra , quod hoc et
sacramentum perficitur in consecratione in ateriae, usus autem fide. lium non est de necessitate sacramenti, sed est aliquid conseques ad
sacra inentum. Et ideo consequens
est,quod appositio aquae, non sit de
necessitate cacramenti. AD P R I M v xi ergo dicendum,
quod verbum illud Cypriani est intelligendum,secundum quod dicitur illud esse non posse quod conuenienter esse non potest. Et sic similitudo illa at tenditur quantum ad id,
quod debet fieri, non autem quantum ad necessitate in mam aqua est de essentia panis,no autem de essentia vini. A u sacv vi, via dicendu ,quod
effusio sanguinis directh pertinebat ad ipsi in Christi passionem,est
enim naturale corpori humano vulnerato,quod ex eo profluat sanguis
Sed effusio aquae non fuit de necessitate passionis, sed ad demonstrandum effectu pastionis, qui est ablutio a peccatis,& refrigerium cotta ardorem concupiscentiae. Et ideo aqua non seorsum offert ut a vino in sacramento,sicut vinum offertur seorsum a pane. Sed aqua offertur vino permixta, ut ostendatur, quod
vinum per se pertinet ad hoc sacra,
303쪽
mentum, tanquam de eius necessita litate poneretur ergo:videtur,qud die existens, aqua autem secundum aqua debet apponi in magna quan- quod adiungitur vino. titate. AD YsRτ1vM dicendii, qudd a. Praeterea, Parva aqua mulquia admixtio aquae ad vinum non to vino admixta corrupitur. Quod est de necessitate sacramenti,non autem corruptum est,iain non est. resert quantum ad sacramenti ne- Ergo idem est apponere parum decessitatem, quaecunque aqua mis- aqua in hoc sacramento , & nihil ceatur vino, siue naturalis, siue ar- apponere. Sed non licet nihil aintificialis , ut rosacea. Quamuis ponere. Ergo non licet parum ap- quantum ad conuenientiam sacra. ponere. menti, peccet qui aliam aqua misi S 3. Praeterea, Si sitsficeret pa. cet, nisi naturalem & veram, quia rum apponere, per consequens es de latere Christi pendetis in cruce set sufficiens, quod gutta aquae in aqua vera proiluxit,non humorph- torum dolium proiiceretur. Sed legmaticus,vi quidam dixerunt,ad hoc videtur ridiculum. Ergo non
ostendendum,quod corpus Christi sufficit iquod parua quantitas aperat vere compositum ex quatuor ponatur.
elementis , sicut per sanguinem Sao coNTRA est, quod extra fluentem ostendebatur, quod erat de celebratione missarum dicitur. compositum ex quatuor humori, ' Perniciosus in tuis partibus ino-bu ut Innocent. III. dicit in qua, sebit abusus,videlicet, quod in madam decreta l. Quia verbadmix. iori quantitate de aqua in saerificiotio aquae ad farinam, est de neces. ponitur,quam de vino,chm seculi. state huius sacramenti, ut pote dum rationabilem consuetudinem constituens substantiam panis, si se Ecclesiae generalis, plus in ipso sitrinae admisceretur aqua rosacea, de vino,quam de qua ponendum. vel quicunque alius liquor , quam Rus PONDEO dicendii, quod vera aqua, non posset ex eo confici eirca aquam adiunctam vino, sicut sacramentum, quia non esset verus Innocent. III. ' dicit in quadam panis. Decreta. triplex est opinio. Quidam enim dicunt, quod aqua adiunARTICVLVS VIII. cta vino per se manet,vino conuer-HAmasia debeat in magnaci an . se in sanguinem. Sed haec opinio
litate apponi. stare non potest, quia in sacramen. to altaris post consecrationem ni-
AD O c i, M sic procedi- hil est nisi corpus & sanguis Chti
tur. Videtur, quod oporteat sti sicut enim Ambros dicit in I v δειλω aquam in magna quantitate appo, lib. de Oriciis, Ante benedictioneni. Sicut enim sanguis de latere alia species nominatur, post bene- ω. 4.er MM- Christi sensibiliter fluxit, ita & a- dictionem corpus Christi signifi-qua.unde dicitur Ioan. ist. Qui vi- catur alioquin non totum adora. dit, testimonium perhibuit. Sed retur veneratione latriae. Et ideo aqua non posset sensibiliter esse in alij dixerunt,quod sicut vinum con hoc sacramento , nisi in magna qua uertitur in sanguinem, ita aqua conCc a uertitur
304쪽
Comment . in D. Tho ter t. par.
est, non quidem ad necdsitate acra uertitur in aquam , quae de latere Christi suxit. Sed nec hoc ratio.
nabiliter dici potest, quia secunduhoc,aqua seorsu in consecraretur a vino,sicut vinum a pane. Et ideo sicut ipse dicit, aliorum opinio probabilior est,qui dicunt aquam con uerti in vinum,& vinum in sangui nem. Hoc autem fieri non posset, nisi adeo m odicum apponeretur de
aqua quod couerteretur in vinum.
Et ideo semper tutius est parum de aqua apponere, & praecipue si vinusit debile: quia si tanta fieret appositio aquae, ut solueretur species viani non posset perfici sacramentum. Iulia, Isin; Vnde Iulius Papa ' reprehendit quosdam,qui pannum lineum mu-
ει ι λιωνά. sto intinctum,per totum annum ter
/- - . I uant,& in tempore sacrifici j, aqua ' partem eius lauant,& sc offerunt.
quod sufficit ad sacramenti huius significationem , quod sentiatur
aqua,chm apponitur vino,non aute
oportet,quod sit sensibilis post mix
Atiis acvs Duxi dicendum, quod si aqua omnino non apponeretur, totaliter excluderetur sgnia scatio. Sed cum aqua in vinum conuertitur, significatur,quod po pulus Christo incorporatur. AD TERTIvM dicendu , quod si aqua apponeretur dolio, non sufficeret ad signiscationem huius sacramenti. Sed oportet aquam vi in no apponi circa ipsam celebratio- nem sacramenti. Sententia σ conclusiones quin. Conclψο est, Iinum,itis est mare rix huius Iacramenti altera pars: Ied uno mψιcissima aqua peranscenda
menti sed ad imitationem christi,quisiecreditur probabiliter permiscuis: ad Hgniscutionem coniunetionis populi se tu cum christo: T ad consentundum pracepto Ecclesiae.
V Inum vitis altera materit pars est ad n iis,
consecrationem aptissima:dico aute ramis mare vinum vitis, xt ab his vinis distinguatur, νω ο ιμ quae impropriὸ hanc appellationem reti- -ηt nent, ut dicitur vinum mali granati, aut mori, aut alterius succi . est autem dubitatio de musto, aceto, agrina, di vino conglaciato, quia a natura vini non multum abesse videntur, sed de his ita censent Theologi. Mustum exuuis maturis, vel muriam. in dolia, vel in ipsum calicem recentiniamὸ expressum, verc vinum cst de consecrabile et quia concoctum est, cum dulce do sit concoctionis signum, ψ lib. meteor. cap. 3. & ita desin tuta de consecrat. dist.2.capit. cum omne et c.didicimus. rotamen sine peccato fit, ut in vino non desecato, quale est multum,conficias urgente quidem maxima necessitate tam
tum licet, inquit Iulius I. epist. 7. in decreto septimo: quia seces, quae in fundo calicis qua citissime subsistur,non iunt comsecrationi subiectae, nee Christi sangui.
nem unquam continentisi vero dii iussi per totam vini substantiam, de non separatae consecrationem subierint, posteaq; substiterint, iam per corruptionem desinit esse vini species,& corrupta vini sorma desinit esse sanguis: quae omnia non contingunt sine magna irreuerentia sacra
x Acetum si intelligatur vinum acen Arerum cens consecrabile est, si vero intelligatur acetum propriὰ , consecrari non potest: quia illud non multauit vini naturam,hoc autem mutauit: dc consecratio illius , ut panis, qui iam incipit corrumpi, non fit sine peccato, propter irreuerentiam sacramenti. Agresta est succus uuarum pla- Arre M. nὸ immaturus di indigestus , quia non dum attigit vini speciem , & ideo in ea nulla consecratio fieri potest. Ultimum n- -re.
305쪽
im dissiduitas, N: ideo saepius in eo errari potest, sed haec firmiora & certiora videntur vinum, quod vergit ad glaciem &concretionem ,& adhuc humor est potabilis, consecrari potest, ut de vino acen centi dictum est: quia nondum soluta est vini species. quod si solidum gelu sit,nee ullo modo potabile, quod est esse ineptum ad usum sacramenti, summum' sacrilegium esset pro vino eonsecrare.& idem in 1 I dicendum est de vino, quod ex gelu soli- liquefactum est quod sit maxima dubitatu in vinum ex duriore illa concretion naturam vini amittat, ut plerunq; colorem&saporem.
3 Sed quid faciendum est de vino,quod
post consecrationem in gelu solidum con .
creuerit,putandum ne est, ex ea immutatione fieri , delinat esse sanguis i itas Θ videtur,sicut desinit esse corpus,c ipanis speetes defecerint. Vnde liquefacto iam ad sumptionem vino, non redit sanguis,&excosequenti, neque adorari potest: debet tamen in Lacrario condi, aut a sacerdote reuerenter,post sumptum sacramentum, consumi. Cum autem in regionibus Septentrionalibus , non raro sint vina variis modis adulterata ,& Omnibus etiam lmis,variis rebus iniectis, permisceantur, desint impura, magnam in eligendo vino consecrabili curam &stu-M,οῦ his misi, dium sacerdotum esse oportet. Illud ve-wm3 μ .3 ro vinum, quod ex uuis iterum , aut te tio pressis, magna aquae copia iniecta conficitur, omnino ad consecrationein adhiberi non debet: quia de quantitate admistae aquae constare non potest. si enim aequalis sit aquae copia, aut seia aequalis, aut maior, licet colorem , aut saporem vini retinere videatur, vinum tamen non est: Nideo ad consecrationem ineptum. illa vero, quae vini accidentia esse videntur , sunt ex mutatione aliorum similia esiecta : cum hoe vect sit quoddam ex aqua & vino permisium, in quo, eorum, uae permiseentur,s milia quaedam acci-- entia fiunt: sed natura minorum de esIentia non remanet, secundum probabilio- rem physicorum sententiam. haec dicta.
sint de materia panis & vini. deincepsuis. ω d. haereses de eadem exoletas facilius resim
Ummti. 4 Daemon igitur,veri cultus Dei, ho
stis implacabilis, variis modis hoc studium religionis, in hoe sacramentoritε conficiendo omnibus taculis inlectatus Vest. natim quidem excitauit alienos homines , qui Christianos accusarent , quasi Cereris & Richi cultores, inquit Aua . lib. 2O. coni. Faust. cap. 10. deinde, ais ctans honorem diuinum, panem & vinnu in sua sacramet i transtulit, ut inquit Iustinus apolog. r. pro Christianis, his verbis i in mythrae mysteriis daemones nostrum sacramentum imitari connati fiunt,& panem &poculum cum quibusdam incantationibus , in tiandis apponere solebant. sed citin hac ratione ille non assequeretur, quod erat in animo, nostrum sacrificium omnino abolere, in conspurcanda materia,& in deprauandis aliis pamtibus huius sacramenti, diligentissimξ ve satus est. Primum hoc studuit per Cataphrygas, ut inquit August. limes dis. ad Quodvult, qui panem sacramentalem ex sarina permista infantis anniculi sanguine, quem de toto corpore minutis punctionibus extorquebant: quod si infans
moreretur, colebatur ut martyr, si uiu ret,habebatur pro summo sacerdote D
inde Peputiani, vel Quintiliani, farinam cum caseo permiscebant, unde artobri dicti sunt, quod ex caseo & farina panem conficiebant,vel ut inquit Epiphan. quia panem & caseum offerebant. Te tio Manicliti panem sacramentalem in suis nefandis mysteriis horribiliter pr phanarunt, miscentes ad mundationem farinae, quam impuram esse volebant, semen humanum . vi ita execrabilis fieret materia Eucharistiae.Ophytae vero, a se pentum cultu, ita dicti , alebant colubrum , eumq; emittebant e spelunca altari propinqua, ut lambendo panem mundaret ,& in usum sacramenti formaret. sic August. haeresi i7. An vero hi materiam planξ corruperint, incertum est, licet caneris sceleratiores esse viderentura 'priores tamen quia aperte comi mpebant
materiam 2 Christo praescriptam , nihil
prorsus conficiebam. Omnes autem hi
Iusmodi haereses , dc institutione Christi supra proposita, Sc decretis Pontificum,& Conciliorum apertξ refutamur: quae reseruntur de consecr.d.2.c.non oportet, dcean sacramento corporis. & deinceps plaCc I rare
306쪽
ra reseremus,propositis erroribus de est
3 Vinum igitur ad consectionem huius sacramenti necessarium Manichaei &Pristillianistae reiiciebant, quia vinum Omne, ut fel principis tenebrarum abominabantur. de qua superstitione manavit, ut dimidiatum sacramentum di sacerent, di sumerent.hoc sacrilegium sepE D. Ai gust. in lib. contra Faustum refellit,ic Gelasius in epist.ad Maioricum & Ioannem,& D. Leo serm. de Quadrages. Altera fuit haeresis Aquariorum, aquam tantum offerentium in poculo sacramenti, & non
illud quod omnis Ecclesia, ut inquit D. Auguli.haereti 5 .hos appellant Epiphanius haeresi 46. de Theodoretilib. . heret. Fab. Eucratistas & hydroparastatas, tu si temperatos & solam aquam offerentes. meminit etiam eorum D.Chrys.hom.83. in Matth. Fuerunt praeterea sectatores cuiusdam Marci, ab eo dicti Marcosiani, quorum meminit Iren lib.I.cap.9.& Epiphan. haeresi s . horum poculum Eucharisticum fuit aqueu,vino albo permistiam, quod murmure magico, & incantatione rubicundum redebant, ut ita proponeretur in sacrificium.Concilium etiam Bra caren. 3. in praefatione meminit quorumdam .ciferentium lac vini loco,contra diuinam ordinationem:& aliorum, qui expressum, vel contusum botrum in calice pro vino apponerent, ut ita ipsa comminuta marum grana, populo saepE sine succo tribuerent. itaq; hi grana musto expresso in calice permiscebant: sed alia est ratio musti ex uuis expressi , ut supra ostendum . Alius etiam emtor, ibidem comm moratur, eorum,qui pannum lineum m sto inimctum ,& toto anno reseruatum, tempore celebrationis aqua lauarent, ut
ita aqua ex intincto panno saporem & colorem vini contrahens, in secrificium OL
6, Hos omnes errores damnauit Conculium Carta nen. s.c.H. ex quo colligi potest unde hi errores irrepserint. cum enim populus in ea parte sacrificii quae offert rium dicitur panem di vinum ad huius sacramenti materiam offerre soleret:& p culiari deuotione alia quedam cibaria ad benedustionem facerdotalem proponeret, effectum esse videtur, impietate ut negligentia quorundam, ut in ipsam sacrificium transircised non longe progressias
est hic error, damnatus in m)em c. 24.ciatato Conta.Carth.& sexto generali can. 32.& tandem concilium Florenti in doctrina de sacramentis. & Trident. iri.iq. panem tantum & vinum pro materia hi ius sacramenti assumunt. de celcbr. mis L. c. m Marti .de de sum.Trinit.& fid. c.
Vnde in lectione conciliorum distim osma. M uere oportet, ea quae in altari offerenda Milari sunt in sacrificium,ab his, quae fideles ad
altare offerunt,ut benedicantur a sacerdote vel cedant in illius & aliorum clericoru' vitam.se distinguit Canon 3. Se q.Apost. illa sunt panis di vinum ex Domini instituto modicillima aqua permistum, ut est in
Synod.generali ca 28. de F7. Braccaren. 3.can.I.de Floretide Eucharistia seiLxltima: in lus autem omnibus prohibetur,ne quis pqterea offerat lac, mel, mellitum,vel pro vino vitis siceram, aut consecta, aut alia quaeda,vel animalia vel legumina: & qui secus secerit,deponitur.Cano vero ille 28.
pKcipit uuas oblatas a fidelibus priuatim benedici ut primitias quas da, & distribui hcenitentibus,ad laudem datoris fructu
ri posse ad altare nouas spicas,oleum ad luminaria,& thimiama,idest incensum,tempore,quo sancta celebratur oblatio. aliaruvero rerum primitias can. s. Apostol pH-
cipit mitti Episcopo Spresbuteris domh,
di non offerri ad altare,ut inter eos, di ac nos,& alios clericos diuid1ntur. Ostendiamus panem triticeu,& vinum vit s, necessariam esse huius sacramenti materiam ex necellitate sacramenti : deinceps quaedam eiusdem materie adiuncta explicanis da sunt. unum est commune , nempEruantatas:duo vero sunt propria,panis quiem , an oporteat esse aramum, vel se
mentatum, vini autem an debeat aqua permisceri. 8 De quantitate igitur panis 5 vini con - - :t..secrandi, quamuis ex ratione sacramenti macris nanihil sit definitum & constitutum,sed pro fent . r tuis numero fidelium,qui sacris mysteriis debent communicare sit definienda a neer dote consecrante: determinatur tame prisentia de intentione consecrantis: quia λα Τ r
307쪽
ma efficit,quod vere&propriὸ significat:
cans. realia ἀδ demonstrativa autem pronomina sorme
Mungit, o A panis & vini,verὰ non dicuntur,nili de preti seu lentibus mon igitur c6secratur,nisi ea maris f. ---a , que loco & litu sacerdoti e se- - - - Gai P sens esse dicatur secundum coniunomina d. man nem intelligentiam: cum de re non presensmatiuato d. ii vere dicere non possis, hoc est corpus, uis traiis tau aut hic est calix sanguinis. quare potest sacerdoψluantamcurici: materia, modo pres issentem consecrare,quia virtus consecranti M. i. is di nulla desinitur quantitate , etiamsi ad Frati 'M. ii, usum fidelium sit accomodanda,cu sit eo Cr ton iret./ι- ru numerus incertus de indefinitus:& licet w ε Minim certus sit aliciti eos eranti potest absolutem tim ibis . quanta velit i terra consecrare.quia prς. . Mis . icas potest es e,sinitul amplius veritas soria W- νι- me PQquirit, qua Veritate fornis exiliente ποι cessaria cu legitima interione,perficietur naame taeSed quia potettas consecrassi, sacerdotibusconoessa eth in aedificationem, & non in destructionem, peccaret grauiter sacerdos,qui ex neglipentia malitia, aut culpaabili ignorantia plus materiae consecraret, quam esset ad usum fidelium accomm datum de necesi rium: itaq; utrovis modGfirma est de rata consecratio, sed posteriori modo caret peccato, non autem priori.
Similiter si in milum finem sacerdos dirigat consecrationem,ut in veneficium,aut irrisionem, erit tamen vera consecratio:
quia potestas iplius, est ad effectum absoluth,non autem huius, aut alterius finis gratia. 9 Potestat E aute intelligo ordinis Zecharacteris,non iurisdictionis, cum sit illa de necessitate sacra meti non autem haec. illa autem nulla mali finis intelione, nulla sus
. pensione,aut probibitione superioris ima pediri posse,ostatim est in doettina de ministro sacramentorum generali ex D.Th. 3.p.q. 64.ar. .& ar.9aa Fratera vero potestas iurisdictionis in inferioribus ministris Ecclesiae, si suspendatur.vel tollatur a superiori, nullum potest effectum habere.
sic excommunicatio su enli, aut interdicti iudicis non tenet: neque absolutio sacerdotis in reseruati preterquam in diserimine xitς,4 Mentii est I .c.7.de poenitentia. si vero hec potestas consideretur in sum. Pontis. Jiltinguendus est usus illius. Nam circa ea,quae lunt iuris posities,naturalis & diuini, si non subsit legitima causa
dispensandi,aut explicandi. peccat: sed in illis tenet & valet dispensatio,in his non tenet,ut in dispensatione voti,iuramenti re sidentie pastorumEcclesiaemeque ideo is, cui dispensatio concessa est,coram Domi no excusari potest, ut colligitur ex The logis q.sent.d. i8.& 9. u Ruard. ad art.I. Lovanien.potestas igitur ordinis, quia in charactere indelebili sita est, nullo pacto aboleri potest, etiamti male quis ea viatur, ut in consecranda maxima aliqua panis. tu vini materia modo sit praesens. Io Haec vero praesentia materiae conseia D. Norauia
crandae, ut aliarum rerum quae nobis s
nem praetentes dicuntur,prudentia huma- ia aitim tin i diiudicari debet pro ratione circunsta- FG tiarum saepe enim,quod alicui propter vi. sus perspicacitatem praesens est, alteri est absens. sic duos,aut lex cophinos panis alicui dices esse praesentes omnes qui sunt in magna platea non dices: si militer ad so. pastus aliquid vere dicetur praesen=, non autem ad ioci.ad 7o.vero dubium est. ea Vero,de quibus probabilis incidisset dubitatio, in sacrarium recondenda essent, ut paulatiin post sumptionem Eucharistiae a sacerdotibus,vel laicis consummerentur. Vnde constat,quod praesentia materiae huius,tactu non iudicatur, ut quod quis temgeri illud praesens esse dicatur, cum ma nens possit consecrare t & parochi sispa plures materias, quas non tangunt,cons crent. e Christuς in institutione huius lacram enit , accipiens panem de calicem vini,non instituit tactum esse de necessitate sacramenti Neque etiam visu iudicatur eadem praesentia, cum caecus possit consectare,licet consecrando peccet: nisi sorte ex dispensatione qualem Antistite exeu doctissSotus refert se vidisse Trid.qui
consecraret ex dispensatibnemullo deni :sensu externo,aut interno pi fientia huius materiae debet iridiori quia illa pro nomina in utraque forma panis & cauciis, quae sequirunt ex vi demonstrationis prμ tiam, non demonstrant accidentia selisibilia de quibus sensius certi iudices sunt: sed substa nita m quae per se intelligibiliς est,ue ostendit D.IHom.3.part. est. 73. artis. ad 1. Qiod igitur demonstrari potest id prudenter alicui consecranti praesens dicetur,quia demonstratio illorum pronomice num,
308쪽
- Comment . in D. Tho tert. par.
num,prssentiam requirit: quod est in pisita hominis parte, nullo modo prescnseshquod est ad antica panem, etiali visu, aut alio sensu non percipiatur, modo demonstrari possit, praesens esse dicituri sic facerderi plures, ut vocant, holitias quarum aliae aliis impositae , visum impedian plures calices vini in altari , vel co ram se positos, si ad omnes dirigatur intent: o proserentis sormam, consecrabit: quamuis peccet coiecrans amplius, qu ira requirat usus fidelium, vel sit in more de consulmine Ecclesiae. Pa , Di ἱ- II Clim autem praeientia hae rem prς- natareus Oa- senteiri determinatam efficiat, recte asse- mi R. 4 runt Theologi , nihil esseere sacerdotem uara tem , qui medietatem materiae oblatM consusE S indeterminate consecrare in-
Mui . bH. - tendat: quia neque totam , quam non
,. c rius . intendit, neqile partem , quod ea non determ:netur, consecrare potest. quod si determinetur illa pars signo aliquo sensibili, situ, sensu, imaginatione, vel in sectu, omnino consecrabitur, quia ni hil deest ad essentiam sacramenti. unde duo sacerdotes eandem materiam partialiter consecrare possunt, si cuiusque intentio in unam partem separatim sera
tur: ut ea non consecratur, in quam n
que habitu dirigitu intentio, ut gutta vini extra calcem, vel sundum calicis, vel pars panis a toto abscisia &separatim existens. Dico autem consecrari posse par tem materiae determinatam, quia si seratur intentio indeterminate, in partes tertias, vel quartas secundum diuisionem continui in infinitum , omissis, vel e clusis aliis partibus ab eadem intentione, nulla sane pars consecrabitur, quia nulla est determinata:quoniam illae paries pondent ex diuisione continui,quae est secum dum potentiam infinita, & ideo actu de terminata constitui non potest. Similiter, qui minorem minima parte, in qua panis, aut vini natura conseruari potest velulet consecrare , nihil omnino eisceret: quia neque esset panis, aut vinum, ut in physica constat, de nulla alia materia con secrabilis est. & quamuis omnes partes pani aut vini post consecrationem cotinu tae Christum contineant, pars autem in
nor minima ὶ toto diuisa, quia desineret psie panis ante consecrationem, delinet etiam post consecrationem Cliristum Matinere, clim neque accidentia panis cm- - iseruare posset. naec subtilius, quam par esset in re grauis lima distinximus propter scrupulosas,vel otiosas quorudam The logorum disputationes, qui phvsica quaedam in doctrinam theologicam, importune de alieno loco induxerunt.
Quaestio. panis aximus sit commodior materia huiusIacramenti 'la T YActenus dictum sis de quantita-1 1 te materiae coniecrandae, siue
sit panis, siue vinum: nunc qualitas quaeda in panis propria examinanda est, nem- re an oporteat esse arimum, vel sermem . . tatum panem. in qua disputatione non
tam, quid sit necessarium , quam quid
deceat inquirimus, hoc est,non tam quid requirat necessitas sacramenti , quam quid necessitas precepti Ecclesiastici CG cet. Iu a rasib.- stat enim utrumuis Panem, siue aZimum, 'pi . . siue sermentatum aptam consecrationi materiam esse, cum uterque substantiam& naturam panis triticei retineat , di aduentitia tantum qualitate differant, manente eadem natura dc speciet de Latinis panis, Graecis artos , de fermentato de aximo limpliciter dicitur, ut Exod. n. cNum. 6. pro azimo Vsurpatur : quare ex utrovis verum conficitur sacramentum.
probat etiam indifferentia eandem Chri sti usus: post suam enim resurrectionem frangebat panem communem, ut in castello Emaus,& haec fractio plerisque dicitur sacramentali spanis distributio,idest, panis conuersi in suum corpus. Quare haereticum esset, negare in alterutro pane verum esse sacramentum Eucliaris lita clim ita sit definitum in Concilio Florent. sess. vltima , consentientibus Graecis de Latinis: de impositum est praeceptum E cletiasticum presbyteris de sacerdotibus,
ut seruent tuae ecclesiae ritum de consuetudinem: Graeci eccletiae Craecae in sermentato conlectantis, Latini autem Latinae Ecclesiae in arimo. unde materia per se indifferens ad veritatem sacramenti , facita est nec staria ex necessitate limius praecepti Ecclesiallici, ut sacerdos latinus consecrans in sermentato pane, verum quidem sacramentum conticiat, ex
309쪽
Iegitima , scilicet , materia panis triti-eci : sed conficiendo peccet contra P ceptum Ecclesiasticum: &similiter Graecus sacerdos consecrans in arimo pane. Haec omnia constant ex regula D. Augustini de Adiaphoris in epistola ad Ianuarium, ut fidelis qui': litae sic letiae consuetudinem sequatur,& ex cap. literas de celebratione mi Γ &exsteris unionis in sest .vltima concilii Horemini. 13 Itaque Ecclesia Latina amans pacista concordiae, Graecis suum morem pem militδε proprium retinuit, nullo damnato. veteres etiam Patres Graeci,vel Laturorum usum secuti si uit,vel ita vitul quisque morem suae Eceseliae probaut, ut alienunon dant uerit: cum apud nullum ex veteribus mentio sit de hac controuertia aesivi & sermentati. Graeci autemrecetiores
contentionis magis cupidi,quam veritatis, usum de morem utilium cons crandi aes-mii panem, in Inoi entino concilio probauerur,vnO,aut allicro excepto: sed poste sciit&priusquam cogeretur cor ilimn, adeo lana nauerunt, ut sua altaria sacrificio Latini sacerdotis & pane azimo Pr sanari assererent,asserente Cui done Carmel ita & aliis: Graecos secuti sunt Amnieni & Rutheni. Vnde ex hac contentione cicta est liaerelis illorum, asserentium neccs statem huius sacramenti requirere panem sermentatum, & in azimo nihil confici i quam tanta animorum contentione d enderunt, ut assererent errasse tres priores Euangelistas in nam rando tempore coenae vitiinae, & a Ioanne fuisse correctos, ut auto est D. Anselmus in epistola de sermento & azimo. nec ante Gregorium. Redam, bc Anselmum, ulla est ae hac controuersia mentio in Latinis Patribus. Est autem huius con trouersiae duplex pars, prior iit de decentia ealtera de necessitate sacramenti. ad prioris explicationem ponimus: utrumlpanem, vel imuin, vel fermentatum, consecrabilem esse: quaerimus autem inruo decentior sit conlecratio. Oli in quiem utraque ecclesia Gnaeca de Latina, ut
refert Leo IX. in epiliola ad Imperator. Constat uinop. & Innocent. III. lib. q.
de olfie. missae capit. q. in aZimo cons
crauit: sed postea propter Ebionitas Iudaizantes, utraque Eccletia in sermenta
to consecit .cessante vero illa haeres Latiuna Ecclesia rediit ad arima Graeca scrutotum retinuit,non ii ne contumelia Latin rum,quos arimitas appellabant.14 Pro decentia igitur suae materiae utra que Ecclesia suas rationes cxcogitauit,
scd firmiores latina. Graeca quidem duas
h bri rationes: una est ad vitandum iu dailinum Lbionitarum N NMOraeorum, legalia cum Euangelio retinentium , ut reserunt Irenaeus lib. i. capit. 26. Epi-
fuit autem Epiplian. Nazaraeos a Na2O-iaeis e N.iZiraeis, sed haec distinctio nihil nostro proposito conducit, satis ethhanc haeresim resutatana ab Apostolis in primo concilio , a D. Piaulo in epistola ad Rom. Galat. & Hebri Altera causa esl commodioris significationis,quia tu mei spmis diuinam Clii isti naturam
in Eumana des tescentem, apertius e pri mit, qu in a imus , ia quo non estic mentum , quod diuinae iraturae signum
is Latina vero Ecclesia , extincta iam haeresi Ebionitanim, & damnata Iudae rum perfidia de lege , et. retinenda, dc
ideo non ex imitatione vc testis caerem
niae, sed certa ratione musterii & co modioris signiscationis, di ex traditione Paridi Pauli, ut inquit idem Innoc t.
c. citato, azima retinet in hoc sacramento: ut habet et iaci multa similia veteribus caeremoniis, sed non eadem ratione Ecclesia catholicae verbi gratia, vestes
cerdotalcs, decimas, consectationem alta ris,inunctiones reguIn & sacerdotum, de alia. Commodior autem significatio.azimi panis colligitur ex D. Paulo i. Cor. . ubi signiscar inquit,aZima,sinceritatem& vitae puritatem, quae ut est in agno immaculato, quem hoc sacramento contentum manducamus, sic requiritur in manducantibu s. Praeterea, vi cst hic cibus saucramentalis, a prophanis cibis ditiingvcndus, i. Corintli. v. sic et am ipse panis adimus non , ulgarisoccommodate re prssentat hae lininctionem , cx in cibi , clim . . . Isit purissimum quoddam in hoc genero
panisaic etiam in vet.lege Leuit. q.Panes
310쪽
sermutatus ex necessi tale sacraia menti. 4 d.D.
propositionis, clim essent figura huius sacramenti , fiebant ex simila, quae est farinae desecatae generosissima pars. Et
certὸ plurimum valet in omnem partem, ut quod pertinet ad religionis cultum, distinguatur a communi: cum videamushqreticos, hoc toto dignitatem sacramenti incredibilitet minuiue, quod in communi pane & poculo, ea quae dicunt mysteria, proponunt. multum enim iacit locus celeurationis , ut Paulus innuit eodem cap.I I. tempus, qualitas panis, forma distincta , & cstera huius generis minime vulgaria. 16 Sed quia utraque Ecclesia, exemplo Christi instituentis hoc sacramentum,nium morem tueri vult: Grica, quia existimat Christum in sermentato consecisi se:latina,quia in azimo, & Greca ex iacto Christi colligit pisceptum, & hereticum afferat in arimo consecrare, ad examinandum alteram dubitationem, an sermentatus pani velarimus sit de necessitate sacramenti, diligeter disputandum est:vtru Christus in aχimo, vel fermentato consecerit hoc sacramentum. Quamuis enim, ut supra ostendimi & usus veteris Ecclesie & Concilii Florentini decretum, conis firment indifferentem e se usum serme tati, vel aχimi panis,ad neces litatem sacramenti, & sacerdotes precepto Ecclesiastico teneri ad obseruandum morem susEcclesiq: tamen quum recentiores Gre ei ex saeto Domini velint colligere, adEucharistis confectionem, aetimum panem requiri ex necessitate secramenti, de hoe facto Domini exactius disserere oportet: vi si constiterit Dominum consecrasse arinium panem nullum in facto Domini patrocinium Grici habere possint,vt ipli volunt.Nobis tamen afferendum est,utrumauis panem consecrationi aptum effrieti 1si constaret, in altero tantum Christum Dominum consecisse hoc sacra metum: quia Ecclesia catholica ab Apostolis edo sta, Vtrunque panem consecrabilem esse definiuit, ut supra ostendimus. Vt autem exactior sit disputatio,argumenta Graecorum primum consideremus, ut nostra dein inde sententia, his resutatis, illustrior sit. Clim igitur constet ex lege vet. in a3ni typici manducatione panes azimos assumendos esse,& proximis diebus consequenti. bus, nunquam licuisse pane sermentato vesci , quia esset sestum aEimorum,eo dirigitur omnis Graecorum argumentatio, ut ostendant Christum non eodem die secisse Pascha inuo licebat tantum uti paneatimo sed eo die,quo licebat uti sermentato, & ideo in eo Eucharistiam instituisse. Latini autem contendunt eo die, quo lege praescriptum erax fecisse Pascha,& idcirco in pane azimo primum consecisse
I Argumenta Graecorum haec sunt. Primum,quia Ioannes cap. is. scribit hanc rem gestam fuisse ante diem festum Pasichae. Vnde colligunt Christum anteuertisse diem vulgarem,in quo Iudaei lege,&more maiorum Pascha faciebansivi quod alii facerent Luna decimaquarta primi mensis, a Christo factum dicant,quadam
praeoccupatione,Luna decimatertia. S cundum argumentum est, ex cir8.eiusde,
ubi inquit.ipsos Iudaeos in ipso die mortis Dominicae non ausos suisse ingredi praetorium,ne contaminarentur, sed ut ma ducarent Pascha: nondum igitur Iudaei secerant suum Pascha. Tertium est, ex
Luc. 23. ubi mulieres parauerunt aromata,vt venientes ungerent lasv Μ : opo
tuit igitur mortuum fuisse ante diem s sitim, quia in ipsb die non licuisset illis parare aromata, neque aliis sepelire. His addunt illud Mar. I . Erat autem Pasicha & azima post biduum: hoc vero dictum affirmant pridie coenae Dominicae,& idcirco Iudaeorum Pascha adhuc biduum absuime. Praeterea, itinera & opera facta sunt in die passionis Dominicae, quae non licebat peragere in ipso festo Paschae: cum alis flagellarent Cluillum, alii clauis assigeret,alij alii facerent: & Simon etiam de villa iter secerit, & D
mino in cruce portanda cooperatus suerit.Tanden concludunt ex Ioan. I9.Diem
palisionis Dominicae, Parasceven Paschae appellari, hoc est,profestum futuri Pasicliatis. Ex latinis plerique existimant, se causa cadere , de G ecos efficere quod volunt, si Christus Luna decima tertia Pascha fecisse statuatur: quali vero non sit in lege praeceptum, pascha, quocunq;
die celebrenur, cum arimis panibus comedendum esse: &ideo quocunque die Christus fecerit Palcha , habere potuit& debuit