장음표시 사용
281쪽
presertim cum substantia per se sensibilis non sit,&ideo neque signum sacramentale, quodUportet esse sensibile: eandem istrer vim habent repraesentandi accidentia panis & vini,non existente substantia, atque existente. Ad secundum limiliter neganda est assumptio:primo quidem, quia species panis & vini in hoc sacramento, cetiam absente substantia utriusque,id pK- stant ad agendum de patiedum,quod ipsa substantia,li permaneret, ut ostenditur ex sensu & ratione,in doctrina de huiusmodi accidentibus permanentibus sine subiecto: itaque veria nutriunt & afficiunt nostrum corpus ut ipsa substantia. Secundo, non oportet sumpto hoc sacramento, veram fieri nutritionem,ut si sumatur in minima quada particula, in vera sit illa analogia: cum satis sit permanere accidentia panis & vini, quae pertinent ad nutritione naturaliter, ut excitata mens huiusmodi signis, colligat huiusmodi analogiam . que- admodii non erat necesse,ut serpes aeneus, ignis in rubo ardens columna nubis, lin-
suae igneae & similia mysteria haberent in
se vim naturalem respondentem virtuti, quam significabant rebus illis inesse, quarum gratia instituta sunt.VndeD. August epili ad Ianuarium, nihil amplius requirit in sacramentis,quam sisnilitudinem , cui aut inquit epist. 23. si sacramenta non haberent limilitudinem earum rerum, quarum sacramenta sun propriὸ sacramenta non dicerentur:similitudo autem de significatio proprie est in accidentibus, quae sensi- . bus obiecta, non possunt no deducere mutem in cogitationem substantiae,cuius a ei dentia sunt, do in effecta eiusdem substatiae:quare satis est, in hoc sacramento exustere accidentia panis & vini, ut manere positi de comprehendi vera analogia effectuum panis de vini,cum effectibus huius
3 Ad tertium, costat assumptionem omnino salsam esse , non enim requirit ratio signi,vi rem absentem reprςsentet, sed potius ut occultam & latentem, liue presente siue absentem,ut ad rubrum ardente presens erat Deus, ad columbam & linguas Spiritus sanctus,ad arcam vete.test. maiestas Domini. Denique ad confr. respondetur,opposita non esse idem de secunduidem in eodem tamen subiecto,non tamesecundum idem esse posth:presertim cum signum & res significata relative tantum
opponatur,ex quibus alterum, absentiam alterius non requirit.
Utrum Eucharissia sit de necessitate
AD teritu sic proceditur. Viis
detur quod hoc sacramentu ar. i q. 2.ωA.
sit de necessitate salutis. Dicit enim Dominus, Ioan . s. Nisi manducaueritis carnem Filij hominis,& biberitis eius sanguinem, non habebitis vita in vobis. Sed in hoc
sacramento maducatur caro Chri
sti,& bibitur sanguis eius. Ergo si
ne hoc sacramento non potest homo habere salute spiritualis vitae.
Ret. Praeterea, Hoc sacramentuest quoddam spuit uale alimetum. Sed alimentum corporale est de necessitate corporalis salutis. Ergo etiam hoc sacrament uni est de necessitate spiti tualis salutis. s. Praeterea, Sicut baptismus . est sacramentum Dominicae passionis, sine qua non est salus i ita&Eucharistia, dicit enim Apostolii
I. Cor. II. Quotiescunque manducabitis panem hunc, & calicem bibetis: mortem Domini annuntiabitis, donec veniat. Ergo sicut baptismus est de necessitate salutis, ita etiam hoc sacramentum. S E D c o N T R A est , quod Aii' iugust. scribit Bonifacio contra Pela d. im P. u. gianos, Nec illud cogitetis,paruulos vitam habere n5 posse,qui sunt ' 7 expertes corporis & sanguinis
Raspo Nnno dice dum,quod in hoc sacramento duo est considerare, scilicet ipsum sacramentum&rem sacramenti.dictum.est aute,
quod res huius sacramenti est uni
282쪽
tas corporis mystici, sine qua non potest esse salus : nulli enim patet aditus saltilis extra Ecclesia, sicut nec in diluuio absq; arca Noe,quae significat Ecclesiam, ut habetur I.
. Ovaria. Per. 3.dictu est' autem supra quod res alicuius sacramenti haberi potest ante perceptionem sacram cti, . ex ipso voto sacramenti percipien' di. Vnde ante perceptione huius sacra meti, potest homo habere salute ex voto percipi edi hoc sacram c- tum' sicut & ante baptis in ii ex voto baptismi,ut supra dictu est. Est tamen differentia quant si ad duo. Primo quide,quia baptismus est principiti spiritualis vitae,&ianua sacramentorii: Eucharistia vero est quasi consumatio spiritualis vitae,& om
niu sacramentoria sinis ut supra dictu est per sanctificationes enim
omnisi sacramentorum, fit praeparatio ad suscipienda vel consecrandam Eucharistiam. Et ideo perceptio baptismi est necessaria ad inchoandam spiritualem vitam perceptio aute Eucharistiae est neces.saria ad conseni mandam ipsam moad hoc quod simpliciter habeatur, sed sufficit eam habere in voto, si-ciit & finis habetur in desiderio &intentione. alia differentia est: quia per baptismum ordinatur homo ad Eueharistiam: & ideo ex hoc ipso, quod pueri baptizantur,ordinantur per Ecclesiam ad Eucharistiam, &sic sicut ex fide Ecclesiae crediit, sic ex intentione Ecclesiae desiderant Eucharistiam,& per cosequens re cipi u i rem ipsius. Sed ad baptismii
non ordinantur per aliud praecedes sacramentia. Et ideo ante susceptionem baptismi,no habent pueri ali. quo modo baptismu in voto,sed soli adulti: underem sacramenti non
possiant percipere sine perceptione
sacramenti .Et ideo hoc sacramentum non hoc modo est de necessitate salutis, sicut bapti sinus. AD p xiv M ergo dicendum, quod sicut Aug. dicit, expones il- nae. ic. istud verbii Ioan . Hunc cibum & potum, scilicet carnis suae Sc sangui nis, societatem vult intelligi cor .poris & membrorum suoru , quod est Ecclesia in praedestinatis , &vocatis, & iustificatis, & glorificatis sanctis , & fidelibus eius. Vnde sicut ipse dicit in Episto. ' a se his Laad Bonifacium, Nulli est aliquate- ι
nus ambigendum, tunc unum quem
que fidelium corporis singilinisque
Iani participem fieri,quando in ba . . . iaptismate membrum corporis Chri e rui ei ficitur,nec alienari ab illiu ς panis calicis'; colortio, etiam ii ante. quam panem illum comedat&ca - licem bibat de hoc seculo in unita. rate corporis Christi costitutus ab Dcedat. An v vi, v xi dicendum,
qu5d haec est differetia inter alimerum corporale & spirituale, quod
alimentum corporale conuertitur
in substantiam eius, ut nutritur, &ideo non potest homini valere ad vi
tae conseruationem alimentia coria
porale, nisi realiter sumatur. Sed alimentum spirituale conisertit hominem in seipsum, secundum illud quod Aug. dicit in lib. CGL quod quasi audiuit vocem Christi dicenia 'tis sibi: Nec tu me mutabis in te, si
cui cibum carnis tuae, sed tu mutaberis in me. Potest autem aliquis in Christum mutari,& ei in corporari voto mentis, etiam sine huius sacram cti perceptione. Et ideo noest simile. AD Y i dicendii, qpod bapti linus
283쪽
baptismus est sacramentum mortista passionis Christi, prout homo regeneratur in Christo virtute passionis eius, sed Eucharistia est sacramentum passionis Clitasti, prout homo perficitur in unione ad Christupasium Vnde sicut baptismus dicitur sacra mentum fidei,quae est sundamentum spiritualis vitae, ita Eucharistia dicitur sacramentum charitatis,quq est vinculum persectionis,ut dicitur Col. 3.
Virum conuenienter hoc sacramentum pluribus nominibus nomInetur.
tur. Videtur, quod inconue. d. q. r.M. i. ni et Ur hoc sacramentu pluribus noet minibusnominetur. Nomina enim
debet res psidere rebus.Sed hoc sa. cra metum est unum, vidictum est. Ergo non debet pluribus nomini.
bus nominari. ' a. Praeterea,Species non noti
scatur couenienter per id,quod est Coinutae toti generi. Sed Eucharisia est sacramentu nouet legis. Omnibus aut e sacra inclis comune est, quod in eis cosertur gratia,quod significat nomen Eucharistiae, quod est idem quod bona gratia. omnia etia sacramenta remediu nobis aD serui invia pr sentis viis,quod pertinet ad ratione viatici. In omnibus etia sacra metis sit aliquid sacrum, quod pertinet ad ratione sacrifici j. Et per omnia sacramenta sbi mulce communicant fideles, quod significat hoc nomen synaxis in Graeco,vel communio in Latino. Ergo
haec nomina non conuenienter adaptantur huic sacramento.
3. Piet terea,Hostia videtur esse idem quod sacrificium. Sicut ergo
non propriE dicitur sacrificium tart. pari.
SED CONTRA est,quod usus Ddelium habet. RasPONDEO dicendii, quod hoc sacramentu na habet triplicemsgnificationem. Vnam quidere L
pectu praeteriti, inquatum, scilicet, est coni memoratiuiim Dominicae passioni que fuit verum sacrifici ii,
ut supra dictum est, ' & secundum hoc nominatur sacrificium. Aliam: teni significationem habet resipedita rei praesentis,scilicet, ecclesiastici vilitatis, cui homines aggreg ntur per hoc sacramentum. Et secudum hoc nominatur communio vel synaxis. dicit enim Damas. 'q. Iib quod dicitur cona unici, quia co- municamus per ipsam Christo,&quia participamus eius carne &deitate, S quia communicamus&vnimur ad inuice per ipsam. Tertiam fgnificationem habet respectu suturi,inquantum, scilicet,hoc sic ramentum est praefigurati iiii finitio nis Dei,quae erit in patria. Et secundu hoc dicitur viaticu,quia hic pretbet nobis via illuc perueniendi. Et secudum hoc etiam dicitur Eucharistia idest bona gratia,quia gratia Dei vita sterna ut dicitur Rom. 6. vel quia realiter cotinet Christum, qui est plenus gratia. Dicitur etiam in Graeco metalepsis, id est, assumptio,quia ut Damas. dicit, per hoc . fili j deitatem assii mimus. '
quod nihil prohibet idem pluribus
nominibus nominati, secundum diuersas proprietates,vel effectus. AD SECvNDvM dicendit,quod id quod est coi nune omnibus sacramentis, attribuitur antonomastichei propter eius excellentiam.
AD TERT ivri dicendu, quod hoc
284쪽
hoc sacrametum dicitur sacrifici ii, inquantum repraesentat ipsam passionem Chri ini. Dicitur autem hostia,inquantu continet ipsum Christum qui est hostia salutaris, ut dicitur Ephes. F.
Vtrum institurio huiu, suramenti fue
IQq γ .ar. Λ D N TvM sic procedi. i. I 1 tur.Videtur, quod non fueritis' es. conueniens institutio istius sacra.
q. i ar , menti. Vte: lim Plutosophus dicit 'r in a. de generatione. Ex eisdem nuri' μ. 'trii mir,ex quibus sumus. Sed per baptismum,qui est spiritualis regeneratio, accipimus esse spirituale, ut
- No ergo fuit necessarium institue re hoc sacramentum, quasi spiritua
I a. Prsterea,Per hoc sacrametum homines Christo uniuntur, sicut me bracapiti. Sed Christus est caput omnium hominum, etia qui fuerunt ab initio mundi, ut supra di- inst. t. cium est. Ergo non debuit institutio huius sacramenti dii ferri usque ad coenam Domini. 3. Praeterea, Hoc sacra rnentudicitur esse memoriale Dominic passionis secundum illud Luc. 2 2. Hoc facite in mea commemoratione ,sed memoria est praeteritorum.
Ergo hoc sacramentum ii 5 debuit inititui ante Christi passionem.' q. Praeterea, Per baptismu aliquis ordinatur ad Eucharistia, quae non nisi baptizatis dari debet. Sed bapti sinus institutus suit post Christi passione & resurrectione, ut patet Matt.vit. Ergo inconuenienter
hoc sacramentum fuit ante scissionem Christi instit ut iam . .
SED CONTRA est, quod hoc sacrament u e ii institui ili a Christo, de quo dicit Mar. 7. Bene omnia secit. Rus poNDE O dicendii, quod couenieter hoc sacrin institutum sui tinc Cena,inqua, scilicet,Christus,vitinio,cu suis discipitiis suit couersatus. Priino quide,ratione continentiae huius sacramenti. Continet ut
enim ipse Chri lius in Eucharistia si mcut in sacrameto. Et ideo quado ipse Christus in propria specie a disci
pulis discessurus erat, in sacra metali specie seipsum eis reliquit, sicut
in absentia Imperatoris exhibetur venera da eius imago. Vnde Euseb. Emissi. 'dicit: Quia corpus assum- Ηantis de captu ablaturus erat ab oculis, & illaturus sideribus necesse erat, ut die piis bom a. iis coenae sacramentu corporis & san-
guinis sui co Iecraret nobis, ut cole
retur iugiter per mysteriu, quod semel offerebatur tu pretiis. Secudo, quia sine fide passionis Chiisti nun- qua potuit esses alias, secundu illud Rom. 3 .Quc proposuit Deus propitiatore per fide in sanguine ipsius.
Et ideo oportuit omni tepore apud homines esse aliquid re prs sentati-uia Ianic passionis. Cuius in veteri quid o Testameto prccipuum sacramenta erat agnus Paschalis unde&Apstolus dicit i. Cor. F. Pascha no-ntii immolatus est Christus. Successit aute & in nouo Testamento Eucharistiae sacram ent ii, quod est rei nemoratiuii prς teriis passionis, sicut Ν illud fuit praefiguratiuu Ω-tur .Et ideo conueniens suit, ut imminente passione, celebrato priori
sacra incto nous sacramen tu insit tueret.Vnde Laeo Papa dicit, quod i s ut ymbri cederet eorpori, antiqua ... Obsetuantia nouo erecluditur sacra
mento,hostia in hosti atrasit, sangui
285쪽
F.Ergo videtur,quod illud facii si .cium fuerit expressior figura huius
sacrament l,quam agnus Paschalis. SED CONTRA est,quod Apostolus dicit, i. Cor. s. Pascha nostru immolatus est Christus: itaq; epulemur in aetymis synceritatis&veritatis.
Raspo MD Eo dicedum, quod in hoc sacramento tria considerare possvnaus, scilicet, id quod est sacramentum tantum,quod est panis& vinu,& id quod est res & sic ramentum, scilicet corpus Christi verum: & quod est res tantum, scilicet effectus huius sacramenti. Quantum igitur ad id quod est sa. cramentum tantum,potissima figura fuit huius sacramenti oblatio Melchisedec , qui obtulit panem& vinum. Quantum autem ad ipsum Christum passum , qui con continetur in hoc sacramento, figurae eius suerunt omnia saetificia veteris Testamenti, praecipue sacrificium expiationis, quod erat solen . nisiimum. Quantum autem ad effectum,suit praecipua eius figura mana,quod habebat in se omnis saporis suauitate vi diciturSapien. i 6.)sicut & gratia huius sacramenti, quatum ad omnia reficit mentem: sed agnus Paschalis quantu adlisclita praefigurabat hoc sacramen- tu. Quatum enim ad primum, quia manducabatur cum panibus azymis, secundu illud Exod.r a. edent carnes,& azymos panes. Quantum vero ad secundum,quia immolabatur ab omni multitudine Eliorum Israel decim aquarta luna , quod
suit figura passionis Christi, qui
propter innocetiam dicitur agnus. Quantum vero ad effectum , quia
per sanguinem agni Palchalis pro
tecti sunt fili j Israel a de uastante
angelo,&educti de AEgyptiaca se tuitu te. Et quantum ad hoc ponitur praecipua figura huius sacramenti . agnus Paschalis , quia secundum
Et per haec patet responsio ad OBIECTA.sententie or conclusiones quae'
P Rima conclusio, Res huius sacramenti est at salutem simpluiter nee seria: Iumptio autem sacramenti in adultis necessaria altem in oto,pro quo pueris alet baptismus. Ratio primi, Quia coniunctio mysica esi chpisto in Ecclesia catholica ea
adsalutem omnino necessaria, Tum exin
tra Eeclesiam non siit fatus: haec con. iunctio est res huius sacramen i. Ratio secundi,Quia adulti tenen rursumpere hoc sacramentum ιn re et
Ratio tertiit Quia pueri cum to Eucharistiae non pusint pre aetate Christo conivnsti, baptismo susura coniunguntur,mipsa sus eptio .s illo elutidotum Euchari Ulia. de hac tonclusione disseretur infra in doctrina desumptio, ne Eucharistit. l. 8O. Secunda conchasio:mcfac mAtu merito explicatur diariis nominibus.
Gr injtitutum est a ch, isto Domino n Irima caena sedprecesserunt multa prαδ tiones Cragurae , de nominibus Iupra art. t. de reliquissiarim.
I Onstitutum sacra metum Eucha τμγ - . ristiae in propria ratione, noxi ira Gsequitur institutio: eam vero ij justriorEreddidit diuina Japietia tribus vcluti prpparationibus prophetia fisura promissi ne: quibus mapnade praecipua Christi mysteria praenuntiari solent, ea nos breuiter B ex Po
286쪽
ex patribus colligemus.ad prophetia pertinent vete.tesia.testimonia,quq Eucitaristiam instruendam in nouo ic stamento praedixerunt. huiusmodi est illud Genes. 69.Lavabit in vino stolam suam,& in sanguine uuae amictum suum, sed emit. lib. q.contra Marcionem, & Cyprian. lib.r.epist 3.sanguinem uuae intelligunt,fata ii-nem calicis Dominici.Tenu.etiam in candem sententiam adducit illud Hierem. I i. Mittamus lignum in panem eius.CIPrianus etiam eadem epist. de hoc sacram ro propheticὸ dictiam existimat illud Prouerb. s. Sapientia mactauit hostias suas, iniseuit in cratere vinum suum, excelsa voce predicans: Venite & edite de panibus meis & bibite vinum, quod miscui vobis. D. Auguli illud Psal. ri. Manducauerunt di adorauerunt omnes pingues terrae, q- dictum esse vult de mei, Domini, ubi accipiunt corpus & sanguinem Domini. de eodem sacramento aecipit illud Ps l. 98. Adorate scabelum pedum cius,&D. Ambros lib.I.de spiritu sancto, cap. Ir. & aditulum Psalm.33.illud,quod legitur tu ta septuaginta, serebatur in manibus suis, D. Aug.ait deChristo tantu posse intelligi, quado commendans corpus suum in Cinna dixit:Hoc est corpus meum. 2 Hebr si qui Christum praecesserunt ex illo Iudicum s. non possuin deserere vitium, quod laetificat Deu di homines,colligebant faciamentum in vino suturum:&totum Psalm.72. ad Messiam reserentes, rubi nos legimus, Erit firmamentum in terra in suminis molium,illi vel legentes ad
Hieronymi interpretationem accommO- date erit memorabile triticum in terra in capite montium,vel ad pecentioru m interpretationem, placenta strumenti erit in cacumine montium,ad praedictionem huius sacramenti reserebant: quibus consentit Chaldaica translatio reserente Paulo Bumge cum ait,erit placenta frumenti in cupitibus sacerdotum. recte igitur inquit in Ambros in Psalm.38.eorum, quae n sacramento celebrantur, vetustissimam pT-
dictionem fuisse in sermonibus prophetarum. Dicitur etiam hoc sacramentu conuiuium pin tu, Esai .r .ex Guit naudo lib. i. dicitur iratach. i. Oblatio munda, quae omni loco offertur, & a patribus intelligitur de hoc sacramento, ut sacrificium est. 1lier Theo. Irena b. .c. a. Iustinus cotra
dem sententi im, qui Christum pr esse
uestig. sacramentorum. Bera cluas in E clesiasten Ionathas lib.collcctioinu Abraham Psalm.iῖo.hactenus de prophetiis. 3 De ceremoniis flatis, solennibusque actionibus adumbratibus hoc sacran. cnis tum apertius disseretur, si in Eucharistia rationem sacrificii & sacramenti distinxerimus:qusdam enim sunt figure & umbrevi sacrificii,quaedam , t sacramenti Nulluautem fuit ab orbe condito sacrisci si placens Deo,quod nostrum non prefigurauerit, ut veritatem & complementum, ut in quit D.Augdib. I.contra aduersieg.& prophet. cap.is.& D. Leo in serm.de pastione Domini, &expressit Ecclesia in secreta oratione Dominicae septimae post Pent costem his verbis: Deus qui legalium omnium holliarum differentias,in , nius sacri
scii persectione lanxisti. Sic ante legem Abesis sacrificii ini di s nauiς, nostru in sacrificium prs fgui auit,unde cleeantissime
inquit vox sanguinis olim clamauit de terra,jic nunc habet magnam vocem Chrisii sanguis, cum eo accepto ab omnibus pentibus respondetur amen .Quaeresi 'Onsio fuit olim solennis accipiet tium sicra Eucharistiam.idem docet D. Ambros de incarnat.Dominice sis cramento,cap .ldε uniuersaliter de alus sacrificiis, qus Deo aure legem placueruntientiendum est:cum enim omnia praefigurarent Christum, perque solii in placere poterant Deo,& Claritis lus hoc sacramento ver P contineatur,pressurabant etiam hoc sacramentum , sed sub ratione sacrificii , quatenus Christum morientem pro peccatis nostris adum abat.Christus aut e licet vere in Cruce mortuus sit, tame in coena ultima hoc sacram tum instituens, seipsum in molle obtulit, &csi in hoc sacra mento offertur incruenia tame per modii moriemis offertur, quatenus idem,qui cruce seipsum obtulit, re- resentato seorsum sanguine immolaturia sumtur.In lege aute omnis sacrificiorii ratio
287쪽
ratio diuisa est in holocaust victimam Schostiam pacifica, quae omnia in sacrificio Eucharilitiae pMcipuE dc persectξ reperiu-tur,ut constabit,cum de hae tota ratione
sacrificii exactius disserueritnus. . Eucharistiae ut sacramenti, figurae distinguende fiant. quῖdam enim ad materia&species,quaedam ad corpus contentum,qusdam ad gratiam,quam ei Fecit in dignὸ sumentibus pertinet. Primum igitur qu ad materia & species panis varie praefiguratu fuit hoc sacramentu in sex generibus panu. panibus propolitionis Exod. qo.Nosolii propter sacra& perpetui in altaric stodia, sed propter singulare sanctitatem,
quam requirebant in comedentibus , sic Damase.lib. .de fide.c.Iq. Secundo,pro pter excellentiam, praefiguratum est hoc sacramentum panibus primitiaru, Leuit. 23.quod intuens Irenaeus ib. .c. r. appellat haec alimenta lancta, primitias diuino.
rum munerum in nouo testamento. Tertio quantum ad efficaciam sustentationis,& ut est viaticum peregrinationis, qua in caelum tendimus, significatur idem sacramentum in pane Heliae 3.Reg.19.in cuius sortitudine ambulauit propneta quadraginta dies in montem Dei Oreb. Ouarto, propter summam vim,quam habet ad a cendos hostes nostra spiritus, significatur Iud.7. pane, quem vidit Gedeon impetu euertentem castra Madian. Idem etiam
volunt prssignificatum in subcineritiis panibus ex tribus puri simae similae satis confecti angelis ab Abrahamo propositis. Ultimo, quia hoc nostium sacramentum
paratur ad gratiarum actionem, oblationem manducationem &in omne osticiureligionis, exactis lime sgnificatur in pane& vino Melchisedec.Genes. 13. Vnae D. Ambro.lib. de sacram.c. 3. Melchisedec, inquit,primus autor horum sacrament rum.Nec ab aliquo Patrum haec sententia fere praetermissa est,ut esistit ex Arnobio. in PiaLios .ex Cypria.lib.r.epist ἔ.ad Caecilium, D.Hieron.ep.ad Euagrium, Clirysost.liom.33 in Genes.Damas .lib. q. c. I .ue Fuerunt alia, quae Christum in hoe sacramento latetem, immolatum & ad esca paratum prisi glirarul,quod omnium amplissimξ praestitit agnus ille masculus, an niculi tenerrimus, immaculatus, e reliquo grege ad Pasclia selectus, in una domo, quartadecima luna, coniunctus cum
pane gri mo,iine ciuiu comminutione integer comedendu3. praecipua enim illius agni relisio suit in modo, non tantum immolandi sed multo magis comededi s. s. e. de illo,Mar.i . Vbi est relectio mea i vhi Pascha cum discipulis meis manducem.&Luc.rr. Desiderio desideraui hoc Pascha manducare vobiscum, antequam patiar. Hinc est quod Christus a Coei a veteris alni, in coenam noui tella menti transiuit, admonens se postremu comedere & bibere de veteri paschate & poculo, ex statuere de illo implendo,& nouo modo come dendo in regno Dei.Hic etiam D. Paulus I.Cor. .appellat Christum Pascha nostru, non tam ad occisionem alludes qua significabatur immolatus in Cruce, qua ad epulum in arimis veritatis, quomodo significabatur veteri Paschate; it in sacramento omnes etiam Patres consentiunt,& Euan- selistae testantur , typicum agnum Priustitisse manducatu,deinde instituto hoc sacrameto, Risse impletum. Sic Chrysosto. liona.de proditione Iudae,Tertul. lib. . cotra Marcionem, isyclitus in 13. Leuit. Passi chasius lib.de corpore de sanguine Domini, D.Leo.ser. 7.de PasL D. August. lib. r. contra Petil. p. 7. dc Epist. 86. ad Casulanum, Origene, ad illud, proximum erat Pascha Iudaeorum.D.Cregor.homil. 22an Euangel. 6 Aliae fuerunt fisurae, quae vel mirabitilas huius Licramenti ei laetias, vel singulare rationem exissentiae,vel varia circa ipsam miracula praefigurarunt.Ex his est manna de caelo, panis angelorum dictu Psal. 77.
representabat autem nostrum sacramen. tum in praeparatione seu cosectione,qua tenus de caelo venit,& verbo Dei formata
est, cum de eo scriptu sit Deu.8.Non in sola pane vivit homo, sed de omni verbo quod procedit de ore Dei. Erat etiam simile nostre Eucharistiae in colligedo do sumedo,quatenus neque, qui pluscollegerat amplius habebat,neque,qui minus parauerat, minus reperiebat, Exod. i6. Habebat
etiam gustum similae & mellis dulcissimi,
Mamen ita varium , ut cuiusque appetitui, dc volutati satisfaceret. Hinc est quod Christus Dominus Ioan. 6 Conseri hoc sacramentu cum manna, cu ait,Patres vestri manducauerunt mana,& moriae sunt, qui manducat hunc pane vivet in aetemu. Paulus etia, i. cIo.Non tantu manna Patrii,
288쪽
sed etiam aqua ex petra fluente, Od. 37. ad Christi manducatione Spotu in hoc sacrameto pertinuisse, aperte docet:cum ait, omnes hanc esca spiritualem manducaue runt,& omnes cunde potum spiritualla biberunt.de qua re multa D. Ambr. in Psal. .lib. . de sacr.c.i.lib. de iis tui musteriis
plicat, quod sit mana Chrmanoru Rectὰ aute obseruauit Ruper. lib.9. de gloria &honore filii hominis in manna di aqua de petra fluente, etia prefiguratas fuisse dubitationes & hereses suturas de hoc sacrameto,quatenus etiam coligeriant circa illa irris es,&persimiles dubitationes. Mirati
Iudaei cu quodda fastidio dicebant. Quid est hoc alii excitabam tibi nauseam de cibo leuistimo. A iij tentaverunt Deu in m dibus suis dicente salΠ7. Nunquid pandroterit dare, aut parare mensam populo tu tanta deniq; fuit omnium praeuaric tio sere,ut memorabili appellatione dicta sit aqua contradictimis.Ex hac perfidia, magna hominii strages facta est a Deo, que omnia si conserantur cu seditionibus, quas Sacramentarii excitauerunt, valde consentire intelligenius.7 Alis sunt libure quavis non ut priores celebres di illustres,a grauissimis ta me scriptoribus adductae. Rabanta c. i c. de Euchar vasculus aring no deficiens. 3.Reg.17 vult esse s gura nostri factamcti incosumtibilis,quod licet omni u sit esca, nunquatamen imminuitur,ut inquit Cypr.de cce natant.Paschasius etia ante 8oo.annosas
sentit lib.de corpore di sang.Dnt,lignu vitae in paradyso constitutu, fuisse sicrametu & figura noli re Eucliaristis, ides ,Christi prςbe.itis vim vitalem,ex came sua maducata, qua anime &corpora nostra , morte & tabe peccati reuiuiscant. Aug. autem lib. i3. de Ciuit.c. ao.asseruit de lignu esse sacra mentu Christi & in lib. Piouerba . 3.ide scriptu est. Addit Rupertus comesticini vetiti pomi notatu fuisse iam tum meo consentaneum remedium in hoe cibo ctelesti.haec sunt vetera & magna discJhoc multo maius est ipsam sanguinem de latere Christi dormietis in Cruce fluent suisset. pu &testimoniunnotissimae Eucharilliae sicut aqua inde etia fluens . vel pem mistionem calicis vel baptismu designat. quod enim D Aug. tracta. .in Ioan. 5 in comen Pia iῖ3.inquit sacranunta fluxi L
se de latere Christi dormictis in Cruee, i tu hid imprimis signiscat, duo illa precipua
religionis nosti musteria, ad morte Dranragis pertinentia,indicata esse, tanquam quae aeternam vim habitura essent a pallione seruatoris; & ut intelligamus inquit Cypria.ep.ad Caecilium:nos non hibere sanguine nisi calcatum di expressum de latere Christi Hactenus de figuris. 8 Precessit postremo Eucharistiae institution e promissio, non quide in vela testa-
cto tantu in quo omnia Christi mysteria promissa sunt, sed in nouo etia facta a Christo,cu exhortatione ac preparatione ad tantu sacramentum suscipiecum. sole bat aute Dias, maiora & creditu dissicilio. ra mysteria pridici re & promittere. sic toties pridici tmorte& resurrectione, pr mittit Spiritu sanctu: ide tritur in hoc sacramento contigit,cu Ioa. 6.inquit, Panis,que ego dabo,caro mea est,qua ego dabo promudi vita.de multis verbis discipuloru animos preparauit, tin ultima coena crederent ,hoc esse corpus suu , quod panis esse videbatur .Quauis aute ad illii sermone de carnis suae manducatione, Ioan. c. infirmi& increduli retrorsum abierint: Petrus tamen de collegae hae diuina doctrina con firmati sincere confitetur,Chtistu habere verba vit e permanent,usque ad insti: tionem de participatione eius de sacramenti. Hec dicta sint de prsparation bus instititutioine Eucharistiae antecedentibus. si Cause eiusde institutionis deinceps explicande sunt,ut suinina Dei sapientia,qua instituit, que magis ad nostra salutem co- ducerent,illustretur & manifestetur. Prima causa est, ut esset nobis cotra peccatu excellens quodda &sii Culare remedium, ut sicut privaricante stuprimi parentis commisium est,sic salutari manducatione corporisDni resarciri posset,& vnde mors oriebatur, inde vita resurgeret: & scut dictu est Genecet. Quacunq; die comederis morte morieris, sic de Eucharistia dicitur Ioan 6. ii maducauerit ex hoc pane, Vivet in aeteriau.Altera causa est, ut esset stad tui inter ipsos 5: cu Christo sum S: arctissima quedavnio,qtia anima & co pus nostru ad immortale vitam vivificardit ut constabit exactius, eu de reali & sub
stutiali Christi prssentia in hoc sacramcto
egerimus,cofirmantes eam ex huiusmodi unione: do satis sit ad hac re insinuamdam ad
289쪽
dam adnotare cuD.Cyrillo lib. H.in IoLhae sola via inuentu esse modum, quo qui maducat Christia,uniat propter cum,qui modo ipse Christus vivit propter Patrem: cuius unionis signu est, quod Eucharistia ex omnibus sacramentis sola intra viscera
reconditur,caetera lacra menta exterius administratur.Tertia causa, est comendatio dui me charitatis, quae dicitur nimia , hoc est,excellens qua sic dilexit mutam, ut silium suum unigenitu daret, non solum in mori sed etia,quod est Chris stomo mirabilius, in cibum. Sic enim inquitato t. 2 l.Cor, Iob ut seruorum amorem in se Pitcderet, dicebat, eos nimia in se dilectione dixisse, quis det de carnibus eius,ut saturem quodChristus secit,non se tantuvideri permittens,sed a: tangi, sed & dentes carni suae insigi, & desi derio sui omnes impleri.De eadem incredibili dilectione, qua Christias suos pasces came di sanguis ne suo, omnibus parentibus & pastoribus
anteecllit suavillime disserit Chrys. hom. s. 5 6o.ad popul. Antioch.ec hom. s. in Lan.ob eande causam vocatur ab Augii. Eucharistia sacramentu paci in charitatis,
io Quarta causa est, ut sit pignus permanens, de memoriale omnis amoris diuini,&omnium mysteriorii, qui Christus in carne perfecit,ut veta dicatur quod secitDiis hanc esca, memoria mirabiliu suorum, ut duabest in propria specie, eo frui possim :quod innuit Cn soli. cu eam comparat pallio Heliae,hom.1.ad popul. tioch. &Euseb. Emis hom. .in Pascha. inta causa est , ut habeat Ecclesia catholica Dei permanens aliquod miraculu & quotidianu, in quo ora a nostre religionis dogmata perspiciamus,&cctra haereticos delenia damus.Sic Chryso.hom. 83an Matth.euincenda esse, inquit, haeresim Manichaeoru,
Valentinianor N Marcionitaru,qui omnes siue vera morte, siue vera carnem, siue reliqua viis dispes alione negent,hoc sacramento retulantur.Negantes etia carnis r surrectione, Irent' lib. q. c. 33. ex hoc sacramento redarguit, dicens,aut s ententia mutent,aut abstineat ab Eucharistia .Et Ignatius citatus , Theodoreto ep. ad Smyrnenses Dialog. .quonia comunicat nobis vim
resurgendi ad vitam immortalem. Cyrillus etia ex veritate Eucharistis & reali etiaconiunctione Clitisti per calumpta, no-
bis,resellit Arrianos lib. tr. in Ioan. Sexta causa est,ut sit in hoc sacrameto mysteriuia probationem fidei nosti re,non infidelibus,qui ex visibilibus miraculis ad inuisibiliu fidem perducuntur, sed fidelibus,qui
per hoc sacramentu continuo in merito fidei de sua relisione exerceantur; cu ha- ιbeant sibi quotidie proposita in altari Eucharistia,circa quam sensus & ratio certat contra obedientis,qua fidei & verho Dei debemus, oum non iit aliud mira tu huie simile nisi in ipso Christo per incarnati ne: haec enim sensu nunqua percipi potuit, sicuti neque Christus in sacraEucharistia,
ut eleganter prosequitur Algerus, lib. .cotra Bercgatac.I.ut quod dictum est , Iano deseipio propter incarnatione: beatus est, qui nonsuerit scandaliratus in me, ita v re dici posit de hoc sacramento. Scptima causa est humilitatis comendatio que nraxime suit accomodata ad medendum nostrae luperbiae.Hec enim humilitas ipsa incarnatione & crucifixione commendatum sed illa fuit profundissima,quando creatu rarum speciebus inseparabiliter se coniunxit, no dedignatus se comedi & deglutiri: de cuius rei conlideratione eleganter disserit D.Aug.Conc.Ian Psal. 's. nos autem
ex hoc discamus humilitate, dum ad iras infimas panis & vini species latentem diui
nitatem adorare tenemur qua enim rati
ne superbia sanari potuit,si liae fili j Dei humilitate sanari non potest s Haec de causis institutioniς. ti Nunc de ipsa Eucharistiae institutione Innitutis Ea-dicedum est.est aute . institutio nihil aliud, charistis. s. p.
qua materis certae designate,&conceptae 2 73-- . verborum Brinae,vim tribuere sancti sic
di per signum sensibile & usum eiusdem. τε
omnia vero sacramenta a Christo immediate suisse instituta, in doctrina de sacra nactis in genere ostendimus,&definitum Um.. est in Conc.Tnd.sess. . n.I.de sacramentis in genere:sed Eucharistiam a Diaci imstit ira,cum euangelia aperiissime testetur Matth. 2G. Mar. H. Luc. 22. & Flus,riCOr. ID.admonens te ita accepisse . Diio, nullus est,qui dissentiat: presertim cu a rosatio veteris testamenti, & noui constititutio,quae in hoc sacramento facta est,propria sit Christi autoris noui testamenti &sanguine suo conditoris,quia lex per Moysen gratia& veritas per I L s v Μ Claris bimi acta est.Ex precedenti etia institutionis sau 3 . crame
290쪽
cramentoru desinitione, apertξ confirmatur, quia materia Christus prsscripsit pane& umu,sormam designauit,cu eade consecrauit subiecti materiae vis sanctificiat e prem est Ioan. 6.illis verbis: Qui maducat tunc pane, vivet in aetemst: autoritas aute& potestas data est Ecdesis ad coficienduhoc sacramentupllis v erbis, s hoc facite. Inullo igitur modo dubitari potest Christustisse autore di institutore huius fac ramenti. Res aula gesta colligitur ex eis de Euag. Paulo & sacro canone: ab his omnibus narratur, Christu Diim accepisse gratias ages
pane,benedixisse,stegi Te,dedisse, illis verbis prolatis, thoc est corpus meu: J S ita de disie similiter vinum,pricedete ista benedictione , & prolatis illis verbis similiter: hie est calix sanguinis mei,hoc sinu Ircepto Apostolis prisentibus comendasse, etia scriptu est ab eisdem cu dixit: s Hoc
facite in meam comemoratione J atm pane hoc modo de prscepto, similiter de vi num, ad perpetua huius sacrameti consectione dedicauisse, ut ab omnib' Patribus deinceps in Ecclesia catholica semper explicatum est de repetitum a Conc.4 ridet.
de Cypria lib.2.epist .ri Circunstantis etia huius institutioni Imiιatremm valdὰ exprimunt huius sacramenti dignita: siderads a nobis sunt. Primo initur siderabis animum de intimu allectu
Christi,quo parturies illud quod prophetaru te figuraru antecedentiu oraculis pretnuntiabatur,tantopere gestiret ad veteris testamen impletione, de noui designati ne ioc sacramentii de sacrificium institue- .Hunc affectu illa verba exprimul Luc. a M a1. Desiderio desideraui hoc Pascha man ducarevobiscu,antequa patiar.Nem enimia vehementer cocupiuit carnem agni le- .. gali ut obseruauit Teriti lib. r.cOtra Marcionem, qua seu Pascha, expleto priori, O summare. Propterea agni Paschalis ta accuratE sit mentio abEuagelistis,quon illius impi 'one secuta est noui sacrificij de scederis institutio.Magnu igitur de excellens beneficiu esse oportuit in hoc sacram is, euius institutionem Christus tat opere e petiuerat.Secundo,c6siderabis etia quem affectum gesseritChristus erga suos in eadem institutione: hunc enim fgnificauit
nit horaeuas,ut traseat de hoc mundo ad
Patrem,cum dilexisset suos qui e est in mado .in finem dilexit eos,&c.Significas pro euldubio ut inquit Concar id Seti .c.2. in hoc sacramento effudisse Dum diuitias diuini sui erga homines amoris, memoria faciens mirabilium suorum.Tertio,ad magnitudinem rei efficiede exprimenda, sua autoritatem de potestatem demostrat. Sie enim scriptum est eod. c.II. Sciens quod omnia dedit ei Pater in manus, de quia a Deo exivit, de ad Deum vadit.Similiter declarauit sua potestate institutum vel pro mulgaturus baptismum, Matth.vit .his verbis 2Data est mihi omnis potestas in caelo 3c in terra.&in institutione sacramenti pin. nitentiae,docet te a Patre missum esse, de eius rei facultate accepisse,Ioa.a o.his ver bis: Sicut misit me Pater,& e o mitto vos: de cum hoc dixisset, insufflauit,& dicit eis: Accipite Spiritum sanctum, quorum remiseritis peccata,remit nititur eis,&c. Quarto ad prshantia sacramenti instituti, tertinetc remoniae plures de insolitae adhibitae in ipso opere,uis exit in caelum , singulares Patri gratias egit,lauit pedes discipuloru, quibus domit humilitatem, citaritatem, mundi ciem suturo faciamento,quod moditabatur,accommodatam.
ir Quinto, vim de dignitatem sacramcti declarat diuina illa oratio,qua habuit Dsis Ioan. II.& sequetibus capitibus, aut in ipsa
cena,aut certe persecta coena,ex occasi
ne inchoati noui testamenti in sacramenti huius institutione. ad hoc pertinent illa: Nunc cognouerimi, quia omnia,quae dedisti mihi dedi eis de ipsi acceperunt: Ze nuncelarificatus est filius hominis:&, Pater venit hora, clarisca filium tuum:&, eso pro ipsis sanctifico meipsum. Mctificari enimai cuntur ea, que offeruntur, & ideo haee sanctificatio ad oblatione coenae pertinet. Ex quibus costat, qua sit hoc intimu Christiant religionis mysterium, csi, eo coepto, totus ia erat Christus in ipsa mortis meditatione,licet ante mortem,& in ipso prius dedicauit nouu testamentum in sanguine suo quam sanguis ipse funderetur: & idcirco iam comemorat de regno, iam dicit se non esse de hoc inudo,de iam serὸ omniacos mari. Sexto ipsum tempus reddit sacramentum institutum illustrius. Tempus enim erat ultimum vitae Christi ut esset instar testameri,ultimum sere ex suis opertibus, quo tenacius mentibus fidelium infi- geretur