장음표시 사용
361쪽
quae est infirma& inco stans argum latio. 18. Ad sextum respondetur, haec mysti: ita supra naturalia si ultum esse viribus de rationibus naturalibus metiri velle; cu sint omni ratione naturali superiora:in illis au tem,quae pertinent ad hoc sacramentum, nihil esse contra naturam, neque alienuioab omnipotentis Dei, omnia autem esse: ra naturam speciatim intelligetur, cum ederimus anChristus sit in hoc sacrameto ut indoco,an moueri possit, an existere in pluribus locis simul, di alia his coniuncta.Quare autem oportuerit nobis sub elementis huiusmodi dari Christum,&gra. iam sanctificantem, & seneraliter cyti mus disserentes de efficacia sacramentorum nouae leg.& formis huius sacramenti
significari conuersionem panis & vini in corpus & sanguinem Christi, in principio huius disputationis de transibilantiatione
Di putatis Scholastica de termino pre se prima transissentiationis.
i. a C Ed quoniam haereticorum tollen. . O vitium uanlubstantiationem argu menta resutauimus, de controuersis sello lasticis in explicanda transubstantiatione paucis disserendit m est. quidam enim ii biles Theologi volentes hane conuerit o. nem admirabile, ad principia physice mutationis expendere, & ad aliqua mutatim ... nem Phusicam secundum analogiam alibquam reuocare,censent primo impossibilem esse mutationem in terminum pretexistentem de manentem secundum csse antiquum &ideo quamuis sit in praeexistente terminum, portere tame ad retinendam ratione nouet mutationis i& conuersonis, accipere aliquid nouit per ipsam mutatione:quia noua mutatio & noua conuersio
sine aliquo per eam producto ne intelligi quidem potest, cu id, quod mutatur, aliter se habeat nunc quam priusmeque verosa tis est, quod per hanc conuerticinem subis statis panis corpus Christi succedat, quod hoc non sit succedere in ratione termini. Sic enim sol potest dici succedere cuicunque corrupto inserius, in maneat in suo esse altero desinente esse.Secudo asserunt ranc conuersionem ad eam posse reuoca
quae est ad ubi, quia licet ut uantu stan
tiatio, ta men substantia mccedit substantiae in nulla pressentia ad specie, si uti corporu est succestioin nouo ubi. Unde retota appellatione transiubstantiationis, ratione citis,quod noui im aequi iur in corpo- Christi Gai insecus eam adductiva cauerunt, quia adducat Christum ad noua presentiam specierum sacramentalium. o Alij Theologi,quia legebant in Patri c. t --ο bus in hoc sacramento panem seri corpii, ν - is s. Christi assertimini illorum sentenuis congruenter, terminum transubstantiationi, 'esse Christum, non absolute, sed ut de illo vere dicitur,quod prius erat panis i quia in
huiusmodi conuersione ponere oporidi momentum unum,quod sit primum non
esse substantiae panis, re primum esse substantiae corporis Christi sub speciebus panis.Itaque in momento terminante prolationem tormae,verum est dicere, nunci est panis,qui tamen fuit immediate ante . hoc, idest, toto tempore praecedcnti hoe momentu:limiliter veru est dicere in e dem momento, nune est corpus Christi, quod prius erat panis, de immediatd ante hoc,idest,toto tepore praeceitcnti hoc momentu,non erat corpus Christi, quod erat panis per conuersionem. non tamen lic
hit ide vero dicere de corpore Christi a solut),nempὸ nunc est corpus Christi, de immediate ante hoe non fuisse, cum fides recta doceat praeextitisse ide numero cor pus, sed no ex conuersione panis in ipsum in hac autem sentetia illud relativa quod, eum dicitur,ni est corpus Christi, quod
prius erat panis, ide omnino refert, quod demonstrat pronomen, hoc, in forma consecrationis panis, idest, substantia sub accidentibus panis contentam. itaque lucet illa sententia,quod crat panis, nunc est
corpus Christi possit vel idem subiectum
numero manens sub utroque termino significare, ut idem subiectu manens pi us per formam panis, deinde per aliam sommam corpus Christi sit: vel conuersionε prioris substantiae in posteriorem signis. care, quali dicatur, panis factus est perco ueritonem totius ivbstatiae, corpus Christi: Patrihus tame&Theologis sic explicalibuet terminum transubstantiationis , in hocsecundo sensu ultirpatur, quia cogi uit trasubstantiationi qua defendutit,no in primo,quia non congruit, cu signiscetur ma sub utroque termino conuersonis
362쪽
idem subiectum, vel candem materiam, . de nillil substantiae manere ,&ideo neque materiam exigit ratio dc natura transu, stantiationis. ει - - 3i Hanc sententiam sie explicatam Pa- tres antiqui exprimunt saepe, Cyrili. Hiero
sol. Catech.; . panis Eus aristis post inuocationem Spiritus sancti, non amplius est panis nudus d simplex, sed corpus Christi. Irenaeus lib. non longe a principio, quando mixtus calix,3 sactus panis percipit verbum Dei, fit Cucharistia sanguinis S c potis Christi. Ambros.lib. ae sacramen. tis,cap. q. lui panis est,corpus est Christi
consecratione, & infra, non erat corpus
Christi ante consecrationem,sed post consecratione,dico tibi, quod iam est corpus Christi.Vt igitur Dominus accipiens Panc confitebatur suum corpus, dicens hoc est
corpus meum,ut ponderauit laeti. d. lib.
6.cap. 7.sic Patres eodeni sensu dicunt, quod erat panis,est corpus, i ituentes a)imit idu illa verba Domini. Hae sunt scholasticorum explicationes,quae pol illimum examinandae sunt,quia ex his facile dedit. cetur,quid sit de aliis sentiendum.
3: Ad eligendam e his probabiliorem
explicationem, de magis cum doctrina catholica congruentem, ponenda est in primis ratio de essentia transubstantiationis, xi sit conuersio totius i substantiae panis& viiii in substantiam corporis & sangui Ois Ch isti , & termini huius conuerso. nis designentur ad hanc rationem conuersionis accommodate. Et de termino qui dem a quo, nulla potest esse dubitatio, citomnino contiet, esse substantiam panis &vini: de termino autem ad quem,quia prε existit & nihil nouum in se admittere potest,cum corpus Christi post resurrectio nem nulla qualitate externa assici possit,
de ratio nouae conuersionis, uitatem re quirat in termino ad quem,unde est natura conuertionis & mutationis,maξna dubitatio est. Deinde ponendum est, in Eucharistia duas esse nouitates,priorem conuersioni quia ante consecrationem, non
erat postei iorem eontinetiae Christi, quia Christus sacta cosecratione, ab speciebus panis de vini continetur.Termini nutus posterioris nouitatis facile explicantur, quia cum species habeat rationem subiecta active ut continentes,& corpus Christi passive ut contentum , termini distingui possunt: vel passue, contineri ta non contin ii. v lactive coni nere, & non continere :& ipsa conuerso explicatu ut sens, ut autem tactum, corporis Christi esse sub speciebus
ῖ; . De terminis autem conueritonis per se primo nuc est suscepta disputatio no aut in ipsius continentie scis eum hec sit Posterior natura quam conuersio: qua conuertionis perse primo ponendi sunt termini,vt vera ratio conuersionis retineaturi
sicut in natura ex termipo per se primo, mutationis & motus ratio desumitur, nouexcosequentibus terminum per se primo: alioquin esset motus perse primo ad rela tionem, quod omnes physici negant.Accipimus autem hic ex certa Theologorum de conciliorum traditione n de sub specie bus,seu ad species panis, corpus Christi es-
semina Viennen. Coeilium dixit, Christa existentem in propria substantia esse sub
alia forma in sacramento: sed Lateranen. Florentinum,& Tri lentinum dem nomine continentiae exprimunt:dicut enim corpus&sanguinem veraciter contineri sub speciebus.No autem sic contineri diculur,
quia per iis c accideria, represententiir tu esse prssentia, sicut per sumum res 'se
latur ignis. aut quomodo demon nonun-
qua ex pacto adest anulo,& ita vero dic retur ibi cotineri ut in cgnosne alia conisictione & unione contenti de continentis. neque rursus corpus te sanguis Christi concludi satur speciebus tamquam locis, vasis, vestibus aut operculis,aliisve quibuscumque rebus excedentibus vel extrinsecus circunstantibus ipsorum substantias. quamuis enim non sint sub speciebus es cui scriptiu aut definitiuE, improprie tamen tegi aut velati dicerentur ipsis speci bus,sicut neque substantia panis eisdem tegebatur.Neque etiam dicedum .st,sie K. summi a Christo has species, ut a Deo interdum assumuntur corporeae similitudines, cum se afflectabile praebuit Abrahae. Nox si & Patribus,vel in ardente rubo,vel in columna nubis,vel in specie columbae: aut quomodo an eli S boni & mali, de ipse Dominus post resurrectionem,in e terna specie saepE se praebuerunt: licet D. Augiis . semes ae iterum lib. s. de Trinit. eap.io. hane Christi exhibitionem in sacramentalibus speciebu comparet Dei de an sellarum apparitionibus, praesertim pro- μα-σ
363쪽
pter lite tria:quod sicut hae sormae,in quitius apparitiones fiunt, natiuae non sunt,de genuinam speciem occultant, nec permanentes videntur , sed deponendae dispensitionis peracto osticio: ita etiam sacrametales species,& alienae,& occultrices,& noduraturae circa corpus Christi, sed ipsa percestione deponendae sunt & cons
3 Sed est in his illud potissimum diseri
men, quod hic corpus Christi adeo intime accidentibus coniungitur,x t prius substantia panis,excepta subiectione & inhaerentia, & praedicationibus subiectionem de inhaeretitiam consequentibus.Prstere in apparitionibus illis , praesentia Dei ex voluntate Dei apparentis immediate pen. da: praesentia autem corporis Christi pedet in hoc sacramento immediat ξ, ab illa coniunctione di continent a specierum, ut inseparabile stabeis,quandiu manent integrae, aut quandiu panis substantia n turaliter permansisset: at Spiritus Lanctus verbi gratia, cum in specie colunibae apparebat,pro sua voluntate poterat non apparere, sine aliqua necessaria coniunctione
cum specie colunt bae : est igitur haec coniunctio specierum cum corpore & sanguine Chii l. i arctisiima de adeo ineffabili, de admirabilis, i sit corum inter se quaedam idiomatum & proprictatum altema prae dicatio & communio: licci ex alia causa in quam in mysterio incarnationis , in hoc enim est communicat o idiomatum propter unionem hypostaticam in nostro autem sacramento propter intimam coniunctionem cum accidentibus, x t sicut panis substantia dicebatur cve in superficie panis sic sacta consecratione,dicitur vere esse corpus Christi. 33 Itaq; per hec accidctia ut ante panis,se in Eucharistia corpus & sanguis vere a nobis trectatur, maducatur, circumgestatur, carni nostre per manducatione rem
iis imperfectionibus vere coniungitur, ut postea explicabitur,dctibus teritur, in hoc aut illo vase collocatur, demonstratur illis particulis hic& nunc lentibit: ter sacriscatur, leuatur ad adorationem: quae omnia siue per accidens siue per te corpori Christi in sacramento competant, nihil nunc refert.& deinceps suo loco explicabituri modo certa fide credamus, lige vere de
proprie fieri circa corpus Christi non misnus,qu)ni si in propria specie esset, & non
minus, tu ni sicrent in ipso pane: S no minus vere. qu m crucifixio,sames di sin .ilia attribuuntur Deo,propter human latis in eadem hypostali coniunctioi em. Et sicut no dicitur humanitas crucifixa.& multo minus diuinitas, sed Deus aut homo: sic species non manducantur, franguntur aut videntur solummodo, sed proprie αvese haec omnia competunt corpori di sanguini licet per species. quatenus autem di .cendum sit, Christum exist re in hoc sacramento sensibiliteri postea disputabitur: nunc constet Christum contineri ab sp ciebus panis & vini, Scinde esse mutuam quandam idiomatum communionem inter corpus de species siue accidentia, si e inhaerentia, de sine his praedicationibus, quae inhaerentiam consequuntur. de hanc admirabilem coniunctionem Christi de specierum,uocari sacramentalem. Tertio accipiendum est,nihil aliud esse conficere
hoc sacramentum, quam conuertendo virtute verborum substantia panis de , ini,eΩscere hanc coiunctioneir: quia sic manet Christus substatialiter x t cibus 8c potus ad resectione animae de hoc sacramentum tu est perseetiam, cum hic cibus effectius est, quia hoc sacramentum in consecratione consistit, de non in usu.36 His positis ad illustranda propositam Ex tuecontrouersa sit prima conclusio,corpuSde sanguis Christi no sunt in hoc sacra meto per aliquam mutatione in ipsis: sed omnis mutatio est in subst tia panis de vini sic ab omnibus Theologis conceditur,& contraria sententia errore in side inducit:quoniarecta fides docet idem numero corpus, quod gloriosum sedet ad dexteram Patris, omnino impallibile,quacunq; mutatione aut motu,esse in hoc sacramcto realiter de substatialiter iuxta illud Rom. 6. Christus resurges ex mortuis, ta non moritur,nem ullo modo extrinsecus ab aliquo pati potest inseipso: taque ut Deus incipit esse in aliquo per gratiam, mutato homine, qui gratiam recipit non tamen Deo: sic in hoc sacra mento, panis de vini substatia cinuertuntur in corpus de sanguinem Christi. que omnino in se immotade inalterata manent.sicut ante conu ersionem ut sit ira
substantiatio quia panis de vini tota su
stantia canuertitur de mutatur, non quia .
corpus de sanguis Christi mutant in se. ide sicut
364쪽
de sicut natura humana per incarnatione mutata est,& assumpta ad verbi diuini subsistentiam, quod tamen verbum mansit omnino immutabile, licet alsumptionem terminauerit: silc corpus & sanguis Christi terminant quidem conuersionem pani, & vin edinseipsis nullo modo moueri aut mutari possiant extrinsecus ab aliquo post resurrectionem. 37 Secunda conclusio : desitio panis revini,& realis existentia corporis & sanguinis Christi, quae succedit,no sunt due actiones per accides se cosequctes, sed una tua
numero.actio enim & mutatio habet unitatem numericam & limpliciter , termiano ad quem,a subiecto, ab unitate temporis. .ph s.cap.c .serivata igitur eadem proportione, emi haec actio una: quia terminus ad quem primo & per se unus est,&eodem momento terminante prolatione
verborum, & desinit esse substantia panis& vini,de existit corpus &sanguis Christi.
subiectum autem, licet proprie hic no sit, quia mutatur tota substantia, tamen species eaedem quae habent aliquam ratione subiecti, numericam retinet identitatem; est igitur una actio tantum & mutatio. Itaque destio panis non potest dici anthi latio, quia non habet terminii per se primo ipsum nihil vel negatione omnis entis,sed ipsum corpusChristi.x t in natura, licet precedens forma corrumpatur non dicitur tamen corruptio,sed ratione alterius inductae generatio, quia per se primo intenditur inductio huius. quin etiam, ubi plura ad eundem numero finem per se primo reseruntur, unum censetur fieri ex omnibus,& nullo modo plura. 38 Tertia conclusio, non vere dicitur, Christum esse in hoc sacramento per con ueritonem tantum adductivam nouae prisentiae.ut enim desitio panis anilii latio esse aut dici non potest, quia est conuerso per
se primo in totam substantiam Christi, ita
existentia termini ad quem non potest dici successio in noua praesentia , quia non esset transubstantiatio,sed potius transa cidentatio: cum illa successio ad nouam praesentiam, tantum sit successio ac id dentis, nempὰ relatio quaedam. Fatemur hanc nouam presentiam consequi statim ex ipsa conuertione in corpus Christi, sed ut nomen & ratio trasubstantiationis,qui desumitur ex termino ad que clinuri pos-st, x t oporte necesse est pro termino ad quem primo & per se constitui substa tiam comoris Christi, non autem accides, quos est noua praesentia. sicut generationaturalis, quamuis ipsam consequatur paternitas & filiatio,ex substantia per se priumo terminante, rationem de appellatione accipit.quare cum adductiva illa conuerissio non terminetur per se primo ad substantiam non potest consentire cum tran-
substantiatione: & si retinenda est secundum fidem catholicam transubstantiatio, non potest sane defendi adductiva couerso: siquidem illa ad substantiam, haec ad accidens nouae praesentiae per se primo terminatur. neque pro terminis huius conuersionis designari possunt, praesentia &non praesentia , sed potius non substantia panis & vini, atque substantia corporis & M. sanguinis Christi.Eodem modo resutatur sententia,quae asserit, terminum ad quem eonuertionis,esse corpus Christi, non se-eudum esse absolutum substantiale,sed se- cudum illud esse in altari: cum hoc similiter sit accidens. Illam autem sententiam, mira Dina quae materiam panis per hanc conuersi ne,inquit,sorma corporis Christi informari non auderem ab errore vendicare, quia tollit transubstantiationem definitam ab Ecclesa catholica cum sit totius substantiae conuerso, haec autem sententia ass mat, de substantia panis manere materia,&conuerti in corpus Christi virtute com .secrationis, ut cibum Christus resergens ex mortuis in suam substantiam conuertebat, manente materia, per nouam inso mationem.
39 Quarta concluso, terminus ad quem τυ -- per se primo transubstantiationis, est sub stantia corporis de sanguinis Christi, ut ea re V r consequitur noua continentia sacramem ttalis: hoc est,licet per hanc conuersionem nihil nouum in se admittat substantia corporis S sanguinis Christi,ut in prima conclusione ostentum est, ipsa tamen per se primo terminat transubstantiationem panis & vini sed quia in ipsa nihil nouum ex
hac conuersione aduenit, ut neque verbo Dei per incarnationem, licet termina personaliter humanitatem assumptam,&antecedit substantia corporis & sanguinis Christi omnem transubstantiationem, ex posteriori continentia , quae consequitur explicamus, cur Peς consecrationem st
365쪽
inChristi substantia facti conuersio.quda nihil aliud est,quam dicere terminu m esese Christum sacramentaliter existentem: sed quia transubstantiationis per se primo debet esse substantia Se haec praeexistebat ante conuersionem,non dicimus Christuabsolutes esse terminum per se primo, sic
enim existit ante omnem trani stanti tionem, sed ut ipsium consequitur sacramentalis continentia:ri intelligamus,substantiam quidem corporis & sanguinis Christi per se primo transubstatiationem
terminare, sed ex posteriori continentia sacramentali colligitur terminasse trantu stantiationem.Vt si quis quaerat, cur Christus, ut existens in caelo,non terminet,ir substantiationem,resipondendum sit,quia non habet adiunctam continentiam sacramentalem. ryd autem dicebant alij,tem minare Christum , ut de illo verificatur,
quod prius erat panis, ad sentium supra explicatum,vere dicitur, sed explicatur terminus ad quem ex termino a quo, qui est
alienus,no; autem sic explicamus, ex adiuncta necessario ipsi termino ad quem, continentia sacramentali. se etia Deus est Vere creator S Dominus, cum nihil reale nouum acceperitalia videturDeus suo corpori propter unisnem hypostaticam conces e,ut est Pt realis terminus transubstantiationis, ii ne noua mutatione reali in se ipso. o Fateor hunc modum trasubstantio nis de rationem termini, eccletiasticae definitioni congruentem esse intellectu valde dissicilem quia nihil simile reperiri potest in natura,sed cum Ecclesia catholica, qua dirigit Spiritus sanctus, 3c omnes Patres, hanc conuersione dicant transubstatuati nem,quod tota substantia in totam conia uertatur: Sc praeterea definiant, nihil noui
in seipso admittere Christum posse post
resurrectionem, contineri tamen realiter,&substantialiter virtute consecrationis in hoc sacramento, non possumae si lige omnia consentienter retineamus, alium terminum per se primo allignare,quam substantiam corporis & sanguinis Christi, ut eam consequitur necessario secundum legem& potentiam ordinariam continenta sacramentalis certe . quia omnis conuersio naturali actio quaedam est,quae in natura
semper solet terminari ad aliquid ipsemet productu mi ut generatio ad substantiam,
calefactio ad calorem, ideo videtur dissicit terminum trasubsitantiationis esse substantiam praeerisitentem,quae ipsa conuersione nihil inse nouum admittat.sed considerandum esst,hac ipsa ratione esset hane conuersonem esse adm rabilem, Ze supra vites naturae,cui proinde no repugnat te minari ad subsitantiam praeexistente:& o -mnes rationes naturales, quae sumunt de ratione conuersonis esse terminari ad aliquid ipsa productum de naturalibus con cludunt:absolute tamen non repugnat couersioni habere terminum p exiit diem, ut transubstantiatio ostedit, quam vera si des docet terminari ad substantiam prae- existentem,& in seipsa immutabilem.Ratio conclusionis se explicatae theologice sic deducitur:Christus in hoc sacramento pertransubstantiationem panis & vini, datur nobis in cibum & potum sacramenta-yteri. ergo terminus persep i transu stantiationis, est Christus Lacramentaliter contentus: quia ipsa minet substantiam sui
corporis & sanguinis promisiit Christus in
cibum de potum Ioan. 6. de in coena viti- Iria proponens verba, quorum virtute detur nobis substantialiter, seipsum exhibuit sub specie panis & vin , dest, sacramentaliter contentum:hic erit ergo terminus trasu taruionis. ate nihil nouum reale fieri in hoc sacramento negatam est: sed ni his nouum perseptimo acquiri intermi-ρ' ad quem transubstantiationis omnino concedendum eli ratio primi est, quia sit noua panis conuersior ratio secundi,quia terminus petieprimo est substantia Christis exilitens,ime mutatione, & sine noua alicuius rei acquisitione in .seipso:qu niam continentia,& presentia,deniq; esse sacramentale, consequuntur terminii per se primo,& cum sint accidentia, non possunt specificare transubstationςm, que primo est ad substantiam corporis & sanguinis Grilli licet possint specificare conuersione, ut sacramentalem,sed non ut substatialem .primo autem secundum sidem c
tholicam debet poni substantialis, deinde& consequenter sacramentalis: tiec aliter proprie esset transubstantiatio, & idcircono existet et pete a Chiistus ver & si ibstatialiter,sed mysuce tantu de sacramentaliter, ut volunt Sacramentarii. Hactenus de verboru huius sacramenti proprietate, de ei socia ad transubstantiationem.
366쪽
De modo,quo Christus test in hoe
Sacramento in octo articulos divisa. Drinde considerandum est de moado,quo Chrisius existit in hoc μ-
Et eirca hoc queruntur octo. Primo, trum totus Christus sit sub hoc
Secundo , reum totus christus si sub Mrq speciesacramenti. Tertio, trum totus christus sitsub qualibet parte specierum. Quarto, trum dimesiones eorporis christi totaesint in Mesacramento.
eramento Iocaliter. Sexto , Drum corpus Chrisi moueatuν
ad motum hostia, et calicis poti con
Septimὀ, trum corpus christi prout est in hoc sacramento , possit )ideri ab aliquo oculosaltem glorificato.
Octauo, trum emm corpus christi remaneat in hocsacramento, quando
miraculose apparet sub specie pueri,
Vtrum totus christus emtineatur sabboc sacramento. Α D p x i M v M sic proceditur
w. .ae. .ra stus contineatur sub hoc sacrame-Da φεν ' to Cliristus enim incipit esse in hoc sacramento per couersionem panis & vini,sicut dictum est. Sed manifestum est, quod panis & vinum non possunt conuerti , neq; in diuinitatem Christi, neque in eius animam. Cum ergo Christus existat ex tribus substantii sicilicet diuinitate anima dc corpore ut supra
habitum est' in videtur,quod totus Christus no si sub hoc sacram cto. et .Preterea,Christus est in hoc sacramento,secundum quod competit resectioni fidelium, quae in cibo & potu consistit, sicut supra dicitam est.' Sed D fis dieit Ioan. 6. Caro mea verE est cibus,&sanguis meus verE est potus. Ergo solum caro & sanguis Christi continentur in hoc sacrameto. Sunt autem multae aliae partes corporis Chri sti,puta nerui,ossa, & alia huiusmodi. Non ergo totus Christus continetui sub hoc sacramento. 3.Praeterea, Corpus maioris quantitatis,non potest totum contineri sub minoris quantitatis men' sura. Sed in ensura panis & vini consecrati est multo mino quam propria mensura corporis Christi. Nopotest ergo esse, quod totus Chri. stus sub hoc sacrameto cotineatur. SED CONTRA est,quod Amb.
dicit in lib.de ossic. in illo sacramento Christus est. Raspo MDEo dicendum, quod omnino necesse est confiteri feci in dum fidem catholica, quod totus Christus sit in hoc sacramento. Sciendu tamen, quod aliquid Christi est in hoc sacramento dupliciter.Vno modo quasi ex vi saerameti,alio modo ex naturali concomitantia. Ex vi quidem sacrameli est sub speciebus huius sacramenti id, in quod directE conuertitur substatia panis & vini praeexistens,prout significatur per verba formae, quae sunt effectiva in hoc sacramento:sicut & in caeteris mutationibus,puta, cu dicitur', hoc est corpus meu, vel,hic est sanguis meus. Ex nat rati autem concomitatia est in hoc
sacrameto illud, quod realiter est
367쪽
.coniunctu et,in quod praedicta couersio terminatur. Si enim aliqua duo sunt realiter coniuncta, ubicuque est unum realiter , oportet &aliud esse. Sola enim operatione animae discernuntur, quae realiter sunt coniuncta. AD P a i xi v M ergo dicendum,
quod quia conuersio panis & vini non terminatur ad diuinitatem,vel animam Christi, consequens est, quod diuinitas, vel anima Christi non sit in hoc fac ramento ex vi sacramenti, sed ex reali concomitantia. Quia enim diuinitas corpus asi sumptum nunqua deposuit, ubic u que est corpus Christi , necesse est& ei' diuinitate esse:&ideo in hoe sacramento necesse est esse diuinitatem Christi, concomitante eius
corpus. Vnde in Symbolo Ephesi. mue ia Π lςgitur: Participes esseimue .s iac' corporis&sanguinis Christi, non
in . Had Ne ut communem carnem percipien
' In tes , nec viri sanctificati & verbci
refertor data. coniuncti secundum dignitatis uni
N tatem,sed veris vivificatrice,& ip sitis Verbi propria factam. Anima ver b realiter separata sui t a corpoO-nu i. rς,Vt supra dictum est.' Et ideo siis. a. . in illo triduo mortis suisset hoe sacram ctu celebratu, non suisset ibi anima Christi, nec ex vi sacri,nec ex reali cocomitatia. Sed ga Christus resurgens ex mortuis,iam non moritur ut dicitur Rom. 6. anima eius semper est realiter corpori eius unita. Et ideo in hoc sacrameto corpus quide Christi est ex Vi sacra meti, anima autem Christi ex reali concomitantia. AD sacvm Duxi dicendit,quod ex vi sacrameti sub hoc sacramento continetur quantum ad species panis,non solii caro,sed totum cor
pus Christi,scilicet,osia,nerui, &alia huiusmodi. Et hoc apparet ex forma huius sacrameti in qua non
dicitur, haec est caro mea, sed hoc est corpus meti. Et ideo cum Dius dixit Ioa. s. Caro mea verE est ci. bus,caro ponitur ibi pro toto corpore,quia secundu consuetudinein humanam videtur esse magis manducationi accomodata,prou scilieet, homines carnibus animalium
vescuntur com in uniter,non autem
ossibus,vel aliis huiusmodi. ADTsRTrvurdicendit,quod sicut supra dictu est ')sacta couersione panis in corpus Christi,vel vini in sanguine, accidentia utriusq; manent. Ex quo patet, quod di me. siones panis vel vini non comtertii. tur indimensiones corporis Christi, sed substantia in substatiam. Et sic substantia corporis Christi vel
sanguinis, est sub hoc sacramento ex vi sacrameli,non aute di inclio. nes corporis,vel sanguinis Christi. Vnde patet, quod corpus Christi est innoc sacramento per modum substantis,&n5 permodii quantitatis. Propria aut e totalitas substa. tis cotinetur indiffere ter in parua, vel magna quantitate, sicut tota natura aeris in magino, vel paruo ae re , & tota natura hominis in ma. gno vel paruo homine.Vnde& to. ta substantia corporis & sanguinis Christi continetur in hoc sacrameto post consecrationem, sicia tante consecrationem continebatur ibi tota substantia panis & vini. i,r .
detur,uno sub utraq; specie L. ιιὰ '
huius sacra meti totus Christus co .c. .
368쪽
tineatur.Hoc enim sacpm ad satu, reali concomitantia, sicut suprii dite fidelisi ordinatur no virtute spe diu est de anima &diuinitate Chriete tu,sed virtute eius,quod sub spe ni Sub specieb' vero vini, est qui ' - - ai ciebiis cotinetur,quia species erat de sanguis Christi ex visae rameli, etia ante consecratione ex qua est corpus aut e Christi ex reali concovirtus huius sacra meti. Si ergo ni- mitatia, sicut anima&diuinitas,eo hil cotinetur sub una specie, quod ψ nunc sanguis Christi non est ab non contineatur sub alia, sed totus eius corpore separatus , sicut suit Christus continetur sub utraq;,vi- tepore passionis& mortis. Unde si detur, quod altera illarum superfluat in hoc sacramento. Arris. ρνared. a. Praeterea, dictum est quod sub nona ine carnis omnes alis partes corporis cotinentur: sicut ossa,
nerui,& alia huiusmodi. Sed san guis est una parti id humani corpo-Ld. . de re ris: sicut patet per ' Arist.in lib. de anilia. Si ergo sanguis Christi cotinetur sub specie panis,sicut conti nentur ibi aliae partes corporis, nodeberet seorsiim sanguis consecrari,sicut neq; seorsum consecratur aliqua alia pars corporis.
I 3. Pr sterea,Quod i a factu est, iterum fieri no potest. Sed corpus Christi ii incepit esse in hoc sacra
meto per consecratione panis.Ergo no potest esse,quod de nouo incipiat esse per consecratione vini. Et ita sub specie vini non continebitur corpus Christi,& per consequens nec totus Christus. Non ergo sub utraque specie totus Christus continetur. Sao coNTRA est, quod i. r.eL. M. is I x superillud. Et calice dicit 'gl..ibia: quod sub utraq; specie s. panis &vi rma aωιε. sumitur. Et ita videtur sub utraq; specie totus Christus esse.
sime tenendii esse, 9 sub utraq; specie sacramenti totus est Christus, - aliter tame & aliter. Nam sub speciebus panis,est quide corp'Christi ex vi sacramenti,sanguis aute ex tune fuisset hoc facta inutum cele bratum sub speciebus panis,sitisset corpus Christi sine sanguine,&sub speciebus vini sanguis sine corpo
re, sicut erat in rei veritate. AD pQMvM crgo dicendum, P quavis toltis Christus sit sub vitaque specie no tame frustra.Na pii mo quide hoc valet ad reprssent adam passione Christi, in qua seorsum fuit sanguis a corpore separatus. de & in forma cosecrationis sanguinis, fit metio de eius effusione.Secudo,hoc est, coueniens usui
huius sacramenti,ut seorsum exhibeatur fidelibus corput Christi in cibum,&sanguis in potu. Tertio, quantii ad effectu, secundum,quod supra dimim est, quod corpus exhibetur pro salute corporis & sanguis pro salute animae.
in passione Christi cuius hoc sacramentu est memoriale non fuerunt alis partes corporis ab inuice separat ,sicut sanguis,sed corpus indissolutu permansit, secundum quod legitur Exod. ra. Nec os illius confringetis. Et ideo in hoc sacramento seorsum consecratur sanguis a corpore, no autem aliqua alia pars ab alia. AD TERT iv M dicendii, quod
ficut diei tu est, ' corpus Christi noest sub specievini ex vi sacri,sed ex reali concomitati ME t ideo per e si
369쪽
secratione vini no fit ibi corpus Christi per se, sed concomitanter. A RTICVLVS III. Vtrῖm sitio christussub qualibet parte specierum panis mini. ει. r. it. A D tertiusic proceditur. Vi.
q. t .ar. 3.q. . Ia detur,' nost totus Christus adses4--- sub qualibet parte specieris panis
. H. a. v. vel vini. Species enim illae diuidi
s . possunt in infinitum.Si ergo Claristus totus est sub qualibet parte specieru pr dictarii, sequeretur quόd
infinities esset in hoc Lacramento, quod e st inconueniens,naan infini. tum repugnat non solii naturae sed
2. Pr terea, Corpus Christi east organicii, habet partes determinath distates ell enim de ratione organici corporis determinata distatia singularii partiti ab inuicem,si-. ' cui oculi ab oculo, & oculi ab aure. Sed hoc no posset esse si sub qualibet parte specletu esset tot Clitidi i stus, porteret enim quod sub qua- libet parte esset quaelibet pars, &ita ubi esset una pars, esset& alia. Non ergo potest esse, quod totus Christus sit sub qualibet partae hostiae,vel vini contenti in calice. 3. Praeterea, Corpus Christi
semper vera retinet corporis natura,nec unqua mutatur in spiritum.
Sed de ratione corporis est, ut sit qualitas positione habens, ut patet D e δε in Predicamelis.Sed ad rationem
huius quatitatis pertinet , quod di
uerse partes in diuersis partibus loci exi stant. No ergo potest esse ut videtur quod totus Christus sit sub qualibet parte specierum.
I dicit in quodam sermone, Singuli accipi ut Christum Diam,& in singulis portionibus totus est,nec per
singulas minuitur, sed integrum se praebet in singulis. IREspo Nngo dice dum, quod scut ex supra dictis patet, quia iii hoc sacra meto substantia corporist :Cluisti est ea vi sacram e ti,quanti ias aut e dimen sua vi realis concomitatiae,ideo corpus Christi est in hoc sacramento per modii substantie idest, per modii quo substatia e st sub dimesiimibus, no autemper modi si dinaensonum,idest,nnia per modii illum , quo quantitas di metasiua alicuius corporis, est sub quantitate dimen sua loci Manise stu e st aute, v natura si ibilantiae tota est sub qualibet parte dimensio n si, sub quibus continetur sicut sub qualibet parte aeri, est tota natura aeris , & sub qualibet parte panis e st tota natura panis. Et hoc indis. Qfere ter,sue sint di in esiones actu diuise sicut clim aer diuiditur,vel panis secatur vel etia sint actu indi. uist, diuisibiles vero potentia.yEt '. in rideo manifestum est, ψ totus Chri stus est sub qualibet parte specierupanis,etia hostia integra manente,& non solia ei a frangitur, sicut qui da dicunt,ponentes exemplum de imagine , quae a paret in speculo, qtie apparet una in speculo integro, in speculo aut e scacio, apparent sin
guis in singulis partibus. Quod qui m
de non est omnino simile, quia multiplicatio huitismodi imaginu accidit in speculo fact' propi r diuersas ref lexiones ad diuersas partes speculi, hic autem non est nisi una
consecratio propter, quam corpus
Christi e st in hoc sacramento.
AD p R I xi v xi ergo dicendum,st numerus sequitur diuisionem. Et ideo quandiu quantitas manet indiuisa actit,neque substant ia alicuius
370쪽
rei est pluries sub dimensionibus
propriis,neque corpus Christi subdimentionibus panis, & per conse- quens, neque infinities, sed toties, in quot partes diuiditur. AD sacvNDuxi dicendum, villa determinata distati a partiti in corpore organico, fundatur super quatitate dimesiua ipsius: ipsa autunatura substatis,pr cedit etia qualitate dimens tua. Et ideo,quia conuerso subitariae panis, direct d terminatur ad substantiam corporis Christi secundu cuius in odii proprie &directe est in hoc sacramento corpus Christi, talis distati a partuae liquide in ipso corpore Christi vero, sed no secundum hanc distantiam comparatur ad hoc sacranielitum,sed secudum modum suetis re ρ.ML substantiae,sicut dictum est.' AD TERT ivxi dicendii, quod ratio illa procedit de natura corporis, qua habet secundum quantita
corpus Christi comparatur ad hoc
sacramentuin non ratione quanti
talis dimesiuae, sed ratione suae sub
Drer .aν . stantiae, sicut dictu est.'
Vtrum tota quantitas dimensiua corporis
ch, isti se in hoc sacramento.
A D quartum sic proceditur. Videtur, is a A quodno tota quatitis dimensiua cori l. . poris Christi fit in hoc sicramento. Dictui is est enim M'd totum corpus Christi eonino.Qε3 o tinetur sub qualibet parte hostiae cos era-cr 67. Et tae.Sed nulla quantitas dimentiva tota co-ν. - r tinetur is aliquo toto, & in qualibet parte eius. Erpo est impossibile quod tota quantitatas di iret tua corporis Christi contineatur in hoc sacramento. r.Praeterea Impossibile e duas quatitates dimensiuas esse simul, etiamti una sit separata, & alia in corpore naturali, utra a M., . patri pςr Philos .in 3. Metap. Sed inhoelaminento remanet quant.tas dimensi
panis, ut senili apparet. Non ergo est iliquantitas dimentiva corporis Christi. 'i 3.Praeterea,Si duae quantitates diine suae inaequales iuxta seponantur, maior extenditur ultra minorem. Sed quantit ac dimens tua corporis Christi est multo σaior, tuam quantitas dimentiva hostiae consecratae, secundum omnem di nictionem. Si ergo in hor sacramento sit quantitas dimens tua corporis Christi cum quantitate dimentiva hostis quantitas dimentiva corporis Christi extendetur vltra quantitatu hostiae, quae tamen non est line substantia corporis Christi. Ergo subitantia corporis Christi erit in hoc sacramento etiam Prae ter species panis. Quod est inconueniens, esim subitantia corporis Christi non sit in hoc sacramento, nisi per consecrationetupanis,ut dictum est timpostibile ergo via Ar. IA ur detur, quo 1 tota quantitas dimentiva corporis Christitit in hoc sacramento. SED CONTRA est, quod quantitas dimensiua corporis alicuius, non separa tur secundum esse a substantia eluia Sed in hoc sacramento eli tota substantia corporis Christi ut supra habitum et t.1 Ergo to. ' se rine ta quantitas dimentiva corporisChristi est in hoc sacramento. I si ONO εο dice .lum, quod sicut
supra dictum est: dupliciter aliquid Christi est in hoo sacramento.Vno modo ex vi' 'sacramenti, alio modo ex reali concomitatia. Ex vi quidem sacra menti quantitas dimens tua corporis Chrisiti non est in hoc lacramento. Ex vi enim secranam cst in hoc sacramento illud in quod directὰ conuersio terminatur. Conuertio autem, quae sit in hoc sacra mento directe terminatur ad substantiam corporis Christi, non aute addimesiones eius.Qa9d patet ex hoc,quod quantitas dimens tua pinis remanet iactaeonsecration sola substantia panis transeunte.Quia tamen stibulatia eo lioris Christi realiter non diuiditur a sua quantitate dimensiua,& ab aliis accid tibiis,inde esit, quod ex vi realis concomitatiae, est in hoc sacramento tota quantitas dimensiua corporis Christi & omnia accidentia eius. A D P R t M v Μ ergo dicedum, quod modus essendi cuiuslibet rei determinatur
secundum id, quod esit ei per sie,non aut secundum id, quod est ei per accides,sicut corpus est in visu, secundum quod est albina Mon autem secundum quod est dulce,lice