장음표시 사용
481쪽
& in pollutum & in cestum os immittunt. plurima alia huius generis leguntur in Patribus, quae omnia significant, & crucifixores Christi , & indignὸ sumentes sacram Eucharistiam in ipsummet Christi corpus
peccare: quamuis illi,ut ostensum est, grauius peccent.
tuti. 7 Quod si ex obiectis,ut oportet, avitatem peccatorum expendamus, blasphemia in ipsam diuinitatem, omnium grauissimum est. doinde in ipsam Christi humanitatem, testio in ipsa sacramenta,quae vi . tutem Christi nobis communicant. quare qui indigne sumit sacram Eucharistiam, per se his modis videtur peccare,l cum ea verum Christi corpus contineat, in ipsaeae Agntiauis verbi diuini persona subsistens. Habet etiahoc peccatu & illud grauius caeteris,quod licet omnia charitatem violent, hoc tamdspecialius , quia in ipsum mel charitatis&vnionis Christiane lignum esseax:& ideo si quis eu peccato inlidelitatis implicatur, hoc sacramentum sumit, grauistinae peccat: quia infidelitas omnino separat hominem ab unitate Ecclesiae, quam tame unitatem hoc sacramentum perficit. infidelis autem ut haereticus, ineptum maximὰ se constituit ad participationem huius unitatis,praesertim si non credat Christum vectpraesentem esse inhoe sacramento. Vnde qui ipsum bestiis conculcandum & comedendum , vel in locum immundum pedi
bus conterendum exponeret, omnium grauissime peccaret in hoc sacramentum: &multo grauius qu in indignE sumentes: quia liae omnia ex intentione inserendi iniuriam sacramento derivantur.Ex cyeris autem peccatis, hoe habet sornicatio,&omnis immundicia proprium, quod ex spiritu carni subiecto reddit hominem valde ineptum d innovationem spiritus, lughoe sacramento,cohibitis carius immoderatis perturbationibus,perficitur. 8 Sed hactenus de praeparatione neces.saria ad dignam huius sacramenti sumptio
- nem , quae solum impeditur necessariodum f. μ- conscientia peccati mortalis. Est alia petam iiD- . paratio ad melius percipiendum Ductum huius sacramenti: ius contemptus paulatim solet deducere ad indignam illam sum ytionem. expedit igitur per pias meditationes deprece ad noc tantum sacramen
tum seipsum praeparate: attenta praesertim sonsideratione curitatis Christi, qua seip. sum in mortem,sacrificium, de cibum d dit: vi eidem arctissima quadam unione copulati, eius membra effecti, vitam de sanctitatem capitis noliri semper representaremus. Hinc est,quod olim Ecclesia decretiit, daemoniacos & publice poenitentes,nunc etiam publicos usurarios, meretrices, histriones,omnesque excommunIca tos arcere a sacra comunione.Publicos autem dico peccatores,quia Occultos admonere poteris & debes uniuersalitcr, ne crimen detegatur, ne ad sui perniciem accedant. repellere tamen non licet, quoniam
ex baptisino suscepto ius habet petendi,&sacerdos repellendi vim non habet, nisi ex crimine mortali,quod tamen quandiu occultum est,ex iure naturae detegi non potest.repellitur igitur sine dctectione criminis secreta admonitione, prec ibus, suasone.in publico aut conuentu, & lacra meti
administratione publica repelli non postest,& parochus ipsi ii tenti etia soli, ex debito palloralis Oilicii negare non potest: alius sacerdo quia non tenetur,negarc Poterit.euidenti autem N publico peccatori etia parochus negare tenetur: tum ne ministrando fiat particeps criminis indigne sumenti tum etia ut sit sidelis sacra in entoria dispensator, uxta praeceptum Diri,qui indisnos prohibuit suo precepto & admoniatione a sacra communione: Iudam tam npublice non prohibuit si vera est s ententia asserentium,eum lacris inysteriis in ultima coena,cum caeteris Apostolis participasse. s Quis autem hi publicus peccator, nequis erret, sic intelligendum est. publicuin iure,idem est quod notorium . nocautem a fama & manifesto sic distingunt ii ris pontificii doctores, ut fama sit illaesae
dignitatis status, moribus & vita comprobatus: manifestum autem quod ex scientia & certo aut eprocedit &probari potest. Noto iii auto facti duplex est, vel facti, quod ita in oculos omnium vel plurium inciti t. vi nulla tergiversatione celari positi r vel facti, quod hi dicatum est de conuicium in iudicio: quodue aliquis in eodem consessus est. ctiam notorium, quod secundum iurispraestiniptionem c uincitur, ut paternitas, filiatio. in notorio facti, hilares illos certo numero personarii
describunt: sed certe id potius debet e pendi iudicio prudentis iuxta populi sto. quentiam,& rei vel criminis manifestatim
482쪽
nem.D.Thomas titur regula & verbis i ris,ut id dicatur publicum & notorium, quod nulla tergiversatione celari possit propter facti euidentiam.quamobreni crimen aut factuin testibus probari posse, aut rumore & infamia diuitigatum esse, non secit peccatorem publicum vel not rium: sed ius tantum inquisitionis tribuit, iis qui laborat infamia, , et conuincatur, vel purgetur , ut constat ex titulo depurgat. can. quamuis autem non faciat con
tra iustitiam,qui consessum aut conuictu de crimine in iudicio,alibi ubi illud notum non est, diuulgat, quia iuste priuatus est bono nomine,& ideo non tenebitur lie diuulgans ad rest tutionem:sacit tamen contra charitatem quia seri potest ut sic con-v ctus resipuerit:sed neq; faceret cotra tu stitit, quino conuictum iudicio, sed euidelia facti, alibi diuulgaret. Et ideo hic videtur a sacris repelli non posse quibusdam, eo loco ubi factum & crimen non est euidens: quod li crimen alibi euidens est, vel ubi notum non est,poenitentia no sit emedatum,& lit contagiolum,uidaur ob eam causam plerisque, sacris repellendus: sed aliis non vidctur, hoc secundum.1o Concludamus igitur publicos peccatores vel euidentia facti, vel iuris, a lacra mensa repellendos esse, donec publice satisfecerint toti populo,quem malo exemplo offunderant, & omne se adalum vitetur.Sit autem calfactio secundum iuris regulas, non autem his,qui iure probi bentur modis, xt constat ex titulo de purgat neque unquaria detur publico peccatori hoitia non consecrata pro consecrata tum quia peccatum sumetis indiTu, no prohibetur:tum quia erit occasio Idololatriae,ca
adoretur prius Eucharistia quali sumatur ex veteri more Ecclesiae.Quyd aut E dictu est de peccatore publico expelledo a saera comunioneide intelligatur de publice sit specto de mortali crimine mo inde suspicione tem raria, nec xicum', probati sed qus di itur violenta &maximό conuinces. ix Hse de peccato mortal; quod absolutὶ indignum constituit eu,qui ad hoc sacramentu acceditide heccato veniali dubita tui est non quide de prsterito quod multis modi expiari potest, desola deuotione&seruore charitat .s,quo ccedete ad hoc sacramentu ilicenduntur expellitur,sed di presenti,quo nempe inficit rotaedem, ca
vel ex negligentia, ves mentis euaga'ione non accedit aucte a aci a mens arti, sicuti decebat. Est autem non leuis illa' ratio dubitandi,quod id in actus humanus suavitacile bonus re malus in eode, aut me se rius di demeritorius non potest, Π osten
potest esse, qui no bene fit secundu omnes circunstatias quod si actus accedctis ad sacra mesam peccato veniali inficitur,nsi bene fit, ut coliat:quare bonus esse no potest aut meritorius, & ex consequenti Peccatu veniale impedit effectu huiussacramcti,nepe erati et infusione.Et certe si peccatu veniale sit ex fine illicito actionis,ut vana oria, dubium esse non potest quin illi acti ni nullum prςmiu respondere pollit, & idcirco neque gratia, cui praemium gloriae necessario respondet cu eidem potius respondeat supplici sicut scriptii est Nari. 6 attendite ne itistitia vestiam faciat si corii hominibus, ut videamini ab eis, ahoquin metaede non habet, tis.Si vero ex affectu charitatis illa actio procedat, di propicr bonum fine sed ex negligentia vcl mentis distractione adiungatur pictatum Venia inle,melioribus Theologis visum est,non es- Ust impedimentum gratiae sacramentalis & n. habitualis, licet actualis illa resectio spiritualis,ex seruore charitatis prouenio, peccato v eniali ut sibi cotrario extincta,lentiri nonpossitiitaq; sic accedens augmentum gratiae recipiet,non autem actuale charitatis dilicedine quonia peccatum veniale actuali charitatis seruori contrariu est, non aute gratiae & charitati habituali, & eostat nullum contrariu expelli nili a suo contrario. Idem etiam confirmari potest ex es5cacia sacramenti. non enim lauc gratia habitualis sic accedenti consertur ex opere operantis,sed ex opere operato, id est virtute sacramenti, cui peccatum veniale noopponit obicen sicut etiam accedens ad baptismum propter vanam gloria, quae sit peccatu veniale, nihil omnino ex ea meretur apud Deum, ut ex verbis Dui probata est, recipit ome effectu sacramenti & regeneratur, quia hic essectus no repugnat peccato veniali: solum mortale ei fi actam sacramcti impedire pollit. de quo erit pr pria considerati 'in doctrina de effectibus
huiuς tamine Ausea prius, Dicta praepara
tiotie sumptlodi si amentalis, de eadem sumptione nobis differendum est.
483쪽
Vtrum liceat quotidie hoc sacramentum suscipere. a.d. ix. . . A D decimum sic procediturari. Et t. cis. Videtur, quod no liceat quotidienoe sacramentum suscipere. Sicut enim baptismus repraesentat Dominicam passionem ita & hoc sacramentum.Sed non licet pluries baptizari, sed semel tantum, quia Christus semel tantum pro pecca tis nostris mortuus est, ut dicitur I. Petr.3. Ergo videtur quod non liceat hoc sacramentum quotidie suscipere.' 2. Praeterea,Veritas debet respondere figurae. Sed agnus Paschalis,qui fuit figura praecipua huius sacramenti sut supra dictum est' non manducabatur nisi semel in anno. Semel etiam in anno Ecclesia celebrat Christi passionem, cuius hoc sacramentum est memoriale. Ergo videtur quod non liceat quotidie sumere hoc sacramentum,sed solii in semel in anno. 3. Pr terea, Huic sacramento, in quo totus Christus continetur, maxima reuerentia debetur. Ad reuerct iam autem pertiner, quod aliquis ab hoc sacramento ab stineat. Vnde & laudatur Centurio, qui di xit Matth. 8. Domine non sum dignus, ut intres sub tectum meum:&Petrus qui dixit Luc. s. Exi a me, quia homo peccator sum, Domine. Ergono est laudabile, quod homo quotidie hoc sacramentum suscipiat. . q. Praeterea,Si esset laudabile, frequenter hoc sacramentum acci pere, quanto frequentius sumere. tur. tanto esset laudabilius. Sed maior esset frequentia , si homo pili ries in die sumeret hoc sacram ei
tum. Ergo esset Iaudabile,quod homo pluries in die communicaret. Quod tamen non habet Ecclesiae consuetudo. NO ergo videtur esse laudabile , quod aliquis quotidie hoc sacramentum accipiat. s. Praeterea, Ecclesia intendit suis statu iis fidelium utilitati prouidere. Sed ex statuto Ecclesiae fide. Ies tenentur solum semel communicare in anno, unde dicitur ' extra de poenit.& remis. Omnis utriusq; sexus sidelis suscipiat reuerenter, ad minus in Pascha Eucharisti sacramentum,nisi sortE de proprij sacerdotis consilio ob aliquam rationabilem causam , ad te pus ab eius perceptione duxerit abstinendum. Non ergo est laudabile, quod quotidie hoc sacramentum sumatur. S a D CONTRA est, quod Aug. dicit in lib. de verbis Domini:Iste panis quotidianus est, accipe quotidie,ut quotidie tibi prosit. RE spor Duo dicedum, quod circa usum huius sacramenti duo possunt considerari. Vnum quidem ex parte ipsius sacrameli, cuius virtus est hominibus salutaris .Et ideo utile est quotidie ipsum sumere, ut homo quotidie eius fructum percipiat. Vnde Ambros' dixit in lib.de Sacramentis, Si quotiescunque eLsunditur sanguis Christi, in remis
sionem peccatorum ellanditur,debeo semper accipere , qui semper. pecco,debeo semper habere medicinam. Alio modo potest considerari ex parte mentis,in quo requiritur, ut cum magna deuotione &. reuerentia ad hoc sacramentum accedat. Et ideo si aliquis se quotidie ad hoc paratum inueniat, lau
dabile est quod quotidie sumat. Vnde August. 'cum dixisset,Accipe
484쪽
hipe quotide ut quotidie tibi pro- hoc sacramentum quotidie tibi est sit, subiungit, sic vive, vi quotidie hodie,tibi quotidie Christius resut
merearis accipere. Sed quia mul - git,hodie enit i est, quando Chri ..i. - . rQcies in pluribus hominum, multa stus resurgit. uo O i. at, . ., impedimenta huius deuotionis oc- AD's xcv Nn v xi dicendum currunt,propter corporis indispositionem vel ani met non est utile otia . nibus hominibus quodie ad hoc sacramentum accedere, sed quotieccunque se ad illud homo inuenerit praeparatum. Vnde in lib. de Eccleo. o. iastis. si st dogmatibus: dicitur, Quoti.
hia. iso M. die Eucharistiae communionem accipe te Mec laudo,nec vitupero. habeων de eon AD PRIMvM'ergo dicendum,
quod per sacramentum baptismi configuratur homo morti Christi,
in se suscipiens eius characterem.
... &ideo sicut Christus semel mor
tuus est,ita solum semel debet ho mo baptizari. Sed per hoc sacra. mentu non recipit homo Christi charactere,sed ipsum Christit, cuius virtus manet in aeternum. Vnde Heb. io. dicitur, Una oblatione co4
Dinauit in sempiternit sanctifica tos& ideo quia quotidie homo indiget salutifera Ch ri sti virtute, quotidie potest laudabiliter hoc sacra Amentu suscipere. Et quia praecipia hbaptismus est spiritualis regenera' tio,ideo sicut homo semel carnali- tertiascitur, ita debet semel spiti.
. iv. tualiter renasci per baptismum, venis., -tia Aug t dicit super illud Ioa. 7. Quomodo potest homo nasci,cu sit se;
mite nex. Sed hoc sacramentum est ci- ' bus spiritualis,unde sicut cibus copporalis quotidie sumitur,ita& hoc
sacramentum quotidie sumere latidabile est. Unde Diis Luc. t i . docet dat per e, Panem nostru quotidianuda nobis hodie. In cuius expositio.
ne Aug. ' dicit in lib.de verbis Dol mini Siquotidie accipis, scilicer. ita, quod agnus Palchalis praeeipi fuit
figura huius sacrament quantu ad passione Christi, quae repi a sentatur per hoc sacranaentii. Et ideo semel tantii in anno sumebat ur,quia Christus semel mortuus est, ropter hoc etia Ecclesia celebiat semel in anno memoriam passionis Christi. Sed in hoc sacramento traditur nobis memoriale pastio ii Christi permodii in cibi, quiqilotidie sumitur.Et ideo quantu adhoε - . t , a
significatur per manna,quod quo die dabatur populo in deserto.' .an .i'.
AD GAEO idicendii, que,d reuerentia huius sacramenti habet timore amori codiunctuna svnde timor reuerentiae ad Deum , dicitur
timor filialis , ut in secunda patie '
dictu est ex amore enim prouoca id tur desideri u sum edi, ex timore autem consurgit humilitas reueredi. Et ideo votii; pertinet ad reuerentia huius sacramenti, & quod quotidie sumatur,&quod aliquando ab .stineatur.Vnde Aug. 'dicit.Si dixerit quispia non quotidie accipienda i. Eucharistia,alius esitra; faciat unusquisq; quod secundu fidem sua pie , in II . Icredit esse iaciendii. Neq; enim lici tigauerunt inter se Zaeclisus Nille Centurioicu alter eoru gaudes suscepit Dominum, alter dixit. Non id sum dignus, ut intres sub tectum . .
meum, ambo Saluatorem honori .icantes, quamuis non uno modo. amor tamen & spes, ad que sem- . t m. et . per Scriptura nos prouocat, pr. feruntur timori.Vnde & cum Pe.
trus dixisset, Exi a me D- quia
485쪽
homo peccator sum,respondit IE-s v s. Noli timere. A D. si v AR TvM dicendit,quod
quia Dominus dicit, Panem nostruquotidianum da nobis hodie , non est pluries in die communicandia, ut saltem per hoc quod aliquis semel in die communicat, repraesentettir unitas passionis Christi. AD aevi NτvM dicendii, qu bd secundum diuersum statum Ecclesae,diuersa circa hoc statuta ema nauerunt. Nam in primitiua Ecclesa, quando magna vigebat deuotio fidei Christianae,statutum suit, ut quotidie fideles communicarent. Vnde Anactetus Papa 'dicit, Peracta consecratione, omnes communicent,qui noluerint Ecclesiasticiscare te liminibus: sic enim &Apostoli statuerunt & sancta Romana tenet Ecclesia. Postmodum vero diminuto fidei seruore. Fabianus Papa' indulsit, visi non frequentius,saltem ter in anno, omnes co
municentscilicet in Pascha, Pentecoste, & Natali Domini. Soter. etiam Papa in coena Domini diei eqssse communicandum, ut habetur in Decret.de consecra.dist et . Post amodum propter iniquitatis abundantiam refrigescente charitatem ultorum, statuit Innocentius III. ut salte semel in anno, in Paschasdeles communicent. Consulitur tamen in lib. de Ecclesiasticis dogmatibus, 'omnibus diebus Dominicis esse communicandum.
Vtrum liceat omninoi communisne cessare.
tur. Videtur, quod liceat cessare omnino a communione. Laudatur enim Centurio delioc quod dicit M utlia ,8. Domine non sum dignus, ut intres sub tectum meti. Cui comparatur ille, qui reputata communione sibi esse abstinendii, ut dictum est. ' Cum ergo nunqua 'legatur Christum in eius domum venisse, videtur quod liceat alicui
toto tepore vitae suae a communione abstinere.
r. Praeterea,Cuilibet licet ab- sinere ab his,quae no sunt de necesso te salutis. Sed hoc sacramentu . non est de necessitate salutis, ut si pra dictu est.' Ergo licet a supti
ne hui' sacrameti omnino cessare. 3. Praeterea, Peccatores notenetur comunicare. Vnde Fabianus Papa'cu dixisset, Ter in anno om- m tarnes comunicent, adiunxit, nisi sorte quis maioribus criminibus impediatur. Si ergo illi, qui non sunt
in peccato, tenentur communica. re,videtur quod melioris conditionis sint peccatores,qua iusti, P est inconueniens.Ergo videtur, stetia iustis liceat a comunione cestare. SED CONTRA est, quod Dominus dicit Ioan. 6. Nisi manducaueritis came Fiiij hominis de biberitis eius sanguinem,non habebitis vitam in vobis. Rus poNDEo dicendum, quod
sicut supra' dictum est duplex
est modus percipi edi hoc sacrametum, scilicet spiritualis S sacram εtalis. Manifestum est autem, quod
omnes tenentur saltem spirituali. ter manducare, quia hoc est Chrisio incorporari, vis una i dictum est. Spiritualis aut e manducatio in.
cludit votu seu desideri u percipiedi hoc sacramentu, ut suprat dictu est. Et ideo sne voto percipiendi hoc sacramentu, no potest homini esse salus. Frustra autem Getuo.
486쪽
tum, misi impleretur,quando opomtunita, adesset. Et ideo manifestueit,quod homo tenetur hoc sacra. mentum sumere, non solum ex statuto Ecclesiae Od ex mandato Do. naini dicentis. Luc. ra. Hoc facite in meam commemorationem. Exh . s.; ut autem Ecclesiae sunt determinata tempora exequendi Chri ni praeceptum. A D p a r M v xt ergo dicendum, I t ρ e. c. - quod sicut Gregor. ' dicit in pasto--Π rati,illa est vera humilitas,cum ad
respuendum quod utiliter praecipitur,pertiriax non est. Et ideo non potest esse laudabilis humilitas, si co-tra praeceptum Christi St Ecelestaliquis omnino a communione ab .stineat,neque enim Ceturioni pretceptum suit,ut Christum in sua do
An sacvs Duxi dicendum, quod hoc sacrament lim diciturno
esse necessitatis sicut baptismus, quantum ad pueros, quibus poteste me salus sine hoc sacram eruo,non autem sine sacramento baptismi:
' pi . it quantum vero ad adultos, utrunq;
est necessitatis. AD TER τ ivudice dum, quod peccatores magnum detrimetum patiuntur, ex hoc quod repelluntur a perceptione huius sacramen. ti, unde per hoc non sunt melioris coditionis. Et licet in peccatis permanentes non excusentur propter hoc a t ransgressione praecepti,p Iun. λγ.ra nitentes tamen,qui,ut Innocen.t di re cit secundum consilium sacerdo-
d. . tia. st. Us ab itinent exculantur.
..ia. ARTICVLVS XII. Vtrum liceat sumere corpus chri sim sanguine. i. art. A D duodecimum se procedi 21 tur.Videtur quod non liceat
sumere corpus Chrsti sine sanguine. Dicit enim Gelasius Papa, i &
habetur de consecrat. distinct. a. Comperimus, quod quidam sum. pia talum modo corporis facii portione, a calice sacrati cruoris abstinent, qui proculdubio,quonianesicio qua superstitione docentur astringi,aut integra sacrameta percipiant , aut ab integris arceantur. Non ergo licet sumere corpus Christi sine eius sanguine. a. Praeterea, Ad persectionem huius sacramenti concurrit & marducatio corporis & potatio sanguinis, ut supra habitum est. ' Si ς g a. j.- i ssumatur corpus sine sanguine, erit γε. an L. iasacramentum persectum, quod ad sacrilegium pertinere videtur. Vnde ibidem Gelas subdit, Quia di, uisio unius eiusdemque myster ij si- φne grandi sacrilegio prouenire nopotest. s. Praeterea,Hoc sacramentucelebratur in memoriam Dominicae passionis sui supra dictum est'
&sumitur pro animae salute. Sed 1.-ι. rpassio Chiisti magis exprimitur in sanguine quam in corpore, sanguis etiam pro salute animae offer. tur,ut supra habitum est. ' Potius Tmcisa iaergo esset abstinendum a sumptio. Mne corporis, quam a sumptione sanguinis. Ergo accedentes ad hoc sacramentum , non debent sumere corpus Christi sine eius sanguine. SED coNTR A est , multaru Ecclesiarum vias, in quibus populo comunicanti datur corpus Christi sumendum, non autem sanguis. R Espo Nn Eo dice dum, quod circa usum huius sacramenti duo possunt considerari. Vnum ex parte ipsus sacramenti,aliud ex parte
sumetium. Ex parte quidem ipsus
487쪽
sacramenti conuenit,quod utrunq; autem a populo corpus sine sangui
sumatur, scilicet & corp'&saguis, quia in utroque consistit persectio sacramenti. Et ideo, quia ad sacer dotem pertinet hoc sacramentum consecrare,& perficere,nullo modo debet corpus Christi sumere sine sanguine. Ex parte autem Q.
mentium requiritur summa reuerentia,&cautela,ne aliquid accidat quod vergat ad iniuriam tanti myster ij.Quod praecipuE posset accidere in sanguinis sumptione , qui quidem si incaute sumeretur, de sacili posset effundi. Et quia creuit multitudo populi Christiani , in
qua continentur senes & iuuenes&paruuli,quorum quidam non sunt tantae discretiqnis, vi cautelam debitam circa usem huius sacramen.
ti adhibeant, ideo prouidE in quibusdam Ecclesiis obseruatur,ut populo sanguis sumendus non detur, sed solum a sacerdote sumatur. AD PRIMvu ergo dicendum, quod Gelasius loquitur quantum ad sacerdotes, qui sicut totum consecran t sacramentum, ita etiam toti communicare debent. Vt enim
legitur in Cocilio Toletano, Quale erit sacrifici ii,cui nec ipse sacrificans particeps esse dignoscitur. An sacvNDuxi dicendit,quod persectio huius sacramenti non est in usu fidelium, sed in consecratione materiae. Et ideo nihil derogat persectioni huius sacramenti, si populus sumat corpus sine sangui.
ne,dum modo sacerdos consecrans sumat utrunque.
AD TERYtuM dicedum, quod repraesentatio Dominicae passionis agitur in ipsa consecratione huius sacramenti, in qua non debet eorpus sine sanguine cosecrati. Potest ne sumi. Nec exinde sequitur ali, quod detrimentum, quia sacerdos in persona omnium sanguinem onfert, & sumit,& sub utraque specie totus Christus continetur, ut supra habitum est.
P R ima conesuso: Si quis quotidie
digne accedere posse ad hoc sacra.
mentum Jtiis esset quotidie communica- υ --.Em. ecclesia autem ria tempora definiuit communicandi tandemsemeIsaltem
quotannis in Paschate.Nec enim ex pracepto Domini licet a communiene omniano ab tinere , sed Ecclesiia tempuspraescripsit.
Secunda conclusio sacerdotes non consecrantes populus comunicare debent sub na tantum specie panis: conbe e antes ero sub diraque, panis sciliceter ini. COMMENTARIVS.IN his sententiis tria contineri video de
sacra comunione,species sub qua communicandum sit, tempus,praeceptum. de primo primum de reliquis postremo disseremus.hst aute duplex haec sacramentalis sumptio, ut est duplex species sub una specie panis,qua nunc laici ututur, & sacerdotes non tacrificates,altera sub utraque specie panis & vini, sacrificastium propria:cuhom intersit sacramentum poscere de sacrificare,sacramenti aute persectio & sacrificij,ex utroque necessario costat quia una sine altera consecrari non potest : illis aues satis est totum CEristum sumere ad resectionem spirituale, totus autem Christus, sub alterutra continetur specie.
Quaestio Prima, An sit nei essaria in
praecepto diuino toti populo commu-
1 Ed quia aduersarii hoc tempore, o utriusque speciei sumptionem, ominnibus etia laicis contendut ad salute necessaria esse, quod sit omnibus a Iano precepta, de hae re productis etia illoru argumetis,uberius Sexactius hoc loco disserendu
488쪽
i: . i. est. Argumenta igitur idom, ad confirmati λ h dam sumptionem utriusque speciei omni-
i Primum ex verbis institutionis huius sacra meti colligunt.Christus enim instituta Eucharistia, prscepit,aecipite,manducate,bibite ex eo omnes, item hoc facite in mea
commemorationem: quod non tantum
conuenire via,sed utrique etia speciei .colliritur ex D.Paulo, t.Cor. H. cum ait, quo
tiescumque enim manducabitis panem hunc,& calicem Domini bibetis, mortem, Domini annuntiabilis,donec veniat. Adiu sunt etia illa ex Ioan. 6.nisi manducaueri tis,nili biberitis non habebitis vitam in vobis: auia in his exprimi videtur necessitas utriusque speciei.Non obscure etiam Pau-
Iu sipnificare vitam utriusq; speciei apud
Corinthios,de illum semper a veteri Ecclesia retitum:& si quando unius tantu,ut panis fiat mentio, per synedoche utramque intelligi csi aliter proprie non intelligatur
Eucharistia.que utraque si cie conflat.ad haec sere reuocantur alia argumenta,quq λομ α .s- s isque congeruntur. Deinde ostendunt ara . t.Fabi'. ex alterius speciei sumptione,no pare nema Amri ιαγνε aequalem seuctu prouenire,& ideo utram- ἡ πιο ε 3. que populo adminisseanda esse,ne defrau-3 detur fructu integro Eucharistit. Efficit
enim in anima Eucharistia quod cibus corporalis in corpus, potus etia aliud esscit,ut hic siti ni,ille fame sedat.Prsterea, non mi-ε nus est essicaxChristus in sanguine suo sub vini forma, qua in corpore sub panis specie:&cu sacramentu gratiam conserat ex
opere operato,erit suus effectus calicis, &augebit gratia acceptam ex corpore in sorma panis.qua muis enim sub quavis specie sit totus Christus, operatur tamen in unaquaque secundum propriam eius significatione:quia sacramentu noue legis conseri
gratia, qua significat: quare ubi maior est&plenior significatio,necesse est pleniorem esse & maiore effectum, alioquin inutiliter esset institutus sanguinis potus,sub vini specie.Hec lunt aduersarioru argumenta, contra receptam Ecclesiae catholicae consuetudinem,de admini manda populo Euchamilia sub panis tantum figura.
1 Sed ut omnis lipe cotrouersa apertius explicetur, poneda sunt duo.vnsi de Ecclesie potestate in sacra metoru administratione salua eoru substatia:altersi est de usu veteristaeitas in sumptione Eucharistie,sub altera vel taque specie.De primo est hπ σsententia Concilii Trident. seis. M. . . In
Ecclesia semper fuit potestas, ut in sacra ω,ωmmentorum dispesatione salua eorum sub- - - . Iaiisa stantia, ea statueret,vel mutaret,que susci- ω- subi apientiu utilitati,seu ipsorum sacramentorsi venerationi, pro reru,temporu & locorum
varietate , magis expedire iudicaret. quae sentetia colligitur a Patribus ex illor. Cor. q. sic nox oul et homo , ut ministros
Christi,& dis pcllatores mysteriora Dei, id
est oeconomos administrationis sacrame torum. qua potestate Apostolus in multis aliis,& in hoc sacra meto,ordinatis nonnullis circa illius usum, cetera inquit, .COr.H. csi venero disponam . Causa3 vero,quibus
adducitur Ecclesia ad usum huius potestatis, ex pedam Prima est necessitas, cui omnia iura cedunt.ex ea Christus in Sabbato curauit Urotos, Apostoli vellcbant spicas, David panes propolitionis naaducauit, cueotaesus laicis esset interdictus. Sie olim
ne omnes ba pliZaretur:& deponitur Episcopus aut prpbyter aliter bapti Zas,ut prosellioni trium personarum diuinitatis, trina mersio responderet.Vnde etia Pelagius de cons.14.c.multi sunt,est esse Euangeli- csi praeceptum.&tamen D. pr.libri.ep. 7.baptismum sola aspersione aquae administratu,ratu habet,& id frequenti usu Melesiae probatu & receρtu est, repter eos, qui ut perlinas, sic diuinitate diuidebant. Toletan. .C . . Gregor. litati epist.qI. ad Leandrum. 3 Altera causa est heresi u enim recta fide profiteri oporteat, no solum verbis ad Ecclesigcatholice tensum coceptis ed etiasaetis, ne videretur Ecclesia factis exte
nis couenire in li elici receptos ritus e ternos pleruque mutauit:ne lit Christi cO- uentio cumBelial,aut lucis eu tenebris, ut esse videatur.Sic Christus neglexit manusi latione ante prandium,& congressum peceatoru non vitavis, i factis duos pharistorsi errores redargueret,quia existimabant se peccatorum consortio contaminari, de manusi lotione expiari Paulus Galam. a suit Petrum, quod eo tempore,quo Iudaei urgebant legis obseruantiam , vita ret ipse cibum & consortium Gentilium,& circuncilionem defenderet . propter tamen salsos fratres & haereticos noluit Ti lium circucidere,csi alioqui Tu tbeu circuncidi
489쪽
Commen an D. Tho. ter t. pari.
cidi voluisset. Similiter,quoniam Tatiani ultimo ire se panem Cleophae di soci' paulo post rcsurrectionem,in Emaunte.& sui Eex ea tractione agnitum Dominum a dil- ώbste eis ramierbis si iscatur dis. Murum. Manichsi & Priscilliani omnino a carnibus abstinebant, & die Dominico ieiunabant:& in Domini natiuitate Ecclesia prohibuit,ne quisquam lais diebus ieiunareti cutam cia prius plerique Christiani totam vitam 1 carnibus abstinerent, & semper ieiunarent, ut colliges ex D. August. Epist. 8 s. ad Casulanum. Tertia causa est periculum & scandalum. sic Apostoli principio nascentis Ecclassiae Christianae, a sanguine suffocato S idolothytis abit inebat. Moyses concessit Libellum repudij: taechias serpentem Aeneiam, iussu prius Domini conflatum,comminuit: Paulus iuniores viduas nubere vult, quamuis dicat melius esse continere. Infinita 1 unt huius generis ab Ecclesia sancita S statuta. qua .re constat semper fuisse in Ecclesia potestatem ad disponendum externam sacramentorum administrationem , salua eo rum 'substantia, ut est in omni repub. bene instituta potestas disponendi omnia, quae pro ratione circunstantiarum magis expedire videntur. 4 Deinde accipiendum est , suae nam fuerit consiletudo veteris Ecclesiae de comunione sub altera vel vIraque specie, ea vero xolligenda est ex sacra scriptura, &rius et ei mims probatis historiiς. colligetur aute hec scia-2 pit MM. tentiae vetus Ecclesia sensit semper, indifferentem esse alterius vel utriusque speciei sumptionein,&neutra esse a Domino qmnibus fidelibus praeceptam cum exclusi ne alterius:& ideo interdum altera species, interdum utraque suit in usu. primum ex his defihi tum est id Conc.Trident.sessti. cap.I. cum asseri ex nullis verbis Domini
concludi posse,omnes fideles adstringi ad
communionem sub utraque specie: quia neque ex illis,hoc sacite, neq; ex illis Ioa . 6. nisi manducaueritis, nisi biberitis,non habebitis vitam in vobis: quamuis exprimo illud Lutherani concludant, ex secundo Calixtini: quae omnia erunt manifesta in sutura disputatione. nunc ostendamus alterum,quod proposuimus, de more di consuetudine veteris Ecclesiae quod erit sequentis doctrinae accommodatum principium. asseritur autem eadem sess. I. cap. 2. olim non infrequentem suisse utriusque spectet silmptionem & est
rius tantum.1--Primo igitur legimus, Claristum, Luc.
pensatam a Domino Eucharistiam, in unat intum panis specie, ut colligitur ex ve bis contextus, de veterum Theologorum explicatione. ex verbis quidem Euangelii constat , omnem illam actionem Christi Eucharisticae consecrationi similli-
autem verbis non luille vulgarem ibenedictione , ex his colligitur. Primum, quia nusquam hunc morem benedicendi musam a ChristoDomino seruatu constat: cum tamen antissime & inimicoruIudsorum, elua amicorum, sanetaru-que stamin ium& discipuloru conuiuiis
Marc.Vltimo. apud Ioannem quidem &Marcum,cap. 6.utriusque Euangelij in miraculum panum N piscium multiplicatorum, simili sere benedictione usus est: sed in comuni mensae benedictione nihil tala reperitur. IVeterea,ti benedictio mensae enset,cum primum accumberct, fieri debuit indifferenter super omni cibo & potu prinposito, idq; more Iudaico a Patresamilias, non a peregrino.ite non fuisset tam memorabile,ut ab Euangelista tam serio narratum esset.Insueta est etiam in medio coenae talis benedictio,& super panem tantur inquit enim Lucas,factum est, dum rectaberen accepit in manus panem, & cum benedixisset, fregit solenniter, quod adeo proprium est actionis sacramentalis, praesertim apud Lucam, ut is non solum hoc loco, sed etiam in Actis Aposto. dispens sonem huius sacramenti tractione vocet.&Paulus i. Conri .panis quem frangimus, dixit. Accedit his,quod Dominus sua manu fractum hane presentibus distribuebat:
quae solet esse praerogatiua panis lacrament .ilis,cu caetera cibaria de mensa sumantur, ut obseruauit autor operis imperisin Mati. hom. 17.inter opera Chrysost. 6 Denique veteres benedictione intelligunt sacramentalem consecratione.AUgu. lib.3.de contens. Euang. c.r . & in sermon.
ser. r.& 3. sesti Paschalis, Epist. 9.ad Paulinum, de ipse Paulinus Epist. praecedenti. Beda ad eundem locum Lucae: aut
imperfecti, homi L citata, Theophil. unda Beda
490쪽
Beda colligit, neminem posse cogniti ne Chi4sti habere, nisi in corporis sui, hoe
est Ecclesiae unitate, cuius noe est sacramentum. & ideo mirum non est , tam multas sed as hodie summa caecitate laborare, cum omnes hoc sacramentum repudient,in quo totius religionis lux& sensus
continetur. faxit Deus. t omnes recte semitamus,ne tandem pluribus reddatur Chriffracti. ρahis stus ignotus. Aduersariorum autem expo- visita litiones de fractione paniS,neque cu phras scriptum,neque secum consentiuntqui-cta . sa . clam accipiunt proconuiuio, quidam pro I Q tenui victu quidam pro vulsari reiectio 'ne, quidam pro singulari Christi modo,
quo nemo alius uteretur , in frangendo
pane, & aliis distribuendo. Denique quidam volunt, stactionem panis esse eleemosynam, & ideo discipulos ex fractione panis agnouisse Christum, quod propteria misericordiam,quam in peregrinum conuiuio exceptum effecerant, ab ipso vici iam oculorum apertione comeensati sunt.
quasi vero dubium esse postat , fractionem istam non fuisse actionem Cleophae, aut soch reeipientis Dominum, sed ipsius
Domini inuitati. videntur captasse Occasonem huius staudulentae expolitionis
ex eo, quod Beda & alii laudent in his dincipulis esuritatem & hospitalitatem, cuius merito factum sit, ut Dominus se illis manifestaverit. quod fecit quidem , sed
per corpus suum in sacramento exhibitu, ut ii dein autores affirmant. Quod si di- . cat aduersarius, ex his non posse constanter concludi, Dominum sub una tantum
specie panis Eucharistiam dis lasse, quia
in eadem mensa vinum consecrare potuit,
licet id non legatur: ex testimonio enim negate nihil ef icitur: certis v inum non suisse consecratum ex Euangelio conitaliquia cumprimum fractione panis cognitus eis, statim euanuit: & ubi sensus est adeo planus, figurae N tropi admittendi non sunt, quasi nomine panis, pcr synedochemintelligatur utriusque speciei sacramentum.1 Idem etiam , sus Eucharistiae sub una panis specie colligitur ex Actis Apostoli
Fom. Nnis cis,cap. 2.2O. 27. inquit enim scriptura, pri-- Actia β.dimos illos Cliristianos perseuerantes in doctrina Apostolorum,communicasse instactione panis & orationibus: idque potis. sinum una Sabbath idest die Dominico,& noctu siue tempore antelucano , dc per domos. co mic..tio enim illa, vel est eadem cum fractione panis, vel est honorum oblatio ad indigentium alimenta,
olim fieri solita: unde tractum est nomen& consuetudo offeriori . Fractionem vero panis suisse Eucharistiae dispeti alio-
nem sub specie panis, multa ottendunt. primum,dies Dominicus, quo offerebatur si crificium , 8 quo lic bat comis Christianorit m ad frangendia ni panemu i enim comunis panis ellet fractio illa pani Quid Oporteret narrasse Lucam, primos Christianos solitos sui: se die Dominico vesici pa ne communi in priuatis domibus' ideamplius confirmant adiunctae oratione hoc est proseuxae, quas Aug. ep. ad Paulinum, s. vult ex usu Ecelesiastico propriὰ pertinere ad illud genus precum & votorum,quo Ecclesia in consecratione huius sacramenti xti solet. Deinde, si usum D. Pauli in describenda Eucharistia consulamus, illa certE communicatio non potest, nisi de hoc sacram into intelligi : cum dicat D. Paulus,r.Corint. II.panis quem si an simus, nonne communicatio est corpo- MCMyia ri, Christit solitos autem fideles congrcga νωm anulis is ridie Domini eo, tellis est Iustinus Apol. - s f a. & Αα ri .legitur Paulli mansisse Troa IV m tam. de septem diebus , cxpectantem unam Sabbatili , ut in ea multo ante lueem side-
les conuenirent in magno ccenaculo lamia
passibus copiosissime illustrato , ad frangendum panem, & institutionem mysteriorum fidei nostrae. Vnde D. August. Episto.8 6. ad Casulanum, Paulus, inquit, hie frangebat panem in Dominica, sicut frangitur in sacramento corporis Christi: habuitque,&ante& post celebrata sacramenta,lermonem ad populum. 6 Liusdem consuetudinis testes sunt Tertul in Apolog.c.39.de libad uxorem: minutius Felix in Octavio, Athenag. in legadad Antoninum.solebant etiam in eisdeantelucanis coetibus , post Eucharistiae si imptionem,commune couiuium instruere, quod deinceps a apis & charitatis nomen retinuit: quod ad esuritatem retinedam & agendam, plurimum valeret.id videtur sit gnificari A . a. illis verbis, si angentes circa domos panem, sumebant cibum cum exultatione di simplicitate cordis. qua mulsaute aliquado nomine panis frugalitas notetur, cum tamen addutur illet