장음표시 사용
541쪽
sit. Qui vero pro pecunia aut adulationibus seculariai, una die prεsu-inutur plures celebrare Missas,no stimo evadere danationem. Et extra de celeb. Miff.t dicit Innocent. III. quod excepto die natiuitatis Dominicae, nisi causa necessitatis suadeat sufficit sacerdoti semel in die unam Missam solummodo ce-
Vtrum vortrat hoc sacramentu celebrasi in domo
detur,quod no oporteat hoc sacramentum celebrari in domo &vasis sacris. Hoc enim sacramentii est repraesentativit Dominicae passionis. Sed Cluillus non est passus in domo,sed extra porta ciuitatis, secundum illud Hebr. vlt. I a s v s, ut sanctificaret per suu sanguinem populit,extra portam passus est. Ergo videtur,quod hoc sacramentum
non debeat celebrati in domo, sed magis sub dio. r. Praeterea, In celebratione huius sacramenti debet Eeclesia imitari more Christi & Apostolorum. Sed domus in qua primo Christus hoc sacramentum consecit,nosuit consecrata, sed suit quoddam commune coenaculum, a quodam patre familias praeparatum, ut habetur Lucet 2 a. Legitur etiam Act.2.quod Apostoli erant perdurantes unanimiter in templo,&fragentes circa domos pane,& sumebant cibum cum exultatione. Ergo nec modo oportet domos esse consecratas,in quibus hoc sacramentum
Praeterea, Nihil frustra in Eeclesia fieri debet, quae Spiritu sancto gubernatur.Sed frustra videtur adhiberi eo secratio Ecclesiae, vel
altari,& huiusmodi rebus inanimatis,quae non sunt susceptiuae gratiae vel spiritualis virtutis. Inconuenieter igitur huiusmodi consecrationes in Ecclesia fiunt. 4. Praeterea,Solum diuina opera debent recoli cum quada solen nitate Jecundu illud Psa.s1.In operibus manuia tuarum exultabo.Sed Ecclesia vel altare opere humano consecratur,sicut Se calix de ministri & alia huiusmodi. Sed horum
consecrationes non recoluntur ce
lebriter in Ecclesia.Erso neque cosectatio Ecclesiae vel altaris, cum solennitate recoli debet.' s. Praeterea, Veritas debet rea spondere figurae:sed in veteri testa mento,quod gerebat figuram noui, no fiebat altare de lapidibus sectis. Dicitur enim Exod. ao. Altare deterra facietis mihi : quod si altate lapideu seceris mihi, non aedifica
bi, illud de sectis lapidibus. Exod.
etiam 27. mandatur fieri altare de lignis Sethim vestitis aere, vel etiaauro,ut habetur Exod. 2 S. Ergo videtur in conuenienter obseruari in
Ecclesia,quod altare fiat solum de lapide.
s. Praeterea,Calix cu patina repraesentat sepulchru Christi, quod fuit excitium inpetra,vt in Evangeliis habetur. Ergo calix debet de petra fieri, lenon solum de argento
vel auro vel stanno.' .Pr terea, Sicut aurum pre tiosus est inter materias vasorum, ita panni seriei pretiosiores sunt inter alios pannos. Ergo sicut calix fit de auro, ita pallae altaris debent de serico fieri,& non solum de panno lineo.' 8.Praetererea, Dispensatiosa
542쪽
de ad mini illos Ecclesiae pertinet, se ut dispensatio rerum tempora in Ilum subiacet ordinationi principum secularium,unde S Apostolus dicit, i . Corin. q. Sic nos existimet homo,ut ministros Christi, dedi Dpensatores mysteriorum Dei. Sed si circa dispensationem rerum te poralium aliquid fiat contra statura principum, habetur irritum. Er visa in uis. go si h c quaeducta' sunt, conueniea 'm , tersunt statuta per praelatos Ecclesiae,' videtur, quoὸ sine his corpus Christi confici non possit. Et sic videtur sequi, quod verba Christi nosint sufficientia ad hoc sacramentii
cosicie dum, quod est inconuenic s. Non ergo videtur conueniens suisse,quod haec circa celebratione huius sacramenti statuerentur. SED C o N T R A est, quod ea quae
per Ecclesiam statuuntur ab ipso Christo ordinantur,qui dicit Mati. 8. Vbicunque fuerint duo vel tres congregati in nomine meo,ibi sum
R Espo NDllo dice dum, quod in his qua circuit stant hoc sacrametum,duo considerantur. Quorum unum pertinet ad repraesentatione. eorum , quae circa Dominicam
passionem sunt a dia. Aliud aut pertinet ad reuerentiam huius sacramenti, in quo Christus secundum veritatem continetur, & non soluin figura. Vnde & consecrationes adhibentur his rebus, quae veniunt in usum huius sacramenti,tum pro pter sacramenti reuerentiam,tum Nd- - - ad repraesentandum esse mim' sacramenti qui ex passione Christi proueri ecundum illud Hebrae. vlt. Ia sus ut sanctificaret per suusanguinem populum,&c.
AD MvM ergo dicendum, quod regulat iter hoc sacramentucelebrati debet in domo,per quam significatur Ecclesia, secundum illud i.Timoth. 3. Vt scias quomodo oporteat te in domo Dei conuersari,qua est Ecclesia Dei vivi. Extra Ecclesiam enim non est locus veri sacrificij,ut ' Augustinu, 'dicit. Et quia Ecclesia non erat con is eludenda sub finibus gentis Iudai. carsederat in uniuerso mundo fundanda,ideo passio Christi non est
celebrata intra ciuitatem Iudaeorum, sed sub dio, ut sic totus muta
diis se haberet ad passionem Christi,ut domus. Et tamen, ut dicitur
de consecratione, dist. .cap. CG. Deci ..du .
cedimus,in itinere positis,si Eccle
sia deluerat,tuo dio, leu Intent taO,
si tabula altaris consecrata, aetera. que sacra mysteria ad id officium pertinentia,ibi affuerint, Missarum solennia celebrari concedimus. AD sECvN DvM dicendii, quod domus,in qua hoc sacramentum celebratur, Ecclesiam significat: &Ecclesia nominatur. conuenienter tamen consecratur: tum ad representandam sanctificationem, quam Ecclesia consecuta est per passione Christi, tum etiam ad significanda sanctitatem,quq requiritur in his, qui hoc sacramentum suscipere debent. Per altare autem significatur ipse Christus:de quo dicit Aposto. Heb. vlt. Per ipsum offerimus hostiam laudis Deo. Vnde & cosecratio altaris significat sanistitatem Christi : de qua dicitur Lucae I.
Quod ex te nascetur sanctum, vocabitur Filius Dei. Unde de consecra tione distin. i.dicitur: ' Altaria pia τε si L i. icuit non solum unctione chrisma
tis,sed& sacerdotali benedictione , Ss di sacrari.
543쪽
sacrari. Et ideo regulariter non licet celebrare hoc sacramentum nisi in domibus consecratis. Vnde sicut habetur de consecratione,' distinct. i. Nullus presbyter Missas celebrare prae naat,nisi in consecratis ab Episcopo locis. Propter quod etiam quia Pagani non sunt de Ecclesia, ne ea iij infideles, ideo eade distinctione legitur, Ecesesiam, in qua mortuorum cadauera infidelium sepeliuntur, sancti si care non licet: sed si apta videtur, ad consecrandum,inde evulsis corporibus&rasis parietibus vel tignis eius loci, re sdificetur, sed si hic consecrata prius fuerit, Missas in ea celebrare licet,la me si fideles e runt qui in ea sepulti sunt. Propter necessitatena tamen potest hoc se Cramentum peragi in domibus no consecratis, vel violatis,sed tamen de consensu Episcopi. Vnde in eadem distinctione legitur: t Missarum solennia non ubique, sed in locis ab Episcopo consecratis , vel ubi ipse permiserit celebranda esse censemus. Non tamen sine altari portatili per Episcopum cosecrato. Unde in eadem distinct .legitur. Concedimus si Ecclesiae suerint incensae vel combustae in Capellis cum tabula consecrata, Missas ite rum celebrari. Quia enim sanctitas Christi sons est toti' Ecclesiastice sanctitatis, ideo in necessitate suiscit d peragendum hoc sacramentum, altare sanctificatum. Propter quod etiam nunquam Ecclesia sine altari consecratur. tamen sine Ec. clesia quandoque consecratur altare cum reliquiis Sanctorum, quo rum vita abscondita est cum Chri .
sto in Deo. Vnde in eadem distin .ctione legitur. Placuit ut altaria,
in quibus nullum corpus aut reliquiae Martyris conditae probantur,
ab Episcopis,qui eisdem locis pret-
sunsili fieri potest,euertantur. AD Tastri vM dicendia, quod
Ecclesia,& altare, & alia huiusmodi inanimata,consecrantur,no quia
sint gratiae susceptiua, sed quia ex
consecratione adipiscuntur quandam spiritualem virtute, per quam apta redduntur diuino cultui, vi scilicet homines deuotionem quanda exinde percipiant,ut sin paratiores ad diuina,nisi hoc propter reuerentiam impediatur. Vnde&a. Ma.chabaeorum 3. dicitur. Verε Dei virtus quaedam est in loco, na ipse, qui habet in caelis habitationem,uisitator & adiutor est loci illius. Et inde est,quod huiusmodi ante consecrationem emundantur & exorci Zatur, ut exinde virtus inimici pellatur. Et eadem ratione Ecclesia quae sanguinis effusione, aut cuiuia cunque semine pollutae suerint, reconciliatur,quia per peccatum ibi commissum,apparet ibi aliqua operatio inimici. Propter quod etia in eadem distinctione legitur . t Ecclesias Arrianorum ubicunque inueneritis Catholicas, eas diuitiis precibus & operibus absq;. vlla mora c5secrate. Vnde&quida probabiliter dicunt,quod per ingressum Eccle- sis consecratς,homo cosequitur remissione peccatorii veniali ii, sicut
& per aspersione aquς benedictς,
inducentes quod in Psalm.8 .dici, tur:Benedixisti Diae terra tuam,remisis i iniquitatem pIebis tuae. Et ideo propter virtute,quq ex consecratione Ecclesis acquiritur,c sis
cratio Ecesese non iter Vnde in ea de distinctione ex Cocilio Niceno legitur: ' Ecclesiis semed
544쪽
Deo consecratis, non debet iterucosecratio adhiberi, nis aut ab igne exust , aut sanguinis egusione,
aut citiusq; semine pollutet suerint: quia sicut insans a qualicunq; sacerdote in nomine Patris, & Filii, &Spiritus sancti semel baptizatus,
no debet iter u bapti et ari: ita nec locus Deo dicatus, est iterum consecradus, nisi Pptereas causas, quas superius nominauimus, si tamen fide sancti Trinitatis tenuerint, qui consecrauerunt, alioquin,qui sunt extra Ecclesia,consecrare non possunt. Sed sicut in eadem distin. legitur. Ecclesiae vel altaria quae ambigua sunt de consecratione, consecrentur. Propter hoc etiam, quod
aliqua spiritualem virtute adipiscutur per consecrationem in eaὸe di. stinctione statutum legitur: ' Ligna Ecclesiet dedicata non debent ad aliud opus iungi,nisi ad alia Ec. clesiam,vel igni comburenda, vel ad profectum in Monasterio fratri.
bus,in laicoriam autem opera non
debent admitti. Et ibidem legitur r Altaris palla, cathedra, candela brum,& velum, si fuerint vetustate
consumpta,incendio dentur : cine. res quoque eorum in baptisterio inserantur,aut in pariete, aut in fossis pauimentoru iactentur,ne introeu tiuin pedibus inquinentur. AD qua Rruxi dicendu,quod quia consecratio altaris repraesen tat sanctitatem Christi, consecra tio vero domus sanctitatem totius Ecclesiae, ideo conuenientius recolitur cum sanctitate & solennitate consecratio Ecclesiae vel altaris, quam alioru quet consecratur.Pro. pter quod etiam octo diebus solen
nitas dedicationis agitur ad significanda beatam resurrectione Chri
sli & membroru Ecesesiae. Nec est opus solius hominis cosecratio Ecclesii & altaris, cu habeat spirituale virtute. Vnde de cosecratione d. eade dicitur.' Solennitates dedicationum Ecclesiarum per singulos e sinam tra. annos solenniter sunt celebrandae. Quod autem octo diebus encaenia
sint celebranda,in lib. Reg.persecta dedicatione templi, reperies, scili
AD QI I N TvM dicendii, quod sicut legitur de consecratione,' di-- .stinct.prima, altaria, si non fuerint lapidea Chrismatis unctione non consecrentur. Quod quidem competit & significationi huius sacra- meti,tu quia altare significat Christu. Dicitur aute i. Corint. IO. Petra aut cerat Chri stus: tum etiam
quia corpus Christi in sepulcro Ia pideo fuit reconditum. Competit etiam quoad usum sacramenti. Lapis enim &solidus est, & de facili
potestinueniri ubique, quod no erat necessarium in veteri Lege,vbi siebat in uno loco altare. Quod autem andatur altare fieri de terra, vel
de lapidibus insectis, fuit ad idololatriam remouendam.
AD saxτvM dicendu est, quod sicut in dist. eade dicitur ea. Vasa. quonda sacerdotes no aureis, sed τι - ligneis calicibus utebantur.Zephe-
rinus autem XIIII. Papa, patinis vitreis Missam celebrari constituit, deinde Urbanus omnia fecit argentea. Postmodum autem statutum
est,ut calix Domini cum patina, siue ex auro omnino siue ex argentosat,vel saltem staneus calix habea
tur. De aere autem aut ex aurichalco no fiat, quia hoc vini virtute qru ginem parit, pariterque vomitum prouocat. Nullus autem in ligneo
545쪽
seu vitreo calice prs sumat Missam tentione cosecradi absq; omnibus cantare,quia scilicet, lignum poro sum est,& sanguis cosecratus in eo remaneret vitru autem fragile est,&posset seactionis periculii imminere:&ea de ratio est de lapide. Et
ideo propter reuerentia sacramen ti statutum est,ut ex praedictis materis calix fiat. AD SEPTIM v xi dicendis,quod
ubi potuit sine periculo seri, Eccle
sia statuit circa hoc sacramentum, id quod expressius reprς sentat passonem Christi. Non erat autem tatum periculum circa corpus, quod ponitur in corporali,sicut circa sanguinem, qui continetur in calice. Et ideo licet calix no fiat de petra, corporale tame fit de panno lineo, quo corpus Christi fuit inuolutum.
Vnde in epistola Siluestri Papi in
reus d i. eadem distinctione legitur, ' Con m . c. I iis sulto omnium statuimus,ut sacri fi ei una altaris no inserico panno aut
intincto, quisquam celebrare Misesa in praesumat, sed in panno lineo ab Episcopo consecrato,sicut corpus Christi in sindone linea & munda sepultum suit. Competit etiam panus lineus propter sui munditia, ad significandam conscientis puritatent, & propter multiplicem laborem,quo talis pannus praepara
tur, ad significandum Christi pas
AD oc TA v v xi dicedum, quod dispensatio sacramentorum perti net ad ministros Ecclesiae, sed consecratio eorum est ab ipso Deo. Et ideo ministri Ecclesiae non habent aliquid statuere circa formam consecrationis, sed circa v in Sacramenti, Si modii celebradi. Et ideos sacerdos verba cosecrationis proserat super materia, debita cum in pt dictis, scilicet domo &altari,calice de corporali cosecratis,& caeteris huiusmodi per Ecclesia institutis,consecrat quide in rei veritate corpus Christi,peccat tam e grauiter,ritum Ecclesiae non seruans.
Vtrum conuenienter ordinentur ea, ua
detur, quod inconuenienter ordinentur ea quae circa hoc Sacramentu dictitur. Hoc enim sacrametum verbis Christi consecratur, ut Ambros dicit in lib. de Sacramentis. Non ergo debent aliqua alia in hoc sacramento dici, quam verba
Christi. 2. Praetereθ, Verba & sacta Christi nobis per Euangelisi innotescunt. Sed quaedam dicuntur circa consecrationem huius sacrameli, quae in Evangeliis non ponuntur,no enim legitur in Euagello,quod Christus in consecratione huius sacramenti oculos ad caelum leuauerit,similiter etia in Evangeliis dicitur, Accipite,& comedite nec posnitur, omnes, cum in celebratione huius sacramenti dicatur: Eleuatis oculis in caelum,&iterum, Aecipite & manducate ex hoc omnes. In- conuenienter ergo huiusmodi verba dicuntur in celebratione huius sacramenti.' 3. Praeterea, omnia sacramenta ordinantur ad salutem omnium fidelium. Sed incelebratione, ali O-rum sacramentorum non si comis munis oratio pro salute fidelium desunctorum. Ergo in conuenien
546쪽
q. Pr terea,Baptismus dicitur specialiter fidei sacramentu. Ea eto,quae pertinent ad instructionem dei, magis debent circa baptismutradi,qua circa hoc sacramentum, sicut doctrina Apostolica de Euangelica. s. Praeterea, In omni sacrameto exigitur deuotio fidelium: Non ergo magis in hoc sacra meto, qua in aliis deberet excitari deuotio fidelium per laudes diuinas, & per
admonitiones, puta, cum dicitur: Sursum corda. 6. Praeterea Minister huius sacramenti est sacerdos,ut dictu est. omnia ergo quae in hoc si cram cto dicuntur, a sacerdote dici deberent, & non quaedam a ministris, quaedam a choro. 7.Praeterea, Hoc sacramentuper certitudine operatur virtus diuina. SupersuE ergo sacerdos petit huius sacrameti persectionem e cudicit: Quam oblationem tu Deus in omnibus,&c. 8. Praeterea,Sactificium nou legis multo est excςllentius, quam sacrificium antiquorum Patrum. Inconuenienter ergo saceidos pe 'tir, qu bd hoc sacrificiu habeatur sicut sacrificiu Abel,Ab talis,&Melchisedec. s. Praeterea, Corpus Christi, sicut non incipit esse in hoc sacramento per loci mutationem ut supra dictum est')ita etia nec esse desta I sinit. Inco uenienter ergo sacerdos
petit,lube haec perserit per manus sancti angeli tui in sublime altare
SED C o N TR A est, quod dicitur 2 D.is, ' de Cosec. di. i. Iacobus frater Diti secundu carnem, cui primu credi.
ta est Hierosolymitana Ecclesia, Sc
Basilius C satiensis Episcopus addiderunt Missae celebrationem. Ex
quorum auctoritate patet conuenienter singula circa hoc dici. R Espo NDEo dice dum, quod quia in hoc sacramento tot u mysterium nostre salutis copr henditur, ideo prς caeteris sacramentis cum maiori solennitate agitur. Et quia i scriptum est. Ecclesiast. . Custudipedem tu ii ingrediens domu D ni.& Ecclesiast. 18. Ante oratione pretara animam tua, ideo ante cele
rationem huius myster ij, primo qui de praemittitur praeparatio qDe dam ad digne agenda ea , quae se quuntur. Cuius praeparat sonis pii ma pars est laus diuina, quae sit in introitu,secudum illud p sal. q. Sacrificium laudis honorificabit me, de illic iter, quo bstendam illi salutare Dei. Et sumitur hoc ut pluries de Psalmis vel saltem cu Psalmis cantatur,quia vi ' Dionysius dicit Cis. in I. cap. Eccles. hierarch. Psalmi comprehendunt per modum laudis,quicquid in sacra Scriptura c5
tinetur. Secunda pars continet com
memoratione praesentis miseriae, dum misericorcia petitur, dice do, Κyrie eleison,ter quidem pro per sona Pariis, ter autem pro perion/riiij, cum dicitur, Christe elei sion,&ter pro persona Spiritus sancti,
cum subditur Κyile eleison, contra triplicem miseriana , ignorantiae,culpae&poenet: vel ad significa.dum, quod omnes personae sunt, in se inhicem. Tertia autem pars commemorat caelestem gloriam,
ad quam tendimus post praesentem vitam & miseriam,dicendo Gloria in Excelsis Deo, quae cantatur in sestis,in quibus commemoratur caelestis gloria .inter mittitur autem in
547쪽
orietis luctuosis, quae ad comem
rationem miseriae pertinent. Quarta autem pars continet orationem,
quam sacerdos pro populo facit,ut digni habeantur tantis mysteriis. Secundo autem p rq mittitur instructio fidelis populi, quia hoc sacra mentum est mysterium fidei,vi supra habitum est. Quae quidem instructio dispostiue quidem fit per doctrinam Prophetarum & Apostolorum, quae in Ecclesia legitur per Lectores& Subdiaconos. Postquam lectionem cantatur a chorograduse,quod significat prosectu vitae,&alleluia, quod significat spiritualem exultationem, vel tractus
in officiis luctuosis, qui significat
spirituale gemitum: haec enim consequi debent in populo ex prς dicta doctrina.Persectε aut e populus in struitur per doctrinam Christi in Evangelio contenta,quq a summis ministris Iegitur, scilicet a Diaco. nibus. Et quia Christo credimus tanquam diuinae veritati secunduillud Ioan. 8.Si veritatem dico vo bis quare non creditis mihi Z lecto Euangelio,Symbolum fidei canta. tur,in quo populus ostendit, se per fidem Christi doctrinae assentire. Cantatur autem hoc symbolum infestis, de quibus fit aliqua mentio
in symbolo, sicut in festi, Christ i debeatae Uirpinis &Apostolo tu qui hanc fide iandauerunt) & aliis huiusmodi. Sic igitur populo praeparato&instructo,consequenter acce
ditur ad celebrationem mysteri j, quod quidem & offertur vi sacrificium,& consecratur, & sumitur ut sacramentu. Vnde primo peragitur oblatio , secundo consecratio materiae oblatae. Tertio eiusdem perceptio.
Circa oblationem vero duo agύ-tur,scilicet laus populi in cantu OG serior ij per quod significatur laeti tia offerentium & oratio sacerdotis,petitur oblatio populi sit Deo
accepta: unde & i .Paralipome. 29.
qui dixit David. Ego in simplicitate cordis mei laetus obtuli uniuersa haec,& populum tuta, qui hic repertus est,uidi cum ingeti gaudio tibi offerre donaria, Sc postea orat dicens. Domine Deus custodi hane voluntate. Deinde circa consecrationem,quae supernaturali virtute agitur,primo excitatur populus ad deuotionem in praefatione, unde &monetur sursum corda habere ad
Dominum. Et ideo finita praefatione,populus deuote laudat diuinitatem Christi, cum Angelis dicens. Sactus,Sanctus,Sanctus: & hum a. nitatem cu pueris dicens, Benedi .ctus qui venit. Deinde sacerdos secreto commemorat, primo quidepro quibus hoc sacrificium offertur, scilicet pro uniuersali Ecclesia,& pro his qui in sublim ita te sue
constituti,i.Timoth. a.& speciali. ter quosdam,qui offerunt, vel pro
quibus offertur. Secundo commemorat sanctos,quorum patrocinia
implorat pro praedictis, cum dicit,
communicantes & memoriam venerantes, &c. Tertio, petitionem concludit,cum dicit,ut hec oblatio sit illis,pro quibus offertur saluta ris. Deinde accedit ad ipsam cole crationem,in qua primo petit consectationis effectum , cum dicit, quam oblationem tu Deus,&c. Secundo,cosecrationem peragit per verba Saluatoris, cum dicit. Qui pridie, Sce Tertio, excitat praesumtionem per obedientiam ad mandatum Christi, cum dicit. Vnde di
548쪽
memores.Quarto petit lioe sacrificium peractum, esse Deo acceptu, cum dicit. Supra quae propitio,&c.
Quinto petithuius sacrifici j & sa,
eram eri effectum. Primo quidem, quantum ad ipsos,sumetes,cum dicit. Supplices te rogamus. Secundo quantum ad mortuos, qui iamsi inere non possunt, cum dicit, memento etiam Domine,&c.Tertio, specialiter quantum ad ipsos sacerdotes offerentes cum dicit. Nobis quoque peccatoribus. Deinde agitur de perceptione sacramenti, &Primo praeparatur populus ad percipiendum. Primo quidem,per orationem communem totius populi,
quae est oratio Dominica, in qua petimus panem quotidianu nobis dari & etiam priuata, quam specialiter sacerdos pro populo offert,cudicit. Libera nos quaesumus Domine,&c. Secundo praeparatur popu
Ius per pacem,quae datur dicendo: Agnus Dei. Est enim hoc sacrametum unitatis & pacis,ut supradictitest. In Missis tamen defunctorii, in quibus sect i scium offertur, non pro pace praesenti, sed pro requiemortuoru pax intermittitur. Deinde sequitur perceptio sacramenti, primo percipiente sacerdote , &post modii aliis dante, quia ut Dionysius ' dicit 3. cap.Eccles. Hierar. ille qui aliis diuina tradit, primo debet ipse particeps esse. vltimo autem tota Missae caelebratio in gratiarum actione terminatur, populo exultante pro sumptione myster ij quod significat cantus post comis munionem S: sacerdote per orationem gratias offerente , sicut &Chri suis celebrata coena cum diccipulis, hymnum dixit, ut dicitur
AD p R i M v xi ergo dicendum,
quod eo sectatio solis verbis Christi conficitur. Alia vero necesse est addere ad prsparationem populi sumentis, sicut dictum est.' Dων M.AD sacvs DuM dicendu ,quod
se ut dicitur Ioan.vit. Multa sunt a D no facta vel di ista,quae Euangeli staeno scripserunt. Inter quae fuit hoc quod nus in eoena oculos leuauit in caelii, quod tame Ecclesia ex traditione Apostoloris habuit. Rationabile enim videtur,ut qui in suscitatione Lagari ut habetur Ioan .
I i. &in oratione,qua pro discipulis secit, loan. 7. oculos leuauit ad Patre,in huius sacramenti institu. tione multo magis hoc fecerint, taqua in re potiori . Quod autem dicitur, Manducate &comedite,no differt quantu adsensum , nec multu resert quod dicatur,pr senti,cu verba illa no sint de forma,ut supra di- -- .sctu est. Quod aute additur omnes intelligitur in vel bis Euaget ij, li- 1 cet non exprimatur: quia ipse dixerat Ioan .6. Nili maducaueritis catnem Fili hominis,no habebitis vitam in vobis. AD TERTIvM dicendii, quod Eucharistia est sacramentu totius Ecclesiasticae viaitatis. Et ideo spe cialiter in hoc sacramento magis, qua in aliis debent fieri mentio de Omnibus,quae pertinent ad salutem totius Ecclesiae. An in ARτvM dicendum , quod
instructio fidei est duplex. Viiaquq
fit nouiter imbire dis, C catecllume .
nis: & talis instructio fit per baptis mu.Alia autem est instructio, qua instruitur fidelis populus, qui communicat huic mysterio,& talis in structio sit in hoc sacramento Et
tamen ab hac instructionet non re
549쪽
pelluntur etiam catechumeni &infideles. Vnde dicitur de consec. distin. i. Episcopus nullii prohibeat ingredi i i Ecclesia, & audire verbum Dei,sive Gentile, sue haeretic ii, sue Iudς um, usq; ad Missam
catechumenor ii,in qua scilicet cotinetur instructio fidei. AD qui NetvM dicendia, quod in hoc sacramento & maior deuotio requiritur, quam in aliis sacramentis propter hoc quod in hoc
fac ramento totus Christus continetur &etia communior: quia in hocsacra meto requiritur deuotio
totius populi Christi, pro quo sacrificium offertur, & non solii perci.
pientium sacramentit, se ut in aliis sacramentis. Et ideo, ut ' Cyprianus dicit,Sacerdos praefatione pri missa parat fratrum mentes, dicendo,sursum corda, ut dum respodet plebs,habemus ad Dominum, ad moneatur nihil aliud se, qua Deucogitare debere. A D .s a x T v xi dicendum,quod
in hoc sacramento sicut dictum
est')tanguntur ea quq pertinent ad tota Ecclesiam .Et ideo quaedam dicuntur a choro,quae pertinet ad populum. Quorum quaedam chorus
totaliter prosequitur, quae scilicet toti populo inspirantur. Quaedam vero populus prosequitur,sacerdote inchoante,qui personam Dei gerit,in signum, quod talia peruene runt ad populum ex reuelatione diuina, sicut fides & gloria caelestis. Et ideo sacerdos inchoat Symb tu fidei,& Gloria in excelsis Deo.
Quaedam vero dicuntur per ministro sicut doctrina veteris & noui testamenti in signum,quod perministros a Deo missos, est doctiina haec populis annuntiat . .. a
Quida veto sacerdos solus prosequitur,quae scilicet ad proprium ossiciu sacerdotis pertinet,ut scilicet dona & preces offerat pro populo, sicut dicitur Hebr. s. In his tamen qu dam dicit public Eicilicet quae per tinent & ad sacerdotem, de
ad populum,sicut sunt orationes comunes.Quaedam vero pertinent ad
solum sacerdotem, sicut oblatio&cosecratio,& ideo, qui circa haec sunt dicenda, occuli E a sacerdote dicuntur:In utrisq; tame excitat attentionem populi dicendo, Dias vobiscu, Ze expectat assensum dicen. tiu. Amen. Et ideo etia in his, quaeseeret E dicuntur, publice primi tit. Dominus vobiscu,& subiungit, Per omnia saecula Rculorum. Vel
secret E aliqua sacerdos dicit, in signum,quod circa Christi pa onediscipuli non nisi occulte confitebantur Christum. AD sapτr Muti dicendii, quod efficacia verborum sacramentaliuimpediri potest per intentione sacerdotis. Nec tamen est in conuentes,qubda Deo petamus id quod certissime scinius ipsum facturii, se ut Christiis Ioannis, i . petiit
suam clarificationem. Non tamen videtur ibi sacerdos orare, ut con
secratio impleatur,sed ut nobis fiat fructuosa. Vnde signanter dicit. Vt nobis corpus & sanguis fiat. Et hoc significant verba, quae praemit tit dicens. Hanc oblationem facere digneris benedictam secundum
'August. est per qua penedicamur, scilicet per gratii adscripta,id est,
per quam in caelo ascribamur: rata,
id est,per quam visceribus Christi traiiciamur: rationabile,id est, per quam a bestiali sensu exuamur:
acceptabile,ut qui nobis s displi
550쪽
Cemus,per hanc acceptabiles eius unico filio simus. A DOCTA vvM dice dum,quod Iicet hoc sacramentu ex seipso pretiaratur omnibus antiquis sacrificiis, tamen sacrificia antiquorum fuerunt Deo acceptissima ex eorti deuotione. Petit ergo sacerdos, ut se hoc sacrificium acceptetur a Deo ex deuotione offerentium, sicut illa accepta suerunt Deo. AD N O M v M dicendii, quod sacerdos no petit neq; quod species sacrametales deferantur inc lum, neque corpus Christi verum, quod
ibi esse no desinit, sed petit hoc pro corpore mystico quod scilicet in
hoc sacramento significatur vescilicet orationes sacerdotis & popu- r. Ii, Augelus assistens diuinis myste. riis, Deo repraesentet, secudum illud Apocalyp. 8. Ascedit sumus in . censorum de oblationibus sanctorii de manu Angeli. Sublime autealtare Dei dicitur vel ipsa Ecclesia trita phans,in qua transferri petimus,vel ipse Deus,cuius participatione partimus, de hoc enim altari dicitur,Exod .eto. Non asce des ad
Trinitate gradus non facies. Vel
per Angelii intelligitur ipse Christus, qui est magni consili j Ange
Ius . qui corpus suti mysticum Deo patri coniungit,& Ecclesiae triumphanti. Et propter hoc etiam Missa. nominatur,quia per Angelum, sa Cerdos preces ad Deum mittit , si- cui populus per sacerdote, vel quia' Christus est hostia nobis Missa a
Deo. Vnde& in fine Missae Diaco-
ηρ in sestiuis diebus, populit lice
tiar,dice s: I ce Missa est, scilicet hostia ad Deum per Angelum , ut stilicet sit Deo accepta. .
Utrum ea, quae in celebratione huiussa
cramenti aguntur,sint conuenientia.
Videtur,quod ea quae incele μν. b . bratione huius sacramenti aguntur non sint conuenietia. Hoc enim sacramentum adnotauin testamen intum pertinet,ut ex forma ipsus apparet. In nouo autem testamento non sunt obseruandae caeremoniae veteris testamenti,ad quas pertinebat,quod sacerdos & in inistri aqua lauabantur,quando accedebant ad offerendum legitur enim Exod.3o Latiabunt Aaro & filii eius manus suas ac pedes , quando ingressuri sunt tabernaculum testimonij, &quando accessuri sunt ad altare. Non est ergo conueniens, quod sacerdos lauet manus suas inter Misesarum solennia. r. Praeterea k Ibide Dominus
mandauit,quod Aaron adoleret in . censum suave fragrans super altare,quod erat ante Propitiatorium. Quod etia pertinebat ad caeremo innias veteris testamenti. In conuenienter ergo in Missa sacerdos thulificatione utitur. s. Praeterea, Ea quae in sacra. mentis Ecesesiae aguntur,non sunt iterada.Inconuenienter igitur Sacerdos multoties iterat cruces gnationes super hoc sacramentum. q. Praeterea, Apost.dicit, Heb. Sine ulla contradictione, quod minus est, a maiori benedicitur. Sed Christus, qui est in hoc lacra meto, post consecratione est multo maior facerdote. Inconuenienter igi. tur sacerdos post consecrationein benedicit hoc sacramentum cruce