장음표시 사용
81쪽
cter,non rei terantur, eo quod character est indelebilis , t ut dictum
re trae. est. Quaedam autem sacramenta iterantur,sicut patet de poenitentia &matrimonio. Ergono omnia sacramenta imprimunt characterem. Raspo Nngo dice dum,quod
sicut supra dictum est) sacrame
ta nouae legis ad duo ordinantur, scilicet in remedium peccati, & ad cultum dii linum. Est autem omnibus sacramentis commune, quod perea exhibetur aliquod remediucontra peccatu,per soc quod gratiam conserunt. Non autem omnia .. . sacramenta ordinantur directh ad
diuinum cultum, sicut patet de poe' nitentia,per quam homo liberatur
.' apeccato,no autem per hoc sacra
mentum,exhibetur homini aliquid de novo,pertinens ad diuinum cultum,sed restituitur in statum pristinum. Pertinet autem aliquod sacramentum ad diuinum cultum tripliciter, uno modo per modum ipsus actioni alio modo per modii agentis , tertio modo per modum recipientis. Per modum quidem ipsius actionis pertinet ad diuinum euitum Eucharistia, in qua principaliter diuinus cultus consistit, inquantum est Ecclesiae sacrificium. Et per hoc idem sacramentum no imprimitur homini character,quia per hoc saeramentum non ordinatur homo ad aliquid aliud ulterius agendum,vel recipi Edum in sacramentis,cum potius sit finis &eon
summatio omnium sacramentorii,c 3. . s. vii Dionysdicit 3.ca. Eccle hie--r --rri. rar. Continet tam ε in seipso Christum,in quo non est character, sed tota sacerdoti j plenitudo. Sed ad agentes in sacramentis, pertinet sacramentu ordinis, quia
per hoc sacramentum deputantur homine, ad sacramenta aliis tradenda. Sed ad recipientes pertinet sacramentum baptismi , quia per ipsum homo accipit potestatem recipiendi alia Ecclesiet sacramenta. Vnde Baptismus dicitur esse ianua omnium sacramelorum. Ad idem etiam ordinatur quodammodo confirmatio , ut insta suo loco dicetur. Et ideo per haec tria sacramentaeharacter imprimitur, scilicet per Baptismum, Confirmationem &Ordinem. AD p RiMvM ergo dicendum,
quod per omnia sic ramenta fit ho mo particeps sacerdoti, Christi utpote percipiens aliquem effectum
eius. Non tamen per omnia sacramenta aliquis deputatur ad agendualiquid vel recipiendum,quod perintineat ad cultu sacerdotij Clitisti. Quod quide exigitur ad hoc quod
sacramentu charactere imprimat. Ao sacvNDv M'dicendum,
quod per omnia sacramenta sanctificatur homo,secundum quod sanis ctitas importat msidiciem a peccam,quae fit per gratiam. Sed specialiter per quaedam sacramenta, quae characterem imprimui, homo tam ctificatur quadam consecratione, ut pote deputatus ad diuinum cul-th.Sicut etia res inanimatae sancti. fieari dicuntur, in quantum diuinoeultui deputantur. AD TERY iv M dicendii, quod licet character si res & sacramentum,non tamen oportet,omne id
quod est res & sacramentum, esse characteret n. Quid autem sit res &sacramentum, in aliis sacramentis insta ' dicetur. Sentinia
82쪽
tuali M.qua addi uinum cultum consigna.
mur: dest cerdotis chrissi aliquid parti
Ratio primi r quia sacramentis Deo mancipamur ad aliquod munus spirituale,quod est charactere designari. Ratio secundi: quia ad Deum colendum,vel recipientes, vel conse rentes diuina, charactere potentes escimur. Ratio terti j:quia verus Dei cultus Esacerdotio Christi derivatur, ut ab exemplari effectiuE, & meri tori E: & character est potestas ad diuinum cultum, constituens sacerdotes vel ad offer uiri spirituales hostias tantum, vel praeterea sensibilem,manifestam, de incruentam in missa. Secunda conclusio. character
in intellectu, perpetuus ' manete In-ὸ libitis: i a recipiendu quidem perba
ptismum T confirmationem,ad confere dum per ordinem, ex ara. . 6.
Ratio primi : quia fides est in intellectu,&diuinus cultus cuius gratia est character, est fidei quaeda in protestatio. Ratio secundi quia sacerdotium Christi,cuius qusdam participatio est character, aeternum est. Ratio terti j: quia tribus tantum sacramentis, baptismo, confirmatione & ordine, plenE &perfecte ad Dei cultum consignamur.
M.A-. t T E effectu communi omnium sa- δε---- L cramentorum noue legis dictum -w- ὸ μ est restat dicendum de quorundam prin prior vi enim omnibus sacramentis nouae
legis sanctificamur, recipientes prinia pratiam,vel ipsius augmentum: sic tribus fia-
cramenti,,baptismo confirmatione,& o
di ne,charactere insignimur indelebili , &ideo tria sacramenta iterari & repeti in e dem non possunt. Dicitur autem in sancta scriptura character, impressa ab alio species& imaso,ut Hebr. .dicitur filius cna-raeter Patris, que reddit noster interpres, figuramscilicet impressam ex similitudine signi & notae que per inustionem sari pecori imp in itur.Lodem sensu dicitur cn racter bestiae Apoc.Is.de 16.ut enim pecus charactere sem inus o firmam 8t indelebilem notam possessoris sui gerit:sicChristus in tribus illis sacramentis suscipientes des gnat, tipsi in quibusdam actibus configurentur ad illum pertinere dignoscantur, de ab hostibus de aliis fidelibus non consignati, ad huiusmodi minis ei ia dillii iguantur. Graci patres vocant characterem ut Latini, sed preterea, esphragidem idest signum impreuum: verbo quide sphragiro utitur Ioan.c.3.cum ait huc pater signauit Deus, Eo,qui recipit eius testimoniuria is oblignauit quod Deus verax sit, ec Paulus Epn.I. obsignati estis spiritu. a Huiusmodi igitur characteris impressi ovibus Christi, ut ad quaedam ministeria specialiter condignentur, Sc ab infidelibus distinguantur,expressa assertio est in Patribus de cociliis plenariis. onis. c.2. Ecclesiliter.inquit baptizatum sacra mento sphragide, id est, notam 3c characterem accipit, quam suscepta significat baptietati desposoris descriptio in monumentis sacris locodicibus.Eiusdem characteris meminit sing D.Au Nazia2.oratione de baptismo, amase.lib. q. c. Io. de fide,& alii pleri'; citati a Thoma Uvaldens de sacramentis c. l 9.Huius consignationis mentio est in sancta scriptura sed aliquando est eosignatio gratiae insulae, t Ephesq. Nolite contra rure Spiritum sanctum in quo signati estis in die redemptionis: aliquando vid tur esse propria huius characteris,ut 2. - th.r.vnxit nos Deus,qui de signauit nos. Hic enim distinguitur consignatio, quae propria est characteris, ab unctione spiritu qus gratis propria est in quem sensunt inquit Epiphaib. i. hqreli. 8. baptismus de circuncidit nos a peccatis, Zc obsignat nos in nomen Dei Damasc.lib.eod. 3 c . per baptismu nquit, accipimus primitias spi
83쪽
ritus,& deinde signaculum, re tutelam desinetiscationem. ni. Hieroscat ech.i7. sub sinem Ambrosaib.Lde Spiritu sancto c. 6.& pleriq; alii ad eudein locum D. Pauli 2. Cor. I.
3 Q ia nivis autem posset aliquis, ipsa mjusceptionein sacranienti, cosignationem intelligere,de non manentem ex susceptione baptis tui charactere anime impressium: tamen patres videntur sic distinxisse,& ex illis plenaria concilia di finiuiisse, ut Florcti seisvltima in doctrina de sacra mentis, Tridentis ess 7.de sacramentis in genere Ca.2.5 Innocent. III in c. Maiores de bapti inquit sacramentalem operationem in quibusdam imprimere characterem,etia quibus non consertur gratia.quq sententia *pea D. Augustino repetita est,cum amrmat characterem dominicum inueniri in sceleratisti inis, te no deleri per peccatum, neq; per haeresim.
Vnde secudum fidem catholicam his
conciliis expressam de patribus & script rae congruente asserendum est,characterem esse aliam rem ab ipsa sacramenti receptione quam haeretici volunt esse characterem,& externam tantum fidei proses.sionem; Se ita character esset effectus omnium sicramentorum.deinde asserendum est, esse aliud,quam gratiam sacramentis collatam,cum permaneat in peccatoribus
di haereticis, in quibus gratia esse non potest. Quid autem sit. ad controuersiam theologorum scholastica pertinet: de qua haec nobiscerta sententia est character est potestas indesebili qua 3d specialia quadam religionis ministeria consignamur, &deputamur.Primo asserimus esse qualit tem permanentem in specie potentiae &potestatis,& non tantam respectum rationis & cogitationi per quem mens homini, distinguit recipientes haec sacramenta, ab his qui non receperunt, non quidem ex qualitate , quae iniit homini, sed ex ictu transeunti ex quo ratio sundat illam di itinctionem Id autem ostenditur priino, quia Deus solet ministris quos instilliit, talem qualitatem permanentem imprimere:qua
muneri suo congruenter accommodetur,&non tantum sola nominatione externa
eligere, ut taculi principes:sie de fratra de virtutibus definitu est in Viennenti Conc.& in Tridei uess.6.c.7.de Can. H. Ergo nominus probabile est, Deum sic instituere
ministros ad specialia munera religi Per qualitatem vere infusam de permanentem. Idem confirmant illa vocabuli impressionis di inhaesoni .que ab Augustino& conciliis in hac re usurpantur: quia non possunt relationibus rationis vere attribui& proprieSecundo haec videtur esse intentio concilii Tridentini in refellendis haer licis, qui se veritati characteris opposuerunt.Hi cnim non videntur aliud negasse, quam liuiusmodi qualitatem inlis intem, cum discrimen baptizati & non baptizati, ordinati & no ordinati respectu praecedentium actionum sacramentalium,& ideo secundum relationem rationis, non nePau rint. let aute haeretici in omnibus sacra-
meti studiose negare habitus huiusmodi permanetes grati rum & virtutum, ut hac ratione,instrumenta Dei magis inania &inesseacia reddant: sic pro vera remissio
ne dicunt non imputari peccatum, o v
ra iustitia, imputationem iustitiae Christi.
consistentem in quadam relatione rati nis,inducunt, & pro vera qualitate char cteri relationem .iam rationis.1 Ex cuius qualitatis permanentis ignoratione,ortus est grauis ille aduersarior umerror,non minus posse deponi,aut abdicari magistratum sacrum , quam prophanuc& sint ut eum amissa officii executione,pro rei p.aut principum voluntate, potestatem etiam omne a mitti. Vnde creditur ortum esse schisma Donatistariam putantiu limul cu gratia antissa,tolli ius &potestate ad sacramenta administranda. in D.Augustino characterem esse permanent equalitatem, ostendunt illae rationes dicendi,quibus utitur lib.2.cont.epist.Patan.c. 3.epH aib. 6. coni. Donatist. c. i. in serm. de uestis cum Emerito Donatista. epist. so. ad Bonifata
re,inligi,periaranere, portari, imprimi, stynari,d iri,accipi: non corrumpi,no destrui, non rescindi, non violari,non detrahi, non deleri,non amitti, & alia his similia. Non esse autem charactere gratiam sacra inenti,confirmant illa testimonia, quae docenteum esse dari & recipi sine charitate, permanere in scelerati stimis & apostati . queasArmat August. tract. . in epis .can. Ioan . lib.2.cont .Parmen. .Iῖ. Sed dicitur charmcter aliquando sanctitas sacramenti, quia essecta est per sacramentum sanctum , dc Per
84쪽
. per consecrationem eius cui datur character. De sacramento autem baptismi & ordinis , imprimentibus characterem,extat elegantissimum testimonium lib. i. contra
Donatist.c. i. Et mirandum est non considerasse aduersarios, hunc permanentem characterem, attribui non omnibus sacra mentis, sed tribus tantum: quod si charaeter esset relatio illa rationis, omnibus fa-cramentis conueniret, ut ostensum est.
Neq; etiam animaduertunt, liaec omnia a patribus affirmari non tanqua dubia & incerti,sed tanquam recepta & probata semper in Ecclesia catholica. s. o. aritis. i. 6 Ostendimus characterem esse qualita a. tem permanentem, in suscipiente illa tria
sacramenta,baptismum,confirmationem, ordinem: esse potestatein, nunc ostendendum est. Charactere enim sacramctorum
deputantur homines ad cultum Dei secundum ritum Christianae religionis: sicut in omnibus rebusip.qui ad munus aliquod deputantur, signo aliquo contignari solent,&in omni militia bene instituta:& sacramentis perficitur anima ad cultu Dei, & ideo. in sacramentis cultum esse positum oste dimus principio huius doctrinae de sacramentis: sed qui deputantur ad aliquod ministerium, potestate deputantur, vel recipi do,vel tradendo aliis diuina: character igitur erit huiusmodi potestas.Sic charactere baptismi idoneus emcitur homo ad reliqua sacramenta recipienda,& li baptizatus non si cluracterem coiirmationis aut
Art ordinis non recipiet. Cum autem potetia
sit proximum operandi principium,& character sit potestas, congruenter & accommodatὰ in potentia constituitur,ut ex utra
quo persecta operatio prodire pollit: &quia character pertinet ad cultum Dei, &is cultus est quaedam fidei Christianae pro- sessio de fides est in intellectu,recte character dicitur esse in intellectiva potentia, taquam in subiecto. nem enim potest esse inpotentia orsariea,cum lit spiritualis potesta, de intellectualis partis superioris, duae
tantum sunt potentiae intellectus d voluntas: quare cum non pertineat ad appetendum,sed ad exercendu cultum,protestantem fide Christianam, merito collocatur
in intellectu, quod est fidei subiectum. 7 Haec potestas characteris in intellectu
existes fundat relationem signi, a quo, qui charactere notantur, dicuntur contignati: dc ea ratione character definiri sola signus anctae communionis fidei,& sanctae ordinationis datum 1 hierarcha, ut in militia character imperatoris,cosignat& deputat milites ad propria munera: ut igitur gratianos consignat ad beatitudinem, sic charaeter ad munus aliquod religionis de diuini
cultus. cum autem omnis huiusmodi culutus a sacerdotio Christi derivetur efficitur necessario, charactere fideles participes fieri sacerdotii Christi,& eidem configurari: per characterem quidem baptismi & conis firmationis deputantur ad cultu Dei in protestatione & detensione fidei, & reddutur idonei ad offerendum spir tuales hostias,
ut cotriti cordis,dia gratiarum actionis,luxta illud i. Pet.2. quod dicitur de omnibus fidelibus,vos aptem genus electum, regale sacerdotium, gens sancta, populus acquisitionis,ut virtutes annuntietis eius, qui de tenebris vos vocavit in admirabile lumen suum:per characterem autem ordinis configuramur Christo sacerdoti, ad cultu Dei
publicum & ministerium, ut tandem per sacerdotium offeramus Deo verum & propitiatorium sacrificium pro populo.Recte
igitur, qui characterem sacramentorum,
Christi charactere appellauertit, non quia illi inlit,qui nullo huiusmodi charactere indiguit,neq: quod sit ab eo tallina vi causa principali de autore sacramentorum:sed quod Christo ut excplari nos configurat,& consormes reddit, nos deputando ad cultum Christianu qui a sacerdotio Christi omnino derivatur.Vnde sicut Christus
habet plenam spiritualis &Christiani sacerdotii potestatem,ita fideles per charactere
sacramentorum, participant aliquam spiritualem potestatem respectu sacrament rum,& eorum 'us ad diuinum cultu pertinent:vt potestas Christi sit plena & persecta,characteris aute sit quaedam illius pamticipatio. ideo in Christo habente plenitudinem sacerdotalis potestati character, cum sit illius participatio, esie non potest. 8 Ex his efficitur ratio ad concludendu, characterem esse indelebilem: sacerdotia enim Christi cui charactere cofiguramur, aeternum cst,ssicut scriptum est, tu es sacerdos in aeternum secundum ordinem Melchisedech,Psalm.i .de Heb. 7. sed omnis sanctificatio & consecratio derivatur a s cerdotio Christi, & charactere consecra
85쪽
do character aeterna sint oportet, ut manente re consecrata deleri non possit cons cratio aut character cum autem character
se in potentia intellectio, quae immortalis est id aeterna si ex se deleri non potest, ut
ostensum est,omnino aeterna erit, cum neque subiectu deleri possit. itaq; impressus
character animae,conseriratur Sc permanet ad omnem aeternitate, siue in corpore, siue extra corpus,siue in caelo, siue in inferno, vel ad gloriam,vel ad testimonium conte plus de ignominiam: neque ad eius acce .ptionem vel retetionem potest aliquis ulluponere obicem,modo verum sacramentususcipiatur,& suscipiens intendat sacra me tum Ecclesie recipere.sicut etiam militaris character,adepta victoria remanet in militibu in his quidem qui vicerunt ad gloria,& in victis ad poenam. 9 Ex his colliguntur munera & effecta characteris. Primum enim est discrimen spirituale , quo ab infidelibus distinguamur, de Christo atque fidelibus consociemur in anima.Secundo, per charaetere est
in nobis legitima potestas accipiendi Scoserendi sacramenta de quaedam spiritualia, de ideo pertinet character ad instrumetalem vim ministrorum. Tertio, character
hominem irrevocabiliter diuino cultui dedica non omnin5,ut monachos religionis certae prosellio sed determinate ad quaedarelisionis ossicia. Ex primo munere dici tur a vetustis theologis character,sigillu Sesignaculu: ex hero,dicitur ius de potestas aecipiedi de dadi sacrameta 'c sacra:ex temtio dieitur sanctitas sacra mentalis, dc hominis consecratio non qua fit bonus,sed qua diuino cultui macipatur. Ex hoe vero secudo,orta est illa distinctio Theologorum in sacramentis imprimentibus characterem:
ut si sacramentu tantum, res de sacramentum,res tantumsacramentum tantum, est
signum externum sensibile gratiae enicax res de sacramentu na, est effectum interius fgno externo, quod essectum praeterea aliud significenquale est character, quod significat adiunctam gratiam, nisi obicem
in subiecto inueniat. itaq; cum dicitur sacramentum dc res lia additio, de resJ minuit rationem sacramenti, quod per se est signum sensibile, ut suo loco ostendimus, cum dicatur sacra mentum quod in anima latens sensibus non patet, ex eo tantum,
quod aliud significat. Res tantum, dicitur effectus sacramenti qui nihil amplius significat,ut gratia in baptisminvalet eadem diastinctio in aliis sacramentis , ut suoloco
io Clim autem ex primo effectu characteris constet nos per eum in familia Christi cooptari,& ouili eius contineri, de ipse character perpctuo animae insit indutibilis efficitur necessario, ut ex manente in nobis charactere, per tuu habeat Ecclesia catholica in Omnes baptiratos ius, ut nullis peccatis contaminati, de ab Ecesesia separati.vt lchismatici de haereti de apostatae, possint se ab Ecclesiae legibus de poenis
in libertatem aethnicam vcdicare, di on nino eluere baptismum: vi conatum serunt Iulianum apostatam, reserente Narianti oratione prima in eum. Multo etia minus qui in insantia baptizati sunt, possunt cum adoleverint, pro arbitrio, aut retinere religionis Christianae statum, in quem aliena opera inserti sunt,aut eundem,si ita velintdc protestentur, penitus abdicare:vt definitum est in Concit.Trident.sess7.Camiq. de bapt. ii Hunc characterem, cuius naturam &munera explicauimus,tria sacramenta imprimunt, ad proprios effectus accomoda. te,baptismu confirmatio ordo: quoniam licet omnia sacramenta sint medicamenta quaedam peccatorum, quatenus gratiam coserunt,qua sanctificati m udamur, peccatis lint etiam quidam cultus Dei,quat nus illorum usu rostram indirentiam, &redemptoris beneficia ad nostra salutem protestamumtamen quaedam praeterea special.ter ad diuinum cultum sunt instituta, quoddam etiam ad delendum peccatum, ut punitentia,quae hominem in pristinum statum diuinae amicitiae reuocat , de nihil amplius confert ad diuinum cultum dis cto de specialiter pertinens, ut ea sacra menta quae imprimui characterem. Cum autem ad hunc specialena cultum, pertineat aliqua actio, in qua praecipuὸ is cultus positus est,deinde agens de recipiens de ipsa actio cultus,prscipud sit in oblatione charistiae in qua Christus realiter continetur,& in eo plenitudo sacerdoti j, ipsa Eucharistia non imprimit characterem, climnon reseratur ad aliam actionem, Mis existens Ze conssummatio omnium ad cultum Dei pertinentium.in alentibus vero de patientibus necessarius est character, ut illi ad cons
86쪽
ad conserendum sacramenta snt idonei, de derutati, iii autem ad recipiendum de participandum,donee ipsa Eucharistia per
ia Ad recipiendum igitur ea tera sacramenta character baptismi pertinet,& ideo vocatur baptismus ianua sacra mentorum
S Ecclesiae,& prim fidei & religionis Christianae profestio: & sus charactere ab infidelibus distin timur. & vitam spirituale regeneratione Lapinnii exordimur. character vero confirmationis ad ide qum dammodo pertinet, . quatentis perductos spiritualiter ad virilem aetatem, munit &' . cons at ad pugnam cotra visibiles saei hostes,& a paruulis inlide distinguit: ut sicut baptizatus profitetur fidem suscepti ne aliorum sacra mentorum,dc contra inuisibiles hostes religionis nostrae pugnat: siccofirmatus fidem publie contra visibiles de manifestos fidei hostes, profitetur. Prochartistere autem baptismi nos clistinguente ab infidelibus, videtur sui sie in vel dege
externa inota circuncisionis, cum nullum sacra metum vel legis characterem impri
meret.Character deniq; ordinis. ministros ad conseredum aliis sacramenta,& ad cultum Dei s ecialem & publicum consecrat,&ab aliis fidelibus. sui in his minista, non numerantur,distinauit. Unde in his tribus sacramentis baptismo,confirmatione,& ordine, Ecclesia catholica semper docuit imprimi characterem, non autem in est, aliis tui quemadmodu in militia unus exer i citus distinguitur propria nota ab alio , &in eodem exercitu. equites a peditibus, &duces ab aliis militibusuid etiam in religione Christiana tres essent characteres, qui proportione eisdem re ponderentiis Ex his autem characteribus, ut es ciis natura posterioribus cum perpetuo maneant, probant patres, tria illa sacramenta , baptisinum, confirmationem de ordinem, in eodem suscipiente iterari non posse, caetera vero posse : quia non imprimant characterem: licet enim per ea ali quem effectum facerdot) Christi recipiamus,non tamen consecramur ad agendilves recipiendum aliquid, quod ad cultum sacerdotii Christi pertineat.Patrum de haere testimonia pleriq; collegerat,sed prsci- pue Thom. Uvalden. de sacra metis c.rio. atque ita definitum est in concilio Floret. sest vitici doctrina de sacrametis,& in Tri-
De causa Sacramentorum, indeiscem articulos divisa.
' si atramentorum,siueper auroritatem sue per mini Ierium. Et circa hoc queruntur decem. PrimὀPuram solus Deus interius opere. tur in sacramentis. Secundo, i trum in titati acacramento, rum sit solum a Deo. Tertio, pote date, quam chri Ius habuit in sacramentis. Quarto, I trum illam potinatem tueris
Quinto ita potestas minister, in sacra
Sexto, rarum mali peccent dispensando
Septimo trum angeli possint esse mini
Ibifuramentorum Octauὀῖtrum intenti mini tri reciuiratur in sacraminiis.
NonUxtrum requiratur ibi recta fides ta scilicet quod infidelis non possit tradere sacramenta. Deci , trum requiratur ibi recta in . tentio.
Vtiam solus Deus operetur interius Hessiarum sacramenti.
AD pixi iv M sic proceditur. Videtur,quod no solus Des, z...1. '
sed etiam minister interius operetur ad effectum sacra meti. Interior enim sacrarnenti effectus est, ut homo
87쪽
ino purgetur a peccatis, & illuminetur per gratia. Sed administros Ecclesiae pertinet purgare,illuminare & perficere, ut patet per Dio
detur,quod no solus Deus,sed etia. ministii Ecclesiae interius operentur ad sacramenti effectum. a. Pret terea,In collatione sa
suffragia proponuntur. Sed oratio. nes iustorum sunt magis apud Deuexaudibiles, quam quorumciique, secundum illud Ioan. . Siquis Dei cultor est,& volutatem eius facit, hunc Deus exaudit. Ergo videtur, quod maiorem effectum sacramentico sequatur ille,qui recipit ipsum a bono ministro. Sic ergo & minister aliquid operatur ad inteliorem effectum,& non solus Deus. I 3. Praeterea, Dignior est homo, quam res inanimata.Sed res in animata aliquid operatur ad interiorem effectum:nam aqua corpus tan Fit,&cor abluit,vi August. dicit silper Ioan. Ergo homo aliquid
Operatur ad interiore effectum se. cramenti,& non solus Deus. SED CONTRA est,quod dicitur Rom. 8. Deus est qui iustificat. Cuergo interior effectus omnium sacramentorum sit iustificatio, vide. tur,quod solus Deus operetur interiorem effectum sacramenti. Raspo Nn Eo dicendum,quod operari aliquem effectum, contur.
git dupliciter,uno modo per modii principalis agentis, alio modo per modum in strumenti. Primo igitur modo solus Deus operatur interio re esse et u sacramenti: tum quia solus Deus illabitur anime,in qua sacram et i effectus existit,no aute potest aliquid immediath operari,ubi
non est.Tum quia gratia quae est interior sacramenti effectus, est a s Io Deo, ut in secunda parte di cium
est.' Character etiam,qui est inte- 1. 2. f. Ixx
rior quot udam sacramento tu esse - etus,est virtus instrumentalis, quae manat a principali agente,quod est Deus.Secundo autem modo homo potest operari ad interiorem effectum sacramenti,inquatum opera tur per modum ministri, nam eaderatio est ministri S: instrumenti, utriusque enim actio exterius adhibetur, sed sortitur effectum interiorem ex virtute principalis agentis, quod est Deus.
quod purgatio, secundu quod attribuitur minist tis Ecclesiar,non est 1 peccato. Sed dicuntur diaconi purgare inquan tum,vel immundos et iisci ut a coetu fidelium,vel eos sacris admonitionibus disponiit ad sacra. mentorum receptionem. Similiter
etiam sacerdotes illuminare dicuntur sacr si populum, non quide gratiam infundendo, sed sacramenta gratiae tradendo, ut patet per Dionys.' ibidem.
AD sεcv NnvM dicendum, quod orationes quae dicuntur in sa. cramentorum collatione proponutur Deo no ex parte singularis personae, sed ex parte totius Ecclesiae, cuius preces sunt apud Deum exaudibiles, secundum illud Matth. 18. Si duo ex vobis consenserint super terram, de omni re quamcunque petierint,fiet illis a patre meo. Nihil ramen prohibet, quin deuotio viri iusti, ad hoc aliquid operetur. Illi tame quod est sacramenti esse eius non impetratur oratione Ecclesiae, vel ministri, sed ex merito passonis Christi,cuius virtus operatur in sacramentis,
88쪽
cramentis,ut dictu est.' Unde effectus sacramenti non datur melior per meliorem ministrum. Aliquid tamen annexum impetrari potest recipienti sacramentum,per deuo tionem ministri. Nec tamen minister illud operatur , sed impetrat
operandum a Deo. AD TERT ivxi dicendum,quod resinanimati non operatur aliquid ad interiorem effectunt, nisi in strii. δε- mentaliter ut dictum est'. Et sim LIiter homines non operantur ad sacramentorii interiorem esse etiam, nisi per modum ministe ij, ut dictum est.
Vtrum sacramenta simi solἰm ex insti
- menta non sint solum ex institutione diuina. Ea enim qua sunt diuinitus Instituta, traduntur nobis in sacra scriptura. Sed quaedam aguntur in sacramentis de quibus nulla fit mentio in sacra seras ira, puta, de chrisinate,quo homines confirma tur oleo, quo sacerdotes inungutur: &de multis aliis tam verbis, qua factis, quibus a timur in sacra, mentis. Non ergo sacramenta sunt solii m ex institutione diuina. I. Praeterea,Sacrameta sunt quaedam signa. Res autem sensibiles naturaliter quaedam significat,
nec potest dici quod Deus quibus. dam significationibus delectetur,& non aliis,quia ipse omnia quq Ω-cit approbat. Hoc autem proprium videtur esse daemonum, ut quibusdam signis ad aliquid alliciantur,dicit enim August. ai. de Ciuitate
Dei. Illiciuntur daemones ad inli bitandum per creaturas, quas non ipsi, sed Deus codidit, delectabili, bus pro sua diuersitate diuersis, n6 ut animalia cibis, sed ut spiritus signis. No ergo videtur, quod sacramenta indigeant esse ex institutione diuina. D 3. Praeterea, Apostoli vice in Dei gesserunt in terris: unde Apostolus dicit et ad Corinth. 2. Nam& ego quod donaui, si quid donaui propter vos in persona Christi, id est. ac si ipse Christus donasset. Sic ergo videtur,quod Apostoli & eorum successores possint noua sacramenta instituere. SED CM N et R A est,quod ille instituit aliquid , qui dat et robur &virtutem, sicut patet de institutoribus legum φ.Sed virtus sacramenti est a solo feo,ut patet teX praedi ut diis. Ergo lus Deus potest insti. I.
Ruspci Nnno dice dum, quod sicut ex supradictis patet t) sacramenta instrum en taliter operantur ad spirituales effectus. Instrumentum autem lubet virtutem a principali agente. Agens autem respectu sacramenti est duplex,scilicet instituens sacramentum, & vies sacronacto institiato,applicando scilicet ipsum ad inducendum effectu.Virtus aut e sacramenti non potest esse ab eo,qui utitur sacramento, quia non operatur nisi per modum ministeri j. Unde relinquitur, quod vit. tus sacra meti sit ab eo, qui instituit sacramentum. Cum igitur virtus sacramenti sit a solo Deo conseques est,quod solus Deus sit sacra meto.
rum institutor. Aor Rixiv M ergo dicendum,
89쪽
tis per homines instituta, non sunt de necessitate sacramenti, sed ad
quandam solennitatem , quae adhibetur sacramentis, ad excitandam deuotionem & reuerentiam in his qui sacrainenta suscipiunt. Ea vero quae sunt de necessitate sacramenti,
ab ipso Christo instituta sunt, qui est Deus & homo. Et licet no sint omnia tradita in scripturis, habet tame ea Ecclesia ex famil lati Apostolorum traditione , sicut Aposto Ius dicit i. ad Cor. ii. Cettera cum venero disponam. A usae v Nn via dicendit,quod
res sensibiles aptitudinem quanda habent ad si ni sic dum spirituales essectus ex sui natura, sed ista apti.
tudo determinatur ad specialein si .gni sieationem ex institutione diui. na Et hoc est quod Hug.'de sancto Victriicit quod sacra metum exinstitutione signifieat. Praeelegit ta- me Deus quasdam res aliis ad significationes sacramentales, non quia ad eas cotrahatur eius effectus,sed ut sit conuenientior significatio. AD rivM dicendu , quod Apostoli & eoru successores, sint vicarij Dei, quantum ad regimen Ecclesar constitutae per fidem & fidei sacramenta. Unde sicut non licet eis constituere aliam Ecclesia, ita non licet eis tradere aliam fide, neq; instituere alia sacramenta, sed per sacramenta,quae de latere Christi pendentis in cruce fluxerui,dicitur esse sabricata Ecclesia Christi.
Utriam christus Jecundum quod homo,
habuerit potesta rem operandι interiorem essecta a amentorum.
AP τε η riv M sic procedi tutaVidetur, quod Christus,
secundu quod homo,habuerit potestate operadi interiorem effectu sacramentorum. Dicit enim Ioa.B
ptista,ut habetur Ioa. 1.Qui me mi sit baptizare in aqua,ille mihi dixit: Super qLem videris Spiritui descendentem & manentem super eum, hic est qui baptizat in Spiritu sancto. Sed baptizare inSpiritu sancto, est interius gratiam Spiritus sancit conferre, Spiritus sanctus autem descendit super Christunt inquantum homo, non inquantum Deus, quia se ipse dat Spiritum sanctum. Ergo videtur,quod Christus secundum quod homo,habuerit potestatem interiorem effectum sacramelorum causandi. a. Praeterea, latth. Dominus dicit. Sciatis quia Pilius hominis habet potestate in terra dimit. tendi peccata, Sed remissio pecca. torii est interior effectus sacramenti. Ergo videtur,quod Christus, secundum quod homo , interiorem effectum sacra metorum operetur.' 3. Praeterea, Institutio sacra, mentorum pertinet ad eum,qui ta- quam principale agens operatur ad interiorem sacramenti effectu.Manifestum est autem, quod Christut sacramenta instituit. Ergo ipse est qui interius operatur sacrament rum effectum. q. Praeterea, Nullus potest sine sacramento effectum sacramenti colit re,nisi propria virtute sacramenti effectum operetur. Sed Christus sine sacramento contulit sacramenti effectum,ut patet in Magdalena,cui dixit: Dimittit tur tibi pee Cata. Ergo videtur, quod Christus secundum quod homo, operetur interiorem sacramenti effectum. .Pretterea,Illud in cuius vir.
90쪽
tute sacramentu operetur, est plincipale agens ad interiorem effectum. Sed sacramenta habent virtutem ex passione Chiisti & inum catione nominis eius , secundum illud i. ad Corinth. i. Nunquid Paulus pro vobis crucifixus est aut in nomine Pauli baptizati estis Ergo Christus inquantum homo, operatur interiorem effectum sacra
SED CONTRA est, quod Aug. Mare.ν 3'. ' dicit, quod in sacramentis diuina virtus secretius operatur salutem. 2M Dba. Diuina autem virtus est Christi,se eundum quod est Deus, non autem vi. io secundum quod est homo. Ergo Chtillus non operatur interiorem sacramenti effectum , secundum
quod est homo, sed secudum quod
est Deu Raspo sngo dicendu quod
interiorem sacramentorum effectum operatur Christus, & secun . dum quod est Deus, & secundum quod est homo,aliter tamen &aliter.Nam secuduin quod est Deus, operatur in sacramentis per autoritatem; secundum autem quod est homo,operatur ad interiores esse eius sacramentorum meritorie &essicienter, sed instrumentaliter.
i 3.s ν. Dictu est ' enim quod passio Christi , quae competit ei secundum liv.
manam naturam causa est nostrar
iustificationis, & meritorie & essective,non quidem per modum principalis agentis, siue per autor ita tem, sed per modum instrumenti, inquantum humanitas est instrumetum diuinitatis eius, ut supra dicti a
i .amι.ε. est. Sed tamen quia est instrumenc . . tum coniunctum diuinitati in persona,habet quandam principalitatem & causalitate respectu instru-
metorum extrinsecorum, qui sunt ministri Ecclesiae, ut ex supradictis patet. t Et ideo sicut Christus in- .-us. quantum Deus, habet potestatem autoritatis in sacramentis, ita in . , quantum homo, habet potestatem ministerii principalis,sive potestatem excellentia .Quae quidem consistit in quatuor. Primo quidem in hoc quod meritum & virtus passi nis eius operatur in sacramentis, ut supra dictum est. t Et quia virtus a . .
passonis copulatur nobi per fidem secundu illud Rom. 3. Quem proposuit Deus propitiatorem per si . '
dem in sanguine ipsius ) quam fide
per inuocationem nominis Chtissiprotestamur ideo secundo ad potestatem excelletiae, quam Christus habet in sacrametis, pertinet quod in eius nomine sacramenta sanctis cantur. Et quia ex eius institutione sacramenta virtutem obtinentondeest quod tertio ad excellentiam pote statis Christi pertinet, quod ipse
qui dedit virtutem sacramentis,potuit instituere sacramenta. Et quia causa non dependet ab effectu sed potius e conuerso, ideo quarto ad excelletiam potestatisChristipe tinet,quod ipse potuit effectum sa
cramentorum sine exteriori sacra. mento conserre.
Et per hoc patet responsio A t,
o C , utraq; enim pars obiectionuin, secudum aliquid vera est, ut dictum est.t D-
Vtram chrstus potestatem μm, quam