장음표시 사용
201쪽
ram est aliquo sensu in mentes per se habere potentiam eUuostenda vovis lis, ct amandi boni , si ipsorum euitationes, o voluntates nihia exemin. secus producerent, merito dicere possemus , tuas n/hil posse. Iam aaiem
constare mihi videtuν, voluntatem spirituum vel minimum eo us moυein re non posse. Nam, nullam esse connexionem necessarram inter voLata stem nostram, exempli gratia, moυendi brachium, ct motum Maehi, ,eυident est. Moυetar equidem , quando volumus, illud moυeri ,. ae proinde sumus causa naturaIis motus brachii nostri. Sed eausa naturales non sunt vera eausa. Nuia sunt, quam eausa occasionales , qua non agunt ,
nis vi ct es cacia vorantatis diυina, ut jam die um est. Ruomodo enim brachium nostrum movere possetnus Ut moseatur, opur est spiritibus animauetur. IVi spiritus mittendi sani versus quosdam nervos , ct Versus quosdam musculor, ut instentur ct contrahantur. Sis enim brachium his alluatum movetur. GI juxta nonnullos , . nondum satis compertum est , quomodo id sat s ct experientia nos docet, homines, qui nequidem sciunt, an habeant spiritus , nervos, musculos, maυere tamen brachia, ima με citius ct solertius iis, qxi optime eavent anatomiam . H ne gitur con eludendum est, homines quidem velle movere iraehium, sed Deum solum posse, ct nos e iuuae movere sa). Hactenus Malebranchius. Itaque iuΗ- in hoc systema sicuti solus Deus est efficiens causa tum idearum , quae excitantur in anima, tum motuum, qui a Corpore peraguntur, ita ex illius dumtaxat voluntate repetenda causae est,. cur rerum ideae mutationibus corporis. , & motus corporis volitionibus mentis hammonice respondeant: dicendum nempe , Deum esse efficientem care sam istiusmodi commercii, quatenus ipse solus modificat corpus ingratiam animae, & animam in gratiam corporis, seu quatenus ham sibi legem constituit, ut, certis positis mutationibux in corpor , Ce tas excitaret rerum ideas in mente ι & vicissim , positis quibusdam appetitionibus in anima, certi illico motus ab eo in corpore producerentur.
Iy . Qui in explicando commercio mentis cum corpore, hoc systema amplectuntur, occasionalisu dici solent. Ocea natissa enim est, qui non aliam ea uum, nisi occasonalem, in rebus creatis admittid.
. . PRO. - VI. de inquirenda veritate P. II.
202쪽
Pars Secunda. 197 PROPOSITIO I.
' Phaenomenon mutui commercii , quod mentem inter atque eouur
est , per occasionalium ca sarum sestema non ex icatur. III. Prolatur. Palam non fit, Cur mallnes trahat serrum ,& ma. gnetica acus polum constanti lege respiciat, si dicatur, id ex eo continissere, quod Deus ad praesentiam magnetis motum in ferro producat, es liciatque, ut magnetica acus ad polum, si libera fuerit, perpetuo dirigatur. Cum enim nemo sit, quem lateat, Deum esse, a quo, ut ait S. Augustinus, est omnis modus, omnis species, omnis ordo a quo est mensura, numerus , ct pondus: a quo est, quidquid naturaliter est a , nemo hac explicatione doctior essicitur. Ergo neque phoenomenon commercii, quod mentem inter,atque corpus est, in aperto ex eo ponitur, quod dicatur, id propterea esse, quia Deus ideam rei menti imprimit, quam . primum res ipsa sensorium assicit; & motum corpori communicat, statim ac vult mens, ut motus ille incorpore peragatur. Nullum quippe, si animo ingenuo verum fateri velimus, discrimen apparet. Confrmatur. Etenim Recentiores omnes ,& quidem ii potissimum,
qui, ubi de mutuo commercio inter mentem,& corpus res illis est, occasionalium causarum systemati patrocinantur , ideo dicunt , naturae phoenomena per facultatis, potentia, natura, attractionis, θ a.
thia, antipathia, aliaque id genus abstracta vocabula, perspectamini. me fieri, quia, si per illa explicentur, nemo ea in re doctior incitur. Aristotelem certe carpit Malebranchius , quod omnia proponat Scsolvat egregiis terminis generis, speciei, actus, potentia, natura, foroma, facultatum, qualitatum, cavsa per se , causa per accidens . Ipsius sectatores vix possunt eredere, inquit Vir Cl. , sir terminis nihil 'gniscari , nee quemquam doctiorem feri, ubi eos audivit dicentes , ignem dissomere metalla, quia habet facultatem dissomendi, or hominem non concoquere cibum, quia habet stomachum debilem, vel quia facultas concoctrix non lene suar obit functiones ... Ignis ealefacie , siccat, obdurat, emollit, quia praeditur est facultate producendi hae secta. Senna purgat qualitate purgativa, atque etiam panis nutrit facultate nutritiva. Ista propositiones extra erroris periculum sunt posita . Sualia rar est id, quod efficit, ut rer tali nomine designetur. Id certe Aristote- δε negari nequis . Gusmodi loquendi formula equidem non sunt fassa ,se revera nihiI signiscant. Istae idea vaga ct indeterminata in errorem non Phil. Ment. T. H. N 3 Πει-
a) Lib. V. de Civitate Dei cap. II.
203쪽
ἰniiciant , sed veritati retegenda inutiles sunt μ). Verum si res Ita sit,
ut est verissime, non video, cur Malebranchio idipsum obitet a Seholasticis nequaquam possit, cum harmoniae, quae inter operationes mentis,& corporis est, causa quaeritur. Norunt quippe omnes, qui ruid in Mundo fit, Dei voluntate fieri, non minus ac omnes iciant, errum trahi a magnete facultate attractrice. Nemo ergo fit doestior, cum sibi quaerenti, quae sit mirabilis illius harmoniae causa, haec una datur responsio, gara eam Deus inter mentem o corpus legem constituit, at modi aliones utriusque h Uee substantia fili mutuo responderent, quemadmodum nemo doctior etficitur, cum ei, si quaerat, cur magnes trahat serrum, respondetur, id ex attractrice facultate, qua in magnete est, provenire. Igitur eodem ipso jure , quo, Viri Cl. sentenistia, haec responsio inutilis est, illa quoque dissicultatem non solvit.
Expiliatis mutui eommercii inter mentem θ eorpus per θstemaeausarum occasonalium est Philosopho prorsur indigna. Is 6. Probatur. Indignum est Philosopho, non aliam eorum,quq
in Mundo contingunt naturae phoenomena , rationem afferre , nisi quia Deus vult, ut ita res fiant, nimirum ut ferrum in magnetem tendat, gravia, si suo genio relinquantur, deorsum ruant, eorumque descensus iuxta progressionem numerorum pariter imparium continuo acceleretur &c. Anaxagoram certe , nec immerito, omnium iudicio, irrisit olim Aristoteles , propterea nimirum quia tamquam machina, uteretur mente, scilicet Deo. ad Mundi generationem ibistitque habet Tullius, magna stultitia est, earum rerum Deor facere effectorer, eausas rerum non quarere cc . Suidquid enim oritur , quale cunque est, causam habeat a natura necesse est id) s unde Stoicos redarguit Vir summus, quod dicerent, nihil feri De Deo, nee uuam vim esse natura, ut sui di milia posset e gere se . Certum est autem,
mutuum commercium mentis cum corpore non minus esse naturae
phoenomenon, ac huiuscemodi sit attractio ferri a magnete, gravium descensus, ejusque per numeros pariter impares acceleratio&c. Ergo, si res est indigna Philosopho, posteriora lige naturae phoenomena Dei voluntati, tamquam Proximae eorum causae, accepta referre , Phi
Q Lib. VI. de inquirenda veritate ce Lib. II. de Divinatisne cap. 26. P. II. cap. a. id Ibidem eap. 28. cn Lib. I. Motvb. cap. 6. 6 Lidi III. ae natura Deorum cap. s.
204쪽
1osophum quoque dedecet quam maxime, mutuum inter corpus mentemque commercium per systema occasionatium causarum explicare. Confrmatur. Philosophi non agit munus, qui in explicandis naisturae phoenomenis contentus est abstractis Scholae vocabulis , at/νa.ctrice nimirum virtute, ut rationem reddat, cur magnes ad se feris
rum alliciat , facultate soporifica, ut explicet, cur Papaver soporem inducat &c. Tantundem quippe &rusticus quisque respondere potest. Nemo non novit, inquit Vir doctissimus, arteriar pulsare, ferrum ad
vicinum magnetem tendere , sennam purgare, papavera soporem inducere.
ut docti haberi non eviunt, quibus ignorantia propudio non est, Iisere fatentur, tales esctas in reram natara esse, sed una causa , a quibus Funt, se unaros 3 eum e contra docti, quos suppuderet idem fateri, aliarer se extricant , pronunciant namque veras se eausas adinvenisse, in arteriis nempe esse virtutem pulsificam, in magnete magneticam , in semna purgativam , in papavere soporificam. Idoneum mehercle responsumi quo quivis e Sine bas eadem facilitate potuisset sibi eam admirati nem eximere, quam altata iliae retens ex Earapa horologia ineutiesane. Dicere namque poterat, sibi perspe I ma esse ea omnia, qua ceteri tantopere demirabantur , tuasque esse tantum machinas virtute indicatrice praditar, qua horas demonstraret virtute sonorifica , qua easdem dianum Taret. Nec sane iue minas hae pacta in horologiorum scientia pr
feeisset, quam nostrarer Philosophi in seientia pulsuum arteriatiam ,pν prietatumque magnetis, senna , ct papaverum sa). Ipse quoque Vir Cl. Malebranchius, omnibur, ait, ludibrium deberent Philosophi , F m tam attractionis, ct facultates attractrices supponerent ad explieandum, quo pacto eurrus sequatur equos Mi junctos, ct facultatem detersivam iisse is ad detergendas vester , O se de eeteris. Unde eoucludit horum Philosophorum principia usum dumtaxat habere in quastionibur obsevis vis, quia capi nequeant ibin . Modo quam recte haec omnia quadrent
etiam iis, qui, cum causa quaeritur commercii mentis cum corpore, per occasonalium eausoum systema satis se secisse putant, negabit nemo, qui rem aequo animo ad trutinam revocare voluerit. Sane nihil dicunt salsi , qui per vim attractricem positam in magnete rationem reddunt, cur ferrum in magnetem tendat, vere enim haec datur vi tus. Sed neque nos fallunt, qui commercium mentis cum corpor ex Dei voluntate derivant f cum res sit certissima, sine divina voluntate illud haberi non posse. Per vim attractricem non plus scimus deferri tendentia in magnetem, quam ipsi nobis sensus ostendant. Ac
a) Auctor Artis euitandi P. III. eap. I9. bj Lib. VI. de inquirenda veritate P. II. cap. q.
205쪽
neque per legem a Deo positam, vi cujus Deus ipse modisseet animam
in gratiam corporis, & corpus in gratiam animae, plus de hac harin nia cognoscimus, quam in temetipso unusquisque continuo experiatur. , attractrix nomen est adeo vaguin, ut illi nulla prorsus subsit no- aio distincta. Verum & Dei voluntas causa universalissima est, cui omismes naturae e flectus ex aequo subiiciuntur. Igitur, si, omnium judicio,& recte quidem, Philosophi non meretur nomen, qui tendentiam ferri
in magnetem per in determinatum attractricis facultatis vocabulum exponere contentus est 3 nec is profecto, qui in explicando commentacio mentis cum corpore, Deum, tamquam ex machina, vocat dc at
trahit, dignus haberi potest, qui inter Philosophos censeatur.
Commere um humana mentis eum eorpore nequit per Oee Onal vineausarum systema explicari, nisi men3 ipsa illius ponatarnatura, ut nihil prorsus agere ea possit , sed tantum pati. III. Probatur. Etenim, si qua virtus inest humanae menti , qua , a Zλε possit vel se ipsam, vel aliud a se distinctum modificare, nulla plane ratio relinquitur, cur rerum quoque ideas in se cadere ipsa non possit. Idea siquidem rei, cum non sit , rusi mera modificatio mentis cogitantis, tantae persectionis illa sane non est, ut nequeae ab ipsa mente produci, si nempe detur, vim inesse menti, qua posilit vel seipsam, vel alitio a se distinctum, a Tive modificare. Ergo veI mens humana pro substantia penitus inerti habenda est, vel per sy-1 eina causarum ore Onalium illius cum corpore commercium expliacari recte non potestia Dices, vim denegari posse menti humanae, qua rerum in se cudat ideas, quin omnis activa virtus eidem auferatur. Ex eo enim, quoacerta uni non insit virtus, minime sequitur, illud omni penitus agendi facultate destitui. Contra: quia, si non omni virtute activa caret mens, non omnis causa creata pro oι casionali, secus ac ipsi doceant occasonatista, haberi debet. Occasionalis quippe non est causa, quae innata sua vi aliquid;mmediate producit. Praeterea ideo per summum ore tona5istam Malebranchium, ut clarius suo loco dicemus, nequit humanae mens ideas rerum in se cudere, quia, licet rerum ideae non sint nisi certae modificationes mentis, earum tamen productio est vera creatio . Ergoe
206쪽
sa non possit. Qualiscunque enim ea sit affectio , quae ab humana mente fieri actiis dicatur, stabit semper, posiva Malebranchii d
etrina, creandi se altate humanam mentem pollere. Con matur apertis. Mentes etia in nobili sumar, si Malebranehium audiamus, in eadem versantur impotentia, in qua sunt corpora cast. Eodem autem teste, impotentia corporum tanta est, ut ne vestigium quidem activae virtutis in illis habeatur . Ita enim scribit Vir sum.
mus: vis moυens corporum non est in eo orisus, qua moventur 3 eum
vis illa movens nihiI aliud fit, quam Dei voluntas. Itaque corpora per se omni actione destituta sunt, ct ubi globus motus alium sibi ositum νηουet, primur ;lle globas alteri nihil communicat, quod habeat in sesisse enim non halet impressonem, quam communicat ...... omnes na in tura vires nihiI atiud sunt, qtiam Dei voluntas. Deut erraest munis dum , quia id voluis: Dixit, & facta sunt. Omnia movet, ct - --net, quos videmus, e eetur producit, quia etiam rertar voluit leges, secundum qua' motus communicarentuν eorporibus Mi invicem occurrantibust, quia vero Ieges ilia sunt escaees, agunt 3 eorpora vero ipsa non agunt. NuIIa igitur sunt vires, potentia, eausa vera in mun materiali ci se siti, nee ulia in eo admittenda sunt forma, Deustates, ct qualitates reales ad producendos essectus , quos corpora n queunt producere b). Ergo, si eadem ipsa, quae corporum, creatarum quoque mentium impotentia est, nulla penitus agendi virtus, juxta occasionaMarum systema, humanae menti est tribuenda.
Explicatio eommeresi mentis eum corpore per occasionalistarum
s ema innititur principio, quod intimo θnsui adversata ν.
Is 8. Probatur. Nul Ia est explicatio commercii mentis cum corpore, quam tradunt oceasonalista, nisi pro re certa habeatur, intrinseca agendi virtute mentem nostram plane destitui I. II7.9. Hoc autem intimo sensui plane contrarium est. Non minus quippe per sensum intimum conscii sumus, nos cogitare, existere, tristari, dolere&α, quam, cum judicamus, ratiocinamur, aut aliquid volumus, sumus ceristi, nos agere, hoc est, acti vam nobis inesse vim, qua mens nostra seipsam excitat, atque ad iudicandum, ratiocinandum, unumque alteri praes rendum, se impellit, certoque modo determinat . Sentit animus, se
vera, inquit Tullius, quod eum sentit, illud una sentis,se νε sua,
207쪽
non aliena, moveri L . Ergo explicatio commereti mentis cum eor pore juxta occasonalium causarum systema innititur principio, quod intimo sensui adversatur. Dites, videri quidem, mentem agere, dum cogitat, sed rem non ita esse. Deceptionem autem hanc eX eo Oriri, quod nullam sentiaiamus causam, a qua mens nostra aSatur.
Conimae quia si detur, mentem falli, dum sentit, se vi sua, non
aliena, moveri, non video, cur, dum sentit, se cogitare, velle, a que tristari, ipsa itidem non fallatur. Eadem enim ratio est, ut rem aequo expendenti animo perspicuum fiet. Igitur aut in iis fallimur, quae intimo sensu nobis nota sunt, unde turpiter errat Cl. Malebra chius, cum ait, cognitionem, quam mentis nostrae per conscientiam
ipsi habemus, impersectam quidem esse, sed non falsam b) , aut dicamus oportet, nos minime decipi, cum, mentem nostram se vi sua, non aliena moveri, eodem modo ipsi sentimus. Falsum porro est', videri nobis, mentem, dum cogitat, non agi, sed agere, quia causa nobis non apparet, a qua tunc illa agatur sconscii siquidem sumus, mentem nostram irrequietae esse naturae, si-hique moderari, dum cogitat, quin de externa impellente causa nequidem levissime cogitemus. Verum plura hac de re, cum de humanae voluntatis libertate disseremus.
Commertium inentis eum eorpore peν occasionalium causarum sygema explicari non potest, nisi humana libertas penitas evertatar. 139. Probatur. Nulla in homine libertas est, si illius mens omni agendi virtute sit penitus destituta. Si enim mentis inertia non imis Pedir, quominus, cum agitur, libere se movere tunc ipsa dictur, neque inertia corporum prohibere jure ac merito poterit, quominus di ipsa corpora, cum ab externa impelluntur causa , libere prorsus se movere dicantur. In corporibus autem ne vestigium quidem liberratis est, ut norunt omnes. Ergo nulla quoque Iibertas erit in mente, si plane iners substantia & ipsa statuatur. Constat autem, humanam mentem, occasionatistarum admisso systemate , omni agendi virtute prorsus destitui g. x 17. J. Ergo humana libertas nulla itidem est, si mentis cum corpore commercium per occasionatium eausaram systema explicetur. Con
208쪽
Confirmatur. Eodem modo , si occasionalistarum doctrinae stare veli mus, volitiones, & nolitiones sunt in anima, quo rerum notiones in eadem ipsa contingunt. Sicuti enim , illos si audiamus , rerum idear, occasione motuum, qui in organis sensoriis fiunt, menti a Q. Io Deo imprimuntur ι ita volitiones , dc nolitiones eidem menti a solo ipso Deo communicantur, Occasione vel perceptionum, quae eudem impressae a Deo jam sunt, vel quorundam motuum, qui in coris pore ab eodem itidem peraguntur. Cl. Malebranchius, qui sium mus inter oee Onal, stas est , nullum certe discrimen ponit inter modum,
quo rerum perceptiones, dc eum, quo earundem appetitiones in men te fiunt. Inquit enim: verum enimυero non modo corpora non possunt esse vera eausa tiatus rei s menter etiam nobilissima in eadem versantarimpotentia. Nihil possunt eo noscere, nisi Deus ipsas illuminet . NUUpossunt sentire , nisi Dear ipsas modisset. Nihia poseunt velle, nisi Deus
ipsas versus se moveat sa . Mens autem non agit, sed agitur, cum reis
rum ideas obtinet. Ergo neque agit, sed agitur, dum rem aliquam aversatur, vel amore prosequitur; ac proinde hcuti libera in rebus percipiendis non est, ita nec est libera in iisdem appetendis. Praeterea vel volitio alicujus boni, quam habet mens, aestae ab ipsa producitur, vel non. Si non: ergo dum vult, non agit, sed patitur , le ideo non est libera. Si vero active ab illa producitur: ergo eodem jure poterit dc quaevis rei notio ab eadem in seipsa produci. Utraque enim, scilicet tam rei perceptio, quam ejusdem volitio, non est nisi pura mentis modificatio. Dices, hominem a Deo quidem indesinenter impelli versus bonum in genere ι esse vero ab hominis voluntate , ut hanc impulsionem determinet, nimirum ut unum potius, quam aliud partieulare bonum amore Prosequatur.
Sed contra, δc quidem primor quia voluntas non se determinat ad Iarticulare bonum , nisi quatenus illud vult. Determinatio enim vo. untatis ad unum est ipsa volitio. Igitur aut volitio est active a voia Iuntate, aut non tantum impulsio versus bonum in genere, sed etiam voluntatis ad unum determinatio ex Deo est derivanda. Secundo: quia, ipso auctore Malebranchio, ut diximus, menter etiam nobilissima in eadem versantur impotentia , in qua sunt corpora ibi; Corporum autem tanta, ut patet, inertia est, ut neque se movere, neque receptam ad motum impulsionem determinare ipsa possint.
Ergo neque mens, si aeque ac quodvis corpus , sit iners substantia,
m a Lib. VI. de inquirenda veritate O Ibidem.
209쪽
impulsionem, quam versus bonum in genere a Deo recIpit, poterie
Tjm, quia aut illa determinatio versus bonum particulare , qliae dicitur esse a voluntate, est aliquod reale, nempe realis modificatio divinae impulsionis in anima receptae, aut est purum nihil. Si purum nihili ergo nihil quoque est humana libertas, utpote quae nihil praeis stat. Si vero sit aliquod reale: ergo , cum illa a voluntate proficiis scatur, mens virtute agendi praedita est; ac propterea potest tum reis rum ideas, tum suas Omnes appetitiones active producere. Poremor quia aut mentem determinare impressionem , qua Deus mentem ipsam versus se inflectit, est agere, vel non. Si non est digere: ergo non solum versus bonum in genere, sed etiam versus honum particulare a Deo determinatur mens, atque impellitur , &ideo nullo modo est libera. Si autem est agere : ergo mens humana non est iners adeo substantia , ut nonnisi occasionalis ea use habere rationem possit. Porro se ignorare fatetur Cl. Malebranchius, an posse determianare divinam impressonem valeat potentia nomine designari . Possunt equidem, inquit, creata menter determinare impressisnem , qua
Deus ipsas versus se infeci it 3 sed non satis scis , an id diei possis
potentia sa . Mirum tamen nemini videatur, si tantus Vir id ab se i norari dicat. Neque enim ulla activa potentia in humana mente videtur ab eo posse ad mitri, cui solemne fuit, coritandi facultatem, quae homini collata a Deo fuisse dicitur , appellare terminum o.
o cum, vocem vagam ct indeterminatams nullum esse ens, nee modumentis, qui fit facultas s ac demum eos omnes circulum agere, nee afsqui, quid dicant, qui activam facultatem in creata substantia ad mittunt b). Videant ergo, qui occasonalium causarum systema ad humanam etiam mentem extendunt, quomodo , hac admissa hypothesi, in tuto esse possit humana libertas. , Unum tamen est, quod dissimulare minime possum. Inter mentes nostra i , θ eorpora, quα nos ambiunt, inquit laudatus celeberrimus Auis ctor, multum est discriminis. Meni nostra vult, agit, sese aliquo sensu determinat , fateor . HUus veritatis sensu interno , quem de nos semetipsis habemus, seu eonscientia, eonvintimur. Sι nulta nobis esset Iibertas, nec prαmia , nec poena futura essent s nam sine libertate nee bona, nee mala sunt actioner. Itaque religio esset mera chimaera. At
eouora vi agendi prε ita este, illud demum est, quod nec clare vide.
muta ,γ Lib. VI. de inquirenda veritate bin Illustrat cap. 3. lib. vI. P. IL P. II. cap. 3. de inquirenda veritate.
210쪽
ma , nee eone pἰ posse ex fimamus, cy riis quoque est, quia negamu/s dum eausarum secundarum sicaciam negamus sa). Humana igitur mens, etiam Malebranchii iudicio, vult, agit, ac sese aliquo lenia de te minat. Ergo inest inenti potentia volendi, agendi, sese determinandi. Potentia autem cogitandi, si, ut paulo antea diximus , Utrum ipse in docti Inium audiamus, terminus logicus est, vox vaga, & in. determinata , iique agunt circulum , nec assequuntur , quid dicant, qui creatam substantiam actima saeuitate praeditam esse contendunt. Ergo etiam potentia volendi, agendi,& sese determinandi terminustest logicaer, vox vaga , & indeterminata s cumque hanc potentiam ille itidem in humana mente fateatur, admittit & ipse, quod in aliis irridet, Iogicam scilicet terminum, vocem υagam, & indeterminatam, agitque circulum, neque assequitur , quid ab se dicatur. Praeterea si inter mentes nostras, atque corpora, quae nos ambiunt , multum , ut ipse ait , discriminis est r ergo non sibi consentit, euin docet, menter esiam nobiti mar in eadem versari impotentia, in qua corpora quaeque existunt. Etenim, si eadem mentis, atque corporis impotentia est, nullum prorsus hasce inter substantias diter, mea relinquitur. In tuto demum non est humana libertas , si occasionalistarum ali quis contendat, ideo voluntatem nostram libere velle, & nolles, quia ea lege volitiones ipsae, & nolitiones a Deo in anima producuntur, qua ab eadem producerentur, si agendi , ac sese determinandi facultate mens ipsa polleret. Humana, inquam, libertas in tuisto non est, quemadmodum nihil libertatis corporibus jure concediatur. Liberi quippe essent etiam omnes motus corporis, si ad actionis libertatem id unum susceret, ut eo modo a stio ipsa a Deo in subjecto producatur, quo ab illo produceretur, si libere operari vale. xet. Neque enim hule difficultati fit satis, si quis dicat, repugnare
corporibus, ut libere moveantur. Non fit satis, inquam squia non secus de humana voluntate opinari possemus o Aut enim repugnat, ut mens humana determinare seipsam valeat, aut non repugnat. Si non repugnat equaero, cur huina nae menti hanc vim Deus reipsa non contulerit ,& undenam id factum modo non esse colligatur Si ait tem repugnat: ergo mentis atque corporum par conditio est , ae proinde vel etiam motus possunt a corporibus libere prorsus produci, vel neque appetitiones libere modo ab humana mente eliciuntur. Remanet igitur, aut mentem humanam praedita in intrinsecus esse