장음표시 사용
251쪽
Inhonestati ea plurimum favet opinio , quae ponit, ad sensui.
Lam rerum perceptiones ct appetitiones excitandas n aniama nihil adeo mutationes tuas conferre, quae a rebus ipsis in organis sensoriis sunt, ut easdem ipsas perceptiones alisque appetitionet haberet mens, quas habet modo , quamυis neque corpus, neque adspectabilis mundus reipsa existeret. Io . Prolatur. Ea opinio inhonestati quam maxime favet, ex qua apertissime sequitur, ad fovendas honestas cogitationes, turpesque viis tandas perinde esse omnino, qualiscunque externorum sensuum cura adhibeatur. Si namque ad hominem interiorem recte instituendum
nihil prorsus facit cura hominis exterioris, dandum dubio procul cuique est, ut libere sensibus indulgeat suis. Nec enim aliquid mali, hae hypothesi secta, contingere animae potest, si illis Iaxentur ficenas neque aliquid boni, si inordinati illorum motus summa etiam diligentia,
Omnique studio coerceantur. Polito autem, ad sensibilium rerum perisceptiones, appetitionesque in anima excitandas nihil adeo conferre pacsiones organorum sensoriorum corporis, ut eaedem ipsae perceptiones atque appetitiones , quae in illa contingunt, dum corpori copulata est , in eadem consequerentur, non solum licet corpori non esset uni. ta, Verum etiam licet neque corpus ipsum, neque sensibilis mundus existeret , nihil penitus facit externorum sensuum cura ad honestas fovendas cogitationes, turpesque vitandas. Quod enim nihil confert ad aliquod producendum, illius non requiritur existentia, ut effectus ipse producatur. Ergo inhonestati ea plurimum favet opimo, quae a L serit, passiones organorum sensoriorum corporis ad productionem perinc'ptionum atque appetitionum nihil prorsus menti conferre.
Io8. Externorum sensuum custodiam ad interiorem regulandum hominem, riteque instuendum conferre plurimum, quin imo necessario requiri, non est, quod ostendam. Id quippe certum est adeo, ut ab illo tantum possit in dubium verti, qui Vel Carne careat , vel ipsi experientiae velit apertissime refragari. Divinae autem Scripturae, atque Patrum testimonia, quibus luculenter demonstrari idipsum po
Lest, lubens praetereo. Ex iis enim, qux io P Rcedentis propositionis Dissiti sed by GOrale
252쪽
demonstratione dicta sunt, satis sit perque pater, hae super re quae sin
sacrarum Literarum, Patrumque tententia ia
xost. Quae diximus β. I 8 o. , hoc etiam Ioco velim repetantur, videlicet mutationeS corporis neque ut existentes, neque ut praevisas, aliquid vel minimum ad rerum ideas producendas, juxta praestabilita harmonia systema, menti conferre 3. & ideo reponere non pOD se harmonisas, tare , ut anima inhonestis. careret cogitationibus, s sensuum resecenatio praevisa suisset ita corpore, cui desimabatur ia
et Ici. Prassabit ea harmonia MLina ad inhoneste visendum viam aper tissimam simisit - Illius enim fundamentale principium est, passiones organorum sensoriorum corporis ad rerum sensibilium percep-viones, atque appetitiones, in anima excitandas nihil prorsus co serre 3. I 6s. ιANIMADVERSIO.xir. Nisi velit Cl. Volsius, passiones externorum sensuum notaselum impedire posse, ne mens honeste cogitet, verum etiam posse essicere, ut inhonestis cogitationibus ipsa torqueatur, quamvis infitis producendis pereeptionibus atque appetitionibus illa sit a eo rpore, ut ipse docet, omnino independens, nihilque ad illarum productionem conferat praesentiae idearum materialium in cerebro ta)ι atque hinc nisi velit , pugnantia simul in uno posse componi, fateatur necesse est, se in errorem suisse lapsum, cum docuit, in gratiam systematis commercium inter mentem ct eorpus explicandi, in Philosophia praetica nihil esse immutandum tb . Constat enim, in gratiam systematis harmonia praestabit ta, cui ipse tam aperte patrocinatur, dicen dum esse, ad interiorem tuendam honestatem nihil prorsus conserre externorum sensuum disciplinam; ac propterea non habere locum M. Iemne illud Christianae Moralis principium, quod nobis toties inculeant divinarum Literarum, & S.S. Patrum oracula, videlicet ad cu-Podiendam eordis munditiam, exteriorum sensuum disciplinam serν ri
253쪽
debere ta) s tuneque subrepere vitia contraria rationi , euin a ima dioero corpori suo indulgentius remittit ib).
Ea mala concupiscentia esset in anima ex illias unione cum earne, fi in rerum seobilium pereeptionibus se app/iitionibus producendis adeo esset ipsa mens a eo ore indeis pendens, ut , quas perceptiones, atque appetitiones producit corpori copulata , easdem prorsu eodem modo produceret , non solum sejuntia a corpore , verum etiam quamvis nullum sen bile corpus reipsa exi teret. axa. Probatur . Nulla mala concupiscentia , quae posset unionimentis cum carne referri accepta , haberetur in anima, si nulluin prorsus, cui illa copularetur, corpus existeret. Quod enim in rerum natura reapse non est, nullius realis effectus causa esse potest. Facta autem hypothesi, ut, quas rerum sensibilium perceptiones atque appetitiones producit anima copulata corpori, ni undoque adspectabili existente, easdem eodem plane modo esset productura, licet neque corpus, cui juncta est, neque adspectabilis i e mundus existeret, sequitur, perinde prorsus quoad perceptionum appetitionumque productionem se habere animam corpori unitam, ac se haberet a corpore separata, ipsoque mundo adspectabili nequaquam existente . Quod e nim ad aliquem producendum effectum nihil penitus consert,perinde est omnino ad ipsius effectus productionem&existentiam, sive illud existat, sive non existat . Ergo nulla mala concupiscentia esset in anima ex illius unione cum carne, si in rerum sensibilium perceptionibus atque appetitionibus producendis nullaetenus a .corpore depen
COUrmatur . Vel enim aliqua reaIls mutatio potest ex motibus carnis, cui rationalis anima copulata est, in ipsa anima contingere, vel nulla. Si nulla: ergo nulla quoque mala concupiscentia potest ex eo in animam derivari, quod insectar carni conjuncta sit. Si aliqua et ergo non eodem modo, quoad sensibilium rerum perceptiones atque appetitiones producendas, se habet anima unita carni, ac se haberet, si nulla, cui conjungeretur, caro existeret.
- S. Gregorius Papa lib. XXI. Mona inicis. I. bὶ Paulinus Aquilejensis Patriarcha lib. desalutari rast mentas, S. Augustino Olm adscripto, cap. sq.
254쪽
s c H O L I O N. 2I3. Hue itidem facit , quod diximus L i8o. Videlicet humanam
mentem fabricatam a Deo non esse juxta harmonistas ad normam eorporis, & ideo neminem eorum posse reponere, malam concupiis scentiam, quae dicitur animae ex carne , repetendam esse ex mutationibus organorum sensoriorum corporis, non quidem existentibus
reipsi, sed tantum praevisis .
COROLLARIUM I. ar . Praestabilita harmonia admisso hstemate , dandum nersario est, nullam malam concupiscentiam ex eo excitari in nobis posse, quos infecta earni mens nostra eon ungatur . Hoc enim admitti nequie systema , quin detur, humanam mentem in rerum sensibilium Perceptionibus atque appetitionibus producendis nullatenus a co POre, cui juncta est, dependere I. I 6s. . Hinc COROLLA IUM II. at s. Admitti non potest harmonistarum ostema , quia diυ-σν Scripturaram oraculis , SS. Patrum doctrina aperti me refrage mur. Ex unione quippe metitis nostrae cum insecta carne malam in nobis concupiscentiam oriri, aperta adeo tum divinae Scripturae, tum SS. Patrum sententia est, ut nullus, ne levi sinus quidem, esse posse hac de re ambigendi loeus. Docemur siquidem primo ipsiusinet Dei oraculo, corpus maximo nobis esse impedimento, ne iis supernarum rerum contemplatione libere versemur, easque amore prosequamur. Corpus, quod corrumpitur, inquit divina Sapientia, aggravat animam, ct terrena inhalitatio deprimit sensum multa togitantem sa): quod exponens S. Bernardus, ait: nos in regione ista Iumas , ubi plurimum est malitia, sapientia parum I quia eo u3, quod corrumpitur, aggravat animam, oe deprimit terrena inhabitatio sensum multa eogitantem. Persensum hie arbitror intellectum designari , qui tune vere deprimitur, eam multa egitat, eum non colligit se eirca illam unam meditationem, qua eone pitur de ei tale Ila, cujus participatio ejus in idipsum . Hujusmodi intaueritum oportet deprimi , ct distrahi per multa munis'muiatiplicibus modis. Animam vero his astimo dici affectionςs, qua , cor
255쪽
xupto corpore , diversis psonibus inciuntur, qua mitigari nunquam ρομsunt, ne dicam sanari, donec voluntas unum qua ratist tendat ad unum iaDuo e)go sunt, qua in nobis purganda sunt, intellectus, ut noυerit saffectiis, ut vetit sa), sive,. quemadmodum monet S. Augustinus, nitendum est , ut earnis cupiditates spiritu vigore superentur, ct interior hamo, qui semper sibi sentit resisti, semper de diυino auxilis expetat aquυari iba. Secundo: concupiscit caro, inquit Apostolus, adet erissus spiritum , ct spiritus a Versus carnem. c) . Concupiscere autem di citur caro adversus spiritum, & spiritus adversus carnem, quatenus,ι ut ait Cassianus, caro luxuriis, ae libidine delectatur; spiνitus ne ipsis quidem naturalibus desideriis acquiescit .. IIIa concupiscit satiari somno , . repleri euo , his vigilias ct jejuniis ita saginatur , ut ne ad ipsum qu dem necessarium vita usum, somnum euumque velit admitIere . Illa rapis exuberari copiis universi, hic ne ipsius, quidem exigui panis quotidianam subgantiam habere eontentui est. Laυacris tua nitescere , ct quotidianis adulantium euneis appetit constipari, hie squalore sordium, ct in aec bitis eremi vastisMe eongaudet Honor ius ilia, ct laudibus
ton Ουetur; his irrogatis fili persecutionibus injuriis qua titatur d J .
Postremo, dixerat olim idem Apostolus 1 video aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis mea, ct eaptivantem me in lege
peecati, qua est in membris meis se . Hasce autem sibi invicem pugnantes leges in nobis esse ostendens S. Augustinus contra Julianum Pelagianum, haec affert ex S. Cyprianor est inter earnem , ct spiriatum colluctatio , ct discordantibus asiersus se invicem , quotidiana con .gresso, ut, non qua volumui, ipsa faciamus, dum spiritus cetisma, cr vina quaerit,earo terrena ct saecularia concupiscit. Et ideo pelimus, inter duo ista, ve ct auxitio Dei , concordiam feri , ut dum er in spiritu , ct in earne voluntas Dei geritur , qua per eum renata est anima, servesur f).. Relinquitur ergo, nos ita nunc esse constitutos, ut, quemadmodum praeclare advertit laudatus S. Doctor, di per earnem.voluptate iaci, ct per spiritum honestate posmus ig). Ceterum hoc bellum, ut ejusdem S. Doctoris verbis utar, quod in nobis ins adversus nos ipsos gerenaeum suscepimus, experiuntur in se, neque negare possunt, sibi inis acerrimi expugnatores,.non impudens mi laudatves b).
256쪽
COROLLARIU M III. I 16. Harmonsarum si detur h'pothes, nulla prossus ea eoncupia oonita est, quam peccato originati Theologi acceptam referunt. Conia cupiscentia enim, quae, S. Augustini sententia, peccatum est, simulque psna, atque causa peccati sa), ex carne in animam derivatur. Od in membrιι corporis mortis hujus, inquit laudatus S. Dccior,
nobedienter movetur, totumque animum in se desectam conatur ad-ιrahere, ct neque, cum mens voluerit, ea surgit , neque , cum menrvoluerit, conquiescit , hoc est malum peccati , in quo nascitur omnis
homo ib). Data autem harmonsarum hypothesi, nulla est concupi. scentia, quae ex carne derivari in animam possit c I. at . . Ergo , hae hypothesi admissa, nulla prorsus ea concupiscentia est , quam reccato Originali Theologi serunt acceptam. C ROLLARIuM IV. ai . D;υ fio anima in partem superiorem, ct inferiorem, quametommuni calculo ex Scriptura, o Patribus tradunt Theologi , nulla est, s harmonsarum sepothes admittatur. Pars hominis superior diis ei tur anima, quatenus avocat se a sensibilibus , atque ad sit perna Deo auxiliante, ascendit, & justitiam sectatur. Pars vero inferior dicitur eadem ipsi anima , quatenus, unita corpori, adeo a sens bilibus rebus assicitur, corporisque motibus commovetur , ut in illarum abripiatur amorem , atque a sectanda iustitia retrahatur. Nullam itaque in nobis esse hanc inferiorem partem , harmonsa-jam admisso systemate, perspicuum arbitror. Ut enim nulla maula concupiscentia, illo systemate posito, ex carne in animam pro. venit , ita haud recte , causa unionis cum carne , potest duplex
illa inferior , atque seperior pars in anima distingui. SCHOLIO N. α18. Dixi, harmoni ram admisso systemate, Theologicam divio
sonem animae in partem superiorem ,& inferiorem non habere locum. Puto namque, harmonsas ejus non esse sententiae , ut velint, concupiscentiam, quae in inseriori antinae parte vigere dicitur , oriri ex
a Lib. V. contra Iunianum nu. 8. M Lib. I. de 'eccatorum meritis , ballas cap. 3. remusione n. II., alias cap. 29.
257쪽
carne idealem in anima existentiam habente . Ita enim si opinentur harmonsa, grave eis ne sit, si iterum dixero, ipsorum systema idealismo manifeste favere. COROLLARIuM V, dii; Praestat lita harmonia admisso θstemate , concupiscentia , qaad citur anima ex carne , fuisset in anima , quamvis earni minime esset conjuncta , quinimo eadem pνorsas mala concupiscentia in illa manet etiam a corpore separata . Hoc enim posito systemate , nulla mala concupiscentia derivari in animam potest ex illius uni ne cum carne t f. 2Iq. . Ergo , quae modo est in anima copulata carni, eadem prorsus in illa haberetur, quamvis juncta caris ni nequaquam fuisset , eademque in illa manet, etiam dum a corpore separata existit. Profecto, si quid accidit animae ob illius unionem cum carne , iam ipsi animae, quoad perceptiones rerum sensibilium, earumque appetitiones, perinde non est, sive existat corpus, sive non existat. ANIMADVERSI Ο Ι. aro. N o me aecuset, si falli Cl. Volfium iterum dixero, cum
putat, nullum s ema explicandi commeretum inter mentem atque eor
pus, Scriptura Sacra adversum esse posse, nis eidem admisceantur erro. rei, qui abesse ct possunt, ct debent fasti ac propterea veritatilus reis velatis suum stare honorem, qualecunque tandem systema defendatur, modo eidem non admisceantur errores, qui ad idem non spetiant , sed per Ieges bona methodi abesse debent s neque Philosophum ι ursare dogmata
theologica, quamcxnque tandem de commercio isto foveat opinionem. Theo- Ago adeo non interesse, quodnam de commercio inter mentem, ae corpus
systema defendat Philosophus , eumque non inutile fit,1 stemata quacunque excoli, o in foro philosophico de iisdem disputari , Theologum etiam Philosepho suam statuendi Gertatem tuasam relinquere posse s b). Falli,
iterum dico, Virum doctissimum , dum haec tradit. Nisi enim ostenderit, vel stare posse praestabilita haνmonia systema, licet mens ponatur in suis producendis perceptionibus atque appetitionibus, a corpore reipsa dependero vel hanc mentis a corpore independentiam neque ossicere interiori honestati, neque impedire, quominus mala
258쪽
eoncupiscentia in anima , ex illius unione eum infecta earne, conti sat, constans mihi erit opinio, I .s stema harmonia praestabilita adversari S. Scriptura , quamviν nulta; error uri perperam admiscatur. II. --τitatibus revelans , admisso harmonistarum s lemate, suam neutiquam flare honorem. III. Theologiea dogmata ab eo, qui praestabilita harmonia tuetur hypothesin, non param turbari. IV. Tisologis eat holisis inisteresse plurimum probe scire , quodnam Philosophi de causa commeret. mentis eum eorpore sntima defendant f neque eos posse fine piaculo , sua Me super re statuendi uecentiam trusam Philosophis velinquine. Arbitror porro, nunquam sore, ut ostendat Vir Cl. , systema prassabilita harmonia habere locum,. quamvis mens ponatur iu corpore iri r
rum perceptionibus producendis, rebusque ipsis appetendis dependere. Cum enim aperte docuerit, humanam mentem independente in adeo esse a corpore, juxta praestabilita harmonic systema, ut, quas rerum perceptiones,atque appetitiones producit corpori unita , easdem' eodem modo produceret , etiam nullo, eui copularetur, corpo existente, aut errorem, qui abesse potest, huic systemati perperam ipse quoque admiscet, aut aperta contradictione sibimetipsi , ut superiori loco ostensum est, adversaturia
aar. Nunquam dabimus CI. Volfio, difficultatem de concurse Deἡ ad malum non majorem esse in θstemate havmonia prolabilitae, quam in systemare instuxus phrfici sa). Non enim apparet, quomodo id verum esse possit, si humanum corpus sit ad eos etiam agendos motus, 'Ibi Volitionibus animae respondent, par sitam structuram, ut fateri vel invitus debet Vir ipse Cl. , determinatum. Hoc siquidem posito, i
gens inter syssema harmon a pνastasilisa, de systema in luxui physici discrimen profecto est. Etenim juκta systema inguos physei Deus ita
ad inhonestos corporis motus concurrit, ut eorum tamen phy sica determinatio si a voluntates propterea nimirum quia, iuxta in μπιon istar, corpus sit ad eos omnes vi suae structurae aeque dispositum, ac passive prorsus indifferens. Contra vero, si Volfiuin ipsi in alidi mus, i corpus iuxta systema harmonia prastabilita tali artificio forin tum a Deo est, ut vi sui tantummodo mechanismi, independenter b omni determinatione, quae animae queat accepta reserri . Om es suos motus, sive bonos, sive malos, ex aequo perficiat, unde juxta hoc systo u Deus ita ad turpes etiam motus concurrit . ut Omnes ab ς
259쪽
fuerint in ipso eorpore phy sice determinati ; ac proinde non tantum permissive, de actione generali , sed speciali quodam concursu in illos influit. Sane, nisi velit Vir doctissi inus, eodem modo concurreare ad inordinatum alicus iis machinae motum, qui eam tali lege foris mavit, ut ad illum dumtaxat, vi sui meclaanismi, sit apta, &eum, qui machinam ipsam constituit tam ad ordinatos, quam ad inordi. natos agendos motus per suam structuram eκ aequo dispositam , indigentem propterea externo agente, a quo determinet urs non dubiisto, quin nobiscum fateatur, dii ficultatem de concursu Dei ad malum
longe majorem esse in systeinate harmonia prolabiista, quam in systemate influxus phrfici, quin imo in hoc ferme nihil ι plurimum ve ro in illo, difficultatem hanc negotii facessere.
Macerat ones earnis rejicienda sunt , utpote ad eam subigenadam spiritui prorsu/ inutiles, si passoner organorum senso-visruin corpori nihil adeo eonferant anima ad sensibitiam irarum perceptiones, ct appetitioner producendas, ut quas Hista pro ueli corpori copulata , eadem ipsa eodem ab ipsa modo producerentur, licet neque corpus, cui eopulata est , neoque a peritabilis ipse mundus existeret 222 . Probatur. Inutiles sunt, atque adeo reiiciendae, maceration excarnis ad eam subigendam spiritui, si eadem iniqua desideria habitatura sit mens, illis macerationibus positis, . ac haberet, si caro tot eruciatibus minime asiliciaretur . Eadem autem iniqua desideria ha bitura est mens nostra, cruciata carne, quas habet, carne suo genio relicta, si tanta si ipsius mentis quoad rerum perceptiones atque appetitiones independentia a corpore, ut passiones corporis nihil ei hoc in negotio conserantisique ipsa mens productura esset easdem appetitiones, quas modo producit , quamvis neque corpus , cui copulata est, neque sensibilis ipse mundus existeret. Dependet enim mens a corp re, & quidem realiter, si qua mala assectio potest ex repressis motibus corporis in ipsa anima cohiberi.& prorsus extingui , ut ex
ipsis terminis videtur perspicuum. Ergo, hac admissa mentis a corpore independentia, omnes, macerati nes carnis rejiciendae sunt, ut
pote ad eam spiritui subigendam prorsus inutiles.
260쪽
Iaa. Admitti nequaquam potest prolabiasta harmonia θstema, qυῖα
acerationes earnis , tamquam ad eam spiritui subigendam plane inutia es , rejicere veI inviti togamur. Corruit enim hoc systema, si passi nes corporis ad sensibilium rerum perceptiones & appetitiones producendas aliquid vel minimum menti conserant. Hinc COROLLARIuM ILaa . Aut harmonsarum Mema re triendum est , aut ridenda sunt omnia, qua de penitentia tum ex Divina Scriptura. tam ex S. S. Patribus catholica tradit Ecclesia . In maceratione quippe carnis posita pamitentia est, quam catholica Ecclesia Divinis edocta oraculis .atisque a SS. Patribus instructa, nobis toties inculcat. ANIMADVERSIO.nas. Τantam esse , auctore Volsio , mentis a corpore in rerum perceptionibus atque appetitionibus producendis independentiam, ut ad hasce omnes affectiones in illa excitandas, perinde omnino sit, iuxta harmoni larum systema, sive existat corpus, sive non existat, nota est, cur iterum dicam. Audiendus idcirco non videtur Cl. Auctor cum ait, nullum adeo errorem minori periculo Diacere, quam qui de
commereio inter animam atque eorpus committitur, ut adeo vana sint iAArum molimina, qui tanta aeerbitate contra istiusmodi mema pugnant, quasi totius generis humani salus ab uno eorum penderet a . Tantum enim abest, ut nullus error minori periculo subjaceat, quam qui inexplicando mentis cum corpore commercio committitur, quin potius dignus ille jure ac merito sit, qui inter periculosissmos censeatur. Ex hactenus siquidem traditis satis patet, magisque adhuc ex infra dicendis perspicuum fiet, quam grande errandi in fidei morumque doctrina ex uno falso praestabitita harmonia admissosystemate pericuis Ium nobis immineat. Porro etsi detur Uiro Cl. , humanam salutema modo, quo mentis cum corpore commercium exponatur, immedi re non dependere, negandum tamen non est, eam dependere ab illo posse mediate, quatenus nempe errandi in iis, quae ad aeternam
hominis salutem pertinent, potest hinc facile occasio desumi. Modus