장음표시 사용
61쪽
Eta ab illo actu Divinae voluntatis, quo Deus ipse vult, ereaturam euistere. Nihil enim novi advenire potest Deo , eique , perinde atque forma subjecto, realiter contingere. Ergo univertiliter relativ denominatio eause non est a forma reali distincta re ipsa ab actione, qua causa effectum producit, atque entitati iDsius causae superaddita. Qua enim ratione non requiritum hujuscemodi forma , ut Deus eausa rerum dicatur, eadem ipsa ratione frustranea est talis forma , ut .ens quodlibet creatum denominationem causa jure obtineat. Neque porro. aliquid vel minimum negotii facessit, quod aiunt non nulli, repugnare sciIicet, ut forma nova adveniat Deos minime vero ut illa creaturae contingat. Etenim contra est 3 quia vel denomi natio causa necessario oritur Z forma reali distiuina ab actione , vel non. Si hoc alterum: ergo neque in creaturis opus est hujuscemodi forma distincta, ut causa dicantur. Sin primum: ergo Deus nequit creaturarum eaasa nuncupari . Deus enim incapax illius denominationis est, quae provenit necessario a forma reati superaddenda subjecto, ut patet de denominatione albi, quae ideo praecise Deo non coitu vie , quia Deus incapax est illius forma, a qua talis denominatio ne
cessario derivatur. . . . . -- . . .
COROLLARIUM.aI3. Nalia itaque est velatio causa ad esciam, atque adeo neque effectur ad causam, qua fit entitas realis distincta reipsa ab actione , μνsuam essetitur suam a laasa existeauiam obtinet.
2Iq. An actio fit velatis, res non est huius Ioci. Mihi quippe satis in praesens est, nihil reale distinctum ab actione in eo requiri, quod aliquid producit, ut illius eausa ipsum dicatur. Stat quippe, ad
denominationem eausa alicui tribuendam sufficere id, quod relationum distinctarum patroni fundamentam proximum relationis appellant . Actio enim, eorum sententia, non est nisi fundamentum proximum iblius relationis, quam , ajunt, agenti superaddendam esse t denomia natio eausa jure illi tribuaturo
a I S. Relatio prout in rebus , sive cnm praeeisione ab omni acta comparativo intellectus, nihiI est aliud, nisi ipsa terminorum, qua re. lari e Dissili sed by COOste
62쪽
lattae denominantur, vestribilitas, Me denominabilisar velati .
II 6. Ad vetat vam denominationem rebus tribuendam necesse ess , .ut mutua earum referibilitas eognoscataν 3 atque hinc , ut res ipsa conferantur inter se mutuo penes tuam vationem , penes quam sum reipsa inter se mutuo referi sitis. Hinc COROLLARIuM III. v NIVERSALE. 2I7. Denominatio relativa partim intrinseea rebar est , partim ex trinseea. Est enim intrinseea, quatenus res ipsae meritum habent in se, ut relative denominentur. Est vero extrinseea , quatenus nequit mens eas relative denominare , nisi illarum unam ad alteram reserar, easque comparet inter se mutuo . Neque enim duo alba possunt denominari finiuea , nisi percipiantur in albedine convenire s ac proinde nisi penes albedinem inter se mutuo conserantur . . . . II O iT' ANIMADUERSIO.
2I8. Ut iis omnibus momentis fiat. satis , quibus velationum exustentia propugnari a rigidioribus Scholasticis solet, animadvertendum maximopere est, non aliud illis evinci, nisi dari in rebus νationem quandam realem, per quam, nullo cogitante intellectu, proxime aptae sunt, ut, comparatione penes illam instituta, velative de
De ente essentialiter simplici, ct compo seo.
63쪽
aao. Illud vero ens essentialiter tompositum vocatur, eustus essentia ex plavisus e Iurgne rei a distinctis inter se, ct ar se matuo separasilitas. Talis est homo. Essentia ν siquidem constat ax anima rati
aa I. Loquor de composits e Naue, seu pis flea. Compositio enim tum metaphoca ex essentia, & proprietate, tum logica ex genere , Nd erentia, non est, nisi lato modo, compositio.
COROLLARIU M. a 2 a. Omne ens via est essentialiteν simplex, vel eampositam. Cuiuia vis enim entis essentia vel intrinsecus constat ex pIuribus , vel non constat.
DEFINITIO III. 223. Ex sui nihilo fieri aliquid dicitur, eum ita fit, ut nihil prorsus antea in rerum natara extiteνit, ex quo Hud intrinsecus componatur, sive quod ad tutus essentiam intrinsecus pereineat a De anima rationalis dicitur fieri eis nulti sui. Nihil est enim in rerum natura , ex quo praeexistente tamquam ex pario, rationalis anima, veluti totum at quid, sentialiter fiat: uno verbo, ita fit, ut nihil ejus fuerit, animquam ipsa fieret. - DEFINITIO IV. za . Abire dicitur in nihilum sui, quod ita perit , ut nihil prorsur Ilias in rerum natura superfit. Sic abiret homo, cum moritur, in nι- hilum sui , si neque anima, neque aliquid corporis in rerum natura post illius mortem relinqueretur D E F I N r T r o Raa s. En nihilo selecti res fieri dicitur, cum res ina a sus -σ, isse, atque exissat, non depondet. Hoc modo fit humana mens, etsi, ut dicemus, in corpore producatur. Non enim ipsa sua natura ita dependet a subjecto, ut neque fieri, neque existere possit, quin in subjecto fiat, in eoque existat. ' Cois Diuitiaco by Corale
64쪽
aa7. Dicitur res n nihilum abire subjecti, eum perit, quin in βό. Jecto, a quo natura sua dependeat, destruatur. Sic humana mens abi rei in nihiIumsubjeciti, si in morte periret. Nullum quippe subjectu inest , a quo ipsa mens natura sua dependeat.
aa8. Omnis sabstantia, F pro ente per se existente ipsa sumatur, δε- Risi me it, quin in subseeli nibitam abeat. Quod enim existit per se, a Iubjecto non dependet cII Q.
SCHOLIO δ' aas. Dieitur quoque fieri ex mihilo subjecti, quod. fit ex nullo prae . existente subjecto, tamquam ex parte essentiali determinabili , sicu.ti etiam abire in nihiIum subjecti, quod ita perit , ut subjectum non remaneat, ex quo intrinsecus si e constitutum. Verum s feri ex nihilo susisecti, de abire in nihiΔ- subbedii hoc modo sumant ut , seri exoth, Io subbeecti perinde est, acineri ex nibiis Di, & Misae in nihiIum μό-
,ΔIi idem prorsus est, ac abire in nihilum ser , ut rem expendenti fiet perspicuum. ii . 1 D E F. I ri 1 T I O UIL .
aaci. creatis es prodactio rei ex nihilo sui, o sal e ii . Da o nimiarum requiruntur, ut res aliqua creari dicatur . Primum est.. ut res
fiat ex nihilo sui, videlicet ea ratione, ut nulla essentialis illius pars prae existat, antequam res ipsa fiat t3. a 23. . Secundum, ut fiat, quin aliquod habeatur subjectum , a quo res ipsa in sua productione intrinsecus dependeat. I. aa s. 3 . Sic anima rationalis dicitur a Deo eari, quia nihil praeexiuit in quo mens ipsa intrinsecus compon uir ι neque a subjecto, in quo fiat, natura sua dependet.' DE-
65쪽
D E ir II..N a T 1 o VIII. 23r. Ann hilari dicitur res, eum ita definit esse , ut aleat in nihilum sui, ct sabjecti, videlicet ut nihil ipsius remaneat sar. 224. , neiaque a subjecto dependeat s .a17.9. Hoc modo periret humana mens. Quandoquidem nihil illius relinqueretur ι neque subjectum postulat
Dari nequis em compositum , quin vel detur em Amplex, veI processus in infinitum in iis admittatur , qua ipsum em intrinsecus consti,uunt. 232. Probatar. Cum enim Omne os sit vel simplex, vel eampositum f. raro, hujuscemodi quoque erit id ome, ex quo ipsum .ent in trinsecus coalescit. Itaque si illud est em smplex , jam patet, dari .m simplex, si habetur em compostum . Si vero eorum quodlibet est eomposiam, quaero de singulis, cujuscemodi sint, atque ita deincepa
Non babetur ens compostum , dum a se mutuo separata ex sunt ea, ex quibus ipsum enι intrinsecus coalescit. 233. Probatur. Dum enim ea separata sunt inter se , ex quibusem aliquod constare intrinsecus dicitur, nulla prorsus habet ut coma positio, utpote nihil ab unione diversum. Ergo nullum quoque habe.
Con matur. Nam illa, si spectentur ut separata, non sunt unum, sed multa l3. 33. . Ens autem compositum vere est , recteque dicitur unum s 3, 39. O . Ergo , posita partium separatione , nullum est eni
23 . Hinc ea omnia, ex quibus componitur ens , possunt reipsa eκι 'eve , quin ipsum em in rerum natura habeatur. Illa siquide in omnia posisunt existere, quin inter se mutuo sint unita , ac proinde quin illud habeatur ent, quod ex illis constare dicitur .. Profecto , factx separatione animae rationalis a correre per mortem , non habe
66쪽
tur homo, & tamen tam anima, quam corpus tunc existunt.
En3 eompositum non est aliud reipsa ab iis omnibus simia sumtis ct unitis, ex quibus intrinsecus eoalescit. 23s. Prolatur. Ea, ex quibus intrinsecus constat ens eo o eum, simul sumta atque unita, sunt unum ens unitate compositioniι 3.39.). Sunt enim aliquid, divisibile quidem in plura, sed re ipsa in se indivisum. Ergo sunt illud ipsum ens, quod ex illis intri 'secus constare
dicitur. lCon matur. In ente composito ea tantum nobis occurrunt, ex quibus constat intrinsecus, simul unita. Sic concipitur homo, cum perincipitur humana mens corpori unita , neque aliud quidquam nobis in homine occurrit, nisi anima rationalis, corpus organicum, & eorum unio. Ergo ens composum non est aliud re ipsa ab iis simul sumtis &unitis, ex quibus intrinsecus coalescit. Sane non video, nec videre unquam potui, quomodo totum sit aliud reipsa a suis partibus simul sumtis & unitis, si, dum concipitur totum, nihil aliud, nisi omnes ipsae partes simul unitae concipiantur. COROLLARIUM 236. Igitur, ut ens eo, tum desinat esse, sufficit, ut ea separen. tur a se mutuo, ex quibas eonfiat. Ut autem sat, satis est, ut ea, ex quia bus dicitur intrinsecar coalescere, simul debita ratione uniantur. Nullum est enim ens compositum, dum ea separata sunt a se mutuo, ex quibus
constat I. a 33. j, ipsumque nihil reipsa est diversum ab omnibus suis partibus simul unitis I. a 3I.).
Ens compositum est aliud reipsa a quolibet eorum, ex quistia intrinsecus emstat, divi m ab aliis sumto. 237. Probatur. Nam ens compositum plura essent aliter involvit, ea scilicet omnia, ex quibus dicitur intrinsecus coalescere. Erso est aliud re ipsa a quolibet illorum, seorsim ab aliis sumto . Sic nomo est aliud reipsa tum a corpore, tum ab anima, fi divisim spectentur, cum sua in essentia tum animam, tum organicum corpus contineat. PRωDisiti sed by GOrale
67쪽
, Enν simplex non potest fieri, ni F ex nihilo sui.
a 38. Probatav. Cum enim en3 simplex non constet ex pluribus at s. in , nihil haberi potest in rerum natura, ex quo praeexistente i in sum ens intrinsecus componatur. Illud namque esset pars intrinseca
ipsius entis. Ergo ens simplex nonnisi ex sui nihilo potest produci g.
Sobstantia simplex non potest feri , nis per creationem, a 39. PνσόMuν. Substantia simplex non potest fieri, nisi ex no si Di t 3. a 38. , & ex nihilo subjecti f. a16. . Creatur autem , quod ex nihilo sui, atque subjeeii essicitur I. 23o. . Ergo substantia simplex nonnisi per creationem potest produci.
Ens simplex perire nequie, nis in sui . itam aleat. 2 o. Probatur. Si namque ita periret ens fimp x, ut aliquid illius relinqueretur, jam ex illo, tamquam ex parte, intrinsecus coalesceret. Ergo non esset ens si Iex t .aIy. . Perire igitur haud potest e simpleA , quin in sui nihilum abeat s g. 227. .
Non potes perire substantia fmplex, nis per annihilationem is a I. Probatur. Nam substantia simplex perire non potest , quiarum in nihilum sui s*.a o. , tum in nihilum sufeet i s I. a 26. ipsa redigatur. Ergo perire nequit, nisi per anni hi lationem i 3. 33
Potest seri σι compostum, quin sat ex nihilo sui.
242. Prolatuν. Enimvero, cum ens compostum ex pluribus intri secus Dissiligod by Corale
68쪽
secus constet g. 22o. ,eaque possint esse hujusmodi, ut eorum unum queat existere, ceteris non existentibus f ac proinde quin existat i sum ens compositum sy. 23 . , potest ipsum ens fieri ex uno illorum jam praeexistunte ..Ergo produci potest , quin ex sai nibiis produca
Interire potest ens compositum , quin in μι nihilum aseat. 24 . Probatur. Sicuti n mque potest fieri ens composituin ex erae- existente sibjecto, ita potest perire , quin ea omni simul pereant, ex quibus intrinsecus coalescit. Ergo interimi potest eus compositum, quin in sui nihilum redigatvir c3.224.θ. - . C O R O L L A .R IUM. I S. Potest perimi ens eompositum, quin tutus destructio ' annihi- Iatio. Id enim necessario postulat anni, latio, ut res in sui, nihilum
Potest seri eni compositum, quin ulla prorsus absoluta ent itas ex minis sui producatur. 2 6. Probatur . Fit ent compositum hoc ipso praecise , qtiod ea simul uniantur, ex quibus dicitur ipsum ens intrinsecus coalesceret I. 236. . Nulla autem producitur absoluta entitas ex eo tantum, quod fiat aliquorum unio. Ergo potest fieri ens compostam, quin absoluta aliqua entitas ex sui nibiis producatur. COROLLARIUM.247. Potest feri en/ eompositam, quin auequa entitas assoluta ereetur.
69쪽
Potest destrui ens eompostum, quin alisaa entitas absoluta iis sui nihilum redigatur . . 2 8. Probatur. Nam destruitur ens compositum hoc ipso praeelse, quod separantur ea a se mutuo, ex quorum unione illud consurgit 3. 236. J. Nulla autem tunc perit entitas absoluta, ut patet . Ergo perire potest ens eoopotam, quin entitat aliqua asseIata in sei nihilum abeat F. zz . . COROLLARIUM. et q. Prrest perire ent compositum , quia habeatur absoluta aliscarentisatis ann/higatio . Non enim habetur annihilatio absoluta alicujus enitiatis, si nulla hujuscemodi entitas in sui nibitam redigatur cf.a 3I. .
A Ttributum causa non minus transcendentale est, quam sint ea, quae hactenus explicavimus. Illud enim non spiritualibus tantum rebus, neque solum corporeis, sed utrisque convenire, res est perspicua. Pertinet igitur ad metaphysicum contemplatio causarum. Quamobrem de his in hac quarta Dissertatione& ipsi agemus.
DEFINITIO Laso. Tomine principii, generatim loquendo, inteuigis ur, id quod rationem continet, eur HIud fit, cHur dicitur principium seuodque proinde prine piatum nuneupatur. Sic quoniam pater & filius ita se habent, ut in patre contineatur ratio, cur filius existat , pater dicitur prine pium filii, & filius prine piatam.
70쪽
COROLLARIUM . LasI. Prineipium diaet aliquo modo distingui a principiato. Contine. tDe enim ratio in principio, cur sit principiatum .
o asa. Dixi,principium a suo primipiato debere aliquo mari disting. . Non enim necesse est, ut penes essentiam distinguantur . Pater qui pe in Divinis vere est, recteque dicitur principium filii, licet eadem numero essentia in utroque habeatur. ι
COROLLARIUM QII. as 3. Adest necessaria eonnexio inter prine pium , ct primipiuam. Ita namque se habent,&sese mutuo respiciunt, ut unum ex altero colis ligatura. COROLLARIUM III.
a . Principiatum posterius at quo modo est suo priseipio , ab eoque certa ratione dependet, Ideo namque habetur prine piatum , quia d eur principium.
G us 6. Posterioritas principiati, ejusque dependentia a suo priae'is, non semper sunt hujusmodi, ut hinc aliqua imperfectio in ipso prine piato inferri iure ac merito liceat, adeo nempe ut nihil prorsus rationem. prineipiatι habere queat, quin sit imperseetum. Cuin enim pater in Divinis vere sit principium filii , is posterior idcirco patre est, ab eoque dependet, neque tamen aliqua vel minima hinc in filio sequitur imperfectio . Itaque tunc solum posterioritas, & dependentia principiati a suo priseipio impersectionem involvunt, cumpurnis Apiarii essentia ab essentia principii prorsus distinguitur, adeo nimiorum ut principiatum sit omnino aliud a suo principio. COROLLARIuM IV.
2 16. Repugnat prorsus, ut idem , si eum eodem penes eandem rationem eouferatur, sit Arul principiam, di prine piacam. A petra quipperis L. Ment. T. H. E con- Diqitigod by Corale