Georgii Pachymerii In vniuersam Aristotelis disserendi artem epitome, Ioanne Baptista Rasario interprete

발행: 1545년

분량: 158페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

REsoLVTION Es αν sunt coem omnes sent, Omnis Omnis, Nullus Omnis, Aliquis omni Nullus Aliquis, Non omnis Omnis. Ex illis uero qui nullam habet determinationem, quis aiens si, in loco huius Aliquis constituetur in negans Deris,huim Non omnis locum occupabit in eo enim qui ex omni Aliquo coscitur,

Aliquis non omnis continetur: in Nulloque Aliquo, Aliquis: ct in Non omni Omn Non omnis

inest Est autem in more positam, ut infinitus modus sine articulo proni cietur, propterea quod articulus eandem uim habeat, quam determinatio: nisi quod

uniuersii nominis determinatio omnia comprehendit, o nihil omittit:articulus uero praetermittit:ue-

Iuti hoc exemplo persticuumfer. Omnes Lacedaemoni, homines seuntihi Lacedaemoni ortes sunt. Modus igitur infinitus fine articulo profertur,ut homo albus,homo non albus.Ηaec figura singula res concludu aientes ut Aliquam, negates ut Non omnem.

Qian etiam potest uniuersas concludere, ut ubstantia de omni homine, animal de omni homine, pubsantia igitur de omni animali dicitur. Item lapis de nulli homine, animal de omni homine, lapis igitur de nullo dicitur animali. sed quoniam ex reciprocatione perficiuntur,ut pol demonstrabo, omnis cis Aliquo reciprocabitur . propterea in fingulis rite uersatur. singula enim ut Aliquis in necessaria ma-

52쪽

PRIOR Esteria ex omni cosequitur,No omnis uerῖ in ea miseri nequit,ex Nullo. quo conficitur, ursepe res singula de uniuersis uerae dicantur. Haeuunt qliae ad ratiocinationem seiciendam adhibentur. catera

nulli ustui siunt. nam uelut in omni arte uel studio uel quavisscientia optimum quicque rarissimu erit, malorum numerus e t maximus lic hic pauca a Lmodum sunt quae ad ratiocinationem efficienda afferant adiumentam: quae inutilia sint,plurima. Propria tribus Figuris attributa.

Cap. V.

IN unaquaque Rura haec insentpropria. Sunt catem Rura tres, nec plures, propterea quod nutilus aliu3 praeter tres antedictos, medio potest locus attribui. His omnibus tribus commune si ex duabus negantibus, duabus singularibus proposititionibuό nihil concludere. neque enim necesse e t i

quidsolum non fit,non esse concludamus, ed si hoc qMippiam non sit.praeterea hoc esse hoc, conclusionem non esse,cum ex singulis concludi fingula non

'lieant. nam ratiocinatio omnis ex uniuers singula conclud A quod in homine clarum erit. homo eniman:matus est propterea,quod animal est animatum, homoque animal e t. Inda lio uero ex singulis uni Aest concludit ueluti po P dicetur.

53쪽

De ratiocinationibus persee Es,

P R F E C T AE ratiocinationes in prima fg raon imperfectis in alijs,quae ρο ipse uel per primum figuram ex reciprocatione, uel ex demonstra- fione ad id quod feri nequit, deducente, uel ab e posivione uerborum perlici possant. scd haec omnia prius declaradasunt.Ac primum de expositione dincemus. Fxpositione itaq; perficitur ratiocinatio,cum ea quae dicimus,lys probamus, quae sub sensum c dunt:ut sit aliquod animal album dixero,uelim id probare,id ex uno aliquo quod Ab sensum cadat, probabo,etsi haec plura sunt. acquiescit enim animus unq ad unius certi dem reatione. demo' atur enim unus olor,qui percipi sensibuspotest et hoc est quod expositione persici dicebam. Ex demonstratione uero per quam quis incommodo urgetur, ratiocinatio absoluitur, cum disparatum constituimus id, quod etiam non admissum fit:ex quo, abcra proposit-tisne clara, idemque faciente, quiddam inducitur quod ieri nequiti cumq; ex ijs propositionibus conclusio qua ieri non pini secuta hi Mnaque propositio or perspicua, oe rei dubiae sciens fidem fuerit,illud ipsum quod feri sequi propter aliam propositionem ex necesbitate conclusum erit. is a riorem orationem, qua uera erat, confirmato. h

D iiij

54쪽

PRIOR Es

i modi autem demonstratio sit hoc pacto. bom O ah

cui cuniari inest,non admitte iis nulli. haec enim uox Nulli, est qu.e Alicui contrario nomine opponiatur candor autem omni sotta, homo igitur nulli Scythae.unde enim inuectum illud Qquodsieri nequiitiam ex eo quod dicebamus candore omni sorbae inesse, inductum non fuit quoniam id uerum erat ed propterea quod hominem nulli candori inesse affirmauimurii uis conclusim. ea re sit,ut homo alicui cadori insit. R eciprocatio multifaria diacitur. Est enim reciprocatio in ratiocinationibus, ei demon rationi de qua recens dicebaminere per ilis:quae si cu argumentationis concluso reciproca . tur ista quide ed nosel, im repugnater, uerum etiacontrario nomine,alteraque propositio semitur, altera aufertur:ut animal omni ei quod ratione uti-rur quod ratione utitur, omni homini animal litur omni homini.haec est ratiocinatio. Differt ab ea δε- monst ratione reciprocatis,quia in reciprocatione ratiocinatio prius fit, conclusio ue reciprocatur: ac si repugnanter id flat,omnu in No omnises cotrarie, in Nasius reciprocabitur. Fiat id prius repus' --tςr, hoc modo, animal non omni homini, particeps rationis omni homini, in tertia figura. animal iσῖ- rur non omni rationu participi, quod quidem omni inerat Contrario nomine simili modo. animal

nulli

55쪽

nulli homini, risionis particeps omni homini in te tia figura, animal igitur non omni rationis participi inest, quod sane omni attribuebatur. haecque e tinratiocinationibu reciprocatio. Secunda dicitur cucollatione,quam uocant.Eaft,cum antec denticonsequens: consequens, recedes cum reciprocatione efficitur.Qiud si alterum negans sit, rit alens alterum i ue aiens alterum si alteru ne gans erit. id quod in ratiocinationibus connexis fori solet,ut p0t inobis declarabitur:uos homo antimal est,non animal non homo e L homo enim prius antecedens erat, animal cosequens.Tertia recyprocatio est communio duarum propositionum ad utrosique terminos qualitate mutata, terminorum ordine conservato: eaquefortuita appellatur: ut lauari nulli homini contingit.na non contingit ut nullus, sed ut o u lauetur: γ ob eam eausam retro dicitur hoc padis, lauari omni homini cottingit. atq; ea ratione in duobus terminis,lauari scilicet,atq; homine, duae propositiones sunt, qualitas uero imminuit Gr,quippe quae nulli cum esse omnifaciti s. at terminorum ordo ita mane ut is qui dicebatur,nμc quoq; dicatur:quiq; subisectus erat, nsic itidesubq-ciatur. idq; in serruita materia propterea, qβρ fortuita ad utruq; accomodatur,id lauari uidelicet, non LParnuel etiam manat latius:ueluti euenit

56쪽

set homo senesci

quitiangustius dum euenit ut tu i t. oe quia hoc alio modo euenis, propterea huiusmodi sit reciprocatio:qua honoris causas de indu Dia definitione explicauimus, i nitionese ex simplici reciprocatione ad hanc certo ordine a se sum imus. Superest nunc ipsa simplex reciprocatis,quam ita definiunt. Reciprocatio eji communitas duarum propositionum, qua utriq&e termino coaeniant, qualitate quidem seruata ed inuerso terminorum ordine. hac nobis opus est ad ratiocinationes absoluendasSit autem hoc modo. Quatuor sunt determinationes, materia tres,iv flans,vecessaria, ortuita.Infans uero nihil aliud est,quam fortuitu cum euenit.Fortuitum in futuro dicitur:ut euenit ut is qain quam deambulat, deambulaturus sit.Illud uero instans quod iam eueneri fortuitam appellamus,ut candorem in olore. Porro cum Lec dii Ea sint prius, ad primae determinationis, quae. Omnis 68, in omni materia reciprocationem aggrediamar. Scire itaque debemus hanc Omnis,in hanc Aliquis, in omni ma-reria reciprocari ut, si omnis homo animal e t, alia

quod animal e thomo. id quod: in necessaria sit Iuinstanti uero sic: si omnis coruus niger e t, at quid quod nigrum sit, coruus erit. In fortuita hoc parillaro canescat. in paucis autem feri nouero ut se habeat potent: qu . ο-hesaurum inueniat qui ctiam. raro γ

57쪽

s omnem hominem deambulare μη si, aliquid

etiam deambulans homine esse cottingit.simili quoque modo Aliquis in sese in omni materia uertitur, ac primum in necessaria. si aliquod animal est homo, aliquis itidem homo animal e Z.Doinde is instati. siquis homo albus est, quid album ent homo. Po- 'emo in contingenti. sit escitur ut aliquod animal lauetur ut aliquod etiam animal lauas sit, icitur. Haec istit quae de aletibus propositionibus erat nobis dicenda: deinceps de negantibus disseremus.In necessaria quidem atque in stanti matemia luullus is , se reciprocatur. Non omnis uero nihil essicit. Nullus quoque in fortuita nihil quicquam facit, nihils r ciprocatur.at Non omnis maxime proprie in seipsam

reciprocatur. Sed qua ratione Nullus non reciproc tur,ex terminis clarum es opesimum.No enim

propterea quod lauari nulli homini contingit, contingit enim nullum lauaro ideo reciprocando dic homo nulli lauanti contingit: quia aliquibus, nulli necessario, inest. Iam enim lapis non lauatur atque homo nulli lapidi non fortuito, sed necessario inest: quoniam si Nulli fortuitu esset, statim omni quoque esset. quod feri nullo modo posset. Cum igitur reciprocatio terminorum se habeat ad hunc modum, ratiocinatio ex Nullo Omniis secunda figura con fataler unam reciprocatione

58쪽

ώmma figurii perficietur: Animal nussi lapidi,aniames omni homini apis igitur nulli homini mei'. quo

enim modo animal nulli lapidi, eo etiam lapis nulli animali ex reciprocatione cυueniet. Estpraeterea animal omni homini. Ex Nullo uero oe omni, in prima igura Nullius concluditur. Eade insecundo modo Iecundae figurae, qui ab Omni Nusio conficitur,habenda ratio est animal omni homini, animal nulli lapidi, ' homo nulli lapidi. Vellem hunc modum perficere in maiore propositione reciprocanda, essicere id non postsm, propterea quod in Aliquis reciprocaretur, se in prima figura nudim modus est qui ab Aliquo initium sumat. minor itaque reciprocabitur hoc modo: animal nulli lapidi inest, O lapis nulli animali: animal autem omni homini inerat: concluditurque,tipis nulli homini ine Lusr, im inbecunda jura,lapis nulli homini, coclusium non ent, sed homo nulli lapidi. quare id etiam reciprocatur: ista etia Nullus inquam quae in comclusione eratiatque ex altera reciprocatione sequetur, ut hominem nulli lapidi inesse concludamus. Fit uno oe eodem modo in Nullo Aliquo. perf-citur enim ex una reciprocatione in prima jura, si Nullus reciprocetur. In omni uero O Non omni, feri nequit reciprocatio, uel maxime ob hanc camsam, quod omnis in Aliquis mutata maior in prima gliri

59쪽

reciprocatur. ob eam causam ex demon' aikne per quam quis urgetur incommodo, persee H-nem habet suam, uelut in secunda figura si dixere,

Emmal omni homini, animal non omni albo, no admitte non omni, eius loco dicito omni, quod ei repugnat. erit animal omni homini. ex omni uero Omni in prima figura Omnis concluditur. ita fit, ut animal omni albo insit. sed in propositisne, Non omni pollitum erat. Omni igitur ut in sit rei non pote t. quare nullam aba ob causem illud quod feri nequit, inductim ent,nisi quod hominem omni albo inesse constitueramus.id ergo non bene habet. redi equidem se res habebit, si Non omni dixeriamus. Atq; ita modi secudae figurae perfriutur. Iam illi quoque tertia hau ecus facius,ut animal omni homini ubstantia omni homini, animal igitur alia cui inensubstantiae. Verum non ponatur Alicui,sed Nulli repugnanteriinerat enim omni homini substatia, sequetur, ut animal nulli insit homini. Ex Nullo quidem oe omni in prima figura, Nulli, idque ex eo quod feri nequit, concluditur. Ex reciprocatione autem sic: substantia omni homini, ρο homo alicui substantialiquide animal omni homini inerat:quod si,quoniam ex omni aliquo,ut prius quoq; eu niebat, aliquis concluditur.per expositione hoc mo-

60쪽

Δ.Dici animal alicuisub antiae inesse.aliquod ania mal sub sensium cadens,socratemfortasse, expono, istud ue esse se tintiam probo,ex hoc deinde aliacuisubstantiae animal inesse demonstro, ac Nulli inesse auferriquandoquidem non omnised Nulli con trarium esse Alicui constitui: quoniam si omni sit, siquis Alicui dicat, uera fatebitur. Atque ita ratiocia nationum perfectio in reliquis teritiae Rurae modis

icitur. DE R ATIOCINATIONI B vs connexis. Cap. V II. DEMONsTRATIO per quam quis urgetur incommodo, duabus ratiocinationibus connexis

qlias i Uti ηκα s uocant, lititur. Ex ratiocinationibus

alia demoni battuae sunt, de quibus ante diximus: aliae connexae, quae apertae o clara quinque sunt, quae antecedens habent, consequens. Prima enim confirmans ent,propterea quod probans antecedes, consequens quoq; confirmat:ut, si homo e Lanimalitidem ent.homo antecedens e t, animal conseques.sed homo e L animal igitur e t. secunda erit refellans, si homo est, animal etiam e t. sed animal non e t, neque igitur homo.Ea enim ratione qua confutatum est consequens, eadem etiam antecedens fuit reprehensum.Tertia oequarta sunt in coniunctionibus di ungentibus, atque ist quae medio uacanti

SEARCH

MENU NAVIGATION