Georgii Pachymerii In vniuersam Aristotelis disserendi artem epitome, Ioanne Baptista Rasario interprete

발행: 1545년

분량: 158페이지

출처: archive.org

분류: 철학

81쪽

REs OLVTION Es. α, enim. Α uerisi ib,hoc modo: Pericles in multorum admiratione e B, ά multisque amatur: Drannidem mtur occupabit. Verisimile Epersena sum,tur. Asseo autem sic Hic nocitu uagatur , igitur fur e L signum enim si re ducitur. Ab argumento,

quod certissimum est joc paelo: Mulier haec haver lac, itur peperit. De natura pernoscenda, oe quomodo in a

gumentationem cadat. Cap. X I X. MORES naturamo cognoscimus,quando ab

κliquo corporeo signo animae proprietatem formamus,lit angues lati pinguem Mineruam indicat mali sunt, quibus supercilia iunguntur: bonae indolis,quifrontem latam habent. Corporeum igitur signum pro medio con Iesu ita, oe ex illo animae μgnum demoni bamus.Vnum enim unius affectionis signum est. Sique unam signum sit, oe duae animi aspectiones,ut in leone uidetur, qui habet extremia rates magnas, o duas animi asseritiones ortitudianem dico'amplitudinem: tunc nulla alia ratione cuius asseribonis signufit,cognostere poterimus,uia si illa asseditione in alio genere copideremus, et cuius asse bonis in eo gene re signu exista uideamus: cr ita in illo quoq; quod pertra latur,cutim fit, gnoscemus. Id comode in hominibus feri poterit,ex

82쪽

pos TERIOR Esquibus qui ma as extremas partes habent, fortes ut plurimum sunt, non tamen ampli nisi aliud illius asseritionis signum eximi atqκe ita non quiescimus, donec eiusmodi certae notae argumentiς inuenerimus.unaq; animi sedibo, id est Drtitudianis,in hoc signum est, nec tamen latitudinu.hatur in leone quoque se res habet. POSTERIORES REsOLUTIONES. Quid demoni ratio. Cap. i. VAE res causa e I re effectu praestantior erit nam stra propter ianuam efficitur, propter naliis clauus, amque adeo propter demon strativam ratiiocinationem omnia quaecunque diximus. siquidem ea ratiocinatio estphilosophiae in brumentum. quod si essiciar ac confirme in prima forma ex omni Omni:sii confutet, in secunda ex Nullo omniis, uel omni Nullo con labit. Omnis enim domina ac discia plina de cognitione praecedenti oritur: qui quidem habitum, se cognitio in demons, ut uis argumen- rationibus m nece Iaria, maxime credibilis esse uult,uel foris habere demon Dationem, uel Esee ipsa per sese. neque enim ita principium inquirendu

83쪽

bo non modo scientia e L sed etiam scientia m demons rationis principium. Etenim demonstratio e Bex proposimoni bim medio uacantibus, quae perseverae ' sint.Propositiones autem medio uacantes a fingulis sensibus proficiscuntur. cum enim omnia animalia sensum habeant, alijs tamen sunt mansiones in ipsissensibus, alia uero simul atque seserint, sensium abjciunt, cui modi sunt motae, culices,apes, pulices,'eius Severis permulta. Ex illis uero quae mansionem haent, homo praecipue e t. atque ex ijs rebus quae saepenumero sunt, efficitur experimentum, ex hoc experientΙ - -gnitio flabilis cor immutabilis. nam cum sopi*me uiderim s ignem calefacere,neq; unquam qlii quam igne frigescere, propositionem medio causaque uacantem conficimus, hoc passo, Ignis cales cit. γ itast propositio quae nullum medium habeat,quemadmodum in bello seditione coorta, cum unus stetialius irem,atque etiam aliu6,mita exercitus iterum in antiquum statum restituatur. Demon Datiua igitur ratiocinatio aba quaedam e Latque simplex, quoniam omnis ratiocinatio e t uel dialestica, quae exueris Ο probabilibus con tui:

uel fallax, qua sophi tae utuntur, quae ex iis qμα probabilia uidentur, conflata eLh uel ex ueris primis, oe necessarist, oe medio carentibuύ, r iij

84쪽

quae conclusionis cause sint, essicitur: ea est δε- monstrativa, in qua aiectum quidem esse ex ueris, propterea quod plerunque uerum ex falpis quoque concluditur,ut in illis claram est quae supri dixi.Veruntamen haec ratiocinatio non Propter quid, sed Quia concludit. Additum deinde Ut, Et primisquoniam qui ex po sterioribus ratiocinatur, non re se, nec ita ut decet proba propterea quod causam minime nouit.Tum adiunctum est, Et necessarytiqμὰ idemonstrationis conclusio necessaria 6hneque it in demon1,atione perinde ac in si bri ratiocinatione,in qua ex sapis uera efficitur conclusio. Atque in demonstratione ex fortuitis propossitionibus, et alio quouis modo se habentibus,necessarium non concluditu ed propositiones neces a sunt, conclusio item nece garia. ita sit, ut ex posterioribim et esse estis, cavse priora demon strentur: non quod ea sit demon beationis uis natura,sed quod conclusito propo sitiones necessariae sint. Ita etiam fer i pote t iratiocinatio Quia,non Propter quid est-ciat 3r. QMa enim hoc parillast: ex js qua

nobis exploratasim ea quae natura plint cognita,nobis patent. Proponatur ratiocinatio, lunam descere propterea,quὀd incurrat in umbram terrae. illa

enim incursio,causia est: ipsaque defeecto, res essessa. Atque haec ratiocinatio erit Propter qui id ei Icausae.

85쪽

canse.Nos nero cum magis coitum defectonem habeamus,rem esseclum, desedimnem dico, coni ruimrus: γ causa incursionem videlice concludi- is,hoc passo: Luna incurrit in umbra terrae, propterea deficitMaec ratiocinatio est Qui id est ex effecilia.nam quia nunc incurrit, scimita quid caussit cur dejiciat. qxomodo uero incurrat, 'nos latet. Praeterea a ba errantia non nitent, propterea quod prope sunt. Id autem causa e t cur illa non luceant: ent cause ratiocinatio, qVia ex causa effectum demon se amus. Nos uer qκibus magis cognitum ent illa non splendere,ex eo quod sicitur,videlicet quia prope sint, de eluescimitis ratiocinationem,hoc modo: stelia errantes, qxia prope sunt,propterea non splendent. haecque ratiocinatio est ex est echis. nam quia prope sunt, non lucere cognoscimus. Caufum uero cur propinqua sint, ignoramus Ied qui ueluti flupri dixi,prius bifariam di

citur,natur ut uniuersalis homo: γ nobis, ut Socrates:demonstratio,ex ijs quae ordine naturae priora sunt, debet esse: ex js uero quae nobis priora sunt,non item. Causae enim sunt essectis antiquiores:licet quaedam simul fant, uelutisol, et eius lux ac radiuuese ol ut lucu ac radj causa,prius agno scitur.Propria demonstratio ex propositionibus medio uacantibm esicitur, praeterquam qstod ex at s

86쪽

POsTERIOR Es tant lationibus collectae non sint,quae ipse ab aliis oriantur,id quod dem trari nullo modo pote Lar--.que in hoc demon tratio uersatur siquidem demoni batio est,per quam res ea, non aba esse demon Iratur ut trigulum tres angulis duobus reelia pares habere,quatenus triangulum uniuerse acceptisi

non autem quia figurast, erit demon Iratio. quod autem is celes huiusmodi fit, no quia is celes exseritur,sed alterius primi trianguli ratione, no proprie erit demon batio. sunt enim quaedam uniusmodi, quae singulare quicquam non habet, in quibus licet adsingulas res speectent, scientia ac demons t. 'uelut cum de coelo,de Folcide luna,vel de mundo uerbafacimus,quae uni modisun neque tanquam

res uniuersae de singulis dici commode possunt. Quid de omni,per se, oe uniuersi signi

scent. Cap. II. COMPERT ubi iam habemus demonstratione esse causarii: ex propositionibus uniuersis uniuersum esit, quod ex eo quod de omni, quo perbe dicitur,conflatu e t. In prioribus aute id esseisiud quod de omni dicitur, seruimus. est enim de omni, extra quod nihil relinquitur eorum quae sub ipso comprehendantur, ut animal de omni homine dicitur. Perse, quatuor modis dicitur.Primum perse

87쪽

RisOLVΤIONES esse dicuntur ea,quaecunque in re insent in rei natura inquirend ut in homine animal, oe rationis copos. secrendo ea, in quorum ratione quid res sit aperiente ipsa inseunt,ut in numero par impar,ac siimum reptaum in naso:in quo alia multa insent, candor uidelicet,longitudo, se latitudo, atque alia plurima. sed nasus in horum ratione ac definitione non assumitur:uerum nasus in aduncitatis definitione capitur. dicimus enim, aduncitas est nab curua quadam pars:quemadmodum etiam numerus abs dans in numeros non aequales diserabutus. 6ficitur

enim, ut haec asseribo in nulla alia parte conficitat, usi nasus st: at longitudo et latitudo in multis abselafiunt,qua nasi non sunt.Tertio id per se dicimus, quod de nulla subiee Ea re dicitur,sed subfloria e Lambulans enim cum aliud quippiam si, ambulans e that homo cum aliud quicquam non sit,homo est quare ιἷlud accidens est, homo uero se per se, substantia Quarto, quod per se unicuique conuenit. quod autem per se nὸπ e Laccidens est: ut quodam ambulate si mruficauerit. non enim propterea quod ambulauerit quil iam flamma inter nubes coruscauerit, sed accidisse id dicimus cum ambularet. Si

νero ob id ipsum flat, per se esse dicetur:utfηκis

iugulatus. csionem mortum sit. nam mors euenit propter o extrinsecus non euenit. S cire autem

88쪽

1uii propter quid, multum dissert Ac primum in una m eadem scientia dupliciter intersunt hae inter se. primum quidem si ratiocinatio ex propos ti bin medio uacantibus fasierit propter quid. si uero ex ijs quae medium habent,erit quia. deinde iuise quae sibi quas ex altera parte respondent, ut de incursione γ luna dicebamus, que ex cause ctus. concludatur, fer propter quid ratiocinatio. Fuero ex essedila tanquam notiori cause cocludatur, erit quia ratiocinatio. In ijs item in quibus medium extra collocatur, non propter quid ed quia ratisci natio componetur:ut, quid cause ent cur murus non

rediret i quia Gimal non est. sed quis dicat hanc

ratiocinationem esse quia, dici posset non propter ea murum non respirare, quod animal non si, cum multa animalia sint quae etiam non respirent, uela risunt culices, uermes,'eius generis multa. diacendum itaque esset murum non re1 rare,quia pulmonem non habeat. In alia uero atque alia scientia Quia a Propter quid,disser hoc piabo. In ijs enim

quae aliasub alijs sunt consulum qualis speri' ciendiscientis,quae subgeometria est, et musica sub arithmetica: in ham altera si id quod persiniri p te Lex persticiendi principi' demό etur, in altera id quod ad concentum pertinet, musicu , erit quia ratiocinatio. si uero istud ex geomaricis, bo que

89쪽

RESOLUTIONE so gque ex arithmeticis. principist demonstretur, rati cinatio propter quid essicietur. sed multae quoque scientia quae hese non referunt, ita se habent. nam uulnera rotunda diutim sanari, medici intere thiarer quid uero eius rei causa si geometrae. nam ct culus es t omnibus figuris latior, oe plures angu

los continet.

Qimmodo prima Rura magis sub scien

tiam cadat. Cap. III.

TREs figurae sunt: ex quibus prima eam

di ad scientiam accommodata, propterea quὰd ea sola de Omni concludit, ac propterea qVamor quae stiones concludit: et quod in hac definitionis partes uidelicet de omni inducs ur: ac definitio principium demon trationis e Lutpὀnt declarabimus.Cum que dapIex demonstratio Mo rerum uniuersarum ait ra,'altera Malarum: ea quae uniuersarum rerum est, potior esit, oe maius ad demonstrationem assert adiumentum. siquidem demonstratio necessaria est,m remu uniuersari1. Atque cum demonstratio si partim aiens, partim negans,partim oste-dens,partim ex eo quod feri nequi cocludens: ales melior 68 negante, propterea quod aiens, quippe quae per se ex alentibus propositionibus' non indiget negare,at neganti ad se essiciendam aiente opus 6hquandoquidem ex solis negatibus ut docui-

90쪽

mus, demoni bratio nunquam fet. Ostend ns 9eia seu demonstrativa antiquior est ea quae ad id deducit quod feri nequit, propterea quod ipsa per se

quaestionem demonstrat:at ea per quam 'Vis urge-rur Incommodo,ex aliarum rerumhbiectione quaestionem demon trat. De definitionibus. Cap. III I. DEFINITIONEM principium demo'arionis,m propositionem medio uacantem esse diximus. sed feri non potest ut ipsi rei natura ad bubsantium accommodata demonstretur. Definitionum genera sunt tria,unum ά forma,alterum ae materia,

tertium ab ijs ure que assumitur id quod exemplorum appositione perspicuum planumfer. Omnis enim ars atque scientia subiecisum habet, oe finem,

qui forma est,ex quibuύ omnis ars triplici modo definitur, ur in arte nauium exaedificandarum clarἐpatet. ea est ars, quae in lignis uersatur: atque haec definitio ex materia sumitur. Est item ars nauiu fabricandarum: atque haec definitio ex fine, id est ex forma est. saepe enim se a ct Hispunt communitate quadam inter se contanelia, ut nihil disserre rideantur sit postremo ex utrisque definitis sicies

ars quae in lignis uersatur naues esciens. Definitio uero quae ex materia sumitur, comunis appellatur,

nihilque

SEARCH

MENU NAVIGATION